4e Jaargang. DINSDAG 17 APRIL 1923 No. 4023 Bureaux: RAPENBURG No. ft) - LEIDEN e £eicbdie ©ou/wmt CeSOONNEMSIRTSPRIJSbocfraagt bij vooruitbetaling f Leiden 10 cent per week 12.S0 per kwartaal* ïze Agenten 20 cent per week 1 2.60 per kwartaal* j per post 12.95 per kwartaal, get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver- tnjgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor betaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd irfagsblad 9 ct. Dit Mad verschijnt eftan dag uftgezanderd Zes- en Feesfdagaa TELEFOON INTERG. 935 -i- POSTBUS No. H. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT Gawono adverlonll6n SO cant par rafel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet r dubbele van het tarief berekend r Kleine ndverienilën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, hnur en ver huur, koop en verkoop ff 0.50. L nummer bestaai uit twee Laden. Verkiezingen. stemming voor de Prov. Staten is pas achter den rug, en we moeten >r de kiezers en de propagandisten „in herinneren om paraat te zijn voor llll stemming voor de gemeenteraden in ^■0. Ook in do gemeenteraden is een zoo }rk mogelijk Katholieke fractie van ioot belang. Om verschillende redenen. rlüÉ Laten wé vandaag er maar 'ns alleen wijzen, dat het aantal Katholieke !SI Isleden in een gemeente door velen terecht wordt beschouwd als de voor de getalsterkte der Kat ho len, voor de quantitatiove be denis van de Katholieken in die ge- c. de getalsterkte van de Katholieken vaak weer bepalend terecht of ten rechte voor vele maatregelen en be dingen. !n deze gemeente zijn de Katholieken [root in aantal (ze hebben zóó veel iet aantal Raadszetels) dusenz.; «uit worden dan dikwijls conclusies bdouwd. Taa! Ugezien van alle andere beweegrede- moet een zekere trots ons dringen >t aantal stemmen op de Katholie- lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen groot mogelijk te doen zijn, opdat it en naar waarde wordt gemanifes- trd: onze getalsterkte. Ifgezien van alle andere beweegrede- afgezien ook van de personen, die de Katholieken lijst zijn gecandideerd :ien van alle persoonlijkheden. R'ij stemmen Katholiek allen bij de Raadsverkiezingen, omdat Katholiek zijn! beei 2 £46# ES bezetting van liet Ruhrgebied EDE VAN MINISTER ROSENBERG IN DEN RIJKSDAG. Het Duitsche standpunt inzake het Ruhrconflict. uitschland nog steeds ereid in te gaan op k®* voorste 1-H u g h e s. De Minister van Buitenlandsche Zaken ES tkliarde gisteren in den Rijksdag, dat afloop van het Ruhrconflict van betee- voor de wereldgeschiedenis. Wan ier 't Frankrijk zou gelukken een onge- sponde bevolking te onderdrukken,dan n dit voor altijd een triomf beteekenen lor het militarisme, dan zou nog slechts aantal bajonetten beslissen, d<?ch niet it volkenrecht. De Duitsche 'afweer- kunnen slechts defensief zijn zette vervolgens de voorge- van den huidigen toestand uit- Q Rj verklaarde dat het moratorium- pm van het vorige kabinet in een door aan Bonar Law gerichten brief ver werd uitgewerkt. Het verzoek werd ;ld als een brug voor een definitieve Doch het werd afgewezen, om- Frankrijk niet slechts geld, maar ook 5 Momische begunstiging voor de Fran- ia industrie en politieke waarborgen fan bet vermeende gevaar van een Duit tba aanval nastreefde. De Minister van Buitenlandsche Zaken ield zich daarna bezig met do zoogonaam e ToorsteUen van Bergmann. Deze voor beoogden het bedrag der schade- ling voorloopig vast te stellen op 20 *üard goudmark, rentende 5 pet., welk g na vier en acht jaar met vijf mil- mark zou worden verhoogd, wan- Kt'n internationaal leeningsconsortium prestatievermogen van Duitschland A^rloe in slaat zou achten, hetgeen dus ^ffomt op een bereidverklaring tot de diling van 30 milliard goudmark. Doch - J b-h Bergmann, noch de inlusschen over- Duitsche gezant te Parijs werden in gelegenheid gesteld de plannen in te ■®en. Integendeel ging men, zonder ken |l; «Ienemen van de plannen tot de bezet- Ij 'an het Ruhrgebied over ondanks 't dat Duitscliland zich tot vervulling -r achadevergoedingsverplichtingen he la '«klaarde voor zoover het in zijn m ft ligt. rk, Minister stelde do vraag hoe men r officieele plaatse, waar men onder alle handigheden zich aan zijn beloften ,6ü|bn wil, de grens van Duitschland's ^bngsvermogen kan vaststellen, voor bet bekend is wanneer en in welke Duitsche arbeidsvermogen her- ff zai worden door de ontruiming van ^ederreehtehjk bezette gebied en de w 0 ^'ibsregeering heeft desondanks an gezocht. Minister Rosenberg het reeds bekende voorstel van 7& <*i Cretan's Hughes, waarop de Duit- bering bereid is in te gaan, keer de zich tegen oprichting van een zelfstan digen Rijnstaat en noemde de gedachte van een ótappen-gewijze ontruiming van het Ruhrgebied onaannemelijk. Hij noemde de rede van Poinoaró te Duinkerken een predikatie van geweld en herinnerde aan de bezonnenheid en het verstand van Bismarck na 1870. Hij ein digde: „Voor do volken van Duitschland en Frankrijk is slechts één keuze: of met elkander leven of met elkander ondergaan Wanneer Frankrijk het recht van Duitsch land op vrijheid en bestaan erkent, de sou "vereini teit^rechten op het Duitsche gebied eerbiedigt en afziet van vernederingen, dan zou het ijs gebroken zijn". De toestand te Bochum. Aan de „N. R. Crt." wordt gemeld: In Bochum is de toestand weer ongun stiger geworden. Dezer dagen kwam het tot een vechtpartij tusschen burgers en twee Fransclie soldaten van wie er een ge kwetst werd. De sabel werd hem afgeno- mhen, de tweede soldaat nam de vlucht. De gealarmeerde brandweer bracht den gekwetsten soldaat naar het ziekenhuis. Hij is niet levensgevaarlijk gewond. Na de verdrijving van de veiligheids politie zijn er in Bochum enkel nog be ambten van de crimineele politie, die ech ter ook door de Franschen ontwapend zijn De bezettingsoverheid eischte nu ook nog dat die beambten hun fotografie zouden inleveren, hetgeen echter werd geweigerd. Daarop namen de Franschen den com missaris van politie gevangen. In den nacht van 15 op 16 dezer werd plotseling opnieuw de stopzetting van 't verkeer ingevoerd. Lieden die aich niet konden legitimeoren, werden in hechtenis gesteld. De bezetting van de stedelijke be stuursgebouwen en speciaal dio van bet stadhuis duurt voort. De enkele da gen gemelde ontruiming van het stadhuis had betrekking op dat te Heme, hetwelk eveneens bezet was. uk rranscTTe maatregelen. Volgcn3 een bericht van de Frankf. Ztg. hebben de Franscho douane-autoriteiten in het bezette gebied de volgende verorde ning afgekondigd: „Alle auto's, motorfietsen en rijwielen, waarvoor geen formulier kan worden over gelegd, verstrekt door de Fransche bezet- tingsautoriteifen te Wiesbaden, zullen aan de grens tusschen het bezette en het on bezette gebied worden aangehouden". Tegenmaatregel der Duitschers. Als tegenmaatregel tegen de bezetting der Duitsche mijnen in het Ruhrgebied worden nu van Duitsche zijde geen kolen meer opgestapeld, terwijl ook de kolenpro ductie wordt verminderd. Men hoopt den Franschen aldus de doorvoering hunner exploitatie-plannen onmogelijk te maken. De beboeting van Essen. Gisteren liep de termijn af, dien de commandant der Fransche troepen de stad Essen gesteld had voor de betaling van de boete van 105 millioen maïk we gens het niet-onldekken van den moorde naar van den Elzassichen stoker Schmidt. Zondagmiddag is van den commandant der troepen in Essen de mededeeling ont vangen, dat er uitstel van betaling ver leend was. Gasgebrek. Het Ruhrgebied voorziet met lange bui zen een reeks steden, in een omtrek van vele kilometers, van lichtgas. Deze gaslei dingen gaan van het bezette gebied in bet Sauerland uit, ook naar den linker Rijn oever. Door de beperking van de cokesfa- bricage en de bijna volkomen stillegging van de cokesovens wordt de productie van lichtgas natuurlijk zeer ingekrompen en dientengevolge is een. groot aantal ste den Schwelm in het Sauerland, evenals een reeks plaatsen in het Bergsche Land, in het door do Engelschen bezette deel van de Rijnprovincie en verder het door de Belgen bezette Neuss. Het is zelfs zoo erg, dat in sommige plaatsen zelfs do zieken huizen niet eens licht hebben voor hun operatiezalen. De TurVsche kwestie. DE CONFERENTIE TE LAUSANNE. Hervatting op 23 April. McNeill, do ondersecretaris van buiten landsche zaken, deelde in het Lagerhuis mede, dat de onderhandelingen met Tur kije op 23 April te Lausanne zullen wor den hervat. Do Britsche vertegenwoordi ger zal zijn Sir Horace Rumhold, de hooge commissaris tet Konstantinopel. Oostenrijk. De bestuursreorgar.isatie. Gemeld wordt, dat het kabinet-Seipel is afgetreden. Dit aftreden,is enkel een for maliteit. Het is een gevolg van de uit een oogmerk van bezuiniging door den Natio- nalen Raad besloten samensmelting van verschillende departementen.-De ministe ries van binnenlandsche zaken en voor het verkeerswezen komen te vervallen. Be halve de ministor van koophandel, wiens positie al lang als verzwakt gold, zullen waarschijnlijk alle overige leden der re geering worden herbenoemd. Engeland. De begroeting van financiën. Een millioenenrede van Baldwin. De zitting van liet Lagerhuis van giste ren werd bijgewoond door den premier Bonar Law. De minister van Financiën, Baldwin, lichtte zijn begrooting toe. Hij verklaar de, dat het overschot van 101 millioen pond sterling, van het afgeloopen dienst jaar, had gediend tot vermindering van de óoriogsSChnld. Vóórts legde hij den na druk op het belang van het aflossen van de oorlogsschuld uit de inkomsten cn_bij betoogde, dat het program van de vermin dering der oorlogsschuld had moeten wor den gehandhaafd, daar anders de lasten ondragelijk zouden worden. De uitgaven voor het loopende dienst jaar worden geschat op 816 millioen pond sterling, waarvan 380 mill, ten laste ko men van de oorlogsschuld. De inkomsten worden geschat, op basis van het bestaan de belangstelsel, op 852 millioen. Er is dus een batig saldo van 36 millioen. De minister stelt voor, den accijns op bier met een penny per pint te verlagen, het buitenlandsch briefporlo tot 2* pence te verlagen en de inkomstenbelasting van 5 shillings tot 4 shillings en 6 pence por pond sterling van het belaste inkomen te verlagen. Voorts wordt de verlaging van eenige andere heffingen, van minder be langrijken aard, door den minister voor gesteld. De rechten op thee en suiker zul len echter onveranderd blijven. Baldwin gaf toe, dat hij ten zeerste wordt aangetrokken door het denkbeeld g?eïïiafiy<r1w,wD- ben gehad, deze kwestie in bijzonderheden na te gaan. De bestudeering er van zal derhalve aan een parlementaire commis sie worden opgedragen. De verschillende belastingverlagingen, welke worden voorgesteld, zullen dit jaar 34 millioen pond sterling kosten en voor het volle dienstjaar op 47 millioen pond sterling komen. Baldwin eindigde met er op te wijzen, dat hij het uiterste gedaan had om den belastingbetaler te ontlasten zonder het crediet van de natie te verzwakken. Zwitserland. Hei socialistisch douane-plan verworpen. Het socialistisch voorstel betreffende de douanerechten is door de volksstem ming met 473.000 tegen 170.000 stemmen verworpen. Joego-Slavië. De repcering afgetreden. De regeering van Joego-Slavië is afge treden, toen gisternamiddag het parle ment bijeenkwam. Er waren 229 vaardigden aanwezig. Nadat een radicaal tot voorzitter van de Kamer was gekozen, las deze een brief voor, waarin de rege ring haar ontslag aankondigde. De Ka merzitting werd voor onbepaalden tijd verdaagd to midden van een onbeschrijfe lijke verwarring. De oppositie beproefde vruchteloos het woord te voeren. Raditsj en zijn aanhangers waren afwezig er hiel den elders een groote b"tooging. Raditsj verklaarde 'hierbij, dat hij en zijn volge lingen alleen naar Belgrado zouden gaan ingeval dit noodig mocht zijn om de re- gecring omver to werpen. Een overeen komst tusschen Raditsj en de^ radicalen is thans uitgesloten. De radicalen zullen waarschijnlijk trachten met de democra ten een coalitieregeering te vormen. iÊmtenl. alei»ïcSiicn Treinoverval in Frankrijk. Drie soldaten van de lichting 1922, bij de infanterie te Nancv in garnizoen, had den besloten om te deserteeren en naar Amerika te gaan. Edoch, voor een reis was geld noodig en zij bezaten niets dan een biljet van 100 frs. Zij kwamen tot het besluit in den trein een reiziger te be- rooven. Vrijdagavond namen zij drie kaartjes derde klas naar Parijs en gingen op weg. Des nachts togen twee soldaten op onderzoek uit, terwijl de derde de wacht hield. Eindelijk viel hun keus op een officier, die eerste klas reisde. Do mannen poogden den officier te overman nen, maar deze verdedigde zich energiek en bracht een der aanvallers oen beet in den duim toe. De twee soldaten werden ruwer en liet slachtoffer verloor het be wustzijn. De officier werd dan gefouilleerd maar zij vonden slechts een onbeduidende som. Om elk spoor uit te wisschen, werd het lichaam op de rails geworpen. Even voor vijf uur, om half vijf pleegden de soldaten hun misdaad vonden werklieden den officier. In het eerstvolgende plaatsje werd hij naar het ziekenhuis overgebracht, waar hij den aanval verhaalde. Onmiddellijk werd de Parijsche politie gewaarschuwd. Maar bij aankomst van den trein, om 7 uur, waren de aanvallers verdwenen. Op een verkla ring van den machinist, die drie soldaten uit den trein had zien springen, werden terstond de politie-autoriteiten uit de om liggende plaatsen ingelicht. En toen gebeurde het, dat de chef van Pantin twee soldaten, uiterst vermoeid, langs de lijn zag aankomen. Op zijn vraag wat zij daar op de spoorlijn uitvoerden, antwoordden zij, dat zij naar een kame raad zochten, dio uit den trein was ge vallen. „O," verklaarde de chef, „die heeft men reeds gevonden. Volgt maar". De soldaten deden zulks en werden onmiddel lijk door reeds aanwezige politie-autori teiten gearresteerd. Do derde soldaat wordt nog gezocht. Ernstig ongeluk. Uit Kopenhagen wordt aan de „Lok. Anz." gemeld: Op de portland-cement-fa- briek- te Aalberg heeft een ernstig ongeluk plaats gehad. Dc 02 meter hooge schoor steen van ijzerbeton stortte ineen en be dolf het ketelhuis. De reddingsarbeid was buitengewoon moeilijk, daar het terrein ge heel met steen was gevuld. Onder de puin- hoopen zijn een aantal arbeiders begraven. Tot nut oe zijn twee lijken te voorschijn gehaald. Een Bank te Keulen beroofd. Zaterdag beeft te Keulen een brutale bankoverval plaats gehad in het gebouw Sternenfeld in do Hohestrasse. In den na middag werd de bank opgebeld door iemand, die vroeg, of er nog vreemd geld kon worden gewisseld. Deze vraag werd bevestigend beantwoord. Even later ver schenen er twee mannen, die, nadat zij een half uur met den kassier hadden browning begrcYgcnm non drongen. Zij forceerden de brandkast, nadat een der roovers de telefoon- en schelgeleidingen had doorgesneden. Daar op konden zij zich met een buit van vijf tien milliard mark uit de voeten maken. „Tel." De dans-ziekte. Mej. Helene Meyer, een 21-jarige ver koopster in een warenhuis te Cleveland, heeft 52 uur en 16 minuten aan één stuk gedanst. Dit is dus weer een verbetering van het record, dat het 50 uur vijf minu- tlen op naam stond van mej. Cummings te New-York. Wie volgt? 't Is in-droevig. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Benoemingen in het Bisdom Haarlem. Van leerlingen rijkskweek- en normaal scholen zal voortaan schoolgeld worden geheven. Het conflict in de meubelindustrie is geëindigd. Er wordt geen wijziging voorbereid van de vredesorganisatie van het leger in dien zin, dat de vier divisiën van het veldleger tot drie zullen worden teruggebracht. Een avontuurlijke boevenjacht in de buurt van Rotterdam (gemengde berich ten, 2de blad). Onder verdenking van bedricgelijke bankbreuk zijn een Amsterdamsche hotel houder en zijn vrouw gearresteerd. Te 's-Gravenhage wordt de directeur van de Coop. Landbouwmaatschappi] „Groot Nederland" aangehouden op ver moeden van bedriegelijke bankbreuk en oplichting. De Duitsche minister van Buit. Zaken geeft een verklaring van het Duitsche standpunt inzake het Ruhrccnflici en egt, dat Duitschland nog steeds het vroegsr ge dane aanbod wil uitvoeren. Nieuwe onrust in Bochum en gasgebrek in verschillende steden. De Engelsche hcgrocting van financiën Verschillende verlagingen voorgesteld op artikelen. De Conferentie te Lausanne co 23 April vastgesteld. Minister-crisis in Joego-S'avië. De Rijksmiddelen. Do rijksmiddelen hebben over de afge loopen maand ruim f3 millioen minder opgebracht dan over Maart 1922; over de eerste drie maanden van dit jaar ruim f 6 V% millioen meer dan over die periode van het vorige jaar. De vredesorganisatie van het Leger. Geen wijziging in voorbereiding. Door den heer Dresselhuys was aan den minister van Oorlog o.m. het volgende ge vraagd: „Is het juist, dat de Minister een wij ziging voorbereidt van de vredesorganisa tie van het leger in dien zin, dat de vier divisiën van het veldleger tot drie divi siën zullen worden teruggebracht? Do minister heeft daarop geantwoord, dat „het niet juist is, dat een voorberei ding, als bedoeld in deze vraag, plaats heeft". - Uit de meubel-industrie. Het conflict geëindigd. Ingevolge het verleden week genomen besluit, zfjn de werknemers in het meu belmakers- behangersbedrijf gisteroch tend zonder uitzondering aan het werk ge gaan. Het conflict kan hiermede al3 ge ëindigd worden beschouwd. Uit het bouwbedrijf. De laatste besprekingen. Naar wij vernemen, zullen, voordat de stakingen in het bouwvak kunnen worden opgeheven, nog eenige besparingen noo dig zijn. Door de samenwerkende o ?«ni- saties is de volgende brief aan do patroons organisatie gezonden. In verband met en in aansluiting aan do tusschen uwe en onze besturen ge voerde besprekingen, kunnen wij u mel den, dat ue geformuleerde voo»stellen in onze boadsbesttuicn zijn behandeld en met meerderheid van stemmen zijn aan vaard. Indien ook uw ledenvergadering hier mede accoord is gegaan, kunnen zoo sneedig mogelijk maatregelen worden ge troffen de bestaande conflicten te doen beëindigen en de overeenkomst te teeke- i nen. Ter voorkoming van misverstand heb ben wij de eer hierbij bedoele voorstellen nog even te formuleeren. Door Uwen Bond wordt de Landelijke Overeenkomst, zooals zij is afgesloten tusschen onze Organisaties en den R -K Bond van Bouwpatroons, aanvaard. Direct na aanvaarding wordt een com missie benoemd van zeven personen, waar van drie door de beide werkgeversorgani saties, drie door de werknemersorganisa ties, terwijl het zevende lid tevens voor zitter, welke buiten het bedrijf moet staan, door deze zes personen wordt be noemd. De afdeelingen. waarover 'huns het conflict loopt, en die meenen voor klasse verschuiving in aanmerking te komen, kunnen binnen acht dagen na teokening van de overeenkomst, een verzoek bij be doelde commissie voor klasseversolmivng hunner plaats indienen. Over deze eventueele verzoeken zal de commissie hintten 14 do een hos^ssjng nemen. De arbeid zal zoo snoodsg jnoeoHk wor den hervat op den grondslag van de over eenkomst, terwijl van wcerszi len ee°n rancunemaatregelen zullen weden geno men. Uit de textielindustrie De staking te Almelo. Od de gisterenmiddag te Alm oh op een voetbalveld gehouden vergader r? trad ma eerste spreker op de heer Frcderiks. be stuurslid der plaatselijke afdcelinrr van da „Vrije Organisatie". Hij verklaarde dat deze staking een pi tast is tegen d- ëon procent loonsverlaging. De beer J. Lett.e*oer, mede bestuurslid van genoemde orga isatie, zeide dat het niet alleen de bedoeling is. zich tegen deze loonsverlaging te verzetten, wan. d \r blijft het niet bij". De textieïïabrlb/vr ten hebben a- te. kennen gegeven dat er 'Hig proeent loonsverlaging moest worden in gevoerd. De textielarbeiders worden vol gens deze spreker systematisch aan honger overgeleverd. Dce locnsYcrlag beteekent voor cms rec^s f ?."0 a f 3. minder per week. p)b er 20 procent af moet, caan wij straks met een Icm van fiq a f 17 naar b- :s. Spreker spoor V >mn dio over een fiets beschikken aar ve- zaAenliik nsar Hengelo cn Enwhedc ta gaan cm te trachten dnr, ook daar lot sta king wordt overgegaan. Gisteravond sprak do beer Hu*sr. bo"M- Lcstiwrder van de Ff.der.atio van Textiel arbeiders, in o-on vergadering van stakers, waarin werd medegedeeld, d it beden, Dinsdag, een vergode-ing wordt gebonden tusschen de verschillende organisaties wnnnn besproken zal worden wat er ver der geschieden meet. Het aantal stakers bedraagt ongeveer twee-duizend. Uit de steennijverheid. De uitsluiting. Tusschen Tiel en Nijmegen is gisteren dc uitsluiting in genen op 3 steenfabrie ken aan dc Noordzijde van dc V r.l en

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1