3ï! 14e Jaargang. DON O ERG AG 8 MAART 1923 No. 4030 3)e SéicbeHe ©ou/todit OoABONNEMEMTSPRIJSlSodraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal- Pij onze Agenten 20 cent per week I 2.60 per kwartaal- Franco per post 12.95 por kwartaal, get Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. H. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Oewons advorlentlSn 30 csnl per regel. Voor TujeooDden Mededeelingen wordt bet dubbele *nn het tarief berekend. i- Kleine edverteRÜëfi. van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop fO.SO. Pit nummer- bestaat uit twee bladen. imil e= El SUiTENLAIiÜ -bun (je bezetting van het Ruhrgebied nog verdere uitbreiding der bezetting. Do Franschen hebben in het Ituhrge- ,ied hun opmarsch voortgezet en ook in laden de bezettingsfeer n:t gebreid door e bezetting van Maxau en Knielingen bij [arlsruhe, van welke laatste plaats zij hans nog 7 K.M. verwijderd staan. De lezetting van Maxau geschiedde door 50 [arokanen. Men verwacht, dat de Fran chen verder zullen voortdringen. ml; De F ranse lie terreur. De Frauschen hebben het spoorwegper- n héloneel in het Ruhrgebied een 'ümatum l 8Sic!d. volgens hetwelk het personeel it zijn woningen zal worden verjaagd, ndien het zich niet binnen 24 uur aan de ezetlingsoverhcid onderwerpt. Italianen in Beieren gemolesteerd. De „Giornale d'Italia" verneemt uit Jnsbrück, dat zeventien Italiaansche ar- ïiders, die in gezelschap van een pries- door Duitschland reisden om zich Liaar België te begeven, aan het station osenheim niet konden uitstappen. Een icnigte, welke beweerde, dat de Italia- en naar het Ruhrgebied waren gezon- sc'hold hen uit en diende hun stoksla toe. Do arbeiders en de priesters wer allen gewond en moesten terugkee- Twee der arbeiders, die ernstig go- -ontl waren, weigerden in het ziekenhuis worden opgenomen en gaven er de borkeur aan naar Italië terug te gaan. lij hun aankomst te Iansbrüclc diende de riester een protest in bij het Italiaan se consulaat. Ia verband hiermede heeft de Italiaan- cho minister-president* Mussolini een rachlig protest gericht tot de regeerin- en te Berlijn en München. waarin hij ischfc, dat de daders voorbeeldig zullen orden gestraft en dat er schadeloosstel- zal worden verleend. Bovendien ordfc in de protestnota aan de Duitsche n Beiersche regeering medegedeeld, dat o Italiaansche regeering niet zal tee- ,an. dat Italianen een onaangename be lening ondergaan en dat zij bosloben is uicin aar onderdanen onder alle omslandighe- a be- en te verdedigen, dan gl" De Tur'tsche kwestie. )E VERWERPING VAN BET VERDRAG VAN LAUSANNE. H. X. verneemt uit Londen: Gistermiddag heeft de Engelsche regce in? een mededeeling ontvangen, uit An- jora. waarin wordt medegedeeld, dat de lationalo Vergadering het verdrag van ■ausanne niet zonder wijzigingen kan anr.'emon, doch dat zij bereid is een en Oder in overweging te nemen indien de geallieerde troepen worden teruggetrok- n van alle Turksch gebied. Zoodoende 'lijft naar opvatting van Angora, de weg voor verffere onderhandelingen. In- lion de Geallieerden er echter op staan, 'iet verdrag ongewijzigd zou worden feteekend kan de Nationale Vergadering {eenerlei verantwoordelijkheid voor de Involgen op zich nemen. Do houding van Engeland. k verband met de verwerping van het Icrdrag van Lausanne door de nationale (tërgadering van Angora, welk© verwcr- intusschen in officieele kringen te tonden niet onverwacht kwam, verneemt leuter, dat de Brilsclie regecring wel be L zou zijn de onderhandelingen mot de urken ie hervatten, indien de Turken IA' ta; I9l dubbelzinnige blijken geven van goeden 'l on verlangen naar een regeling. Intus enen handhaaft de E;.gelsche regecring aar landpunt ten opzichte van het ver van Lausanne. Duitschland. Eon staatsgreep iu Beieren verijdeld. Wolff In de M. dal semt uit Munchen: maand Februari vernam de over eon reeks per onlijkheden, die i - ret'Ks pp- onujitneaen, aie ^eIi E,li('n Politieke wereld staan, het be- od °ClJ0mer} hadden, om binnen kort fern- ^adige wijze een vergadering R>n m'^rsclle grondwet tot sln-d to bron |j lofc nog toe hebben vijftien arresta tie pf &'ehad. Zeven personen onder 'Ni jverffirresteer(len ziin ann den rechter het plfT?' de aderen zijn, nadat m n beid c °Pgebelderd, weer in vrij- Prof c.'1 e hoofdschuldigen zijn de oei- Mach- F*1, leiden uit Munci. kea twn'ÏÏ.™1 het l™gveiraad-pre- 0: |r tr-.^chhaus c.6. was op 28 Febr. P un'es aangehouden,doch wegens Ifsi;: |"!:i h'"'V. I vo!21.'ll dag S^ljheid gesteld. Kübles joeg DR. MAYER, DE DUITSCHE GEZANT TE PARIJS. In Dr. Mayer, een man uit de practijk, specialiteit in industriëeie kwesties, verliest Duitschland een zijner weinige eerste rangs diplomaten, die in de school des levens gevormd zijn. zich dezer dagen in zijn villa een kogel door het hoofd. Volgens het Acht-Uhr-Abendblalt is in verband met dezo samenzwering ook graaf Bolmer, de vroegere voorzitter der Koningspartij gearresteerd. Engeland. Dc positio van het Kabinct-Bonar Law. H. N. verneemt uit Londen: De moeilijkheden voor Bonar Law stij gen met deu dag. Do uitslagen der jong ste hijverkiezingen hebben aangetoond, dat een groot deel van de kiezers, die blij waren, dab er aan de coalitic-regee- riug een einde kwam, thans inzien hoe gering het verschil 13 tusschen dezo re geering eu do vorige. Aan den anderen kant wekt de woningpolïliek der reges- ring groot wantrouwen, zelfs onder de directe volgelingen van Bonar Law. Een veertigtal conservatieve parlementsleden, die zitting hebben voor Londensche dis tricten, bezochten gisteren Downing- 6treet om van Bonar Law gedaan te krij gen. dat hij de opheffing der huurcom- missiewietten lot il925 zou Verschuiven. Dc houding van Bonar Law ten aanzien van dit verzoek is niet duidelijk gewor den, aangezien er tot dusver geen com muniqué is openbaar gemaakt-, doch men vermoedt, dat dit protest, uitgaande van deze mannen, niet zonder invloed zal blij ven. Mocht dit niet het geval zijn, dan is het lang niet zeker hoe de conservatie ven zich bij de eindstemming over het wetsontwerp zullen houden en of niet ve len toe zullen geven aan den drang hun ner kiezers. Hoe sterk die drang is, be wezen de jongste bijverkiezingen, die thans weer met 3 nieuwe zullen worden vermeerderd. Een daarvan is het gevolg van het overlijden van den Burggraaf Plymouth, die opgevolgd wordt door Lord Windsor, thans parlement-slïd voor Ludlow. Verdere veranderingen worden nöodig door het aftreden van Stanley* en Bosca- wen, waarvan laatstgenoemde wordt op gevolgd door Neville Chamberlain, thans p os tmees ter-ge neraat De hardnekkigheid waarmede een be langrijk deel van de pers en eenigc groe pen in het parlement voortdurend het Ruhrvraagstuk ter sprake brengen, zoo mede het feit, dat deze kwestie naar aan leiding van het bezoek van God ley te Lon den ongetwijfeld binnen zeer korten tijd weer lot vragen of interpellaties in het Lagerhuis aanleiding zal geven is oor zaak, dat men binnenkort een nieuwe officieele verklaring der regeering ver wacht waarin zeer vermoedelijk een wij ziging in het thans gevoerd beleid zal worden aangekondigd. Er gaan zelfs ge ruchten, dat een spoedige reconstructie van het Kabinet niet geheel onmogelijk, zou zijn. De rebellie in Ierland. Het belastingkantoor te Dublin verwoest. (Rebellen plaatsten gistermorgen een bom in dc deuropening van het belasting kantoor te Dublin. Een Vrijstaat-detecti- vc opende de deur, waardoor de hom ont plofte. Hij zelf werd gedood; het kantoor werd verwoest. Aan de nabijstaande ge houwen werd schade toegebracht. Een beroep van de geestelijkheid. Een 'omvangrijke vereeniging van Ier- selio priesters uit Wcet-Ierland. voorge weten door den aartsbisschop van Gashal heeft tot de Iersche opstandelingen het dringende verzoek -gericht, gedurende de algemecne verkiezingen de vijandelijkhe den te staken, daarna de wapens uit te ■leveren en zich te onderwerpen aan de gekocen volksvertagc nsyoorrligers. Egypte. Do bomaanslagen. Te Cairo is een proclamatie van de re geering uitgevaardigd, waarin gezegd wordt, dat personen, aangetroffen in het bezit van ontploffingsstoffen en bommen voor den Krijgsraad terecht zullen staan en tot den doodstraf veroordeeld zullen kunnen worden. Deze maatregel zal niet van toepassing zijn op personen, die vóór 8 Maart bom men of ontploffingsstoffen inleveren^ of op hen, die tot in bezit hebben van boven genoemde stoffen een bijzondere vergun ning hebben. De militairen en de politie zullen het recht hebben, huizen en schepen to door zoeken. Buitenl. Berichten Een gevaarlijk middel tegen insecten. Te Chicago is Maandag een familie van zes personen gedood door zuurdampen, die in het huis waar deze menschen woonden gebruikt werden voor het uitroeien van kakkerlakkon. De „K. K. K." t De Amerikaansche „K. K. K." die, zooals zij eenigen tijd geleden reeds aankondigde, haar activiteit ook in Groot-Brittanniö zou beginnen, schijnt dit voornemen thans ten uitvoer te brengen. Naar dc Engelsche bladen melden, heeft iemand, in heb Westen van Londen wonend een schrijven van deze geheimzinnige or ganisatie ontvangen. Het handschrift even als de woordkeus en stijl zijn van een in telligent en beschaafd man. De schrijver kondigt den geadresseerde een vreesolijk lot aan. „Geconstateerd is", zoo luidt het o. m. in den dreigbrief, „dat gij wegens uw le vensgedrag geen waardig lid zijt van het menschelijk ras. In 1S23 zult gij na zwaar lijden daarom worden gedood. De wijze waarop gij zult sterven is als volgt: Gij zult eerst naar een geheime plaats worden vervoerd; met een hamer zullen n aldaar de enkels worden gebro ken; tusschen een schroef zullen zij daar na worden verpletterd. Door middel van salpeterzuur zult ge worden blind ge maakt, alsdan aan een boom worden opge hangen, daaraan gedurende een uur zweven en dan sterven.. Wij, de commissie, hebben in dit land onze taak op ons genomen, svmpathisee- rend met lien, wier ambt bet is uw lichaam te kastijden. Maak u gereed, want te zij ner tijd zal en kan het vonnis worden uit gevoerd. In de duisternis zult gij gegrepen, in de duisternis behandeld, naar de duis ternis gezonden worden." Het schrijven besluit met het teeken van de „K. K. K." in den vorm van een driehoek, tusschen dc woorden: Listen- always. Onder de letters K. K. K. is een cirkel aangebracht met een driehoek, waarin het „wakend oog". De brief is vol gens bet poststempel afkomstig uit Ep- BIMHEHLflMD Plechtigo K. S. A.-vargadering ter gelegenheid van den Stillen Omgang. Men meldt ons uit Am-stendiam Zgoafle reeds bericht, zal de K. 8. A.- vergadering -ter gelegenheid van dieü Stillen Omgang op 18 Maart, 's middSags te twee uur, in de Amsteldijkkerk oen plechtig fcaralktor dragen. Niet alleen zrtllen op dae vergadering pastoor J. G. van Kelckhoven en prof. dr. Bange, hoogleeraar te Leiden, het woord voeren en zal het koor onder leading van Theo van der Bijl ziin medewerking var- leenen, doch tevens zal do plechtigheid word'eai verricht van dc zegening der vaan dels. In verband hiermede verzoekt het Be stuur van het plaatselijk comité voor de K. S. A. Ic Amsterdam het volgende mede to d celen 1. De vergadering is toegankelijk voor allo Katholiekenin het bijzonder wordt op de aanwezigheid gerekend van de le den van allo Katholieke organieaïtaee 2. Do bestuursleden der groote stands- organisaties, de Kamerleden, Statenleden on Raadsleden zullen op vertoon van hnn toegangskaart plaats nomen in do voor hen gereserveerde ruimte tusschen het Al taar en do Ootnmuniebant 3. De katholieke orgamsatlks -worden verzocht hnn vaandels en banieren te doen bezorgen Donderdagavond 15 Maart of Vrijdagavond 16 Maart in hefc St.-Wil- 1 ibrord us pa bron aat (St. WiUibrordus s br.). Des Zaterdags zullen zij onder deekundi- go leiding worden opgestekl in de Amstel- dijkkerk 4. Wanneer do tweede spreker zijn rede zal beëindigd hebben, zullen de vaandel- djagers zich mot hun vaandels scharen in het gr00 te middenpad der kerk. Nadat de plechtigheid van dc zegening der vaan dels is verricht, zullen do vaandels woer op do oorspronkelijke plaats worden op gesteld. Voor een goeden gang van zaken is gezorgd 5. Met liet oog op don te verwachten groeten toeloop, verzoekt het bestuur dringend zach tijdig to voorzien van toe gangsbewijzen, wel-ko van heden af ver krijgbaar zijn aan hot bureau der K.S.A., Heerengiadht 359; liet Gildenhuis, War- moefistraat 145bij den heer A. M. «T. Everling. - Prinsengracht 413 en (doch al leen op Vrijdagavond 16 Maart) in het Hanzegcbouw, Nicuwcndijk 100. Nederlandsche zakdoeken. Antwoord op vragen v a*h een Kamerlid. Op de vragen van mcj. Van Dorp be treffende de gunning en de leverantie van zakdoeken voor de marine, heeft mi nister WesterveJd geantwoord, dat van de ingekomen drie aanbiedingen voor 600 dozijn katoenen zakdoeken van Neder landsche firma's, de monsters van de twee, waarvan do prijzen per dozijn zijn genoemd, in kwaliteit als anderszins te veel afweken van het ■stóndmodel, om in aanmerking te kunnen komen, zoodat de levering tegen iets hoogeren prijs (f 3.759 per dozijn) aan den derden inschrijver (een Nederlandsche firma) is gegund. Bij die gunning heeft de aangeboden kwaliteit den doorslag gegeven. Gedeverd is Nederlandsch fabrikaat. Uit de Textielnijverheid. Collectief contract niet aanvaard. De t e x taeLambeiders bond/ De Eendracht heeft met adgemeene stemmen besloten het collectieve contract inofc de R.-K. werkgevers in de -textielnijverheid niet te aanvaarden. De bonden Ünitas en Sint Lambcrt/ua hebben het contract wel aan vaard. Volgens dit contract zal do verleende o ver werkvergunning aan een of meer leden der Vereeniging van R.-K. werkgevers in de textielindustrie niet óp verzet van da beide arbeidersorganisaties stuitten. Wan neer afdoende v bewijzen kunnen worden overgelegd, dlat bepaalde orders, die noo- dig zijn om het bedrijf in gang te houden, niet anders kunnen verkregen worden dan op den basis van een zoodanige werkweek als waarvoor oen overwerkvergunning is aangevraagd. Een dergelijke vergunning zal niet voor langer dan 6 maanden gel den bij een maximum overweriburen van vijf per week. Zoolang deze vergunning duurt, mag geen ontslag of werkeloosheid voorkomen en wanneer één arbeider of een groep van arbeiders, waarvoor de overwerkvorgunniag geldt buiten zijn of hun schuld niet het volle aantal uren kan of kunnen weaken, dan zal hem of hun 75 pOt. van het gederfde loon worden uitbe taald. De Eendracht stelde de volgende eischener mag nimmer langer gewerkt worden dan 9J4 uur en het aantal over uren mag niet meer dan 100 bedragen en meet extra betaald worden. Niemand mag tijdens de 0 ver werk vergurrning worden ontslagen en mocht cr niet het volle aan tal uren gewerkt jvorden, dan ontvangen de arbeiders 75 pOt. van het gederfde loon. Er mag nimmer langer dan 3 maan den «achtereen worden overgewerkt en tusschen twee overwerkperioden moet er ten minste 6 weken 48 uur per week ge werkt worden. De rechtspositie van handelsreizigers. Een adres. Door de Ned. R.-K. HiaaiddBrciz!gcrs- Verecrügiüg SL-Ohristoffel", te Utrecht-, is mede naar aanleiding van de bespre kingen bij de laatste Staatebegrooting, een adres gericht tob den Minister van Justitie, waarin wordt aangedrongen op een wottelijke regeling der rechtspositie van haar beroepsgenooten. Een uitgebrei de momorio van toelichting is daarbij ge- voogd, waaruit wel duidelijk (Wijkt, dó urgenitio van een wetteèijke regeling dezer materie. Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol land hebben, naar aanleiding van berich ten, die propaganda maakten voor bet «aanplanten van platanen, in verband met do iopenfiterfte, vooral wat betreft de stads beplanking, de «aandacht van burge meesters on wethouders der gemeenten ïn 'dezo arorvóicne gevestigd op hetgeen het dagelijkach bestuur van dc Nederlandsche centrale vereeniging tot bestrijding van do tuberculose over dit onderwerp heeft ge schreven. (Een waarschuwing tegen het aanplanten van p-atewn in dc stweten). STflTEgf-SEHEBAüL TWEEDE KAMER. Vergadering van gisteren. Toelagen aan onderwijzers. Voortgegaan wordt mot het Wetsont werp Toekenning van bevoegdheid aan gemeenteraden tot het verlecnen van een toelege ten loste van de gemeente, over elk der jaren 1919, 1920, 1921 en het eerste HET VOORNAAMSTE KIEUWS. Tweede Kamer. Toelage voor werk zaamheden van onderwijzers buiten don gmvnzen schooltijd; z. h. s. aangenomen. De Jachtwet. Do voorstanders aan hel woord. Eon aantal I Ut lianen in Beieren yemo- lestowd. Krachtig protest van Mus9olinL Do moeilijke positie van het Engclscho kabinet. Een staatsgreep in Beieren verijdeld? kwartaal van 1922, voor werkzaamheden, welke aan onderwijzers buiten den gewo nen schooltijd waren opgedragen, enz. De heer Gerhard (S.-D.) meent, dot dit ontwerp vóórop had moeten zetten het recht van de onderwijzers op een toelage. Uitvoerig gaat hij na wat al zoo aanleiding is geweest tot de vergissingen. Thans is de toezegging aan de onderwijzers gege ven, verzwakt doordat de gomeenten niet verplicht worden toelagen te geven. Spr. meent dus dat de lasten voor rekening van het Rijk moeten komen. De heer Bulten (R.-K.) meent, dat dit wetsontwerp geen einde maakt aan de onbillijkheid en stuurt de onderwijzers al leen met een fooi naar huis, nu de ge meenten wed bevoegd, maar niet verplicht zijn de toelage te geven. Vele kleinere ge meenten zullen ran die bevoegdheid geen gebruik maken. De hoer Van der Molen (A.-R.) bepleit een wijziging van het Bzoldigdngs- besluifc ten gunste van de leerstoelen der bijzondere kweekscholen, waardoor de onbillijkheid zou worden weggenomen. Mej. Wester man (V. D.) behandelt eenige detailpunten van de regeling die zij onvoldoende acht. De heer Ketelaar (V. D.) verdedigt de s't^ftiking d«u anue nd em enten-B uiten en Gerhiar-r De Minister «y-n 0ïc'"\rw.je de heer De V i 8 s e r, zegt dat dit ontwerp zijn be lofte van 9 Maart 1922 inlost. Hij meent dat hij zijn belofte nakomt. Men heeft zich vroeger verccnigd met de toezegging dat hij de gemeenten de bevoegdheid zou geven om dc toelagen to geven. Het ver baast hom daarom dat men nu plotse ling veel verder wil gaan. De gemeenten rijn tot niet8 verplicht gesteld, ook niet in do L. O.-wet, en het zou dós in strijd zijn met de gansche strekking, nu oen verplichting op te leggen. Spr. geeft cij fers over den vooruitgang de-r salarissen bij het Bezoldigingsbesluit, waaruit blijkt dat de bedragen van deze toelagen in het niet zinken bij die bedragen. Spr had' zich kunnen beperken tot 1919 en nu hij zooveel verder is gegaan weigert hij abso luut een verder strekkend amexjj^emenb te aanvaarden. Als één van deze wo--11 aangenomen zal spr. sohorcing der raadslaging vragen. Do heer Bulten (R.-K.) licht toe een amendement om de gemeenten de bevoegd beid te geven lot .het." toestaan van een i«el; gi De nerr Gerhard (S.D.) trekt het door hem ingediende amendement in. De heer Dressclhuys (Vü.) be toogt dat het rechtsgevoel door dit ont werp niet is bevredigd en hij zal dus vóór de conclusie stemmen om den Minis ter nogmaals tot overleg aan te zetten. De Minister heeft aan zijn woorden niets meer toe te voegcn.Dit amendement is onaannemelijk. De heer Bulten (R.-K. trekt zijn amendement in. Het wetsontwerp wordt z. h. s. goOdge-» keurd. Do heer Van der Molen (A.-R.) stelt voor de conc-Iusie op het verslag te wij-» zigen in den geest van het aangenomen wetsontwerp. Do heer Duys (SD.) acht het juist fce-- ter do conclusie le handhaven en nog eens te zeggen, dat do Kamer het stelsel van den Minister niet goedkeurt. -De Mi nister moet dan maar met zijn ambtge noot van Financiën in overleg treden. De heer De Wilde (A.-R.) deelt de meening van den heer Duys niet. Hij is het met do conclusie van h-ct verslag eens, maar nu het v.c'aontwerp is aange nomen, acht hij het absurd een conclusie aan ie nemen, die daarmede in strijd is. omdat hij niet kan verwachten, dat do Minister een ander besluit zal nemen, dan Maandag in zijn ontwerp is aangegeven. De conclusie komt in stemming ent] wordt verworpen met 48 logen 24 stam-j men. Jachtwet. 'Aan dc orde is dc wijziging der Jacht-' WOt. De algemeer.c beschouwingen worden' geopend. De.heer De Boer (Platt. Partij) ia, dankbaar voor dit ontwerp. Hij meent,j dat de belangen van den landbouw nooit 1 te vereenigen zijn mob die van dc jacht,1 omdat de landbouw altijd overlast heeft van het wild en het voordeel, aan de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1