Jaargang. WOENSDAG 31 JANUARI 1923 No. 4048 e Êcidódoe ©ou^crnt lONNEMENTSPRJJSbedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal- onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal» '-*© per post 12.95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver baar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, by voor- ftaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd agsblad 9 ct. Dit Wad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. li DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertenClên 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet u dubbele van het tarief berekend. v Kleine adverientfön, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en ver huur, koop en verkoop IG.5Ö. e conferentie te Lausanne turksche vredesverdrag. i)en Turkscli ontwerp. Lausanne verneemt men, dat de Turk- delegatie een eigen vredesontwerp klaar gemaakt, waarin zij de gronden zei voor haar weigering om het geal- 0 ontwerp aan te nemen, terwijl te- Ie nationalistische eisch voor de volle- jnafhankelijheid van Turkije er in herhaald. j nota van frankrijk aan angora. n breuk met Engeland? r tusschenkomst van haar hobgen ssaris te Cons tan tïnopel heeft de ;he regeering aan Angora een belang- nededeeling gericht, waarvan de tekst Lansanno, Londen en Rome is mede- el. Uit deze mededeeling blijkt, dat itwerp-vredesverdrag, dat aan de che delegatie overhandigd is, in de van Frankrijk geen definitieve tekst over welker voorwaarden het verbo- m ziin te beraadslagen, doch dat heb rp eenvoudig den huldigen stand van prekins-en vastlegt en niets zich tegen e onderhandelingen verzet, mededeeling te Lausanne, dat de chen en Italianen zich er op voorbe- te Lausanne te blijven om de onder- linden met de Turken voort te zetten in Enfrelsche kringen groote beroering aangezien een dergelijke handels- flagrante schending zou zijn van derzijdscho overeenstemming, welke ikele dagen geleden bereikt was. gespannen toestand te constantino pel. orbereïdingen voor een nieuwen oorlog? Constantinopel wordt gemeld, dat het ;er stede niet aan twijfel onderhevig de mcest.-waarschijnlijke conse- van een volledige breuk te Lausan- rlog al zijn. De Kemalisten. Kebben roepenmachten georganiseerd met hetr een eventueele breuk, terwijl in en buurt van Constantinopel ongeveer gewapeude Turken klaar staan om ealïipprden moeilijkheden te veroorza- n in Thracië zich 30.000 man troepen len. Britsche troepenmacht is in schitte- condiHe en wordt ondersteund door ippIo Middellandsche Zeevloot en een [deel van de Atlantische Oceaanvloot, men er op kan vertrouwen, dat het van het vliegcorps zich schitterend draven. Ook wanneer een breuk niet klelliilc vijandelijkheden na zich zou tn. zal het toch niet mogelijk zijn om lerkt de tegenwoordige toestand te janfcinopel te doen voortduren. De en, die dezer dagen op Britsche sol- zijn gepleegd, hebben één der geva- Isarvan aangetoond, terwijl deze incï- in zich zullen blijken te vermenigvuldi- en tot optreden in een of andere rich- Öwingcn. bezetting van het Ruhrnebied )E TOESTAND STEEDS MEER GESPANNEN. N. verneemt uit Berlijn: U het verkeer betreft, wordt de toc- :n het Ruhrgebied steeds meer ge- Op verschillende plaatsen heb- |.de Franschen onder bedreiging met "olver machinisten van Duitsche iiniddelentreinen gedwongen Fran- transporten te vervoeren. Volgera ihi uit Bochum zou een conducteur een Fransch soldaat zijn doodge- 3a. gezien de levensmiddelen ten gevol- |n de Franache en Belgische maatre- niet meer langs den gewonen weg het Ruhrgebied kunnen worden ge- ,n> gaan nu de trc'inen tot vlakbij S^zplto gebied van wraar de inhoud [Plaatselijke expditeurs of door nehialen verder het Ruhrdistrict t 'Hgezonden. n verband met. de vergadering van Ministerraad, Maandag te Berlijn ge en. heeft thans de minister van vër- verschillende spoorwegdirecties o?--Duitschland aangeschreven on- beding steenkool en hout voor pijk en België, Belgische cn Fran- 11 of legertransporten te ver- n an ook geen kolen naar de Engel- zone to zenden. Ook de samenwer- i^an Duitseh spoorwegpersoneel met --ion of Belgen is verboden, terwijl moS'e''jk moet tegengaan [•e u-Du its'! Personeel treinen over i, jnpn Inat loopen. voor de Rijn-scheepvaart belang rijke -verordening is uitgevaardigd door den commandant van het bruggenhoofd DuisburgRuhrort. Volgens dezo verorde ning zullen de vrachtbrieven der kolen schepen, welko in de haven van Ruhrort geladen zijn of voorbijkomen moeten voorzien zijn van een visum der controle commissie van Ruhrort. Vergrijpen tegen deze verordening zullen gestraft worden met gevangenisstraffen tot 5 jaar en geldboeten tot een millioen Mk. De rijksregeering o.n de betrokken Duit sche autoriteiten hebben onmiddellijk te gen deze verordening een protest inge diend. Do rijksregeering staat nog steeds op haar in het begin ingenomen stand punt- Do minister van binnenlandsche zaken heeft aan de opper-presidentcn van Westfalen een verordening doen toeko men, volgens welke het in verband met het optreden der Franschen en Belgen te gen de bevolking van het nieuw-bezette gebied, dat in strijd is met liet recht, aan de geheele Duitsche politiemacht ver boden is autoriteiten of officieren der bezettingstroepen to groeten. De Engclsche dagbladcorrespondenten in het Ruhrgebied drukken de meening uit, dat de spanning toeneemt, De sta king op de spoorwegen is ongeveer alge meen in dq. meeste districten en de hulp dienst is op dit oogenblik verre van vol ledig.- In de Engelsche' zone blijft alles rustig. Naar verluidt zijn de Fransche maatregelen ter instelling van een douane grens tusschen bezet cn onbezet Duilsch- land thans geheel voorbereid. De kolenvoorraad. In tegenspraak met lendencicuze Fran sche berichten die spreken van een slap per worden van het Duitsche verzet ten gevolge van gebrek^ aan kolen voor de Duitsche industrie buiten het Ruhrgebied wordt door den Rijkskolencommissaris medegedeeld, dat over het algemeen de voorraad voor industrie, gasfabrieken en particulieren voldoende mag worden ge acht. De verklaringen van Poincaré tegenover Amerikaansche journalisten, vinden inde Duitsche pers weinig geloof. Het Berli ner Tageblalt zegt, dat Poincaré het menschdom wel voor zeer onverstandig aanziet, als hij het wijs wil maken dat de Fransche imperialisten niet op an nexatie aansturen. De Vorwarts zegt: Poincaré wil blijkbaar de ontruiming van het Ruhrgebied afhankelijk stellen van zekere voorwaarden zooals b.v. van een internationale leening voor Duitschland, terwijl hij weet zelf door zijn Ruhr-actie de vervulling dier voorwaarden onmoge lijk te hebben gemaakt. Verklaringen ven DegouUe. Generaal Degoutte lieeft gistermorgen vertegenwoordigers der pers ontvangen uit alle landen. Hij herinnerde aan het zuiyer vreedzame doel van het Fransch8 eii Belgische leger, toen het 't Ruhrge bied binnentrok en gaf een schildering van de moeilijkheden, welke door de rijksregeering of op haar bevel werden bereid om de missie van Fransche, Bel gische en Ilaliaansche ingenieurs to be- letten te waken over de nauwkeurige uit voering van de verplichtingen, welke door de Duitscliers waren onderteekend. Do generaal bracht hulde aan het ver standig inzicht van de arbeidersklasse in het Ruhrgebied en legde dan den nadruk op de politiek van provocaties van het rijk, dat er niet in slaagt ons het geloof in onze kracht en de rechtvaardigheid van onze zaak te doen verliezen. „Wij hebben geaarzeld", ging hij voort, „met een bloedige en brute onderdruk king. Het Fransche leger is geen Pruisisch leger en gematigdheid is geen synoniem van zwakheid. Het zou echter ook een ernstige dwaling zijn te gelooven, dat het geduld der Franschen geen grenzen heeft Ofschoon wij hun den tijd laten de be sluiten te overwegen, volharden de Duit sche leiders in hun vergeefschen strijden hun wantrouwende houding. De regeeringen der geallieerden zullen hun wil opleggen en den wil van den te genstand breken. De hooge functionarissen en allen, diode rechten, welke wij aan het verdrag van Versailles en de intermittent® wetgeving ontleenen, niet erkennen, zullen worden uitgewezen. Zij die sabotage plegen, zul len gestraft worden, terwijl bij hun niet verschijnen hun chefs verantwoordelijk zullen worden gesteld. Wij zullen onmid dellijk sanctie-maatregelen treffen van meer algemeenen aard. Wij willen alleen de magnaten der groot-industrie dwin gen om dezelfde zorg te wijden aan het herstel der zoo verschrikkelijk verwoeste gebieden als hun pogingen om aanzienlij ke schatten te verzamelen. Wij zullen voor zoover het moet de middelen ge bruiken, welke noodig zijn; niets zal ons van onze taak afhouden. Het lot der Duit- schers ligt in hun eigen handen. Oproep van Kardinaal Schultc. Kardinaal Schulle, aartsbisschop van Keulen, heeft een herderlijken oproep aan de hem onderhoorige gelooVigen ge richt, waaraan de „Msbd." het volgende ontleent: De Kardinaal constateert allereerst, dat de door niets gerechtvaardigde aan val van onverzoenlijke vijanden op het Rijnsch-Westifaalsche industriegebied en zijn vredelievende bevolking de laatste hoop op eindelijken vrede dreigt te ver nietigen, maar dat, God zij dank, het Duit sche volk weer eenparig pal staat. Wij willen een stillen, sterken, trot- schen tegenstand bieden tegen de onge rechtigheid onzer onderdrukkers, zegt de kardinaal, maar haat en wraak moeten ons niet bezielen en zullen ons niet den weg, naar het geluk van den vurig be geerden eindelijken vrede afsnijden. Nu of nooit moet het echter duidelijk worden, dat ons gansche volk in eigen huis den goeden strijd heeft te-strijden tegen de zonde „die de volken ellendig mankt", legen de zonde, die me' haar dood- en verderf brengende gevolgen he melschreiende heerschappij was beginnen uit te oefenen. Slechts zoo kunnen wij ön3 :den vrede Zijn heilige geboden zal de weg tot den werkelijken vrede gevonden worden. Slechts zou kunnen wij ons den vrede waardig maken, den vurig A'erlangden vrede, dien de wereld niet geven kan, dien echter do Eeuwige en Almaohtige Leider van het menschelijk lot geeft aan hen, die van goeden wille zijn. Met een aldus gelouterde gezindheid Willen wij ons gemeenschappelijk gebed om den vrede weer hervatten en óns met den smeekroep van den Grooten vredes- paus Benedictus XV in den tegeuwoordi- gen volksnood tot God wenden: ..Stortden heerschers en volkeren gedachten van vrede in, laat den strijd ophouden, die de naties verdeelt, maakt, dat de menschen elkaar weer in liefde ontmoeten... en geeft aan de stormachtig bewogen wereld eindelijk weer rust en vrede!" De kardinaal bepaalt in aansluiting met bovenstaande herderlijke vermar; Tdat in aileK.H. Mïssen, zoo dikwijls'de ru brieken het veroorloven, de „oratio pro quacuinque tribul atione" als „imperata" moet worden ingelascht. Verder schrijft Zijne Eminente voor, dat dagelijks na de School-Mis en Zon dags na alle heilige Missen met de geloo- vigen psalm 129 zal worden gebeden. Voorts wordt een bijzonder boctelof voorgeschreven, terwijl de geestelijken worden aangemaand, de geloovigen aan te sporen tot verdubbeling van hun gods dienstijver en tot hulpvaardigheid aan de noodlijdenden, vooral in het nieuw be zette gebied. Mexico De verbanning van Mgr. Philippï. Mgr. Philippi, die, gelijk men weet on langs uit Mexico is gedreven, heeft tegen over den Washingtonschen correspondent van de „Corrière della Sera" de volgende verklaringen afgelegd: „Begrijpen kan ik dezen maatregel niet", aldus de prelaat, daar ik mij altijd van elke inmenging in de binnenlandsche politiek van Mexico heb onthouden. Het bevel tot uitwijzing heeft mij nog te meer verrast, daar ik uitstekende betrekking met de regeering van generaal Obregon onderhield wiens gast ik nog eenige dagen tevoren ge weest was. De bisschop kon zijn verbanning aan niets anders toeschrijven dan aan de gehei me invloeden op de Mexicaansche politiek van de radicale elementen, welke ongerust waren over de beslissingen, door de Katho lieke Kerk ten opzichte van Mexico geno men. BimESSL&m DE R.-K. UNIVERSITEIT. Zooals men weet, zal de R.-K. Univer siteit voorloopig zijn samengesteld uit dirie faculteiten, te weten die der godge leerdheid, die der rechten en die der let teren en wijsbegeerte. Daaraan zullen verbonden zijn ongeveer 21 gewone hoog- leoraren, 9 bintengewone booglee-naren, 6 lectoren en 3 assistenten voorts zullen weiden aangesteld een bibliothecaris, een secretaris mn het ooilege Van curatoren en het noodigo personeel voor de biblio theek en in algemeenen dienst. Het Communistisch Congres. Gisteren werden de debatten over de partijleiding voortgezet. Do heer Wijnkoop deelde mede, dat in huishoudelijke vergadering do toestand van de „Tribune" en de financiën van de partij zijn besproken. De besprekingen hebben tot resultaat ge had dat besloten is dat allo krachten der partij moeten worden geconcentreerd op het voortbestaan van de „Tribune", welker lezersaantal zoo moet stijgen dat het blad zicli zelf kan bedruipen. De bette krachten der partij moeten zich aan dit werk geven. Door de afdeelingen moeten „Tribunc"bvi- gades worden gevormd, die werken in het belang van het blad. De commissie voor do drukkerij der „Tribune" wordt gereorgani seerd. Er wordt een „Tribuno"-commissic ingesteld, welke als het voornaamste partij orgaan wordt beschouwd en die iederen partijgenoot kan oproepen om een functie op zich te nemen voor het belang van den arboid van het blad. Het is beslist noodza kelijk dat iedere partijgenoot die een der- gelijken oproep ontvangt, daaraan gevolg geeft. Hij moet daarvoor zop noodig andere functies laten varen, slechts als ieder doet wat hij moet doen kan het voortbestaan van de „Tribune" als dagblad tot het vol gend congres verzekerd worden. Na ampel gepraat over inhoud en leiding van de „Tribune" i3 besproken het coöpe- ratie-vra agstuk. In een resolutie werd aan de partijgenootben de püoh't opgelegd, waar mogelijk toe te treden tot de bestaande ar beiders-coöperaties van "stad en land, waar zij tot taak hebben: lo. de systematische propaganda voorde communistische ideeën; 2o. de vervorming der bestaande coöpera ties tot organen van den revolutionna;ren klassen-strijd. Aan de orde was ten slotte hot punt: ver kiezing Provinciale Staten. Besloten is tot deelneming aan de Sta tenverkiezingen. De vermaalde „Jansen". Op liet communistisch congres as de vermaarde „Jansen", de vertegenwoor diger der partij te Moskou, wel vernoemd maar niet gezien. De heer Wijnkoop vertelde, dat partijgenoot Jansen wegens verblijf in 't buitenland (niet in Rusland) geen verslag kon uitbrengen. „Hij zal op de vergade ringen van het Partijbestuur en den Par tijraad zei Wijnkoop verslag uit brengen van zijn werkzaamheden". Is dit geen prachtig foefje een vrij metselaar waardig om dien dierbaren en gcheiinzinniigen „Jansen" voor do oogien van het gewone publiek verborgen te houden 1 „Hsgz." Steun aan noodlijdende kunstenaars. Eenige gemeenten, waaronder Den Haag, Laren en Amsterdam, hebben een aanschrij ving gekregen van den Minister van Onder wijs, om een regeling te ontwerpen voor steun aan noodlijdende kunstenaars. De re geering is bereid de f 25.000 toegezegde steun alsnog uit te keeren. De Eerste Kamer. ■Het voorloopig verslag van de Eerste Kamer over de Indiscihe begroótirug voor 1923 da verschenen. Evenzoo het voorloopig verslag van de Eerste Kamer over het wetsontwerp tot herziening van de wet op het lager onder wijs. 1 Het spoorwegpersoneel.1 Gisteren heeft te Utrecht een bijeen komst plaats gehad tusschen vertegen woordigers van samenwerkende Bonden van Spoorwegpersoneel ter bespre king van de door de directie aan de orga nisaties voor advies toegezonden ont werp-wacht geldiregeling voor het spoor - De Nederl. Vereenigiag had aan de uit- noodiging geen 'gevolg gegeven, omdat zij bezwaar had over de aangelegenheid- een volledige samenwerking aan te gaan. De besprekingen leidden tot hot vast stellen van een eensluidend rapport, dat in een gemeensohappedijk schrijven ter kennis van de directie za& worden ge bracht. Tot een gemeenschappelijk standpunt werd ook gekomen ten opzichte van de door de directie toegezonden ontwerp- wijzigingen inzake de vergoeding voor reis- en verblijf bos ten. Beide zaken zullen op 9 Februari a.s. met do directie mondeling behandeld worden. De Statenverkiezingen. De Anti-Rev. candidiatenüjst voor den StatenMeskring Gouda is, naar de Stand, meldt, als volgt samengesteld: 1. mr. Y. H. Rutgers, Den Haag (afttr.)2. R. U. Jongenburger, Gouda (aftr.)3. C. van Muiswinkel Mzm, Zwammerdam4. A. Verheul, Benthuizen; 5. H. A. Sohreu- der, Schoonhoven6. G. M. Herngreen, Alplien a. d. Rijn7. S. Wouda, Bedeel 8. M. v. d. Berg, Zevenhoven; 9. J. Ver- weij, Alkenuade10. L. Vuijk A-zn., Capelle a. d. IJssel. Uit de Tabaksindustrie. Het thuis strippen. De inspecteur der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen to Eindhoven lo afd. deelt den sigarenfabrikanten, aan wio een vergunning is verleend, tot heb doen strippen van tabak in huisindustrie, mede. dat de stripvergunningen voorloo pig warden bestendigd met dien verstan de dat het aantal personen, waarvoor die vergunning geldt elke maand, te beginnen met eind Februari, met 20 pCt. wordt ver minderd. Daardoor zal dus worden bereikt, dat bedoelde vergunningen cp 30 Juni e.fc. geheel afgcloopen zijn. Uit het land- en tuinbouwbedrijf. De Neutrale tuindcrspatfoonsverecri- HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Spanning op «1e Conferentie to Lausanuo Frankrijk cn Italië zouden bereid zijn met Turkije verder te onderhandelen, hetgeen beroering in Engelsche leringen heeft verwekt. De Turken staan gereed tot hervatting van den oorlog. De toestand in liet RuJirgebicd steeds meer gespannen. Overal waar bozctlingstrocpon verschij nen wordt geweigerd te werken. gingen te Looaduiuon en Delft en de af deelingen Schipluiden en omstreken en VeurLeddsohendiam van den R.-K. Land en Tuinbouwbond hebben arbitrage over het arbeidstijd-geschil van de hand go- wezen, maar eenige verbeteringen aange bracht in het gedane aanbad dooT de verlenging van den arbeidsdag terug te brengen van 2 op 1 maand en het gemid delde weekloon fe brengen van 22.75 op 23.De R.-K. patroons to Laosdui- nen hebben deze zelfde aanbiedancr re- daan. De aabei dakorganisaties wijzen elke arfoeidsverlemging, als niet nood zakelijk, van de hand, en hebben aan do patroons over diit geschilpunt opnieuw arbitrage voorgesteld. Het bestaande contract eindigt a-s. Donderdag. Mr. A. van Jole. Mr. A. v. Jole, juridisch adviseur van het R.-K. Vakbureau, zai eerlang als zoo danig ontslag nemen en zal treden in da Orde van do Sociëteit van Jezus. .,Ctr." De afdeeling 's-GraverJhage van den Vrijheidsbond heeft haar afkeuring uifcL gesproken over de houding van inr. A. v« Gijn tegenover hot amendement van mej. Westemian, diat wederinvoering van heb Fransch als-leervak cp de lagere school beoogde. De Kamer van- Koophandel en Fa^ brieken voor het gebied. Utrecht bepleit een zoodanige wijziging van de Zegelweb dat bons van een kasregister-boven 10 yt-icos'-m t.-.-t,--- - k RECHTZAKEN De Bro^kbu-jsloterij. Voor het Kantongerecht te Rotterdam is. behandeld een zaak tegen den heer J. O. Soudijn, hoofdagent van de Rotterdamschei Handels- en Landbouwbank. Het requisitoir, waargenomen door Mr. Reumer, verklaarde behalve de aanleggers van dergelijke premieleeningen, ook de ver- koopers van de obligaties en de r'tgevers van kranten, die advertenties dienaangaan de opnemen, te zullen vervolgen. Do eisch tegen den hoofdagent luidt —0" gld. boete subs, één maand. KERKNIEUWS Mgr. J. A. S. van Schr'k Wij vernemen met ga-ooto deelneming dat Mgr. J. A. S. van Schaak, president van heb Klein-Seminarie Culemborg, we gens een ©rustige ongesteldheid in heb Sb. Antoniusgasthuis te Utrecht is opge nomen en onder behandeling is genomen door Dr. Boekelman. Da gezondheidstoe stand van Mgr. van Sohoik gaf den laat- sten tijd reeds ©enigszins reden tot be zorgdheid. ..Msbd," Ls9id> en Tuinbouw Mond- en Klauwzeer. Stand van het mond- en klauwzeer in Nederland gedurende de week van 14 tob 21 Januari 1923. Aantal Provinciën veebcslagcn gemeentxa Gelderland 1 Zuid-Holland 2 Limburg 1 1 Overige provinciën Totaal 4 4 UB¥ SJE QyifeElfSjMC BOSKOOP. „Het Groene Kruis". Door de Ver- cenigiog „Het Groer.e IvruiS alhier is en- der algemeene samenwerking van de ge- lieele gemeente een Fancifair gehouden, die bijzonder is geslaagd. Gedurende drie dagen was het bezoek en de belangstel ling in de zalen van Hotel Ivlaassen enorm zoodat de politie dikwijls regelend moest optreden. De financ.iecle resultaten zijn van dien aard dat een netto-bedrag van o ƒ3000 als tig saldo zil ten -•••• lo

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1