«SSSSaSs* Jaargang. Z&TEm&G 2® JANUARI IÖ23 No. 4031 De *\BONNEMEfJTSPR!JSh©dr6agt bij vooruitbetaling Voor Leiden Ï9 cent per week 2 2.50 per kwartaal- Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal- Franco per post 8 2.95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij voor uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 9 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen II. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone adverlenfiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het r dubbele van het tarief berekend. kJeane adverlentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cn ver- huur, koop en verkoop 10.50. Dit nummer bestaat uit drie bladen waaronder het Geïl lustreerd Zondagsblad. De Middenweg. Daar zijn er, die praten en critiseeren, alsof de malaise een gevolg i* van sociale wetten en sociale maatregelen. Daar zijn er, die 't willen doen voorko men, alsof r gerustelijk sociale wr 'ten kun nen worden gemaakt cn sociale maatrege len kunnen worden getroffen, zonder reke ning to houden met den penibelen toe stand, waarin ook ons land verkeert, zon der zich te laten beperken door den ijzeren noodzaak van de maatschappelijke verar ming. Beiden redeneeren als er tenminste Dg van „redeneereu" mag worden ge sproken hoogst oppervlakkig. De juiste weg ligt ook weer in het mid den. En met instemming willen wij hier citec- ren wat de Haagsche brie ven-schrijver van „De Tijd" in een nabetrachting over 1922 zoo juist zegt: Het komt niet in mij op, te zeggen, dat alles, wat de Begeering deed, vol maakt is, maar in het algemeen mo gen wij dankbaar zijn voor wat zij in 1922 voor ons was. Ha ons door de moeilijke jaren van den oorlog en van de daarop gevolgde tijdelijke of schijnwelvaart te hebben gestuurd, j heeft zij de teekenen des tijds begre pen en zonder het roer te wenden, de vaart van 't schip zoodanig gematigd, als de kracht van de machine d.i. van ons financieel, economisch en so ciaal kunnen vroeg. Zij heeft dit gc- - daan rustig, zonder overdrijving, zich niet van streek latende brengen door het al te hard hulpgeroep en. corona "8 stuurboordzijde van liet sehin. Het Nederlandsche volk heeft ge-, toond, dit ten slotte, ondanks het zuur gezicht, te waardeeren, door bij de verkiezingen aan de rogcermg een meerderheid te geven, zoo groot, als in onze parlementaire geschiedenis maar zelden werd gezien. - Inderdaad, er is heel vat stuurmans- 3 aardigheid bij onzo regecring noodig ge- eest en nog noodig, om niet te veel naar of naar stuurboordzijde over de eigenlijke politieke leiding te concen- trecren in een afzonderlijk orgaan, dat in officieel verband zou moeten staan mee den Algemeenen Bond van B. K. Kiesver- eenigingen. --!3^ Baron Van Wijnbergen juicht deze ge dachte ten zeerste toe, maar vreest dat het idee van pater Kruitwagen moeilijk te verwezenlijken zal zijn. Hij meent, dat het daarom beter is, wanneer een orga nisch verhand wordt gelegd tusschen de katholieke pers en de Katholieke Staats partij. Geen scheiding dus, maar meer contact. Tegen dit denkbeeld des heeren Van Wijnbergen is de De Besidcntie- bode in verzet gekomen. Zij schrijft on der meer, dat zij zulks geheel in strijd zou achten met het „karakter van onze ka tholieke pers, die bestaat uit katholieke bladen, maar die nooit partij-organen wa- Ongevecr hetzelfde getuigl Het libe rale Handelsblad, die de beschou wingen van den heer Van Wijnbergen toe past op toestanden in het liberalen-kamp. Het blad zegt nl. van de liberale bladen: „Zij be-hooren organen te blijven van een beginsel. Niet van een Partij". Zeer juist is de grondgedachte van beide bladen. Hoewel en dat willen wij ook gaarno onder de aandacht brengen men ver keerd doet met de idee te wekken, alsof „partij" en „beginsel" van elkaar onafhan kelijke begrippen zijn. De Katholieke Staatspartij is wat hoofdzaken betreft de in de feitelijke omstandigheden, de in concreto mogelijk geachte toepassing van het Katholiek beginsel op politiek ter rein. En daarom, om het nauwe verbond tus schen partij en beginsel, daarom is, naar onzer meening „officieele samenspre king" tusschen, leiders van de katholieke bladen cn de politieke leiders ongetwijfeld 169 220 13 k" 260ielle: 301 315 3421 449 503 521 lc Te mooi! De hoer v. Eek is blijkbaar geschrofc 660 °gi van wat „Het Volk"-verslag hem in mond heeft gelegd betreffende de Sstributie-re geling te Leiden in den oor- Dat was toch te mooi voor net En hij 700: sell: 744 887! - 903 919 d HL... Ilio dn Ik stijd zi.in we het wèl mef combinatie juist zoo klaar en zoo scherp typeert den Katholieken geest, den Booms elven liefdedrang in het hart van den Katholiek in onze dagen den Katho liek, die kent zijn «tijd ènzijn Geloof! De lichamelijk- en de geestelijk-armen zij roepen beiden om hulp en steun, om troost en voorlichting.1 De lichamelijk-armo vraagt den aal- Kees. En dien te, geven is Katholieken-plicht! Gelukkig, 't is zonneklaar: wat men ook ons, Katholieken, ruggen verwijten, geen ernstige tegenstander durft ontkennen, dat de Katholieke Kerk uitschittert door de beoefening der naastenliefde. Maarindividueelkomen wij nog zooveel te kort in de beoefening dior deugd, speciaal ook in de armenzorg die waarlijk armenzorg moet zijn! Gaven wij vaak niet alleen aan de armen van wat overvloedig is geven wij vaak niet sleohi'.s uit sleur, of om lagere motieven? Maar, vooral, erkennen wij in den arme Chrisbus-zelfzien wij in den arme vóór" ons het levende woord van den Christus„Wat gij den minste der Mijnen hebt. gedaan, dat hebt gij Mij gedaan".... zijn wij daarom dankbaar en achten wij het ons een on verdiend voorrecht, den arme te mogen geven 1 De liefde voor den lichamelijk-arme moet de katholiek typeeren Ocfc de liefde voor den geestelijk-arme. En die liefde kan zich iu den modernen- tijd haast niet beter uiten dan door de verspreiding en verbreiding van goede pers-producten, met name van het Katho lieke dagblad. Pausen, Bisschoppen, voor aanstaande priestess on leeken hebben, zulks als om strijd verklaard De Pastoor, die door zijn Bisschop wordt geroemd als een heilig priester, en die zijn bezittingen verdeelde onder de airmen en de Katholieke pe?s hij is een mooie figuur in de moderne roman met waarlijk Katholieke ieotbax, die wij kier- "iDovën noemden. ösSLbu-gcrlijk" gemeentebestuur. rijft nu dan ook in „Het A olk „In het tweede blad van „Het Volk" ,„n lö.Tanuari, 3de bladzijde, late kolom staat deze zin: „In den oorlogstijd was ie distributie to Leiden beter geregeld an in cenige andere gemeente, waar wi] het dagelijkscli bestuur zitten". Wat hier slaat is niet waar en ik heb Jdit ook niet gezegd. Ik heb zelfs absoluut !S geen vergelijking gemaakt tusschen de "cnsmiddelenvoorziening in Leiden cn 1 in gemeenten met roode wethouders. heb dit gezegd: „In den oorlogstijd 'as de distributie te Leiden beter ge regeld dan in een cenige gemeente in den omtrek en toen is door het gemeente bestuur van Leiden de onderstelling ge maakt, dat zulks tengevolge had, dat 1418 daarom ingezetenen zich in die gemeente kwamen vestigen. Wanneer nu inderdaad door het werken van socialistische wet houders c\£ algemeene toestand van het proletariaat in een gemeente cenige ver betering kon ondergaan, zou zulks hier aangemerkt moet worden, daar deze ge beente voor het proletariaat bijzondere aantrekkelijkheid zoude bezitten om zich '-aarin te vestigen. Zullcs is echter tot nu :oe niet gebleken' iv 12S3 1323 1362! 1431 1401 1540 1554! 15801 1618 1641 16S9 17011 1777' 18021 1822! 18531 1902 192» 1971 1988 2013! 2041 211» 21361 2180» 220» 225Ü Veel woorden maar de zin blijft toen dezelfde of...4". wordt er nog beter op voor bet Leidsch gemeentebestuur. Daar. waar socialistische wethouders zijn, is nooit ge constateerd, dat de gemeente voor het proletariaat aantrekkelijker werd ja Leiden is zulks echter in den oorlogstijd iwel gebeurd Wij blijven den heer Yan Eek toen irkentelijk voor zijn verklaring! Het" schrijft nl. „Officieele samenspreking" tusschen de' leiders van bijv. liberale bladen en het hoofdbestuur van den Vrijheids bond of van do groep-Van Houten zou zeker wel kunnen bijdragen tot juis tere waardeering van de handelingen van zulke liberale groepen. De „Bes." is echter ook voor^ dio „offi cieele samenspreking" niet te vinden. Dat het blad er deze meening op na houdt is haar recht maar te bejamme ren is het dat zij deze adstrueert met een feitelijke onjuistheid, als zij schrijft: „Baron Van Wijnbergen komt met dit artikel al wel zeer ongelegen, want jh Zondag heeft de B. K. Joumalisten-Ver- eeniging over bovengenoemde stelling van pater Kruitwagen vergaderd en de daarin neergelegde gedachte niet alleen met de meeste beslistheid afgewezen, maar bij deze discussie-bleek ook duidelijk, dat de katholieke journalisten van meer contact met de politieke leiding niets willen we- Er werd zelfs van zeer gezaghebbende zijde gewaarschuwd tegen de nu bestaan de practijk. waardoor sommie» politieke leiders reeds te veel invloed hebben op de katholieke pers". 't Is niet waar, dat „de Katholieke jour nalisten van meer contact met de politieke leiding niets willen weten" althans dat e fc op de bedoelde vergadering uitgesproken. En de o. i. in de „Bes. wel wat onvoorzichtig in dit verband uit gespeelde waarschuwing „tegen de nu bestaande pract.iik" betrof niet zoozeer de in het verleden reeds cenige koeren ge voerde mill of meer officieele snmenspre kingen. als wel geheel andere feiten. „De Katholieke pers (belïóude) haar volle vrijheid cn zelfstandigheid" wij onder- streepen dezen wensch van onzen Haag- schen collega gaarne. Maar voegen er aan toe: De leiders van de Katholieke pers moeten voldoende ruggegraat hebben om de vrijheid cn zelfstandigheid te blijven behouden bij officieele samensprekingen met politieke leiders welke samenspre kingen toch, op zichzelf beschouwd, niet anders dan nuttig, voor beide partijen, kunnen worden geacht. DU I l De bezetting van het Ruhrgebied DE KOLFNLEVËltANTIES. Dc algemeens toest and De mijndirecteimm ia het Routed zich Ier beschik;.ing van den knjgaraa moeten houden. Vereer is ncming van het verneigen va ti-e industricelen en met u:-zelling va hun gezinnen uit het bezette gebied „c- "tiftermorgen is men begonnen met de inbeslagneming der staatsmijnen in de steïvan Buer en Horst-Emsebec. Fran- schc troepen oms:»ü •ten de mijnen en na_ V De Katholieke Pers. De heer Van Wijnbergen liccft in c Maasbode een artikel gepubliceerd naar aanleiding van de vraag door pater Kruitwagen op den Katholiekendag te pfjinegen geopperd, of bei. niet beter ware De armen eu de Pers. Tn de jongste roman van von Handel Maz- zetti „Bit-a's Nalatenschap" (waarvan Ber nard Verhoeven in „Opgang" zulk een keurige vertaling geeft) deelt een Bisschop mede dc laatste wilsbeschikking van ecu door hem als heilig vereerden Pastoor cn deze laatste wilsbeschikking bepaalde, dat' de weinige goederen, die de Pastoor bezat, moesten worden verdeeld tusschen de armen in de gemeente en de. Katho lieke pers. Een op het eerste gezicht misschien vreemde combinatie Maar 't wil ons voorkomen, dat deze men tie directeur io hechtenis. T. WB- ding gesteld. Deze antwoord ion onmid- dolliilc met een protest cn ste.i-.en dc gende oTschcn op: to OnmiddMtijke vru- hand gewezen. De «ram*.™ veeleer door onderhandelingen de drijfsvaden voor zich te winnen STAKING IN DE MIJNEN. Tn de Mullermijn hij Essen hebben de arbeiders Vrijdagmiddag het werk Dc"" staakt, omdat de Frans-oho soldaten weger den-hét gebied der onderneming U ver to ten In heel het nieuwe boze to gebied lieersclit overigens groote opgewonden heid onder de arbeiders en overalwo 3 met slaking gedreigd Tot tjog too l'i» hot vooral de staatsmijnen, die het Fran ache leger bezet heelt. De commandanten elschten onmiddellijk verzending van cokes naar Mot', en naar België Dcamb tenaren weigerden eetiter dit uit te ren. Daarop werd hnr, mcd-godeeld, dat zij do bureaux n.et mogen ver.alen Het aantal slak-ars van de w rade bedroeg in do middagploeg 800 en in do avondploeg '->50 arbeiders. Het ge meentebestuur hoeft verge-fs getracht lertegen\voor..hg',Tr, der B'igische met 1700 per man. cn per dag waren ver hoogd. Bepaalde eisciien zijn niet ge steld, doch de verhooging zal ongeveer 1000 mark moeten bedragen. Het gevolg van de laatste verhooging is geweest dat de kolenprijzen met ongeveer 10.200 mark per ton moesten worden verhoogd. In ver band met den toestand in het Ruhrgebied zal het -den mijneigenaren volkomen on mogelijk zijn aan de thano gestelde eischen te voldoen. Dreinende sp o or wegstald ng. Uit Dusseldorf wordt aan dc „Temps" gemeld: Het is waarschijnlijk dat over eenkomstig het bevel uit Berlijn de spoor wegdirectie yan Essen gisteravond een al gemeene staking van het vervoer van cokes en kolen zou afkondigen. Nader wordt nog gemeld, dat het Fran- sche, Belgische en Italiaansche personeel gereed stond om heden den dienst in han den te nemen. De spoorwegarbeiöersorganisatics in Essen, die lot een hespreking waren uite genoodigd, verklaarden den Fransclien overste, dat zij slechts de Duitscbe autori teiten als bemiddelaars in arbeidskwes- ties willen erkennen. Er werd door hen op gewezen, dat r!e schijnbare welwillend heid der bezettingsautoriteiten reeds door de verslechtering van den levensstandaard der arbeiders met 50 tengevolge van de bezetting van het Roergebied ongedaan is gemaakt, evenals door het afkondigen van het stakingsverbod. De spoorwegarbei- dersorganisAlies willen met de bezettings- autopitciten niets to doen hebben. Dc bemidileliiigsgoriichlcn. Het bericht, volgens hetwelk de regee ring een geheime Puitsche missie naar Engeland heeft gezonden, mot opdracht om besprekingen te voeren over een inter, ventie, wordt van bevoegde zijde als on- jiiist verklaard. Naar aanleiding van het bericht, dat Uahc^t Zwitserland en Noorwegen bemid- atfc 'omstandigheden vasthoüSraafltoiiJb- ginscl, dat geen onderhandelingen zullen worden gevoerd, ook niet met de geliecle entente, alvorens do laatste Franschman uit bot Roergebied if. vertrokken. Heuler verneemt, oat de Italiaansche regcering stappen gedaan heeft om den Engclsehcn cn Fransclien regeeringen mede te doelen, dat Italië den toestand aan do Hoer beschouwt als buitengewoon ge vaarlijk Ofschoon Italië den rol vanhemnf delaar niet op zich wil nemen, drong liet er ernstig op aar., dat verdere dwangmaat regelen niet dan i.a rijpe overweging zou. don worden ondernomen. Tegelijkertijd ontvangt men berichten uit Brussel, die in officieele Engclsclie kringen zoo worden uitgelegd, da. men te Brussel ietwat zenuwachtig begint te worden over de te verwachten practische resultaten van het Roer-avontuur. DuitschlEiit!. De inval in Memel. HET VOORNAAMSTE NIEUVvb. Dc Fransclien zijn begunncn met do in beslagneming van verschillende mijnen. In verschillende ders gaan staken. mijnen zijn dc arbci- Gisteravond zon het spoorwegverkeer dcor dc Duitsclicps worden stopgezet. Do Italiaansche regecring hecfi aan Frankrijk en Engeland medegedeeld, dal zij den toestand aan de Boer hoogst gevaar lijk beschouwt. van don T' -tent gevestigd op de vervolgingen. d«e zich op sommige plaatseii van Ila'iö opnieuw voordoen tegen de katholieke vc-rcenigin- gen en tegen de geestelijkheid. Ennelant*. Dc Iersehe kwestie. Plannen t. 01 uitbreiding van 'de militaire macht. De ..Daily Expres?" meldt, dat de ter- sehe Vrijstaatsrageering in .verband met de ongeregeldheden machtig!rg vroeg om, in overeenstemming met de bepalingen van het Engelsch-Iersch verdrsL'. de mi litaire macht, uit to breiden. China. Inname von Canton De vlucht van generaal Tsjeng.Tsjioeng Ming uit Canton, heeft deze stad in de handen der teoi-'.-n w" San Yat Sen doen vallen, zooals men werf. Er hadden gogo ernstige incidenten plaats, afgezien Van een aanval op de ka zernen dor militaire politie f-n een bom bardement van het 'erge hoofdkwartier van Tejong Tsjioemr Ming. De burgers hadden hun bi'zen gebar- rieadoord, uit vrees voor plundering door Sen, anoeren Ganton; be.zif on hef vr r''"' 1 gcrlijk heet uur. j dp 7jjn vol hebben U.spind; «lat bij ormid- in önwaarscbijn- De arbeiderslevers vreugde over de overwinning aan Sur. Yat. S^l tlellijk moet Oru?kceten nis him kam- pioen en leidsman ei. W oe II civiolen gouvernaur moet benoem^'1 De arbeidersparfij is de mach!" Canton, maar bet i= vrteens der» correspondent te llongkon iijk, dat de mililairisten de vruchten \a huri successen nan anderen rn pn nVP laten. ,;in Sun Yat Sen's eerste Ina* nu z .n zijn anuliangcra sussen on zucb. ran bun nmebt te ontworstelen ,r i n-, Tin nederlaag van SCicrsol Kiong Tojiocng Mine is hoofdzakelijk Ie wi ten aan goldaebrok. waardoor hu col ra staat D c houding te Ko regecring tp overreden, het terrein de zettingstroepen zijn in do havenplaatsen Ruhrort en Duisburg 32 kolenschepen beslag genomen. - Te Dortmund bonbon do bozo-Iing^av. rilcilen stakingen en openbare vergadcrin. gen verboden. Loons verhooging g.-öisclit Dc mijnwerkers hebben aan de n u' directies opnieuw oiachon lal .ounsvorlioo- steld. nadat eeist op l aanuan de der w n o. De bladen te Kcwuo bevatten verschil lende artikelen, waarin dc houding dor regecring ten opzichte van da verklaring van den Gezantenraad, cn de geallieerde vertegenwoordigers te Kowno wordt goed gekeurd. De bladen bevestigen het bericht, dat de Lilausche regeering zal weigeren dc souvereiniteit der geallieerden over Memel te erkennen. Volgens tiaar zou ook de bevolking van Kemel zelve hier zeer tegen gekant zijn. Dinsdag verklaarde de prem-er Gaivva- nauskas in den Landdag te Kowno, dat Litauen met geen enkel bo.-.uit van den Gezantenraad genoegen zat nemen, dal niet strookt met den wil der bevolkingian Memel. Rusland. Leniif. Naar dc .Times '-coirespondent fte RisJ uit bevoegde M iskovilischo bron ver neemt, hebben de doktoren aan Lenm een jaar volkomen rust voorgeschreven Hel gehccle jaar zal hij in bed moeten door brengen De dictator zal door Duitschc specialisten behandeld worden. Italië. Mussolini en de Katholiel.cn. ..Temps" ontvangt uit R niir een te- binnen land! legraniwaarin'gezegd wordt, dat Musso- li,een delegatie heeft ontvangen van de Italiaansche katholieke actie. y,-Unnl*D De delegatie heeft de verschillende vraagstukken wi den dag besproken en de houding van dc associatie .en opzichte van (ien staat, in tiet bijzonder voor wat betreft liet bijzonder onderwijs, uiteen- Verkiezing L'rov. Smten. Statenkieskring Gouda. ■De iicer Mocret te Oudewater verzoekt ons mede te deslen. dat hij een even- tueelc benoeming a',., lid der ™vin l Staten niet wenseht te aanvaarden. Be leef.t verzoek! hij. dudgeon i.om op liem uit te brengen voor oc vo-v.oopige - lijst De R.-K. Kiesverceniging te Oude water beveelt met klem aan no. stemmen op dc aftredende". Schriftelijke Sociale Cursussen. De beide eroote sobrifteliike ciirsnssen in Fociale Eoonomie (staathuishoudkunde) cn in Sociologie (maatschappijleer) van e Centraal Bureau der K. S. A- valigo Februari as. aan. zoodat de termijn van inschrijving alsdan gealoten jeu on. van beide cursussen duurt. 10 maanden en. na afloop kan men zich aan een mond£ line examen onderworpen Om nml moeilijke tijdsomstandigheden van belan g stellenden tegemoetto konu n, bepaald dat het cursusgeldJ?S tW d« .gewentscht in 4 termijnen k< taald. Uit de Metaalnijverheid. Te.r uitvoering van reeds vroege, _io- men besluiten, znUen d®Vcr^'c^ 'jn do MelaaTnijreXeid te Bergen Februari de loonen met_6_pW. founeu mot )300 mailt en op 15 Januari ezet. Dc tic heeft verder de aand3clil terwijl met April een nieuwe rata hebben. en Gelderschen Achter- hoek hebben van dc Arbeidsinspectie vcr- iof' geïrégen voortaan 5S aji-bcidon. JJo "weeikiDt"1-" - - den verlamd, doch de uurloonen gobradit op'de basis -n de u2.ur.gn werkweek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1923 | | pagina 1