No. 3996 iele Kerk BUITENLAND. te Jaargang. DONDERDAG 7 DECEMBER 1922 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 2.50 per kwartaal. Bij ont© Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. Franco per post 2 26 per kwartaal, il GellloetreerO Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar ijen betaling van 60 ct. per kwartaal, by vooruitbetaling. Af- 'nderliïke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVEBTENTIEN, van ton hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. it nummer bestaat uit twee bladen Uil I?, >51 Hl' De verleidelijk© titel, welken de vian uit Dgeiand overgewaaide godsdienstige be aring diraagtt, zou Katholieken in de mee kunnen brengen, dat de liberaal- jAholiieke kerk iets uitstaande had met I Rooms ah Katholieke Kerk, en dat bet a zoo erig niet zou wezen, om hun ver- Dei lieraaal uit nieuwsgierigheid eens met bod m bezoek te vereeren. SOI Hen zou uilt het woord liberaal-ka-tho- ik de gissing kunnen maken, diait ermee »5 rioeld wondtkatholiek in de kerk en beraad in het leven en het staatsbestuur, laar dan zou de beweging reedis verooo- jeld' zijn door Pa/us Pius IX die het godis- ienstdg lalberalnsm© als ketterij veroor- Mde. Dit is echter de beteekenis van het oord liberaal-katholiek niet. Ü3 libenaal- tholieke kerk „stelt zieli ten d'oeil den kolieken vorm van ©eredienst, zijn sto ic rituaal, zijn diepe mystiek en zijn druur- ime getuigenis van de werkelijkheid der scramenteele genade te vereenigen met j ruimste mate van intellectueel© vrijheid s eerbied voor het individueel© geweten". Ier Zoo beschouwd, is de liloeraal-kaithoddeke nog meer verwerpelijk dan het door lie |j« IX veroordeelde godsdienstig libera- De poging, om den eeredienst der [sJholieke Kerk te vereenigen met het- sn allesbehalve geloof mag genoemd rorden, maakt op ons den indarak van ikistais te sileepen voor den Hoogen Raad q Hem ter dood te veroordeel en. geheel© beweging moet als een gru- relijke heiligschennis werden aangemerkt Immers de kerk, die zich katholiek aemt, verwerpt alle kerkelijke leergezag, oat zoodoende als ketiersoh buiten de saeensobap der H. Kerk, en vermeet zich n heilig8cihermenjdo en ongeoorloofde •-a gebruik te maken van haar eere ent? en de Sacramenten. TiJ we dras in de kerk der oud'-bisschop- fó^» olereznj beleven, dat zien a$r ma-te terug in de beweging van de Swaal katholieke kerk. Gelijk een goed kfflsah-ELa-thodieik het niet an zijn hoofd n halen, om een godsdienstoefening der iteend&ten bij te wonen, zoo zal hij zeker ïh onthouden van een bezoek aan de ld van dfe liberaolnkatiholieken. ij zeiden, dat de liberaal katholieke k?k zich dten ©eredienst en de sacramen- ïa op heiligschennend© en ongeoorloofde aanmatigt. Deed men liet op de wijze nuls dat andere Engelsohe import van ie heiligen der laatste dagen" het doet, zouden we het ha-aperij noemen en er ser niet van zeggen; maar hier is wer- diëc sprake van gruwelijke heiligschen- f, gelijk er van heiligschennis gesproken ordt, wanneer een afgevallen en gesus- tndeerd priester de sacramenten zou s&dienen. lis men weet, ikan een Sacrament iligschennemd, maar tioch geldig ontvau- Efl woariten. In dat geval ontvangt men et Sacrament, maair men begaat een «xkonde. Geldig wordt een Sacrament «gediend, indien men met de goede in- sitie om te doen, wat de' Kerk doet, zich ®dfc aan hetgeen voor stof en vorm van a Sacrament noodig is. Dient men eoh- t een Sacrament toe, terwijl men in den gpfijken ban is, dan begaat men een iligsohennis. Natuurlijk vellen we Mor sen oordeel over de subjectieve gesitelto- s van personen, die we niet kennen. Het te hopen, dat zij hier ter goede trouw len; en we kunnen het ons indenken, zij het goed meenen. We beschouwen zaak objectiefen dan kan niet wor- 1 ontkend, dot men Mer te doen heeft het heiligschennend! toedienen van ecramenitcn. Wat nra is het geval"? Op 28 April 1908 werd te Utrecht door N Jansenistis ohen bisschop Gerardus j"') een Engelsdhman, Dr. Arnold, Mat- aew, op ongeoorloofde wijze het bdssohop- voor Groot Brittannië en Ierland. ^0 wijdde op zijn beurt een zekeren jfiougfoiby tot bisschop, welke wederom jWmtlett, Kink en Wedgwood wijdde, jjfte laatste wijdde Leodbeater, Maoel en •oope,r. Indien bij deze wijdingen de noodig© in- ffltie is geweest en men heeft narawlkeu- 2 stof cn vorm van het Sacrament bij gebracht, don valt niet te ontkennen, in de liberaal-Katholieke kerk het fi6stersohap bestaat, maar objectief g©- als een gruwelijke hettligsohennis. ve dat de liberaal-Katholieke over het Jansenisme heen het testereohap aan de Boomsoh Katholieke heeft ontleend1, heeft zij met de Kerk niets uitstaande. Want al moge bW aar z^n' mceTC'ea'0 Inarer leer- ^.ttffigen een Roomsc'lien klank hebben, Stond waarop de 'liberTv^l-KMSiolieke Kerk haar leer doet steunen, is niet Ka tholiek, maar liberaal, d.w.z. op het verst, doorgevoerd protestantsch beginsel van het vrij onderzoek steunt de leer. Zelf- woben, zelf-begrijpen, eigen-inzicht, zie daar, wat inen gelooven noemt. Vandaar, dat de beweging ziioh „ten doel stelt, den Katholieken vorm van ©eredienst, te ver ©enigen met de ruimste mate van inteHec- tueele vrijheid en eerbied voor het tradi tioneel e geweten". 'Men heeft zoo'n echt Salon-Godisdienstje. Do Biecht wordt go heel vrijgelaten; er wordt geen geestelijk gezag uitgeoefend'; over de weoze Gods en zijn wraak wordt niet gesproken, even min als over de kwellende vrees voor de eeuwige helgeen herhaalde bede om ge nade wordt gedaangeen verachtelijke zelf vernedering voor God; over het caeli- baat der priesters wordt niet geoordeeld. Men ziet het, op die manier zou de duivel zelf nog goed Katholiek kunnen wezen. Gemakkelijker kan het al niet. Terwijl de liberaal Katholieke Kerk ge hoeven vereenzelvigt met weten en begre pen, verwerpt zij alle leergezag, en ont neemt daardoor de basils aan het geloof. Imimers wij hebben te gelooven niet wat wij plezierig en gemakkelijk vinden, niet wat wij inzien en begrijpen, maar wat God geopenbaard heeft, en door zijn H. Kerk te gelooven voorstelt. God gaf zijn Keik niet alleen de Sacramenten, maar ook zijn leeren de geloovigen hebben zich niet alleen aan de Kerk te houden inzake van eercdiensb en Sacramenten, maar zij hebben zich ook te onderwerpen bij de verkondiging der leer. De Apostelen, die Ohristus tot priesters had gemaakt, waren ook leeraren en leiders in den Godsdienst. Hij zeilde niet alleenDoopt hen in den naam dés Vaders en des Zoons en des H. Geest, maar Hij zeide ook: on derwijst alle volken. Maar het leergezag verwerpt de liberaal- Katholiek, om daarmee dén grond aan het geloof te ontnemen. Men houdt ook niet van olaafsche onderwerping in het geloof. Ohristus zeide tevensen leert hen onderhouden al wat He u bevolen heb maar de leiding der H. Kerk verwerpt de liberaal-Katholiek. Terwijl hij zich de wij- dingsmacht aanmatigt, loochent hij de Jurisdictie, heeft zoodoend© bisschoppen en pries-tens zonder wettige zending, die derhalve op ongeoorloofde wijze hun ba diening uitoefenen al!3 gesuspendeerde en geëxcommuniceertdieigeestelijken. Laten wij veel voor deze dwalenden bid den als zij ter goeder trouw zijn, kan dö deelname aan den ©eredienst mogelijk hun de oogen verder openen voor het lioht van het ware geloof, opdat zij zich eenmaal mogen onderwerpen aan de eenigwettigo leiding van de Boomsch-Katholieke Kerk. J. J. VAN SANTÉ. De conferentie te Lausanr.e. DE GEALLIEERDE VOORSTELLEN. De uiteenzetting van Curzon. De Turken binden in. Er schijnt eenige verandering waarneem baar in de strakke houding der Turken dio waarsoMjnlijk liever Rusland willen loslaten om toenadering te zoeken bij We3t-Europa. Deze verandering ten goede, waardoor het pessimisme de-r laatste dagen plots veranderde in optimisme, kwam tot uiting, doordat Ismet Pasja bleef zwijgen op de geallieerd© voorstellen, door Ounzon uit eengezet. Naar verluidt moet Ismet reeds gedeeltelijk zijn instemming met de strek king der geallieerde plannen hebben be tuigd en wacht hij slechts op het antwoord van Angora. De Amerikoansehe waarnemer Child be streed heb Russische plan, dat Turkije fei telijk de macht zou geven de vrije door vaart te belemmeren. Amerika bestrijdt ook het Russisch voortstel tot sluiting van de Dardanellen voor oorlogsschepen, daar Amerika heit recht eis-dht om overal waar zich Amerikaansche burgers en Ameri- kaansohe koop voardij -schepe n bevinden, oorlogsschepen ter bescherming te hebben. Nadat Ghild zijn verklaring had voorge lezen, en Servië de vrijheid der doorvaart gevraagd bad, verklaarde Ismet tijd noo dig te hebben om de voorstellen te be antwoorden. Tsjilbsjerin verMaande, idat hij later details zo-u geven, tlia.ro algemeen© opmer kingen zou maken. Rusland is, sedert het imperialisme der Tsaren overboord is ge worpen, gean gevaar meer voor zijn buren. Rus land's politiek is er op gericht een scheidsmuur op te werpen tegen den En- gedsehen vooruitgang aan de Dardanellen Van de twee manieren is een internationale controle gevaarlijk, omdat zij 'n internatio nale naijver verwekt. Blijft Slechts de vol ledige souvereanitei/b van Turkije. Tsjitsje- rin spot/te met d!e bezorgdheid' van Cur zon vocxr d© oeversifcaten, die dan aan de ge node van Rusland overgeleverd) zijn, terwijl de geallieerden bij het verdrag van Neuilly Bulgarije aan de genade van allen over leverde. Het voorstal der geallieerden zou Rusland dwingen zich steeds mee te wa penen. Uit elk woord van Curzon bleek, dat liij tegen Rusland is, dat den vrede wenscht, maar nooit zal capituleeren. Curzon antwoordde kort, nam no-ba van de vredelievendheid van Tsjitsjerin, en vertrouwde dot deze zijn Dardanellen voor stel van Maandag zou doen terugnemen, daar dit slechts een Russisch privilegie in de Zwarte Zee beoogde, met Turkije achter Rusland aan march eerend. De voorstellen. De geallieerde voorstellen behelzen, naar de. „Times" meldt, het volgende 1. De zeestraten zullen bij nacht en bij dag in vredestijd open zijn voor alle koop vaardijschepen en ook open z-ijn in geval va-n een oorlog, waarbij Turkije neu traal is. 2. Wanneer Turkije aan een oorlog deel neemt, zullen de zeestraten open zijn voor alle neutral© handelsschepen, maar met het Turkache Tocht van visitatie. 3. In tijd van vrede zullen de zeestraten open zijn voor alle oorlogsschepen; hier aan zullen echter verschillende voorwaar den zijn verbonden. 4. In tijd van oorlog, waarbij Turkije neutraal is, zullen alle oorlogssohepen hel recht van doortocht hebben met zekere nader vast te stellen beperkingen, toe te passen op oorlogsschepen van belligeren- ten. 5. In tijd van oorlog, waaraan Turkije deelneemt, zullen de oorlogsschepen van neutra-Ie mogendheden het recht van door tocht hebben. 6. Ter verzekering van den vrijen door tocht zullen zekere zones worden vastge steld en een internationale commissie wor den opgericht, voor het beheer van de zee straten. De voorgestelde demihtarisotie van de Oonstantinopel-zone zal dermate worden geregeld, dat Turkije desgewensoht de Tsjataldfeja» linie zal kunnen versterken en van een garnizoen voorzien. De Turken zullen een troepenmacht van 10.000 man in de OonsMntinopel-zone mogen hebben. België. De kwestie der Vlaamsche Hoogeschool. De behandeling van de kwestie van do vervlaamsching der Gcntsche Hoogeschool in de Belgische Kamer is tot 14 December verdaagd. Duitschiand. Het proces-Scheideniann. In het proces tegen de beide lieden, die den aanslag op Scheidemann hebben ge pleegd, werd gisterenmiddag door den pre sident van het Staatsgerechtshof, dr. Schmidt, uitspraak gedaan. De beklaagde Oehlschlager werd wegens poging tot moord en_ wegens overtreding der wet inzake het dragen van wapenen veroordeeld tot 10 jaar en een maand tucht huïsstraf, Hustert wegens poging t-ot moord tot 10 jaar tuchthuisstraf, beiden met 10 jaar eerverlies, alsmede tot het betalen der kosten van het geding. De besprekingen over de nota van den Gezantenraad. De Beiersche minister-president v. Knil- lirig i3 naar Miinchen teruggekeerd, zonder dat tot dusver overeenstemming met de Rijksregeering is bereikt inzake de beant woording van de nota der ambassadeurs- conferentie. Een geheim wapendepot ontdekt. In de Thomasschule te Leipzig, werd door do politie in den vloer van het gebouw een wapendepot ontdekt. Men vond er on geveer 4000 scherpe patronen, 340 geweren, 8 sabels, 4 mijnen, verscheidene kisten met handgranaten en twee mijnenwerpers. Men vermoedt, aldus de „Tol.", dat de wapens tijdens de Kapp-putsch daar door vrijwil ligers zijn verborgen. Het onderzoek wordt voortgezet. Engeland. DE IERSCHE VRIJSTAAT. De koning naar Ierland? De koning heeft gisteren in eon zitting van den geheimen raad zijn proclamatie inzake de Iersclie wetten en de benoeming van Healy tot gouverneur-generaal onder teekend. Er is sprake van dat de koning, verge zeld van den prins van Wales, m het be gin van het volgend jaar, een bezoek aan Ierland zal brengen. De regeering in Du blin zal dit gaarne zien, teneinde zoodoen de het bewijs te leveren, dat heb onrustige element slechts een zeer geringe minder heid uitmaakt. Men meent, dat als Healy door den koning in officieele audiëntie ontvangen wordt, teneinde zijn benoe mingsbrief uit handen van den souverein te aanvaarden, ook deze kwestie ter spra ke zal komen. Volgens berichten uit Dublin is de dag kalm voorbijgegaan, zonder feestelijkhe den en zelfs zonder vlagvertoon. Ook de rebellen hebben zich kalm gehouden. Healy heeft in handen van het Icrsche parlement den eqd afgelegd en heeft zich in het kleine paleis yan den onderkoning gevestigd. Voor 14 dezer zullen de laatste Engelsche strijdkrachten den Ierschen bo dem hebben verlaten. Er gaan geruchten, dat de Valera, nu hij voor een voldongen feit staat, bereid zou zijn, zijn actie voor een onafhankelijke republiek, op te geven. Dit bericht is wel in strijd met dat, waarin gezegd wordt, dat van de zijde der Valera-groep een manifest is verspreid, waai-in „alle inwoners der Republiek" worden uitgenoodigd, geen belasting van welken aard ook te betalen aan de vrij- staat-regeering, flie de vertegenwoordig ster is van het Engelsche gouvernement. Deze gelden komen toe aan de regeering der republiek, die maatregelen zal tref fen voor het innen ervan. De voor-conferentie van Brussel. Mussolini wordt Vrijdagavond te Lon den verwacht voor de besprekingen van de geallioerde premiers over do Brusselsche conferentie, welke Zaterdagmorgen a.s. aanvangen. Mussolini zal worden verge zeld door d'Ameglio. een der Italiaansche vertegenwoordigers in de Commissie van Herstel, commendatore Conti Rossini van het Italiaansche min'sterie van Financiën en baron Russo, secretaris van den pre mier. Dr. Giannini, het hoofd der Italiaan sche handelsdelegatie te Londen zal ook tot de experts behooren. Naar verluidt, heeft Mussolini den wensch te kennen gegeven, dat ditmaal de geheele kwestie der schadeloosstelling grondig zal worden besproken. China. Havens door bandieten bezet Chineesche bandieten hebben Tsangtao, Sjantoeng en de haven van Kiautsjau be zet. Naar gemeld wordt, neemt de bevol king de vlucht. Japansche torpedojagers stóomen in allerijl naar de haven om de Japansche bevolking te beschermen. Van het Vaticaan. Een consistorie. Uit Rome wordt gemeld: De kardinalen hebben een oproeping ontvangen tot een geheim consistorie op 11 December om 10 uur. Buitenlandsche Berichten. Een treinongeluk in Frankrijk. Op de lijn PcrpïgnanNarbonne is gistermorgen een trein ontspoord. Eenige personen werden licht gewond. Diefstal van graan en meel. In het Oost-Pruisische dorpje Mandein nabij Königsberg is door een twintig man sterke bende in een molen ingebroken, die daar ongeveer 90 centenaars meel en graan weggehaald heeft. De buit Averd met een personen- en een lastauto weggevoerd naar Königsberg! Een nieuwe soort pantserauto. Men. meldt uit New York: Gister werd in tegenwoordigheid van autoriteiten van leger en vloot een amphibie-achtige pantserauto beproefd. Ze was gewapend met een 3 inch-kanon en uitgerust met minutie voor één dag vechtens. De auto reed op rubberbanden met een snelheid van 30 mijl per uur weg. Zij beklom een belling van 2 op 5, waarbij zij gebruik maakte van rups-loopbanden en begaf zich vervolgens in de Iludson- rivier, waar zij op eigen kracht llU mijl aflegde, dank zij aan liet achterdeel van de auto bevestigde schroeven. Ter dood veroordeeeld. Het „Assisenhof" te Luik heeft uitspraak gedaan in een strafzaak tegen zeven be klaagden, die tusschen 1914 en 1918 documenten betredende de Belgische lands verdediging en veiligheid aan den vijand geleverd hadden. Van deze zeven beklaag den, die verstek lieten gaan, werd de Maastrichtenaar Kcurvers ter dood ver oordeeld met levenslang verlies van politieke en burgerrechtenvan de anderen werd één ter dood, twee tot levenslangen dwangarbeid, twee tot 20 jaren buitenge wone opsluiting en één tot 10 jaren gewone opsluiting veroordeeld, allen met verlies van rechten. BINNENLAND. GEEN ONTHOUDINGSDAG. In antwoord op tot ons gerichte wagen, deeflJen wij nogmaals mede, daib morgen, 8 December, -de enthoudingsvret ia opge- liouen. t Is gee tl Zondag; wel is er ver plichting van Mishooren. Weer veemarkt. De Minister van Landbouw heeft goed gevonden dat ingetrokken zijn beschikkin gen, waarbij werden geschorst do rund veemarkten in Zeeland, voor zoover Schou wen en Duivcland en Walcheren betreft en HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Door den storm zijn bij Eemncs eenige polders onder water geloopen. Curzon geeft de voorstellen der geal lieerden weer, inzake de kwestie der zee engten. Ismet Pasja schijnt met de voorstellen accoord te gaan en zich van flusland te wülsn afscheiden. De vestiging van den Ierschen Vrij staat. Het vonnis inzake het proces Scheide mann. werd verboden het houden van keuringen tentoonstellingen, verkoopingen en der gelijk© wijzen van bijeenhrenging van veo. Ook in de HaaidemmeFmeeir is er weer veemarkt.. Uit het Schildersbedrijf. Men meldt ons uit 's-Gravenhage Door het Comité van Actie tot. Regulari- satie en Werkverruiming van het schil- dersbedrijf, bestaand© uit de zes groot© honden wan werkgevers en werknemers uit het bedrijf, is een ciroulaare opgesteld en gezonden naar de leden van den Gemeen teraad, chefs der Huishoudelijke Diensten, over dte Ministeriën, architecten enz., waarin met Hem wordt aangedrongen, op daadweokelijken hulp bij haar poging tot "werkverruiming, als een cn Je liccrsohende werkloosheid. De werkloosheid in het schildersbedrijf is zóó groot, dat de drie bond'en van werk nemers in het jaar 1921, een bedrag van bijna 700 000 moesten uitbetalen aan weirkloozcnraitkeeringen. In de circulaire wordt voorts de verwachting uitgesproken dat het aantal werklcoze schilders dezer clrie vakbonden, dat op 1 Nov. j.l. 1-244 be droeg in dezen winter grooter worden zal Daarom ve:4(»ekt het Oomï'tó dringend, al het mogelijke werk, dat maar eenigszins verricht worden moot in dezen winter ta laten verrichten, om zoodoende de werk loosheid te keer te gaan Noodwoningen. De Minister van Arbeid heeft bepaald, dat voor 1923 op de jaarrekening der ex ploitatie van oen groep noodwoningen voor uitgaven niet moor mag worden gebracht; dan 50 ten honderd van d© huuropbrengst Optreden tegen Chineezen in Ned.-lndiö. 80 arrestaties te Medan. De politie tc Medan hield een razzia on der de Chineesche werldoozen en nam 80 er van gevangen. De politie te Semarang deed een huiszoeking in twee Chineesche vereenigingslokalen en nam schrifturen in beslag. De Bataviasche politie deed even eens huiszoekingen. Het Batavaasch Nieuwsblad ziet in het optreden van het bestuur een zorgvuldig voorbereide actie tegen een bolsjewistische propaganda. De Utreolitsohe oud-arohivoris dr. mr. •S. Muller Fz. is overleden. Gemengde Berichti Het Vredespaleis. Het Vredespaleis zal van Vrijdag af, woder tot nader aankondiging voor de pu blieke bezichtiging gesloten zijn. Verbrand. Tc Sncek is een driejarig kind van een schipper aldaar verbrand, doordat het in aanraking kwam met de vlammen van een in brand geraakt flescliie met benzine. Brand. Dinsdagavond is te Terwolde, bij Deven ter. de boerderij van Vendel, in den Hee- schehoek, tot den grond toe afgebrand. Veertig stuks vee kwamen in do vlammeö -om. De oorzaak van den brand is onbekend. Verzekering dekt gedeeltelijk de schade. Diefstallen in Limburg. In Limburg hadden dieven een bezoeK gebracht aan do sacristie der R. Iv. kerk. De kerksieraden waren opgeborgen, zoo dat zij zich met een paar kelken van ge ringe waarde tevreden moesten stellen. In Oirsbeek heeft men in do pastorie in gebroken. Door het gestommel werd de pastoor wakker. Hij ging op onderzoek ett stond plotseling voor een man, die hem met' een revolver dreigde, en door het open staand© keukenraam vluchtte. _j Gevaarlijk spel. Te Beek waren in de siroopfabriek vaif clen heer V., eenige werklieden aan het stoeien. De 55-jarge gehuwde arbeider Di. uit Elsloo, die juist langs kwam, werd bij ongeluk met een ijzeren staaf zoodanig ge troffen, dat hij kort daarna overleed. Een opmaker. Door de politie te Maastricht is aange houden een 18-jarige jongen uit Zuilen bij Utrecht, die ten nadeele van baaa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1