BUITENLAND. BINNENLAND. 14e Jaargang. DINSDAG 28 NOVEMBER 1022 No. 3S90 De ABONNEMENTSPRIJS borïraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 10 cent per week, 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. Franco per po6l i S 06 per kwartaal. Het QeTHnalreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar iepen betaling van 60 ct. por kwartaal, bg vooruitbetaling. Af- londerlüke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEiDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. IL DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regol Overige dagen 30 cent per rege Voor Ingezonden Mededoelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEIN ft ADVERTENTIES, van ton hoogste CO woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'a Zaterdags, overige dagen f0.50. flit nummer bestaat uit twee bladen De conferentie te Lausanne. DE RUSSEN TER CONFERENTIE. Eiselien en dreigementen Do Russische delegatie heeft aan den voorzitter van de conferentie een mededee "löig gezonden, waarin zij zegt, dat zij reeds volmacht bezit voor de behandeling van allo vraagstukken op het programma der conferentie en voor het teekenen van de verdragen, overoenkomsten en beolui ten. welke daaruit voortvloeien en met nadruk onmiddellijke toelating tot de werkzaamheden der conferentie eiseht •op voet van gelijkheid met de andere gioote mogendheden.Tcr toelichting heeft Rakowsky aan de journalisten verklaard, dat de komst var. Tsjitsjerin afhing van de wijze, waarop de conferentie deze mee- dceling zou ontvangen. Daar het uiterst onwaarschijnlijk is, dat de conferentie den Russischen eisch zal inwilligen, trekt mei» in de kringen der conferentie de ge- vo£Jre"kkmg, dat de Russische delegatie •Lausanne zal vertalen. Gemeld wordt, dat de Russische gedole- go&rdc Rakowsky een nota voor de confe rentie gereed maakt, waarin voor de Rus sen een volledig cognomen aan do bespre kingen gecischt wordt. Dit verzoek Tijkt uiterst veel op een ultimatum, want do Russen, die pas zijn. aangekomen, drc-igen Lausanne weer te verlaten, indien zij niet tof, alle besprekin gen der conferentie onmiddellijk worden toegelaten. Lord Curzon heeft echter al onomwon den aan de Eneolsche journalisten ver klaard, dat de Russen hun zin niet zullen kebben. De Turken schijnen inlusschen weer driester op to treilen na de ontvangst der Russische versterking. Rakowsky heeft verklaard naar Lausan ne gekomen te zijn, om alles te bespreken, -wat den vrede in de Balkan-staten aan gaat. Hij zeide o.a.: Heel de toestand op den Balkan is van he>t grootste belang voor Rusland en wij komen hier in. de meening, dat de nota van Poincaré aan Moskou in naam van alle geallieerden ge steld werd en dat deze beteekent, dat wij van de bespreking van geen enkele be langrijke kwestie zullen worden uitgeslo ten. Het ministerie van buitenlandscKe za ken to parijs heeft intussehen verklaard, dat de ÜWee goallieerde nota's aan Rus land speciaal hebben vernield, dat Rusland alleen geroepen zou worden bij de hesp re kingen over de zeeëngten. en dat Poin- caré verder geen mcdedeelingei: aan de .sovjet-regeering gedaan heeft. Dc verklaringen van CliikL Men stelt vee! belang, zoowel in Enge land als in de Ver. Staten, in de verkla^ ring van den Anierikaanschen waarnemer op de conferentie te Lausanne. In Engel- sche kringen zegt men, dat er'volkomen eensgezindheid bestaat lusschen Groot- Brilannië en Amerika, met betrekking tot de politiek van de „open deur". De Er.gel- schc pers acht het echter twijfelachtig, of die verklaring met recht mag worden beschouwd als een voortcekcn van eenige merkbare afwijking van America's poli tiek van niet-deelneming aan de Euro- peesclie zaken, ofschoon de hoop wordt uitgesproken, dat de Ver. Staten^spoedig een nog intensiever deehierning zullen ontwikkelen hij het werk van hulpverlee ning aan do vluchtelingen uit het Naburi ge Oosten. Althans een deel van de Arnerikaansche pers geeft blijk van een zeer sterk ver langen, dat de Ver. Staten niet zullen schij non, zooals de New-York World het zegt „aan te dringen op alle prerogatieven van de internationale commissie, zonder een Tan de verantwoordelijkheden op zich te nemen". België. Katholiek protest. De anti-Katholieke gemeenteraad van Itijvel heeft, naar de „Msbd." meldt, het besluit genomen, dat allo kruisbeelden uit dc scholen moc-len worden weggeno men. Do Katholieke onderw ijzeressen hebben togen een dergelijke handelwijze geprotes teerd door naar school te komen met een om don hals gehangen kruis, dat duide lijk zichtbaar gedragen wordt. Be meeste leerlingen hebben het voor beeld der onderwijzeressen reeds nage volgd. Duitschland. I Nota aan de Commissie van Herstel. Gisteren is Dr. Cuno uit Hamburg te - Berlijn aangekomen en heeft onmiddellijk uaarop een kabinetsraad Bijeengeroepen ten einde eeij, nets aan de commissie ven herstel te redigceren. Deze nota, die gis teren reeds verzonden is, bevat de verze kering, dat dc nieuwe rijksregeering zich op den grondslag der nota van 13 Novem ber stelt. Men verwacht te Berlijn, dat binnen enkele dogen het antwoord zal bin-? nonkomen. Oostenrijk. De reconstructie-plannen. Gistermorgen heeft de nationale verga dering in derde lezing de verschillende wetten, die in verband met de conventie van Genève noodig waren, om het geldwe zen te rcorgan seeren, aangenomen. De bladen wijzen er op, dat Oostenrijk nu voorloopig gedaan heeft wat het kon en dat nu het wachten is op de daden der landen, die in Genève hun medewerking voor de cred'.etverleening hebben tocge_ zegd. Öeipel werd na de aanneming der ver schillende ontwerpen van alle zijden toe gejuicht. Engeland. Dc Iersche Grondwet in het Lagerhuis. Toen Bonar Law de Iersche wet in tweede lezing indiende, zcide hij dat, zoo het ontwerp niet wet geworden was op 6 Dec., de voorloopige regeering automa tisch haar bevoegdheid verliezen zou. Het is daarom feitelijk onmogelijk, om eenige verandering in de wet te maken. Hij wees er reed:- op dat naar het oordeel der wettelijke adviseurs van deze even als van de vorige regeering de grondwet in overeenstemming is met het verdrag Hij durfde de wet aanbevelen zonder eenige vrees omtrent de' gevolgen, zonder overdreven verwachtingen, maar hij hoop te, dat het succes haar toetssteen zou zijn en in dit geval zcu iedereen er zich hartelijk om verheugen. De Iersche grondwet is daarna in twee de lezing met algemeene stemmen, aange nomen. Do Wvi'klooTou- agitatie. Bonar Law heeft gisteren opnieuw doen weten, dat hij zijn eens genomen besluit, om geen wenkloozendepulatie te ontvam- gen, niet wenscht te veranderen. Aangezien er pogingen door extremisten worden aangewend, on^ een georganiseer de beweging ondier de werkloozen te be werken, heeft de politie speciale maatre gelen getroffen. Verschillende leiders der werkloozen hadden gistermiddag om toelatingskaar ten gevraagd voor de galerij van het la gerhuis. Gistermorgen liep reeds het ge rucht, dat zij van plan waren een demon stratie binnen bet parlement te houden, 's Middags is de reverend Pickering, een protestantsch geestelijke, die zich chris ten-communist noemt, door de politie in hechtenis genomen. De geestelijke liep temidden van een groep mannen, die bor den droegen, waarop de mededeeling. dat er versterkingen ia aantocht waren, ter wijl op andere oorden te lezen stond: „Wij zijn vast besloten Bonar Law zelf te spre ken". De geestelijke werd naar het politiebu reau overgebracht onder beschuldiging van verzet tegen de politie bij het hand haven van de publieke orde. Het is niet de eerste maal, dat dezo man onder dergelijke beschuldigingen in ar rest gesteld wordt. Italië Uitbreiding vau dc macht der regecring. De Kamer begon met de discussie over het wetsontwerp, waarbij aan do regee- ring volmacht wordt verleend voor de op lossing van zekere dringende kwesties. Zij nam bij hoofdelijke stemming met 275 te gen 90 sfemmr n een door Randaccio inge diende en door de regecring goedgekeurde motie aan, luidende: De Kamer, van mea ning zijnde, dat het in het hoogste belang de9 lands noodig is. de regecring volmach ten te verlecnen, waardoor zij wordt in staat gesteld vrij en zonder de hinderpa len der parlementaire werkwijze de meest dringende prob'tmcn op het gebied der financiën en van het openbaar bestuur op te lossen, keurt het wetsontwerp goed en gaat over lot ae discussie omtrent de artikelen. ëuifenlandsche Berichten. Ernstige aanvaring, 3 0 personen verdronken. Volgens een Lloyd's bevel lieeffc te Za- rata (Argentinië) een aanvaring plaats ge had lusschen een barkas en de Argcn- tijnsche veerschuit „Mari Parcrc". De barkas zonk bijna onmiddellijk. Dertien personen zijn omgekomen. Nog een aanvaring. Verscheidene dooden. Uit Barcelona wordt gemeld: Tegen twaalf uur Zondagmiddag .werd een klein stoombootje, dat den dienst tus- sehen de haven on een dor voorsteden on derhoudt, door een douanevaartuig aange varen. Het bootje, dat tachtig personen aan boord had, kantelde cn alle passa giers vielen in het water. Reeds zijn tien lijken opgehaald. Zeven tien personen werden gewond. Duikers zetten hun onderzoek' voort. Een Cycloon. Te Sydney (Nieuw Schotland) heeft een hevige sneeuwstorm gewoed. Over een af stand van duizenden mijten zijn de tele foon en telegraaflijnen vernield. Daar ook de electrischo geleidingen gestoord waren, heeft do stad enkele dagen in het donker gezeten. Een brand, die juist tijdens den sneeuw storm uitbrak en aanvanklijk do geheele zakenwijk dreigde te verwoesten, was na vier uren door de süëeïiw gebluscht. Noodlottige brand. Zaterdagmiddag Wak brand uit in een in hot Zuiden van Berlijn gelegen huis. Een vader, die te vergeefs had getracht met zijn gezin zich uit de op de tweede verdieping gelegen woning to redden, sprong met zijn 13-jarigen zoon uit het raam. De man kwam op een der wagens van de toegesnelde brandweer terecht en werd op slag gedood, terwijl de overige bewoners der bovenverdiepingen in veilig heid konden wordcargebracht. Priesternëfiïenmosd. Bij de ernstige ramp in de Keilly-mijn (Pensylvanëi) zijn ware daden van helden moed verricht, om ..de slachtoffers nog to redden, meldt de „Uaik. Times". Bij dit reddingswerk is vooral "het ge drag van twee priesters, pater James Spaulding O. S. R.,: rector van de H. Kruiskerk, en de Eerw. heer Concoran, rec tor der kerk v&n^SL Patrick opgevallen. Zij waren onder do eersten, die in de mijn afdaalden, om dc: absolutie te geven en aan de stervenden, de eerste hulp te ver kenen. Ondanks "hefc; doodsgevaar door de v-k. 'n* £?7=scn verrichtten zij hun geestelijke bediening en hielpen redden, waar maar te redden was. EINDELIJK. Men weet, hoe langen tijd de loraciht- en stof-mensohen de hersenschim heb ben trachten aannemelijk te maken, dat leven kan ontstaan uit deode stof, zoo dat een levende Schepper niet behoefde te worden aangenomen. Zelfs heeft men den groeten katholieken geleerde, Pasteur, Langen tijd de waande zijner wetenschappelijks demonstraties in dezen betwist. Daarom is hat niet zonder beleckenis, zegt „Do Tijd", dat bij zijn thans ge vier de eeuwfeest deze demonstraties als af doende ook in de wereld wonden erkend. Prof. R. H. Saitet publiceert in het „N. v. d. D." een artikel, waarin hij verklaart: „De tegenspraak, dio Pas teur tijdens zijn leven had ondergaan voor al bij het onderzoek over de generatio sponüanae is nu verstomd." En in het „Hbld." schrijft eon ander ge leerde „Pasteur keelt ten .slotte het pleit gewonnen en er twijfelt tegenwoordig nie mand meer aan zijn stollingen. Overal daar waar generatio spontanea look plaats te vinden, was een fo-ut in het experiment aan te t-conen. Ieder leven ontstaat uit leven". Eindelijk Maar zouden de heeren nu ook eens de conclusie uit deze erkenning willen trek ken? Tweede Kamer. Volgens „De Tijd" zou de regcoring er prijs op stellen, dat de. technische herzie ning van de wet op het Lager onderwijs in de Tweede Kamer nog voor heb Kerstreces baar beslag kreeg. Het ligt dan ook in de bedoeling van den centrale seotie en van den voorzitter, aldus het blad, voor Kerst mis niet alleeii de Shaatsbegrooting, maar ook do koloniale begrootingen en de On derwijswet van Minister De Visser te laten afdoen. De begrooting van Waterstaat. Do Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer in zake de Waterstaatebegrooting is ver schenen. Hieraan ie het volgende ont leend: Dat op do werken moor is bezuinigd dan op het personeel is juist en ligt voor de hand. Bezuiniging op heb porson-eel is niet zoo eenvoudig en kan niot zoo snel tol stand komen als bezuiniging op do werken. Ten aanzien van bezuiniging op de wer ken, zou de minister kunnen onderschrij ven do gemaakte opmerking, dat een dergelijke bezuiniging het perspectief me debrengt van vermeerdering van uitgaven in de toekomst. Erger is hot. dat bovendien achterstand moet ontstaan in het werk, d.w.z. dat zal blijken, dat, wanneer de malaise zich ge leidelijk zal gaan herstellen, men zal zijn ten achter geraakt in, do middelen, die tot dat herstel zouden kunnen hebben bijge dragen. De miuit-ter meent, dat zooveel mogelijk moet worden getracht zulks te voorkomGn. Het is hem niet duidelijk, hoe men do verbetering van don Rotterdamechon Wa terweg wel en de nieuwe sluis to [Jmuiden niet voor uitstel vatbaar lean achten. Do minister acht beide werken van gelijk be lang voor de ontwikkeling vau do han delsbeweging van ons land. De indiening van een nota van wijzi ging betreffende het thans bij do Kamer aanhangig ontwerp tot wijziging der Mo tor- en Rijwiel-wet kan binnen zeor kor ten tijd worden tegemoet gezien. De wijziging zal de gelegenheid openen voor een regeling, bepaaldelijk ook van het gebruik van vrachtauto's. Omtrent do zeer belangrijke vraag, of er aanleiding is de gebruikers van wegen en kanalen te doen medebetalen voor het. onderhoud en de verbetering dier werken, moet de minister zich vooralsnog zijn oordooi voor behouden. Dc minister moet ernstig bezwaar ma ken. te voldoen aan het verlangen van dia leden, welko er op aandrongen dat hot rijk financieelen steun zou verkenen aan verschillende gemeenten ten behoeve van hot onderhoud van wegen, die door het autoverkeer van overwegend interlocalo befeekenis zijn. geworden. Do taak van het Rijk ten aanzien var. het onderhoud van wegen moet. zich blij ven' bepalen tot de allerbelangrijkste hoofd-, dat zijn dc Rijks verkeerswegen in den lande. De minister sluit zich gaarne aan bij dio leden, die hot niet gewonscht achtten, op het in de wet van 14 Juni 1918 neer- getegde plan tot afsluiting cn droogma king van de Zuiderzee terug te kemen- Invaliditeit»- en ouderdomswet. Op 1 Nov. zija IG35 weduwenrentcn en 3-1G weszenrenten krachtens de Invalidi teitswet genoten, l-orwijl op gcncemden da tun krachtens na-fc. 373 dier wet 23.125 personen, m het genot verkeerden ven een als vrucht hunner verzekering verkregen ouderdomsrente" van drie gulden per week Kracht ens de vrij willige verzekering, go rege&d in de Oude.vdcanswet 1919, waren op vorengenoemden datum 53.871 personen in liet genot van een ads vrucht hunner ver zekering verkregen Ouderdomsrente van drie gulden per weck. Het Raads- en Statenlid Wesseling. In de gisterenavond gehouden vergade ring van den gemeenteraad 's-Gravenhage liet de heer C'. D. Wesseling in zijn rede v-cering doorschemeren, dat bij binnenkort zal heengaan als lid van den gemeente raad. Hieromtrent nader cm inlichtingen ge vraagd, doelde do hear Wesseling ons mede, dat hij bij do a.s. verkiezingen zijn mandaten al3 Staten- en Raadslid niet moor hernieuwd, wenscht te zien, „omdat het bestuur van de R.-K. Vcrecnieing Rij-kskicekring 'e-G ravenhaee tegen de vroeger aangegane overeenkomst op de meeting in Veritas in zich niet wil neer leggen bij de uitspraak dor commissie Aengenent." ,,Msbd.v Uit het bakkersbedrijf. Tu de te Amsterdam gehouden ver gadering van den bondsraad van den Alg. Nodend. Bond van arbeiders(sters) in het bakkersbedrijf zijn de opzeggingen door de werkgeversorganisaties van de collec tieve arbeidsovereenkomst in het bakkers bedrijf en de door haar kenbaar gemaakte plannen tot wijziging van deze overeen komst onder de co-gen gezien. Men stolde zich algemeen op het standpunt, dat de uitgebroken concurrentiestrijd in Amster dam geen aanleiding mocht zijn tot het slechter maken van de arbeidsvoorwaar den van de bakkers cn de broodbezorgers. De vergadering hield zich or van over tuigd, <Lat de huidige concurrenties trijd van voorbijgaand en aard zal zijn, en dok bin nen niet al te langen tijd dc werkgevers weer tot elkaar zullen komen. Voor het aanvi.aaaiden van loonsverlaging wend geen enkele grond aanwezig geacht.. De ver gadering sprak als haar meening uit, dat const op eenige zoor cardinalc punten be kend moet zijn, wat de werkgevers te dien opzichte willen, alvo.rer.3 kan werden vast gesteld, of voor het aangaan van eene nieuwe cvercerAcmst onderhandelingen vruchtbaar kunnen zijn. Besloten is, aan do werkgeversorganisaties in dien geest oen nadere schriftelijke uiteenzetting te verzoeken. Uit het drukkersbedrijf. In een zeer druk bezochte buitengewone vergadering van de afdeeliug Rotterdam van den Aigcm. Nederl. Typografenbond, gis-teren gehouden, zijn de voorstellen voor een nieuwo collectieve arbeidsovereen komst voor 1923 mét algemeene stemmen verwerpen. R.-K. Tabaksbewei-kersbcnd St. Wiilibrordus. Het 25-jarig bestaan van dezen bond is Zondag ie Utroclit aangevangen met een II. Mis. opgedragen door den Eorw. Bouds- Advisgur en bijgewoond door tal var. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. ïfeitïonking van het ocuwlcrwt van Pas teur's <jcI)«M>rle. Spoedige behandeling vau ile omlervvijs- t'fXMMjaR&Éttlo in de Tweede Kamer. Eisehen en dreigementen tier Russen ter Conferentie van Lausanne. Do tcrscho. grondwet in het Lagerhuis. Do werhloozrn-agitalic to Londen. leden. In de feestvergadermg in het go- bouw voor kerk ging de Voorzitter, de hoer J. Kok, in zijn openingswoord de ge schiedenis na van den bond die, aange vangen met 250 leden ?n 11 afdeeliageit gestadig groeide. Spr. wees er op, dat in de laatste 25 jaren.voel voor den sigarenmaker is go* werkt, zoodat hij op voel hooger peil staat, terwijl err mede veel veer zijn geestelijke belangen is gedaan. De Eorw. Bonds Adviseur wensehte ver volgers den. bond op dezen dag geluk, in. het bijzonder het bestuur en zijn voor zitter, wien-Z. II. de Paus het eereik ruis „Pro Ecclesia et P-utifico" heeft eesohoTV kcn. Daarna werden lal vr.n gclukwen&chea per brief of telegram voorgelezen, waarop de voorzitter dor fees ter-raar* ssic idle voor mannen van den bond lrddigde en mede deelde dat onder de lorlen een bedrag vsn 248G is bijeen gebracht. Tn. den gevel van het boixbigebouw te Eindhoven is een 1c ver,r.grco-l- beeld roplar.'st van den patroonohekigë, -den IT. Wiilibrordus. en spreker hoopt, dat do b-rd order diana bo&eheinning steeds moge bloeien. Het woord werd vervolgers nog go- vcerd door de herren van Schaïclg van. Oss, van Rijzer.-ijk, do laatste tevens ïiBiineiis Lob R.-K. Yokbuns^u, en verschei dene verlegenwoovd icners van Vakbonden. Teu-:4rive.re?,ri<r.le mem zich con em Gemereöe e- Verdronken. Uit den ouden TJsel to Doelinchcm is gistermorgsii opgehaald bet lijk van den 42-jarigen smid Schneider aldaar. Dc on gelukkigs is vermoedelijk door do duister nis te water geraakt. Hij laat een vrouw en twee kinderen na. Hand af gekneld. Te Kamperland is een IC-jarige land- bouwerskneeht met zijn hand bekneld ge raakt tusschcn ccn stroomolen, die met oen motor wordt aangedreven. De hand werd achter den duim afgesneden. De jongen word ter verpleging naar het gast huis le Middelburg overgebracht. Een drama in zee. Zondagmiddag ongeveer half vier rre- rnakte iemand bij het Wandelhoofd „bVil- helmina" te Schcvcningen te water. Vcr- mcedclijk tengevolge van de hooge zeeën werd de drenkeling, even voor de rentende tegen de ijzeren drangpijiers geslagen. Bezoekers van de pier konden wel zijn hulpgeroep hooren, doch natuurlijk niet zien, waar de drenkeling zich precies be vond. Toen de politie ter plaatse kwam, had de man daar'al een kwartier kramp achtig tegen het water geworsteld. Mot 'n koevoet werden nu twee planken uit de pier gelicht en daardoorheen waagde zich de 56-jarige G. P. Roukcma uit de Bos- schestraat, die zich aan een touw liet zak ken. Hoewel deze vele malen door dc gol ven werd bedolven en voortdurend in doodsgevaar verkeerde, moclit het hem niet gelukken den drenkeling de pijlers los en lijk liet de drenkeling de pijlera los en werd hij door den stroom meegespoeld. Zijn lijk is nog niet gevonden. De heer IL, die daarna weer aan het touw werd opge haald, had ongeveer een kwartier in het water verkeerd. Vermist. Te Enkhuizen wordt sedert Zaterdag avond vermist een 18-jarige handelaar in gevogelte. Op genoemden avond is hij per fiets naar het nabijgelegen dorpje Andijk j vertrokken, heeft daar een café bezocht en sedert zijn alle nasporingen vruchteloos. j De ontrouwe rijksontvanger. Do rijksontvanger te Blijham, die naaï_J het liuis van bewaring te "Winschoten werd j overgebracht, is geschorst. Van een groot aantal belastingplichtigen zijn de aanslag- T biljetten opgevraagd. Het tekort moet on-* geveer f 6000 bedragen. Inbraak in een bontmagazijn. Gisterennacht zag een voorbijganger, dal inbrekers bezig'waren de bont-etalage van j de firma A. H. W. Bakels, aan de Rozen- gracht 31, tc Amsterdam, leeg te halen. Dn' j man waarschuwde de politie in het post- huis op do Vvestcrniavkt e:i ccn paar aren- ten gingen spoedig naar clc plaats van het 1 misdrijf. Maar de inbreken*, die er ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1