VREJDA© 3 NOVEMBER 1922 No, 3969 BUITENLAND. BINNENLAND, ABONNEMENTSPRIJS bedreagt bfj vooruitbetaling Leiden 19 cent per week, :2.60 per kwartaal. BH onze Agenten 20 cent per week, 12.60 per kwartaal. Fr«nco per poet 2 96 per kwartaaL GeflluBtreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar belaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- ierliike nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Bit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dogen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mcdedeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's ^aterdags, overige dagen fO.cÖ. nummer bestaat uit twee bladen Federatie Propagandaclubs. yjj hebben gisteren medegedeeld: vergadering van R.-K. Politieke pagandaclubs in den Statenkieskring den zal worden gehouden op Zaterdag November 1922 des namiddags te twee in het gebouw van den R.-K. Volks- SI -enschuur 15, te Leiden. Ie agenda vermeldt: irioliting Federalio van Propaganda- Vaar wij wel wat andere dan een tal jaren geleden! min of meer lij- onder een te veel aan vereenigingen bonden, met de daarmede gepaard Blo vergaderingen en daardoor ver- 1e contributies, enz. daar moet bij iprichting van een nieuwen bond, ofte- federatie, duidelijk en klaar worden laid en aangegeven het doel en wor- en gewogen hei nut. aar aanleiding van de oprichting van >mde Federatie zal wellicht worden raagd can het oprichten en omhoog- ren van een propaganda-club niet wor- overgelalen, zoo noodig, aan de Kies- cniging ter plaatse; terwijl deze laat- zij daarin te kort schiet, aan haar it zou kunnen worden herinnerd door Bond van Staten- of dien van Kamer, kringvercenigingen? Zou niei de mcentreerde activiteit in een Kies- voldoende en bevredigend kunnen n ontspannen in deze Inatstgenoem- tonden? 'ij stellen de vragen en geven woordwat niei volgens onze gewoon- aar wij concludeeren dit: lie op deze vragen ontkonnond wil ant- irden, hij mag de vergadering van Za- dag 11 Nov. niet verzuimen; en wie ze steend meent te mogen beantwoor- hij kan evenmin eenige veront- ildieirg aanvoeren, om weg te blijven! Duitschland. VOORBEREIDINGEN VOOR EEN MONARGKISTISCHEN PUTSCH IN BEIEREN. Nieuwe onthullingen. aa Dena wordt uit München gemeld: slaat buiten twijfel, dat dt> voorberei- ;en voor een rechtschen Putsch ver irderd zijn. t centrum van deze beweging is de van den vroegeren Beierschen minis- president Von Ivahr te München, die sl generaal I/udendorff aan het hoofd geheele beweging slaat. OokEhr- it is reeds- in de villa van den heer Kalir geweest, ra bekend/ politicus van de Duitsche ïpaitij, die onlangs te München ver- de, heef| een onderhoud gehad met voormaligen kroonprins Ruppreoht Beieren, waarin hij ook de kwestie een Putsch ter sprake bracht. De po- ggfi! wees daarbij op de dreigende tee- van een Putsch en op het daarmede 'den gevaar en vroeg of kroonprins precht, gelijk beweerd werd, zich aan hoofd van deze regecring zou stellen 'f hij een uitroeping hetzij tot koning Beieren, hetzij tot Duifsch keizer zou narden. De politicus wees erop, dat W geval Duitschland niet slechts in f. dooh waarschijnlijk in meer deolen vallen. apprecht heeft daarop geantwoord,dat met de beweging in kwestie niets te w heeft en dat hij zich ten volle be is Yan het gevaar, dat een dergelrj- tttie voor het rijk oplevert. ex-kroonprins heeft den politicus de volkspartij daarop zijn woord ge- iDi dat hij een proclamatie, hetzij tot "f» hetzij lot keizer nimmer zou aan- rden. nationaal socialisten zijn volgens de "achcner Post" voornemens, een lietz- 'fagnc onder de verschillende lagen 'debevolking op touw te zetten, waar- onrust zeer zal worden vergroot. November aldus het blad zal deze campagne worden begonnen, jj® do burgerij zal dan worden mede- ■'d, dat ieder, die niet voor de twee tal een radenheerschappij in Beieren ^chl tc zien ingesteld, lot verweer fereed staan. Om die reden zouden slraats- en bloksgewijze „politieke" ^C'hutzcorpsen dienen te worden op- l{W. Hierbij zou een ontbonden reac- air6 organisatie als voorbeeld worden TOi. Na den vijfden November al- Wovdt gezegd moet men ieder uur t*t ergste voorbereid zijn, daarom de Selbslschulz-organisaties zoo jS mogelijk worden gevormd. Voor- officieren hebben de aanzegging ent van gen, zich gereed te houden om zich ter beschikking te stellen. De elfde November zal een „proefdag" zijn. Dc rcchlsche leiders zouden voornemens zijn, om den Landdag bepaalde wijzingen in de grondwet af te dwingen. Op deze wijze wil men langs weüelijken weg tot een rechtsche dictatuur-geraken. Als dic tator zou dan de man moeten optreden, die in staat is om na den ontstanen chaos de orde to herstellen en deze zoolang te handhaven, totdat de Landdag voor de pressio gebukt is. Sommige rechtsche kringen 'zijn echter tegen deze methode gekant en willen da delijk veel verder gaan en met ge!dmiddc_ "en hun doel bereiken. Op één punt zijn echter alle rechtsche groepen het met olkander eens, n.l. dat de hetze thans een aanvang dient te nemen en dat het wederzijdsch wantrouwen tus- schen de arbeiders en de burgerij dient te worden aangewakkerd. De kwestie van herstel. De besprekingen toBerlijn De besprekingen van de Duitsche regee- Ting met de uitgenoodigde deskundigen zijn gisteren begonnen. Verschenen wa ren de heeren Vissering, Cassel, Brand, Keynes, Dubois en Jenks. Dr. YVirlh begroette de deskundigen met een rede, waarin hij eenige princi- pieele beschouwingen omtrent de moge lijkheid van de stabiliseering van de mark gaf en waarin hij er den nadruk op legde, dat vastberaden moet worden gehandeld, wil men een catastrofe vermijden. Dr. Wirlh herinnerde aan het memorandum var de conferentie van deskundigen te Parijs, waarin gezegd wordt, dat Duitsch- and's schuldenlast moet worden vermin derd en Duitschland buitenlandscfce lee- cingen moet krijgen, willen, niet .verschil lende markten" gestoord worden en zal r-i-ot iedere poging tot stabiliseering van cf> marlr miolutlcon. rw-, u'i.-n, ivi- ens, dat .de Duitscho regecring de des kundigen had uitgenoodigd om te onder zoeken: le. of er mogelijkheid tot stabili seering van de mark bestaat; 3e. zoo niet, welke voorwaarden moeten worden ge schapen om de stabilisatie mogelijk te maken: en 3o. welke maatregelen voor de stabilisatie moeten worden genomen zoo dra de voorwaarden vervuld zijn. Engeland. Do gcntccnlcraadsverldezangcn. Een nederlaag voor de arbeiders. De arboiders-candidaten hebben bij de Woensdag gehouden gemeenteraadsverkie zingen in Engeland een échèc geleden. Of schoon nog niet alle resultaten bekend zijn, staat het toch reeds vast, dat de La- bour-partij te Londen in do induslre- steden in het Noorden zware verliezen heeft geleden. De laatste berichten wijzen erop, dat zij tot dusver in de Londensc-he gemeenten alleen 220 zetels heeft verloren. In de plattelandsgemeenten is de uitslag lot gistermiddag, dat er van de 574 Candi da en 350 verslagen zijn. De plaatselijke belastingen zijn in de meeste steden van Engeland zeer hoog pn de partij der progressisten en de Munici pal Reform Partij werkten in talrijke ste den samen tegen de arbeiderspartij, waar_ bij zij verlaging der belastingen op hun program hadden staan. Voor de aanstaande algemecne verkie zingen moet de uitslag van deze gemeente raadsverkiezingen echter niet als maat staf worden genomen. Do politieke toestand. Bonar Law over de coalitie. Bonar Law heeft, het woord voerend voor een talrijk gehoor van vrouwen in den Drury Lane-Schouwburg herhaald, dat hij wcnschte, dat de politiek de? re geering zou worden beschouwd als een po litiek van onderhandeling. Er waren lij den, zeide spa*., dat het goed was om stil te staan en langzaam vooruit.te gaan. Het uiteenvallen der coalitie was het gevo'.g, niet van muiterij of intrige maar ge schiedde doordat de menschen gevoelden, dal zij onder het bewind van Lloyd Ctorge niet wisten, waar zij vandaag aan toe wa ren of waar zij morgen aan toe zouden zijn Dc samenstelling van het ministerie ver dca.'gend, zeide hij, dat het een groole fout zou zijn te veronderstellen. dat nieuwe en jongere mannen in de regee ring het werk niet doeltreffend zouden verrichten. Italië Do Fasciston-onnVenteling. Drastisch optreden van Mussolini. Het plotselinge optreden van Mussolini schijnt een geheelen omkeer in den poli- i ticken toestand teweeg te zullon brengen coor de drastische bezuinigingsmaatrege len, welke hij voorstelt. Hij wenscht o.a. alle universiteiten, voor zoover zij niet in groote steden of in his torische centra gevestigd zijn, af te schaf fen. Verder zullen -in provincie-steden alle regeeringsbureaux verdwijnen, len ende in de hoofdplaats der provinoie te worden geconcentreerd. Alle openbare diensten in staatsbeheer zullen, voorzoo- ver zij den slaat geen balen opleveren, wor een geschrapt en aan het particulier ini tiatief worden overgelaten, zelfs als zij staatsmonopolie zijn. Onder de diensten, die Mussolini zou wenschen op te geven, behooren ook de spoorwegen en het post vervoer. Verder zou he-t toon van personen in laatsdienst afhankelijk worden gesteld van de eventueele winsten of verliezen, tiié dé dienst voor den staat oplevert; de i'fegeoring hoopt, dat de ambtenaren, die werken bij diensten waar verlies geleden wordt, door hard werken zullen trachten n betere conditie te komen. Verder zal de regeering zooveel mogelijk de landverhuizing bevorderen. Tot de officieren heeft hij een procla matie gericht, waarin hij hun verbiedt een oordeel te uilen over het regeeringg- beleid in het algemeen en de hem ver strekt o bevelen in het bijzonder. Ingevolge dit beginsel heeft hij hun dan ook verboden een belooging te zijner eere je houden, vermits zulk een betooging een zelfstandige oordeelvelling der officieren zou beteekenen. Den ambtenaren heeft hij aangeschre ven, dat hij geen enkel verzoek om ont slag zal aanvaarden. Hij zal bevelen waar en wie hun plicht hebben te doen. Dezo aanschrijving aan de ambtenaren :s volkomen in den stijl van Napoleon I er- piet minder is dit het geval met wat cfficieus genoemd wordt. De ontwikkeling van het politiek pro gramma van den ministerraad komt hier op neer, daE' cte^tor^-nrjyjii uif.fr-.wiA* voiinaciiten aan Mussoimi lieert vericena. Mussolini heeft een lange redevoering ;ehouden, waarin hij allereerst consta teerde, dat de financieel© toestand van het land niot gunstig was en in verband daarmede heeft bij den minister van fi nanciën eenvoudig bevel gegeven practi- sche maatregelen tot verbetering te tref fen. Hierop zeide hij, dat inderdaad de tenigszins ongewone wijze, waarop hij an de regeering was gekomen in het bui tenland zekero onrust scheen te hebben gewekt; maar deze onrust, zoo voegde hij daaraan toe, had hij door zijn telegram men aan de hoofden der buitenlandsche regeeringen weggenomen. Dat bleek, zoo zeide hij, uit het stijgen van den koers van de lire. Binnenslands was het nu rustig, zoo ver volgde Mussolini. De spoor had in een dag 42.000 fascisten uit Rome weggevoerd. De beperkingen van do persoonlijke vrijheid zullen worden opgeheven. Eenige overbodige ministeries, die ilechls als asvl voor luie ambtenaren dienst doen, zulien worden opgeheven en alle staatsbedrijven die niet rendeeren zullen weer aan particuliere exploitatie worden overgelaten. Inlusschen betreuren de bladen levendig het aftreden van Fras sati, den Italiaanschen gezant te Berlijn. Daar Fra&sati een goede vriend van Gio- ■litli is geweest, heeft Mussolini geen po gingen aangewend hem te behouden, zoo- aLs hij met Sforza heeft gedaan. Inlusschen schijnt de benooming van ■Avezzano, tot opvolger van Frassati een aanwijzing dat Italië tegenover Duitsch land geen verandering in zijn politiek zal brengen. Avezzano was algemeen secre taris van de conferentie van Genua en hij Is daar werkzaam geweest in hot belang van de overbrugging der tegenstellingen tussehen Duitschland en dc geallieerden. DE PENSIOENKORTING. Onderhoud met den Minister. De vergadering der Centrale Commissie voor georganiseerd overleg in ambtenaars zaken op Dinsdag j.l. werd in den aanvang bijgewoond door den Minister van Finan ciën, die op oonCidenticele wijze aan de Commissie een overzicht igaf van de redenen, die de regeering hebben gele.id tot de voorgenomen maatregelen ten aan zien van de arbeidsvoorwaarden voor het rijkspersoneel, meer in het bijzonder voor wat betreft de voorgenomen pensioenkor- ting. De vertegenwoordigers der organisaties brachten vervolgens verschillende onder worpen ter spr.aike en stelden concrete vragen, welke diooa* den Minister uitvoerig weiden beantwoord. Nadat de Minister de vergadering had verlaten, stelde de commissie haar advies vaat inzake de verhooging van den jeugd- aftrek en de bitrekking van het garantie loon voor gehuwden. Op grond van de omstandigheid, dat da regecring ten aanzien van do pensioen- korting reeds een besluit bleek le hebben genomen, besloot de Centrale Commissie zich ten aanzien van deze kwestie van liet geven van advies te onthouden. De prijzen van de Textieigoederen. Een enquête. In opdracht van B. en W. van Amster dam heeft de heer S. Polak een onderzoek ingesteld naar de prijzen en kwaliteiten van textiel goederen. In zijn thans uitge bracht rapport zegt hij o.a. dat dank zij de prijsverlaging der ruwe grondstoffen en misschien nog meer de hevige concurren tie in den alierlaatsten tijd weer een vrij sterke prijsverlaging in aantocht is. De winstmarge van den t ussohenlhandp 1 is, voor zoover het de agenten en grossiers betreft, vrijwel gelijk gebleven De agenten ontvangen evenals vóór den oorlog ge woonlijk 2, 2'yi tot 3 pCt. provisie, terwijl de grossiers ongeveer 10 pCt. op de. ge wone artikelen leggen en 15 pOt. op an dere. Daar intus&ohen de prijzen minstens 100 pCt. hooger geworden zijn en de omzet in het algemeen veel grootcr geworden is, kon de winst belangrijk toenemen. Op verschillende artikelen, als Egyp tische bevers, cheviots en allerlei dessin- artikelen, dio over het geheele land ge bruikt worden en welke alle winkeliers, wat fabrikaat en prijs betreft, volkomen kennen, kunnen de grossiers bijna nooit meer dan 5 pCt. en sems zelfs 3 pOt. ver dienen. Het winstpercentage der winkeliers is niet veel veranderd, maar er he credit een wonderlijke anarchie. Op dc gewone arti kelen, als ruwe katoen, bever, witte katoen goedboope voering e. a., bedraagt de ver dienste gewoonlijk niet meer dan 25 pOt. pp den inkoop. Andere artikelen, vooral geconfectioneerde, fluweelen, daoncsmodo- fltoffen, emz worden wei mot 4050 pCt. verhoogd, soms met 70SO pCt Bij deze anarchie in de winkelierspriizen speelt in de eerste plaats een gxoote rel oude, dure voorraden, waarop ze niet graag willen verliezen en liefst nog winst maken. In do tweede plaats heeft de eone winkelier soms geheel andere lokartikelen dan de andere zoodat datgene, wat bij deu. een zeer billijk in het veneter ligt, soms bij den anderen winkelier overdreven duur lijkt. Een goede huisvrouw, die goed rond kijkt bij de winkeliers en met eenige ken nis van zaken alleen die artikelen koopt-, die haar billijk lijken, behoeft tegenweon dig niet meer dan 10 tot hoogstens 20 pCt, op de gewone artikelen van dagelijksch gebruik te betalen. Aangezien den laats ten tijd door malaise workeloosheid en verminderde koopkracht- van het publiek het aanbod dringender be gint te worden, is een geleidelijke af neming van do winstmarges zeker te ver wachten, meent de heer Polak. Van prijsafspraken is bij het onderzoek niet zeer veel bekend geworden. Voor zoo ver was na tc gaan, hebben de winkeliers nooit prijsafspraken gemaakt, vóór noch na den oorlog. "Wel hebben sommige fabrikanten de grossiers verplicht togen een bepaalden prijs te verkoopen maar het resultaat hier van is steeds gering gebleken, aangezien de grossiers er zich wegens de concurren tie niet aan houden en deze artikelen moe een zeer geringe winstmarge verkoopen. Ook de fabrikanten hebben geen onder linge prijsafspraken en voeren een scherpe concurrentie. Bij de pogingen van den Bond van Confecticfabrikanten, om een prijsafspraak te maken, is nooit eenheid bereikt kunnen worden. Wat evenwel do linoleum, en tafelzeil fab rie ke n betreft, hier stelt de firma James Williamson en Sons in Laneester de prijzen vast. Mooht een andere fabrikant beneden deze prijzen wil len verkoopen, dan verlaagt Williamson plotseling de prijzen enorm en vergoodt zelfs de verlaging op de voorraden van allo winkeliers en grossiers, totdat de weer spannige fabrikant zich noodgedwongen met zijn prijzen vereenigt. Zoo is het te verklaren, dat men b v. uit Duitschland de linoleums moet koopen tegen Engelsohe prijzen. Ook de cocos-fabrikanten hebben een va-stgesteldën prijs, maar nieuw opgekomen fabrikanten, die zich niet bij hun bond aansloten, doen de prijsafspraak practisch 4e niet, hcewel de verbondenen nog steeds tegen een vas-tgestelden prijs verkoopen. Uit de Bouwvakken. De voorstellen der patroons bonden. Volgens de „"R.-K. Bouwvakarbeider" is door de patroonsbonden aan de besturen der workiiedenórganisatics in de bouwbe drijven het volgende schrijven gezonden „Gevolg gevende aan artikel 25 van or Landelijk Collectief Contract, doelen de besturen van den Patroonsbond voor do Bouwbedrijven en den Ned. R.-K. Bond van Bouwpatvoons U mede. dat zij in 2 Februari 1923 het contract niet ongewijzigd wenschen tc verlengen. Zij zijn echter bereid opnieuw een C'. 1. af te sluiten, indien contractanten zb HET VOORNAAMSTE NIEUWS. In den «rein AmsterdamDen Haag heeft een brnlalo berooving plaats gehad (Gemengde Berichten). Prijsverlaging van do texlielgoedereu aanstaande? Loonvoorstellen der patroonsbonden in de bouwvakken. Nadcro mcdedeelingen omtrent liet loon- conflict in dc sigarenindustrie. Be Minister van Financiën beeft in dc Centraio Commissio voor Georganiseerd Overleg uiteengezet, waarom de regcering is overgegaan tot haar voorstellen inzake pensioen korting. Drastische maatregelen van Mussolini «m tot bezuiniging tc komen. Nier. wc putsch-voorbr r-ebS-ve-n Beieren. De Engclsclic gemeen (oraa<kvee«>?zi»« gen een nederlaag voor de arbeiders FEUILLETO: In het Tweede Blad maken wij een be gin met een nieuw feuilleton. wederzijds verbinden niet anders dan eens luidende contracten af te sluiten met an dere organisaties of personen die dezelfde vakken omvatten of uitoefenen en de vol gende wijzigingen in het tegenwoordige con tract worden aangebracht. le. Uit airtikel 7 worden de woorden „ten hoogste" geschrapt £e. Do looneu zullen in de versehillendo klassen respectievelijk worden vastgesteld 'Geschoolden 55, 80, 75, t>7, üO, oi. -lö. Geoefend en 80, 75, G7, 57. 50, 41. 40 Ongeschoolden 70, G5, 60, 50, 45, 40. 35. 3e. Het oontract zal samenvallen mat het kalenderjaar en voor ddt koor dus loopen van 1 Maait tot 31 December. 1923. 4o. De klnssedijst worde aan een herzie ning onderwerpen. Het conflict in de Sigaren-industrie. Het geschilpunt Betreffende de gehouden besprekingen tussehen den Corrjinisöaris der Koningin in Noord Brabant en de organisaties in de sigaren-industrie verneemt d^ TT'*rt. Grt." het volgende: Doo-r patroons- en arl>eidcr-s-\r-riogenj- woordigers werd overeengekomen de loons- velaging te bepalen: voc-r stukloon 2 v-Gt. en voor uurloon op 3 pC't. Deze 2 pCt. zou gelden voor dc vijf ver koopklassen en voor de vier hoogste klas sen kon men het volmaakt eens worden de Katholieke woordvoerders konden zich verlaging te bepalen: voor stukloon 2 pQfc. aftrek voor de laagste verkoopklasse, zijn de de G cent sigaren En deze kwest-io vormt de aongelegenheidwaarover de R.-K. afgevaardigden zich met hun hoofd bestuur zouden beraden. Ook door dc ver tegenwoordigers van den Christelijken on Neutralen Bond zou deze kwestie in hun bestuur nader onder de pogen worden ge zien. Vorder ver nam ."n. v,ii, dat de patroons toezegden in de volgende regeling welke naar vermoed wordt in April gereed zal zijn bepalingen omtrent eenige vr.caritie- da-gen op te zullen nemen. Als een concessie van de zijde der arbei ders valt aan te merken, dist drie algemeen orker.de Christelijke feestdagen (len en 2den Kerstdag en Nieuwjaarsdag) niet uit betaald zullen behoeven te worden. Wanneer de arbeidsinspectie zulks toe staat zullen de patroons deze dagen doen inhalen, zoodat er dan vxvr de arbeiders geen loonderving mede gemoeid is Ingeval da werknemers-besturen zich ac- coord verklaren met den genoemden af trek van 2 pCt. ook voor de laagste vor- ikoopklasse, dan zijn .geen nadere bespre kingen meer van noode, dan is het conflict beëindigd. ..Het Volk" verneemt, d~t in de Woens dagavond gehouden hoofd! restaurs vergade ring van den modernen sigarenmakcrsbon<J is besloten den patroonsorganisaties te be richten, dat men bereid is tot onderhande len op de basis der loonsverlaging van 2 pöt. De werktijden in Rijksdienst. Volgens „Het Volk" heeft de Minister-' raad besloten dc werktijden voor het post- telegraiif- en telefoonpersoneel met cenf half uur per dag te verlengen. Bezuiniging. De Raad van 'Arbeid to Hengelo heeft besloten, in de ontstane vacature van se cretaris van dien raad niet meer op de tot dusver gevolgde wijze te voorzien, doch deze functie tc combineeren met die van ambtenaar van den raad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1