Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN BUITENLAND. JLLN N E N LA OCTOBER 1922 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 5 2.50 per kwartaal, jjj onro Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. Franco per post J 2 95 per kwartaal. (t Geïllustreerd Zondagsblad la voor de Abonné's verkrijgbaar ,tn betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- [derlqke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. De Kath. Staatspartij. Id het Voorloopig Verslag van de jeede Kamer op de S toatsibegroo ting warden blijkbaar van uit de linketr- eenige opmerikingen gelanceerd naar inleiding van de wenken en wenschen, door het Episcopaat zijn gegeven in- bewaren der eenheid ook op poli- li terrein. Jïen zou zoo zeggen, wat heeft men d&kr et onze interne zaken noodig. En de end, waarop men dat bemoeien met een fersmans zaken tracht te verdedigen, is er geheel naast. Geen enkel feit et men te noemen, waaruit zou blijken, 'b lands best/uur, doord.at het Epdsco- tt aan de katholieken leiding heeft ge- op ongewenschte wijze is beïnvloed morden! spreekt echter uit de opmerkingen: ij t, dat de coalitie niet is verbroken rorden afgunst, dat de Katho- Staatspartij één is gebleven 1 Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. pi TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. nummer bestaat uit twee bladen Over antipapisme. Inlipapisme is het te pas èn te onpas (rijden der Katholieke kerk. Inlipapisme is het bestrijden der Katho- ;e kerk op gronden, waarvan men we- kan en weten moet, dat ze valsch nlpapisme is het heil zoeken en kracht in het negatieve bestrijden der IhoMeke kerk terwijl men het posi- te: cultiveering van eigen godsdienstig en verwaarloost, lat alles is antipapisme. (aar geen antipapisme is der Protes ten geloofsbelijdenis, óók al is deze In jd met de Waarheid, die wij, Katho- erkennen óók al gebeurt, ts bij de ^«^^-wevamgeTW" te dan opzettelijk, in een terminologie, stoorden, die ons Katholieken ohaange- treffen, ja zelfs pijn doen. antipapisme, zooals boven in en- éi 5 zinnen vluchtig aangeduid, ergeren m maar men ergere zich niet aan .vermeend antipapisme, dat, zoo- ri dr.G. Brom dezer dagen op het Eucha- cJj lisch Congres te Amsterdam terecht aerkte, gevolg kan zijn van een „ver- Ie liefde voor Christus", hetgeen we ts nog moeiten apprecieeren. En hij to verder, dat de lauwheid der Katho- en de onverschilligheid onder de Mis voor hem veel stuitender is, dan jij uitspraak in de Heidelbefgsche Cate- «flius over „paapsche afgoderij", gul Inderdaad, bij onze ergernis over wat srüjk als antipapisme kan worden ge- cnisd en bij onze teleurstelling over meer onbewuste miskenning dan be- iü antipapisme is, mogen wij wel ons ran bewust zijn, dat door eigen lauw- en onverschilligheid vaak veel meer NIK"! «mis wordt gegeven en dat deze al- nog veel bedroevender zijn. .01 De opvolaer van Bolland, ïfl ter vervanging van wijlen prof. Bol- j «t nieuwbenoemde hoogleeraar om on- I re ijs te geven in de Geschiedenis dier h. ijsbegeeorte, de Logica, de Meta.physd.oa h Zielkunde, dr. A. J. de Sopper, aon- adde, zooals medegedeeld, gistermiddag Groot-Auditorium van het Academie- touw zijn ambt met het uitspreken eener getiteld Waard efilosofie". t deze rede Honken op eenige g-edoeh die ons sympathiek treffen, tols deze (de Zoon des menschen) heeft ia bekend woord over bet behouden en Terliezen van het leven de Grondwet 811e waardeleren geopenbaard. De ^helijke individualiteit woendt aildius |deld, niet uitgewas ebt". verder sprak de hoogleeraar ong©- als volgt: Wat in de religie het Koninkrijk Gods ra fundament en sluitsteen van alle Jachtige cultuur. Wij bunnen ons zelf vertrouwen niet geven. Wie het be- weet wat genade is. En wie het ver- voor hem wordt de Persoonlijkheid, 'Wien hij de op,persite waard© te dan- a heeft, het centrum van alle wereld- teuren, Hij is zich bewust dat hij niet U komt dian benaderen. Ij J 13 in dit bewustzijn, dat spr. zijn als hoogleeraar in de wijsbegeerte Waaidt. 3®, die ooit iets heeft gelezen of ge- van wijlen prof. Bolland hem 11 hier een scherpe tege instel ling DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cenl per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. hitrp1?!? ADVEBTE!iTIE:!?» jan ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 s Zaterdags, overige dagen f0.50. eer., vrijgestelde van he-fc rood-georgani- seerde gemeente-personeel, een zekere heer N. v. H-inte, „zijn menschen" voor zet. ''t Is demagogie van het ergste soort. Belachelijk maken van personen, die in overheid zijn gesteld absoluut gemis van waarde cuing voor den arbeid dergenen, die andere beginselen zijn toegedaan niet verder kijken dan eigen beperkten belan- genkring ziedaar de leidende regelen, die menschen als genoemde heer v. H'into voor zich schijnen vast te stellen, wanneer zij degenen, in wier dienst zij staan, &1s vrijgestelden gaan „voorlichten", 't Is inderdaad teleurstellend. 'n Laag, zéér laag peil van beschaving. i Beschaving. |ïs teleurstellend vaak, als men kennis Ft van het beschavingspeil, waarop ftors" staan. in!.*108^ men gisteren door een verslag courant kunnen genieten van wat België. VVoer een incident met Duitsehera Volgens de „Libre Belgique" werden twee Belgische soldaten, in Homberg bij Mors in garnizoen, Zondagavond door twee Duitsche burgers aangevallen, zon der daartoe de minste aanleiding te heb ben gegeven. De soldaten werden gewond Duitschland. Do politieke toestand. Rijkskanselier Wirth heeft zijn in den Rijksdag aangekondigde regeeringsverkla- ring niet afgelegd omdat de rijksregeering intusschen had vernomen dat de commis sie van herstel van plan was naar Berlijn te komen. Men vond het raadzaam eerst de bespreking met deze commissie af te wachten en tevens van het parlementair reces gebruik te maken om het verschil van moening, dat tussehen hot rijksdepar tement van de schatkist en dat van finan- ciën naar aanlc jnug is oacrgLaa^iïïtden weg te rui men. De twee departementen schijnen het roeds eens te zijn geworden. De nieuw© regeling der verrekenings betalingen. De overeenkomst, die 21 October, onder voorbehoud der ratificatie, tussehen de vertegenwoordigers van het Duitsche en van de Geallieerde verrekoningskantoren ever de toekomstige regelingen der verre- t.eningsbetalingen1 tot stand gekomen is, komt óp het volgende neer: Duitschland is tot 10 Juli 1923 van alle betalingen in baar uit hoofde der vecre- keningsbetalingen vrijgesteld. Het door Duitschland nog verschuldigde bedrag, dat voorloopig bP 24,2 millïoen pond ster ling wordt geschat, zal het afdragen in sehatkistbons die van 10 Juli 1923 af tot 10 October 1923 in maandolijksohe termij nen vervallen, die langzaam van 300.000 tot 500.000 pd.st. toenemen. Deze bons worden gedeponeerd bij de Rijksbank die verder hierhet vervallend bedrag voor rekening der Geallieerden int. Blijkt het totaal door Duitschland verschuldigde be drag hooger dan men voorloopig aan neemt, dan worden nieuwe sehatkistbons uitgegeven, die van 10 November 1923 af in rnaandelijksche termijnen van' 500.000 p-d.st. vervallen. In het tegenovergestelde geval worden de schatkistbons die voor de afbetaling niet noodzakelijk zijn, terug gegeven. De vraag of de Du-itsclie Rijksbank ra- tïficeeren zal, of niet, hangt daar van af, of de regeling der vraagstukken van het herstel de naleving der overeenkomst ioe_ laat. De verplichte koïcnïoveringen. Naar de bladen nader vernemen, ver langt de commissie van herstel een ver booging van de verplichte kolenleverin- gen met 200.000 ton per maand. Alle bla den noemen dien eisch onaannemelijk en herinneren dat Duitschland thans reeds Engelsche kolen moet invoeren om do be drijven aan den gang te houden. De voortdurende valuta-daling maakt allengs den aankoop van buitenlandsche kolen onmogelijk. De rijksregeering zal trachten met de Entente tot onderliandelinggcn te komen. Eon crisis in Beieren to verwachten? Graaf Lcrchenfeld, de Beiersclie minis ter-president, is van zijn verlof te Mun- chen teruggekeerd. Het staat vrijwel vast dat hij zijn ontslag zal indienen, tenzij do Beier&che volkspartij op haar congres een onbeperkt vertrouwen in hem uitspreekt. Naar men weet heeft het bestuur van deze partij de jongste memorie van de Beier- sche regeering over de duurte niet alge- meene stemmen verworpen. Engeland. Do politieke toestand. De m i n." i s t f w i s s e 1 i h g. Gisteren zijn de aftredende ministers naar het paleis van Buckingham gegaan om de tcekencn van hun waardigheid aan den koning af te dragen. De nieuwe rni- i isters zijn daarna beëedigd in den Ge heimen Raad, waarin, behalve de koning, ook de prins van Wales en de hertog van York aanwezig waren. Een rede van Lloyd'George. Voor de re-de, die Lloyd George gisteren ir de National Liberal Club te Londen heeft gehouden, bestond nog meer belang stelling dan voor zijn redevoeringen te Manchester en Leeds. Na een uitvoerige verdediging van zijn buitenlandsche politiek en van de politiek der coalitie, zeide Lloyd George: De ar beiderspartij heeft ons den onverzoenlij- ken oorlog verklaard en wij hebben ons in zelfverweer daartegen te verdedigen. Onze houding ten aanzien van de onaf hankelijke liberalen wordt bepaald door hun houding tegen ons. Zij hebben ons den oorlog verklaard; zij willen niet met ons samenwerken en wij kunnen ons ge zelschap niet opdringen aan menschen die niets van ons willenvweten. Dat is beslis send en die dwaze beslissing is van hun kant gekomen. Ten aanzien van de conservatieven merkte Lloyd George op: wij hebben na- t'onale eenheid voorgestaan, doch thans ligt do beslissing bij hen. Indien over het geheele land die-hard-candidaten worden gesteld om de nationaal-liberalen te be strijden, moeten wij den strijd aangaan en zullen zoo hard mogelijk van ons afslaan, ook al moeten we misschien het onder spit delvon. Wij zullen in dat geval stel- li. den strijd niet beperken tot onze eigen zetels. Deze uiting wordt in politieke kringen opgevat als een waarschuwing aan Bonar Law om geen candidaten te stellen tegen de nationaal-Iiberale candidaten, daar .an ders da nationaal-liberalen den conserva- Heven candidaten hun zetels zullen be twisten. De G r o n <f~w~rv aangenom en. Het lersche parlement heeft gisteren de grondwet definitief aangenomen en de wet zooals zij thans luidt,, direct naar Londen ter medGratificatie opgezonden. Een in terneer in gsk amp voor V e b e 11 e n. Er gaan geruchten, dat de voorloopig lersche regeering met Engeland onderhan delt over den al dan niet t-ijdelijken af stand van een eiland, dat als interneermgs- kamp voor de krijgsgevangen rebellen zou kunnen dienen, Eerst heeft men als zoo danig St. Helena genoemd, en thans spreekt men van de Seychellen-eilanden. In hoeverre deze geruchten waar zijn, valt niet te controleeren. Vast staat dat de rebellen niet willen lioore.n van eenig voorstel om de wapens neer te leggen en den eed van trouw af te leggen, zoodat het getal te interneeren rebellen uiter aard niet zeer belangrijk is. Italië Het Fascistencongres. Eisch en van Mussolini. Op -het congres der fascisten te Napels heeft Mussolini gisteren van de regee ring geëischt de ontbinding der Kamer, de hervorming der kieswet, onverwijlde nieuwe verkiezingen, en voorts vijf mi- nisterszctels, n.l. buitenlandsche zaken, corlog, marine,* arbeid en openbare wer ken. Mussolini zelf wil niet tot het Kabi- ret toetreden, daar hij voor het leiden der fascistenheweging absolute vrijheid noodig heeft. Het antwoord der regeering noemde hij belachelijk. „Zij heeft het gewaagd", aldus Mussolini, „ons eenige ministersposten zonder portefeuille en eenige onderstaatssecretariaten aan te bieden. Wij, Fascisten, vernederen ons echter niet tot lakeien 1" De sterkte der fascisten. Volgens berichten uit Napels beschikt Mussolini als leider der fascisten over 800.000 leden, die vroeger tot de verschil lende vakvereenigingen behoorden, bene vens over een georganiseerden politieken aanhang van 600.000 personen en ten slotte over 350.000 leden, d-ie op militaire wijze zijn georganiseerd. Personen uit Mussolini's omgeving zeggen, dat hij op geen enkele der door hem gestelde vijf cischen zal terugkomen. Het moeilijkst te verwezenlijken echter zaïl zijn eisch zijn, om de evenredige vertegenwoordi ging, indertijd door het Ministerie-Nitti ingevoerd, en die aan de socialisten een buitengewoon grócwt aantal zetels schonk, afgeschaft te krijgen. Vermoedelijk zal de Kamer bereid zijn hem op verschillende punten tegemoet te komen, doch dat zij zal overgaan tot politieleen zelfmoord doer afschaffing van -het systeem waar op haar macht berust, is niet te verwach-- len. Men beschouwt het als een bij uit stek handigen politieken -zet van Musso lini om zic-h en zijn partij bij de royalis- lt-r aan te sluiten, omdat hij daardoor zoo goed als zeker is van de medewerking van een groot deel van het leger, dat wel met de leerstellingen der fascisten inge nomen is, do-oh ©en republiek niet v/enscht. Men acht het waarschijnlijk, dat d-e strenge maatregelen door de regeering genomerp cm een der fascistische leiders, generaal Del Bolo, voor den krijgsraad te dagen, niet vreemd is aan het besluit van Mussolini, ten einde de Sympathie van het leger en van ëen deel der regee- ring te verwerven. D'Annunzio ongesteld. Uit Rome wordt gemeld: D'Annunzio beeft een ernstige kou gevat. "Zijn tem peratuur is zeer verhoogd. Verwacht wordt, dat hij 4 November niet naar Ro me zal kunnen komen om daar op den vierden verjaardag van de Italiaansche overwinning in den wereldoorlog het woord te voeren. Turkije. ..Geen voorschotten aan de regoeriug te Constantinopcl. De vertegenwoordiger der regeering van Angora heeft aan de banken en an- d©re financieel© instellingen medegedeeld, c'at zij geen voorschotten mogen ver trek ken -aan de regeea-ing van Consta-ntinopel. Dit besluit, dat het departement van Fi nanciën belet aan de behoeften der regee- ringsdienst-en te voldoen, heeft pp de be volking een onaangenaanen indiruk ge maakt. De hooge commissarissen hebben een collectieve protestnota opgesteld, waarin zij wijzen op de betreurenswaardige ge volgen van dezen maatregel, die hét uit betalen dér salarissen van de staatsbeamb ten, welke reeds zeven maanden achter stallig zijn, onmogelijk maakt. INVOERRECFmn^^rrcr De Tweede Kamer heeft gistermiddag met 5723 stemman heb wetsontwerp aan genomen tot wijziging van het invoerrecht op sigiaxen. De S D. A. P. stemde verdeeld. Overt gens was de stemming links tegen rechts. Alleen stemde de heer Wedfckainp mét de D© voorgestelde verliooging van het in voerrecht op sigaren is, door d© Memorie van Antwoord, wel in ©en heel ander licht gekomen, gelijk ook de meeste sprekers opmerkten. Minister De Geer heeft nu diuddelijk gemaakt, dat nbt hem niet om protectie en zelfs eigenlijk niet om v e r- h o o g i n g van het invoerrecht te doen was, doch slechts om verzekering en beveiliging van het bestaande invoerrecht Want daar dit naar de waarde wordt geheven, is de opbrengst daarvan, door de daling van de Mark, aanmerkelijk verminderd. Tot nadeel van de schatkist. Vandaar d© nu voorgestelde heffing van 15 per duizend om het gat te stop pen. Nu is ongetwijfeld de daling van de Mark en de daardoor vermeerderde conour- renitiemo-geiHjikhed'en der Duitsche sigaren óók ten nadeele giekomen van dé Nedex- lan-dsche sigareniiklustrd© En in zooverre komt dit ontwerp niet slechts de schat kist, maar ook den bimienlandschen pro ducent ten goede. Doch dat is dian een bij| komstigheid di© eenvoudig een feitelijk herstellen van den ouden toestand vóór d© scherpe markdaling beteekent. DE STAATSBEGROOTING 1923. I. Het Voorloopig Verslag. Verschenen is het Voorloopig V rslag (hoofd stuk I, algem-eeno beschouwingen.) van do Tweede Kamer op do Staalsbegrootimg 1923. Verscheidene loden betoogden, dat d-e uitslag der verkiezingen een onzuiver boeld heeft ge geven van den volkswil. Zij weten dit aan het kunstmatig in stand houden van de verouder de antithese als politieke scheidingslijn, torwij] do vragen welke deze verkiezingen beheersch- ten, feitelijk van financioelen en econofnischen aaTd zijn. Ofschoon ook van Protestantsche zijde niets is nagelaten om do overheersc-'hende beteekenis van het sociale en finoncieele ele ment zooveel mogelijk achter de theologische elementen te ver-doezelen, gold het bezwaar van de hier aan hot woqrd zijnde leden vooral het optreden, van de K-atholicko geestelijkheid', in zonderheid van het episcopaat. Dit optreden be stond in hat gebiedend voorschrijven van hot handhaven van de coalitie, het verbod tot het samengaan mot de sociaal-democratie en hot afkeuren van het optreden van do Nieuwe Ka tholieke Partij. Aan den leider van laatstge noemde partij hoeft 'hot Episcopaat zelfs heit voortzetten van de actie verboden. Dat een der gelijk optreden in strijd is met de democratie, gaat «feitelijk alleen do leden -dier partij zelf aan. Maar ook voor 'liet land is dit optreden bedenkelijk, omdat hierdoor de uitslag der ver kiezingen wordit gedenatureerd. Immers, indien de zelfstandige actie van -de Nieuwe Katholieke Partij niot was tegengehouden, zou zich oen scheiding onder de Katholieken hebben vol- 'trokben. Eén andere parlementaire combinatie had dan tot stand kunnen komen. Bovendien achllcn -de 'hier aan het woord zijnde leden heit bedenkelijk, dat op do bovenbedoelde wijze HET VOORNAAMSTE NIEUWS Do Tn-eodo Kamor hoort het wetsont werp tot wijziging der invoerrechten op sigaren goedgekeurd. Hot Voorloopig Verslag van do Twoedo Kamer op de Staatsbegrooting voor 1923. De jaarvergadering van De nanzc t© Amsterdam- To Ainstordam is opgericht de Leeuwen lioek-Vcreoniging. Eon legaat van ƒ100.000 voor Studiefonds Leidsche Universiteit. De nieuwe regeiing der vorrehenings- hotalingen door Duitschland. Verhooging dei- verplichte kolenieverin- Oen. Een rede van Lloyd George to Londen. Do eisohen van den leider dor Italiaan- seh o fascisten. do 'hoofdlijnen van de politici worden uitse- shppeld door hirnirn- en buitenlandsche mach ten, die geen politieke verantwoordelijkheid bc-ziitten. Ook op de Noderlandsche R-georing zoo betoogden.zij, heeft de leiding van het Va- ticaan en van de Bisschoppen de laatste ja ren meer en meer invloed gekregen. Deze le den stelden dan ook de vraag of de grootste staatkundige partij in ons land wol volkomen oi.afhankelij.k staat van de hierboven bedoèl- do organen van niet-politicke aard. Zij achtron de beantwoording daarvan voor ons geheele volk van groot 'belang. Andere leden kwamen togen déze beschou wing op. Enkele gaven te kennen, dat het op- fregm van het Episcopaat geers-vos annlci- wensch naar eenheid uit druk leen. De zelfstan- digheid zoowel van d o R.-K. Kam ere.] ub als van de Regeering blijft geheel onaangetast. Weliswaar heeft de Katholieke geestelijkheid het recht en den plicht den Ka,f#>Hf.Ven op elk gebied des levens waarschuw1 neen en ver maningen te verstrekken, maar dit beteekent niet dat de Katholieke leden van regeering en parlement; zich op staalkundig gebied naar de vcoi'schrif'ten der Katholieke autoritei-ten heb ben te gedragen. De niouwo classificatie der gemeenten. Een voorloopige indeeling Naar men ons van betrouwbare zijde mededeelt is een voorloopige indeelmg dtr gemeenten in klassen on worpen, welk ontwerp zou dienen als leiddraad oij de door d© classificatie-oommissie, ter hand genomen herziening. De af-lrek wordt volgens het. ontwerp bepaald op resp. 5, 10, 15 en 20 Dat wil dus zeggen, dat op de salarissen der Rijksambtenaren, onderwijzers enz. be halve de pensioenkorting van 81 in ge meenten van de 5e klasse een standplaats- aftrok, di© thans maximaal 8 bedraagt, van 20% zal worden foen-eooe» De ambtenarensalarisssrt. De Centrale Commissievan georganiseerd overleg. In dé Dinsdag t© 's-Gravenhage gehou den vergadering van de Centrale Commis sie voor georganiseerd overleg in ambte narenzaken, zijn o.-m. behandeld do voor stellen van de regeering tot heffing van een pensioenbijdrage van 8 y* procent, tot verhooging van den aftrek voor minder jarigen en tot intrekking van den lxuwe- lijksbijslag. Vrijwel algemeen kon men zich niot met deze voorstellen verecnigen. maar tot een stemming er over is het niet ge komen Besloten wend, aan do regeering te verzoeken, in een nieuwe vergadering van d© commissie een uiteenzetting te doen geven van de redenen, welke haar tot deze voor stellen noopten. (Een zeer rationeel verzoet.) D© salarissen van hot GemeentepcrsonceL Geen verlaging te Hilversum. In dé gisteren gehouden vergadering van den gemeenteraad te Hilversum heeft d» burgemeester, mr. Paul Reymer, het denk beeld van verlaging van de salarissen en ioonen der ambtenaren en werklieden te ruggewezen. Z.i. was de eeonornischo toe stand nog zoo onduidelijk, dat daarvaa alsnog geen sprake kan zijn. Wel zouden B en W. in overweging nemen in hoe verre het mogelijk is de bezoldiging vaA nieuwe functionarissen te wijzigen. Het conflict in de Sigarennijverheid De steunregeling. Naar „Het Volk" verneemt, heeft dé directeur van den Dienst der Werkloos heidsverzekering, de heer Folmer, de be sturen der arbeidersorganisaties uitgenoo- digd tot. een conferentie, waar de kwestie! der steunregeling voor de werklooze siga renmakers in verband met het conflict besproken zal ■worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1