ZATERDAG 21 OCTOBER 1922
No. 3959
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN
ITENLAND.
BINNENLAND.
jaargang.
fceidóehzQou/imit
IONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 19 cent per week, .2.60 per kwartaal,
„ote Agenten 20 cent per week, :2.60 per kwartaal,
ceo per post i 2 96 per kwartaal.
jflluBtreerci Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar
betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
ISla nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zïterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
etrekkingen worden aangeboden of gevraagd, liuur en verhuur
k °P en verkoop f 0.7a 's Zaterdags, overige dagen fO.SG.
,umirier bestaat uit vier
jn, waaronder het Geli
eerd Zondagsblad.
irsoonlijke vervolmaking.
ontkenen aan een bescnouwing
Leidschen leider der S.DA.P.,
Eek, in „Het Volk" "het volgende:
zou natuurlijk een dwaasheid
ns, soc aaldemokraten, te
dat wij als een soort heiligen
leven te midden der verdorven
ilische maatschappij en door den
suggestion ;n\loed, die van hei-
"s ui'gaat, de massa zouden
op den weg raar het socialis-
.wat wel kan is dit, dat wij, so-
Dokralen, door ons persoonlijk
el vertrouwen en de achting win
de proletariërs, die met ons in
Dg komen en aaardoor tevens weg
het wantrouwen in onze organi-
in het doel, dat zij voorstaat. Het
besliste meerapg dat onze tien
leden gezamenlijk, door hun
ertuigiag en hun persoonlijk vlek-
even, een ontzaglijken suggeslie-
oed kunnen uitoefenen op de me-
raarmede zij dagelijks \erkeeren.
kwaad een sociaaldemokraat lean
veroreid.ng van de socialis-
en aan der» invloed van zijn
lie door in zijp persoonlijk leven
zooveel heilzame uitwerking kan
pzicht een leven hebben, dat door-
achting en eerbied afdwingt ten
ran het proleta: iaat.
slaat veel verstandigs,
is zeker de overweging waard
anderen dan B.DA.P.'er3.
[och we meer.ei. cr duidelijk in
men een zekere halfheid, een ze
st zouden wv haast zessen nm
infies te trpkken uit den opzet.
iseen sociaa»-democraat moet
uitoefenen propaganda maken
n beginselen, allereerst door zijn
ijk leven.
waarom dan niet daaruit onom-
cn scherp-ge'-.teld de consequen-
okken: Dus persoonlijke vervol-
persoonlijke heiliging
komt het dan toc-h neer. Want
chtige per-conlijke vervolma-
icht zelfverloochening, opoffering,
paamheid, ware liefde is m.a.w.
te persoonlijke heiliging,
de schrijver noemt het f„natuur-
i dwaasheid dat. do sociaal-de-
„als een soort heilige zouden
midden der verdorven kapilalis-
maatschappij" Uit wat later volgt,
kunnin lezen, dat de persoon-
irvolmaking zou moeten geschie-
gezamenlijk"
ten slotte verklaarbaar, dat de
schrijft zooals hij schrijft: niet-
wanneer toch wordt in socialisti—
ectuur, op socialistische vergade
den menschen voorgehouden den
idueelen plicht, streng-iper-
om „vlekkeloos" te leven, zooals
ijver het uitdrukt,
ook wee-' geen verwondering kan
Vat de massa betreft, is het niet
k hun, met goed resultaat althans,
- n plicht voor te houden, zoo men
>t tevens plaatst op den bodem van
"Is erkenning...
dfl for v. Eek grijpt naar de conse-
van een Godsdienstige ievensbe-
doch wil die levcnshoschou-
lljj elf niet, althans wil ze niel anderen
uden als gronds'ag voor hun per-
leven
({l iionschelijke geest is van nature
lijk" de waarheid daarvan wordt
weer gedemonstreerd door de bes-
principieele tegenstanders.
Duitschland.
AANSLAu op het leven van
Rijkskanselier voorkomen.
e opzienbarende
mede d ee ling,
hehandeong von de kwestie der
van den rijkspresident deed
gisteren in den i-i.ksdag de volgende
Kling;
grond van offieieelo inlichtingen
den rijksdag bijzondere niaatrege
wzakeijk geworden, voor een hetero
™''jke bescherming van den rijks-
jut".
Persbureau van do Rijksrogeëriaj.
icromtrent nog hel volgend? mede
l^kanseiier heeft voortdurend
lfivcn ontvangen. In dc laatste we
ken en dagen zijn deze dreigbrieven in
laiilal en heftigheid toegenomen. Dit
werd zóó erg, dat de recherche zich met
zaak moest bezig houden en inderdaad
ken vaststellen, dat er moordplannen be
staan, die rijkskanselier Wirlli het Ioi
an dr. Rathenau willen doen rt<»e!en. De
'ccherohe is daarom overgegaan tot een
uitgebreide controle van de correspon
dentie van verdachte personen. Spoedig
:Jei schepte de politie een brief van een
jengmensch, Sriiullz geheeten, die aan
een bekende schreef dat hij d»\ Wirth
zou doodschieten.
U;t dezen brief en uit nog andere ge-
icuvtenissen bleek, dat het ernst is met
len voorbereiden aanslag op dr Wirth.
Met het oog hierop hoeft de recherche
lifgetreide maatregelen genomen om dr.
Wir'h tegen sluipmeoid te beveiligen.
Zoowel do woning van dr. Wirth, de Rijks-
kar.st Iarij, de andere regeeringssrehouwen
a's ce persoon van dr. Wirth worden ge
regeld door rechercheur? bewaakt. Een
aantal arrestaties hee^ reeds plaats ge
ve :.den.
Tijdens het debat omtrent de presidents
verkiezing, waarbij Hergt, de leider van
de Duitsch-nalionalcn zeer scherpe op-
mukingen aan hpt adios van den rijks
kanselier richtte, green (ie kanselier zelf
n en verzocht de opr.orilie zich te ma-
daar de situate in Duitschland
hoogst ernstig is. Men moet in Duitsch-
iand: zei de kancelier, met nieuw*» politie
ke moorden rekening houden. Een van de
irresteerde samenzweerders heeft in
Ijn bekentenis verklaard, dat e" moord-
anr.en tegen verscheidene leden van de
■gec-ring zijn gesmeed
Frankrijk.
de kwestie VAN herstel.
Iet Fransche memorandum
'tarlhou overhandigde gisteren aan de
cmiiissjo van herstel het Fransche me-
mrrandum. «2
EeD^SgSneT'f %ÜSS* cm-yi
hdtsch verzoek voor een moratorium
19:3—1924 uit te lokken, dat trouwens
let zou kunnen worden toegestaan zon
der waarborgen.
Van den anderen kant zijn de herslel-
kwfsties, voor zoover ze den terugkeer
,ct normale financieelc toestanden van de
no:Jogvoercnde partijen betreffen, zoo
nauw onderling en met de kwestie der
niergeallieerde schulden verbonden dat
e eLnc niet zonder do andere definitief
,e regelen is.
Do oommissie van herstel heef: slechts
tot teak voor do uitvoering van haar be
slissingen te zorgen en den financicelen
to'stond van Duitschland na te gaan, die
_cderdaad ernstig schijnt tengevolge van
Js xu'Ogrcssieve verniriiging van het cre-
diet" der Duitsche regeering en den val
van de mark.
Het Fransche memorandum wijst op
het merkwaardig contrast tusschen het
financieel débaclo van 1 et Duitsche rijk
er. een bloei der Duiteche industrie. Het
wijst voorts op het tcenetnend begroo-
tingstekort. Indien getalmd wordt met
het i.emen van krachtige maatregelen,
zal men Duitschiand eerldng zijn finan
cies-e incapacitcit aan de wereld zien be
kend maken.
Ti ankrijk hoopt veel van de a>. confe
rentie, maar kan niet toelaten, dat Duitsch
lai.d ontlast wordt var. zijn herstel-plicht.
Met 't denkbeeld van een zelfs tijdelijk
onvermogen tot betaling van Duitschland
kan Frankrijk geen genoegen nemen. Het
i.o gebleken, dat men onmogelijk kan re-
k^ner. op den goeden v.r'l van Duitschland
cm de ononlbeerlijko gezondmaking zijner
financiën te verwezenlijken.
De Fransche delegatie stelt eerslens
va r, dat het garantie-comité aan Duitsch.
la; d zekere maatregelen zal kunnen op
leggen of verbieden er. tweedens, dat dit
comité naar Berlijn zal verplaatst worden
Op üe derde plaats stelf ze controle voor
op de inkomsten en uilgaven van Duitsch
land en maatregelen tegen „kapitaal-
vlucht".
Op de vierde plaats wordt voorgesteld,
dat óo controle-organisatie het recht en
de verplichting zal lubben, alle details
var; de financieale geslies van het Duit
sche rijk en de afzondc-i'.ijke landen daar-
te kennen.
DE CONFERENTIE BETREFFENDE HET
NABURIGE OOSTEN.
In zijn antwoord aar Curzon over het
houden van de vredesconferentie met
Turkije, toont Poincaré zich een voor
stander van een dringende bijeenkomst.
Hij aanvaardt den datum van 13 Novem
ber, wegens de crisis :n Engeland, en
Liijft bij dc keuze var. Lausanne.
Men verwacht, dat de cjieuwe, premier
de. samenstelling van zijn kabinet Maan
dag door den koning zai kunnen laten
gedkeuren.
.Er wordt druk gegist omtrent de samen
stelling van het nieuw? ministerie.
Tot dusver is het alleen zeker, dat lord
Gurzon en lord Derby bereid zijn samen
te werken met Bonar Law. Het staat vrij
wel vast, dat Curzon minister van buiten-
1'iMlsche zaken za1 blijven.
Men mag aannemen, dat Je regeerings-
witseling geen verandenng zal brengen in
c'e hoofdlijnen van de Engelsche polilick.
Arm alle kanten wordt een sterk verlan
gen betoond, om de conferentie over het
naburige Oosten zoo spoedig mogelijk te
houden, en, wat betreft de fundeering
van de Engelsche schuld aan Amerika zul
len de bestaande schikkingen worden
d'-(-igevoerd. De vorming van het nieuwe
m: ufcterie zal echter een kleine vertra
ging veroorzaken in hef vertrek van de
ni^sie-Horne, wiens ambt als kanselier
var: de schatkist vacant is. De belangrijk
ste voorloopige stap nopens de Amerikaan
sclie schuld is echter reeds gedoan door
dJ letaling van den eersten, termijn van
de rente en de aHossing op 16 October.
De a. s. verkiezingen.
Men mag met stelligheid verwachten,
dat de algemeene verkiezingen spoedig -
zullen gehouden wordén.
De internationale toestand maakt het
gebiedend noodzakelijk, dat de regeering
onbetwiste macht zal hebben gekregen
va i de kiezers, hetgeen alleen kan ge-
s^h.fden door bijeenroeping van het par-
l.'ment.
Eerwacht wordt, dat het parlement ont
bonden zal Worden, naual. Bonar Law be
gin volgende week zijn kabinet gevormd
heeft.
De mogelijke datum der verkiezingen
is 19 November.
Nieuwe tr'ompl ^- voor
1,-iju ucorgo hield zijn eerste reaevoe-
iiDg na zijn aftreden gistermiddag in de
Gu.ldhal-1, toen de pr'ns van Wales een
adr» s van den gemeenteraad in ontvangst
nam, om hem geluk te wensche-n met zijn
terugkeer uit Indië en Japan.
Da ex-premier - kreeg een ovatie, toen
hij opstond om op de gezondheid van den
prms te drinken.
Lloyd George huldigde op welsprekende
wijze de grooto verd-iersten van den prins
voo* het rijk, en verk'aarde, dat de reis
van Z. K. H. door Ind^è een groote daad
van staatsrnansohap was, „die hij uitge
voerd heeft met rfie onnavolgbare be
gaafdheid van gratie, tact, en hef opwek
ken van aanhankelijkheid, die zoozeer
zijn domineérende eigenschappen zijn".
liiter op den J?.g vertrok Lloyd George
uit Londen naar Leeds, waar nij heden
üt-r. redevoering zal h. uden, waarin hij,
naar men verwacht belangrijke verkla-
ïi gen zal afleggen omtient zijn aanstaan
di plannen.
Zijn reis naar Leeds was een ware
triomftocht. Aan elk station werd hij
dc«»r de menigten toegejuicht.
up het station van Leeds sprak hij het
volk toe, Hij zeide, dat de heethooTdcn der
conservatieve partij hem den handschoen
hadden toegeworpen Bij zou den strijd
aanbinden voor do be:ar.gcn van liet
land. waar die niet strookten met dc be-
'a. /on der polpieke partijen.
Lloyd George deed tenslotte een beroep
c-p den steun de** kiezers.
Rusland.
Do toestand in Wladiwostoek.
De Chineesche regeer mg heeft oorlogs
schepen naar W'odiwoslock gezonden ter
bescherming de? Chiroesclie bewoners.
Z'j heeft bovendien den mililairen gou-
vfT.icur Kei-Lung-Kiai.g bevel gegeven
versterkingen naar de g!ens te zenden ten
einde te voorkimon. dal de vluchtende
Russ.sche witte troepen de provincie bin
nendringen.
Uit Wladiwostock wc: dl gemeld: Hel par
lomont heeft geweigerd eenige verant
woordelijkheid '3 aanvaarden voor de be
ci-Li rming der vreemdelingen.
Generaal Dietericbs gelastte allen bur-
ters Wladiwostock te verlaten en naar
China te vertrekken, voor welk doel sche
pen worden ger -quireerd.
Engeland.
N DEN VAL VAN EL O YD GEORGE.
Do r e go e r i n g s crisis.
T'mar Law heeft zich gisteren bozig
hcucen met dc formatie van zijn kabinet.
den Heer. De Katholieken alleen vormen
niet heel Nederland en zouden Farizeeërs
worden, wanneer zo zich de andeiren niet
aantrokken.
Dat de Hervorming z-oo'n tragisch mis.
verstand over de Mis had, is allereerst de
schuld geweest van de ergernissen, die de
geboren Katholieken gaven. Nog schrikt
onze onverschilligheid andersdenkenden
van het tabernakel af. De Roomsche Hol
landers houden teveel van het nuchtere
Marthatype, om gevaar te loopen voor
overgevoeligheid. Onze viije kerkgang
wordt gehinderd door gesloten deuren,
waarop eerst dc spontane studenten een
aanval durfden doen, toen zij de praotische
bezwaren met de regeling van een wach
ters fonds ontwapenden De deken i Ara-
sterdam heeft dit werk een gezegend mid
del genoemd, om het kerkbezoek geen lou
ter Zondagsprogram voor Katholieken te
laten zijn. Ook niet-Katholieken zullen
graag eens buiben den dienst een kerk
binaienloopen. en er dc geheimzinnige
kracht stil van ondergaan.
Spreker betoogt, dat elke groep van an
dersdenkenden in hot H. Sacrament de
vervulling van zijn posilief beginsel vindt.
e rechtzinnige 1' r o t e s
tauten, die de Mis als afgoderij be
schouwden, begrepen tenminste, dat er óf
iets duivélseh óf iets goddelijks mee ge
moeid was. Maar het altaar staat het kruis
vofebrekt niet in het licht, beiden hoeren
bijeen als de onafscheidelijke namen Jezus
en Christus.
De vrijzinnigen vinden in onze
persoonlijke deel neming aan de offerande
pas den innerlijken godsdienst, heb stil ge
bed, het vroom beleven, dat ze zoeken
De theosofen mogen in heb
mysterie van de Ccaiseoratie diee volle om
vatting van het mensehei ij ke in iiet godde
lijke zien.
De spiritisten treffen nergens
zoo'n „materialisatie" van den geest als in
de Mis, waarbij 't oontaeb met de zielen
van de. andere wereld levend wordt, niet
om ze naar ons toe te haler:, maar om ze
tot God te hel oen breneen
samenleving scheppen zonder samen ma
den, zooals bij de f 'ommunie gebeurt.
Do a estheten teren op onzen
esredicnsb, wanneer z.ij de cultuur genieten,
die uit dien cultus groeide, en dus eigenlijk
als kinderen de platen uit het boek scheu
ren.
Spreker eindigde „namens eiken Neder
lander" met een toewijding aan Christus:
„mijn Christus, onze Christus".
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
ïftt Eucharistisch Gcrgres.
Fct voorloopig verslag van de Tweede
Hamer op het wetsontwerp tot wijziging
van het invoerrecht oo sigaren.
Fcn bekendmaking van den Minister van
Financiën inzake de Tabakswet.
Be werkgevers in de textielnijverheid
over de arbeidsvoorwaarden.
De interpellatie-Braambeek in de Twee
de Kamer over dc exploitatiekosten van
de Nederlandsche Spoorwegen.
Eon complot tegen bet leven van den
Du'Jschen rijkskanselier ontdekt
Het Fransche memorandum over de
kwestie van hordel
Cut binding van het Engelsehe parlement
aanstaande.
Nieuwo triomphrn voer Lloyd George.
Het Eucharistisch Congres.
^.Ne der land en de Eucharistie."
Th aansluiting mc.t wat we in bet tweede
•blad vermelden volge hier nog heb kort
verslag van de door dir. Gorarod Brom met
gespannen aandacht aanhoorde en tot ont-
iraering bewegende rede.
Met heb onderwerp dat spreker gegeven
is, 7.eide deze, kan vel niet anders bedeeld
zijn dian de toewijding vaai ons volk aan
„Opgang."
O p g a n g vam 21 October bevat o.a.
verschillende afbeeldingen en een beschou
wing over „La dispuita del Saoramenbo van
Raphael'" een zeer actueel onderwerp
naar aianleoding van bet Eucharistisch
Congres.
Het verhoogde invoerrecht op Sigaren.
De vrij handelaren «tegen
het ontwerp.
Vele andero leden er voor
Het Yoorioopig Verslag op -het wetsont
werp tot wijziging van het invoerrecht op
sigaren, zegt, diait volgens vele leden de
bediauigh-ebbenidlen deze verhoogdng zeer
teirecli't beschouwen, uitsluitend' en alleen
als een middel van verweer tegen de con
currentie van buitenla/nidsche, in bet bijt-
zondler Duitsche fabribanten.
Deze leden zien in de voorgestelde rege
ling niets anders dan een protectionisti-
sohen maatregel, en achten het geen over
dreven eisoh, dat een zoo ingrijpende, wij
ziging van onze eoonomisohe politick in
den breedie worde toegelicht. Met name
had iu de Memorie va-n Toelichting be-
hooren te zijn mediegede-eöd, of meer stap
pen in dteze richting zij®, te wachtenzoo
neen, waarom alleen de sigarendndnstrie
wordt beschermd tegen een concurrentie,
waaronder tal van andere industrieën
evenzeer hebben te lijden, en zoo j-a, waar
om de regeering gemeend heeft thans het
onderhavige voorstel afzonderlijk aan het
oordeel der Statem-Generaal te moeten
onderwerpen Maar ook al ligt het niet in
de bedoeling der regeering de bescherming
tot andere industrieën uit te. breiden, staat
het tot stand komen van een zoodanige
uitbreiding dan toch niet te vreezen 1 Is
het niet zeer waarschijnlijk, dat verschei
dene andere industriën, daartoe nitgelokt
door het door de regeering zelf gegeven
voorbeeld, zich om bescherming togen de
vafluita-oonicusrenitie tot haar z-ullen wen
den1? En zal men dergelijken steun dan
kunnen weigeren?
Deze leden kunnen dan ook aan het ont
werp hun steun niet geven, wijl heb in
strijd is met het vrijhandelbegiixsél, dat
zij thans meer dan ooit ongerept gehand
haafd willen zien. Eveneens wordt betwij
feld of het doel wel zal worden bereikt.
Een ander bezwaar van hen is dat vol>
gens de nieuwe regeling de goedkoopste
sigaar percentsgewijze het zwaarst zal
werden belast.
Sommige leden behouden zich hun stem
over het ontwerp voorloopig nog voor.
Eenige hunner, die e.r prijs op stelden te
verklaren, dat zij aan het vrijlmndeÜBve.T-
keer de voorkeur ga-ven, ontkennen niet,
dat de abnormale omstandigheden van
dezen tijd afwijking van dit beginsel kun
nen rechtvaardigen, doch zijn bevreesd,
dat regelingen als de onderhandge ("O-fc
maatregelen van weerwraak zullen leiden,
welke voor een land als het enze dat
grootendeels op uitvoer is aangewezen,
hoogst bedienkslijk zouden zijn
Vele leden juichen evenwel het wetsont
werp zeer toe. De houding van de regee-
ning, die na de invoering van den tabaks
accijns heeft ingezien, dat zij dauri o^n-
c ver eenige verplichting op zich bad co-
laden, beeft hen zeer verheugd, mede om
dat bij een spoedige® belan
gen zijn betrokken
De steun, thans aan do lins-tn©
tê'n "gevolge van de val"*?. "rming
zouden bohooren, zal een voorstel daartoe
op de instemming van deze leden kunnen
ekenen.
Verscheidene leden achten het voorge»-
stci'de nctg niet voldoendie en bepleiten
verdergaande maatregelen. Een deel hun
ner aoht e>en invoerverbod van sigaren uit
landen met gedepreoieerde valuta zeer ge-
wens cht. Indien dit niet mogelijk is. zen-
dén zij een sterke verhooging van het in
voerrecht gewensoht achten Do overige
leden zijn wel voor verhooging van het
recht, maar afkeerig van een invoerverbod
Sommige leden meenen, dat aan een
regeling van het invoerrecht naar het ge
wicht de, voorkeur behoort te worden ge
geven boven een dergelijke regeling naar
de waarde.
Gevraagd is of niet een bijzondere rege
ling kan worden getroffen voor vele imocr-
teurs, die reeds goruimen tijd geleden con
tracten hebben afgesloten, waarbij uit den
aard der zaak geen rekening is erehoudea
met het verhoogde recht.
Enkele loden zijn bevreesd, dat de invoer
beperking tot prijsstijging en deze weer
tot loonsverbooging aamleiding zal geven.
De Tabakswet.
Term ij n verlengd tot
Februari 192 3.
•De Monaster van Financiën, brengt ter
kennis van belanghebbenden en van de
ambtenaren der accijnzen, dat sigaren en
sigaretten n»cg to't 1 Februari 1923 in het
vrije verkeior niet voorzien van zegels zul
len mogen worden verkocht, te koop aan
geboden. afgeleverd of ten verkoop ra
voorraad gehouden, voor zoover aanneme»-
•lijk kan worden gemaakt,hetzij dat daar
van, volgens artikel 83 dier wet. aangaf to
bij den ontvanger is gedaan, hetzij dat
daarvan na bet in werking treden der wet
de accijns is betaald. De inspecteurs der
accijnzen zijn tot dien datum bevoegd
maatregelen te treffen, waardoor heb ver
voer van de hik-rvoren bedoelde tabaks
fabrikanten met een door die ent vangers
der accijnzen of te geven geleibiljet moge
lijk wordt gemaakt.
Binnen den biervoren genoemden ter
mijn blijft de losse verkoop van sigaren
ook nat van zegel voorziene verpakkingen
van 25, 50 en 100 stuks, en voor zoover
wettelijk toegelaten in verpakkingen van
250 stuks, algemeen geoorloofd, mits het
op dé verpakking voorkomende belasting^
zegel, dadelijk nadat die verpakking ledig
is, wordt vernietigd door verwijdering van!
't' zegel of althans van dab gedeelte, waar
op dé kleinhamldeilsprijS voortkomt. De hier
•bedoelde sigaren mogen echter niet door
kleinhandelaren buiten dc van zegel voor
ziene verpakkingen in voorraad worden ge
houden.
Het vorenstaande geldt ook voor ver
koop op markten, enz. en door fabrikan
ten-winkeliers die opheffing hebben ge
vraagd of verkregen, van het bepaalde bij
art. 23, tweede lid, en art. 40 der Tabaks
wet, ook al mocht hun in de bcsohikxang,
waarbij ontheffing is verleend, de verplich
ting zijn opgelegd om sigaren niet anders
dan stuksgewijs gezegeld te vcriCooson o
