jaargang. ZATERDAG 14 OCTOBER 1022 No. 3953 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN ITENLAND. ik BINNENLAND. Staten-Generaal. ite Cck^ctveSou^omt qNNEMENTSPRMS bedraagt bl] vooruitbetaling Uid®n 19 cent per week, '2.60 per kwartaal. Mi# Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. tw per post 3 2 26 per kwartaal. lOloitreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar isliog van 60 ct. per kwartaal, bjj voomitbetaling. Af- jje nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 oent per regel Overige dagen 80 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen 10.50. nummer bestaat uit vier !D, waaronder het Geï!- jerd Zondagsblad. incipieel. men tijA vooral, van geestelijke van geestelijke leegheid alom, orden kleur bekend is het ih van zware verantwoordelijkheid jncipi e e 1 te zijn. raak spreken we van: Wij, Katho- Katholieken doen mede met de uitstalling van 0 weelde, alsof dkkrin het levens- fel, en er geen vèèl-eischende plich- 'naastenliefde bestaan, beperken ons niet in onze stands leven zelfs boven onzen stand, jnze broeder naast ons levend ifs de hand om ondersteuning uit- jf tenminste iets meer levensge- »agt. stellen als levensdevies, zooweel geld te verdienen, waarbij dan lal wel mag worden opzijde gezet, loeft mede te spreken, zeggen anderen onze diensten te [even, opeischend het loon, maar lend of we inderdaad daarbij al rplichtingen na komen, gaan na zes dagen den Zondag gelijk degenen, die geen „dag ren" kennen, maar alléén een uit- ludcn we verder kunnen gaan met are een publiek gewetensonder- emakkeiijk to spreken over: Wij, ken. Oók gemakkelijk er over te voor ons allen is 't moeilijk, te als Katholieken in alles Katho- ijn. is toch onze plicht ten opzichte en van ons zelf ten opzichte onzen evenmensch, want er kan den gearbeid op apologetisch ter- ar en boven alles staat de kracht apologie, die er uitgaat van den Katholieken mensch n wij af van de taak, die wordt door het Katholiek dagblad een e óók inhoudt een apologetische als wij eens herinneren aan ireersten vorm van apologit tkl eigenlijk voor zichzelf maar ir menschelijke zwakheid maakt 1 herin -ering toch zoo nondig Oostersche kwestie. AANSTAANDE VREDESCON FERENTIE. 'itsche regeering stelt alles in het n de cooferentie inzake het Nabu ren spoedig te doen houden en is doel in voortdurende gemeenschap geallieerden. De Britschc regee- opt, dat de conferentie vóór half zal kunnen plaats hebben. Over van samenkomst wordt nog be- kw'sfie betreft als die van de der zeoëngten en de bescherming derheden, welke andere staten aan_ o die, welke de conferentie zullen als oorlogvoerenden, schijnt er I overeenstemming over te be- lal dergelijke staten op een of an- 'jze zullen worden uitgeaoodigd lemen als deze kwesties aan de lillende Londensche bladen stellen 1 (e Venetië de Oostersche vredes- D|ic te houden. Anderen daarente gen Genève of Lausanne en wij de groote belangen, die de volken- yrtcze conferentie heet. lines" zegf o.a., dat die bond zoo- de bescherming der minderheden, Ie vrije doorvaart ten zeerste is ge_ 'epd, zoodat alles er voor is om de !nÜpn dicht bij den zetel vai dien houden. j°rdl moer en meer waarpchijn- de aanstaande vredesconforentie wie zal worden gehouden, daar ide izouvernementen, o.a. het bezwaar maken tegen een ver- waar het niet mogelijk zal Wnferentisten met bun aanhang, kleine 1000 personen, behoorlijk ^>en. De Turken willen een het contact roet Angora ge- nïv z^n' ^erw,jl meT1 ook sprak nselie stad en zelfs van s'°uding der Turken, i gemeld, dat de Tuksche ca- t de grens van de zone van Is- oversenreden, zich terugtrekt. vaa 'i'sjanak is de algemeen ^Pögtooht op de nieuwe linie begonnen Als do Turken zich terugtrek ken achter de nieuwe grenzen, kunnen de Engolsche troepen het enkelo dagen rustig hebben, maar volgens berichten u t Angora, is Keinal druk bezig met zijn k-<?er op twee punten te organiseeren: het front van Tsjanak, onder bevel van Mure- :lin pasja en het front van Ismid, onder bevel van Jakor pasja. Men verwacht, dat deze' troepen zu'.'en worden gebruikt om i ressie uit tc opfenen op de geallieerden, tiidens de vredesonderhandelingen. Er worden geallieerde trooper, naar Oost-Thracië gezonden, ten einde toezicht te houden op de ontruiming door ile Grie ken. De conventie van Mudania door Griekenland aaiivtard. De regeering 1c Athene heeft de con ventie van Mudania aanvaard. Duitschland. Hot Raihenau-proces. De zitting van g-'steren in het Rathe- na.i-prooes was geheel gewijd aan de uit voerige pleidooien der verdedigers. Een treffend moment vormde do voor lezing van een brief, dien de moeder van Ralhenau aan d-*- moeder van de bo de be klaagden had geschreven. Deze brief werd voorgelezen door dr. Hahn, den verdedi ger van den oudsten Techow. H:j luidt als volgt: „In namclooze smart reik ik u, armste aller vrouwen, do band. Zeg u uwer zoon, dat ik h°m uit naam en in den geest van vcrrtioordo vergeef, gelijk God hem nv^e vergeven, wanneer hij voor 1j. aard_ •sclie gerechtigheid een volle en openlijke bekentenis aflegt en voor de Goddelijke gerechtigheid zijn berouw betoont. Wan neer hij mijn zoon, den edelslen mensch dien do aarde droeg, gekend had; zou hij hel moordwapen eerder op zichzelf heb ben gericht dan op hem. Mogen de/e woor den uw ziel vrede geven. MATHILDE RATIIEN'AU. De voorlezing van dezen brief maakte o« k aan de rech terstafel een diepen in druk. Dr. Hahn deed np grond van den brief een beroep op de rechters om to oordeelon in den geest van de schrijfster. Met zekerheid kan worden gezegd, dat over der beklaagde Techow geen dood vonnis zal worden uitgesproken, daar 3 van de 9 rechters uit ethische overwegin gen tegen do doodstraf zijn en v-S.5r een doodvonnis bij dit gerecht 7 rechters hun toestemming moeten geven. Frankrijk. Dc kwestie van Herstel. Het p 1 a n-B radbury onaanneembaar? Onder voorzitterschap van Pcncaré werd gistermorgen in een conferentie, waarin Barlhou, Mauclèe, de Lasteyrie en Reibel tegenwoord'g waren, de houding besproken-, aan te nemen met het oog op de toenemende daling der mark en de gevolgen er van op de betaling der scha- cevergoedingen en ten aanzien van het Vöorslel-Bradbury, dat nauwkeurig door de betrokken diensten zal worden bestu deerd. Het voors'el-Bradbury, dat aan Duitschland een moratorium van vijf jaar tneslaat voor alle stortingen in geld. komt de Fransche regeering reeds thans ontoe laatbaar voor, dvar het praejudiciecrt op de toekomst en de welvaart van Duitsch land voor een te lange periode, zonder dat de geallieerde n te dien aanzien eeni- gen grondslag voor een ernstige beoor- deeling hebben. De houding van Frank rijk is overigens sedert dé conferentie te Londen van Augustus laatstleden niet gewijzigd. Daar echter de Commissie van Herstel slechts een voorloopige besli sing h^eft genomen, a'leen van loepas^iug op do betalingen van 1922 en nog geen be sluit heeft genomen over dc van Duitsch land te eischeu financieele hervorming, wordt het logisch geacht iedere beslissing der commissie te dezén aanzien op te sohorten tot de regeering het geheele vraagstuk der schadevergoedingen heeft" bestudeerd en geregeld op de confe rentie, eind November of begin December te Brussel te houden. Engeland. Do mie van Chamberlain. Lloyd George en de Conservatieven. Austen Chamberlain heeft gisterenmid dag te Birgmingliam zijn aangekondigde rede gehouden. Er was een groote menigte politieke vrienden aanwezig en Chamber lain werd met groolo toejuichingen ont vangen;. In zijn lange rede, zeidc hij o.ni.ï Ik spreek in het bewustzijn van cfe groo te verplichting, welke ik heb jegens de partij, voor welke ik dertig jaren in het patlcmenl hob gewerkt naar ik hoop als sen loyaal en eerlijk vertegenwoordiger Ik had mij voorgesteld slechts over bui- tcniandscho aangelegenheden te spieken, doch ik denk, dat ook. huishoudeli jke za ken van belang zijn. In alles, wat ik lot nog toe gedaan en gezegd heb, werden de adviezen, welke ik gegeven heb, .steeds gegeven na consultatie én in overeenstem mir.g met de partij. Ik heb steeds met Lloyd George in de meest volmaakte har monie samengewerkt. Deze was steeds bezir.ld door een volmaakte loyaliteit te- •lovor zijn unionistische collega's. Ern stig heeft hij steeds de overeenkomsten c"vokrd. welke met mij gemaakt werden en hij heeft ook de unionistische elemen ten in zijn kabinet versterkt. Bij de moei- lijkntdei en gevaren, waarvoor het kabi net geslaan heeft en welke het heeft moe ten overwinnen, is er nooit een beginsel- vraagrtuk geweest, dat dc leden onderling gescheiden heeft. I.'.oyd George heeft mij nog kort gele den gezegd: „Ik weet r.iet, wannee? er een •re verkiezing zal plaats nebben. Lr verheug mij over één zaak. In alles, wat ik gedaan en gezegd heb, sinds ik mijn tegenwoordig ambt bekleed, heb ik steeds gehandeld met de volle instemming van mijn unionistische collega's in het kabinet Tk wil niet zeggen, dat wij webm, wan- neej dc verkiezing zal plaats hebben, het vaststellen van don datum is natuurlijk een onbetwistbaar recht van oen eersten minister. Ik kan ook niet zeggeo onder welke omstandigheden er een ^menwer king kan plaats hebben tusschen ons en or.zt tegenwoordige bondgenooten in het nDuv/e kabinet, magr ik wil wel zeggen met al den ernst, van oen groote over- 'riging, dat eenheid ons aller eerste over weging zal moeten zijn, eenheid 'eeenover een gemeenschappelijken vijand ih het land. Het zou een misdaad zijn om toe te staan, dat voor persoonlijke am bi'les .en klo.ii.geestige parlij-vooroordeelen de be langen van het lend ten offer zouden ge bracht worden en dat de grrote zaak ver raden zou worden, welke wij als een par tij zoozeer willen dienen en hoog houden. V/ij hebben zooveel als in onze macht ligt geoaan om te voorkomen, dat de oor log, welke Klein-Azië heeft verwoest, zou overgebracht worden naar Europa. Ik ge lord, da', onze politiek in die zaak succes gehad heeft. En dit niet, omdat wij eeni- ae hulp hebben van den leider van de opposite Asqui'h In deze crisis 'och zijn wij de opvolgers geweest, niet de roodige veranderingen, van de politiek van Asquith en ïord Grey. Geen kwestie van principe heeft onze liberale en unionisten colle ga's in deze verdeeld. Rusland. De strijd om Wladiwostok. Naar gemeld wordt, heeft generaal Die- terich zich met zïjn wlilte troepen te Wla diwostok aan het Roodo leger van de re publiek van het Verre Oosten overgege ven. VEREENVOUDIGING SOCIALE VERZEKERINGSWETGEVING. Een Sociaal Wetboek in voorbereiding. De Hoaigsche redacteur wn die „Msbd." schrijft Thans bon iik in de geleg.enih.eaid weer een ander pumit vaai de an zoo sobere bewoor dingen gehouden „Openingsrede" toe, te lichtten Bij de opening van de Staten-Genenaal zeide de premier„Onderscheidene voor- stollen tor voreenvondagimg van de Onidor. wijs- en de VcrziC'kte.xin.gs wetg-eving zullen u bereiken". Wat de veTeenvondiiiging der Veraeke- j-ings wetgeving betreft, kan iik thans hot volgende ten aanzien van de plannen van minister Aialbersei miededoelen. Do aangekondigde vereenvoudiging zal in hoofdzaak bestaan in het doorvoeren van één en hetzelfde stelsel voor de verschil lende sociale ver zeker inga wetten. Welke precies de gemeenschappelijk© basis zal zijtn, is moeilijk t© zeggen, omdiait de her- varmingisplannen zich nog in een eers'e stadium bevinden. Maar waarschijnlijk zal, bijvoorbeeld wat de premie-betaling betreft heb eystoem van de Ongevallenwet met haar loonlijsten worden aangenomen. Het zegeLtjesplaikkcn voor de Invalidi- teri'ts- en ouderdemsverzekering komt dian t© vervaben en in plaats daarvan zal dan de -premie 'betaling voor deze en d© andere sociale verzekeringen (ziekteverzekering) over dezelfde loonlijsten verrekend worden Het ligt voor de hand, dat zulk een een vormigheid van premie-betaling voor d'e werkgevers reedis een aanmerkelijke ver eenvoudiging in de verzekeri n.gs-admi ni- 'stratie en dns ook een belangrijke bezuini ging zal meebrengen. Minister Aalberse hoeft, altijd de nood zakelijkheid van uniformiteit in de ven zekorings wetten geveeld en daarop dan oo-k reeds in 1912 in det Tweed© Kamer bdj de behandeling der webteai-Takna met kracht aangedrongen. Thans ga-at hij zijn ideaai verwezenlijken. De bedoeling is voorts om een Sociaal Wetboek te maken, waarin bijvoorbeeld ia hoofdstuk I de alge meen e bepalingen wor den neergelegd in hoofdstuk II de Ziekte verzekering in hoofdstuk III de Onge vallen verzekering in hoofdstuk IV de ïn- validiteibs- en Ouderdomsverzekering enz. Natuurlijk zal deze omvangrijke arbeid, waarbij do bestaande verzekeringswetten geheel zullen moeten wonden omgewerkt, geruimen tijd in beslag nemen, maar toch denikt de minister van Arbeid met zijn wet boek in 3 jaar geheel gereed te zijn. Eén jaar za-1 noodig zijn voor de principieele voorbereidingéén jaar voor het ontwer pen van het wetboeken één jaar voor de behandeling ervan door de Staten-Generaal Do invoering van deze uiiiformeering en vereen voudiging der verzekeringswetten zal niet alleen een bezuiniging brengen op de Staatsuitgaven, maar belooft ook econo mischer te zullen zijn voor hen, die zoo be langrijk in de kosten van de sociale ver zekeringen moeten bijdragen. EUCHARISTISCH CONGRESBOEK. Verschenen i-i het „Eucharistisch Con gresboek" voor het Eerste Neder'andsche Eucharistische Congres, dal in de stad van het H.H. Sari anient van Mirakel, Am sterdam, gehouden wordt, a.s. Donderdag, Vrijdag. Zaterdag en Zondag. Behalve het officieel programma achterin, met de vermelding der gunsten, door Z. II. den Paus verleend, in allo noodige inlichtin gen betreffende de grootsche kerkelijke en andere plech'igheden, bevat het schit terend uitgevoerde boek, een groot aan tal bijdragen, zoodat dit bock geworden is een samengaan van wetenschap en Vunst in vcreering van liet H. Sarvament ^es Altaars. Op verzoek van het Dage- lijksch Bestuur heeft het lid van dit be- s'uur Leonardus van den Broekei zch met do samenstelling belast, die de directie van ,,'tKasfeel van Aemslel" belangeloos bereid vond van dit boek werkelijk een bock van blijvende waarde te maken en de meest© zorg aan dc. kostbare uitvoering tc besteden. Niet minder dan een dertig platen op kunstdrukpapier, door onze ueesters voor dit boek vervaardigd of af gestaan, verluchten den tekst. Historische studies, gedichten, muziek-composilies, proza, enz. vindt men erin bijeen. De volgende personen werkten mede: Professor J. D. Aengenent, J. C. Alber- dingk Thijm ST., Ant. Averkamp. Alex. Asperslagh, Albert Arens, Jos. Bekkers. A. II. Biesiot. Edur.rd Brom, Theo a an der Bijl, Vincent C eerdin, Joan Colleüe. Hu- hert Cuypers Jr.. Jos. Cuypers, J. van Delft, professor A. J. Der Kinderen. Jan Dunselman, E. Everaerts, H. de Groot, Dorus Hermscn G. Hoppen, Paul deJongh, J. R. van der Lans. Alphons Laudy, Louis de Leeuw, Eug. Lucker, Hu'b. Luns, Pierre Kemp. C. R. de Klerk, Boucventura Kruitwagen O.F.M., Louis Kortenhorst, Willem Nieuwennuis, Aug. van Os, M. A. P. C. Poelhekke. dr. Felix Ruiten. Mgr. J. A. S. van Scha ik. Marie Sloot (Mathil- de), dr. Xavier Smits. A. Stegtcr S.J., Jan Sluyt. Jan Tooi op, Bernard Verhoeven, Bernard van Vlijmen, Anloon van Welie, Jos. van Wely O. Pr., G. H. Woustink, W. Wiegmans, W. A. v. d. Winkel. Voor het bededruk werden de meeste slu'.lstukjes ontworpen door August van Os, een ervar., H. Hoslio in ges'.ylecrde vlammen, is van W. Wiegmans. De om slag is. evenals het geheel, typrog-afisch verzorgd door „Kasteel van Aemder in witgele kleur mot wijnroode letters. De symbolische kiemen van het congres. Het boek is vereerd mof. een schrijven van Z.D.H. Mgr. A. J. Callie, B .-scherm heer van het C'ugres. Socio lisa t i e-conuiii ssie. Het rapport gereed. Naar het „Ctr." verneemt, is het rap port der z.g. Socialisatie-commissie ge reed en is de verschijning ervan eerlang te verwachten. Het geeft verschillende meeningen weer. Eenheid en overeenstem ming werd Lussclieh de leden niet verkre gen. Wachtjjcldrcficling Sigaren industrie. De Regeering draagt 5 0 pet. b ij. In een onderhoud dat de wethouder van Ledrijven tc Den Bosch, de heer Krijgs man en do directeur der gemeentelijke arbeidsbeurs, de heer C. Foppele, met den minister hebben gehad, hebben zij de zekerheid gekregen, dat dé regcering 50 pet. zal bijdragen in een wachtgeldrege ling, mits de sigarenmakers niet slaken. Die regeling zou duren tot do ortvangst van een nieuwe order der Spaansche regie, die begin Jan. verwacht wordt. De uitkee- ïing zou alleen gelden voor gehuwdenen kostwinners en bedragen ƒ10 per week, plus 1 toeslag pc-r kind tot een maximum van ƒ18, terwijl do uitkeering ook niet meer mag bedragen dan 60 pet. van het gedurende do iaatsto zes w©kon verdiende gemiddelde. Joon. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Do Minister van Arbeid is voornemens oen Sociaal Wctlioek te maken ter vereen voudiging der soeiale verzekeringswetge ving. Hij denkt in 3 jaar tij<Is gereed to zijn. De Tweede Kamer neemt z. li. st. het wetsontwerp tot wettelijke regeling van Let Ley ens verzekeringsbedrijf aan. Dc vcdo van (!haml>erlain over de bin nen- en buitcnJandschc politiek. Hij spoort aan tot samenwerking. Met plan-Rradbury door dc Fransche regeciirg bij voorbaat onaanneembaar verklaard. Een brief van do moeder van Ra'henau. De Directeur-Generaal P. en T. Uit zeer betrouwbare bron verneemt de „Avp." diat het ambt van directeur .gene raal dier Post en Telegrafie voorloopig slechts d-oor een ambtenaar zal worden waargenomen De tegenwoordige mini®:er va.n Marino moet nl, gelet op he;t précaire bestaan eens Kabinets-ministers, als voor- w-aarde bedongen hebben, d-at de betrek king vian chef der Posterijen voor hem zou worden opengehouden. (Dit bericht lijkt wel onwaarschijnlijk.) De uitgetrokken Sigarenmakers. Het stopzetten van de steunverleening a-an uitgetrokken werkelooze sigaren makers op grond, dat er wegens de staking in bet sigarenibedrijf werkgelegenheid zou bestaan, blijkt gedurende de vaoantie» afwezigheid van Minister Ruys de Beercn- brouck door een der hoogere deoarte- men-ts ambtenaren te zijn afgekondigd, ge heel in strijd met de bed'oeling des Minis ters. Spoedige intrekking is daarom te ver wachten. „Tijd". Dc knoeierij met dc banderolles. De „Msbd.", welke er op wijst dat de Tabakswet hét opzettelijk te koop aanbie den van 'gebruikte banderolles niet met boete doch met gevangenis straft, deelt mede, dat de ambtenaren opdracht heb ben gekregen nauwlettend op de naleving der wet toe te zien en bij overtreding procesverbaal op te maken. Er zijn reeds eenige processen-verbaal opgemaakt we gens het verkoopen en afleveren van ge bruikte banderolles. Onk zal er tegen het verhandelen van gebruikte banderolles op het Waterlooplein te Amsterdam krach tig worden opgetreden. Op een jj. gehouden aand-ee-k-nverga- d-oriing van de N.V. Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen t© Amsterdam is den heer G. H. Koopmain op diens verzoek eer vol ontslag venteend ais directeur Tot nieuwen directeur werd beneem! de hear C. R. Manns t© 's-Gnavenhage TWEEDE KAMER. Vergadering van g is te r en. Hei Lcvensverzekerings-onlwerp. Gezien het geschokt vertrouwen van velen in sommige levensverzekeringsmaatschappijen is liot ontwerp op do levensverzekering, dat do Kamer in do laatste twee dagen behandelde, van belang te achten. De hoofdstrekking van het ontwerp is, wat meer waarborgen voor een voorzichtig beheer i9 scheppen door het instellen van een Verze keringsraad aan wiens toezicht alle maatschap pijen zullen zijn onderworpen en wiens advie zen ze hebben op te volgen indien ze zich niet willon (blootstellen aan publicatie van het te gendeel. Bovendien i3 ten slotte voor buiten- landsche ondernemingon hot storten van een premie-reserve voorgoschreven. Het ontwerp is gisteren, na slechts onbedui dende wijzigingen, aangenomen. Letteren en Kunst. DE SCHILDERKUNST. Waar zijn de aagen, dat de schilder nog genoeg verantwo ordelijkheidsbesef en am- bachlsmoraal had, om zijn werk tech nisch behoorlijk fe verzorgen? Hoevele moderne schildei ijen zullen na een eeuw nog genietbaa" zijn? De slordige onver schilligheid nam toe, naar gelang de schilder zich moer op zijn kunstenaar schap verhoovaardigde. Men gunt zich! geen tijd, geen rust, geen zorg m»er Men: maalt er niet om of het werk den tijd zal kunnen trotseeren. Ging dit schrikwek kend gemis aaq ambachtelijk geweten niet samen met 't verlies aan besef wat een kunstschepping is? Haastige studies worden bij duizendtallen geleverd, maar het besef dat een kunstwerk een in den geest langzaam geboren conceptie is, een volledigheid en een samenvatting, werk vaq bezinning zoo coed als van gevoel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1