Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN UITENLAND. BINNENLAND. Gemenfloe eneh jaargang, DIKSEAG'"10 OCTOBER 1922 No. 3949 lOMNEMENTSPRIJS bedraagt bl] vooruitbetaling Ulden «nt PM week' .2.60 per kwartaal. Aevntvn SO een» perweek, Ï.60 per k*»rU»L per poet S »6 per kwarteeL Q,! unimlreenl Zondegebled ie voor de Abonné'e verkrijgbeM O ïïrji-- van 60 cfc per kwartaal, bö voornUbetahng. Af- qu nnmmerr 6 et„ me» Qeillualreerd Zondagsblad 10 ci. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON 1NTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dnbbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, raarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en wrhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50. oirnner bestaat uit twee bladen Vi 1!, If 'al De Oostersche kwestie. CONFERENTIE TE MUDANIA- ij kende instructies, onderhandelingen te Mudania zijn niet verder gekomen, aangezien dat er verschil bestond tusschen de olies, die de Fransche en Italiaan- generaals van hun regeering hadden J igen en die, welke aan generaal Ha_ waren toegezonden, twee eerstgenoemde generaals zijn naar Qonstantinopel teruggekeerd, as de instructies, welke generaal Jgian had ontvangen van het Brit- fel ninisterie van Buitenlandsche Zaken Parijs besloten, dat de Turksche irmerie Oost-Thracië een maand na •ieksche ontruiming van dat gebied bezetten op voorwaarde, dat bet gendarmes beperkt zou zijn en dat fa [utrale zone van Tsjanak zou worden imd en voortaan geëerbiedigd, instructies, welke evenwel door den iib oben generaal waren ontvangen, ga- kennen, dat Oost-Thracië na de •he ontruiming zou worden bezet Turksche gendarmerie in eon aan elwelk de regeering te Angora noo- achten, op voorwaarde, dat de zouden overgaan tot ontruiming le neutrale zone van Tsjanak zooals Mudania werd geregeld, verschil tusschen de beide instruc- 2Q ras niet louter van vormelijken aard de instructies van den Franschen zouden de Turken ook zelfs gendarmes voor de bezetting van rhracië noodig kunnen achten en n zij ook een nieuwe afbakening van sutrale zone van Tsjanak efechen, ïiöd© de Britsche militaire autori- geen genoegen kenden nemen. Fran en Italiaansche militaire kringen te aniinopel maken zich ongerust over eeds toenemende aanmatiging der 'ig^listen. Turksche divisies, die de neutrale van Ismid binnendrongen, waren rriiagavond noch voor- noch achteruit l i ikken. Op het oogenblik bevinden zich man Kemalistische cavalerie op bor ne ifstand ten zuiden van Sjile. Ismed verklaarde Zondagavond in een aan Harington ter hand gestelde ge ven verklaring namens Moestaf a .ar al dat hij geen verdere optrekkende ging der Turksche nationalistische ic-ipen zou veroorloven. sommige punten van de Tsjanak- heeft Turksche infanterie de cavale- vervangen. Het bevel, waarbij de scheepvaart door den Bospo- werd verboden, is weer ingetrokken. p voor Kemal Pacha. en gelooft te Londen algemeen, dat Pacha zijn eischen matigen en zich sn stellen zal, met wat hij zonder of sloot van de geallieerden kan ver en. ch meent men te weten, dat als hij liet aankomen op een strijd, de uit- daarvan wellicht zeer in zijn voor- \f mu uitvallen, daar ontevredenen uit deelen van Azië hulp schijnen te heb- loegezegd. Volgens berichten uit malislische bronnen, nJ. zouden b.v. |BI Afghanen toezegging hebben gedaan Iddellijk in Britsch-Tndië te vallen, v temal het cp een strijd met de Bn- then zou laten aankomen. 68tatie van Christenen telegram uit Constantinopel meldt, individueel© Turken talrijke christe- vooral in de Aziatische voorsteden Constantinopel in hechtenis hebben >men. ïwachl wordt, dat de geallieerden te zake bij de regeering te Gonstanti- ïullon protesteeren. België. De diensttijd. Kamer zal zich bij de hervatting zittingen. aanstonds met het door «er Devèze ingediende wetsontwerp ^erziening van den diensttijd bezig en- lil dit ontwerp wordt voorgestolr oof lensllijd ah volgt vast te stellen: in- :ne. en zware artillerie, tien maanden; lerie en genie, twaalf maanden; be- D artillerie, dertien maanden. De her- jSsocfeningen zullen het eerste jaar >k6 llg dagen, de volgende jaren zes dagen i D agen. ee" splits-ing in Waalsche en Vlaam tegimenten wil het ontwerp niets •n- Wel zullen de Walen en Vlamin- Wonderlijke groepen worden af- Duitschland. Het Ralhcaau-proces. Gister is te Leipzig het verhoor van de beklaagden ten einde gekomen. Allen hebben mismoedige verklaringen afgelegd en allen hebben verklaard tegen standers van moord te zijn, slechts met één uitzondering, n.l. de particuliere de- tectieve Niedrig. Deze deelde mede, dat hij den 20sten Juni Salomon, Brand, Kern en Fischer op de Potsdammerplatz ont moet had. Brand zeide tot Tillessen, dat Fischer en Kern een aanslag op Rathenau in den zin hadden. Hierop zeide Tillessen tot Brand: Ia Kern dan waanzinnig ge worden. Hoe kan hij met zulke gedachten spelen. Tillessen verklaarde verder: Brand antwoordde mij, Kern wil zijn gronden op overtuigende wijze uiteenzetten. Op de vraag van den voorzitter, of Brand aan den aanslag wilde deelnemen, antwoordde beklaagde bevestigend. Dat is ook hier wel te verklaren, daar Brand op alle menschen, waarmede hij in aanraking kwam, zulk een overwicht had, dat alle anderen direct toegaven. Ik gaf Brand den raad onmiddellijk uit Berlijn te vertrekken om Kern niet meer te ontmoeten. Ik zelf, zoo verklaarde ik aan Brand, zal Kern dit voornemen wel uit het hoofd weten te. praten, 's Avonds kwam ik opnieuw met Kern en Fischer in een bierhuis bijeen. Kern zeide mij: Tillessen, wij hebben een gToote zaak op het oog. Kern sprak mij daarop over Rathenau en diens ge schriften. Toen hij evenwel aanving mij uiteen te" zetten, dat Rathenau de voor vechter van het bolsjewisme was en vol komen onzakebjk begon te worden en o. a. sprak van d° beweerde familiebetrek kingen Rathenau tot Radek en van zijn noodlottigen invloed op Duitschland, zoo- dat. Rathenau moest omgebracht worden, zeide ik tot Kern: „Je bent gek, je kunt toch een menseh niet ombrengen wegens dingen, die men niet zal kunnen bewijzen' Kern antwoordde mij: Bewijzen kan men zulks niet, maar men moet het voe len. Verder wilde Kern, om mij te overtui gen, uiteen zetfen.dat Duitschland door 't Rapolloverdrag overstroomd werd door sovjet-massa's uit Rusland. Door den moord op Rathenau moest de regeering ten val worden gebracht. Eerst zou er een links-radicaal bewind komen, doch dit zou weldra worden opgeruimd, zoodat de rechteche partij aan het bewind zou kunnen komen. De Presidentsverkiezing. Naar uit Berlijn gemeld wordt zal do verkiezing voor d'en rijkspresident op 2 December plaats hebben. Uit de verschil lende coalitiepartijen heeft zich een co rn ?té gevormd hetwelk voor de candida- tuur Ebert zal werken. Nieuw incident. In den nacht, van Zaterdag op Zondag is te Obercassel, dat door de Belgen be zet ia, een Duitsch burger door de Belgi sche soldaten door een schot in den hals levensgevaarlijk gewond. Vergi f ligi ngsgevallcn. Ook te Berlijn hebben zich z.g. vergif- f.igingsgevallen voorgedaan na het ge bruik van Sarotti-bonbons. De politie is echter van meening, dat men hier met massa-suggestie te doen heeft en dat .de betrokken personen te veel bonbons had den gebruikt, waardoor zij onwel werden Engeland. GAAT LLOYD GEORGE HEEN? In goed ingelichte kringen verluidt, dat Lloyd George bij de opening van het par lement in November a©. zijn ontslag bij den Koning zal indienen. Hij zal de benoeming van Chamberlain tot kabinetsformateur aanbevelen. Tsjecho-Slowakije, Mi j n werkersstaldng. Een telegram van het W. B. uit Mora visch Onstrau meldt, dat de mijnwerkers besloten in staking te gaan; alleen de pomparbeid wordt voortgezet. Indien bin nen een week geen overeenstemming is bereikt, zal een algemeene mijnwerkers- staking volgen. Italië Do Fascisten-onlusten. Te Dorzano nabij Milaan hebben giste ren ernstige botsingen plaats gehad, waar bij 2 Fascisten zijn gedood. De politie greep in, ter ondersteuning der Fascisten en een hevig gevecht ontstond tusschen de communisten en de carabinieri. De communisten trokken zich terug in een huis en beantwoordden het vuur der poli tie met revolverschoten. Na een uur werd het verzet opgeheven. Zeventien commu nisten zijn gearresteerd. Uit Reggio (Calibrië) wordt gemeld dat Arditi van d'Annunzio en Fascisti in bot- I sing gerankt zijn met elkander te Monte 8. Giovanni. Er werden 3 Arditi gedood en er zijn aan weerszijden een tiental ge wonden. Denemarken. Ministorcrisia. Nadat de Koning gisteren van den mi nister-president Neergaardt het verzoek om ontslag van het geheele kabinet ont vangen had, bepaalde hij, dat de premier en minister van financiën Neegaardt in functie zal blijven; het ontslag van den minister van buitenlandsche zaken Sca- venius, van defensie Bernt-sen en van han del Rothe werd aanvaard. De ministers van ©eredienst en onderwijs Appel, van justntie Ryther, van openbare werken Slebsagel, van landbouw Mad-sen en van binnenlandsche zaken Kragh blijven even. eens in functie. Laatstgenoemde werd bovendien voorloopig tot minister van handel benoemd, de heer Gold tot minis ter van buitenlandsche zaken en het lid van het Foükethïng Brorsen tot minister van defensie. R.-K. STAATSPARTIJ. S amenstellimg Kieskring- besturem. Taak der R.-K. Kie 8- vereenigingen. Men zeradit ons het volgende commu niqué van die vergadering door het Dagcdijksch Bestuur van den Algem. Bond van R.-K. Rijksfkieskringorganiaa/bles met de H.H Voorzitters en Secretarissen der 18 RijksHeskringen, gehouden te Utrecht op 7 October 1922. De Voorzatter, Mr. A. Baron van Wijn bergen, opent de vergadering, waar alle daartoe gerechtigde organisaties vertegen woordigd zijn, met een terugblik op den afgeroepen verkiezingstijd en brengt huid» aan de besturen, die ia die periode zoo flink hebben gewerkt en herdenkt dank- ba-a/r, dat de scheming, die gedreigd heeft door het optreden van afzonderlijke groe pen, betrekkelijk zoo goed is verloopen. Komende tot de behandeling der agenda, wijst spreker er op dat de kieakrimgbe- stoiren er bij hum samenstelling op hebben te letten, dab het in hum geheelen kieskring gezag dient te bezitten om de noodïge lei ding en voorlichting aan de kiezers te kun nen govern Spreker dringt er daarom op aam, dat de beet/uurderem zullen overwegen of zij aan dit. vereischbe voldoen of de be sturen herziening in de samenstelling be hoeven, hetzij door herziening of aanvul ling. De penningmeester mr. J. N. J. E. Heer- kens Thijseen wijst er op, dat een geregeld afdragen der contributie een eerste ver- edsobte is om den algemeenem bond im stand en in bloed te houden. Uitvoerig werd hierover van gedachten gewisseld, waarna de verschillende ver tegenwoordigers der kieskringen op zich namen te zorgen dat overeenkomstig art. 14 van het reglement de vereÓBohte op gaven van het aantal aangesloten leden en de naar dat aanbal verschuldigde bijdragen in de maand Januari worden afgedragen. In de pers zal dan het aantal aangesloten R.K. kiezers in de verschillende kieskrin gen worden gepubliceerd. Komende tot het punt betrekkelijk het bevorderen van aansluiting van personen uit allen rang en stand bij de Katholieke Kiesyereenigingem, spoort de Voorzitter aan in de daarvoor in aanmerking komende plaatsen uitdrukkelijk de gelegenheid open te stellen om zich als lid aan te melden en dez-e gelegenheid door de plaatselijke pern zooveel mogelijk bekend te maken. De tegenwerping van vele personen, dat zi] niet weten bij wien zich aan te melden, komt dan te vervallen. Besproken wordt, d'at niet alleen op het toetreden als lid tot die kiesvereenigingen moet gewezen worden doch ook het be zoek der vergadering moet zooveel moge lijk worden gepropageerd. Daarbij worde gewaakt, dat een goede toom worde be waard en dat alle meeningen eerlijk tot uiting kunnen komen. De kicskringbesturen moeten zorgen, dat in dezen geest door de Locale kies ver eeaiigimgen wordt gewerkt. Men moet op dit punt blijven doorwerken, ook al bracht het verleden ten deze wel eens teleurstelling. Mede door bemiddeling der plaatselijke pers word© dus met klem de vraag aan de orde gesteld: zal ik Kd worden der kic6vereemaging. Een deraanwezigen stdt als praotisch middel voor, het plaatselijk instellen van enquetes om de bezwaren te weten te komen tegen ds kies vereeniging en deze bezwaren ernstig onder het oog te zien en desnoods ze met de indiening dier be zwaren te bespreken. Waar dit middel nut tig is toe te passen worde het uitgewerkt. Voorts wijst de Voorzitter er op, dat het de taak der kicskringbesturen is, te zor gen zooveel mogelijk, dat de locale kies- vereenigirtgem ook na het verkie zings werk niet ophouden te bestaan, maar althans éém jaarvergadering met spreker worde go -Jiouden. Aanbevolen wordt het houden van be- sprekingsavoniden over actueel© politieke vraagstukken. Onderling woedt verder van gedachten gewisseld over verschillend» practisohe middelen ter bevordering vain een krachtig leven in de kiesvereenigingen. De Huurcommissiewet De indiening. Nu is bij de Tweed© Kamer ingediend het reeds bekend gemaakt© wetsontwerp tot wijziging van de Huurcommissiewet. D© Minister zegt in zijn toelichting dat de regeering heeft overwogen of nog niet ver der zon moeten wooden gegaan door in de wet vast t© leggen, dat de 50 pOt. na een half jaar wordt 60 pOt. en weer een half jaar later 70 pOt. Een dergelijke regeling zou beteekenen, dat huurder en verhuurder zonder inmenging van d© Huurcommissae de hoogere huur zouden mogen vaststellen. De regeering heeft echter gemeend zich vooral smog tot het voorstel van het ont werp te moeten bepalen. Is de "erhooging van het vrije percen tage in het algemeen belang, er zijn meer redenen, welke h i. voor wijziging dor Huurwetten pleiten. Allereerst een bezui- migingsmotief. De Huurcommissdee kosten geld aan gemeente en staat. Van de. ver hooging van heb vrije percentage zal min der werk voor de Huur commissies het ge volg zijn. De voorgestelde mogelijkheid van verhoogiiag van huurprijzen komt aan den woningvoorraad ten goede, doordien de verhuurders daardoor later in de gelegen heid zijn, hun' woningen behoorlijk te on derhouden. Maakt een verhuurder van deze gelegenheid geen gebruik dan kunnen B en W. hem aan zijn verplichtingen herinne ren (art. 8c der Woningnood wet) op voor hem minder aangename wijze. Werktijd naaisters- en modisten-ateliers. D© Minister van Arbeid heeft, zooals reeds in t kort vermeLd, met intrekking van zijn beschikking van 4 dezer, het vol gend© bepaald: lo. aan hoofden of bestuurders van naaisters-ateliers en hoedenmodisterijen in all© gemeenten des rijles wordt toegestaan, dtat in het tijdvak van 9 October tot en met 25 November 1922 door de in hunne (hare) onderneming werkzame arbeiders van 16 jaren en ouder, in afwijking van het bepaald© bij arte 24 der Arbeidswet 1919, op d© eerst© vijf werkdagen der week ar beid wordt verricht tusschen 7 uur des voormidldags en 8 tiut desnamiddiags, on der voorwaarde, dat: a. door do betrokken arbeiders niet lan ger arbeid wordt verricht dan gedurende 9% uur per dag en 53 uur per week; b. zoolang van d© vergunning gebruik wordt gemaakt op een naast de arbeid» li jat opgehangen biljet op duidelijke wijze blijkt, hoe de werkuren over de verschil lende dagen der week worden verdeeld; 2o. hoofden of besturen van de onder lo. genoemde ondernemingen er aan te herin neren, dat het einder lo. bepaalde geen be voegdheid geeft om, behoudens bijzonder vergunning, af te wijken van het bepaalde in d© arfct. 23 (dat op Zaterdag na 1 uur geen arbeid wordt verricht) en 31 der Ar beidswet 1919 (dat op dagen, waarop meer dan 5 y? uur arbeid wordt verricht, na ten hoogst© 4 uur arbeid een onafgebroken rusttijd van ten minste Y> uur wordt ge noten.) Wie niet erft. Bij nota van wijzigingen op het ontwerp tot wijziging e.n aanvulling van de bepalin gen van het Burgerlijk Wetboek omtrent de erfopvolging zegt d© Minister van Justitie, dat, hoewel hij de voorkeur zou geven aan zijn oorspronkelijk voorstel, den derden graad in de zijlinie aan te merken als en laatsten, welke recht geeft op de nalatenschap van iemand, die zonder testa ment is overleden, hij ter tegemoetkoming aan de bezwaren, ook in het Voorloopig Verslag tot uiting gekomen, te rade is geworden een minder vergaande beperking voor t© stellen. Als gevolg hiervan wordt thans de zesde graad als de uiterste graad, waarin, men erft, voorgesteld. Contact met de kiezers. Het „D. v. N.-Br" meldt: Zaterdagmiddag heeft do lieer Ir. L. J. M. Feber, lid der Tweede Kamer een zit ting gehouden in hotel De Kroon t© Breda, teneinde het zoo noodig© contaot met. de kiezers t© behouden. Voor d© eerst© zitting was onverwacht groot© belangstelling, zoo wel uit de stad als uit den omtrek. D© belangstelling wordt voldoende ge demonstreerd door het feit, dat de zitting van 27 uur heeft geduurd! Voor d© vol gende gelegenheid hoopt men met de op gedane ervaringen omtrent den zittings- tijd enz. rekening t© houden. De Hanze in het Bisdom Haarlem. De 35© vergadering van dein Central en Raad, tevens 15e jaarvergadering van ,.De Hanze" in het Bisdom Haarlem, zal gehou den worden t© Amsterdam op Woensdag 25 October as^ De uitvoerige agenda met begrootingen ©n voorstellen van Hoofdbestuur en afdoe Hingen zal veel van de, aandacht der afge vaardigden vergen. Op Donderdag 26 October zullen voor d© 4© maal bijeenkomen d© Dagelijksohe Besturen van Hanz©-afdeelingen in het 1 Bisdom, In, dezA vergadering zullen, het HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Do verpleging in het Ziokenhuis dear Rijks-Universiteit te Leiden zal niet lange#, kosteloos zijn. Er is oen voorloopige ver-> pleoggcldregeling ingevoerd. Mededeeling van d© Bestuursvergadb* ring van den Alg. Bond van R.-K. Rijks-» kicskringorganisaties. De Conferentie te Mudania onderbroken door de afwijkende instructies aan de Gcall. generaals gegeven. Staat van beleg te Athene afgekondigd. Verkleinde neutrale zóne. Venizelos terug naar Londen. Lloyd George zou voornemens zijn af te treden. Hot verhoor der beklaagden in het Ra- thenau-proces. woord voeren, d© heer C. J. Kuiper, be stuurslid -van het Bureau voor de R K Vakorganisatie* lid van de Tweede Kamer over „De positie, de rechten en de ver plichtingen van den handeld rij venden mid denstand, gozien van het standpunt dor werknemers". Dr. L. G. Kortenhorst. secre taris der Alg. R -K. Wcrkgevers-Veireeni- ging over,.De positie enz. gezien van t standpunt der groot- industrie"Mr. J. van Hclienberg Hu bar, directeur van het Natio naal Hanze-Bureau over..De bete-kenis van d© Federatie en het Nationhal Hanze- Bureau voor de R. K. MiddenstarKlsb©- weging meer bijzonder voor de Standsor ganisatie Een spoorwegongeluk. Een doode en een zwaar gewonde. Uit 's Heerenberg wordt aan de ..Te!," ge meld: Bij hot grensstation Empel is Zoiriag door het derail!emen-t van een locomof?of de piocgwerker J. Alewcrter uit MiHingT. d'rert gedood en de arbeider B. Obbing uit Mi Hingen zwaar gewond. Treinongeluk. Mej. G. van Everdingen, die op reis vvac om Weensche kinderen van hot Nod. R. K. Huis vestingscomité te begeleiden en mej. Van Veen. beiden uit Culemborp, hadden he<! ongeluk hij het uitstappen aan het staf'on C- '-m' vallen, doordat de trein niet geheel voor bet perron was gereden. Het was donker en nie mand waarschuwde. Mej. van Everdingen be kwam ernstig letsel door don val en werd per rirtuig naar huis gebracht. Mej. van Veen is er hot ergst aan toe. Haar toestand is zeer ern stig. Zij brak den schouder en werd naar heit ziekenhuis te Utrecht vervoerd. „Tiid". Doodgereden. Tusschen Schaesberg en Nieuwenhagen i* gieterenmiddag de 65-jarige marskramer J. V. door een auto overreden en gedood. Den chauf feur treft geen schuld, daar hij voldoende sig naal gaf, 'hetgeen de marskramer, omdat hij doof was, niet boorde. Een or.geluk. Een 28-jarigo man te Bellen nam zonder medeweten van zijn vader diens jachtgeweer en ging op jacht. Toen hij over een hek wilde klimmen, struikelde hij, waardoor het geweer afging en hij de volle lading in de maag kreeg, De dokter kon slechts den dood eonsta- tecren. Auto-ongeval. Mevr. G. uit Alkmaar, die gewoonlijk zelf haar auto bestuurd, is Vrijdagavond door een al te krachtig remmen bij do Halve Maacsbrug, onder Oudorp, met haar open auto achterover van een ongeveer 3 motor boogen walkant ge stort en in de Ringvaart terecht gekomen. Zij werd, toen zij reeds voor de derde maal onder water zonk, gered door den schipper Groet, dia met zijn trekschuit op die plaats aanwezig was. Do auto, die lator met veel in-ooiAe werd op gehaald, was beschadigd. Dcodclijk mijnongeluk. In Staatsmijn Hendrik te Rutnpen-Brunssum is oen mijnwerker onder afvallend gesteente bedolven en gedood. Gasverstikking. Zondagmorgen is de hoofdcoudhcteur van de Nod. Spoorwegen, J. van W. in de Vüetetraal te 's-Gravenhage, ten gevolge van gas verstikking overleden. Aanranding. Uit Venlo bericht men aan do Tijd: In don vroegen morgen toen M. spoorwegar beider aan de Duiteche baan naar zijn werÜ Teed, word hij plotseling beschoten. Er werden drio schdftm gelost. Een itrof hem in het zitvlak» M. viel van de fiets en werd door oen onbekea- de besprongen, die geld eischte. De aanrander, merkende, dat M. niet doodolijk was gewond, maar luid alarm maakte, sloeg op de vlucht met (medeneming van M.'s fide. M. is in bet ziekenhuis opgenomen. De verwondingen zijd niot levensgevaarlijk! Hot zoovcelst© drama ia de schaduw der grenzeinl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1