ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1922 No. 3936 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUITENLAND. BINNENLAND. ge Jaargang. e fiaidóete (Bou/tant .ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per weck, 5 2.60 per kwartaal. Bij ODie Agenter Franco per post Voor i«'uo 1 i Bd onse Agenten 20 cent per week, 12.60 per kwartaal. - J 2 05 per kwartaal. ,t Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'e verkrijgbaar betaling van 60 ct. per kwartaal, bjj vooruitbetaling. Af- derlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. II TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regej Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.73 's Zaterdag, overige dagen f0.30. Dit nummer bestaat uit er bladen, waaronder het sillustreerd Zondagsblad. Sociale week. De negende Sociale Week vangt Maan- g te Eindhoven aan. Ie ons kleine landje is de afstand tus- ben Leiden, Den Haag of Haarlem en odtioven een kolossaal groote. En daar- i zullen uit deze streken niet heel veel rsonen aan de Sociale Week deelnemen. Daar is niets aan te doen. Als die So- ile Week in Leiden zou worden gohou- d zou het weer andersom zijn. Inlusschen mogen ook wij hier het 1-cu- van deze Sociale Week hartelijk be- 'oeten en wij willen de besprekingen kds in het Zuiden een groot succes toe- enschen. Deze negende Sociale Week is ook weer n zeer belangrijke en van hoogst ac- jeele beteekenis. Daarop is het onderwerp: De Katholie- e Gemeente-politiek. Wij hebben hier voor ons het program- iboek; en do stellingen, die bedoeld zijn Is leiddraad bij het te geven onderwijs, loven veel interessants. Hier en daar het trof ons tijzonder bij het zoo con- onderwerp: de gemeente en de tklooshcid. v.at wordt ingeleid door A. van Jole zijn de stellingen wat h speculalieven, theoretischen aard, ■h wij zijn er van overtuigd, dat bij Ai werking in de feitelijke werkelijkheid [worden getreden; bovendien: er is ge- Ènheid om naar aanleiding van de stc-1- jen vragen te stellen aan den inleider ervan geen verslag in de bladen zal rden gepubliceerd). Ksschien wij hopen het (rekt dit te woord oog deelnemers uit deze Iken naar Eindhoven. In ieder geval pta liet op dn—belang?'ei ling van het lioliekc publiek, aan welke belar.gstel- wij natuurlijk vo'docning zullen ge- door het publiceeren van de versla der vergaderingen. 'ii wenschen dc negende Sr-cia'e Week sympathiek en zeer nuttig werk van hernieuwde K. S. A. veel succes! Volkenbond. Het voorstel Jouvcnel aangenomen. h Jouvenel sprak Fischer, die zich bij Fransche voorstel aansloot. Hij wees iet belang om de kwesties van het her slel, de intergeallieerde schulden ©n d© vapening snel te regelen. Hij hoopte, dat Robert Cecil zijn motie t'en baf© van jfe van Jouvenel zal intrekken. vaardigden van Roemenië, Zwe den, Nederland en Zwitserland keurden TFransclio voorstel goed, dat ongewij- jd niet algemeene stemmen werd aan- lomen. De Oostersche kwestie. De besprekingen te Parijs. Nog geen resultaat. Ie tweede dia.g van de conferentie over Oostersche kwestie heeft ©en belang de toenadering tusschen de standpunten Frankrijk en Italië eenerzijds en Gr.- jttannië anderzijds tot stand gebracht. 1 °°P van de bijeenkomst kreeg men o indruk, aldus Bavas, dat men in ge arde kringen vam oordeel ia, dat de pandelingen een gunstig verloop lieb- |n en wellicht heclen zullen kunnen ge r 'Sd worden. Van Fnansohe en Italiaan- z'jdc schijnt men het raadzaam te om Turkije tegelijk mei de uibnoo- Pg tot. de conferentie eenige verzeke ren te geven ten aanzien van zijn ter- pate ejschen, terwijl Curzon het wijzi- van het verd-rag van Sèvres zou wil- iu stellen totdat de v red esonder h a nd e - ^den zijn begonnen. enminnelijke schikking J verlangd. Jll^en wordt gemeld 8 witsche re-goering verlangt ten zeer- r?. ,0'uiaakt miimedijke regeling van -vaat-kwestie to bereiken door een ge- fc01' en niet op geweld. De ministers hebben in him bijeen- lieor Je DsM "n .VV iiim iiw;Ci r'-*S.m ^kaart jl. aanmerkelijke r c wijzigingen in het tractaat van 'tiie 3aJ!lSeibra.cht t'en - -voordeel©. van BL" v Briilsche regeering heeft in r cessies toegestemd en is volkomen jt 'ic|ig deel t.e nemen aan ver- i T|"''Ia'2!ing nopens de toekomst acjl; cn ander ge-bied, dat Turkije 'e B .^^ccnfeTentie opeischt. Keliii-8' i re'"oerang staat echtor na l s'ar''dpimt dat de/., i:wes- i. m eet en worden door eert- !ï!val bi Europa me.c zijn on- -~c";.vvc:':.'e gevc!r-vii. maar ^'•-crer.itic waaraan alle bdang- .'Cger.dlieden deelnemen. Daar Lond Curziom een zoodanige conferentie heeft voorgeslagen en de and-ere geallieer den haar aanvaard hebben, Is het w-oord bhans aam Kema-1. Een offensief tegen Kaas t antinopell De K erna lis ten hebben nog geen open lijke d-aad van vijiandsch^*» gepleegd aan de grens van Tsjanak, ofschoon hun aan bal snel toeneemt. Uit betrouwbare bron wordt gemeld, dat er een ernstiger con cenibrabie plaats heeft te Ismidt, waarheen Moestafa persoonlijk op weg is. Er schijnt grond te zijn om te gel oo ven, dat Kon- sbanthnopel eerder hun doelwit, is dan Tsjana-k. Een bedreiging van K e m a 1 i 8 t i s c h e zijde? In Kemalistis-che kringen ziet men den boes-tand peasiraiist-is-ch in. Daar verklaart men, dat het, tenzij d© Tbracisohe kwestie in heb voordeel der Turken wordt geregeld, onmogelijk zal zijn, om het voortrukken van heb zegevierend leger van Kemal te verhinderen. De verantwoordelijkheid voor de gevolgen berust dan echter op de groot© mogendheden. Gemeld wordt, dat een ern stige toestand zal ontstaan, tenzij de toe zeggingen binnen 48 uur gedaan worden. De toestand te Constan tino p e 1- Telegrammen van den secretaris van het Pauselijk gezantschap te Constantinopel noemen den toestand aldaar hoogst ernstig De vluchtelingen te Smyrna. Qfsclioon reeds een week is vcrloopen sedert de brand uitbrak vertoeven nog steeds 75.000 vluchtelingen op de kaden, overgegeven aan wanhoop en ellende. Geen enkel geallieerd schip heeft hum verdere hulp aangeboden. Omstreeks zes oorlogs schepen liggen op het oogeiublik in .de haven, doch geen enkel er van schijnt eeni ge neiging te Iconen hulp te verleenen aan deze anigelukkiigien, met uitzondering van enkele Amerikaansche torpedojagers De deportaties duren nog steeds voort en de Turken zijn begonnen de Grieksohe en Ar- meensche meisjes weg te voeren. Gescho ten wordt er zoo goed a-ls niet meer, doch de plunderingen houden nog steeds aan. Dreigend graantekort te Athene. Dagelijks komen te Athene 5000 vluchte lingen uit Klein-Azië aan. De onvoldoende aanvoer van graan maakt de kwestie van de voedselvoorziening zoo ernstig, dat al leen spoedige internationale hulpverleening duizenden van den hongerdood kan rei den. Te Athene en op de eilanden be vinden zich op het ©ogenblik reeds meer dan 200 000 vluchtelingen. Duitschland. Krupp onderhandelt met de Sovjets. Het „Acht Uhr AbendblatL" schrijft: „Hot schijnt dat do Kruppfabriek, on danks haar, bekende geschillen met de sovjet-regeering, haar streven, om op do Russische wapenindustrie een beslissenden invloed uit te oefenen, voortzet. Op het oogenblik bevindt zich een ver tegenwoordiger der Kruppfabrieken. de heer Yon Lichtenstein, te Moskou en poogt daar onderhandelingen met de sov jet-regeering te voeren, waarvan het doel is de aankoop van een groot aantal aan- deelen der Puliloffabrieken. Bij de be sprekingen moet ook het Berlijnsche bankiershuis von Bennockendorf, bene vens de bekende Petersburgscho financier Dimitri Rubinstein, betrokken "Zijn. Naar verluidt, gaat het hier om den aankoop van aandcelen ter waarde van ongeveer 104 milliocn Mark. Het resultaat van Havenstein's onderhandelingen. Omtrent den inhoud van het rapport van Havenstein aan den Rijkskanselier en de fractieleiders weet, naar aan het Hbld. uit Berlijn wordt gemeld, een correspon dentiebureau mede te deelcn, dat dc Duitsclie regeering zich, tegenover de waarborging der schatkistbiljetten door de Rijksbank, verplicht een fonds tc vor men uit dc haar toegewezen 25 pet. der Duilscho export-deviezen, ter afdoening der schulden aan België binnen 18 maan den. Als waarborg zullen de 50 milliocn p. st. van de Rijksbank, te Londen gedepo neerd, en haar zilvervoorraad dienen. Daarvoor zal de Bank van Engeland na 15 Febr. '23 een voorschot tot een bedrag van twee-derde der Belgische vordering verleenen. Het overige eerste deel -van die vordering zal gedekt worden door dc Rijksbank zelf met behulp van de bank- resrve aan deviezen. Het. voorschot, dat dc Bank van Engeland zal verleenen, moet dan uit hef deviczenTonds in de vol gende twaalf maanden worden afgelost, zoodat. Duitschland voor 15 Juli '24 dc wis selsrhuld van 270 millioen goudmarken moet hebben voldaan. Het leogkoopen van Duitschland. Volgens een Korrespondcnz-br: 'clit heeft do hoefdraad fier ambtenaren bij de rijksspoorwegen in zijn plenumzitting van 20 September een resolutie aangenomen, waarin op de economischen nood der ambtenaren, wordt gewezen en waarin dan verder gezegd wordt: Wij maken met allen ernst de regecring er opmerkzaam op, dat het zoo niet langer kan. Onmid dellijke en ruime hulp is noodzakelijk, wanneer een catastrofe voorkomen zal moeten worden. Een handhaven van rust en orde schijnt onmogelijk, wanneer de regeering niet van plan is, om aan de mis dadige prijsopdrijving en het onbeperkte leogkoopen van Duitschland door valuta- sterke buitenlanders energiek een einde te maken. Amerika. Tariefwet cn Hui tenia iidsche Goederen. Duizenden tonnen buite-nlandsche goe deren, vertegenwoordigend millioenen dollars, die zich aan boord van trans-At lantische schepen bevinden, zijn niet tij dig in Amerikaansche havens aangeko men, voor middernacht Donderdagavond*, weshalve deze goederen onderhevig zijn aan de bepalingen van do nieuwe tarief- wet. Het s.s. Rotterdam arriveerde ook te laat. De rijkdom van Ford. Een welbekend financieel nieuwsagent schap te New-York heeft verbazingwek kende cijfers gegeven over den rijkdom van Ford. Het agentschap deelt mede, dat Ford verreweg de rijkste man ter wereld is- en berekent, dat. ziin ondernemingen, geka pitaliseerd een waard© hebben van 4.800.000.000 gld., die hem 5% dividend opleveren. Ford heeft kasgeld voorhanden tot een bedrag van ruim 430.000.000. Zijn inko men uit alle bronnen bedraagt 1.200.000 gld. per dag. De winst van zijn fabrieken voor 1922 wordt geschat op 26.000.000 gld. Dit beteekenf. voegt het, agentschap eraan toe een winst van bijna 25% op eiken auto. Arbeiders-afgevaardigden conferentie Genève. Overeenstemming onder de vakbonden. Tussohen de besturen van het Nederl. Verbond van Vakvereenigingen. Bureau voor de R.-K. Vakorganisatie, Christelijk Nationaal Vakverbond en Algemeen Nederl. Vakverbond is overleg gepleegd, in zak© het aanwijzen van den arbeiders ver togen woord/iiger naar de vierde arbeidscon ferentie welke in October te Genève zal plaats hebben Dit overleg heeft tot volledige overeen- Aan den minister van Arbeid zal worden, verzocht voor dit jaar den arbeiders-afge vaardigde uit het N. V. V. te benoemen. Op deze bijeenkomst werd tevens be sproken in hoeverre het mogelijk zou zijn, dat in den raad van beheer van liet ar beidsbureau ook het Internationaal Chris telijk Vakverbond (I. C V.) zou kunnen worden vertegenwoordigd. Het bestuur van het N. V. V. verklaarde zich bereid, wanneer tusschen de besturen van het I. V. V. en het I. C. V in deze aan gelegenheid overleg zal worden gepleegd, zooveel mogelijk zijn invloed aan te wen den, opdat het I. V. V. medewerkte om uit het I. C. V. een vertegenwoordiger in den raad van beheer van genoemd bureau te doen benoemen. Tevens zal aan den minister van Arbeid gewaagd worden, aan den arbeiders-afge vaardigde. technische adviseurs uit de drie andere vakcentrales t.oe te voegen. R.-K. Lccrgangeu. Verleden Zaterdag is het elfde cursus jaar der R.-K. Leergangen te Tilburg op plechtige wijze geopend. Om 10 uur werd door den curator, den hoogeerw. zeergel. heer dr. P. G. H. Dirckx, in de kerk van het II. Hart een plechtige H. Mis opgedra gen, om Gods zc-gen over het werk van het aan te vangen studiejaar af te smee- ken, waarna de rector dr. Th. Goossens in het Beursgebouw met een rede het nieuwe jaar opende. De rector gaf daar in groote lijnen aan, wat de R.-K. Leer gangen ir^, de tien jaren van hun bestaan voor R.-K. Nederland gedaan hadden en Schilderde den groei en bloei, waarin zij zich Ihans mogen verheugen, ondanks de moeilijke finaneieele omstandigheden waaronder zij mcclen werken. Het- laat ste collegejaar sloot met een totaal aantal studenten van 560, terwijl in dat jaar door 52 studenten een akte nf diploma werd behaald, waaronder 29 middelbare aktes. In de tien jaren werden in he., geheel 223 aktes door. studenten der R.-K. leergan gen verworven. Behalve te Tilburg bestaan ook te Utrecht en Roermond eenige ze-r bloeien dc cursussen. De voortdurende uitbrei ding maakt liet noodzakelijk dat de R-K leergangen spoedig de bcsr'iikk-ng krij gen over een eigen gebouw, waarvoor «ie plannen gereed liggen. Dankbaar werden de geschenken vermeld, die d,.i bibliotheek en de academie van Beeldende Kunsten dit jaar van verschillende zijden mochlen ontvangen. Meer financieel© steun van geheel ka tholiek Nederland zal echter non-lig zijn, wil deze stichting haar zegenrijk werk in denzelfden omvang kunnen blijven voortzetten. Wanneer straks een oproep daarvoor gedaan zal worden, moge die overal weerklank vinden, vooral daar. waar men het meeste nut en voordeel van deze opleidingen heeft, du? bij de besturen onzer bijzondere kweekscholen, lycea, gymnasia H.B.S. enz. Na met een paar frappante voorbeelden to hebben aangetoond, dat de katholieken op alle gebied van wetenschap nog een tekort hebben, hetwelk medo door het werk der Leergangen moet worden aar- gevuld, herinnerde de spreker onder ap plaus aan bet heuglijke feit, dat thans voor de derde maal een curator door H. M. de Koningin tot minister is benoemd, nl. de miniser Aalberse. Ruys en thans prof Van Swaay, de derde, die tot dien hoo- gen post werd geroepen. Met de hoop, dat onder Gods zegen hel elfd© jaar zijn voorgangers weer in bloei en succes zou mogen overtreffen, besloot de rector zijn toegejuichte rede. Deze plechtigheden werden bijge woond door verschillende curatoren, vele docenten, studenten en genoodigden. Des namiddags werden de colleges geopend in de lokalen in. het eigen noodgebouw en in verschillende scholen der stad. waarna de studentenvereeniging St. Leonardus le den en aspirantleden aan een gezellige thee verecnigde. Dc Nieuwe Katholieke Partij Naar reeds is meegedeeld, zal de voor zitter-van den Bond van R.-K. kiesver- eenigingen opnieuw gaan onderhandelen met de Nieuwe Katholieke Parfij Vo1- gens het jSindhovenseli Dagblad'; za! dit- onderhoud de volgende week plaats heb ben. Br bestaat, naar In' blad meent, veel kans, dat overeenstemming tusscben bei de partijen zal worden bereikt en een sa menwerking bij de as. Staten- en Raads verkiezingen zal worden mogelijk ge maakt. Voor plaatselijke samenwerking is te Utrecht, Amsterdam en Rotterdam reeds onderhandeld en er kan worden ver wacht, dat men daar óf met een lijst, waarop candidaten van beide partijen, óf met twee afzonderlijke lijsten zal uit komen, die dan onderling verbonden wor den. Tot zoover het „Eind-h. Dagblad". Wij kunnen mededeel en, dat déze mededeelin gen voorb'arig zijn en bovendien zoo als trouwens al vanzelf spreekt on waar. Voor Eer en Deugd. Diocesanebond in het bisdom Haarlem, af d. mannen Woensdagmiddag vergaderde het be stuur van bovengenoemde vereeniging in het gebouw „Veritas" tc 's-Graver.hage, onder voorzitterschap van deir heer mr. Joh. Hermans. Na opening der vergadering door den zeereerw. directeur rector L. Wanna met gebed en lezing der notulen, werd mede gedeeld, dat aon de 79 plaatselijke comi tés der K. S. A. een circulaire werd ge zonden met het verzoek het initiatief te w.l'en nemen tot opriching eencr man- nenafdeeling Voor Eer en Deugd waarop door 5 comité's geantwoord werd door aanvrage van statuten en reglement, ter wijl Hoorn een afdeeling stichtte met aan vankelijk 50 ieden. Ingekomen was een aanvrage van de Diocesane K. S. .V. om aansluiting. In behandeling werd genomen een con cept-vragenlijst, welke na vaststelling aan de afdeelingen jaarlijks zal gtzonden worden. De strandkwestie had de volle aandacht van het bestuur dat zijn beste krachten zal inspannen om te trachten aan die onhoudbare toestanden een einde te maken. Vastgesteld werd, dat de alge meene vergadering van Voor Eer ei. Deugd dit jaar zal gehouden worden in de tweede helft van November in Den Haag. Na een bespreking over de actie te- .gen bet N.-Malth. welke de afd. Amster dam zoo doelmatig voert ten voorbeeld aan de andere afdeelingen, werd dc ver gadering met gebed door den zeereerw. directeur gesloten. Dc bezuiniging. ~-— Het initiatief b ij de r e.- g e e r i n g. Het Nederl. Correspondenliebureau in Den Haag meldt: In do Milliocnennota komt dc volgende zinsnede voor: „Daar de aanvankelijk door de departe menten ingediende begroot ia gen, hoewel ook dezo blijk gaven van ernstige pogin gen tot besnoeiing, eer, totaal cijfer van gewone uilgaven aanwezen, dat zeer ver re (e Laven ging liet Iniaa! van de voor 1923 geraamde ontvangsten, werd besloten den weg van rantsoencering in te slaan". HET VOORNAAMSTE KIEUWS. Mode-doc lingo ii betrcfronil© liet Kuclia- ristiseli congres te Amsterdam. De reorganisatie van het rijkstoezicht op dc spoorwegen. Ai'beidcrsafgevaardigden naar de Confe rentie tc Genève. De besprekingen te Parijs zullen waar schijnlijk lieden tot een resultaat leiden. Do Turken zouden voornemens zijn naar Constantinopel op te rukken. Krupp onderhandelt met de Sovjets 1ot aankoop van aandcelen in de wapenin dustrie. Maatregelen gevraagd tegen liet leeg- koopen van Duitschland. De rijkdom van Ford. Hieruit is de gevolgtrekking gemaakt^ dat de ministers niet door eigen overtui ging. maar door het partijconclave der rechterzijde gedwongen zijn, den weg der ranlsocnccring in te slaan. Naar wij van de moest bevoegde zijde vernemen, is dit zóózeer mei de feiten in strijd, dat in den eersten brief var. den formateur aan de fracties, welke de on derhandelingen opende en het voorgeno men beleid uiteenzette, bovenstaande zin snede reeds woordelijk voorkwam, even als een groot doel van waf daarop in de Milliocnennota volgt, waaronder do ont wikkeling van bef 17 pcls-systrèem Militaire Yiicgdiciist. Aankoop v a n vliegtuigen In de oorlogsbogrooting is ƒ713.000 uit getrokken voor aankoop van 15 lee: vlieg tuigen en 20 ooriogsvliegtuigena'smedo eenige rcservc-deolcn. Dc Rijks-eruminriehtimg tc Rotterdam. Splitsing cn verplaatsing De Minister van Landbouw. Nijverheid en Handel a.i. i?. blijkens zijn begrooting, voornemens de Rijksseruminrichling f© Rotterdam (e splitsen en fe verplaatsen. De eigenlijke umim iehl ing wordt dan beperkt tot fabriekmatige bereiding der sera en ondergebracht in het vroegere Rijksliengslveuïpndcpot te Pr--",-.- 00 Zoom. De zuiver weieriseljanpeiijke o !i rz.oe- kingen zouden dan geschieden in T In stituut voor parasitaire ziekten, verbon den aan de VeeartsenHkundigo Hnnge- scbool te Utrecht. Do huurovereenkomsten te Rotterdam zijn in 1924 afgeloopen. Voor do mijnstreek. S u b s i d i e s. Op de Staafsbegrooting voor Land bouw, Nijverheid en Handel is voor steun bij do stichting van nieuwe kerken in of nabij de huizengroepen der Staatsmijnen on van patronaten, christelijke tehuizen en dergelijke ƒ.30 000 uifgrefrekker. Het di ukkershedrijf. Uit den Bond getreden. De Zuid-Nederlandsclie Drukkerij (LuL- kie en Cranenburg) te 's-Hertogenhosch, is uit den Bond van Boekdrukkerijen ge treden. Het personeel heeft zich bereid verklaard als ongeorganiseerden in dienst te blijven. Rijkstoczielit op dc Spoorwegen. De nieuwe organisatie. De „Tel." deelt, betreffende de vereen voudigingen in het Rijksloezicht op de spoorwegdiensten nog het volgende medo: Aan het hoofd van het nieuwe insti tuut zal komen een Hoofdinspecteur-Ge neraal, aan wien zullen worden toege voegd twee inspecteur-generaals. Een van deze laatsten zal juridische kennis moeten hebben. Van het thans met het dagclijksch toe zicht belaste personeel verdwijnen 12 rijksinspecteurs der spoorwegdiensten, 2 rijks-hoofdingenieurs speciaal belast met bet onderhoud en toezicht op de spoor wegbruggen, 1 rijkshoofdingenieur en 2 rijksingenieurs belast met het toezicht op den aanmaak en het onderhoud van het rollend materiaal en 1 rijksinge nieur voor de electriseho inrichtingen der spoorwegen. Voorts Wordt zoo goed als geheel opgehe\en de thans bestaande tech nisehe afdeeling, welke belast was me* het onderzoek van voorstellen met betrek king tot weg en werken der spoorwegen, Het scheidsgerecht voor het spoorweg-» personeel gaat naar-de spoorwegmaai-» schappijen ferug. Het instituut van geneeskundig-inspec teur wordt opgeheven. Het toezicht op de vebrandkisten e.d. werd lot op heden uit geoefend door een drietal daarvoor aange wezen artsen. Het personeel van den Raad, dal lliana gevormd wordt door een 100-1 al ambte naren, zal worden verminderd en zal woc den teruggebracht lot een 40-lal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1