No. 3929 TENLAND. BINNENLAND. jaargang. VRMDAG 15 SEPTEMBER 1922 BONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Leiden 19 cent per week, :2.60 per kwartaal. Acrenten 20 cent per week, .2.60 per kwartaal. Lw per post >2 96 perkwartaaL upïllustreerd Zondagsblad is voor d© Abonné's verkrijgbaar Lialine van 50 ct. per kwartaal, bjj voomitbetalinp. Af- pe nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KL&I>E ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden ol gevraagd, huur en erhtr f, koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f 0.50. ummer bestaat uit twee bladen leine partijtjes. Plattelandersbond hoeft vergaderd die vergadering ia, zoo wordt mede- d met algemeen© stommen besloten, ija en rechta in don bond blijven Eaan, doch dat bij volgende verkie- voo'r de Tweede Kamer de lijslen Dcer zullen worden verbonden. Be- werd voorts, met kracht deel te ne- nan de verkiezingen voor de Provin- gtaten en de Gemeenteraden. zoover het bericht. We vroegen ons )eu wij dat lazen, of die „Plattelan- dan toch nooit wijzer worden of iu nog niet inzien, dat de belangen ut. platteland in do groot© politieke moeten bekend zijn en daür moe- lartigd worden, en dat al het gedoe leine partijtjes nutteloos gewriemel it hoogstens tot resultaat kan heb- at er iemand een Kamerzetel of een ran lagere rangorde wordt bezorgd, wordt niet behartigd het algemeen bezien van principieel standpunt ar zoo wordt zelfs óók niet behar iet eigen standsbelang, nuchter bo- katholieke plattelanders zul- nooit in een plattelan-departijtjo okken. :eor.cn hun plants. Volkenbond. Dc toelating van Hongarije. Delating van Hongarije tot den Vol- nd is gistermorgen ter sprake ge- i de eerste sub-commissie van commissie. De commissie be de militaire rapporten over de be- ig van Hongarije, zooals deze door manente militaire commissie van olkenbond alsmede door den raad ibassadeurs zijn verstrekt, on Hongaarschen minister van Bui- iche Zaken gehoord te hebben, be- politieke subcommissie, aan de issie een gunstig rapport uit te in zake de toelating van Honga- den Volkenbond. negers vragen zelfstandigheid. iet te New-York gehouden neger- is een delegatie van vier perso- ïaar Genève gezonden, die aan den hond toelichtingen zal 'verstrek- een memorandum, dat rbeds eeni- geleden aan den secretaris-gene- an den Bond is gezonden. De dele- iou den Volkenbond het verzoek engen, aan de negers een of meer oegere Duitsche koloniën in Afrika ren om aldaar een negerstaat te Zij willen de wereld bewijzen.dat wel in staat zijn om, in overeen- ing met de bepalingen van het Vol idstaluut, zichzelf te regeeren. De verwerpen iedere gedachte als zij propaganda gaan maken voor 'og tegen het blanke ras. der gedelegeerden heeft te kennen dat zulk een negerstaat geen on- lid van den Volkenbond zou zijn. ijn minder oorlogszuchtig dan de zeide hij. België, Hrl einde van den Zomertijd. omertijd zal eindligen in den nacht °P 8 October. Duitschland. "Uüsch-Belgischo l>csprekingen. opmerkelijk, dat Frankrijk niet reeks met Duitschland onderhan- ree tegenover Frankrijk te volbren fplichtingen, de vertegenwoordi- meer gematigdheid aan den dag besprekingen tusschen den staats js Bergmann met de vertegen- jers van de Fransche, Engelsche aansche vertegenwoordigers der I ^mmissie en de Belgische gede- n. e la Croix en Bemelmans werd ee reeks van oplossingsmogelijk- ,e-!proken. leJs'omming werd tot nu toe niet h# i 'n v;el ingelichte kringen in oes^n<t betrekkelijk óptimis- '0r.e'(l- Men legt er in elk geval Dnr cI\n£Kjruk °P. dat alle betrok- streven om tot een oplos- geraken. Wining in republikcinsche dl itn)' w den loon aangeven in n komt noch met den iet ft rede van Poincaré, L.e dreio<?rncntcn van een deel -BpK^0rS bespreking dor 17i"3IScb° onderhandelingen, Va:VsP?itici, die vroeger de bc- el Roergebied gewenscht heb mans van meening, dat de kwestie der Belgische schatkistwissels in geen geval een zoo belangrijk besluit, als een afzonderlijk optreden van Frankrijk tegen Duitschland zou beleekenen, kan rechtvaardigen. De President van de Rijksbank naar Londen. De president van de Duitsche rijks bank, Havenstein, is naar Londen vertrok ken om daar met de bank van Engeland in bespreking te treden. Het onderwerp dezer onderhandelingen is de kwestie van de financieels overname van de ga rantie, door de bank van Engeland, voor de door Duitschland aan België over te geven schatkistbons, welke kwestie reeds bij de besprekingen met de Belgische ver tegenwoordigers te Berlijn was aange roerd. Tot Havens te inte reis werd eerst gis terochtend in een kabinetsraad besloten. Naar het „Berl. Tagebl." verneemt zal de Belgische nota voor het beëindigen van deze nieuwe onderhandelingen te Londen niet worden beantwoord. Volgens de „Germania" ziet men in Berlijnsche politieke kringen de beslis sing van de herstelcommissie niet juist met optimisme tegemoet.Anderzijds heeft men echter de hoop nog niet opgegeven, dat België toch nog met zich zal laten spre ken. Men mag niet uit het oog verliezen, dat de Belgische nota geen ultimatum, doch slechts een der gebruikelijk somma ties tot betaling is. De mogelijkheid, nog maals met de Belgische vertegenwoordi gers te onderhandelen, blijft dus onge twijfeld bestaan en op dezen grond hoopt men ook te Berlijn dat. de rapporten van de Duitsche gedelegeerden te Parijs Fi scher en Bergmann, welke men in den loop van den dag van heden verwacht., zoo zouden uitvallen dat een compromis mogelijk is. Gistermorgen heeft op de rijkskansela rij een chef-bespreking plaats gehad, waaraan o.a. staatssecretarissen Schroder en von Simon deelnamen. Later bracht de rijkskanselier rapport uit over den politie ken toestand bij president Ebert. Dr. Wirth over den toestand. In de vergadering van den Duitschen Industrie- en Handelsdag wees de rijks kanselier er in een uitvoerige rede op, dat het een utopie was te gelooven, dat één volk alleen de kosten van den groo- ten oorlog kon dragen.Het gevaar bestaat,dat wanneer deze waarheid wordt omgezet in een daad, in een werkelijk economische beperking der schadevergoeding, de daar bij betrokken volken reeds zijn geruïneerd on Europa is ineengestort. Allen, die aan den oorlog deelnamen, moeten nog een maal bijeenkomen om den afloop van den oorlog nogmaals te hespreken en dan para graaf voor paragraaf een vredesverdrag samen te stellen, waarin voor de wereld een werkelijke vrede wordt gewaarborgd. De politiek, die thans wordt gevoerd, beteekent de vivisectie van Europa. Wil men het doel bereiken, dan moet het scha devergoedingsvraagstuk op een nuchte- ren grondslag worden gesteld. De inter nationale mentaliteit moet niet telkens bevreesd zijn voor crisis en ultimatun s, wanneer de Duitsche regeering opkomt tegen de eischen, die niet in overeenstem ming zijn met de Óuitsche prestaties en capaciteiten. Oostenrijk. Een leëning in de Vereenigdo Staten. De Oostenrijksche regeering is voorne mens een door Italië, Zwitserland en Tsjecho-Slowakije gegarandeerde leening in de Yereenigde Staten uit te schrijven, De regeering heeft reeds in beginsel toezeggingen gekregen van d'e bankiers groep-Morgenthau, den voormaligen ge zant der Vereenigde Staten te Constanti- nopel en zal, nadat aan door den volken bond vast te stellen voorwaarden voldaan is, propaganda kunnen maken voor het plaatsen van de leening in de Vereenigde Staten. De strijd togen het Godsdicnstonderwija De vorige week hebben wij, aldus de „Msbd.", gemeld, dat de aartsbisschop van Weenen bij den minister van onder wijs in beroep was gegaan tegen een be sluit van Gloeckel, dat het godsdienston derwijs op de scholen zou afgeschaft wor don. Naar een Wolff-telegram uit Weenen nu meldt, heeft de minister het protest van den aartsbisschop als rechtsgeldig er lcend en bevolen, dat het besluit van Gloeckel voorloopig opgeschort zal wor den. Tot de beslissing in hoogste instan tie zal zijn gevallen, zal dus godsdienst onderricht op de scholen gegeven worden Engeland. Dc lersche kwestie. Ken mare door de rebejlen veroverd en weer ontruim d. De rebellen veroverden Zaterdagmorgen, m.ar eerst thans bekend wordt, Kenmare, in het graafschap Kerry. De rebellen waren sterk in getal. De strijd duurde van Zaterdagochtend vroeg tot twee uur in den namiddag, toen de Vrijstaters gedwongen waren zich over te geven. Brigadier O'Connor, die het Vrij_ slaatsch commando voerde, werd toen hij te bed lag verrast. Hij weigerde zich over te geven, waarop hij met de kolf van een geweer werd neergeslagen. Zijn broer snelde hem te hulp. Beiden werden in de daarop volgende worsteling gedood. De strijd bereikte zijn climax om twaalf uur, toen de Vrijstaters eeri hevige fusillade onderhielden als een laatste krachtsin spanning. Zij moesten echter voor de overmacht zwichten, hondertwintig man als gevangenen in de handen der rebellen latend. Nadere berichten betreffende de verove ring van Kenmare door de rebellen mel den dat de gevangenen op tien mijl buiten Kenmare werden vrijgelaten. De robellen hebben Kenmare na plun dering weer ontruimd. Later heroverden de Vrijstaters deze plaats weder en namen tal van rebellen gevangen. D e Va le.r a en M u 1 c a h y. In een conferentie met Mulcahy, den opperbevelhebber van het leger van den Ierschen Vrijstaat, heeft de Valera over vredesvoorwaarden gesproken. Totd usver hebben de besprekingen tot geen resultaat geleid en ambtenaren der voorloopige regeering zijn van meening, dat er geen kans op een overeenkomst be staat. Mulcahy zeide tot de Valera, dat de voorloopige regeering heeft besloten, dat er slechts één leger in Ierland zal zijn, dat van den Vrijstaat, en dat de ongere gelde troepen de wapens neerleggen en alle. krijgsverrichtingen staken moeten. Naar verluidt heeft het vaste voorne men der voorloopige regeering, om het Verdrag ten uitvoer to brongen en niet met de ongeregelden te schipperen, een ontmoedigende uitwerking gehan*"" op de 'Valera, wiens strijdkrachten beginnen te verzwakken. In antwoord op een rede van Mulcahy in de Dail, waarin deze de republikeinen verweet, dat hun politiek alleen op ver nieling uit was, heeft De Valera een ver klaring gepubliceerd, waarin hij 'zegt, dat de voorstanders van het verdrag van Lcn den juist hem en de republiek in den steek hebben gelaten, toen Lloyd George en Churchill dit wenschten. De leiders der republikeinen kunnen aan dent reurigen toestand niets veran deren. De verdragsmenschen willen goed- konpe militaire triomfen vieren en hen, die tegen hun politiek ingaan, voor een voldongen feit stellen. Waar de digen zoo zijn en de republi keinen voor de keus worden gesteld, kie zen zij de republiek en het trouw blijven aan de eens gedane heloten en de tradi tionele politiek der votldige lersche on afhankelijkheid. De Valera besluit met erop te wijzen, dat hij in geen enkel opzicht afwijkt, van wat hij tijdens de verkiezingscampagne heeft beloofd en gezegd. Griekenland. DE CRIEKSUI-TURKSCHE OORLOG. De stad Smyrna in brand Een telegram uit Smyrna meldt, dat de Grieksche en Armeensche wijken door een brand zijn vernield, die zich uit breidt over andere stadsgedeelten. Onder de bevolking heerscht een paniek. Een draadloos telegram van de Italiaan- sche oorlogsschepen te Smyrna, aldus wordt aen de „Tel." geseind, meldt, dat de brand der slad een enormen omvang heeft aangenomen. De Itïfliaansche regee ring heeft onmiddellijk van uit Napels schepen met levensmiddelen en genees middelen naar de stad gezonden, en alle Italiaansche schepen, die zich in de Mid- dellandsche Zee bevinden, hebben op dracht gekregen, naar Smyrna te stoo- men, teneinde de Italiaansche kolonie aan boord te nemen. Volgens de „Giornal© d*Ilalia" hebben de troepen van Kcmal pasja de stad in brand gestoken als een wraakneming wor Afioen Karahissar. Door den Zuidenwind is de brand ook naar het Noordelijk deel van de stad overgeslagen. Aan blusschen valt niet te denken. De schepen in de ha ven moesten zich op eenigen afstand van den wal verwijderen om niet in gevaar te komen. Een Russische Nota aan de Geallieerden. Reuter verneemt, dat te Londen een lange nota is ontvangen uit Moskou over den toestand in het Naije Oosten. In deze nota, die aan de geallieerden is gericht, verklaart de Russische volkcommissaris van Buitenlandche Zaken, dat Rusland zich niet gebonden zal achten door dc be slissingen, welke genomen zullen worden en maakt hij voorbehoud in verband met een evenlueole regeling van de kwestie van het Nabije Oosten. De nota geeft, uiting aan de voldoening der Russische regeering over de Turksche overwinnin gen en zegt, dat do sympathieën van Rus land aan de zijde van Turkije zijn. Verder wordt in de nota betoogd, dat geen oplos sing van de kwestie van het Nabije Oosten volledig kan worden geacht, wanneer Rusland geen slr-m in deze kwestie krijgt Bulgarije. Een complot van Wrangel's aanhangers onUlckt. De politie te Sofia heeft gedurende de laatste dagen bij de vertegenwoordigers van het leger van generaal Wrangel in Bulgarije de volledige archieven in be slag genomen met een groote hoeveelheid compromillcerende documenten, volgens welke de aanhangers van Wrangel voor nemens zouden zijn een actie te onderne men met het doel de regeering omver te werpen 'en de neutraliteit van het land te schenden. De in beslag genomen docu menten doen vermoeden, dat de aanhan gers van Wrangel bij de voorbereiding van de staalsgreep rekenden op den steun van enkele leden der oppositie. Door de ontdekking der documenten is de staatsgreep mislukt. Spanje. De betrekkingen met Duitschlaml. Volgens een officieele medcdeeling heeft de Duitsche regeering zich genoodzaakt gezien aan do Spaansche regeering te ken ken te geven, dat zij voor het oogenblik van de voortzetting der onderhandelingen tot het sluiten van een economische over eenkomst geen voor beide parlijcn bevre digend resultaat kan verwachten. Daar zij echter wenscht de langdurige handelsbetrekkingen met Spanje te hand haven, hoopt zij, dat vóór den afloop van het bestaande verdrag een modus vivendi za;l kunnen worden gevonden om de on derhandelingen te hervatten. Amerika. Do Spoorwegstaking bijgelegd. Officieel wordt medegedeeld, dat de staatssecretaris van arbeid, Davis, van zijn vertegenwoordiger te Chicago be richt heeft ontvangen, dat de staking der arbeiders in de spoorwcgwerkplaalsen bij gelegd is. R.-K. STAATSPARTIJ. Bestuursvergadering. Men. zendt ons het volgende kort ver slag van het verhandelde op de ergade- ring van het Bestuur der R.-K. Staats partij. op Zaterdag 9 September 1922 te Utrecht gehouden. Bij den aanvang dezer vergadering slaat de Voorzitter, mr. A. baron van Wijnbergen, allereerst een terugblik op den afgeloopen stembusstrijd, daarbij memoreerende, dat het behaalde succes van 32 Katholieke Kamerzetels te dan ken is aan den ijver en 't enthousiasme, waarmede in de onderscheiden kieskrin gen is gewerkt en de propaganda is ge voerd, aan de Bisschoppelijke verklaring betreffende de Nieuwe Katholieke Partij en tenslotte aan de gunstige verbinding der lijsten in de achttien kieskringen in gediend. Het mag worden verwacht dat in de komende drie-jarige regeerings- periode door Regeering en Kamerfractie dn het bijzonder de aandacht zal worden geschonken aan de verwezenlijking van de vijf punten, welke onder het motto „Al gemeen" aan het hoofd van hot R.-K. Shaatsprograon zijn geplaatst. Het verdient aanbeveling in den loop dezer periode wellicht meerdere malen dan tot heden gebruikeJ ijk is. een vergade ring van het Bondsbestuur bijeen te roe pen. Van deze vergaderingen zal in het vervolg een communiqué aan de Pers wor den verstrekt, waarin mede zal worden vermeld, welke kieskringen niet ter vergadering waren vertegenwoordigd Voorts werd o.a. besloten 1. daft het. Dagelijksch Bestuur binnen ©enige weken een ver gad',erin g zal uit schrijven van de voorzitters en secretaris sen der achttien Rijkskieskringon ter be spreking van a het aanbrengen van eventueel noodig gebleken wijzigingen in de samenstelling der besturen b hot bevorderen van aansluiting van personen uit allen, rang en stand bij de Katholieke kiesvereeniei ogen c. een regeling omtrent- de contributie betaling der Rijkskieskring-organisaties 2. dat het Dagelijksch Bestuur den voor zitters, secretarissen en adviseurs van de socia-lo organisaties van werkgevers, mid den stond eis, boeren en arbeiders een voorstel zal doen tot samenspreking over de praktijk der onderlinge verhouding van sociale en politieke organisaties 3. dat ter bespreking van het belang der verkiezing vóór de Provinciale Staten een vergadering zal worden gehouden HET VOORNAAMSTE NIEUWS. B. cn W. van Leiden zijn niet voorne mens een voorstel te doen tot opheffing van dc zakelijke belasting op hot bedrijf. Een conflict in do textielindustrie? Vereenvoudiging Rijksloezdcht op de Spoorwegen. Tijdens een militaire manoeuvre in dt buurt van Valkenburg is een ernstig on geluk gebeurd. Dc president van de Duitsche Rijksbank naar Londen vertrokken om onderhande lingen tc voeren over dc wanrljorging der voor België bestemde Duitsche schatkist-» biljetten. De slad Smyrna in brand. De Grieksche cn Armeensche wijken verwoest. Dc strijd in Ierland. Gunstig rapport over de toelating van Hongarije tot den Volkenbond vam het Dagelijksch Bestuur me: dc voor zitters en secretarissen der Provinciale Ki-eskringbeeitxi'pen Van het verhandelde op deze ver gade» ringen zal na afloop een communi ie aan de Pers worden verstrekt Ter uitvoering van de beslui en Ier laatst gehouden Algemeene. Bondsverga dering genomen in zake het ontwerpen, van een algemeen Kiesreglement veor de verkiezingen voor de Tweede Kern nr. word besloten een commissie aam-en te sl-cllen, die hiertoe een proeve zal ogjiwerpen ei: deze bij liet Bonds bes-tuur indienen. Bij het samenstellen van dit ontwerp zal o.a. met de betrekkelijke voorstellen on de jongste algemeene vergadering r.:?e'k-nd, werden rekening gehouden De namen der leden van dG-c Com missie zullen nader worden bekend ge maakt. Aan de Pers zal worden verzocht, aan ingezonden bijdragen betreffende de or ganisatie en werkwijze van de ff.-IC. Staatspartij slechts dan plaatsing te ver laenen, indien deze met den vollen :w.m van den inzender worden, onderteekend. Naa-r aanleiding van heb in de Pers ouw euleerend bericht omtrent een aanstaand definitief aftreden van den voorzitter der R K Staatspartij, deelde deze mede, dat hij over dc plaatsing van dit beri<-5> '"•iet w-as geraadpleegd. Wat den inho-ud van het berie.lit betreft, deelde de voorzitter mede. dat hij zich nog niet had beraden of hij zich bij zijn af treden opnieuw tor beschikking zou stel len. Wel achtte hij heit zeer wel mosreliik, dat men tot het inzicht zou komen, dat de functie van voorzitter beter aan and ore handen werd toevertrouwd. Hij verzocht daarom den leden hierover ernstig ..a re denken ten einde in een volgende verga dering daarover te kunnen beraadslagen en in deze gewichtige benoeming tijdig de noodige leiding te kunnen geven HET NIEUWE MINISTERIE. Landbouw Dat de nieuwe Minister van Bimnenland- scho Zaken de leiding van het Ministerie van Land'bonw, Nijverheid en Handel zal vooron „tijdens de ontstentenis" van den op 18 September aftredenden titularis -- maar die inmiddels reeds zijn taak lie,eft beëindigd, behoeft, zegt „Do Tijd'', nog niet te be-teekenen, diat heb Ministe rie van Landbouw zal worden opgeheven. De ontsteltenis, die daardoor in landbouw!- kringen is gewekt, schijnt ons vooralsnog te vroeg; klaarblijkelijk li-gt het in de be doeling van de nieuwe regeling, om Land bouw tijdelijk weer bij Binnenlandsche Zaken onder te brengen, Nijverheid en een deed van Handel bij Arbeid en de rest van Handed bij Buitenlandsche Zaken. Mocdut het die richting uitgaan, dan za-1 deze oplossing sommige vooraanstaand a personen in de landbouw wereld niet ge heel bevredigen, want daar heeft men ge hoopt op een afzonderlijk departemiyy van Landbouw, omdat die afdeding v-> corn in het gedrang kwam bij ministers, die nog zooveel andere zaken aan hun hoofd hadden. Men mag nochtans niet uit het oog ver liezen, dat men nu bij Binnenlandsche Zaken niet meer den ontzaglijken over- vlciod van zaken vindt, die d-aa-r behan deld werden, toen Landbouw daar ook ressorteerde. De geheele O ndcrwij sm ae rifc is met- Kunsten en Wetenschappen naar een afzonderlijk departement verhuisd, en wat er teen aan Arbeidszaken te behan delen was, behoorde ook ouder Binnen landsche Zaken. Dat is nu dus heel an ders en er is werkelijk kans, dat men aan BinnenJand'sche Zaken meer gelegenheid zal hebben rm zich aan de Landbouw zaken te wijden. Vooral omdat een direc teur-generaal in ieder geval afzonderlijk

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1