MAANDAG 4 SEPTEMBER 192s Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUITENLAND. BINNENLAND. 3e jaargang. No. 391? 3)e ÊcicbcHe (Bou/ta/nJ ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor LoMen <*nl Por wect' 2„M„ P" kwartaal. BS oo» Agenten 20 cent per week, .2.60 per kwartaal Ko per POBt 3 2 86 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad ls voor de Abonné'. verkrijgbaar he taling van 60 cL per kwartaal, bp vooruitbetaling. Af- der!i')ke nummers C ct„ niet Geïllustreerd Zondagsblad 10 et. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. I TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BECRAAO op Zstrrdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cemperreg Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 'a Zaterdag, overige claeen f 0.50 nummer bestaat uit twee bladen Oe Aartsbisschop en de isschoppen van Nederland aan de hun toevertrouwde geloovigen ZALIGHEID IN DEN HEEK. Jen jaar geleden hebben Wij, B. G., een ringend beroep gedaan op uw gebed, uwe eendrachtige samen wenking en op m geldelijke» steun, om het Oins mo ge- ik te maken onzen inni'gen wensoh. in ver- te doen gaan, ons vrije onderwijs ■bekronen met de stichting vaat een eigen itholieke Hoogte-school, Wij waren Ons Kust, dajt dit beroep viol in een tijd, arin de stoffelijk» welvaart maar al te droevige nawerking ondervond' van ii noodlottigen wereldoorlog. Maar aan- awedigd door het woord des Pamsen, getuigde niets van grooter nut voor kerkprovincie te achten dan eene Ka- dieke Universiteit, aangemoedigd door ai drang, die van allo kringen tot Ons tging, aangemoedigd ook door de mild- idigheid steeds door U voor het katiho- |ek onderwijs aan den dag giedegdJ, ver duwden Wij, in weinig hoopvolle cxm- andighedien toch hoopvol, dat gij tot alle fors bereid z-oudit worden gevonden om it, hooge doel te bereiken. En Gcde zij dank, Ons vertrouwen is et. beschaamd geworden. De Katholieken m Nederland hebben in dien wedstrijd] volkeren, waarvan Paus Benediotus 7 zg. in zijn schrijven aan Ons gewaag- indeodaad voor niemand, willen onder- jen. De gelden, die Wij U vroegen voor stichtingsfonds voor eene Universiteit iet drie faculteiten z>jo ruimschoots bin. is daarom dan ook een dringende tooefte ortizes harten luide onze oprechte kentelijkheid te betuigen aan allen, die welslagen hebben medegewerkt, ia allen, die onzen oproep hebben ge- eund door een offer van hun gebed, vam m persoon en van hun werk of van hnn ffelijk bezit, met name aan alle leden diocesane en parochiale Universitedts- mité's, aan die allen onzen innigen, on- n warmen dank. Het is niet mogelijk erbij in bijzonderheden te treden, maar d zaak kunnen Wij niet verzwijgen, n.1., it het Ons eene bijzondere verheugenis i dat ook zoovelen, die minder met aard- toe goederen zijn bedeeld, zoo mild hun Bnniagske hebben bijgedragen. De Uni- ersiteit zal waarlijk gebouwd mogen hee- hn door U allen. Moge de Gever van alle Jeds, die in liet verborgen ziet, U allen et zijne genade en/ troost honderdvoudig onen voor wat gij Hem ter eer» hebt ülen d'oen. Dat uw geloof en uw» goda raeht, dat uw ijver voor de wetenschap, ie uit God is, U in benarde tijden tot ilk een edelmoedigheid heeft bezield, dat il in dankbare herinnering blijven tot in et verre nageslacht. 'ij hopen dan, B. G-, in de naaste toe- omst eene Universiteit met drie facul- Biten, dde der Godgeleerdheid, die der leekten en die der Letteren en Wijsbe- Krle, te stichten, waarvan Wij met den Ippenherdcr der Kerk een rijke weelde ïan do edelste vruchten verwachten. Gaarne hadden Wij U bekend gemaakt, P welke wijze Wij onze plannen -binnen Mkn tijd hopen te verwezenlijken. Maar b wie en gewichtige vraagstukken, dae wnuede samenhangen, zijn nog niet tot 16 oplossing gekomen, dat Wij U hiarom- ret' juist omschreven mededoelingen fonnen doen. Wij hopen echter, dat deze sn spoedigste zullen volgen- Maar B. G., Wij moe ben aan onze blijde ijüine en onzen hartelijken dank een ern- "o verzoek toevoegen. Hoezeer de ge- wchte offers Ons en U allen tot vreugde optrekken, toch mogen Wij ons niet onh- wnzen, dat de eigen Universiteit steeds :n voorwerp van zorg, van groote zorg ol'jven onder geldelijk opzioht. Het ^rlijksch onderhoud voor de leerkraöh- 111 en de hulpmiddelen bij onderwijs en Chnsehappelijk onderzoek zullen steeds *un' steeds geldelijke offers blijven vra- En' te meer daar het ons vurig verlangen de beide nog ontbrekende facultei- ïn zo° spoedig mogelijk tot stand komen. daarom. ieder jaar een beroep - en. blijven doen op uwe onbekrompen ^engheid. Maar Wij weten, geleerd r het verleden, dat Wij op de offer- Ijfdigheid van Katholiek Nederland 'S vertrouwen. Daarom hebben Wij be- te bepalen en bepalen bij dezen, dat l'jka in denmaanden October en No- i te beginnen in 1923, in alle pa-ro- eene gieldiinzameling zal gehouden J* V00r <1© instandhouding en uit- der Katholieke Universiteit. Deze Reling, die telken jarn op den laatsten i Van September van den preekstoel n/ J60 ^"Sckondig-d. zal worden ge en door dc parochiale Sint-Radiboud- li'ie 8' waarvan Wij de reglementen te- h mot dit herderlijk schrijven verzen dt d&fc joar echter zullen deze co rn <-l^een belasten met het innen 'Feeds toegezegde bijdragen. Ven- bepalen Wij, dat op heden en ge durende de twee volgende weken in de H. Mis zal wordlen gebeden het gebed tot dankzegging. Wij blijven het groote werk èn in den verderen tijd van voorbereiding èn na de eerste voltooiing bij voortduring dringend aanbevelen in uwe gebeden, opdat de in stelling door onze gemeenschappelijke po gingen tot stand gebracht ook volkomen mog» beantwoorden aan haar dtoeL Moge God» rijke zegeningen nederdalen over allen, die hebben medegewerkt en die zullen blijven medewerken aan de grond legging en den verderen opbouw van onze Katholieke Universiteit. Moige zij gedijen tot zegen van onzen heiligen godsdienst, tot bloei van de ge wijde en ongewijde wetenschappen, tot heil van onze geheeln samenleving. En zal dit ons herderlijk schrijven op de gebruikelijke wijze worden voorge lezen. t HENRIOU6 VAN DE WETERING, Aartsbisschop van Utrecht, t AUGUSTINUS JOSEPHUS CALLIER, Bisschop van Haarlem, t LAURENTIUS SCHRIJNEN, Bisschop van Roermond, t PETRUS HOPMANS, Bisschop van Breda, t ARNOLD FRANS DIEPEN, Bisschop van 's He-rtogenbosch Duitschland. Tegen de stro a t demonstraties in Beieren. De houding der Katholieke Vereenigingen. Eecherich, de vroegere leider van de naar hem genoemde organisatie, welke wordt aangeduid ale Orgesch, heeft aan de Münchensohe pers een mededeeliAg gezonden, waarin hij waarschuwt tegen 't houden van straatdemonstraties, zooals die door het z.g. bloc van orde en door de vaderlandsche vereenigingen worden ge houden. Hij wijet er op, dat door zulke betoo gingen het staatsgezag ondermijnd wordt en dat zij tenslotte slechts voordeel kun nen brengen aan de zaak der Franschen. Deze waarschuwing, welke begrijpelij kerwijze groot opzien heeft gebaard, valt samen met een proclamatie, onderteekend door den president van den Beierscben landdag, het rijksdaglid dr. Heim en een aantal leiders van Katholieke vereenigin gen, waarin verklaard wordt, dat de op winding, door de beschermingswet veroor zaakt, begrijpelijk is, doch dat die onder-, teekenaars met gewelddadige Putsch- pogingen niets zullen hebben uit te staan. Bij den ontzettonden economischen nood van het Duitsche volk zouden der gelijke onlusten groot onheil stichten en alle groote Katholieke vereenigingen zul len dus vastberaden* elke geweldpleging tegengaan. Zooals dr. Heiim ook op den Katholie kendag liet blijken, houdt hij vast aan het grondwettige standpunt. Daarin stemt trouwens de groote meerderheid der Beiersche Katholiekendag, ofschoon zij geen sympathie voor de republiek koes teren, met hem in. Daartegenover staat de rumoerige contra-revolutionnaire min derheid, omtrent welker actie de laatste dagen allerlei geruchten de ronde deden Do onderhandelingen tusschen België en Duitschland. Een spoedig resultaat v e r w a c h t. Morgen worden te Berlijn de Belgische vertegenwoordigers van de Commissie van Herstel, Delacroix en Bemelmans, ver wacht, die met de Duitsche regeering zul len onderhandelen over de kwestie der waarborgen. De Belgen hopen, tot een spoedig resultaat te zullen komen en nog denzelfden dag naar Brussel te kunnen te rugkeeren. De Belgische regeermg heeft hun een volledige volmacht gegeven. De leveranties aan de geallieerden. Volgens de Petit Parisian heeft de mi nister van openbare werken in den mi nisterraad gewezen op nieuwe tekortko mingen in de kolen-leveringen door Duitschland. Zij zuilen ter kennta van de commissie van herstel gebracht worden. Opper-Si lczië. De PooLsche commissie tot afbakening van de Opper-Silezische grens is door een Duitsche menigte boleedigd, zonder dat de politie ingreep. Op twee afgevaardig den uit de commissie, die in een auto te rugkeerden van een gesprek met de Duit- scho commissie, is door Duitsche schild wachten geschoten. Gisteren heeft de bevolking van Duitseh Opper-Silezië door middel van een refe rendum moeten beslissen of Opper-Sileriö een Pruisische provincie zal blijven of tot een Duitschen bondstaat zal worden ge promoveerd. .v Do aanslag te Obercassel. In verband met d-en moord op de beide Belgische soldaten te Obercassel hebben de militaire autoriteiten den eigenaar la ten arresteeren van het café, waar de ver moorde sergeant don avond had doorge bracht, alsmede den zoon van den eige naar, die in den loop van den avond be dreigingen tegen de beide soldaten had ge uit en de beide politiebeambten, die zich in het café bevonden. Duurterelletjcs. Men meldt uit Leipzig, dat in het Mid den-Du itsche industriegebied tal van „wilde" stakingen zijn uitgebroken, die een politiek en terroristisch karakter dra gen en een gevolg zijn van de duurte en bet slechts ten deele uitbetalen van het loon. wegens het gebrek aan papieren geld.In verschillende plaatsen hebben be toogingen op straat plaats met roode vlag gen en sovjetsterren. De pogingen van de vakvereenigingen om aan deze stakingen een eind te maken ^ijn tot dusver vruch teloos gebleven. Te Halle eischt de be- stuurdersbond het onverwijld bijeenroe pen van de algemeene vergadering van de Duitsche bedrijfsraden. De „Deutsche Allg. Ztg." geschorst. De officieel Pruisische persdienst deelt mede, dat het ministerie van bmnenland- sche zaken het verschijnen van de „Deut sche Allgemeine Zeitung" voor den duur van een weck verboden heeft, omdat een artikel is verschenen, waarin het blad op krenkende wijze, over de regeering 6preekt, terwijl in het avondblad een nieuw artikel verscheen onder den titel: „Onaannemelijk en indisputabel", dat te gen het besluit van de herstelcommissie is gericht en eveneens de leiders der re geering op scherpe wijze aanvalt. De „Deutsclio Allg. Zeitung" heeft bij het staatsgerechtshof te Leipzig verzet aangeteekend tegen het verbod om te verschijnen. De hoofdredacteur van den Reu ter-dienst overleden. Frederic W. Dickinson, die gedurende 25 jaar hoofdredacteur was van den Reu- ter-diensb, is Zaterdagmiddag plotseling overleden. Oostenrijk. De kritieke toestand. Een regeeringsverklaring uit Belgrado spreekt met beslistheid alle in de buiten- landsche bladen verspreide geruchten te gen omtrent militaire voorbereidingen of troepenbewegingen naar aanleiding van de Oostenrijksche crisis. AI deze mededeelingen zijn ongegrond, daar er tot het nemen van zulke maatre gelen geen aanleiding bestaat. Alle betrok ken mogendheden zijn het er over eens, dat de door het verdrag van St. Germain geschapen territoriale en politieke toe stand moet worden gehandhaafd en ge- eerbiediigd. Verder wordt officieel uit Belgrado me degedeeld, dat de Italiaansche gezar.t Vrij dag aan het ministerie van buitenland- sche zaken verscheen, om namens de Ita liaansche regeering te verklaren, dat de Italiaansche regeering ten opzichte van Oostenrijk geïnspireerd wordt door de strengste doorvoering van het verdrag van St. Germain, hetgeen Italië ook van de andere mogendheden zal verlangen. Derhalve zal Italië zich steeds tegen elke wijziging van het status quo verzet-* ten. Engeland. De stikkiugsdood van zeventig Moplahs. Men herinnert zich dat het vorig jaar November zeventig gevangengenomen Moplahs, die met een goederenwagen wa ren vervoerd, op de plaats van bestem ming aangekomen, gestikt bleken. De re geering benoemde een oommissie, die naar de toedracht van het geval een on derzoek instelde. De commissie heeft de zer dagen haar conclusies medegedeeld en de regeering heeft er zich mede vcr- eenigd. Zij verklaart, dat er in geval van nood geen bezwaar tegen kan bestaan, een goederenwagen te gebruiken voor het vervoor van gevangenen. Zij meent-, dat de tragedie het gevolg was van een de fect in een wagen, hetwelk de hoogere ambtenaren niet hebben kunnen voor zien, doch betreurt het dat de bewakers van de gevangenen nagelaten hebben, de wagens behoorlijk te inspecteoren. Dc re geering pleit den militairen commandant vrij, die niet betrokken was bij het ver voer van de gevangenen, doch lioudt zich haar uitspraak wat betreft de verantwonr delijkheid van de spoorwegmaatschappij voor totdat het rapport van de commis sie ter zake beschikbaar is. De regeerng meent verd'er dat een politie-ssrgeant. die het toezicht over den wagen had. eu een sedert overleden inspecteur det- spoor wegen zich schuldig hebben ge maakt aan strafbare nalatigheid v^at ne- treft do keuze van een ongeschikten wa gen en de veronachtzaming van de kreten 8 der gevangenen om water en frisse ha lucht gedurende de reis en gelast de ver volging van den sergeant. Rusland. Verbanningen van geleerden en journalisten. Omtrent de Petrograder verbanningsbe- sluiten verneemt de „Lok. Anz." nog, dat een 300-tal personen, waaronder tal van geleerden en journalisten, gearresteerd waren. Daarvan zouden er 200 naar 'tbui_ tenland worden „afgevoerd". Daar zij te gen eind Augustus echter nog geen bui- tenlandsch visum hadden ontvangen, kon de maatregel niet zoo spoedig wor den uitgevoerd. Zij zullen thans naar de Noordelijke gouvernementen worden getransporteerd. Uit het concentratiekamp van Archan- gelsk werden, als straf voor de vlucht van eenige sociaal-revolu' onnairen, de ove rigen naar het bijna onbewoonde eiland Nova-Zembla verbannen. Massa arrestaties te Pctrograd. Op bevel van het politieke lichaam, dat in de plaats is gekomen van de beruchte „tScheka", zijn, naar de „Vorwarts" meldt, bij de arbeiders, en vooral bij het spoor wegpersoneel van Petrograd tal van huis zoekingen uitgevoerd. Een groot aantal personen zijn gearresteerd en bij groepen naar verafgelegen verbanningsoorden ge transporteerd. Deze arrestaties vinden haar oorzaak in de voortdurende onlusten tengevolge van de inkrimping de productie en de ontsla gen aan de betrokken bedrijven. Geestelijken veroordeeld. Te Bslta is thans het proces geëindigd tegen 75 geestelijken, beschuldigd van contra-revolutionnaire propaganda en achterhouden van kerkschatten. De beklaagden werden allen tot 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Griekenland. Dc strijd in Klcin-Azië. Reuter meldt uit Smyrna, dat een he vige strijd voortduurt bij Toeloeboenar, westelijk van Afiocm Karahissar, waar de Kemalisten aanvallen, goed toegerust met zwaar geschut en vliegtuigen. Erwor den ijlings Grieksche versterkingen heen- HN. verneemt d.d. 2 dezer uit Athene, dat men de geruchten tegenspreekt om trent een groote nederlaag der Grieksche troepen tegen de Kemalisten. Het Griek sche front is volstrekt niet doorgebroken en beschikt nog over de volle gevechts- waarde. Stratos en Theolhokis, die zic-h in Smyrna bevonden, zijn op den terugweg naar Athene, waar een speciale kabinet» raad zal worden gehoudeD. Inmiddels acht men den toestand zoc weinig veront rustend, dat het oproepen der lichting 1923, die op 5 dezer onder de wapens zou komen, is uitgesteld. Te Smyrna is het Enge'sche slagschip „Iron Duke" aangekomen. Bericht wordt, dat nog moer Engelscho oorlogsschepen zullen aankomen. Volgens een mededeeling van het mi nisterie van Marine heeft de Grieksche vloot orde gekregen naar Smyrna op te stoomeru In een officieuze nota spreekt de Griek sche regeering tegen, dat zij stappen bij de geallieerden zou hebben gedaan, en hun onmiddellijke interventie ra het con flict zou hebben verzocht. Goenaris en Stratos ontkennen verder formeel, dat de regeering van plan zou zijn, af te treden. Ten slotte wordt in een legercommuni qué medegedeeld, dat de Zuidelijke leger groep voortgaat met zich. terug te trekken zonder dat daarbij eenige noemenswaar- digen druk van den vijand wordt gevoeld. Palestina. Moordaanslagen oj> Zionisten. De „Daily Express" verneemt, dat vol gens to Cairo uit Jeruzalem ontvangen telegrammen troepen Arabieren tal van moordaanslagen hebben gepleegd op Zionisten in verschillende gedeelten van Palestina. Verscheidene Joden werden aangevallen en mishandeld. De Zionisti sche bladen dringen bij de regeering aan op het nemen van krachtige maairi'gs- len, ten einde dit gewelddadig optreden tegen te gaan. Amerika. Dc kwestie van Anierika's deelneming aan Europa's herstel. In kringen van het Wille Huis wordt verklaard, dat de deelneming van Amerika aan de beraadslagingen over het herstel van de wereld op een toekomstig tijdstip onvermijdelijk zal blijken, doch dat pre sident Harding vooralsnog van meening is, dat het oogenblik neg niet gekomen is. om Amerika te dioen deelnemen aan de economisoho besprekingen, welke thans HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Het Doorluchtig Episcopaat van Neder land deelt in eon schrijven mede, dat de oprichting van con R.-K. Universiteit, mei drie faculteiten, financieel is verzekerd. De DuiLsclr-Bclgisehe onderhandelingen zullen Dinsdag aanvangen. Dc terugtocht der Grieken in Klcin-Azië Noodlottige brand in Pittsburg. elders worden gevoerd. Voorts werd ver-, klaarde, dat volgens de opinie van presi». dent Harding de rehabilitatie der volken van Europa afhangt van de oplossing van het vraagstuk in zake de internationale schulden, met inbegrip van dat fler scha deloosstelling. Van dezelfde zijde werd verklaard, dak wanneer de staatslieden, van Europa met hun beraadslagingen over het economisch herstel gekomen zul len zijn tot het punt, waarop het advies van de- Vereenigde Staten vereischfc, wordt. Amerika zich niet afzijdig zal hou den. Ook werd verklaard, dat de president voorstander is van het herstel der handelg betrekkingen bot op zekere hoogte tu» schen do Vereenigde Staten en Rusland, Hoewel de informeel'? onderhandelinge» met de Sovjet-regeer ing over het uitzeo den van een Amerikaansche technisohj commissie naar Rusland ten einde eet onderzoek in to stellen naar den cconomW schen toestand aldaar door de diplomatic a!s geëindigd worden beschouwd, wordt verklaard, dat de president de hoop blijft koos leren, dat langs dezen weg toch nog e.en zekere toenadering mogelijk zal blij ken. Een rechtsgeding legen dc slakende spoorweg arb eid ers. Procureur-generaal Daugherly heeft; bij het Hooggerechtshof een rechtsgeding aanhangig gemaakt tegen alle stakende leden van den Bond van personeel der spoorvvegwerkplaalsen. Hij vraagt om een -rechterlijke uitspraak, die den sta kers verbiedt zich ook maar op eenige wijze te bemoeien met het exploitceren der spoorwegen. Daugherly verklaarde, dat het land voor een ernstige industrieele crisis stond. Bij zijn departement waren mee.r dan 40.000 verzoeken ingekomen om hulp tot het handhaven van de orde. DE ACTIE VOOR DE R.-K. UNIVERSI 1'EIT Reglement voor de Paro* chiale Gomité's der St. Radboudstichting. In het schrijven van het Doorluchtig Episcopaat, aan het hoofd van het blad opgenomen, is sprake van bovengenoemd reglement. Wij deelen de voornaam:#* artikelen daarvan hier mede: - Art. 1. Er bestaat in iedere parochie ecu parochiaal Universileits-Comité. Dit comité ressorteert onmiddellijk or der het diocesaan (resp. gewestelijk) co mité der Sint Radboudstichting en ver der onder het Bestuur der Sint Radboud stichting. Art. 2. Doel. Doel der parochiale c-o- mité's is: Mede te werken tot instandhou ding on uitbreiding der R.-K. Universiteit Art. 3. M i d d e ^e n. Middelen hiertoe zijn: a. al die maatregelen, welke de be-, langstelling kunnen bevorderen voor het R.-K. Ilooger Onderwijs; b. het inzamelen van. de jaarbijdragen en giften tot steun van de R.-K. Universi teit, zoowel door persoonlijke bemoeiin gen, als door zelateurs (zelatricen) of op andore wijze. Art. 4. Het parochiaal comité béslaati uit zooveel leden als gewenscht is voor een doelmatige actie in de parochie en teil minste uit vijf personen, waaronder rech tens de pastoor der parochie. Verder wordt, zoo mogelijk, rekening gehouden met vertegenwoordigers der verschillen de R.-K. Slandsorganisaties. Art. 5. De leden worden voor de eersla maal benoemd door den pastoor der pa rochie. Verdere aanvulling en het voorzi'-n iol vacatures geschiedt voor verLegonwnnrd'i- gers van stands-organisatie door het ter plaatse geldend bestuur der organi atia, overigens bij meerderheid van stemmen' door de leden van het comité. Art. 10. Het parochiaal comité vergadert ten minste tweemaal per jaar, ééns in da maand September tot voorbereiding der inzameling en ééns in de eer sta helft van de maand De cember. In deze vergadering geeft da secretaris verslag van de werkzaamheden; en legt de penningmeester rekening en verantwoording af. Er wordt in deze vergadering zoo noo- dig middelen besproken om de werkzaaraj

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1