BUITENLAND. BINNENLAND. 13e Jaargang. DONDERDAG 8 JUNI 1922 No. 38 iA De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal. Franco per post J 2 96 per kwartaal, pet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- londerliike nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. J Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. It. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per egel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen PROPAGANDA. —x— Zaterdag 10 Juni te BOSKOOP groote propagandas vergadering. Spreker de heer B. Th. d e W o 1 f, van Roer mond, 's avonds 7% uur in het R.-K. Vereenigmgsgebouw. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Optimistische stemming over de lersche onderhandelingen. Ernstige politieke toestand in Bulgarije. Koning Boris zou gevangen genomen zijn. Het mandaat der bankierscommissie door de Commissie van Herstel uitgebreid. Ruitscbiand. De aan:' g op Scheideroann. Het officieele onderzoek vam de vloei stof, waarmede de aanslag op Scheide- mann geschiedde, toonde aan, dat zij uit opgelost blauwzuur bestond, welks wen king doodelijk is, wanneer men er ook slechts de geringste hoeveelheid van in ademt. Volgens de geneesheer en heeft Scheideniahs' -het slechts aan de bosoh- luc-ht en aan zijn S'tC-'he longen, alsmede aan zijn sterk hart te dankeU, aanslag zonder verdere gevolgen is ge'u.f" Naar aan de bladen uit Kassei wordt bericht, is het parket tot de overtuiging gekomen, dat de aanslag op Soheidemann met groote omzichtigheid door den da- èer is voorbereid en dat het misdrijf door iemand van buiten is ten uitvoer gelegd. Alle nasporingen naar den dader zijn tot dusver zonder succes geweest. Frankrijk. De kwestie van Herstel. De internationale 1 e e n i n g. De „Temps" meldt, dat in de gister morgen gehouden zitting van de Com missie van Herstel -,deze, na Kot rapport van de verschillende gedelegeerden ge hoord te hebben, met drie stemmen te gen één als haar oordeel uitsprak, dat het aan de oommissie van bankiers gegeven mandaat moest worden uitgebracht d.w.z. lat geen enkele overweging de leden van de commissie er van terug moest houden, uiting te geven aan hun meening, om trent de. voorwaarden voor een interna tionale leening aan Duitschland. De commissie ging daarna- tot stemming over het voorstel, inzake de uitbreiding van het mandaat, waas-bij de' gedelegeer den van Engeland, Italië en België zich tob uitbreiding uitspraken. Het besluit van de Commissie van Her- «tel werd aas de commissie van bankiers In een schrijven medegedeeld, dat het antwoord vormt op de door de bankiers gestelde vragen. Engeland. De lersche kwestie. De Engelse h-I e r s c h e besprekingen. De onderhandelingen over het lersche vraagstuk zijn in het ministerie van ko loniën tussohen Churchill en Griffith- als hoofdpersonen weer begonnen. De eerste bespreking duurde ruim 2* uur. Griffith had beloofd te zullen vol doen aa.n de bezwaren, die de rijksregee- ring meende te moeten inbrengen tegen het oorspronkelijk ontwerp van de ler sche grondwet en naar de bladen thans vernemen, heeft hij aan die loei of te onge veer op de volgende wijze voldaan: 1. Hij is bereid er in toe te stemmen, dat de goedkeuring van de kroon noodig zal zijn op de lersche wetgeving. 2. Gaat hij er mede accoord, dat Ier land de voorrechten, nedergelegd in het tractaat van Londen, alleen verkrijgt op do duidelijke voorwaarde, dat Ierland deel zal blijven uitmaken van he.t Rijk en dat dit nadrukkelijk in de grondwet zal worden omschreven. 3- Bij de grondwet zal worden voor- geschreven, dat de eed van trouw aan den toning en diens huis verschuldigd zal in den vorm aïs in het tractaat van horden voorgeschreven. De besprekingen van gisteren hebben 91 de eerste plaats geloopen over de juis te formuleering van de wijze, waarop de juridische commissie van den Geheimen Raad als hoogste instantie voor lersche «rond wettelijke aangelegenheden zal op- weden. Ook ten aanzien hiérvan waren ^i-n lersche zij-de bezwaren geopperd. Bij ®öt eindigen van de beraadslagingen was <testemming evenwel optimistisch. Lloyd George keert heden terug van vacant-ie en zal zich dan zelf weer belasten met de leiding van de besprekin gen met de Ieren. De candidaatstellingén. Onder de onafhankelijke candidaten die in Zuid-Ierland voor de verkiezing van het parlement gesteld zijn, zijn zeventien leden van de lersche arbeiderspartij, twaalf van den boerenbond en vijftien andere die hetzij eakenbelangen vertegen woordigen. of geheel op zichzelf staan, -zoo- als de burgemeester van Dublin. Deze vijftien zijn overtuigde aanhangers van het tractaat. Reels zijn er zeventien voorstanders en vijftien tegenstanders van het tractaat bij enkele oandidaatstelling gekozen. Voedseluitvoerverbod ingetrokken. Ten gevolge van een protest dor koop lieden te Londonderry is het verbod tot voedseluitvoer naar Donegal ingetrokken. Het Fransch Erigelsche Garantie-verdrag. Reuter verneemt, dat van Engelsohe zij de niet het initiatief is genomen om de onderhandelingen over het Fransch-En- gelsc-he garantie-verdrag opnieuw t-e ope nen. Het Engelsche standpunt is steeds geweest, dat het sluiten van een garan tie-verdrag logisch moest volgen op de regeling van verschillende kwesties, die op het oogenblik tussohen Engeland en Frankrijk nog hangende zijn. Rusland. De confiscatie der kerkschatten. Voortdurend komen berichten binnen over de confiscatie van kostbare voorwer pen in de katholieke kerken van de Oekraïne Slechts lfi heiligdommen zijn "«heel gespaard gebleven. Verschillende kerken \Tv.T|den geheel geplunderd. Vele priesters zijn .verhit^1- Jterwijl de ande ren naar Polen zijn -Aile hulp middelen voor de celebreering vaU den dienst ontbreken thans. Italië Schanzer over Genua. Sohanzer, de Italiaansche minister van buitenlandsehe zaken heeft in den Senaat een verklaring afgelegd over den buiten lands ohen politieken toestand. Sprekende over de resultaten van Genua-, zeide hij, dat Italië daarmede een groote presta tie op organisatorisch gebied had gele verd en dat de conferentie een groot aan tal volken hijeen heeft gebracht, die an ders noodt tot bespreking onderling wa ren gekomen. Ten" slotte wees hij er op, dat. de grondslag was gelegd voor een verdere onderhandeling meit Rusland en dat dit reeds zeer veel beteekende, in elk geval kon be-teekeneji. Bulgarije. De politieke toestand. Koning Boris gevangen? Kaar uit Sofia wordt gemeld, heeft de boerenpartij een resolutie aangenomen, waarin van koning Boris geëischt wordt, dat hij een strenge constitutioneele tac tiek zal volgen. De regeering bevindt zich in handen van de agrarische partij. Indien de tegenstanders een revolutio naire be tooging mochten wagen, of een. minister mochten vermoorden, dan moet onmiddellijk de boerendiotatnur worden uitgeroepen en recht worden gehouden over de aanstichters van den opstand. Volgens nadere berichten blijft de bin nenban ds-ohe politieke toestand zeer ern stig. Het kabinet heeft, koning Boris me degedeeld, dat het, zelfs als hij er toe overging, de leiders der oppositie te raad plegen, daarin toch geen reden zou zien tot ontslag. Liever dan het veld te rui men verklaart het kabinet, zal het in dat geval de republiek uitroepen en steun zoeken bij de krachtige communistische fractie. Het te Boekarest verschijnend blad „Lupta" meldt, dat koning Boris van Bul garije tijdens een wandeling door een Bulgaars che bende is gevangengenomen. Het blad zegt, dat in diplomatieke krin gen de schuld der gevangenneming wordt gegeven aan den minister-president- Starn- boelins'ld. Een ultimatum aan ,B u 1 g a r ij e? De .,Lokal Anzeiger" verneemt: Vol gens berichten uit Belgrado houden de invallen der Bulgaarsche rooversbenden in heb Joego-Slarisch gebied van Mace donië den ministerraad ernstig bezig. Deze heeft besloten, binnen enkele da gen den Bulgaa-rschen gezant te Belgrado een nota te zenden, welke het karakter van een ultimatum zal dragen. Daarin wordt de Bulgaarsche regeering gesom meerd, onmiddellijk maatregelen te tref fen, waardoor den benden de overschrij ding der grens onmogelijk wordt ge maakt. Tegelijkertijd heeft- de ministerraad het zenden van troepen naar de Bulgaarsche grens bevolen en den minister van oorlog hiervoor een orediet toegestaan. Ook aan den Volkenbond zal een nota over de invallen der Bulgaarsche benden worden gezonden. Het leger van WrangeL Het Bulgaarsche blad „Oekrostu'' meldt een overwinning wan de Bulgaarsche com munisten op het leger van Wrongel, dat thans definitief uiteen geslagen zou zijn en daardoor heeft opgehouden, een ge vaar voor de Sovjets te zijn. Amsrika. Ford en het presidentschap. Naar de „Times'' meedeelt, heeft Hen ry Ford aan een redacteur van een blad in Dearborn, zijn plaats van inwoning verklaard, bereid te zijn tot aanvaarding van een candidatuur voer het president schap, wanneer het volk der Ver. Staten dat verlangt; maar dat hij weigerde, eenig geld te besteden aan zijn candida tuur of verkiezing. De revolutie in Paraguay. Omtrent de revolutie in Paraguay meldt de „Tel," nog, dat het spoorwegverkeer met Argentinië geheel is stopgezet, zoo dat er per trein geen verkeer meer met Paraguay mogelijk is. De opstandelingen zijn 8000 man sterk, doch het meerendeel is ongeoefend, al he.bbe-n zij de beschik king over artillerie, machinegeweren en vliegtuigen. Er hebben reeds tal van bot singen plaats gehad. Sommige politieke vluchtelingen hebben zich onder bescher ming van de buitenlands-cbe legaties ge steld. Van hei Vaticaan. De gezondheidstoestand van den Paus. Naar de Fransche bladen berichten, zou de gezondheidstoestand, van Zijne Heilig heid Paus Pius XI den kotsten tijd te wensehen overlaten. De. inspanning, waartoe de lasten van 't pontificaat hem nopen, zouden zijn krach tige. constitutie in korten tijd geschaad hebban. Verleden week zou de Paus een aanval van koliek geha.i kebbtai terwijl er in sommige berichten sprake Z-? ,e"fn le" vera and oening waaraan- Zijne Hëritfvhé-d zou lijden en die sinds zijn verheffing tot het Pausschap zou zijn toegenomen. 's Pausen lijfarts zou hc,m eon streng dieet hebben voorgeschreven. Uit Rome worden deze berichten in de „Tel." tegengesproken. Hierin verluidt, dat de Heilige Vader zijn dagelijksche audiënties nog verleent, terwijl uit gezag hebbende bron verluidt, dat de Paus een voortreffelijke gezondheid geniet, hoewel hij er bleeker en magerder uitziet don tij dens zijn 'verkiezing. Buitenlandsehe Berichten. 'ten bobben al beraadslaagd over de mogelijkheid dat heele dorpen ontruimd zullen moeien wor den. Men dringt weer aan op de grootste zui migheid in bet gebruik voor besproeiing. Het ministerie van volksgezondheid beraamt maatregelen tegen een verergering van bet ge brek en laat zijn ambtenaren in het beele land oen onderzoek naar den watervoorraad instel len. De moordenaar van Mrs. White terechtgesteld. Iq de Pentonvillegev-angenis -te London werd gisterenmorgen de 18-jari.ge bordcnwasscher Jaoobi opgehangen, die zich een'.ge maanden geleden in een Londenscb hotel had schuldig gemaakt aan moord op een van de logeergas ten. Emst'g ongeluk. Vier dood en, negen gewonden. Uit Rijssel (Frankrijk) wordt geseind: Door nog onbekende oorzaak,, is een draisine, een soort autotraktór op rails, die een platform trok. waarop zich 20 spoorwegarbeiders bevon den. in brand geraakt. De wagen kon niet meer tot stilstand worden gebracht on liep te pletter tegen 'n aantal wagons die te PontaVendin op do rails stonden. Vier wegwerkres. werden ge dood en negen gewond. De geheimzinnige moord te Madrid. We hebben reeds molding gemaakt van den geheimzinniger dood van een zekeren Evans Lefèvre, te Madrid, welke vermoedelijk aan vergiftiging imoet worden geweten. Uit bet onderzoek naar de gedragingen van de vroeger, genoemde prinses Wizniewska, die, naar men veronderstelt, belang bij den dood van Lefèvre had, is bet volgende gebleken: De prinses kwam in 1912 naar Madrid, voorzien van Fransche aanbevelingsbrieven, waarin zij werd voorgesteld als directrice- eigenares van de .„Revue diplomatique", bet geen haar gemakkelijk toegang gaf tot Ma- drileenschc kringen, vooral politieke. Verder is aan hel licht gekomen, dat de prinses in 1881 te Parijs geboren is en dat haar ware naam Anna Marie Solange is. Tij dens haar avontuurlijk leven zou zij achtereen volgens Jeanine Moris, Jeanne Mcry, gravin Solange, gravin de Mussy en gravin de Gremm gebeeten hebben. Een belangrijk feit, door de justitie ontdekt, is dit: In bet begin van dit jaar beeft prinses Wizniewska pogingen bij een vprzekering- maalscbappij gedaan voor een tijdelijke ver zekering voor een periode van 3 maanden te sluiten op bet leven van Evans Lefèvre. De maatschappij weigerde hierop in te gaan, maar wel verstrekte ze later een gewone polis. Het resultaat van bet -geneeskundig onder zoek, dat op hel lijk van Lefèvre zou worden verricht, is inlusschen nog niet bekend. Moge lijk, dat de uilslag daarvan nadere aanwijzin gen zal brengen De droogte in Engeland. Engeland wordt bedreigd met gebrek aan wa ter, erger dan dat van verleden jaar De voor raden dn de reservoirs slinken, de rivieren zak ken en stoomen drogen op. In districten waSr geen zuiver water meer te krijgen is, wordt al „gccblorinecrd" water gebruikt cn de autoritei- De Kamerverkiezingen. Ongeldig verklaarde- 1 ij s t e n. Mevrouw A. BakkerDe Zee, secreta resse der Algemeene Nederlandsclie Vrou wenorganisatie, 'heeft beroep ingesteld bij Ged. Staten in Noord-Brabant tegen de beslissing van liet hoofdstemburcau in den kieskring "s-Hertogcnboscb, waarbij de oandidatenlnjst van die organisatie on geldig werd verklaard. Naar het Corr. Bur. verneemt is het beroep van mej. Hendriks in zake bet on geldig verklaren van een lijst done* het hoofdstcmbureau in kieskring VI te 's-Gravenbage, ingediend door de Partij der Pensioenbelangcn, door Ged. Staten van Zuid-Holland afgewezen. Een audiëntie L>ij Z. H. Den Paus. Men meldt uit Rome aan het „Ctr.": Z. H. de Paus verleende gisteren bijzon dere audiëntie aan drie directeuren van Hanzebanken, die op bun zakenreis ook te Rome vertoefden. Het waren de heeren Bosman, directeur der Utrechlsche Han- zebank Siemer, directeur Deutsche Han- sabank (München) en Pircher, directeur Tirol?? yereinsbank (Boven-Italië). Z. II. toóhoS -een bijzondere belangstel ling, schonk Zijn Zegel) aan directie en personeel der vertegenwoordigend? ban ken en wens elite blijvend' en stijgend succes. Do Landbouw-Ongevallenwet. Naar wij uit goede bron vernemen, wordt oogenblikkelijk aan het departe ment van Arbeid, met kracht gewerkt aan de voorbereidende maatregelen voor bet inwerkingstellen der Landbouw-Ongeval- lenwet. Het ligt n.l. in 's Ministers bedoeling deze wet zoo spoedig mogelijk in werking te doen treden. „Tel." Concentratie van gasfabrieken. De Mini-ster van Binnenl. Zaken heeft a'an de Ged. Staten der provincies een circulaire gericht betreffende concentratie van gasfabrieken. De strekking van deze circulaire is om maatregelen te beramen teneinde het ge meentelijk gasbedrijf in meer economische banen te leiden. Opgemerkt wordt, dat de crisis oen ver hooging van den kolcnprijs heeft veroor zaakt, die wel ongeveer blijvend zal zijn. Daarnaast is hot verbruik van electriciteit althans voor verlichting, in zulle een mate toegenomen, dat het debiet van vele gas fabrieken zeer is verminderd. Het gevolg van een en ander is, dat de gasprijzen zeer zijn gestegen cn dat het te voorzien is, dat vele gasfabrickon, willen zij haar bedrijf dekken, ok in do toekomst hare prijzen niet zullen kunnen verlagen. Daardoor zal waarschijnlijk eerder een vermindering, dan vermeerdering van het gasdebiet in treden. Bij deze veranderde omstandigheden dient volgens de circulaire meer dan ooit onder de oogen gezien te worden, of niet door vereeniging van enkele voorzienings- gebieden tot opheffing van eenige fabrie ken zou kunnen worden overgegaan, waar uit in sommige gevallen een niet onbe langrijke besparing van kosten zou kun nen voortvloeien. Door het feit, dat men de gasvoorzie- ning als een voorwerp van gemeentelijke zorg beschouwde, werden meestal de gren zen van de gemeenten beschouwd als de grenzen van de voorzieningegebieden. Zoolang voor de vele gemeenten de gas- f abri cage groote winsten opleverde, werd de vraag, of myn op dit gebied kon bezui nigen, niet ernstig onder de oogen gezien. Nu de arbeidsloonen zoo belangrijk ge stegen zijn, is het vanzelf sprekend, dat het voordeelig is, do gasfabrieken zooveel mogelijk tot haar volle capaciteit to. be lasten. Bij de daling van het gasverbruik zal het dus vaak voordeelig zijn, twee of meer fabrieken te combineeren. Ten- slotte vraagt de minister aan de verschillende colleges van Ged. Staten,^in •hoeverre naar him mcening in hun pro vincie in dat opzicht eenig resultaat is te bereiken. Werkverschaffing in Limburg. Men meldt uit Maastricht aan de „Msbd": Naar wij vernemen is bij Gedeputeerde Staten van Limburg een regeling in voor bereiding ter subs;dieering in de kosten van werkverschaffing in Limburg. Ontslag Spoorwegpersoneel. Half Juni zullen wederom 13 leerling machinisten gestationeerd in het depot Utrecht, bij do Nedcrlandsche Spocrwe- gen ontslagen worden. Uit de Sigaren-Industrie. Dinsdag zouden de sigarenmakers der sigarenfabriek voorheen M. Azijnman te 's-Herlogcnbosch met de vervaardiging van sigaren voor de Spaansche regie be ginnen. Aangezien de vormen nog niet waren ontvangen, werd onder gegeven om to beginnen met handwerk. Dit werd ge weigerd. Na een conferentie van dr be sturen der organisaties met wethouder Krijgsman, beval deze den arbeid aan te vangen, daar geen sfeunuitkc.ering zou geschieden. Desondanks bleven de arbei ders weigeren handwerk te maken. Woensdagmorgen gingen er slechts 3 man aan het werk. Een conferentie met wethouder Krijgsman leidde tot oplossing van het conflict, zoodat 's namiddags al len weder aan het werk gingen. Landverhuizing De directeur van het informatiebureau van de Nedcrlandsche vereeniging Land verhuizing deelt mee, dat de Canadeesche regeering, ter uitvoering van de nieuwe Canadeesche immigraticvoorschriften, in verschillende steden van Europa immi gratiekantoren heeft gevestigd cn n zal vestigen. Als leider voor het immigratie werk, het viseeren van Dassen enz. in Ne derland, is door haar benoemd de Imor G. L. Boer, met den titel van Canadcesch gouvernements immigratie-inspecteur, met standplaats 's-Gravenliage. Van hem verneemt de Nederlandschr vereeniging Landverhuizing, dat er op het oogenblik gelegenheid bestaat voor een 25 ervaren landarbeiders om in de Canadeesche provincie Ontario (West-On tario) in den landbouw geplaatst (e wor den, met zekerheid van werk gedurende tenminste een jaar. Zij die hierin wensehen te treden, zul len öP verstandig aan doen, zic-h te wen den tot het informal irbureau van de ver eeniging Landverhuizing. Bezuidenhout 30 te 's-Gravenhasrp. Mem Te Rotterdam aan de Soelendaalstraat no. 78 zal hiet .ingang van 1 Juli een nieuwe drukkerij in werking treden. Zij wordt opgericht do)r dc N.V. .''et Ka tholieke Schoolblad". Behalve dat ergaan zullen er ook gedrukt worden de uitga ven van verschillende Missie-congregaties Het voorloopig bestuur bestaat uil de heeren F. A. Móerel, W. G. de Boer, J. Th. van Lent, H. Th. v. d. Ivrogt, C. Verwey, Het kapitaal is vastgesteld op ƒ300.000, waarvan het dividend wordt vermoed G pet. te zullen bedragen. Een insinuatie. De „Msb."-redacteur te Parijs m /.ct: Waarover men zich al niet druk maakt in deze warme dagen. Zoo geeft de „In- Iransigeant" in navolging .van de „Action Franpaise, te verstaan, dat Holland op het oogenblik torpedo's zou koopen voor... Duitscliland' natuurlijk. Er zijn, zoo zegt de „Intransigeant", op het oogenblik drie fabrieken, die torpedo's maken voor on derzeeërs, een Fransche, een Engelsche en een Amerikaansche. De Fransche fa briek bevindt ziich te Saint Tropez en telt over do 500 werklieden. Deze fabriek vervaardigt op het oogenblik model-tor pedo's, die onmiddellijk worden verzon den naar Holland. Do Action Franpaise liad gevraagd, welk liet lot is Aan die tor pedo's cn of zij eigenlijk wel door Hol land zijn besteld, daar dit land geen oor logsmarine heeft, die met torpedo's ge voed moet worden. Men heeft gezien dat gedurende den oorlog Holland Duitsch land voorzag van leeftocht, voederkoeken en cavalerie, cavalerie wel Ie verstaan het loopend, maar niet het zittend deel ervan. Gczellendag te Keulen. Op den Gezcllcndag met het Pinkster feest te Keulen gehouden hielden 400 Uol- landsclie gezellen, die het congres medrf* maken, een eigen vergadering, waar dfc. H.E. Generaal Praescs prelaat Fr. Schweifi zer hen begroette en dr. Th. Brauer een keurige en geestdriftige Hollandsche ro de hield over het „Kolpingswerk in on zen tijd". Do vergadering bracht dr. Brauer na diens rede een warme ovatie* Des avonds te 7 uur was de groote zaal van de „BürgergeseHschaft" door, naar matige schatting, 2000 gezellen bezet. Dé Centraal-Presidenten spraken onder im mer stijgende geestdrift de vergadering toe. Onze 400 Gezellen zijn in de beste slemi 1 ining.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1