tl Kiolielie Slaalspiopi.
BUITENLAND.
BINNEN LAN
No. 3814
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week, 2.60 per kwartaal.
Franco per post 2 95 per kwartaal.
Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar
in betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
lerliike nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 4
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop f 0.75 'b Zaterdag, overige dagen f0.50
nummer bestaat uit twee bladen
PROPAGANDA.
dag4Meiinde Sbad3-
jorzaal te
LEIDEN
-vergiaderimg. Spreker
pelaan J. Th. v. Galen, van
Sterdam.
aan dag 8 Mei is er te
KATWIJK
groote propaganda-vergadering. Spre-
P r o f. G. J. v. d. B u r g, vam Hage-
IV. (Slot),
et achtste hoofdstuk geeft de
sehen betreffende den „Landbouw".
Zoodanige hervorming van het De-
iement van Landbouw, Nijverheid en
idel, dat het zich onverdeeld kunne
len aan de belangen van den land
en aanverwante takken van volks be-
Herziening der "wettelijke regeling
het pachtconbraot ter verzekering van
belangen en rechten dor pachters.
Herziening der Jachtwet ter verzo
og van de rechten en belangen der
idgebruikers.
Opheffing der Heerlijke jaohtrech-
'Afkoopbaarstelling van het recht van
eraming.
Wettelijke regeling der ruilverkave-
Bevordering van eigendomsverkrij-
door den gebruiker, in het bijzonder
uitbreiding van overheidssteun bij
stichten van boerderijen op woeste en
ire niet, of niet voldoende ontgonnen
den, vooral met het oog op versterking
litbreiding van den kleinen boeren-
Bevordering van landbouwonderwijs.
Wettelijke regeling van finoncieeile
e/steuning der landbouworganisaties bij
streven naar ontwikkeling en oplei
der beoefenaars, zoowel mannelijke
uouwedijke, der verschillende takkeh
land- en tuinbouwbedrijf,
it hoofdstuk heeft in den Leidsche-n
skring geen aanleiding gegeven voor
Qdementen,
►Igt heb negende hoofdstuk^
den „middenstand'' aangaat.
Verbetering en uitbreiding van den
lens tands-voorlichtingsdienst, en het
in van duurzaam verband tusschen
q dienst en den georganiseer den Mid
land.
Instelling van een af deeling voor
Middenstand aan het Departement
Landbouw, Nijverheid en Handel.
Wettelijke regeling van financieele
rsteuning der Middenstandsorganisa-
bij het streven naar verbetering van
takopleiding in het algemeen en vau
leerlingwezen in het bijzonder.
Beschermende maatregelen tegen
ende winkels.
ierbij stelt Leiden voor te voegen
cherming van het kotelbedrijf en ge-
faardige bedrijven".
strekking van dit amendement van
rdwijk scheen allen afgevaardigden te
klaar als de dag. 't Werd tenminste
genomen zonder één woord b esp re-
Of Egt daarin misschen een bewijs,
i>k in de andere standen (middenstan-
waren er onder de afgevaardigden
1 enkelen) de middenstands-wenschen
bekend zijn en erkend 1
n slotte hoofdstuk t
jen over
„Ar-
Bevordering der arbeidsgelegenheid,
strijding van de werkloosheid,
ettelijke regeling van de arbedidsbe-
ieling.
Verbod van den arbeid der gehuw-
touw in fabrieken en werkplaatsen.
Wettelijke regeling van den arbeid
i huisindustrie.
Bescherming der landarbeiders.
Uitbreiding der ongevallenverzeke-
tot landbouw, zeevaart eu zeevissche-
De lioofd-gedaohte van dit amendement
is ons sympathiek. Een onbeperkt vrijla
ten van den arbeid der gehuwde vrouw in
land- en tuinbouw leidt tob zeer onge-
wensdhte toestanden. Maar mikte Voor
hout niet hooger dan waar het wenschte
te komen? Wij zouden heb uit de toelich
ting van den afgevaardigde, heb Kamerlid
Bulten, wel haast condude&ren. Er werd
gesproken van en de nadruk gelegd op
loondienst in de grootbedrijven op heb
platteland. Maar, zooals heb amendement
is geredigeerd, valt er óók onder de ar
beid van een gehuwde vrouw, die b.v. 'n
paar uren in de week voor loon in den tuin
helpt, welke arbeid noch voor de vrouw
zelf noch voor het gezinseleven nadeelig
behoeft te zijn wat over heb algemeen
wèl is de arbeid „in fabrieken en werk
plaatsen'' (zie 2). Doch, zooals gezegd, de
hoofd-strekking van dit amendement is
sympathiek en over de uitwerking valt
eventueel later te praten.
Wij hopen door het opnieuw afdrukken
van ons B.-K. Staatsprogram wat meer be
langstelling te hebben gewekt.
verzekering in te gaan
et sluiten van het huwelijk en krach-
steun aan het particulier initiatief
andere maatregelen tot bescherming
het moederschap.
Invoering van de ziekteverzekering.
Ziek te verzorgings wet
Wettelijke regeling van do werkloos-
verzekering.
Codificatie en reorganisatie de>r ar
te verzekeringswetten met toepassing
héb beginsel, dat, waar mogelijk, de
®nng onder controle der overheid
Mn handen gelegd der georganisecr-
vtiders.
a-bij i3 gevoegd tusschen 2 en 3 een
ÈPmont van Voorhout: „Verbod van
door de gehuwd* vrouw in
tn tuinbouw".
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Een pauselijk schrijven aan kardinaal
Gasparri over de conferentie te Genua. Een
betoog voor den vrede met Rusland. Een
verklaring van Lloyd George over dit
schrijven.
De tekst van de antwoord-nota aan Rus
land.
De burgeroorlog in China en Ierland.
De conferentie te Genua.
EEN PAUSELIJK SCHRIJVEN AAN
KARDINAAL GASPARRI.
Een oproep ten gunste
van Rusland.
De H. Vader heeft, naar de „Msb."
meldt, een schrijven aan kardinaal-staats
secretaris Gasparri gez-oinrieai, waarin hij
o.m. zegi
Het zeer levendig verlangen, waarmede
Wij zijn beziedd, om in de wereld de heer
schappij van den waren vrede gevestigd
te zien, welke voornamelijk bestaat in een
verzoening tusschen de zielen e»n niet al
leen in een ophouden der vijandelijkheden
doet Ons met de hoogste belangstelling
en mat angstige bezorgdheid 1 >t verloop
der conferentie te Genua volgen, waar
voor Wij reeds de geloovige volleen heb
ben uitgenoodigd can door gebed de zege
ningen des hemels a-f te smeeken.
Wij kunnen Ons niet ontveinzen, heer
kardinaal, dat de wetenschap, dat dank
zij den goeden wil van allen de sterke be
letselen, welke sedert het begin der moge
lijkheid van een gemeenschappelijke over
eenkomst schenen buiten te sluiten, zijn
weggenomen, Ons een innerlijke voldoening
heeft geschonken.
Niemand kan betwijfelen, dat het geluk
kig resultaat van een zoo groot oongres,
hetwelk de vertegenwoordigers van bijna
alle beschaafde naties vereenigt, een his
torische datum voor de Christelijke be
schaving, in het bijzonder in Europa, zal
zijn.
Door de volledige- doorvoering van zulke
edele doeleinden, of door de basis vau
haar doorvoering in de toekomst te' leg
gen, zal de conferentie van Genua ziok
zeer verdienstelijk maken voor de ontwik
keling der beschaving, waarbij het Schrif
tuurwoord van toepassing is: justitia et
pax osculatae suntde naastenliefde is
niet van de rechtvaardigheid te scheiden.
Zulk een terugkeer tot den- normalen
staat der menschelijke gemeonsoliap en
haar esse.ntieele elementen, steunend op
de wetten van het rechtvaardig vorstgnd.
wat zeiser een Goddelijke regeling is, zal
van groote waarde zijn voor allen, over
winnaar en overwonnenen, maar vooral
voor die arme bevolking van het uiterste
Europa, welke, reeds vernietigd door den
oorlog, binnenlandsche onlusten en gods
dienst-vervolging. nog wordt gedecimeerd
door hongersnood en epidemieën, terwijl
zij een krachtig element en een bron va.n
rijkdom zou kunnen zijn.
loge tot deze volken, ofschoon geschei
den van onze godsdienst-gemeenschap
door een oud geschilpunt uit vroeger tij
den, met dat van Onzen betreurden Voor
ganger, ook gaan Ons woord van mede
lijden en versterking, terwijl Wij tegelij
kertijd aan den levendigen wonsch van
ons vaderhart uitdrukking geven, hen met
Ons te zien genieten dezelfde gaven van
eenheid en vrede, tot uiting gebracht door
een gemeenschappelijke deelname aan
de H. Geheimen.
Indien door een overmaat van rampen
.op deze conferentie de pogingen om tot
©en oprechte pacificatie en een duurzame
overeenkomst te komen, toch zouden mis
lukken, dan zou men niet zonder vrees
bunnon overwegen, hoezeer de tooli reeds
ellendige levensvoorwaarden van Europa
nog zouden verzwaard worden nv het
vooruitzicht op een steeds grooter lijden en
steeds grooter gevaren voor een strijd,
waardoor do gcheele Ghristelijke bescha
ving ten gronde zou gaan.
Daarom bezweren Wij allen krachtens
de wereld-omvattende missie van liefde
wellke Ons door Onz en Goddel ijken Ver
losser is toevertouwd, opnieuw, om in Chis
tel ijken geest en wedei*zijdsöhe welwillend
heid zich te vereenigen met de bedoeling
om het gemeenschappelijke welzijn te be
hartigen, dat tenslotte aan elke natie ver
heven en duurzame voordeelen biedt.
Maar, daar zulks niet ten volle kan be
reikt worden zonder de genade van God,
Die is en moet erkend worden als de eex-
&te Maker en Opperste Bestuurder der
maatschappij, sporen Wij 'opnieuw het ge-
heele Oh risten volk aan om ten gunste der
beschaafde maatschappij voortdurend zijn
toevlucht le nemen tot het- gebed.
Dan zal men waarlijk dien algemeenen
voorspoed kunnen verkrijgen, welke het
natuurlijk deel van de geheele burger
lijke maatschappij is en welke ook de Kerk
begroet, daar zij de memehen richt naar
hun bovennatuurlijk doek
Een verklaring van
Lloyd George.
Lloyd George heeft- de volgende verkla
ring ter publicatie afgelegd.
„De eerste minister heeft met genoegen
kennis genomen van het schrijven van
den Paus en spreekt zijn bewondering uit
over de bewoordingen ervan.
De Paus spreekt- mat de beste kennis
van den bestaa-nden toestand in Oost-
Europa en de eerste minister gevoelt, dat
een z,oo duidelijke en besliste uitspraak
van Zijne Heiligheid ten gunste van den
vierde met Rusland een groote aanmoedi
ging as voor alle Christelijke volken van
Europa''.
De „Daily Chronicle" zegt: „Het Vati-
caan neemt deel aan de conferentie in
overeenstemming met de waardigheid van
de groote Christelijke Kerk en zijn verte
genwoordiging heeft nauwelijks minder be-
teekenis, dan die van een der groote mo
gendheden en werkt ten gunste van een
algemeene Europeesche verzoening.
DE RUSSISCHE KWESTIE.
De tekst de-r antwoord*-
n o t a a a n It u s i a n d.
De tekst van de antwoord-nota aan Rus
land bevat naar de corr. van het „Yad."
meldt, de volgende punten:
1. Rusland zal overeenkomstig de reso
luties vtan Cannes alle openbare schulden
van voormalige regeeringen moe-ten erken
nen.
2. De geallieerden weigeren de verant
woordelijkheid te aanvaarden voor de ver
liezen welke n-a- den oorlog en tijdens de
revolutie in Rusland zijn geleden.
3. Zoodra pimt 1 en 2 zijn aangenomen
zullen de geallieerden aan hun parlement
een voorstel doen tot reductie van de te
rug te betalen bedragen, terwijl dan te
vens een termijnregeling alsmede de ren
tevoet zullen worden vastgesteld.
4. De verplichtingen van de sovjetre-
geering tegenover andere mogendheden zul
len krachtens paragraaf 3 worden gere
geld.
De Russische banksaldo's in het buiten
land z uilen niet- worden in beslag genomen
ma-ar de rekening der oorlogsschulden zal
hiermede worden gecrediteerd.
Ten slotte moet het Roemeensc-he depo
sito te Moskou worden teruggegeven.
B i
efwisseling.
Tsjifsjérin heeft in een brief aan Bar-
thou doen weten, dat te Rapallo geen mi-
I taire of politieke geheime verdragen zijn
gesloten.
Het verdrag van Rapallo is niets anders
dan het eerste van een reeks gelijksoor
tige verdragen, welke men met andere
mogendheden hoopt te sluiten, met het
doel lot een vreedzamen wederopbouw le
geraken. Rusland wenscht toenadering
tot Frankrijk. Tjitsjerin betreurt 'het, dat
de èischén van de Êranseho dagbladen en
staatslieden onfstemming onder het Rus
sische volle hebben teweeggebracht.
Tn antwoord op de protestnota van
Tjitsjerin heeft Tacta geantwoord op de
vraag, om welke reden de eerste subcom
missie zonder de Russen beraadslaagd
heeft. Facta verklaart, dat niet de sub
commissie de zittingen heeft verdaagd,
maar dat dit na onderling overleg met de
leden afzonderlijk geschied is. Facta ste.lt
dan de vaag, of Tjitsjerin nog wenscht
dat het oorspronkelijke memorandum als
rechtsgeldig beschouwd wordt.
Duitschland.
1-Mei onlusten.
Bij de viering van den eersten Mei te
Leipzig hebben ergerlijke buitensporighe
den plaats gehad. Een opgewonden menig
te bestormde de universiteit, waar de uni-
versteilsvlag was geheschen. Zij haalde de
vlak van het dak en scheurde die aan flar
den. De politie, die opgecommandeerd
was, bezette daarna de universiteit, en her
stelde na eenige uren do orde.
Te Mains kwam de auto van een Ame-
rikaanscheh kapitein ten gevolge van een
verkeerd genomen draai te midden van
een optocht 1-Mei beloogers terecht. Deze
bestormde in hun woede den auto. Toen
de kapitein dat zag, trok hij zijn revolver
Een staker trachtte hem te ontwapenen;
het schot ging af, de officier werd aan
den schouder getroffen en zakte ineen.
De chauffeur, die hem te hulp wilde
snellen, werd afgeranseld. -De Frabsche
gendarmerie arresteerde verscheidene per
sonen.
Frankrijk.
1-Mci relletjes te St. Ouen.
In den loop van een geanticipeerde 1
Mci-betooging, welke te Saint Ouen was
georganiseerd door de G. G. T., en den
jbqnd van va.' eaigingen van
ne-departement, .beproefden zeshonderd
beloogers met hun vaandels Parijs bin
nen te dringen.
De bereden politie voerde een charge
uit. Er ontstond een vechtpartij, waarbij
twee agenten door revolverschoten in den
rug werden gewond; De dader werd ge
arresteerd. De toestand der gewonde
agenten is ernstig. De beloogers werden
uiteengejaagd.
Engeland.
De toestand in Ierland.
De dreigende burgeroorlog
Uit Londonderry wordt gemeld, dat
benden gewaponde opstandige republi-
keinsche troepen bedrijvigheid ontwikke
len op do grens van Derry en Donegal. Zij
houden auto's aan, die uit Londonderry
naar den Vrijstaat gaan.
In het district Templemore van het
graafschap Tipperary zijn de spoorlijnen
opgebroken, bruggen vernield en wegen
geblokkeerd.
De overeenkomst van Londen.
In het lagerhuis steldo Wedgewood dé
volgende vragen:
le. Wanneer is de termijn, door de
herstclcommissie aan Duitschland toege
staan, verstreken?
2e." Wanneer dit het geval is, treedt
dan de overeenkomst van Londen in wer
king?
3e. Is de Britsche regeering volgens die
overeenkomst gebonden aan eenigerlei ge
meenschappelijke militaire actie in samen
werking met Frankrijk door de betalin
gen, te Londen vastgesteld, af te dwingen?
Chamiberlain verklaarde hierop: Het
antwoord op de eerste vraag is: 31 Mei,
het antwoord op de tweede vraag luidt
bevestigend en dat óp de derde vraag ont
kennend.
China.
De burgeroorlog.
Uit Peking wordt gemeldt d.d. 1 Mei:.
Togen middernacht werd het bombarde
ment heviger. Eén yiein deel van het
leger van Tsjang-tso-hin is teruggetrok
ken tot ten Zuid-Westen van de muren
van Peking.
Het leger van Woe-pci-foc voerde een
flankeerende beweging uit, terwijl het le
ger van Tsjang-tso-hin de Marcopollo-
brug verdedigde over de Hoen-rivier, wel
ke de verbnding vorrnl met den toegangs
weg naar Peking.
Waarnemers rapporteerden, dat Tsjang-
tso-lin zeven batterijen van elk drie ka
nonnen heeft, terwijl zijn leger zich ver
schanst heeft in de heuvels langs de rivier
Woe-pei-foe, die persoonlijk naar het
Noorden is getrokken in de richting van
Lioe-liho, gebruikt shrapnels en machi
negeweren.
Buitenlanilsche Berichten.
Het auto-ongeluk van den koning van Zweden
Het auto-omgeval mn d-en konimg van Zwe
den lieeft todh OTn»ti&cr gevolgen gobad dan
cnncn oorspronkelijk daóbt. Naar uót Baden
Baden wordt gemeld, ia bij oen onderaoek
met Rönt gerist ral ou gebleken, dat drie riW>en
gebroken aijn en er oen inwendige bloedstor
ting hooft plaats gdhad, De genezing izail ge
ruimen Üijd duren, en het -verblijf van den bo
ring moet dus voor onibepanldien tijd worden
verlengd.
Een wanhoopsdaad.
Do toon eelspcedstor Helena Odiion deelt
vti de Weensobe couranten mecDe. dat zij des
avonds in de bars en restaurants zal gaan
bodolen met bet volgende afschrift op den
ibocd: Helene Odiion, de bekende Weenscbe
komsten a res, speelt- haar laatste rol als ver
koopster, teneinde den hongerdood te ontgaan.
Van gebrek omgekomen.
Eenige maanden geleden ging te Hull een
groot graankoopman failliet. Buiten zijn
schuld, zegt een bericht in de kranten, want
hij verloor al zijn geld door de scherpe daling
van de graanprijzen. Te trotsch om iemands
hulp ie vragen, traohtbe liiïj sindsdien ergens
een baantje te vinden. Bij zwierf rond zonder
zich voldoende clan to kunnen verschaffen.
Ten el'otte zakte hij van honger op straat in
een, Vlak bij de groote handelokantoren ie
HuH. Zijn vroegere handelsvrienden brachten,
toen zij bot goval hoor dun, flink geld. bijeen
om hom naar een verpleeghuis te zenden. Hun
hulp kwam te laat, wamt Zaterdagochtend ia
do an an aan de gevolgen van gebrek bezweken.
i Een wielerbaan door den bliksem getroffen.
Zondagmiddag is op de wielerbaan te Btbo-
kuu een ernstig ongelu/k gebeurd. Er brak een
hevig onweer los, waarbij een bliksemstraal op
het middenvoort/errein van de baan insloeg,
waar eon dichte toeechoirwereonenigte de wed
rennen volgde. Een man kreeg ernsiftge brand
wonden, een andere verloor door den schrik
zijn .spraakvermogen, 'u diende kreeg stuiptrek
kingen Een panische schrik maakte aich van
bet pubiidk meester. Alten stormden naar de
uitgangen, waarbij talrijke personen onder den
voet werden geloopen. Een jonge man brak
ra het gedrang zijn been.
Een klok op bol.
Du torenklok to Heath in Bedfordshire moest
twaalf slaan. Ze vervulde inderdaad haar
taak en bovendien méér dan dat. Ze bleef
doodrustig dooikle.polen tot honderd »G.?en toe
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De arbeidstijd in de broodbakkerije'
De strijd om het prijstarief in cfr typo
graphic.
Wethoudersbenoeming te Lr Jen.
Gedenkdag.
De ccrste-sleenlegging van het nieuwe
Seminarie Hageveld te Heemstede op 2
Mei doet om den datum, waarop deze
plechtigheid zal geschieden, onwillekeurig
deuken aan ecno ar.dere belangrijke ge
beurtenis, die 105 jaren geleden op den-
zelidcn dag ook in Haarlems dreven plaats
vond.
Toen werd n mei ijk Oud-HageveUl ge
opend, het lustoosch, waarvan de katho
lieke wijsgeer en, dichter 'Mgr. G. Broero
•zong:
O zalig oord! o rust. die zij er kweekt!
O levenswind, dien zij er om doet
(liuppTenl
Waarvan "de-toos der blijdschap open-
[breekt.
En 't heilig loof zijn honig af laaf
[drupp'len,
Haar woorden gaan er. fluist'rend dodr
-ft géboomt',
En 't Hollandsch kfoost, dat ^raadsel
[op wil klaren
Van hemelreep, van wetenschap,
[ontstroomd
Aan hooger brop, komt in dit oord
[vergarem
Dit Oud-Hageveld was gelegen bij Vel»
zen en zijne opening wordt in de geschie
denis van het Seminarie Hageveld door
dea hoogeerw. heer Mgr. H. J. H. Taskin
als volgt vermeld: „In den jare 1817 op
Vrijdag den 2den Mei werd door den
komst van den eersten leerling, A. C,
Quant, van 's-Gravenhage, het Seminarie
Hageveld geopend".
Het samenvallen op denzelfden datum
vanje opening van Oud-Hageveld en van
de eerslc-steenlcgging van het derde Ha
geveld, dal wel niet toevallig zal wezen,
maakt den 25nn Mei voor Haarlem's Bis
dom tot een dubbel hislorisehen dag.
„Tijd".
De Arbeidswet.
B a k k e r ij e n.
Te Delft is- een vergadering gehouden
van den Bond van Prov. Bakkerijen,
waarin is besproken de ernstige toestand,
welke staat geschapen te werden door de
wijziging van de Arbeidswet, welke fei
telijk ook met zich medebrengt de invoe
ring van nachtarbeid voor de gezellen.
Besloten is er bij den Minister en de
Kamer met klem op aan te dringen, dat
het wetsvoorstel in dien zin worde gewij
zigd, dat liet aanvangsuur van den arbeid
in alle bakkerijen worde gesteld op 5,
uur, zonder eenige verdere concessie.
Deze vergadering ycrtegenwoordigdal
900 patroons.
Hot prijstarief in do Typografie.
De onderhandelingen tusschen de firmal
Hofrnans Le Rotterdam en Van 'LJHoff en!
Jongcpier te Schiedam eenerzijds en deii
Bond van Boekdrukkerijen anderzijds heb
ben tot uitkomst gehad, dat hot voorste®
van hel comité van actie uit de boekdruk
kerspatroons op enkele kleine redactie
wijzigingen na, in zijn geheel door deai
Bond is aanvaard. Een commissie zal
het leven worden geroepen, die zal heb
ben te onderzoeken of de meerderheid deï!
leden voor of legen het tarief la.
Zaterdag is geconfereerd over <J© vraa|[
welk gedeelte van bet personeel zal wow»
den teruggenomen. Komt men ook
om'v lot overeenstemming, hetgeen vofcêl
gons de Crt. zeer waarschijnlijk is, dao
de slaking bij dc genoemde Drmfc't
den Li gehevp.n.
