BUITENLAND. BINNENLAND. 13e Jaargang. VRIJDAG 31 MAART 1922 No. 3787 ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 1» cent per week, i 2.60 per kwartaal. Bii onze Agenten 20 cent per week, 2.00 per kwartaaL Franco per post 2 86 per kwartaaL ,t Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar ,,D betaling van 60 rt. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- Jderliike numtnera C ct„ met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cenl per regel Overige dagon 80 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verbuui koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen fO.öP jt nummer bestaat uit twee bladen 3j waalf en een half jaar. -Jforgen ia heit twaalf en een half jaar rieden, dat verscheen het eerste num- !er van „De Leddsche Courant". Wij willen nie-t de bazuin steken om «i lof te verkondigen van ons Katholiek «Wad* Eerstens, 12% jaar is het leven van een rant een kort, een betrekkelijk zeer f tijdsgewricht. Maar, vervolgens, nog pas kort geleden, 1 aanleidig van de opening van ons gebouw, hebben vooraanstaande annen, daartoe eerder aangewezen en «ter bevoegd dan wijzelf, uiting gegeven a hun waardeering voor het werk der atliolieke pers in Leiden en omgeving. Maar toch mogen wij wel ja m o e- n wij deze gelegenheid' aangrijpen, tot uiting te brengen onze blijde vol- lening en oprechte dankbaarheid. Blijde voldoening„De Leddsche Cou- at" is gekomen, zij heeft der Katholie- belanigs telling gewonnen, en zij ijft [ii de breed© lagen van Katholieken in ad ©n gewest is „De Leddsohe Courant'' o in het gezinsleven ingeburgerd en in sympathie inseheid, dait zij met het Ka- oliekc leven als is saamge.groeid. Ea dat is ons een overvloedige reden or onrechte dankbaarheid. Dankbaarheid, allereerst aan Hem. Die asdom geeft en zonder Wien do ar- liders tevergeefs werken. Dank vervolgens aan zoovele ijvervolle, tijd begrijpende en plichtgetrouwe Ka- olieken. Hun arbeid, hun toewijding, n plichtsbesef is de oorzaak, waarom nu met blijde voldoening op den afge- open weg kunnen terupgzich- In de twaalf-en-halfjarige geschiedenis ia „De Leddsohe Courant" kunnen we ie perioden onderscheiden. Jerstens, die van de oprichting, 'n Dank- re erkenning van het in gespannen zorg m gedane werk is hier zeker op haar atsDegenen, die voor de oprichting de courant hebben genomen het prach- en krachtig initiatief die hebben eid de veebeischende voorbereidende pz aamheden die hebben doorwor- rid het zoo moeizame eerste begin zij ea mogen blijde getuigen, dat him voor ©d ondernomen arbeid ook door Hem blijk is gezegend. }nder de oprichters van „De Leddscbo rarant" mag wel zonder ander er ver ensten te verkleinen met name wor- n genoemd Minister AalberseHij is ge- eest een groote stuwkracht: hij eft ook toen gevoegd de daad bij woordEn hij, mr. Aalberse, geboren getogen Leidenaar, vooraanstaand in politieke cn sociale leven onzer stad, was, zoo spoedig er bestond een Kath. lilsohe Courant, alleen en uitsluitend op k Katholieke plaatselijke blad èbonneerd. Vervolgens, de periode, waarin het eigen bouw met drukkerij aan de Steensohuur tot stand gekomen. Het onverwacht uit teken van den oorlog heeft heel wat oeilijkheden gelegd op den weg naar het ribewust-gesteld en wel-overdacht doel. ©r zijn persoonlijke offers gebracht. od-damk met resultaat! op de derde plaats, de periode, wirin is verwezenlijkt geworden een eaal: een groot-er en ruimer gebouw èn uitgebreider courant In deze periode zijn we nog. De Lcidsche Diwant is gegroeid, de laatste jaren zeer aarn-aeinbaarmaar zij is toch nog oeiende. Wie ook maar ©enigermate den d begrijpt, ziet klaar in, dat nu, méér ooit voorheen, voor een onderneming 3 ©en Katholieke Courant waarheid is, stilstand beteekent achter uitgang, ooruit, in het bewustzijn van baar apos- Jaat, moet de Katholieke pers ov-er hèèl linie! bi geen enkele onderneming wellicht is zóó waar, da-t iedereen, dae in dienst Tan het bedrijf, daarop door toewijding, op rechtvaardigheidsgevoel steunend ichtsbesef invloed kan uitoefenen -^als in het courantenbedrijf. En daarom mag een dankbare horinne- n6 worden gewijd aan de toewijding ©n plichtsbesef van velen. De in schijn fnvoudigste en zelfs onbeteekenende ar- f'l ian, als hij in dien geest wordt ver- krijgen niet alleen zedelijke waarde 1)01 den persoon zelf maar ook effectieve eteekenis voor de onderneming. Wij grij- en deze gelegenheid ook zoo gaarne aan m or*en dank te brengen aan degenen, en gewest, die door bijdragen voor courant, door daadwerkelijke belang- J'hng, kee dan ook, ons blad heb- ^..Scpropageerd, ons den arbeid hebben Wicht en veraangenaamd. a nu wij gaan vertrouwend de toekomst Vertrouwe.nd op Gods zegen'vertrou- °P het mee-gevoel het mec-leven al- katholieken in stad en gewest met 31 dagblad. PROPAGANDA. Ter vergadering worden uitgenoodigd al le leden der R.-K. Kieskring te SASSENHEIM Óp Woensdag 5 April, in hotel „Het Brui ne Paard" te 8 uur. Spreker Pastoor B. v. Leeuwen van Hillegom. De vergadering is dus uitgesteld van Vrijdag bot Woensdag. NOORDEN. Op Maandag 3 April Spreker P a s- t o o r B. v. L e e u w a n, van Hillegom. AARLANDERVEEN. Op Dinsdag 4 April. Spreker Pastoor B. v. L e e u w e n, van V Van verdachte zijde. Wij hebben, gisteren in een driestar ter loops onze bevreemding niet- zonder te leurstelling en afkeuring uitgesproken over de houding van het K.-K. Vakbureau overigens een ons heel sympathieke in stelling ten opzichte van 't gewijzigde ont werp Arbeidswet van minister Aalberse. En nu lazen we gisteravond in „Het Volk": Heel do Katholieke pers prees Aal berse wegens zijn overgaan naar den 3'-urendag en de sociaal' democrati sche pers, die de>n acht-nrendag verde digde, werd uitgemaakt voor al wat leelij-k was. Zelfs in hun eigen dagblad, „De Volkskrant" moes-ten zij een hun ner eigen arbeiders-Kamerleden, Her mans, in dat koor* zien meezingen en de overige redactie bleef angstig stom metje spelen. Des te meer verheugt ons het flinke besluit van het R.-K. Vakbureau. Dez© lof voor het R.-K. Vakbureau komt van bij uitstek verdachte zijde. Heel poli- tiefc-slim wondt hier „De Vblkskrant" met den heer Hermans uitgespeeld tegen het R.-K. Vakburea-u Weer spreekt „Het Volk" op bedriege- lijke wijze van. den 8 y.-urendag wij heb ben dat bedrog ook juist gisteren aan den kaak gesteld. Op ons onderwerp terugkomend: 't Spijt ons, dat het R.-K. Vakbureau ditmaal van zulk een zeer verdachte zijde wordt gepre zen, te meer daar tegelijkertijd Katho lieke arbeiders vrienden tegenover elkaar worden gesteld. V Acht uur, Het is wel belangrijk om eens te zien. hoe 't in andere landen is gesteld met de wettelijke beperking va-n den iijd. Blijkens bet rapport van den Directeur van het Internationaal Arbeidsbureau staal de zaak zóóBelgië, Duitschland, Frankrijk, Zwitserland, Spanje en Oosten rijk hebbcu dc 48-urigo werkweek. Poten de 46-urige. Tsjecho-Slowakije ratificeerde de overeenkomst van Washington. Zweden voerde een beperkte arbeidswet in, op den grondslag van 48-uren per week, doch deze wet geldt niet voor alle arbeiders. Dene marken heeft nog geen 8 uren wet en Ita lië bracht het nog niet verder dan tot een wetsontwerp met de 48-urige werkweek. In Engeland hebben 10 k 12 millioen van de 14 mil'lioen arbeiders den 8-uren-dag met een werkweek van 48-uren of min der, maar bij collectief contract en niet bij de wet. Zóó staat de zaak blijkens een betrouw baar rapport. Van den ©enen kant ishet dus on juist, om te beweren zooals men vaak hoort dat men nergens ter wereld den 8-uren-dag heeft. Van den andoren kant. is het ook onjuist, om te verklaren, dat minister Aalberse" met zijn voorstel, om de 45-urige werkweek te veranderen in een 48-urige* een maatregel wil treffen, die onnoodig f met het oog op wat ook in andere landen mogelijk wordt geacht. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Een vertrouwensnota in de Duitsche re geering aangenomen. Het wetsvoorstel-Vandervelde tot invoe ring van den 6-maandschen diensttijd in de afdeelingen der Belgische Kamer verwor pen. Bedevaart-basiliek van St. Anna Beau- pré te Quebec verbrand. België. Het dienstplicht-ontwerp in de Kamerafdeelingen. De afdeelingen der Kamer hebben het- voorstd van Vandervelde tot in stelling van den 6-maandelijkschen dienst plicht in behandeling genomen. Het werd in vijf afdeelingen verworpen en in een aangenomen. De vierde afdeelmg aan vaardde het beginsel van gewestelijke to- cruteering, do zesde verwierp de vorming van Vlaamscke cn Waalsche regimenten. De Vlaamsche universiteit De bijzondere commissie, gevormd uit de drie afdeelingen van de Kamer, welke de drie wetsontwerpen betreffende een Vlaamsch© universiteit te onderzoeken had den, heeft gisteren onder voorzitterschap van Thibbaut vergaderd en over de drie ontwerpen haar stem uitgebracht. De Clercq beeft het ontwerp van do Frontpartij verdedigd: onmiddellijke en algeheel©. vervlaamsching van de universi teit te Gent. Het is verworpen met op één na al gemeen e stemmen evenals het door Paul Hij mans verdedigde ontwerp van Meohelynck, den Gein lachen liberaal. Het ontwerp van Van Oauwelaert over het ge bruik van de talen in de s taats-universi teiten, dat op gradueele vervlaamsobing van de universiteit te Gent neerkomt, is met 6 tegen 4 stemmen-aangenomen. Twee leden waren afwezig, Bertrand en Del- vigne, die zich tegen de vervlaarusehing van' de...universiteit.te "Gent hadden uitge sproken, Duitschland. Een motie van vertrouwen aangenomen. De Rijksdag heeft de, door de Centrum partij ingediende motie vian vertrouwen, met 248 tegen 81 stemmen en 43 onthou dingen aangenomen. Alleen de onafhanke- lijken en eenige leden van de oommuisti- sche arbeddspartij hebben niet aan de stemming deelgenomen. Voor' de aanneming var. de motie van vertrouwen had een langdurig en opgewon den debat plaats, waarbij de Gentrumsaf- ge vaardigde Marx zeido, dat een splitsing van de motie, zooals de Duitsoh-nationa- len dit wonschen, onmogelijk is. De Duitsch nationaal Schuk Bromberg antwoordde, dat de motie van heb Oentrum geen vo tum van vertrouwen was. Hij stelde een verdaging voor, waartegen de meerder heidspartijen een stormachtig protest lie ten hoor en. De leider van do Duitsche volkspartij Stresemans gaf als zijn meening te ken nen, dat de motie van het Gentrum een ondeelbaar geheel vormde, en dat zijn par tij er voor zou stemmen. Spreker verwon derde zich er over, dat de Duitsoh-natio- nalen niet dezelfde meening over den toe stand hadden. Sohulz Bromberg vroeg daarop hoe men over een motie kon stem men. die volgens sommigen een motie van vertrouwen, volgens anderen het tegen deel daarvan was. Ten slotte werd de mo tie van wantrouwen van de Duitsch-natio- nalen met 312 tegen 60 stemmen verwor pen, waarop de aanneming van de motie van vertrouwen volgde. Frankrijk. De Commissie van Herstel. Duitsche leening ten behoeve van de schade loosstelling. De Commissie van Herstel heelt in haar zitting van gasteren to Parijs in beginsel een door den Britschen gedelegeerd© Sir John Bradhury voorgesteld plan aangeno men to or de mobilisatie der Duitsche schulden, met benoeming van een techni sch© commissie ter bestudeering van de voorwaarden, waarop bet plaatsen van één of meer Duitsche leeningen zou kun nen worden vergemakkelijkt, waarvan dan het beloop verrekond zou worden met de schade vergoedingen De commissie zal bestaan uit specialis ten op het gebied van leeningen, afgevaar digd door de geallieerde staten zoomede door de landen die gedurende den oorlog neutraal waren. De „Daily News'', zegt over deze beslis sing, dat ze een hoopvolle stap beteekent in de lichting van een duurzame regeling van bet vraagstuk der schadeloosstelling. Engeland. De lersche kwestie. Gunstig resultaat der Conferentie. Na afloop van do Iersohe oonferentie heeft Sir Harnar Greenwood, secretaris voor Ierland, medegedeeld, dat een zeex bevredigende overeenkomst was bereikt. Scheuring in het republikeinsche leger. Reuter soint uit Londen: De scheuring in het Iersohe leger krijgt een merkwaardig aanzien. Bedde zijden hebben elkaar formeel in den ban gedaan. Zweden. De koningin ongesteld. Volgens bericht uit Stockholm is ko ningin Victoria ongesteld. Zij heeft een operatie ondergaan. Griekenland. Wapenstilstand aanvaard. De Grieksche regeering heeft de voor stellen van de geallieerden bot het sluiten van een wapenstilstand aangenomen, op voorwaarde dat voor eenige kleinigheden van technischen aard voorbehoud gemaakt mag worden. Tot dusver is van Turksche eijdë nog geen antwoord ontvangen. Amerika. Waarom niet naar Genua. Op een vraag, waarom de Ver. Stateu niet deelnemen aan de oonferentie te Ge nua, heeft Vandoriip, naar gemeld wordt, geantwoord, dat do houding van Amerika het gevolg is van een aantal principieele overwegingen. Een daarvan zou zijn, dat de Europeesche staten nog niet verzoe ningsgezind genoeg jegens elkander zijn en dat zij daarom niet in staat geaoht mo gen worden het moeilijke vraagstuk van het herstel van Europa op te Pasen; de V. S. hebben bij de oplossing van dit vraagstuk hoofdzakelijk belang in hun hoedanigheid van sbhuldeischer. Van het Vaticaan. Pausen 65ste verjaardag. Heden tiert onze Heilige Vader Paus Pius XI zijn Gasten verjaardag. Op 31 Maart 1857 werd Z. H. te Desio geboren. Op dezen eersten verjaardag van den Paus tijdens zijn pontificaat bidden wij dit gebed dor kerk voor den H. Vader „De Heer beware Hem en make Hem le vend en levero Hem niet over aan d© lis ten van Zijn vijanden" Buitenlanrische Berichten. BeÖ3vaart-Ba>U'Mlk in Canada verbrand. De Franseke bladen bevatten telegrammen uit Qudbeck, waaruit blijkt, dat door een ver- schrikfkelijkeii brand de basiliek van St. Anna de Beauipré afgebrand is. De basiliek was in Canada bijzonder bekond, wijl er jaarlijks dui zenden pelgrims heentrokken. Het beeld van St. Anna met de relieken zijn gered. De brand schijnt uitgebroken te zijn in de sacritie en (heelt vervolgens ook bet gehocie aangrenzende klooster bereikt, waarna ten slotte ook bet dak van die basiliek vlam vatte Pater Brimaut en de overige paters böbben hun leven gewaagd om de relieken en bet ge nadebeeld van St. Anna te redden. Nadat de torens oenigen tijd gebrand hadden, zijn zij ineengestort en op de kathedraal gevallen. De schade wordt berekend op 1,200,000 dol lar. Kortsluiting schijnt de oorzaak geweest te zijn. Het eenige gebouw, dat door het vuur is gespaard, is een antieke kapel, waarin zich vroeger het mirakolheeld bevond en waaruit het naar de basiliek was overgebracht. Z.Em. kardinaal Begin aartsbisschop van Quebec, verlooft op het oogenblik te Parijs, cn werd door deze tijding ten zeerste getroffen. „Msb." De Slamecscho tweelingzusters overleden. Naar Reuter uit Chicago meldt, zijn tfosefa en Rosa Blazek, de Siamceschc tweelingen, over leden, tengevolge van de geelzucht, waaraan Joscfa leed. Eenige o ogenblikken tevc-ren had Rosa geweigerd zich te onderwerpen aan een operatie als laatste wuihopigo poging om baar leven te redden. De -tweelingen waren 42 jaar oud. Rookverbod voer vrouwen. De New Yorkscho politie heeft dezer dagen ter kennis van de eigenaars van hotels, cafó's en cabarets gebracht, dat, krachtens een nieuwe verordening van den gemeenteraad, zij met boete of gevangenisstrf bedreigd wor den; indien zij toestaan, dat vrouwen in bet openbaar rooken. Een merkwaardige bijzonderheid, ie, dat de vrouwen niet gestraft worden, als zij rooken, maar wel de oigenaai's van openbare vermake lijkheden, indien zij het rookon door vrouwen toestaan of dulden. Een ooglidschurft-epideroia. Naar de R. T. Uhls, een Amcrikaausche oogenspecialist van Kansas City cn leider van ds clinische afdeeling van de Near East Relief, die op het oogonblik ia Armenië verblijft, me dedeelt, wordt de gebecle Armee-sohe natie met blindheid bedreigd, ten gevolge yan de ooglid- 6churftopidemie, welke in bot geheele land woedt, ('t Zal wel een weinig overdreven zijn!) Een onderzoek van 30,000 Armeensche vluch telingen heeft aan het licht gebracht, dat 27,000 van bon ten minste in bet eerste stadium van deze ziekte verkeeren. Tot dusverre is nog geen middel tegen dozo besmettelijke oog®iekte gevonden. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Eerste Kamer en de Grondwetsher ziening, Een motie in de Tweede Kamer om alle crisismaatregelen zoo spoedig mogelijk te doen verdwijnen. UIT DE TWEEDE KAMER. Bij do behandeling van de Landbouwbe- grooting was bob voornaamste, dat de heer Teens tra, medo namens mr. Van Ra-ppard een motie voorstelde, om de Kamer zioh to laten uitspreken, dat de nog resteer end© caisis wetten on orisisinsteüliugeai zoo spoe dig mogelijk dienen te verdwijnen. Deze motiq beteekent óf niets te veel. Legt men den nadruk op het woord „mogelijk", dan kan iedereen er voor stemmen, dooh. is het weinig anders dan boerenbedrog. En, als de lieeren werkelijk allo crisis maatregelen willen doen verdwijnen, daa is hun motie oen dwaasheidmen denke in 't bijzonder aan de crisis wet. ten tegen dfcn woningnood. Er zal nog wel 't een en ander over wor den gepraat. KONINKLIJK VOORBEELD. Wat prachtig is het, tegenover de be krompenheid van sommige anti-papen, die hun afgunst tegen bekeeringen tot het ka tholicisme zoo enghartig uiten, te kunnen wijzen op het voorbeeld van onze konin gin. In Arnhem heeft pater dr. Jae. van Gin, neken S.J. in oen R.-K. Vrouwenbond go sproken over hot z,g. bekeeringswerk en het ontstaan der cursussen voor niet-ka- tholieke dames uiteengezet. Hij wees er op, dat een kleine moeilijkheid dreigde toen een hofdame-cursiste, eertijds natuurlijk protestant, text het katholicisme overging. Eohter, aldus pater van Ginneken. Hare Majest eit de konin gin stelde als toen een prachtige acte van deugd door hare brce- de en edele opvatting over dezen over gang kenbaar te maken. Eerste Kamer. De Grondwetsherziening. In de Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer be treffende de voorstellen tot herziening van de Grondw. erkent de regeering, dat er in derdaad bij het volk weinig geestdrift, is voor deze herzieningsvoorstollen, maar ze dijn daarom toch niet minder belangrijk. Do wijzigingen in de Troonopvolging en in de Indische staatsregeling zijn voor ons land van groot gewicht te achten. Zoodat'ct ook geen reden is voor hot ver wijt dor Eersbo Kamer, dat de regeering al te lichtvaardig tot een nieuwe herzie ning overging, zoo kort na de vorige. De Minister van Binnenlandsche Zaken ver klaart, dat hij de principieele quaesties bij dezo herzieningen steeds zoo KraVh'ig mogelijk heeft verdedigd. De Minister ver dedigt en handhaaft zijn modcdeeling, in de Tweede Kamer gedaan, dat de Konin gin voornemens is over haar inkomen on der zolcore omstandigheden gedeeltelijk) niet te beschikken. Do regeer in g acht de positie egen de verhoogde schadeloosstelling der Tweede Kamerleden en togen do pensioenregeling min of meer overdreven. Zij verdedigt die, evenals do terugwekende kracht der pen sioenregeling, waartegen in het Voorloo pig Verslag der Eerste Kamer zeer vele loden bezwaren haddon ingebracht. Het typograïenconïlict te Rotterdam. Dinsdag hoeft te Rotterdam oen confe rentie plaats gehad tus6chen de besturen van do vier werknemersorganisaties en den eigenaar van do drukkerij Maasstad, waar Maandag de typografen in staking gingen. De heor Korthuis, voorzitter van den Patroonsbond, was mede aanwezig. De besprekingen hadden tem doel tot overeenstemming te komen in zake het conflict, doch 't 'resultaat was nihil. "Woensdag werd daarop geconfereerd met de diroctio van de firma Hofman, waar het werk van Maasstad zou worden afge maakt. De directie weigerde de toezeg ging te doen geen besmet werk af te ma ken. Het gevolg was, dat ook in die druk kerij heb werk word neergelegd door het personeel, omvattende 30 man. Getracht zal worden het work nu te Schiedam te laten afmaken bij de firma van 't Hof en Jongopier, doch ook daaT ia het personeel vastbesloten in staking ta gaan als ze besmot werk krijgen. Schadevergoeding. Zooals destijds is gemeld, had de Engel- scho regeering door middel van on3 depar tement van buitenlandschc zaken aan hefi gemeentebestuur van Axel bericht, dat Engeland bereid was om ƒ5000 vergoeding te schenken voor do geleden, schade door een bomaanslag op de gasfabriek aldaar, in den nacht van 7 op 8 Nov. 1917. Op advies van den directeur der gasfa briek, den heer K. A. Wiechman, werd daarmede echter niet ingestemd, daar de sehado belangrijk meer bedraagt, en werd door den directeur in overweging gege ven, om die schade te doen opnemen door 3 deskundigen, een Engelsch en een Ne- derlanösch ingenieur en een door doza twee heeren te benoemen arbiter. Alzoo werd door den raad van Axel besloten. Het onderzoek ia geschied cn het rapport is ter plaatse uitgebracht met het gunstig resultaat, dat thans aan het gemeente- be-tuur van Axel is uitgekeerd de som van 10.000. De lieer W. Bloem, burgemeester van Ambt-Hardenberg is gisteren te Utrecht overleden in den ouderdom van 61 jaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1