BUITENLAND. BINNENLAND. 3e Jaargang. DINSDAG 14 MAART 1922 No. 3772 (ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, I S.60 per kwartaal. SS onre A(renten 20 cent per week, 2.C0 per kwartaal. Franco per post Per kwartaal ,1 Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné'a verkrijgbaar betaling van 60 et. per kwartaal, bfj vooruitbetaling. Af- EJrliike nummers 6 ct„ met Gelllnetreerd Zondagsblad 10 et. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE .ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen cent per reg® Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYERTENTIEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop t 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 it nummer bestaat uit twee bladen n Scheeve voorstelling. 'ilen zal niet kunnen beweren, dat wij wjjj. of critieklustig zijn ten opzichte jQ journalistieke beschouwingen van azen collega „Het Leidsch Dagblad". Haar over wat wij gisteravond lazen uanen we toch moeilijk zwijgen, vooral iel waar het een bestrijding inhoudt jd wat wij verleden week schreven jer Heyermans' Allerzielen". Bet blad schrijft dan: Waarom in R.-K. kringen zoo'n an tipathie bestaat tegen dit oeuvre is ons nooit geheel duidelijk geworden. Men kan toch niet zeggen dat het zich richt tegen de R.-K. Kerk in haar geheel in 't geheel niet tegen de leer van Christus, alleen maar tegen een ze ker bestanddeel daarvan. Hier wordt als 't ware „ex cathedra" ilaard, dat „Allerzielen" wel indruischt •gen een zeker bestanddeel" der R.-K. ark, maar,in 't geheel niet j spatieeren) tegen de leer van Chris- De neutrale theoloog maakt hier wel in ietwat verbijsterende onderscheiding, pij vervolgt dan: gebeurt hetzelfde niet keer op keer tegen andere Kerkgenootschappen, tegen maatschappelijke instellingen, ja «vat niet al? Men kan inderdaad geen enkel too- lelstuk noemen, waarin b.v. een Protes- ntsche dominéé zoo weerzinwekkend ardt voorgesteld als in „Allerzielen" een atholieke priesterI Nesn, hetzelfde gebeurt niet keer keer tegen andere Kerkgenootschap- jn; zelfs nooitl En ten slotte vraagt de recensent: En telt ieder lichaam niet min of neer slechte ledematen, rijp om ge- ioeid to worden? volkomen juist. tar in „Allerzielen" wordt die zonder- Dga priester-figuur voorgesteld als een peering, een kenschetsing van een (el der Katholieke geestelijkheid. En, vervolgens, wij erkennen natuur- jk dat niet alle priesters heiligen zijn of !r volmaaktheid nabij komende perso en; zelfs getuigt de geschiedenis van :hle priesters maar zulk een eemdsoortige priesterfiguur als in „Al- zielen" wordt ten tooneele gevoerd be- lat er toch niet. Wij herhalen ons oordeel, dat de S. D. P. met de vertooning van dit tooneel- uk voor hare leden in den Leidschen louwburg j.l. Zondag, wederom heeft toond een eigenaardige opvatting van Jlksontwikkeling" te hebben HET VOORNAAMSTE NIEUWS. t>e toestand in Zuid-Afrika critiek. Dreigende Kanselierscrisis in Oostenrijk Wegr.) Uitbreiding der uitsluiting in Denemar- Duitschland. De gedwongen leening. de besprekingen van de gedwongen toing in den economisoben Rijksraad is stemmen tegen 4 van patroons en stem van een vertegenwoordiger der beroepen, een motie aangenomen, ib welke de finaacieele commissie uit Raad van uitgifte eener gedwongen voor den wel va-art van Duibsöhilaaid •w zeer bedenkelijk houdt. Engeland. De toestand in Ierland. 0 campagne vanCollins. üicliael Coflms, vergezeld door ver- leidenem zijner aanhangers, bracht ge- °de het weekend een bezoek aan Cork daar zijn propaganda^campagne voor aannemen van het Iersöh Engelsche '8 in opdracht der Iersche voorloo- regeering wort te zetten. Twintig nz«nd personen, waaronder 3.000 ex-sol- verwei,komenden hem. Ee-nige in de gerichte revolverschoten verwekten '««oiinist, er gebeurden echter geen ih R' van de republikeinen c bot ongeduld der menigte op, welke spanning de demonstratie afwachtte. tDfitj rus^verst'oorder3 werden ont- »^n a^Scrajiseld. De pogingen, om 1 enting te verstoren, mislukten ge- yiina heeft krachtig geprotesteerd te- iCjoc tolhek van de republikeinen, die, suaZÜ "det in staat zijn zich den ,van bet Iersche volk te verzekeren, •n^i verwoes,tingspolitiek de onafhau- en welvaart van Ierland bena- Joego-Slavië. De Kleine Entente. Naar de „Vosa. Zbg.'* uit Belgrado ver neemt, heeft op de eerste zitting der klei ne entente BeLLzar Jankovic, het hoofd der Zuid-Slavische delegatie, de grond slagen uiteengezet, waarop de besprekin gen zullen worden gevoerd. Deze zijn: 1. De verbonden vier mogendheden ne men het standpunt in, dat de vredesver dragen moeten worden gehandhaafd en doorgevoerd. 2. De eoonomisohe en financieels ver- eeniging der verbonden vier staten moet actief deelnemen aan den wederopbouw- arbeid van Europa. 3. De vier staten zullen te Genua ten aanzien van sovjet-Rus land'3 erkenning een afwachtende houding aannemen. In een memorandum worden 10 punten ter bespreking vastgelegd, welke door de vertegenwoordigers der staten als grond slagen worden aangenomen. Jankovic besprak den moeilijken finan- cieelen en eecouomisohen toestand der vier staten en wees op de noodzakelijkheid van een gemeenschappelijk optreden te Genua. Tot president der conferentie werd J&nko- Griekenland. De Kabinetscrisis. Sbratos heeft gisteren een kabinet ge vormd, da-t zich binnen een week aan de Kamer zal «voorstellen. Roemenië. De verkiezingen. De uitslag van de Kamerverkiezingen is thans bekend. Er zijn 260 leden der regee- ringspartij gekozen en 97 van do oppositie. Van de 12 herstemmingen staan 6 gunstig voor de liberale partij die bij de stemming over de grondwet meer dan 2/3 varf de achter zach zal hebben. Noorwegen. Principieels dienstweigering. Het adeleting heeft het wetsontwerp aangenomen betreffende bet verrichten van burgerlijke werkzaamheden door personen, die him militairen dienstplicht moeten vervullen, doah die daartegen ernstige godsdienstige of gewetensbezwaren heb ben. Deze personen zullen volgens het ontwerp burgerlijke werkzaamheden moe ten verrichten gedurende denzelfden tijd als de militaire dienstplicht bij de infan terie duurt, vermeerderd met de helft van dien tijd. Gedurende oorlogstijd zullen zij den dubbelen tijd moeten dienen van de klasse, die is opgeroepen en waartoe zij behooren, Denemarken. Uitbreiding der uitsluiting De verwachte tweede bekendmaking om trent de uitsluiting, waarbij een einde ge maakt wordt aan de overeenkomsten, die op 1 Maart zijn afgeloopen, is nu door de vereeniging van werkgevers gepubliceerd. Daardoor zal de uitsluiting na- 20 Maart worden uitgebreid to-t een nieuwe groep ia- brieken en werkplaatsen in verschillende bedrijven. Tegelijkertijd is een eerste bekendma king omtrent een uitsluiting gepubliceerd in verband met alle overeenkomsten, wel ke op 1 April aanstaande afloopen. Zuid-Afrika. De staking aan den Rand. De toestand critiek. De spoorlijn tusschen Germiston en Pre toria is Zaterdagnacht met dynamiet op geblazen. Verantwoordelijk hiervoor is een stakingecommando, welks standplaats door vliegtuigen gebombardeerd wordt. Eenige beambten, die de mijnen van Brak- pan bewaakten en zich aan de revolutio nairen moesten overgeven, werden door dezen met knuppels doodgeslagen. Het optreden der revolutionairen in deze streek is onbeschrijfelijk brutaal. Smuts is na een zeer bewogen reis, te Joa-nnesburg aangekomen. Hij is onmid dellijk aan den arbeid gegaan. De tegen woordigheid van den premier draagt er veel toe bij dat alle krachten tegen de revolutionairen worden geconcentreerd. Vijftienhonderd revolutionairen zijn in het Brixtongebied gevangen genomen. De regeeringstroepen hebben verster kingen gekregen. Zij hebben echter de sta tions nog niet bedwongen. De revolutio nairen vechten vastberaden tot het uiter ste. Groote benden zijn in verschillende plaatsen van het Reef gelegerd. Binnen hun linies hebben eenige koelbloedige moorden plaats gehad. Zondagmorgen bombardeerden vier vlie gers de heuvels van Newland, waar een commando gelegerd was. Een sterke legermacht zuiverde na he vige gevechten de heuvels bij Brixton en de westelijke voorsleden. Zij leed zware verliezen. De artillerie is gereed om de Melville-kopjes te beschieten, waartegen de regeeringstroepen zijn geconcentreerd. Het is blijkbaar de bedoeling om Fords- burg te omsingelen. Fordsburg is het cen trum der revolutionaire beweging en ligt ten westen van- Johannesburg. De regeering werft met veel suoces vrij willigers aan. Langzamerhand komt er voedselgebrek. Buitenlandsche Berichten. Ontploffing. In de Höchst Farbwerke te Höchst a. d. Main, is Zondagmiddag een ketel met azijnzuur gesprongen. Twee arbeiders werden gedood, terwijl een andere zwaar gewond werd. Omtrent de oorzaak der ex plosie is nog niets bekend. Treinbotsing. De „Vossisehe Zeitung" meldt, dat in de bocht bij MeuselwitzRonneburg in de buurt van Leipzig Vrijdag j.l. een botsing plaats had tusschen een locomotief en een vollen werkliedentrein. De losse locomotief, die van den trein, alsmede vier wagens ontspoorden.Tot dus ver is er één doode te betreuren; 10 perso nen werden zwaar, 10 licht gewond. Treinaanslag in België verijdeld. Gisternacht heeft te Aulnoye een aan slag plaats gehad tegen den exprestrein BrusselParijs, waarvan de daders waar schijnlijk dezelfde waren als die van den aanslag van Hennuyères, enkele maanden geleden. Een machine, welke bij het station Aulnoye aan het rangeeren was, liep plotseling op drie wagons levensmid delen. Bij onderzoek, verklaarde de ma chinist, dat hij geen, enkel onveilig sig naal had bemerkt, Inderdaad bleken de dragen van het signaal doorgesneden. Eenige oogenblikken na het ongeluk moest do exprestrein BrusselJarijs pas- secren. Men kon echter nog juist bijtijds maatregelen nemen. Men vermoedt, dat de misdadigers den exprestrein op de ver nieldo wagen wilden doen loopen. Een on derzoek is ingesteld. Bedolven. De „Tennant's Stalk" een bekende fa brieksschoorsteen bonoorden Glasgow, is Vrijdag omgevallen, terwijl werklieden bezig waren hem te sloopen. Vier man werden gedood, twee gewond. Twee andere arbeiders konden zich met moeite redden. Inbraak. Naar verluidt hebben inbrekers in het slot Friedrichshof nabij Hamburg inge- broken.Zij konden zichmeester maken van een aantal zilveren voorwerpen ter waar_ de van vele honderden millioenen mark. Een van de daders werd later gearres teerd. 200 milliocn Mark aan Jinvoelen gestolen. In de* boerenleenbank te Warschau werd een groote diefstal van bankdeposito's ont dekt. Er zijn juweelen ontvreemd tot een waarde van 200 millioen mark. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De minister van arbeid heeft besloten aan bakkersbedrijven met 9 of meer gezel len toe te staan reeds om 3 uur met voor- arbeid te beginnen en 1 3 van de gezellen om 5 uur te laten aanvangen. Een onderzoek naar den arbeid in het landbouwbedrijf. De loonsverlaging in de tabaksindustrie. Do Kamerverkiezingen. Zondag is in den kieskring Rotterdam stemming gehouden over de volgorde van de R.-Kath. candidaten op de definitieve groslijst. Uitgebracht werden 3737 stemmen, waarvan 2812 op het politiek advies, daar van afwijkend 584 en van onwaarde 624. Het aantal stemmenpunten behaald, is als volgt: H. Stulemeyer 24805, mej. J. M. J. A. Meyer 17765, dr. B. J. Huybers 12122, W. Mooyman 9464 en dr. J. G. G. Wiens 5613, zoodat in Rotterdam de rangorde der candidaten aangegeven in het politiek advies, blijft gehandhaafd. Gisteren is in Roermond opgemaakt de uitslag van de stemming in de R.-K. Kies vereenigingen van den Rijkskieskring Lim burg en deze is als volgt: 1. Mgr. Dr. W. H. Nolens; 2. Jhr. Mr. C. J. M. Ruys de Eeerenbrouck; 3. M, G. E. Bongaerts; 4. II. G. M. Hermans; 5. J. J. C. Ament; 6. P. Pulten; 7. M. A. M. Was zink; 8. A. A. W. H. Ivönig Het Politiek Advies luidde: 1. Mgr. No- lens; 2. Jhr. Mr. Ruys do Eeerenbrouck; 3. Bongaerts: 4. Hermans; 5. Ament; 6. Waszink; 7. König; 8. Lambooy. (Laatst genoemde is no. 10 geworden). „De Richting in (lo Politiek" In ons tweede blad (rubriek Binnen land) is geplaatst een stuk onder boven- staanden titel. Daarbij is weggevallen de eerste regel: „In enkele Katholieke bladen lezen we de volgende advertentie". De Paus en Jozef Israels. De kunstschilder Dorus Hermsen te Amsterdam heeft eenige dagen te Rome vertoefd en is tweemaal door den Paus ontvangen. De H. Vader sprak langdurig over ons land, zegt de Tijd, en bracht het gesprek op de Hollandsctie schilderkunst en vertelde van zijn ontmoeting te Milaan met Jozef Israels. Deze offreerde toen als een klein bewijs van dankbaarheid voor bewezen diensten aan mgr. Ratti, destijds bibliothecaris der Ambrosiana te Milaan, een zijner etsen van het schilderij De Blinde, „welke ets ik, zei de H. Vader, zorgvuldig bewaar". Ncd. R.-K. Vereeniging van Sigarenfabrikanten. Verzoek tot uitstel tot invoering der Tabakswet. In haar dezer dagen te Eindhoven ge houden algemcene vergadering heeft de Ned. R.-K. Vereeniging van Sigarenfabri kanten met algemeene stemmen besloten ondarstaand telegram aan den Minister van Financiën te zenden: De Ned. R.-K. Vereeniging van Sigaren fabrikanten, te Eindhoven in algemeene vergadering bijeen, verzoekt Uwe Excel lentie met den meesten aandrang de in voering der Tabakswet twee jaren uit te stellen. Uit de tabaksnijverhoid. Loonsverlaging. De hoofdbesturen van de samenwerken de werknemersbonden in do tabaksnijver heid zullen nog voor den afloop van het collectief arbeidscontract (16 dezer), met de hoofdbesturen van den Noordelijken Patroonsbond on den Nod. R.-K. Sigaren- fabr.bond vergaderen, teneinde een voor- loopige nieuwe regeling in de plaats van het vervallen contract te treffen. Daarna zal met spoed, vam weerszijden, een nieuw arbeidscontract worden voorbereid, het welk van terugwerkende kracht zal zijp tot 16 dezer. In afwachting van het ver loop vaff zaken heeft het hoofdbestuur van den Ned. R.-K. Tabaksbewerkers- bond zijn leden aangeraden om een moge lijke na 16 dezer aangeboden loonsverla ging te aanvaarden, op voorwaarde, dat de betreffende patroons naderhand de nieuw getroffen collectieve overeenkomst zullen naleven en wel met. terugwerkende kracht tot 16 dezer. De arbeidsbonden, en wel met name die in liet Zuiden, zullen zich niet tegen een matige-loonsverlaging verzetten, doch in de voorgestelde 15 pro cent wenschen zij niet te treden. Bloemlmllen naar Duitschland. Zooals uit de verslagen in de Duitsche bladen blijkt, werd op de algemeene ver gadering van het „Verband Deutscher Gartenbaubelriebe" gehouden op 25 en 26 Februari 1.1., besloten de Regeering te ver zoeken, evenals het vorige jaar, wederom invoer van 750.000 K.G. bloembollen toe te staan. Electrificatie tram 's-GravenliarjeLeiden Men schrijft uit Leidschendam, dat aldaar de laatste weken groote partijen rails enz. worden aangevoerd, welk ma teriaal bestemd is voor de electrificatie van bovengenoemde tramlijn. Met kracht wordt reeds aan den ombouw van de lijn gewerkt, opdat naar men hoopt in 1923 het geheel geëloctrificeerd zal zijn. Fusie tusschen N.V.V. en A.N.V. Naar wij vernemen is zoodanige over eenstemming bereikt, dat het zal komen tot een fusie tusschen het N.V.V. en het A. N. V. Gemengde Berichten. Ontrouwe Postbode gearresteerd. Sedert geruimen tijd was gebleken, dat brieven en andere poststukken, voor de Eerw. Zusters van den H. Geest, klooster Mariënbosch te Baexem, hunne bestem ming niet bereikten. Reeds meermalen, al dus de „Msb." werd een onderzoek inge steld, doch tevergeefs. Men slaagde niet in, den dader te achterhalen. Door de ijverige bemoeiingen en het tactvol optreden van den brigadier der rijks veld wacht Bockelaer te Baexem is het thans gelukt., den bedrijver dier prac- tijken, den 23-jarigen postbode P. J. S. aldaar, aan de kaak te stellen. Bij het ondergane verhoor heeft S., die werd aangehouden en ter beschikking van de Justitie naar de gevangenis te Roer mond werd overgebracht, bekend op ver schillende tijdstippen brieven en andere poststukken geadresseerd aan do Eerw. Overste van genoemd klooster, te hebben vwpji&tnrd. Gewone correspondenties werden door hem verbrand; geldswaarden eigende hij zich toe. De ramp in het Zwarte Water. Gistermiddag had de begrafenis plaat» van het eerste slachtoffer van de ver schrikkelijke ramp te Genemuiden. Het stoffelijk overschot van mevr. H. Groote Balder.haar Hoogervorst, de echtgenoot* van den burgemeester werd onder groote belangstelling voorloopig in het lijkhuisje op de algemeene begraafplaats onderge bracht om binnenkort te worden vervoerd naar Hardenberg, waar het in den familie grafkelder zal worden bijgezet. Op ver zoek der familieleden, zijn de 4 lijken van den gemeente-opzichter en diens echtge noote, den heer en mevr. Hellenthal, mej. de weduwe Eenkhoorn en den veerman' Thijs Velthuis, in de Kerk geplaatst. He denochtend heeft de plechtige uitvaart plaats gehad. Tramongeluk. Te Oudenhoorn heeft een irambotsing plaats gehad. Een tra m uit Rotterdam, die om half acht Oudenhoorn passeerde, liep op een stils taanden goederentram van do R. T. M. Vier goederenwagens werden uit de rails geworpen, terwijl de looomo- tief aan voor- en achterzijde ingedrukt werd. Een 1© Mas rijtuig werd totaal ver nield, de postwagen kwam op het balcon van een der rijtuigen terecht. Een zoon van den burgemeester van Oudenhoorn, die op dit baloon stond, kan zioh nog red den, door van de tram te springen; hij zou anders zeker verpletterd zijn. De twee postbeambten sprongen uit het raam ea kwamen met den schrik vrijde schade ie vrij groot. Een Zeeleeuwenbassin in de Rotterdauischo Diergaarde. 'De Rotterdamsche diergaarde zal dilj jaar een bassin voor zeeleeuwen krijgen. Het bassin, dat ellipsvormig moet worden! met een lange as van 30 M., zal uitgevoerd worden naar een ontwerp -.an den Zwit* serschen beeldhouwer Eggerschwyler. Het bassin krijgt een plaatsje op eert hoek tegenover den Diergaardesingel. He# zal niet minder dan ƒ70.000 kosten. He# ligt in het plan nog dit jaar 't werk ta'j doen uitvoeren. Drie zeeleeuwen zullen uit Galifornië worden aangevoerd. - Toen Zondagavond del bewoners van perceel Brouwerstraat 20 të Amsterdam, thuis kwamen, bemerkten zij, dat het paneel uit de deur, welke op de tweede verdieping toegang geeft tot de wening, verdwenen was. De politie werd gewaarschuwd en een onderzoek ingesteld Het bleek, dat de heeren inbrekers zicbf niet hadden gehaast bij hun werk. Kasten en laden waren opengebroken en leegge haald. Lijfgoederen lagen ©ver den grond verspreid. Een bedn: x •-+ i 200 en 100 si garen werden vermisk <ie dieven geert onbekenden moeten g( wecst zijn, blijkt daaruit, dat men juist het tijdstip had uit gekozen, dat de bewoners van een en twee hoog afwezig waren. Tot op heden heef# men nog geen spoor var d-n dad vs. Gistermorgen or o ag een juist uit de gevangenis ontslagen mart in een vlaag van moedeloosheid, over de leuning van de Schipbrug te Arnhem. HQ werd door den stroom een eind meegeno men, totdat hij zich inmiddels bedacht had en toch maar wilde blijven leven. Hij slaagde er in, zich geruimen tijd zwem mend aan de oppervlakte lo houden. Met een roeiboot gingen eenige brugknechtert •hem achterna. Slechts met groote moeite gelukte het den drenkeling weer behou den aan den kant to brengen. In verband met de uit* gifte van valsche kwartjes te Maastricht, we-d door de recherche een onderzoek in! gesteld in de woning van J. van Herg Frankrijk en oen complete installatie irt beklag genomen. Tevoren was de zoon aart gehouden, op wien een valsch kwartje" werd bevonden; na de huiszoeking werd ook de vader in arrest gesteld. Zondag werd de laat-, 9to wagon van een van het rangeerter-i rein te Onnen (Gr.) naar het Zuiden vcr-J t.rekkendert goederentrein aangeredetf door den achtersten wagon van een ach-', terwaarts rangeerenden goederentrein; met het gevolg, dat beide wagens derail leerden en ernstig werden beschadigd. Te Eindhoven is bij dé Pliiilips-co operatie ingebroken ©n 1503 In Friesland w o r d t t genwoordig de roode kool verkocht tegert 80 90 cent per stuk. Ha een inspannend au jacht op een motorrijwiel is nabii het pa- J leis te Soestdijk door den rijksveldwachter J S. Roekamp te Eemnes gearresteerd zekOTrt^ 23-jarige D. B. uit Rotterdam, verdacht van rijwieldiefstal. Gebleken is, dat. D. 15. dien morgen een Simplex rijwiel uit het portaal der R.-K. Kerk te Laren heeft ont-1 vreemd. De dief is gevankelijk naar Laren overgebracht c-n aan de justitie te Ams .^r dam overgeleverd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1