[jaargang.
DINSDAG 21 FEBR0AÜ1 1S22
No. 3754
'e ^eidóclieSouumt
Ft (NNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Leiden 1» cent per week, 1 2.60 per kwartaal,
4 „enten 20 cent per week, 12.00 per kwartaal
icTper POBI 3 2 05 per kwartaal,
nln.treerd Zondagsblad le voor de Abonné'B verkrijgbaar
.inline van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
ke nummers tl ct, met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct.
Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. 1
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rege
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
V3n het tarief berekend.
KLEINE ADVERTENTIES, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur
koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50
mmer bestaat uit twee bladen
'ROPAGANDA.
volgende plaatsen zijn groote pro-
a-vergaderingen uitgeschreven, voor
B organisatie, zooals medegedeeld,
(urant bemiddelend is opgetreden.
nieuwkoop.
derdag 23 Februari
Patronaatsgebouw te 7uur.
eer is de heer B. Th. d e "W o 1 I.
nar oudewetering.
3t} jj d a g 24 Februari
afó v. d. Borat te iyt uur.
Ier: Pastoor! deKok, van
,Peirus Canisius.
aanleiding van de vraag: „W i e
tdePet rusOanisius
vruchtbaren arbeid
t z e t t en?" zou ik gaarne nog
Igende onder den aandacht van de
Leiden en omgeving brengen,
motiveering van de vraag te
heeft de grootere uitbreiding
conferenties voor andersdenkenden
ge gehad een meerdere gratis ver
ing der brochuren en is daardoor de
a P. C. in zoo'n ongunstige conditie
en, dat de propaganda eenigen tijd
gorden stopgezet. Zoo als ook uit een.
lenige dagen ingezonden stuk bleek,
ook te Leiden de conferentie die er
uden. Ook hier ver-
P. O. financieel en
n n. Ook hier zou dus het werk
onvolledig gedaan kunnen worden,
geen hulp komt. Behalve door an-
Snkenden worden de conferenties
door veel Katholieken bijgewoond,
deze hoorders en de overige
leiden en omgeving het stopzet-
xfoogenï De hulp uit Leiden voor
0. ia heelaas uiterstgering.
1 ter stede zijn slechts twee bescher4
leden (die 10 of meer betalen)
i elf donateurs (die 2.50 k 5 be-
vier begunstigers (die f 1 k f 2
ffl). Slechts 24 personen hebben een
ement op het maandblad „Het
3 per jaar),
is dunkt mij plicht voor onze Katho-
het goede werk van P. C. te
n het voortbestaan der conferen-'
lijk te maken. Daarom kom ik
f dringende bede om toch zooveel
lijk steun te brengen, door als be-
ead lid, donateur, begunstiger of Ie-
i „Het Schild" den arbeid van P. C.
Men kan zich daarvoor
hij ondergeteekende.
H. J. TAVERNE,
werkend lid van P. O.
i Singel 23.
'ensioenen.
Eerste Kamer heeft verleden week
Wn stem meerderheid de gewijzigde
lenwet verworpen.
er zijn al heel wat protesten opge-
van rechts en van links, tegen dit
-votum.
zou 't haast niet durven wagen, om
iaar iets aan te voeren om die Eerste-
■stemming le verdedigen,
is er wel een motief naar voren te
welke deze houding verklaart,
wel een motief, ontleend aan den
gijken toestand der financiën van
gemeenten.
't is volkomen waar, dat de be-
n i e t mag worden gezocht in
van wat dengenen, die hun
geven aan de gemeenschap, naar
en billijkheid toekomt: een goed
en een bestaansmogelijkheid voor
els zij niet kunnen werken, en
oeel voor hunne weduwen en wee-
3r sluit zulks in, dat aan al deze per-
i wordt gegeven een pensioen voor
W en voor hunne weduwen en wee-
ïetwelk is premievrij èn verhoogd?
1 zeggen aan al deze personen, óók
flen, die hooge en zeer hooge inko-
Senieten.
Doen de laatstbedoelde althans niet
•et verhoogde pensioen iets bijdra-
anders zélf voor een suppletie-
!°en zorgen?
deze vraag wordt gesteld en door
bevestigend wordt beantwoord, kan
•et zoo erg bevreemden, als men
nnig neemt van do cijfers, door den
L? "'jselaar in de Eerste Kamer aan
m deQS burgemeester deelde
a dat in onze stad de pensioen-
t.t ^keIe jaren zijn gestegen van
i ini 000cen bedrag, zoo groot
om-i 0Pbrengst van den hoofdelij
ks» toen.de heer De Gijselaarhet
Peestersambt van Leiden dan-
gWjen kunnen ook na do veelbe-
'er®lc-Kamcr-beslissing de be
langhebbenden, meenen we, tóch wel
„ruhig" zijn. 't Wil ons voorkomen, dat
de Tweede Kamer een voor de betrokke
nen minder gunstige verandering van de
Pensioenwet wel zal terugwijzen zóó, dat
de wet wéér in haar eersten vorm de
Eerste Kamer zal bereiken, welke wel niet
o.i. voor den tweeden keer zal tegenstrib
belen.
Wij achten het echter nuttig en
eerlijkheidshalve ook noodzakelijk eens
wat licht over deze kwestie te werpen.
BUITENLAND.
het voornaamste nieuws.
Naar verluidt is in Portugal wederom
een revolutie uitgebroken.
Een nieuw verbond tusschen Italië en
de Balkanlanden in wording?
De opstand in Montenegro,
De Vredesonderhandelingen.
De Conferentie te Genua.
Een nieuwe nota der
Fransche Regeering.
De „Temps" meldt, dat de Fransche re
geering, die de conferentie te Genua zorg
vuldig wil voorbereiden, tot de overtuiging
is gekomen, dat de werkzaamheden van
haar experts te Parijs zeer waarschijnlijk
drie weken in beslag zullen nemen. Bijge
volg heeft zij aan alle mogendheden, die
tot deelneming aan de conferentie zijn uit
genodigd, laten weten, dat het niet moge
lijk is, dat de conferentie op 8 Maart bij
eenkomt en heeft zij aan de Italiaansche
regeering verzocht de conferentie uit te
stéllen.
Duitschland.
De Ontwapening.
In de onthullingen over de ontduikin
gen, welke er in Duitschland zouden
plaats vinden, ten aanzien van de ontwa
peningsparagrafen uit het verdrag van
Versailles, zegt de Times", dat in enkele
Duitsohe fabrieken zevenmaal zooveel
houwitsers zijn gevonden als het Duitscüe
leger volgens het vredesverdrag mag be
houden.
Mijnwerkersstaking.
Nadat de mijnwerkers het voorstel der
Mamnsfeldisehen Syndikate A. G. om de
geschillen aan een scheidsgerecht voor te
leggen van de hand hadden gewezen, is
de staking in Midden-Duitsc-hland gister-
Frankrijk.
Een Engelsche nota:
In een ontvangen nota heeft de Engel
sche regeering het voorstel aangenomen,
dat de Commissie van Herstel de Duit-
sche betalingen voor 1922 zal vaststellen,
maar zij vraagt dat een zeker aantal
schikkingen, welke te Cannes zijn getrof
fen, zooals die betreffende de kosten der
bezetting, de uitvoering van de overeen
komst van Wiesbaden, de verdeeling der
stortingen in baar onder de Geallieerde re
geeringen als definitief beschouwd zullen
worden. Anderzijds zou de gewijzigde over
eenkomst van 13 Sept. IX onmiddellijk ge
ratificeerd moeten worden.
Engeland,
Bezuiniging.
Naar verluidt doet de admiraliteit voor
stellen om, ter wille der bezuiniging, te ko
men tot een verlaging van het aantal vlag
officieren, dat haar is toegestaan. Voor
eerst zal de nieuwe lijst van 92 admiraals,
vice-admiraals en schout-bij-nachts wor
den teruggebracht tot op 77. Voorts stelt
de admiraliteit voor om binnenkort over te
gaan tot beperking van de uitgaven voor
de vloot.
Portugal.
Een nieuwe revolutie?
De Regeering verlaat
Lissabon.
De vorige week zijn verschillende offi
cieren in verband met de bedreiging met
opstand door revolutionnaire elementen
der uiterste linkerzijde gearresteerd.
Daar de houding der republikeinsche
garde twijfelachtig is, is de regeering met
den president uit Lissabon naar de öaxias-
oitadei teruggetrokken.
Het gerucht gaat, dat in Portugal een
revolutie is uitgebroken.
Montenegro.
Een nieuwe opstand.
Het „Neue Wiener Montagsblatf' ver
neemt uit Laibach, dat in Montenegro on
der leiding van den gewezen Montene-
grijnschen generaal Vesovisj, een nieuwe
opstandige^ beweging is uitgebroken, die
in betrekking staat met de Kroatische boe
renpartij onder Raditsj. Ook in Zuid-Ser-
vië is een dergelijke strooming ontstaan.
Het Belgrader blad „Balkan" eischt, dat
de regeering snel zal ingrijpen, opdat deze
provincie niet voor Zuöd-Slavië verloren
gaat. De onzekerheid in Zuid-Slavië neemt
voortdurend toe. Troepen franctireurs en
deserteurs teisteren de dorpen, plunderen
deze en leggen den inwoners schattingen
op. „Hbld."
Italië.
Een nieuwe Balkanbond onder leiding
van Italië?
Naar verluidt worden er op het o ogen
blik onderhandelingen gevoerd tussohen
Rome, Sofia eai Athene, welke heb gevolg
zijn van een door de Italiaansche regee
ring genomen initiatief. Deze onderhande
lingen zouden de vorming van een nieu
we Balkanbond ten doel Rebben, onder
leadig van Italië. De aanleiding tot deze
actie van de zijde der Italiaansche regee
ring is het sluiten van. het geheime mili
taire verdrag tusschen Roemenië en Zuid-
Sla vië, waardoor de Italiaansche plannen
om Zuid-Slavië te doen insluiten door Roe
menië, Hongarije en missohien Oostenrijk
verijdeld zijn. Italië_ zou nu dezen nieuwen
Balkanbond onder zijn leiding willen vor
men, ten einde het bondgenootschap tus
schen Zuid-Slavië en Roemenië te verlam
men en zijn eigen internationale positie te
bevestigen, te meer, daar Italië zich ook
thans nog in de groote entente vrijwel ge-
isoleerd voelt. De onderhandelingen, welke
thans gevoerd worden, hebben onder de
strengste geheimhouding .plaats." Sedert
eenige dagen vertoeft een buitengewoon
Italiaans oh gezant te Constantinopel.
Amerika.
Dreigende Mijnwerkersstaking.
Uit Indianopolis wordt gemeldDe con
ventie der vereenigde mijnwerkers heeft
een resolutie aangenomen ten gunste van
een algemeene staking in de anthraciet-
velden op 1 ApriL Over deze resolutie zal
onder de leden een stemming worden ge
houden, indien voor dien tijd geen nieuwe
loon regelingen worden getroffen.
Van het Vaticaan.
Een encycliek van Paus Pius XL
Naar de „Voss. Ztg." verneemt, zal bin
nenkort de eerste encycliek van Pans Pius
XI verschijnen. Zij zou het standpunt van
den Paus ten aanzien van de problemen
der buitenlandsche politiek bevatten.
Buiteniandsche Berichten.
Bomaanslag te Livomo,
Te; Livorno ontplofte Zaterdagnacht
een bom bij den winkel van een anti
quair. De winkel werd 'beschadigd. Een
andere bom stond op het punt te ontplof
fen, toen gelukkig de lont uitdoofde. De
ze aanslagen welke aan politieke motie
ven worden toegeschreven, lokten repre
sailles uit. In den morgen werden twee
bommen, waarvan er één ontplofte, tegen
een winkel geworpen.
Veertien mensehen verdronken.
Uit Kaapstad wordt gemeld: Zondag
middag zijn veertien mensehen, die visch
ten in een van zeilen voorziene motorboot,
bij Falsebay door storm overvallen. De
boot sloeg om, waardoor allen verdron
ken.
Gelyncht.
To Indianola, een plaatsje in Florida,
heeft weer een lynch geval plaats gevon
den. Het slachtoffer was, naar de „N. R.
Crt." meldt, een neger; maar in afwij
king van hetgeen bij zulke treurige ge
beurtenissen meestal het geval is wa
ren ditmaal de lynchers zelf ook negers.
De ter dood gebrachte rasgenoot was een
school van kleurlingen-kinderen binnen
gekomen, bad er een klein meisje ver
moord en een jongetje doodelijk ge
wond.
Stadsbestuurders als Dranksmokkelaars.
Te Newport (Kentucky) zijn bijna alle
burgerlijke ambtenaren in arrest gesteld
wegens het vervaardigen en verkoopen
van likeuren.
De burgemeester, het hoofd der politie
en andere heeren van het gilde der clanders
tine likeurstokers werden allen gevangen
genomen, nadat Ido openbare gebouw"en
door troepen omsingeld waren.
De militairen oefenen voortdurend toe
zicht uit en hebben heel wat geheime dis
tilleerderijen ontdekt en duizenden liters
whisky in beslag genomen.
Gasvergiftiging.
Door het inademen van vergiftige gas
sen zijn Zaterdag zes man in* de Laura-
mijnen om het leven gekomen. Daar het
reddingswerk energiek aangepakt werd,
slaagde men er in de overige mijnwerkers
lo redden.
Een ijsberg in het Kattegat.
Volgens bericht uit Kopenhagen is do
doorgang voor de scho'-nvaart in hsc
Kattegat volkomen versperd door een ge
weldigen ijsberg, welke een halve mijl
lang is en zoo hoog als een flink huis.
BINNENLAND.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
De malaise in de industrie.
De groentijd in het Utrechtsch Studen
tencorps.
Dc Kamerverkiezingen.
Kieskring Haarlem
De Il.-E. Kamercentrale in den kies
kring Haarlem heeft het volgend advies
voor de kiezers vastgesteld: 1. Mr. J. B.
Bomans; 2. Ghr. J. v. d .Bilt, Den Helder;
3. Mr. Paul Reymer, Hilversum; 4. mevr.
S. L. C. Bronsveld—Vitringa, Hoorn; 5. A.
B. Michielsen, Haarlem; 6. Mr. A. J. M.
Leesberg, Alkmaar; 7. A. J. Loerakker,
Schoten; 8. B. Vletman, Heiloo; 9. P. Heil-
ker, Hoofddorp; 10. Cbr. M. Janssen, Am
sterdam. Voorts besloot de vergadering,
gecombineerd op le trekken met den kies
kring Den Helder.
Men weet, dat op de Katholieke lijst in
Overijssel als no. 2 achter den heer Engels
minister Aalberso geplaatst is.
Naar de Katholieke „Twentsche Crt."'
mededeelt, is men van Katholieke zijde
in Twente bezig een Comité van actie te
gen de Kamercandidatuur-Aalberse ineen
te zetten. Het Comité heeft aldaar een pro
testvergadering belegd. (Dat zal wel een
heel klein Comité zijn, dat weinig aan
hangers vindt).
Volgens het „Dagblad van Noord-Bra
bant" wordt in den Rijkskioskring Tilburg
in arbeiderskringen veel werk gemaakt
voor de keuze van den heer Nivard. Een
speciaal Verkiezingscomilé is er mee be
zig, om dezen als arbeiderscandidaat in
de plaats te 6tellen van den heer Feber,
die op de Tilburgsche lijst voorkomt als
Indische specialiteit.
De heer Wijk heeft te kennen gegeven,
dat hij in geen geval een nieuwe candida-
tuur voor de Tweede Kamer zal aanvaar
den.
De malaise in do industrie.
Steun aan zwakke bedrijren.
Geen -protectie-maatregelen.
Zaterdag 18 Februari j.l. vergaderde in
het gebouw van het departement van
Landbouw de Commissie voor de Econo
mische politiek ter behandeling van het ad
vies der subcommissie voor de Economi
sche Politiek, welke in opdracht had een
onderzoek in te stollen naar hetgeen kan
geschieden om de huidige depressie in het
bedrijfsleven te verzachten, en na te gaan
cf daartoe een der navolgende maatrege
len kan en moet worden genomen.
le. het instellen van invoerverboden en
of verhoogen van invoerrechten;
2e. het verleenen van crediet;
3e. het toekennen van bijzondere voor
rechten aan Nederlandsche firma's of in-,
dustrieën voor Regeoringsleveringen.
De commissie nam mot groote meerder
heid het besluit, dat het niet gewenscht
was tot verhooging van invoerrechten
over te gaan.
Vervolgens kwam aan do orde het ge
ven van de bevoegdheid aan de Regeering
zulks bij eene wet te regelen in zeer
bijzondere gevallen invoervorboden te kun
nen uitvaardigen, welke in ieder geval een
tijdelijk karakter zouden moeten dragen.
Over dit onderwerp staakten in de verga
dering de 6temmen. Voorts werd het met
groote meerderheid van stommen wenscho-
lijk geacht, dat de Regeering de bevoegd
heid hebbe om buitengewone credioten te
verleenen:
lo. aan levensvatbare bedrijven, welke
door de crisisomstandigheden tijdelijk in
financieele moeilijkheden verkeeren;
2o. aan fabrikanten en in uitzonderings
gevallen aan handelaren ten einde relaties
in hot buitenland te behouden of te her
winnen;
Zulks met het doel do werkgelegenheid
hier te lande zooveel mogelijk op peil te
kunnen houden.
Ton slotte werd op voorstel der sub
commissie de wenschelijkheid geuit, dat in
het algemeen hij bestellingen of opdrach
ten door liet Rijk of openbare lichamen
aan do Nederlandsche nijverheid voorkeur
boven de buiteniandsche behoort te wor
den gegeven en werden eenige punten be
sproken in zake de wijze waarop aan dit
voorkeursrecht uiting ware te geven.
(Corr.-Bur.)
Ce uitlatingen van 't Kamerlid Gerretson
over België.
Uit Brussel seint, men dd. IS dezer aan
do ..Msb.":
In Belgische regeeririgskringen schijnt
men zeer ernstig ontstemd over de uitla
tingen van don heer Gerretson in de Neder
lands oho Tweede Kamer, waar hij zich
mengde in de binnenlandsche aangelegen
heden van België. Men is vooral getroffen
door de slotpassage van des heeren Ger-
retson's rede en de mogelijkheid schijnt te
bestaan, dat de Belgische regeering naar
aanleiding van deze woorden opheldering
zal vragen in Den Haag.
Het slot van de rede was aldus
„Mijnheer de Voorzitter. Het is merk
waardig, dat de buiteniandsche politiek
van België zoo sterk wordt boheerscht
door de binnenlandsche.
Hier valt de aandacht op een zeer merk
waardig feit: Allicht zou men meenen, da
voorstanders van neutraliteit bij de meer
pacifistisch aangelegde socialisten te vin
den, en de voorstanders der Fransche al
liantie bij de meer imperialistische liberale
finantiewereld. Toch is dit niet het gevaX
Bijna zonder uitzondering valt de schei
dingslijn tussohen de voorstanders en da
voor Nederland gevaarlijke alliantie-poli
tiek en do voor Nederland wenschelijke
lijke neutral!beits-politiek samen met de
scheidingslijn tusschen Walenland en
Vlaanderen. Heel Walenland, heel Brussel,
is voorstander van een eenzijdige alliantie,
•waarvan de geheele Belgische Schelde- en
Wielingenpolitiek een noodzakelijk uit
vloeisel en een integreer end bestanddeel
isi; alle bewuste Vlamingen daarentegen
zijn tegenstanders van voor Nederland on
acceptabele eisohen in zake ook o.a. de
Schelde en de Wielingen.
Mijnheer de VoorzitterIk heb dit al
les alleen gezegd omdat ik het wenschelijk
achtte, dat in deze Kamer eens uiting
werd gegeven aan het in breede lagen van
ons volk groeiend besef, dat een duurza
men veiligheid aan onze zuidelijke grens
en daardoor inkirmpen van ons staande
leger niet mogelijk is, voordat het Neder
lands ch sprekende en denkende deel van
België, d.w.z. voordat Vlaanderen binnen
België tot volkomen politieke mondigheid
zal zijn gekomen."
De Gynaecologische kliniek te Utrecht,
gesloten.
De. gynaecologische kliniek te Utrecht»
is gesloten, daar er geen voldoend toe
zichthoudend personeel is.
Pogingen om personeel te krijgen hadden
geen resultaat, daar het salaris onvoldoen
de is. Reeds het vorige jaar werden met
het oog op het gebrek aan personeel zoo
weinig mogelijk patiënten opgenomen.
Thans is de opneming geheel stop gezet.
De patiënten worden nu zooveel mogelijk
thuis verpleegd.
Ds. W. H. Lieftinck en het Utrechtsch
Studentencorps.
De heer W. H. Lieftinck, em. predikaat
te Uti*echt, zet zijn actie tegen de jongste
gebeurtenissen in den groentijd van het
Utrechtsch Studentencorps voort. Hij richt
thans een openbrief tot de leden van dat
corps, waarin hij o.m. het z. i. onloochen
baar feit constateert, dat er in hot U.S.C,
vooral in verband met den groentijd, mo
res heerschen, die lijnrecht ingaan tegel
art. 23, alinea I, der corpswet„Het is ver
boden op de novitii anderen dan moreetea
dwang uit te oefenen en hen hardhandig te
behandelen."
O.m. schrijft hij„Wil het U. S. C. per
se, in plaats van de corpswet zulke mores
hand-haven; per se straffeloosheid besten
digen voor dingen die misschien vroeger,
toen er ten onrechte voor studenten
als 't ware een aparte maatstaf gold, er nog
mee dóór konden, doc-h die thans reeds
lang zijn geoordeeld, óók met het oog op
den ontzaglijken ernst der tijden wil het
U.S.C. zich inderdaad ten opzichte van
zulke dingen niet herzien en aan banden
leggenfiat! Maar: dan ook rond er
voor uitkomen en de misleidende wetsarti
kelen te niet gedaan, zoodat degenen, die
zich als novitii laten inschrijven, weten,
wat hun te wachten staat, en de ouders
van a.s. studenten zich nog eens ter dege
kunnen bedenken, alvorens hun zonen verlof
te geven om lid te worden van een stu
dentencorps, 't welk uit een moreel oog
punt zoo vèr verkiest te blijven beneden:
het peil, waarop tegenwoordig een corpora<-
•tie van jonge mannen, voor God en men
sehen, behóórt te staan."
Blijkens de officieele mededeelingen,
dienaangaande ingekomen, hebben, zoo
wel de Algemeene Kerkeraad der Neet.
Herv. Gem. als de Aartsbisschop va
Utrecht gaarne en volkomen ad h a-e s io be
tuigd aan het adres, door den em. predl
W. H. Lieftinck gericht tot den Acade-
misohen Senaat en handelend over den!
.groentijdschandalen en heb zedelijk
bankroet van het Utrechtsche Studenten;
Corps. i
Rustoord voor Alcoholisten.
Na-ar wij vernemen, zal de dr. Ariönïi
vereeniging hoogstwaarschijnlijk een R. Bm
rustoord voor mannelijke alcoholisten eh
lichte zenuwpatiënten openen op 1 April
a. s.
Uit den Yrijz. Bcmocr. Bond.
Op do alg. vergadering van den Vrij&
Dèmocr. Bond is bij hoofdelijke stcmtming
met 159 tegen 4 stemmen de volgende men
tie van het bestuur aangenomen:
„Do vergadering, gehoord de debatten
over de geschillen-Teenstra en .Koster,
verklaart, dat do feiten, die blijken vast
