m m buitenland. binnenland. 26 JANUARI 1922 No. 3732 SSE t, LEI so. kei sv/a po ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Lelden 19 cent per week, J 2.60 per kwartaal. Bil onze Agenten 20 cent per week, J2.60 per kwartaal. Franco per post j 2 95 per kwartaal. Het Geïllustreerd Zondageblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling van 50 ct per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers C ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Ziterdas 8J cenl por reset Oreri?e de?en 80 cenlperre». Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hel dnbbe'.o van het tarief berekend. KLEDTE ADVERTENTIES, ran ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en Sim, koop en verkoop t 0.75 'e Zaterdag, overige dagen f0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen Het politiek advies. Zooals bekend, zijn Zaterdag te Utrecht bij elkaar gekomen de afgevaardigden der R.-K. Bijiksldeskirinigorganisa-ties ter be- Iipretring van heit resultaat der voorloopige candidaa-tstelling voor de Tweede Kamer, cm daarover onderling van gedachten te wisselen, en er een algemeen© conclusie uit te trekken, die den leden onzer kiesver- eenigingen wordt aangeboden als een ad- ies. Dat advies is Dinsdag in de Katholieke Wij willen naar aanleiding daarvan op Benige feiten wijzen, welke liggen opgeslo ten in het be doeld ad nes. Niet komen in de Kamer terug de heeren H.tJArts (Tilburg), Fruijtier (Middelburg,) mr. nsdaj 6wane (VHertngenbosob), Poe-ls en van GtroenendaaJ (Limburg). Voor dezen heb ben een vaste plaats in het advies gekre gen achtereenvolgens de heeren ir. Feber, st Sti Fruytier (de zoon), P. van de Putt, Jhr. Buys de Beerenbrouck en J. J. C. Ament. Over bet laatstgenoemd zittend Kamer lid v. (j^oenendaal zullen we maar oiet spreken. De heeren Fruytier en Poels Gri tijn vrijwillig heengegaan, terwijl de beer mr. Swane (diie door voorkeurstemmen leiwas gekozen) niet door de georganiseerde en,K Jnezers is naar voren gebracht, en de heer [Arts niet meer in aanmerking is gekomen vanwege diens hoogen leeftijd. De naam van den heer mr. dr. J. van die op de Bossche lijst niet -voor- ;a kwam. is af gebleven, doch komt voor op enkele andere lijsten, al is 't niet op ïen plaats, die zijn verkiezing waarschijn lijk ma-akt. u Minister Ruys de Beerenhrouok heeft een plaats- als No. 2 op de Limburgsche lijst bekomen, dus de zekerheid van een imerzetel. terwijl Minister Aalberse een waarschijnlijke kans heeft, doordat hij no. 2 staat in Overijssel, terwijl bovendien ook sn Haag de attentie heeft gehad den nister van Arbeid als No. 2 in het Ad- 5» InTet 'mStomTIb niet aan een vrouw een >laats gegeven, die haar een verkiezing rerzekert in Amsterdam staat, echter mevr. BronsveldVitringa No. 2 en maakt iaar geen slechte kans. En nu het Advies wat den kieskring Lei- Hen betreft. Zooals bekend mag verondersteld, heD- ben we in den kieskring Leiden alleen ze kerheid voor den lsten candidaat. Optimis ten mogen ook op een 2den zetel re kenen. En nu mogen wij met voldoening er op wijzen, dat de Katholieken in den kies kring Leiden weer in de Kamer zullen kun nen brengen den zoo boog geacht en Ka<- mer-voorzitter mr. dr. Kooien. Voor Leiden is No. 2 geen onbelangrijke plaats, als in ieder geval de eerste plaats vervanger, terwijl ook de plaats No. 3 met van belang ontbloot mag worden geacht. En nu is de bezetting van de plaatsen 2 en 3, (en evenzeer 4 en 5), als we hebben vernomen, voor zeer vele georga niseerde kiezers een teleurstelling en een ceden voor ontevredenheid. Wij kunnen dit alleszins verklaren. Maar hierbij willen we twee opmerkingen, ma ken Ten eerste, het is zëèr moeilijk, om een kieskring en met name in den kies kring Leiden een zoodanig advies saam te stellen, dat de overgroote meerderheid is bevredigd. Vervolgens, wanneer er zijn, die (voor opgezet waaraan wij onder „ten eerste herinneren) nóg ontevreden blijven laten zij dan langs onganisatorisolien weg trach ten van het bestuur van den kieskring een verklaring te krijgen van bet „waarom' van het Advies een verklaring, die hun ontevredenheid misschien wel niet op klaart tot voldoening, maar dan toch tot berusting. Indien er werkelijk zeer velen kiezers zouden rondloopen, die over het advies on tevreden blijven, dan zal oi. bet bestuur van den kieskring zulk een verklaring ook ïelf wel gewenscht en noodig achten. EN w» ian »EI zaa Salford een plechtige Requiem-Mis opge dragen voor de zielerust van Z. H. Paus Benedictus z. g. Toen pater Gouno, die een lijkrede op den overleden Opperherder hield, den kansel •ge>n had, las hij het volgende schrij ven voor dat de Anglicaansche bisschop van Manchester, dr. Temple, aan den bis- lohop van Salford had gezonden. .Waarde Lord Bisschop. Ik hoop, dat u mij zult toestaan, u deze enkele regelen te schrijven om u namens de leden van de Kerk van Engeland onze oprechte deelne ming jegens de heele Roomsch-Katholieke Kerk te betuigen bij den dood van Zijne Heiligheid den Paus." De „Osservaiore Romano" meldt, dat de begrafenis van Paus Benedictus XV niet later zal plaats hebben dan 26 Januari. Een persstem. In een driestar schrijft „De Standaard" o.m.: In Paus Benedictus verloor de Room- sche kerk een zeer gewaardeerd leider en het Vaticaan een diplomatiek genie, dat aan dit diplomatiek centrum bijzon dere beteekeiiis wist bij te zetten. Met ze'dzimen tact en gioote volhar- dine streefde do Paus naar de beëindiging van den vreeselijken krijg. Zelfs ging van hem een vredesvoorstel uit, dat echter niet tot goed resultaat voerde. Voorts deed hij zeer veel om het lijden an duizenden slachtoffers te verzachten. Door dit alles nu wist hij het Vaticaan nieuwen diplomaticken luister bij te zet ten en hoewel de Proteslantsche volkeren niet die verwachting konden hebben van zijn optreden als de zonen der Roomsche kerk, waardeerden zij toch de goede po gingen en werd menige verbroken ver binding, zij het ook in tijdelijkcn zin, her steld, omdat het van belang werd, het di plomatiek centrum op het Vaticaan niet te verwaarloozen. De opvolger van Benedictus XV. Het spreekt vanzelf, dat in allerlei lcrin- r^rtrsr-Beiieaictus XV zou kunnen worden. Vooral Fransehe bladen zijn ijverig in het noemen .van namen. „Temps" en „Figaro" noemen de kardina len Ratti, aartsbisschop van Mi'aan, Maffi, aartsbisschop van Pisa, Lualdi, aartsbis schop van Palermo, en Gasparri, secreta ris van staat, maar in het bijzonder kar dinaal La Fontaine, patriarch van Vene tië. Ook de kardinalen de Lai en Bisletti worden als papabili genoemd. De Fransehe pers volgt met groot© be langstelling de berichten, die uit Rome komen omtrent de eventueel© kansen van sommige kardinalen. Het is genoeg te zeg gen, dat deze berichten of geruchten niet alleen met allé voorbehoud moeten wor den aanvaard, maar dat het meerendeel van deze geruchten zuiver verzinsels zijn Niettemin is er in verschillende berich ten en ook in de mceningen, die te Parijs opgang maken, een tendenz waar te ne men, die veronderstelt, dat de toekom stige Paus ditmaal geen Italiaan zal zijn. De naam van kardinaal Van Rossum wordt herhaaldelijk genoemd, terwijl ook al het gerucht verspreid wordt, dat de Amerikaansch© kardinalen kardinaal Mer cier'a candidatuur zouden willen poneeren Kardinaal Prisco De zes en tachtig-jarige kardinaal Fris co, aartsbisschop van Napels, zal piet aan het conclaaf deelnemen. De Petit Parisien verneemt uit Londen, dat Amerika op de uitnoodiging tot de con ferentie te Genua zal antwoorden dat bet oogenblik voor de conferentie niet gun stig is. Op deze wijze zal vermeden worden, dat Amerika thans definitief zou weigeren deel te nemen aan allo conferenties, die later miëehien nog zullen gehouden worden. De houding van Moakoo. V. D. verneemt uit Berlijn: De Sovj et-regeering eischte de uitnoodi ging van Angora op de conferentie van Genua. Uitstel der conferentie? H. N. verneemt uit Washington: Met het oog op de verlenging van de conferentie te Washington zal het naar de meening van den Italiaanschen gedelegeer de misschien noodzakelijk zijn, de confe rentie te Genua, die op 8 Maart was be paald, nog een poos uit te stellen. Na 's Pausen dood. Do belangstelling in 8 t. P i e t e r. 'Hij, die de massa's belangstellenden ga- Beslaat, welke optrekken naar de St. Pie- ter, krijgt een indruk, alsof er een vólks- Verhuizing plaate had. De deelneming uit do hoogste tot de laag ®t© kringen blijft onverzwakt aanhouden. Gisteren heette het, dat de Italiaansche kroonprins zich naar de Sacramentskapel bad begeven om daar een gebed bij het lijk des Pausen te verrichten, maar het bericht wordt van officieuze zijde absoluut onge grond verklaard. Op het St. Pietersplein houdt een af- Heeling cavalerie en infanterie voortdurend ®rde. „Msb." Rouwbeklag van ©en 'Anglicaan sch Bisschop. Maandag werd in de kathedraal van HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Overeenstemming In zake 't Duitsche be- lastingvraagstuk bereikt. De toestand in Oostenrijk tengevolge van het steeds dalen der valuta critiek. Vrees voor onlusten. Hongarije moet In 1922 negentig dui zend runderen aan de Entente uitleveren. Cd Ontwapenings-conferentie. Harding over de ontwapening. Reuter verneemt uit Washington, dat naar meegedeeld wordt, Harding gelooft, djat de arbeid der ontwapeningsconferen tie ten slotte zal leiden tot een beperking zoowel te-r zee als te land. Voorts wordt gemold, dat hij geen bezwaar heeft tegen een bescheiden vermindering van het Ame- rikaansche leger. De president beeft even eens de meening uitgesproken, dat Amen- ka het voorbeeld geeft aan andere naties met zijn 150.000 man. Daarentegen geeft Rusland met zijn leger van een half mil- lioen of meer een slecht voorbeeld van kot/- geen een democratie mo'et doen. De Vredesonderhandelingen, De conferentie te Genua. Hot antwoord van Amerika V. D. verneemt uit Parijs Een verrassing voor de Vlaamsche Kamerleden. Dinsdag vonden de Vlaascho afgevaar digden in de Kamer op him plaats een klein boekje, inhoudende den Nederland- schen tekst van de Grondwet, bet Regle ment van de Kamer en enkele andere be palingen. Vooral deze Nederlandscbe uitgave der Grondwet is een evenement; immers sinds 1830 is dit de eerste maal dat bij de Lands drukkerij een Nederlandsche vertaling ver schijnt. Rechtsgeldig echter is alleen de Neder landsche tekst van die artikelen, die door de Constituante van 1893 en van 1920'21 werden herzien, omdat voor 1893 alleen de Fransehe tekst der wetten kracht van wet had. „Hbld." Duifschland. Overeenstemming inzake de belasting- re kringen verneemt, is bij de besprekingen tussohen de fracties in den Rijksdag over het belaetingcompromis, welke gistermid dag werden gevoerd in tegenwoordigheid van den rijkskanselier, de basis voor een overeenstemming bereikt. De gedwongen leening zal 1 milliard goudmark bedragen en een lage rente dragen. Waarschijnlijk zal de rentevergoeding onmiddellijk ingaan De leening zal voor 1 Juli worden uitge schreven. Het tweede-derde gedeelte van het Reichsnotopfex zal als eerste storting op deze leening worden beschouwd. Tri de zitting van den Rijksdag, die he denmiddag 3 uur aanvangt, zal het desbe treffend ontwerp door de regeering wor den voorgelegd, althans aangekondigd. De toestemming van de sociaal-demo- oratische fractie en de fractie der Duit sche Volkspartij is nog niet verkregen. In parlementaire kringen verwacht men be slist, dat beide fracties haar goedkeuring aan het plan zullen hechten. De Spoorwegstaking in Saksen. Uit Dresden wordt gemeld De stakende spoorwegarbeiders hebben met 2500 tegen 30 stemmen besloten, heden bet werk te hervatten, op voorwaarde, dat geen ran- curie-maatregelen zullen worden toegepast, hetgeen hun is toegezegd. Waarschijnlijk houdt dit besluit ver band met het ultimatum van de Vakver- eeniging van Duitsche spoorwegemployé's en assistenten, daar men verwacht, dat bij het verstrijken van het ultimatum de al- gemeeno staking op de spoorwegen zal worden geproclameerd. Oostenrijk. De dalende valuta. Vrees voor onlusten. Reuter verneemt, dat uit Weenen t© Lon den de mededeeling is ontvangen, dat do daling van de Kroon een zoodanige stij- ging der prijzen tengevolge heeft, dat de toestand hopeloos is geworden en dat groote vrees bestaat voor binnenlandscha troebelen. De Oostenrijksche regeering wijst daar om de geallieerde mogendheden op dezen onhoudbaren toestand en verklaart, dat zij, tenzij van buitenaf in de eerstvolgende dagen hulp verleend wordt, alle verant- woordeijkheid voor de gevolgen van den tegenwo.ordigen toestand afwijst-. Engeland. De lersche vrede. Debestuurao verdraoht. De conferentie tusachen de commissie uit het Britsche. kabinet en de lersche ministers over de overdracht der bevoegd heden aan de lersche voorloopige regee ring is op bevredigende wijze geëindigd; de Ieraohe minstera zijn naar Dublin terug gekeerd. Spoorwegstaking in Ierland. Reuter seint uit Londen dd. 25 dezer: Blijkens een officieele mededeeling van den bond van administratief personeel der lersche spoorwegen is in den afgeloopen nacht de staking begonnen op den Dublia- eri Zuidooster spoorweg. Ook de leden van van den nationalen bond van spoorweg personeel staken op dezen lijn. Bankdiefstal. De b ankdie ven zijn to Dublin wederom aan den slag geweest. Zeven gewapende lieden deden Dinsdag een inval in een fi liaal van de Hibernia Bank, en namen om streek duizend pond mee. Rusland. Nieuw offensief der Karelië'rs. Karelische troepen zijn een krachtig of- sensief tegen de bolsjewisten begonnen en hebben deze verscheidene K.M. terugge drongen. Zij zetten hun opmarsch voort in de richting van Repola. Uit Wiborg wordt bericht, dat de laat ste dagen een hevig gescbutgedonder van de Finsche Golf gehoord werd. Do vlucht van de Karelische bevolking over de Fin sche grens duurt voort. Italië. Gemeenteraadsverkiezingen In Zuid-Tirol. De gemeenteraadsverkiezingen in Zuid- Tirol eindigen met een algeheel© overwin ning der Duitsch-Burgerlijke partijen en een nederlaag der socialisten. Dit is ta verkregen volgens aet '„uewnr - v.~Tfc/vUo_ in Bozen geen zetels. Buitenlandsche Berichten. Hongarije. De veeleverantie. Daar Hongarije in een nieuwe nota der Entente is uitgenoodigd 90.000 runderen als schadevergoeding aan de Entente uit te leveren, heeft zic-h, zooals uit Boedapest aan het „Hbld." wordt gemeld, een Hon- -gaarsche delegatie naar Parijs begeven om de gezantenconferentie te bewegen de ze beschikking in te trekken. De sta.p der Hongaren heeft echter geen succes opge leverd. Hongarije moet in 1922 de geëisch- te 90.000 runderen leveren en deze levering gedurende tien jaar, ofschoon in afnemen de hoeveelheden, herhalen. i der be- Een ernstig auto-ongefluk. Nlaaff „Lokafl Anzeiger" uit Augdburg verneemt, werd te LeLpkekn in Zwaben een troep kinderen dloor ean automobiel aangere den. Twee 'kinderen werden daarbij gedood, terwijl' twee anderen zwaar gewond werden. Overstroomingen. Ten gevolge ran de zware regens en den sneeuwval is de Wardar (Zuid-Slavië) buiten zijn oevers getreden, waardoor aanzienlijke schade is berokkend. Een gedeelte van Velos (Kröpulu) is overstroomd; do verbinding met Prdlep is verbroken. vreest dat ook de verbinding met Sa lonika .verbroken zal worden. Inbraak in een Kerk. Uit Milaan wordt geseind, dat inbrekers de crypte van de basiliek van St. Aunbrosius zijn binnengedrongen en dlaar grafschennis heb ben gepleegd in het mausoleum, waarin het gebeente van den H. Aimbrosius rust. De kris tallen kist, waarin bet stoffelijk overschot rust ds niet geschonden, doch van da juweel en is o.a. oen ring en een gesp gestolen. Het Fraedrich-Theater te Dessau In brand. Aan de „Vossisdhe Ztg." wordt dd. gisteren geseind^ dat bel Friedricb-thoater, oc kendkste en grootste schouwburgen va brand staat. Het reusachtige gebouwencomplex enkele vuurzee. Aan redding walt niot te den ken. Door den brand worden ook de elektri citeitswerken van de stad Dessau bedreigd. Het gebouw, d!at een groote portiek heeft van Ko~ rinlische suilen, beeft in bet Duitsche kunst le- groote rol' gespeeld. De Anballsdhe mu- ziekfeestött, die er gehouden werden, waren beroemd, en zoowel' voor toonoel- ala muziek kunst nam de schouwburg een der eersite plaat 8en in Detssuu in. Nader wordt aan het „8 Uhr. Abentblatt' geseind: De brand ontstond tengevolge van kortsluiting. Het vuur breidde zich met groote snelheid uit. Do acteurs, do actrioea tm toon eel person col moesten ijlings vluchten. De bekende zangGTCs, mevrouw Heridng, oou in de vlammen zijn omgekomen. Dit is echter nog niet vastgesteld1 kunnen worden. Ook het naast den schouwburg gelegen Kiammerspielkaus la geheel vernield. De griep. In alle landen van Europa beersoht thans wederom de griep, echter niet overal in dezelf de hevigheid. In Berlijn is het een .goedaardig soort, in West- on Zuid-DuitschLand neemt zij een kwaadaardig kar alkter aan. To Stuttgart bijv. is bet aantal sterf gevallen per week van 30 tot 100 gestegen; in Frankfort is 10 pet. van de bevolking ziek. In Engeland ia de riekte moer een aandoening ran de maags dan van de longen; de koorts blijft soms geheel weg, rnanr een gevoel van gToote zwakte treedt op. In 96 gToote steden, etiervenaan influenza in da weei eindigend 19 November 59 personen de laatste week van December 418. In Dene* marken breidt de griep ridh ook eteeds moe® «at, tot nu toe nog mot weinig sterfgevallen. De (Deenisidhe hospitalen hebben roeda alles in ge» Teedheid gdbracht, waardioor plaats la gemaakt' toot 2000 patiënten. Bij verdere uitbreiding zullen alle openbare dansgelegenheden, thea- ter a en scholen worden gesloten en nullen die trams met open deuren en vensters moeten rij-. ^el1, „Tijdsehr. ,v. Geneesk." D© bestrijding van de griep in Amerika. Volgons bericht uit Nfw Yoik hebban de in*' spectenrs wn het departement van gezondheid! opdracht gekregen om alle reizigers, die Ame* rika binnenkomen, te ondenzooken, daar man gelooft, dat de toename der gevallen van. griep voor een gedeelte 1e wijlen is aan be smetting van reizigers uit Europa. Doodgevroren. In e?en der Londensoh© voorsteden beeft de* zer dagen een vrouw door de vorst den dood) gevonden. ZJj was lijd'onde aan een zenuwziekte en op een avond verliet zij d'o woning van baar man zonder weder terug te koeren. Deze stel* de den volgenden morgen, te aamen met zija zoon, een onderzoek in en zij vonden de vrouw dood liggen miabij een vyrer. Van de vijver leidde een spoot van ijs naar de plek. waar d'e daode lag. Haar kleederen' waren stijf bevroren De ongelukkige schoen tot aan het hoofd in heit ijskoude water te zijn geloop en, want haar kapsel was niet bevroren. Waarschijnlijk had zij in een toestand van krankzinnigheid deze daad begaan. Tel." Scheepsramp op de Noordzee. Het Noorsohe 6toomsohip „Baldur" nam ia de Noordzee twee man over van de beman ning van den in zinkenden toosland verkeer en* den Deensclhen schoener „Laura". Daarna ia de schoener in de mist verdwenen. Over het lot van d'e overige vier loden der bemanning is niets bekend. Een plan om den onderkoning van Indië lo berooven. De „Daily Tel." vernoemt, dïut oen oom-plot de Britsen e ïamavuugu wt-c^o _J Ga-Iicutta bezoekt. Toen de politie-itispecteur te Ga^culia een onderzoek instelde naar inbraken dire haiiden plaats gehad in het EuropeesChe kwartier al* daar, ontdekte hij een bende van elf band;eteni, waaronder acht bekends gevaarlijke inbrekers. Zij werden gearresteerd en een enorme buit werd baj ben gevonden. De politie vond toen ook twee officieele toegangskaarten 1ot de Bel vedere, die do houders zouden hebben loe.<re- laten tot bet bedienden-kwartier on tot de pri vate vertrekken van don landvoogd. De dievolfc hebben in bot gebouw zeker een medeolicihtiga gehad, die wist dat bet hoofd der lrfwacht dcTgeüiijko kaarten bij zich droeg in zijn uni formjas, want die jas was verdwenen. On do bende werden een aantal der nieuwste inhre- kerswerktuigen gevonden. Jubileum-feesten der Koningin. Een Comité van Voor bereiding. In Den Haag is een Comité opgericht dat de feesten ter gelegenheid van het 25- jarig regeeringsjubileum der Koningin in in 't volgend jaar zal voorbercidon.De voor zitter imeende dat de viering, van hrtj feest zou moeten beslaan in een kerke lijke plechtigheid, een nationale tentoon stelling of iets dergelijks, terwijl verder aan Hare Majesteit moet worden laten ge zien, wat er in het volk leeft door het ge ven van tooneel- en muziekuitvoeringen, sport- en kinderfeesten. Het Comité en de sub-comité's zullen de plannen echter hebben uit te werken. In totaal hebben zich ruim 130 vereent gingen tot medewerking bereid verklaard. Do looncn in do Mijnindusric. De Alg. Ned. Mijnwerkcrsbond en de Neutrale Mijnwerkersbond hebben der contactcommissie meegedeeld, dat zij zich niet kunnen vereenigen met de door da directies voorgestelde arbeidsovereen komst van 1 Maart a.9. af. Zo wenscben da huidige regeling te behouden tot 31 Deo. Indien do 6lechte bedrijfsloestand aan houdt, moet h. i. de regeering een toe slag op de loonen verleenen. v De Wcstplas wordt drooggelegd. Do gemeenteraad van Aalsmeer heefti het voorstel van vier raadsleden om alia, besluiten te voren genomen, waarbij dal drooglegging van den Westpias werd toe gestaan of bevorderd, in te trekken en(t zich uit te spreken tegen deze droogleg ging als zijnde niet in het belang der ge-| meente en alle maatregelen te treffen be-j vordorlijk om de drooglegging te voorko-j men, met 6 tegen 3 stemmen verworpen^ De voorwaarden tot verkoop van den; Westpias zijn niet vastgesteld, omdat d0, concessionaris nog niet de akte van over schrijving der concessie heeft ingezon den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1