Si buitenland. binnenland. 13e Jaargang. VR1JOAG 20 JANUARI 1922 No. 3727 £e ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling ■Voor Leiden 19 cent per week, 5 2.50 per kwartaal, jjjj onze Agenten 20 cent per week, 12.60 per kwartaal, franco per post 12 96 per kwartaal. jlet Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling vnn 50 ct per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. Dit nummer bestaat uit twee bladen het voornaamste nieuws. r Poincaré heeft gisteren in zijn rogee- ringsverklaring er op aangedrongen, dat Duitschland zijn verplichtingen nakome. £en motie van vertrouwen werd met groo- jte meerderheid aangenomen. Dreigende spoorwegstaking in Saksen. berichten inzake de ziek- ïa des Pausen. Gisteren [Rijksdag Duitschland. Uit den Rijksdag. is de eerste zitting van den het Kerstreces gehouden. Verschillende kleine wetsontwerpen wer- Üen afgehandeld. Inmiddels hebben de soc.-dem. leden van. rden'Rijksdag een bijeenkomst gehouden -pm definitief hun houding te bepalen te genover de belastingontwerpen der regee- Tsa een langdurig debat werd het be gluur Je volmacht gegeven, om met het ft Centrum te onderhandelen aangaande een compromis in dit vraagstuk. Omtrent de gevoerde onderhandelingen.. Is nog niets bekend, doch men verwacht te 'Berlijn veel succes van de politiek van het Centrum in deze. Dreigende spoorwegstaking in Saksen. In Saksen heer sekt, zoo bericht het „Berliner Tageblatt" een sterke stemming ,voor een spoorwegstaking. Het Duitsche spocu'wcgveirbond, afdeeling Saksen, deelt snede: Uit alle plaatselijko groepen van üiet Saksische district krijgen wij bericht dat. de leden, beambten zoowel als arbei- aIf1 dor/, de door de regeering toegestane toe- slagen voor geheel onvoldoende houden. Zij eisckon van het bondsbestuur, het ontoe reikende resultaat der onderhandelingen met de regeering af te slaan en als een aai overeenkomst niet mogelijk is, het werk r.eer te leggen. Als de regeering niet toe geeft, is een steking onvermijdelijk. Uitsluiting in de Houtindustrie. In de Zuid-Duitsohe houtindustrie is een algemeen© uitsluiting afgekondigd wegens hei mislukken der onderhand elm gen met iele arbeiders. .De werknemers hadden een loon?verhooging geëisclit van vijftig pro lcent. Do uitsluiting is afgekondigd voor de gelieele houtindustrie van Baden en Wur- Itemberg. I r Hongarije. f Massa-ontslag. Do Hongaarsche regeering is, naar het >11 bid." meldt, voornemens binnenkort 11.000 staatsambtenaren gedeeltelijk ie putslaan en gedeeltelijk te pensioneeren. Dreigende Crisis. 'Naar uit Boedapest wordt gemeld, doet p'Az Ujzag" medcdeeling van het gerucht, Mat de minister-president graaf Bethlen het voornemen heeft af te treden, daar hij IER ontstemd is ton gevolge van den tegen- 40 ataud tegen do door hem voorgenomen Liesrochth er vorming. Als opvolger wordt de voormalige minis ter van buitenlandsohe zaken Raday, die tot geen partij behoort, genoemd. *0 Frankrijk, DE REGEERINGSVERKLARING VAN POINCARé. Duitschland moet zijn terplichtingen nakomen. Gistermiddag is de ministerieele verkla- Til|g in de Kamer voorgelezen door Poin caré. en in den Senaat door den minister ivan Justitie Louis Bart hou. In deze verklaring wordt gezegd, dat 't hieuwe kabinet onder de huidige ernstige omstandigheden geen andere ambitie kent tian in nauwe samenwerkig met. het parle ment eerbied te vorderen voor de verdra- Ben, waarin de vredesvoorwaarden zijn [vastgelegd. -.Om ons programma te definiceren, ver rijzen wij, aldus de verklaring, eenvoudig tiaar de schoon© woorden, welke bij den i jaanvaibg der parlemcntszitting zijn gespro ken door den. president van den Senaat en <]©n president van do Kamer. Tenean- „jde lie.t werk, waarvan bij de groote lei- duig hebben aangegeven, te volbrengen, de regeering vertrouwen noodig en Z|J koopt dat gij baar die schenken zult. Sprekend over de begrooting gaat Poin- care voort: ^dj moeten trachten te bezuinigen en tleze bezuiniging vooral zoeken in duur- fU?.c vereenvoudiging en raticr^ele deeen- lAusotie van de t-akken van publieken Maar_ hoe krachtig onze pogingen oo - mogen zijn wij kunnen niet verzekeren ransc-be financiën te redden, indien DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op ZUerdag 35 cenl per regel Overige dagen 30 cent Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVERTENTIES, van ton hoogste CO woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur kocJp en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen fO.50 Duitschland niet op rekening van wat wij reeds hebben voorgeschoten en wat in de milliarden loopt zich eindelijk kwijt van de verplichting die het op zich heeft geno men om do veroorzaakte schade tc her stellen. Het zou schandelijk zijn als een land, dat een niet te excuseeren aanval te weerstaan heeft gehad en waarvan 10 da- parlementen door den inval van den vijand zijn verwoest, na zijn overwinning op zijn eigen kosten do ruïnes zou moeten op bouwen. die een oorlog van 4 jaren op zijn gebied heeft veroordzaakt en als het door zijn belastingbetalers belasting moest doen dragen van de pensioenen die verschul digd zijn aan do slachtoffers van den oor log, do weduwen, de weezen, de vermink ten en de achtergebleven gezinnen van cloor den vijand gefusilleerde slachtoffers. Er wordt op hot oogonblik ecu schandelij ke propaganda tegen Frankrijk gevoerd en het is niet moeilijk uit te maken van wel ken kant di© komt. Deze propaganda tracht de. houding en de bedoelingen van Frankrijk onjuist voor tö stellen. Men stelt het voor alsof wij zijn aangegrepen door een soort imperialistische krankzinnigheid en men beschuldigt ons dat wij in het ge- he.im verdachte plannen koesteren. Alsof de oorlog ons niet reeds genoeg rouw en opofferingen had gekost! Alsof wij den vrede, dien wij wenschen te consolideeren, niet duurder hebben gekocht dan ©enig an der landWij vragen tenuitvoerlegging van de verdragen, die door het parlement zijn aangenomen, de verdragen die naast- de ondertcekening van Duitschland die van Frankijk en van onze geallieerden dra gen. Wij vragen betaling van wat ojis toe komt. Hoe zou Frankrijk ten aanzien van deze kwestie, die voor ons van levensbelang is, kunnen toegevenDuitschland beweert dat bet insolvabel is en inderdaad verkwist het op systematische wijze zijn hulpbron nen. De belastingen zijn minder zwaar dan in Frankrijk en de staat int zo r.iot gere geld. Zijn inkomsten worden verkwist aan uitgaven, die op ordelooze wijze gedaan worden, en door de uitgifte van papieren geld daalt het Duitsche geld steeds in waarde, waardoor de uitvoer begunstigd werdtDuitschland laat zijn groole indus- trieelen hun geld beleggen in bui t eniand- scho ondernemingen, maar, terwijl het op dezo wijze zijn schijnbare ellende organi seert, koeren de Duitsche maatschappijen enorme dividenden uit. De Duitsche fabrie ken werken met vollekrachtzijn economi sche kracht ontwikkelt zich iederen dag meer en zoo hel. waar is, dat de staat zich ruïneert, de natie verrijkt zich. En het is do natie in haar geheel, die met haar kapi taal en haar inkomsten borg is voor de schuld van den Staat en het is in naam der natie dat het verdrag van. Versailles is aangenomen. De lijst, van betaling, die is opgemaakt door de oom missie van schadeloosstelling, en do. voorwaarden daarin vermeld zijn in Med 1921 door do geallieerden gezamenlijk goedgekeurd, en door de Duitsche natie aanvaard. Frankrijk verdedit zijn rechten en ver richtte daarmede een werk van loyaliteit, daar het tegelijk de internationale over eenkomsten yerdodigt; hot gehoorzaamt niet aan een geest va,n rancune en haat en niet aan de inblazingen van bet egois me. Frankrijk koestert den levendigcn- weuscli dat Europa en de gelicelo wereld zoo spoedig mogelijk zullen ontkomen aan de smartelijke periode van malaise, waar door zij gedrukt worden. Het vraagstuk der schadeloosstelling overlieerschb alle andere en als Duitsch land zijm verplichtingen niet nakomt zul len wij, na het advies van de commissie van schadeloosstelling te hebben gehoord, de maatregelen overwegen, die genomen moeben worden en de eerste daarvan zal zeker zijn bet instellen van een ernstige en afdoende controle op de begrooting van het Duitsche rijk, de uitgifte van papieren geld en den uitvoer. Do verklaring weidt voorts uit over de conferentie te Genua, waar de voorwaar den, vastgelegd in het protocol van Can nes, zullen worden aanvaard of geweigerd. Verder behandelt zij de verhouding te genover Engeland, Italië en de Ver. Sta ten en eindigt met de woorden: „Ten aanzien van al onze geallieerden zullen wij voortdurend zorg dragen slechts de taal der gematigdheid, oprechtheid en vriendschap te spreken en wij weten zeker dat zij ons nooit kwalijk zullen nemen dat wij met hoffelijkheid en vastberadenheid de belangen van Frankrijk verdedigen zooais zij de hunne verdedigen. Bij dit nationale werk kunnen wij niet anders slagen dan met den steun der Ka mers. Wij doen een beroep op u allen die overtuigd van den ernst van het oogenblik gereed zijn zich te vereenigen om onder eer biedigen van de wetten der republiek de rechten van Frankrijk te bewaken en te waarborgen." Na de regeerings verklaring werd door enkele afgevaardigden geïnterpelleerd, doch allen werden kort en bondig door Poincaré beantwoord. Ten slotte werd een motie van vertrou wen in de regeering aa-ttgenomgn mot 472 togen 107 stommen. Rusland. Dc Hongersnood in Kaukasië. Naar de Russisch bolsjewistische bla den mededcclon, behoort Kaukasië tot do streken, welke het allermeest door den hongersnood worden geteisterd. De toe standen in het gouvernement Stavropol zijn zoo ernstig, dat, zonder spoedige hulpverlcening, negen tiende van de be volking aldaar binnen eenige maanden van liongcr zal zijn omgekomen. Roemenië. De Ministercrisis. De koning heeft het ontslag van het ka- binel-Tako Jonescu aanvaard en den leider der liberalen Bralianu met de vorming van oen kabinet belast. Zwitserland. Een bevel aan cx-kcizcrin Zita. Ex-keizcrin Zita ontving van do Zwit- sersche overheid het bevel, om binnen drie dagen nadat haar zoon buiten le vensgevaar verkeert, Zwitserland te ver laten. Zweden. De koning ziek. Naar Wolff uit Stockholm verneemt heeft de koning de griep; Hij moet liet bed houden. Noorwegen. De steun aan de rectierijen. De lifcslag, door den Noordschen staat verstrekt aan de rcederïjen, zal vermin derd worden. In de slaalsbegrooLing is voor het komende jaar 15 millioen kro nen voor dezen post uitgetrokken, 10 mil lioen minder dan het vorige jaar. Alle in 'aanmerking komende - re'ederijcn hebben verklaard, dat zij daardoor tot belangrijke beperkingen van hun vaart gedwongen zijn Verlaging der vrachten is niet te verwach ten, zoolang do hfdrjjr-J.-r cLm 7 fin oneven - redig hoog zijn. Van het Vaticaan. De ziekte van den Paus. Woensdag baarde de toestand van Z. H. den Paus cenige bezorgdheid. In den loop van den dag bereikte de koorts een hoogto van 39.9 graden. Gistermorgen heeft ook professor Big- nami Z. H. den Paus bezocht. Hij con sulteerde met dr. BaltiStini, 's Pausen lijf arts. Professor Bignami bevestigde de diag nose van dr. Baltislini en constateerde een aandoening der luchtpijpen, welke evenwel een normaal verloop heeft en geen ongerust beid behoeft te baren. Talrijke leden van het corps diploma tique, bij den H. Stoel geaccrediteerd, brachten gisterochtend een bezoek aan het Vaticaan, om naar den toestand des Pausen te informeeren. Gisteravond om 0 uur werd het volgen de communiqué uitgegeven: „Ook hedenavond heeft zich in den toe stand van Z. II. den Paus gèen vermel denswaardige wijziging geopenbaard". Iïct bezoek van bet Belgische Koningspaar. Naar verluidt, zal de reis van liet Bel gische koningspaar naar Rome opnieuw uitgesteld worden, in verband met do on gesteldheid van den H. Vader, die niet in staat zal zijn de Bolgische souvercinon op den aanvankelijk voorgestelden da tum, 31 Januari, te ontvangen. De Belgische koning en de regeering hebben aan don gezant bij het Vaticaan opgedragen, regelmatig in hun naam in lichtingen in te winnen over den ge zondheidstoestand van den Paus en aan Z. H. de beste wenschen voor een spoedig herstel over te brengen. Staatscommissie Gemeentepersoneel. HL Slot. Jeugdig personeel. Voor het jeugdige personeel van 16—21 jaar behoort een minimumloon te worden vastgesteld, dat zooveel mogelijk met ge leidelijke verhogingen opklimt tot het in maximum aansluit aan het minimum-loon van de groep, waarin de belanghebbenden naar den aa.rd van hun werk, als volwas sen werklieden of ambtenaren zullen wor den geplaatst. De Commissie geeft in overweging het minimumloon te bepalen op 10 per week voor de werklieden van 1G jaar en op ƒ300 per jaar voor de ambtenaren van 16 jaar. Voorts ware rekening te houden met de opleiding. Een jongmensch toch, die de H.B.S. heeft doorloopen, zal voor do admi nistratie meer waarde hebben dan een jongmensch, die slechts de lagere school heeft bezochts Zoo zal ook een jongen, die de Ambachtsschool heeft doorloopen, meer salaris moeten ontvangen dan een jongen, die nog geen enkele opleiding heeft gehad. Cumulatie van betrekkingen. In het Voorloopig Verslag heeft de Staatscommissie zich reeds uitgesproken voor aftrek van een bepaald percentage bij cumulatie van betrekking. Ten slotte is zij tot dc overtuiging geko men, dat een progressieve aftrek, naar ge lang van het aantal betrckitingen, hetwelk in één persoon is vcrccnigd, de voorkeur verdient. Haar grootst mogelijke meerderheid be veelt het volgende stelsel aan bij cumulatie van twee betrekkingen wordt uitbetaald 75 pCt. van het salaris van iedere betrekking; bij cumulatie van drie betrekkingen 70 pOt. van Ire! salaris van iedere betrekking; bij cumulatie van vier betrekkingen 65 pCt. van het salaris van iedere betrekking; bij cumulatie van vijf betrekkingen 00 pCt. van het salaris van iedere betrekking bij cumulatie van zes betrekkingen 55 pOt. van het salaris van iedere betrekking bij cumulatie van zeven en meer betrek kingen 50 pCt. van het salaris van iedere betrekking, met dien verstande, dat zoo noodig afronding van elk vast inkomen naar boven plaats heeft tot op het naast liggend veelvoud van 25. In zeer bijzondere gevallen moet van de ze regeling kunnen worden afgewekenom dat het kan voorkomen, dat een aftrek van 50 pet. nog te weinig is. Ziekenhuispersoneel. Bij de behandeling van de salarissen van het verplegend en huishoudend personeel in ziekenhuizen heeft het vraagstuk van den aftrek voor het. genot van kost- inwo ning, enz. aanleiding ge-geven tot een broed voerige ged ach ton wisseling. Het stelsel, dat geldt voor de. rijksambte naren, n.l. aftrek van een vast bedrag b genot van een zeker salaris, zou naar 'L oordeel der Staatscommissie overgenomen kunnen worden. De aftrek voor liet genot van vrij wonen is door de Staatscommissie reeds gere geld. Zij-heeft bepaald, dat voor verplich te ambtswoning van het loon kan worden afgetrokken de geschatte huurwaarde van do woning of 10 pet. van het minimum-sa laris, ter keuze van den betrokken ambte- Voor het genot- van vrij vuur en licht, zonder genot van kost cn inwoning, moe ten worden afgetrokken 3 ten honderd van het minimum-salaris aan den rang verbon den. Verder behoort bij het in dienst nemen van een echtpaar de functie van den man ingedeeld te worden en verder, omdat ook de vrouw diensten verricht, het salaris met een bepaald, in georganiseerd overleg vast te stellen, percentage te worden vermeer derd. Middelbaar en gymnasiaal onderwijs. Hoofdstuk IV behandelt de salarisregc- ling bij het Middelbaar- en Gymnasiaal Onderwijs. Hoofdbeginsel moet blijven: betaling van de middelmatige taak naar evenredigheid met de volledige; dat hoofdbeginsel vindt zijn meest juiste, uitdrukking in een even redige betaling^ per lesuur. De Staatscommissie heeft gemeend voor de volledige betrekking van den volledig- bcvoegde te moeten voorstellen een sala ris van 40007200 gld. met 8 periodieke vorhoogingen van telkens 400 voor de twee jaar. Wordt de volledige taak gesteld op 20 uur gemiddeld, dan i« daarvoor de beloo- ning in minimum 200 gld. per lesuur. Naar de meening der Staatscommissie zou men het directoraat of het rectoraat kunnen honoree-ren met een toelage van 1000 als regel, van 1500 voor groote in stellingen (dit is instellingen van 10 of meer klassen) boven het bedrag dat de betrokkene als leeraar met volledige be trekking zoude genieten. De Staatscommissie kwam voor den lee raar aan da H. B. S. met driejarigen cur sus tot een salaris van f 36006000 voor een volledige betrekking. De periodieke ver hoogingen, 8 in getal, telkens na 2 jaar, bedragen f 300. Voor de directeuren der H. B. S. met 3-j. cursus werd een marge noodig geacht van 800 als regel en ƒ1200 voor instellingen met 10 of meer klassen. Voor het bezit van het doctoraat acht de Staatscommissie een belooning door toe kenning van vier dienstjaren gewenscht. Het maximum van doctors en andere leeraren zij gelijk. De Staatscommissie wenscht volledige salarieering van den volledig-bevoegde aan de H. B. S. met 3-j. cursus. Het algemeen peil. Hoofdstuk V behandelt het algemeen peil der salarissen. In de prijsbeweging teekenden zich sinds de publicatie van het voorloopig rap port en meer nog sinds Maart 1920, toen liet vraagstuk van het minimum-loon in de Staatscommissie werd besproken, ver schijnselen af, welke belangrijk genoeg waren om de Staatscommissie te bewe gen zich de vraag te stellen, of de veran dering in omstandigheden wijziging van het algemeen peil van de voorgestelde sa larissen noodig maakte. Deze vraag weid besproken in September van dat jaar en dus op grond van de gegevens, welke toen ter beschikking stonden. Tot hun opvatting omtrent het bedrag van het mini mum-loon was de meerderheid ten vongen jare gekomen op de volgende gronden, welke man nog geheel nanti- haa f dc. Al zouden de prijzen in he.t algemeen waf dalen, clan ontstaat daardoor een verhef fing van het levenspeil, dat aan het per soneel der gemeenten wel toekomt. Dit personeel heeft zich georganiseerd in kmoh tage vercenigingen, welke-, als zij in het part, bedrijf optradon behoorlijke loon- eischen zouden weten door te voeren. Op hot argument, dat buitcnlandschc concur rentie de loonsverhooging onmogelijk' maakt, kan mén zich tegenover het ge meentepersoneel moeilijk beroepen. Voorts worde niet vergeten, dat, als men aan dit personeel het recht van staken ontzegt, dc verplichting om een goed loon te geve» dubbel klemt. Deze zienswijze werd niet door alle le den der Staatscommissie gedeeld. Nogmaals bleek, dat het bezwaar dei minderheid, met uitzondering van één lid< niet zoozeer betrof het bedrag van het mi-' nimuni als 34 pc-r week in een stad al? Amsterdam, doch meer liet hooge bedrag van het minimiun-loon, dat voor gemeen ten der tweede klasse* door aftrek van 4 procent zou gelden en allermeest het lie drag, dat door aftrek van slechts 8 pro. cent geldend zou worden voor de gemeen ten dor derde klasse. Om cLie reden vooral was ook thans de minderheid tegen de gcbccle regeling, wel ke op een minimum van 34 voor de ge meenten der eerste klasso is gebaseerd Naar de opinie der leden van de minder heid zouden de andere leden thans doei dc beweging in de prijzen c.n de looneC e in welke beweging zij belangrijke waat- 'e toekennen, er loc moeten komen ziel -met^ de minderheid te verklaren voor eet minimumloon van 30 per week in de ge meenten der eerste klasse, tc meer daar de gemeenten bevoegdheid houden volgens het systeem der voorstellen om dat mini mum te. overschrijden. De minderheid oordeelde, dat .nader tredende wijzigingen in dén toestand Tan looncn cn prijzen, welke tot verhooging van de voorgestelde salarissen zouden moeten voeren, tor bccordeeling en waar- decring staan van anderen, met name van de Rcgeering. Zoodra verder doorgaande daling van de kosten van levensonderhoud daartoe de gelegenheid biedt, zal naar da mecning dezer minderheid ook het salaris van overheidspersoneel teruggebracht moeten worden tot het peil, dat alsdan bil lijk en redelijk voorkomt. Deze minderheid achtte, ook in verband met den stand acr Rijks- cn Gcmccntefinanciën reeds thans (December 1921) het algemeene peil der voorgestelde salarissen niet te handhaven. De kosten. Hoofdstuk VI bevat een kostenbereke ning. Bij verwezenlijking van de wenschen dev Staatscommissie zal het Rijk aan de ge meenten hebben te vergoeden: A. de helft van de salarissen van burge meesters en secretarissen B. de helft van de jaarwedden van een wettelijk minimum van ambtenaren tef secretarie C. de helft van de jaarwedden van de politie D. de volledige jaarwedden van de amb tenaren bij den Burgerlijken Stand en van het personeel uitsluitend bij den Burger lijken Stand werkzaam. De salarissen van burgemeesters en se cretarissen zullen gezamenlijk bedragen 7.421.629. Van dit bedrag zoude dc. helft drukken op 's Rijkskas of wel 3.710.81a, zeg 3.710.000. In mindering dient echter te worden ga- bracht de Rijksbijdrage in het salaris van burgemeesters en secretarissen overeen komstig art. 10 der wat van 24 Mei 1897 Stbl. 156 (Wet op de financieelo verhou ding.) Over het jaar 1919 beliep deze bijdrage over het geheela land G3S.OOO. De nieuwe uitgaven voor het Rijk ala uitvloeisel van dc voorstellen der Staats commissie zouden dus beloopen: ƒ3.710.000, af te trekken 633.000, blijft 3.072.000. Als uitgave voor het secretarie-personeel werd gevonden 7.554.600. Door het- reke ning houden met den standplaatsaftrek wordt dit bedrag verminderd met 4.52 pro cent, of rond 341.468, gelijk 7.213.132. Aangezien het Rijk de helft dezer scvm te dragen zou krijgen, wordt de bijdrage vaa het Rijk dus gesteld op 3.606.566, zeg 3.607.000. De tobaaluitgav© voor de politie zoude beloopen 24.168.760. Waar van dit bedrag de helft zou gevonden worden uait 's Rijks kas, zou de rijksbijdrage beloopen ƒ12.084.380, zeg 12.084.000. De bijdrage van het Rijk voor den Bur gerlijken Stand is to stollen op 667.000. In het geheel becijfert de commissie de rijksbijdrage op 21.738.000. de bijdragen voor pensioen medegcrckend. De kosten voor de gemeenten zullen een vermeerdering van uitgaven opleveren van 3.917.000. Wordt echter mot de produo- tieve bedrijven rekening gehouden dan be draagt het voordeel van de nieuwe rege ling voor de gemeenten 3.S00.00Qt j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1