BUITENLAND. BINNENLAND. Uit de Omgeving. 13e Jaargang. VRIJDAG 13 JANUARI 1922 No. 3721 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Vooi Leiden 19 cent pea- week, 12.50 per kwartaal. Bij on re Apen ten 20 cent per week, 1 2.60 per kwartaal. Franco per post 12 05 per kwartaal. Het GeDlnatreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- ■onderliike nummers 6 ct, met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON 1NTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: opZiterdag 35 cent por regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADVEBTENTLEN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangoboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Briand heeft zijn ontslag ingediend, het geen door Millerand is aanvaard. Het geheele Kabinet is afgetreden. Poincaré is uitgenoodigd een kabinet sa men te stellen. Een telegram van Briand aan Lloyd George. Amnestie voor politieke misdrijven in Herland. Stopzetting van meelfabrieken in Tsjecho Slowakije. De conferentie te Cannes. f Een internationaal syndicaat. De opperste raad heeft de instelling goedgekeurd van een internationaal syndi caat en ran aangesloten nationale syndi caten, teneinde het economische herstel van Europa ter hand te nemen en de sa menwerking ter verzekering van alle vol ken voor den terugkeer van de normale «welvaart. De raad hechtte zijn goedkeu ring er aan, dat onmiddellijk een comité gevormd zal worden bestaande uit twee Britsche vertegenwoordigres, twee Fran- ache, een Italiaan, een Belg, een Japanner klit comité zal bekleed worden met de nop- flige volmacht om zich vertegenwoordigers toe te voegen uit andere landen, ter bestu- ideering der bijzonderheden van het plan Over te gaan tot de organisatie van het centrale syndicaat en de nationale syndi caten; do conferentie van Genua verslag uit te brengen van hetgeen reeds bereikt n en verder de noodige voorstellen te 'doen. De regeeringen in den oppersten raad rrerVrgea w oordigdverbinden zich onmid dellijk 10.000 pdet.of het equivalent daar- Tan te verschaffen voor de functioneering van het organisatie-comité en om allen mo gelijker) steun te verleenen aan comité en .'•yndicaat. De Schadeloosstelling. De Fransche Vlootbouw. V Bet memorandum, dat Lloyd George op 4 Jan. heeft overhaudigd, verklaart dat een onmisbare voorwaarde voor het suc ces van de conference een nauwe enten te tesschen de Fransc-he en Brüteche re- "geering is. Het memorandum constateert vervol gens de ongerustheid van de Fransche openbare meening ten opzichte van do schadeloosstelling. Frankrijk, dat alle po gingen doet tot herstel van de verwoeste Streken, is genoodzaakt groote sommen ,voor te schieten, welke zijn budget enorm bezwaren. Die uitgaven moeten door Durtsehland betaald worden, dat niette genstaande een reeks regelingen nog steeds een bevredigende betaling uitstelt. De Fransche openbare meening is- na- tuurlijk eveneens zeer bezorgd over de quaestie van de veiligheid. Frankrijk heeft vier keer in 120 jaar van invallen te lijden gehad en heeft een bevolking van 20 millioen zielen minder dan die van heit Duitsehe rijk. Duitsehland bezit in zijn soldaten uit den oorlog 5 milUooen ge- heiende mannen, waaronder een groot Aantal officieren en onderofficieren. Het memorandum zegt, dat voor het t heil der menschheid, de Europeesche Jnaties zich zouden moeten verstaan om [j middelen te vinden voor het herstel van i| Rusland, daar dit onmisbaar is voor hun fcigen welzijn. Groot-Britannië doet een I beroep op de samenwerking van Frankrijk r.voor deze groote zaak der menschheid. De ,->teak moet onmiddellijk ondernomen wor- don. Het memorandum zegt dan verder over I de schadeloosstelling, dat de Britsche re- f gecring bereidis, om zich te houden aan de o vereen komst van Londen, in overweging i gevende, dat zij voldoening zal geven aan i de voornaamste Fransche eischen, tot de regeling van een uitgebreider omvang. Groot-Britannië oordeelt, dat de quaestie van Frankrijk's veiligheid zijn eigen be- l&ngön raakt, en is daarom bereid een overeenkomst op zich te nemen om zioh mot zijn strijdkrachten aan de zijde van Frankrijk te scharen, wanneer een niet- -< nit-getoMen Duitschen aanval tegen v Franseb grondgebied wordt ondernomen. v ®Bn dergelijke garantie, zegt het merao- j» randum, zal van dubbele waardie zijn. Het r tverzekert do veiligheid van Frankrijk en maakt een Duitschen aanval zeer onwaar- schijnlijk. Het memorandum haalt dan cijfers aan T der Britsche troepen in a V, ,u oorJog en de door de Engelschen ge- 1 i vorltezen. Het is niet aan te nemen, V'k*! ^>ui^sc^'and deze feiten zal vergeten ®tl ^et belang, dat zij voor do Fransche garantie hebben. Wat het Britsche rijk ?ns voor de beschaving deed, zal het, zoo r J g, nog eens doen. In het vervolg van het memorandum van Lloyd George wordlt er op gewezen, dat een offensief en defensief verbond lus- schen beide landen door de Engclscho openbare meening niet zou worden goed gekeurd. Het Engelsche volk begrijpt Frankrijk's ambities voor nationale veilig heid, doch het is niet geneigd, do verplich ting op zich te nomen tot militaire onder nemingen in Centraal- en Oost-Europa. Iets anders is een definitieve waarborg, dat -Frankrijk en Engeland gezamenlijk zullen optreden tegen een eventueclen Duitschen aanval. Deze quaestie is ver leden zomer ter Britsche rijksconferentie ter sprake gebracht en zeer waarschijnlijk zullen de Britsche Dominions liet moeder land bij het verleenen van zulk een waar borg aan Frankrijk steunen. Voor zulk een overeenkomst is echter volledige overeenstemming tusschen beide tanden noodzakelijk on deze overeenkomst eischt, dat tusschen beide landen geen wedijver op het gebied van den vioolbouw zal bestaan. Er bestaat op het oogenblik een meeningsverschil omtrent het vraag stuk der duikbooten. Volgens de Britsche opvatting zal men de duikbooten in een eventueelen oorlog helaas alleen met suc ces tegen handelsschepen kunnen gebrui ken. Het Fransche plan tot den duikboo- tenbouw zou op de Engelsche mecning in zake de te treffen overeenkomst een na- dteligen invloed kunnen uitoefenen. Daarom en om den wedijver in zake den vlootbouw tusschen beide landen te vermijden, dienen de Britsche en de Fransche admiraliteiten zich over deze quaestie te verstaan. Voorts wordt in het memorandum van Lloyd George gewezen op de wenschelijk- hetd om Centraal- en Oost-Eüropa, Rus land inbegrepen, weer op de been te hel pen. De conferentie te Genua wordt noodza kelijk geacht en opdat het tusschen Enge land en Frankrijk te sluiten garantiever drag een duurzame waarde zal hebben, dienen de democratie van het Engelsche volk en de republiek van het Fransche, te beseffen, dat zij geleid worden door dezelfde idealen en belangen en dat alle quaes ties, die verdeel ing tusschen de bei de landen kunnen teweegbrengen, uit den weg dienen te worden geruimd. In het memorandum wordt ten slotte de hoop uitgedrukt, dat de overeenkomst tusschen beide landen zal worden gevolgd door dusdanige overeenkomsten tusschen alle landen van Europa, om elkander te gen eventueelo aanvallen waarborgen te geven. Staking der besprekin gen. In den loop van den avond heeft minis ter Loucheur kennis gekregen van het af treden van het kabinet, juist tijdens een zitting van den Oppersten Raad. Hij is direct naar zijn hotel teruggegaan, na de leiders der Geallieerde delegaties van de noodzakelijkheid kennis gegeven te hebben, om nog 's avonds Cannes te ver laten. Lloyd George stond er op, dat hij er Ln zou toestemmen te blijven, totdat men de Duitschers zou hebben gehoord. Louoheur bleef echter bij zijn voornemen en verliet Cannes te 7.10 De Opperste Raad, die de leden van de commissie van herstel aan zich toevoegde, zou 's avonds nog doorgaan met het ver hoor der Duitsehe vertegenwoordigers, na dat Loucheur was vertrokken. In afwezigheid der Fransche gedelegeer den zal natuurlijk geen enkel besluit ge nomen worden. Eerst als het nieuwe kabinet gevormd zal zijn, zal cr sprake kunnen zijn van de bijeenroeping van een nieuwe vergadering van den Oppersten Raad. Een gedeelte der Fransche delegatie heeft Cannes gelijktijdig met Loucheur ver laten Een ander gedeelte zal hedenavond vertrekken en Lloyd George verlaat Can nes vermoedelijk Zondag a.s. Oostenrijk. De Gobelins. De Oostenrijksche gobelins zijn voor drie millioen pd.st. aan een Amerikaansch con sortium verpand. Zij zullen binnenkort naar Amerika verzonden worden. Er zijn in het geheel 900 gobelins voor een waarde van acht millioen pdat* Hongarije. Een nieuwe kieswet Naar uit Boedapest wordt gemeld, is hot ontwerp voor de nieuwe kieswet ge reed gekomen en aan de Nationale Verga dering voorgelegd. Het ontwerp verhoogt den leeftijd voor stemgerechtigde mannen van 20 tot 26 jaar en die voor vrouwen tot 30 jaar. Tsjecho-Slowakije. Stopzetting van meelfabrieken. Het „Neue Wiener Journal" verneemt uit Praag, dat ten gevolge van de stij ging der Tsjechischo kroon de groote meel fabrieken in Tsjecho-Slowakije m een zeer moeilijken toestand zijn gekomen, daar thana het Amerikaans one ïneel nog goed- kooper is dan het binnenlandse he graan. De fabrieksdireoties denken er aan, het be drijf stop te zetten. In Moravië hebben, zij daartoe reeds besloten. Frankrijk. Hot Kabinei-Briand treedt af. Een Kabinct-Poincaró? Havas seint uit Parijs: Na een verklaring in (ie Kamor, waar in hij zijn houding te Cannes heeft uiteen gezel., is minister-president Briand naar het Elysée gegaan om het ontslag van het kabinet in te dienen. Havas seint verder, dat Millerand Briand's ontslag heeft aanvaard. Millerand heeft aan Poincaré gevraagd een kabinet to vormen. Deze heeft geant woord, dat hij zijn vrienden wil raadple gen. De correspondent van het „Vod." te Pa rijs seint: Het plotseling heengaan van minister president Briand is een ware coup de theatre geweest. Na een openingsrede van den Kamer voorzitter Raoul Peret, kwam Briand aan het woord, om naar hij zeide alle jam merlijke misstanden, welke door leugen achtige inlichtingen waren verwekt, uit d-n weg te ruimen. Eerst heeft hij op voortreffelijke wijze de noodzakelijkheid verdedigd van een Euro-peesche samenwerking op de a.s. con ferentie te Genua, waar Frankrijk niet mag ontbreken. Daar zullen alleen zaken van algemeen oconomischen aard worden behandeld en bovendien zullen de deelne mers eikaars grenzen eerbiedigen. (L6on Daudet brult: Een mooie waarborgt). De kwestie der schadevergoeding is nog niet geregeld, doch Frankrijk zal er geen cen time op verliezen (Daar aan de rechter zij do hoongelach weerklinkt, maakt Briand aanstalten om de tribune te ver laten, doch door het applaus blijft hij en hij ze.t zijn afgebroken rede voort). Dat het garantieverdrag Frankrijk tot slaaf zou maken, zegt hij, ia onzinnige be leed iging. Engeland heeft evenveel be hoefte om de Rijngrens te verdedigen. (Men interrumpeert: maar het heeft geen leger!) Blijkbaar zeer geprikkeld zegt Briand, dat hij de onderhandelingen niet kan voortzetten, wanneer hij kogels in den rug krijgt. Hij protesteert nogmaals ften sterkste tegen alle laaghartige geruchten over afstand doen cn verraad. Woordelijk zegt hij: Dit heb ik gedaan. Laten anderen liet beter doenl Direct daarop verlaat Briand, gevolgd1 door zijn ministers, de vergaderzaal. Links en op do middenbanken wordt geapplaudisseerd. De meeste Kamerleden zijn van hun zitplaatsen opgestaan en in stormachtige beroering blijft de Kamer achter. Engeland, De lersche kwestie. Amnestie voor politieke misdrijven. De koning heeft amnestie verleend voor alle politieke misdrijven, welke vóór den van Juli IJ. in Ierland zijn Het in vrijheid stellen der gevangenen neemt onverwijld een aanvang. DekoningendePans. De koning heeft het volgend telegram van den Paus ontvangenIk ben ten zeer ste verheugd over het feit dat er ten op zichte van Ierland overeenstemming is be reikt. Wij wenschen Uwe Majesteit geluk krachtig aan dit groote werk des vredes te hebben medogeholpen. De koning heeft den Paus telegrafisch zijn dank betuigd. Polen. Het leger. In eerste lezing werd gisteren in het Poolsche parlement de wet. op den alge- mcenen tweejarigen dienstplicht aangeno men. Het staande leger zal 250.000 man be dragen. Slechts do socialisten waren tegen het ontwerpzij hadden echter slechts be zwaar tegen den langen duur van den ao- tieven dienst, met het oog op de daar door ontstaande kosten, die op 150 mil liard per jaar worden berokend. Spanje. Het Kabinet treedt af. Na afloop van den kabinetsraad heeft minister-president Maura aan den koning zijn ontslag aangeboden, ingevolge een plotseling gerezen conflict tusschen de mili taire junta's en den minister van oorlog. De strijd in Marokko. De hooge commissaris van Marokko heeft bericht gezonden, dat twee colonnes Spaansche troepen welke hebben deel ge nomen aan de operaties, welke beëindigd werden met de inname van de stelling Dar- Drius zich op haar basis hebben terugge trokken, na een zeor moeilijk boschrijk ter rein te hebben overgetrokken. De vijand bestookte de Spanjaarden bij him terugtr ekke nde beweging. Er ont stond een bloedig gevecht. Zeven officie ren zijn gedood. Telegrammen uit officdee- le bron verzekeren dat alle doeleinden wer den bereikt. Buitenlandsche Berichten. Het kan verkeerenl In Italië leeft een arme boerenfamilie, Nulli genaamd. De zoon Giuseppe ging, jaren ge leden maar Amerika. Onlangs stierf Brij te New-York. Thans Iheeft do familie bericht ontvangen, dat bij zijn verwanten ©en ver mogen van 400 millioon lire Iheeft nagelaten. Na anderhalf jaar gevonden. Een spoorweg-conducteur te SoulbaJl in Middlesex bad op 1 Juni 1920 een portefeuille verloren, inhoudende een bedrag van 29 pond en 10 shilling. Dezer dagen heeft bij zijn eigendom, met den inhoud onaangeroerd; ge vonden aan den rand vam een voetpad, alleon voor spoorwegpersoneel toog ank el ijk, waaT bet acblien maanden gelegen bad. Het merkwaardige van bet geval is, dat de betrokkene zeH dit pad herhaaldelijk gevolgd beeft en dat er iederem dag bonderden men- achen langs komen. De griep. De griep beeft ook in Denemarken zija intree gedaan, maar de gevallen zijn tot nog toe goedöardig. Hot sleikst rijn de soldaten in de kazernes aangetast. Op bet Jand worden Irier en daar Teeds de scholen gesloten. In het geheelo Noordoostelijke gedeelte der Ver. Staten hoersdht de griep in hevige mate. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Voorbereiding van de verkiezing van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland. Vergadering van het Dioc. Comité der K. S. A. Onze delegatie blijft te Washington. Hot plan van de Nederlandsche dele gatie om 21 dezer uit Washington te ver trokken, is opgegeven wegens het voort duren van de conferentie. Slechts de ma rine-deskundige Puliman Cramer keert dan terug. De Arbeidswet. De Twentsche kamers van koophandel hebben een adres gericht aan d© Tweede Kamer, waarin aangedrongen wordt op wijziging van de Arbeidswet, in dien geest, dait daarin de 48-urige werkweek wordt Rijkskrankzinnigengesticht te Medemblik. Het rijkskrankzinnigengeslicht te Me demblik zal worden opgeheven; het perso neel wordt tegen nader te bepalen datum ontslagen. De Zesde Ncderl. Jaarbeurs. De Secretaris-Generaal der Ned. Yer. tot het houden van Jaarbeurzen in Neder land heeft aan het Centr. medegedeeld, dat het reeds zeker is, dat ook bij deze zesde Beurs, welke 21 Fcbr. opent, het in ternationaal karakter voldoende gehand haafd blijft. De buitenlandsche deelne ming is reeds vrij goed. België, Finland en Frankrijk hebben reeds verschillende mededeelingen tot deelname gezonden.Niet tegenstaande bijna gelijktijdig de Jaarbeur zon te Londen en Birmingham gehouden worden is ook de deelname van Engelsche firma's vrij goed. De deelname vanDuitsch land is ook bevredigend en binnen rede lijke grenzen gebleven. Er was gevreesd, dat ten gevolge der valuta de deelname van onze Oostelijke buren abnormale ver houdingen zou gaan aannemen; maar dit is gelukkig niet geschied. Natuurlijk wint do deelname der Ncder- landsche industrie het verre van de bui tenlandsche. Van de ruim 600 thans ingeschreven in dustrieën, de inschrijving is nog steeds opengesteld en het is thans nog absoluut niet te zeggen hoe groot de deelname aan dio zesde Beurs zijn zal, is verreweg het meerendeel afkomstig uit ons eigen land. R.-K. Handelsreizigers. „St- Chis-toffel" meldt, dat op het tele gram van hulde, dat do Ned. R.-K. Ver een iging van Handelsreizigers ter gelegen heid van haar Congres aan Z. H. den Paus zond, de vereeniging door bemiddeling van Z. D. H. den Aartsbisschop een antwoord van Z. H. mooht ontvangen, dat vertaald luidt als volgt: Rome. „Do Heilige Vader heeft ontvangen de kinderlijke onderwerping van de R.-K. Handelsreizigers Vereeniging in Neder land, in congres bijeen te Utrecht en ver zoekt Uwe Doorluchtige Hoogwaardigheid den donk von, Z. H. over te brengen in Zijn Doorluchtigen Naam ear den Apostolischen schen Zegen te verleenen. (w.g. Kardinaal GASPARRI). „Als je blieft niet de Wolf". Woensdagavond werd in de hoofdstad; de droeve vertooning door de vrijdenker», vereeniging „De Dageraad" herhaald, om voor haar driest ongeloof een ergenis wak- kende reclame te laten maken, door een afvalligen kloosterling. Eer deze ditmaal beu woord nam, kondigde hij af: „Er is vrij debat, maar laat als je blieft niet l)e Wolf het woord vragen, want die krijgt net niet. Hij heeft mij in Leiden beleedigd en! de rechter zal uitmaken in hoeverre. weet niet of mijnheer De Wolf in de zaal is, maar wanneer hij aanwezig mocht zijn^ zeg ik hem bij voorbaat, dat ik hem de* bat weiger. Er kan komen wie wil, mao* asjeblieft niet De Wolfl" Loodskotter in nood. Uit Brouwershaven werd gisteren ge seind: De uitgaande loodskotter uit het Goereesche gat geeft noodseinen. Redding booten zijn vertrokken. Uit Hoek van HollandHedenavond 7 uur is de Prins der Nederlanden ter assis tentie uitgezonden. To Lichtenvoorde zijn de schoenfa brieken der firma H. A. Hulshof en H. B. Sterenherg wegens slapte in het bedrijf Dl de te Utrecht gehouden raadszit ting werd met 22 stemmen voor en 15 te gen besloten om den zeven procent duurte- bijslag van het gemeente-personeel om te zetten in vast loon ir.caando 1 Januari. Staien-Generaal. EERSTE KAMER. Vergadering van gisteren, Kioswet, Prov. Wet cn Gemeentewet. Aan de orde is het ontwerp tot voor ziening omtrent het tijdstip van inwer kingtreding van gewijzigde bepalingen van de Kieswet, Provinciale Wet en de Go meentewet (3 onderwerpen). De heer Van dor Feltz (Lib.) heeft or bezwaar tegen, dat dit ontwerp al waa ingediend vóór de gewijzigde bepalingen zelf door de Eerste Kamer waren goedge keurd. Hij acht dit geen goed systeem. De Voorzitter verzoekt de Minis*, ters niet met de leden te spreken, maar naar de rede van den heer Feltz te luis teren. De heer Van der Feltz (Lib.) achU het systeem in strijd met do Grondwet. De Minister van Binnenlandsche Zaken, de heer Ruys de Boorenbrouck, zegt de door den heer van der Feltz aan gevoerde gevallen niet to kunnen beoor- deelen, maar hij acht de aangevoerde be zwaren niet gewichtig. Hij acht uitstel van het ontwerp niet gewenscht en spr. meent dat do heer van der Feltz zijn bezwaren in het Voorloopig Verslag had moeten maken. De heer De Gijselaar (C.-H.) acht uitstel onge wens ebt, omdat het ontwerp urgent is. De lieer Mondeis (S.D.) meent, dat' de bezwaren van den heer van der Feltz niet veel met hei ontwerp hebben to maken. Op zichzelf is dit ontwerp goed en niet in strijd met de Grondwet. Dc heer v. d. Feltz (Lib.) stelt voor het ontwerp voorloopig van de agenda af te voeren.. Dit voorstel wordt verworpen met 33 tegen 4 stemmen. Het eerste ontwerp wordt aangenomen met 33 tegen 2 stemmen. Het tweede en derdo ontwerp worden z. h. st. goedgekeurd. Voorloopigo Aanslagen. Bij het ontwerp opleggen van voor- loopige aanslagen in de directe belastingen vraagt de heer De Gijselaar (C.-H.) of nu spoedig de tijdelijke inspecteurs zulleni verdwijnen. Do Minister van Financiën, do heer D o Geer, zegt, dat ongeveer de helft van di«| inspecteurs spoedig zal worden afgeechaff Het ontwerp wordt goedgekeuaxL Verschillende ontwerpen worden aan genomen. De vergadering wordt verdaagd tof; Dinsdag 31 Januari. ALPHEN AAN DEN RIJN. Treinongeval. Gisterenavond kwam rafi. trein uit Utrecht, aankomst 5.55 uur alhier, meé bijna 1^ uur vertraging binnen doordat naMjj Zwammerdam de machine defect was geraaikfci Do trein uit Leiden, die hier roods binnen wmlI ondervond tengevolge daarvan eenzeJfde ver—I tracing. Na geruim en tijd werd met de mo—i ©liine van dezen trein de dienstweigeraar go* 'haa'Td cn naar hier gebracht, waarna eon ma-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1922 | | pagina 1