BUITENLAND. BINNENLAND. \3e Jaargang. DINSDAG 27 DECEMBER 1921 No. 3707 De ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 12.60 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, i 2.60 per kwartaal. Franco per post 3 2 96 per kwartaal. Bet Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar egen betaling van 60 ct. per kwartaal, bjj vooruitbetaling. Af zonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag uitgezonderd Zon- en Feestdagen. ,1 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: opZiterdag 35 cent per regel Overige en 30 cent per rega Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLïiINE ADVERTENTIE!?, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop t 0.75 'b Zaterdag, overige dagen f 0.50 Dit nummer bestaat uit twee bladen •t* Kerstmis-viering. Naar aanleiding van het hoogheilig Kerstfeest is de goegemeente van. het neu traal-lezende publiek weer overstroomd tol et een massa geleuter ever Kerstboom en Korsfgroen en Kerstmannet je en •Kerst vrede enz.- enz. in neutraio weekbladen en couranten. En in de leege vaten der geesten is dat alles gretig opgenomen, om er door het kraantje der vergetelheid weer uit te vloeien. Heb weekpraatje" van „De Maasbode" toiaakto Zondagmorgen de volgende, de foodern-heidensche Kerstmis-viering zeer guist type erend'© opmerkingen: Tijdschriften eD weekbladen verschij nen in extra Kerstnummers, waarin als snet opzet alle christelijkheid verdoken •wordt. Bioscopen kondigen speciale program ma's aan van Kerstvertooningen vol sen timentaliteit en zoetelijkheid. Restaurants verzoeken dringend toch [vooral te voren een tafeltje te reserveeren Voor wie smullen wil van het extra Kerst- toienu. Maar boven alles uit straalt binnen de vroege donkere Decemberstad uit win kels, café's en theaters, het mystieke roo ide lieht, zonder hetwelk het ware Kerst feest niet meer te vieren sóhijnt te zijn. Zoo wint het Kerstfeest met het jaar aan bonte uiterlijkheid, maar de inner- 3ijko be teekenis van den heiligen Kerst nacht gaat verloren. Het khtdeko van Bethlehem, wiens ge lukkige geboortefeest in dezen heiligen nacht blijde en dankbaar dient herdacht, iwordt verdrongen door het oude Kerst mannetje, dat als een andere St. Nicolaas "geschenken brengt en verrassingen. •Geen Kerstkribbetje meer, maar het Kerstmannetje. Niet het liefelijke en. ontroerende Evan gelieverhaal van een „kindeke is ons ge boren", maar het behagelijke sprookje van bet oude Kerstmannetje. En ook wij Katholieken laten ons ver lokken en verleiden onbedachtzaam de Kerstviering mede te helpen ontkerstenen. Ook wij verlustigen ons in het feeërieke lichtspel van den versierden Kerstboom, zonder dat wij bedenken onder zijn luister ook het stalletje van Bethlehem naar vo ren te schuiven. Wij vergeten bet arme kribbeike, eens de hoop, de troost en de vreugde van een verloren en verworden wereld, en wij ver- gerneenzamen ons met het aardige Kerst mannetje van poppegoed, chocolaad of marsepein. Wij laten ons onbedachtzaam voor het heilig Kerstkindeke als plaatsvervanger 'een aardige poppedijne in de hand stop pen, hangen dat aan den Kerstboom, ge ven het als Kerstgeschenk aan onze kinde ren. Zoo omstrcnge't en bedwelmt ons de iwere'ld mot haar vriendelijke verlokkingen Hot heilig Kerstmis wordt ontkerstend itot een banaal wereldsch feestgenot. De mystieke Kerstvreugde van weleer fwordt- ons jaar op jaar steeds meer ont futseld. Mag dat zoo langer? vraagt dam de Maasbode-redact eur. Ja mag dat zoo langer? Moeben de Katholieken niet meer prin 'cipieel hun feest vieren, van zich af werend en afschuddend al d:at neutrale gedoe. Zijn er niet nog te voel onder ons, die feen zoetsappig vroom geleuter in neu trale lectuur als geestesvoedsel verkiezen, «n als geestesvoedsel „genieten" óók op d'e voorname Christelijke vierdagen? Is het niet een ergernis, als b.v. Katho lieken zonder noodzaak blijven lezen en steunen een neutrale courant, die een Katholieken succes-avond zóó weet te „ver slaan", dat het wordt een succes-avond voor de wijdenkers?... Is zulk een goed- Sakkerige loomheid eigenlijk wel in een Katholiek te vergeven? Wij wijzen Jriorop terloops: een goed verstaander keeft maar een half woord noodig. Bij het Kribbetje van Be-thlehem moeten •!wij Ieeren den Gli.istus te belijden.,,, principieel te zijn! het voornaamste nieuws. Bezwaren van Italië en Japan tegen het Voorgestelde duikbootplan van Amerika. Bisschoppelijk schrijven aan de Jersche Jpioovigen tot aanvaarding der Engelsche overeenkomst. Kerst wenschen der Kardinalen aan H. den Paus. Massamoord door Mexicaansche bandie ten. De Ontwapenings-conferentie. Do Vlootkwestie. Bezwaren van Italië en Japan. Italië en Japan hebben bezwaar gemaakt tegen de aanvaarding van de sterkte aan duikbooten, welke in het Amerikaansche prograan is voorgesteld. Het Amerikaansche voorstel in zake de duikboot-tonnage zou de huidige sterkte van de Engelsche en Amerikaan duikboot- vloot met een derde verminderen (60.000 ton voor elk land zou overblijven), terwijl Frankrijk ongeveer 42.000 ton zou hebben, Japan 30.000 en Italië ongeveer 20.000 ton. Duitschland. Het Centrum. Van 15 tob 17 Januari zal in de zittings zaal van den rijksdag te Berlijn de, tweede rijkspartijdag van de Duitsche centrums- partij gehouden worden. Besproken zullen worden: algemeens po litieke •boestand, de partijorganisabie, de nieuwe gedragslijn der centrumspartij en de ideeën en doeleinden der centrumpartij. Hongarije. Een nieuwe partij, Graaf Andrassy is met 20 aanhangers uit de christelijke nationale partij getre den. Met Apponyi heeft hij een legitimis- tische partij gevormd. Frankrijk. De positie van Briand. Er is, naar de „Msbd." meldt, een on ver wa-chte wendng gekomon in den parle mentairen toestand. Zaterdagochtend heeft de groep van de entente, het midden van de kamer dus, een middenweg gevonden tuaschen hetstandpunt van IQotz en dat van Briand en Klctz heeft er in toegestemd zijn interpellatie oin te zetten in een een voudige vraag. Briand beloofde daarop een verklaring af te leggen. De kamerzitting had plaats voor een prop volle tribune, doch juist heb eerste gedeelte had. plaats in de groote rust. Op de ver schillende vragen van Klotz antwoordde Briand, dat de belangen van Frankrijk te Londen volkomen veilig waren geweest en dat Lloyd George er geen enkele minuut aan heeft gedacht, aan Fr ankrijks rechten tekort - te doen. Hijz eide, dat hij op het oogenblik niet veelzeggen kon, doch dat hij bereid was onmiddellijk na de conferen tie van Cannes de kamer alle uitleggingen te geven. Hij weigerde op het nader aan dringen van Klotz in details te treden, en zeide, dat een zekere vrijheid van onder handelen noodig is. Toen Klotz aandrong om te verklaren, da-t niet aam de herstel kwestie zou worden getornd zonder de Ka mer er in te kennen, beloofde Briand zulks. Ook'de andere interpellaties, die met dit onderwerp samenhingen, werden daarop verdaagd. Een onderhoud tusschen Lloyd George en Briand te Parijs. Op zijn doorreis naar Cannes werd Lloyd George Zondagmiddag te Parijs begroet door Briamd. De beide ministers onder hielden zich gedurende en half uur met elkaar. Briand zal 3 Januari 's avonds naar Cannes vertrekken, waar hij den 5den Jan. met Llyod George zal confèreeren. Engeland, De lersche vrede. Een bisschoppelijk s c 1 r ij v e a. In het 'diocees van den bisschop van Cleyn©, welke eenige der meest oproerige districten van het graafschap Cork omvat, weid Zondag in de kerken een bisschoppe lijk rondschrijven voorgelezen, dab zich ten gunste van de overeenkomst uitspreekt. De bisschop wijst er op, dat de lersche volks ver tegeawoorigingen krachtens deze over eenkomst onbeperkte wetgevende macht voor heb lersche volk zullen bezitten in alle aangelegenheden, welke het welzijn van dab volk betreffen.. Volgens deze over eenkomst zullen Ierland, Canada en Australië een broederschap van volken vermen, welke allen verplicht zullen zijn, eikaars belangen te beschermen. Eenwapendepotv an Sinn Fein ontdekt. De politie deed Zaterdagavond in een voorstad van. Glasgow een inval in een ar senaal van. Sinn Fein en arresteerde der tien jogeldediem. Een groote hoeveelheid wa penen en munitie werd buitgemaakt. Rusland De strijd tegen het kapitalisme. Lenim opende 20 December te Moskou het negende Bolsjewistische congres. Hij zeide, dat aan het communisme vol komen bestrijding van het kapitalisme niet was gelukt en verklaarde, dat het nu on mogelijk was de«n strijd verder te voeren. Lenin besloot met de verzekering dat hij tot de erkenning was gekomen, dat heb thans niet er om ging heb kapitalisme te vernietigen, maar het te behouden en het to± staatskapitalisme te hervormen. Egypte. Nieuwe ongeregeldheden te Cairo. Te Gizeh, een voorstad van Cairo, heeft een aantal studenten een aanval op een re~ geeringtsgeboiiw gedaan. Zij werden even wel teruggeworpen, waarbij vijf inboorlin gen werden gedood, terwijl een twintigtal Werd gewend. Een zestal volgelingen van Zaghloel pas ja, wier uitzetting uit Cairo was gelaat, werd per auto naar Suez gebracht. Bijna alle scholen te Cairo zijn gesloten. Een aantal regeeringsiambtenairen is in sta king gegaan. Eenige studenten deden een poging, eigendom van de regeering, in brand te steken, hetwelk evenwel door mi litairen werd verhinderd. Van het Vaticaan. De Kerstwenschen der Kardinalen. Antwoord van den'P aus. Zaterdag ontving de Paus in de oonsisbo- riezaal de kardinalen, die hun Kerstwen- sollen kwamen aanbieden. De deken van het H. College kardinaal Vanniitelli, voer de het woord uit naam der overige kardi nalen. In zijn antwoord herinnerde de Paus aan de eeuwfeesten van den H. Dominicus en den H. Franciscus, welke in 1921 gevierd werden en die van den H. Philippics Nerius den H. Isidorus, den H. Ignatius, de h. T'heresia en den H. Franciscus van Sales, die in 1922 zullen worden gevierd, alsook aan het eeuwfeest, der stichting van de con gregatie de propaganda fide. De H. Vader spaak het vertrouwen uit, dat deze eeuwfeesten voor de kerk een lich tende morgenstond zullen zijn, die schitte render dan ooit zal schijnen. „Msb." Buitenlandsche Berichten, MASSAMOORD DOOR MEXICAANSCHE BANDIETEN. Uit Néw-York wordt aan do bladen geseind, dat volgens een telegram uit Mexico bandieten bij Santa Anna 23 kinderen hebben omsingeld, die onder leiding van een priester op excursie waren. De priester en 22 kinderen werden ge dood. Het laatste kirid wist zich in de rotsen te verbergen en slaagde er in te vluchten. Overslrcomingen in Amerika. In het dal van de Mississippi hebben hevige stormen gewoed, waarhij veel menschenleveus zijn verloren gegaan en groote schade werd aangericht. De Ohio-rivier is eveneons buiten haar oevers getreden en heeft belangrijke scha de veroorzaakt, Geheimzinnige m'sdaad. Geruimen tijd vermiste men te Parijs een dame, mevrouw Deihreune. Men dacht aam moord, doch de nasporingen bleven vruchteloos Dozer dagon he ft zich evenwel plotseling een coup de theatre voorgedaan en heeft do poli tie iemand gevonden, die van baar 54.000 francs had geleend. Toen men. dezen man, een scheikundige, om nadere verklaring vroeg en men zijn beweringen tegensprak, dat hij het geld had terugg"-geven, verwijderde hij zich een oogenhlik, zoogenaamd om zich te kleeden, nam vergif in en onttrok zich zoodoende aam alle vervolging. Mem tracht nu het geheim te ontsluieren. „Msb." HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Verschenen is het Voor!. Verslag (Twee de Kamer) in zake het wetsontwerp Land- bouw-ongevallenverzekering. Eveneens verscheen het Voorl. Verslag (Tweede Kamer) over het wetsontwerp, houdende voorschriften tot regeling van den uitvoer van boter en kaas. Tegen de wijze waarop de z.g. Loodgie- terswet is uitgewerkt hebben vele Kamer leden bezwaar. Het Kerstcongres eter s. D. A. P. Het Congres van de S. D. A. P. Den heer Troelstra lonkt het ministerschap. De heef Wibaut over winst uit gemeentebedrijven, Zondag en gisteren is te Arnhem het congres gehouden van de S.D.A.P., dat ditmaal, omdat- het de inzet is van de ver- kiezingsvoorbereiding, vervroegd is van Pasclicn 1922 tot deze Kerstdagen, Als ge bruikelijk hield de voorzitter van het P. B., do lieer W. H. vliegen, de openingsrede. In den loop van zijn rede brengt spreker hulde aan den hoer Van Kol, die onlangs herdacht dat liij 50 jaar lid was van de internationale arbeidersbeweging. Onder langdurig applaus, terwijl het congres de Internationale zingt, biedt d'e voorzitter den heer Van Kol een huldiginsoorkonde aan, gebonden in rooden band, en getee- kend door velen. De heer Van Kol dankt.met korte woor den. Zijn rede voortzettend, memoreert de voorzitter de verliezen die de partij heeft geleden, in de eerste plaats noemend de namen van Helsdiogen en Van Kuykhof, wier nagedachtenis hij hulde brengt. Verwelkomend den vertegenwoordiger van de Belgische partij, den heer Van Hoosbroeck, bespreekt de heer Vliegen de samenwerking tusschen beid'e partijen ter vriendschappelijke oplossing van de tus schen beide landen bestaande geschillen, De beer Van Hoosbroeck, de verwelko ming beantwoordend', geeft een uiteenzet ting van de laatste verkiezing in België, waarbij voor de soc.-dem. eigenlijk geen vérlies is geweest door de zuiverheid van den strijd In de namiddagzitting komt aan bet w1oord mr. P. J. Troelstra tot het houden van een inleiding over de verkiezingen van 1922. Spreker behandelde ö.m. de vraag van deGhieming aan de regeering. Indien een sterke machtsontwikkeling van de partij bij de verkiezingen de tegenstanders zal overwinnen, za.l 't inderdaad de vraag zijn wat de consequenties daarvan zullen zijn. Reeds het verkiezmgsprogram van 1918 heeft deelneming aan de regeering nict- ui tg es-loten verklaard en slechts afhanke lijk gesteld van de constellatie. Van den strijd, dien wij zullen voeren, en van het resultaat van dien strijd zal het afhangen, of de S.D.A.P. deelneming aan de regee ring kan overwegen en dan nog zullen eerst allerlei zaken bezien en besproken moeten worden, alvorens een werkpro gram kan worden vastgesteld. Van de zijde van de Kat-h. democraten is samenwerking in één regeering niet onmogelijk ge noemd aldus spr. maar reeds bij voorbaat is .al6 ciscli ges-leid samenwcr-_ king met de geheele katholieke partij. Op hetzelfde standpunt ten aanzien van zieh- zelve staat de S.D.A.P. Aan de orde komen daarom verschillen de agendapunten. Ten aanzien van de onvereenigbaarhei-d van functies stelt het P. B. voor, te verklaren, dat men niet kan zijn tegelijk wethouder van een der vier groote steden, of burgemeester van een belangrijke stad, en kamerlid. Echter met dit voorbehoud dat ten aanzien van de bestaande gevallen d'e Partijraad uitzonde ringen zal kunnen toestaan. Hierover ont staat eenige discussie. Er blijkt allerlei verschil van mooning over deze kwestie te bestaan. Na een uiteenzetting van den heer Troelstra, die er voor waarschuwt dat niet van het kamerlidmaatschap mo gen worden uitgesloten, die daarvoor ge schikt zijn, en bovendien geschikt voor andere functies, die voorts uiteenzet dat absenteïsme dikwijls zeer gemotiveerd en te verdedigen kan zijn, en na een toe lichting door don Voorzitter, wordt liet P. B.-voorstel aangenomen. Het vervolg van de avondzitting is ge wijd aan besprekingen over Het Volk, •waarbij als gewoonlijk allerlei wenschen ten aanzien van do krant naar voren wor den gebracht. De congresdag van gisteren werd aan gevangen met een rede van den lieer F. M. Wibaut, die rapport uitbracht voor de commissie ter voorbereiding van de be handeling van het verkiezingsprograrn. Niet minder dan 24 afgevaardigden voer den na de uiteenzetting van den heer Wi baut het -woord over verschillende punten van het verkieziingsprogram. De lieer Wibaut beantwoord de 21 spre kers. Uit zijn antwoord noteer en wij wat hij zeide op een vraag betreffende de in komsten uit gemeentebedrijven. Staat men zoo zeide hij, voor de oprichting van een geheel nieuw bedrijf, met een sc-hoone lei, dan moet men uitgaan van het beginsel: grootste gerief voor den gebruiker legen een prijs zoo laag, dat het bedrijf zich kan dekken. Heeft men echter te maken met een bedrijf met een geschiedenis, en is een deel van die geschiedenis, dat dat bedrijf in het verleden belangrijke inkom sten aan do gemeentekas heeft geleverd, dan wordt de zaak ecnigszins anders, en staat men wol eens voor de noodzakelijk heid winsten uit de gemeentebedrijven te aanvaarden, vooral als de gerneente- belalingen zoo hoog zijn, dat die bezwaar lijk meer zijn op te voeren. De heer Troelstra stelde als conclusie van zijn inleiding overMe verkiezingen de volgende motie vcor: Het congres, ten opzichte van even- tueele deelneming aan de regeering verwijzende naar do in het verkiezings prograrn 1918 gestelde voorwaarden, be sluit, indien ne omstandigheden het vraagstuk te eeniger tijd urgent kunnen maken, do beslissing daaromtrent handen te leggen van een buitengewoon congres der Partij, nadat aan de vakbe weging daaromtrent gelegenheid tot overleg is gegeven. Het verkiezingsprograrn en de resolutie- Troelstra werden bij acclamatie aangeno- men. De overige voorstellen van den beschrij vingsbrief worden verwezen naar de daar toe strekkende commissie en naar het P. B. Op de gebruikelijke wijze werd het con- jres gesloten. „De Crt." Nog een Congres. Te Arnhem is ook tijdens de Kerstdagen een congres gehouden van de Intern. Anti- mi Li tairistische Ver. De zaak-Groenendaal en andere dergelijke belangrijke dingen vormden daar den hoofdschotel der be sprekingen. Tijdens de besprekingen be merkten men dat twee mannen op den zolder van „Riche" lagen te luisteren.. Men ging op onderzoek uit. Een wist U ontvluchtten, terwijl de ander naar de po litie werd gebracht met groot vertoon. Prijzen spoorkaartjes. Veel duurder. Den len Janari treedt voor de passa giers een nieuw tarief in werking bij de Ned. Spoorwegen, dat do spoorkaartjes een weinig verhoogt. Het is maar een ge ring bedrag voor afstanden beneden hon derd K.M., 10 h 20 cents. Voor verschillende groote afstanden zijn echter de prijzen precies verdubbeld, ver geleken bij 1913 en het begin van 1914. Die verdubbeling geldt tenminste, wan neer men onderling vergelijkt de spoor kaartjes. In 1913 bestonden echter nog de k i 1 om e te r-b o e k j e s, tegen prijzen resp. van 3, 21 en 11 cent per K. M. voor eerste, tweede en derde klas, waardoor men op een retour bij afstanden onder honderd kilometer eenige dubbeltjes goedkooper uitkwam. Voor passagiers uit Groningen naar het Zuiden en omgekeerd uit Limburg en Zee land naar Friesland of Helder worden de prijzen belangrijk hooger, omdat de kilo meter-kaarten niet langer worden uitge geven. Do kilometerkaarten, bestaande uit tweo coupons, elk geldig voor een geheel door 'denzclfden persoon af te leggen onafge broken enkele reis waren in de praktijk geworden goedkóopo retours op lange tra jecten. In 1913 kostte zoo'n retour resp. 12, 9 en 6 gulden. Op dit oogenblik kosten zij nog 25.—, 18.75 en f 12.50, maar wie na Januari een traject moet afleggen van bijv. 300 K.M. betaalt voor zijn retour resp. 39, ƒ29.30 en ƒ19.50, van 350 K.M. 45.50, 31.20 en ƒ22.80 en van 400 K.M. ƒ52, ƒ39 en ƒ26. Deze verhooging drukt dus belangrijk op de spoorkosten van gclegenheidspassa- gieTs, die een groote reis moeten maken. Uit de metaalnijverheid. Naar „Het Volk" meldt, heeft de R.-K. werkgeversvereniging als voorwaarde voor de principieel aanvaarde arbitrage gesteld, dat ook de Metaalbonid arbitrage zou aanvaarden. De Mctaalbond beeft aan de R -K. Werkgevers medegedeeld, geen arbitrage te wenschen, zoodot de bemiddelingspo ging van prof. Aengcnt als mislukt kan worden beschouwd. Do Leerplichtwet. Een Kon. Besluit bevat den gehcelen telcst der Leerplichtwet van 7 Juli 1900 zooals deze is gewijzigd bij de wet ten van 31 December 1920 en 15 October 1921. De wet treedt in werking op 1 Jan. a.s. Electrische RotterdamDen Haag. Volgens „Voorwaarts" zullen met ingang van 1 Januari de electrische treinen Rot terdamDen Haag niet meer met 4, doch met 5 wagens gaan rijden. De motoren zijn en worden versterkt, waardoor ook sneller zal worden gereden. Het ligt in do bedoeliftg den besLaandcn rijtijd van 30 minuten terug te brengen tot 24 b, 25 mi nuten. KERKNIEUWS. Dekon J. de Graaf. Gisteren is te Delft feestelijk het feit her dacht, dat de zeereerw. heeT. J. J. de Graai 12% jaar deken van het dekenaat Delft is, omvattende Bergschenhoek, Berkel, Bleiswijk, Delft, Maasland, Maassluis, Pijnacker ea Schipluiden. Op ondubbelzinnige wijze is uiting gegeven aan de hoogachting en waardeering voor De ken de Graafs priesterlijken arbeid. Er werd om half elf een plechtige Hoogmin in de St. Hippolytuskerk opgedragen. Het zangkoor „St, Oaecilla" zong de „Missa Bene- dicamus" van L. Perosi, drie- en vierstem mig mannenkoor en de Priest er cantate yam Jos. Vrancken, vierstemmig mannenkoor met baritonsolo en knapenkoor. Des middags hieldi de Jubilaris een zeer druk bezochten xeceptif in do pastorie.:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1