BUITENLAND. BINNENLAND. 13e Jaargang. ^Sjy^BAG 7 NOVEMBER 1921 No. 3S06 3)e£sidbei'ieÖoiiWTil DeABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, i 2.60 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 1 2.C0 per kwartaal. Franco per post 3 2 95 per kwartaal. Geïllustreerd Zondagsblad Ib voor de Abonné'B verkrijgbaar tegen betaling van 50 et. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- jonderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit biad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. i Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. Dit nummer bestaat uit twee bladen Voor de Russen. Zooals bekend, heeft bet Centraal Be- |||ftuur van de K. S. A. een oproep gedaau jroor steun aan de Kussen. In enkele bladen worden inzamelingen [gehouden. 't Ligt op den weg der plaatselijke co- kité's der K. S. A. om een steun-beweging |e organiseere-n. Amsterdam is daarmede begonne.n. Van Lndero plaatsen is ons niets bekend. Maar U vertrouwen, dat geen plaatselijk comité gal achterblijven. Wij herinneren hieraan nog eens naar jllanleiding vaai ee«n stukje dab wij Zaterdag I paatroffen in een plaatselijk blad in de om- "jeving, met het opschrift: „Comité voor [{pet Hongerend Rusland": .,Naar wij vernemen zullen personen van rarschillende richting worden aangezocht om in een comité zitting te nemen. Hier Mlienen beginselversc-hilleoi niet mede te 3preken, waar het geldt menschen van den -yimgerdood te redden. Wij vertrouwen dan pk, da-t niemand zal weigeren in het eo- zitting te nemen." Moeten nu ook Katholieken uit die plaats in zoo'n comité zitting nemen? '"Zonder op deze vraag, terwijl wij jlaatselijke omstandigheden niet kennen, Kleslist ontkennend te antwoorden, willen toch opmerken, dat het allereer s t Jlicht is der Katholieken, om de van K a- hoïieke zijde door de K.S.A. overleg met het kerkelijk gezag geor- r®faniseerde stenn-actie te bevorderen en zoo >1 mogelijk groot te maken. totaal-bedrag der specifiek Katho de inzameling moet genoemd mogen wor- [)oler En als in een gemeente van Katholieke wat wordt gedaan of zal gedaan wor- >m het hongerend Rusland te onder en dan is er o. i. zeker alle re- ccJbq voor een Katholiek om niet in een neu- ..Aaal comité zitting te nemen, teneinde Vwrstgenoemde steun-actie niet te breken. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. e begrafenis van koning Ludwig van De boodschap van president Warren G. ïjarding. België. De benoeming van v. Cauwelaert Belg-a seint uit Antwerpen Naar aanleiding van de benoeming van p Cauwelaert tot burgemeester, hebben liberale Raadsleden een motie opge teld, -waarbij zij besluiten om alle toede kking aan den burgemeester en het c-ol- clJge van sohepenen te weigeren en een be- fep te doen op de kiezers. Duiischland. De begrafenis van koning Lodewijk. JZaterdag had te Munchen onder zeer 'Joote belangstelling der bevolking de bij- iting plaats van het stoffelijk overschot koning Lodewijk van Beieren en diens ds vroeger overleden gemalin. IVan de buitenlandsche vorsten en ex-vor- tofci waren tegenwoordig de voormalige 'cllfcingen van Bulgarije en Saksen, de ex- onlrtog en hertogin van Brunswijk, de Joothertogin van Luxemburg, prins en /"finses Ernst van Saksen. rouwstoet had nagenoeg drie uur bdig' om te passeeren en de gansche weg Js door een dichte menigte bezet, pn het centrum der stad en voornamelijk straten, waar de stoet langs kwam, (ren Beiersche en zwarte vlaggen uit-ge- ken. )m 8 uur begonnen de klokken te lui en onder tromgeroffel zette de stoet in beweging. De beide lijkkisten, die le koningin eerst en daarna die de-s gs, werden op de, trappen der Lud- |Ss kir e lie geplaatst en uit de kerk tra- el aar op de geestelijken en de leden van koninklijk huis, vooraan ex-kroonprins Ipprenht en de grijzer, prins Leopold. -We aartsbisschop van Bamberg zegende beide lijkkisten. De rijks weer troep en, fctalen helmen op en de bajonet op het tefter, marcheerden in paradepas voorbij ^hooggeplaatste personen, onder wie o.a. Ludendorff werd opgemerkt, en sleten bij den stoet aan. jebter de lijkkisten volgden de leden bet huis Wittelsbach en de vreemde i'elijke personen. Jlchter de vorstelijke personen kwamen [Oiinister-president graaf v. Lerohenfeld J> presidenten en de leden van den iidag. «Jkdom was met vele kransen versierd. bisschoppen en abten begeleidden de jfo'sten tot het hoogaltaar, waar deze Tkfl. neergezet. prdinaal v. Paulhaber hield de lijkrede, totaal namen 500 vcrecUy'...rem 10.000 volwassen personen en 40.000 schoolkinde ren aan de rouwplechtigheid deel. Een manifest van prins Rupprecht. Naa-r Wolff meldt heeft de gewezen kroonprins van Beieren een manifest ge publiceerd, waarin hij, na zijn dank te hebben betuigd voor de deelneming bij het overlijden van zijn vader bewezen, ver klaart dat koning Lodewijk den lijdensbe ker tot den bodem heeft geledigd. Niet alleen zag hij zijn levenswerk, dat het welzijn des lands tot doel had, ver woest, mar moest hij naast zijn smart om de ineenstorting van het Duitschc Rijk ook nog beleven dat in ec.11 oogenblik van wan orde en verwarring belangrijke, voor het bestaan van den Beierschen staat onmis bare rechten werden prijs gegeven. „De rechten van mijn vader overnemen de zoo gaat Prins Rupprecht voort e;i mijn trouw aan mijn Beiersche en Duit- sche vaderland belijdende, ben ik verplicht dit te constatecren. De mij gedurende de laatste dagen be tuigde gevoelens geven recht te hopen, dat het Beiersche volk zich overeenkomstig zijn gezonde, geest met Gods hulp aan de te genwoordige riooden zal ontworstelen. Het nieuwe Pruisische Kabinet. Een Wolff-telegram meldt, dat er een nieuwe overeenkomst tot stand gekomen is, volgens \velke Otto Braun (soc. dem.) mi nister-president wordt. De andere porte feuilles zijn als volgt verdeeld Dr. Wcnsdorff (dem.) landbouw. Severing (soc. dem.) binnenlandsche za ken. Siering (soc. dem.) handel. Dr. Beelitz (D. Volksp.) onderwijs. Dr. von Richter (D. Volksp.) financiën. Dr. Zehnlioff (centrum) justitie. St-egerwald (centrum) scciale belangen. Het is echter nog niet zeker of Steger- wald de hem aangeboden portefeuille wel zal aanvaarden. Hongarije. Karl en Zita over land naar Galatz. Ex-koning Ivarl en ex-koningin Zita ver lieten Orsowa Vrijdagmorgen in een extra- trc.in en zullen te Galatz onmiddellijk aa-n boord worden gebracht van het Engelsche schip „Cardiff", waar een vice-admiraal liet gezag voert. De reis over land was noodzakelijk door den lagen waterstand van de Donau. Karl wordt bewaakt door m an scha pp en der Engelsche polilietroepen. De „Cardiff" zal worden begeleid door vier Éoemeen- sche wachtschepen. De kinderen van Karl en Zita. De kinderen van den gewezen koning van Hongarije zullen met aartshertogin Maria Theresia voorloopig verblijf houden in het slot Wartegg bij Roschach, (Zwitser land) waar de keizerlijke familie, zich het eerst vestigde toen zij naar Zwitserland kwam. Kazernebrand te Boedapest. In de Ra-detzki-kaze-rne brak gister nacht om 2 uur brand uit. Het vuur kon ee,rst in de morgenuren worden bedwongen. Volgens tot nu toe verkregen inlichtingen zijn 8 personen in de vlammen omgeko men. Amerika. De boodschap van Harding. Zaterdagavond heeft president Harding een nieuw draadloos station der „Ame-ri- oan Radio Corporation" te New-York in gewijd. Hierbij heeft hij langs draadloozen weg ee-n boodschap gericht tot de geheeje wereld, die luidt als volgt: „Het feit, dat ik in staat ben, een draad loos bericht te verzenden, met de verwach ting, dat het elk draadloos station in de wereld zal bereiken, is zulk een wonder baarlijke wetenschappelijke en technische prestatie, dat het bijzondere erkenning ver dient. ..Het stemt tot bijzondere dankbaarheid, dat zulk een boodschap van de hoogste uitvoerende macht der Vereenigde Staten van Amerika zal kunnen worden opgevan gen in ieder land, door ieder volk, waar mede ons volk in vrede en vriendschap leeft. Dat deze gelukkige toestand steeds moge voortduren en dat de vrede, waarme de ons land is gezegend, het bezit moge worden van allo landen en volken, is de oprechte we-nsch van het Amerikaansche volk." WARREN-G. HARDING. Mijnwerk ersstaking. Een nieuwe mijnwerkersstaking is uitge broken waarbij 45.000 mijnwerkers in de bruinkooimijnen van het district Pitts burg betrokken zijn. Japan. Het kabinet afgetreden. Na afloop van een Zaterdagmorgen ge houden kabinetsraad is hét.minis!e,rie afge treden. Zulks houdt verband met den moord op den premier Hara. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelinecn wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTKh'TIËN", van ten hoogste 00 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige uagen f0.50 Buitenlandsche Berichten, Ernsiige brand. In oen bouten barak bij het station Noisy- surijEcole, die bewoond werd door een gezin van aclit personen, brak brand uit. De familie lag reeds te bed en zag zich den weg naar buiten door de vlammen versperd. Alleen de vader met twee zoontjes van resp. 11 en 14 jaar werden gered. De moeder met de vier overige kinderen kwamen in de vlammen -om. Ernstig ongeluk voorkomen. Tengevolge van den hevigen regenval heeft zich op het baanvak Freudenstadt-Wolfacb (Zwarte Woud. Wiirtcmberg) een rotsver- sclmiving voorgedaan. De machinist van een uit Freudenstadt komenden personentrein bc- merkie een en ander nog juist bij tijds en slaagde er in den trein nog op het laatste oogenblik tot staan te brengen. De locomotief en de twee voorste wagens reden echter op de rotsmussa in en worden beschadigd. Vijf per sonen kregen zware verwondingen. Gevaarlijke dieven. In oen apothekerswinkel te Boedapest is in gebroken en gestolen. Het vreemde van het geval is, dat de dieven geen geld of voorwer pen van bijzondere waarde hebben meegeno men. Alles lielon ze onaangeroerd, behalve don voorraad vergiften, die zich in den win kel bevond. De apotheker verklaart, dat de ge stolen voorraad vergiften voldoende was, om 100 000 rnenschen om het leven te brengen. De politie is onmiddellijk een onderzoek begonnen. HET VOORNAAMST- NIEUWS. DE STORM. Een woedende orkaan woedde gisteren over het geheele land. Uit alle plaatsen komen berichten over de aangerichte ver- v/oestingen. 10 K.M. bcifö>jrdcn Noortlwijlc is de logger K.W. 127 gestrand. De beman ning, uit Noordwijkers bestaande, gered? Omtrent het verblijf van één hunner tast men in het duister. Onderwijs en inenting. Het tekort bij post- en spoorwegen. Het wetsontwerp Boter- en Kaasuitvoer, Wetsontwerp Boter- en Kaasuitvoer. Op Donderdag j.l. werd to Utrecht on der leiding van den Algemeenen Neder- landschen Zuivelbond (FN.Z.) een verga dering gehouden, waarhij vertegenwoor digd waren alle bij den F. N. Z. aangeslo ten bonden. De besprekingen leidden tol do volgen de conclusies: lo. Een wettelijk uitvoerverbod van on gecontroleerde boter wordt hoogst onge- wcnscht geacht: a. omdat een dergelijk verbod conse quenties medebrengt welke een gevaar opleveren voor den goeden naam der huidige botereonlrole; b. omdat voor een dergelijk verbod de •noodzakelijkheid in geen enkel opzlchlt gebleken is 2o. Een wettelijk uitvoerverbod van on- geconlroleerde kaas wordt gewensebt op voorwaarde: a. dat het kaasme.rk aan zoodanige cïschen voldoet, dat bet onder alle om standigheden en voer alle te controlceren kaas zonder bezwaar to gebruiken is en geheel aan zijn doel beantwoordt; b. dat in de wet ruimle wordt gelaten voor de noodige medezeggenschap bij de uitvoering door de boter- en kaascontrole stations. In den geest van het bovenstaande zul len adressen aan de regecring en de Cta- ten-Gcneraal worden gezonden. ÏIct tekort bij de Spoorwegen. „Herziening" der reizigers- tarieven. Afschaffing der werk m a n sk a a r f e n. In aal woord op vragen ^van bet Tweede Kamerlid de ICanter deelt Minister Ivönig mede. dat de reiziger:-tarieven (hans de finitief worden herzien. De grondslag van liet tarief van 1911 fcT-le klasse ƒ3.25, tweede klasse ƒ2.45, derde klasse ƒ1.624. per kilometer), die percenlsgcwijs reeds bijna was verdub beld, wordt thans definitief op het dub bele. gestold, terwijl de prijs der abonnc- mcnlskaarlen oen daarbij passende ver hooging ondergaat, e.n de werkmanskanr- len vervallen. Ter vervanging van deze laatste kaarten worden bijzondere trajecf- •abongeioenlcn met één maand geldigheid ^«Yocrd, die niet. lo' werklieden bo- perkf. doch voor ieder verkrijgbaar zul len zijn. Uit deze en enkele nijd ore maat regelen zal naar verwachting een bon go re- opbrengst van ongeveer 3.000.000 worden niet ver ende maatregelen ter versobering in werking getreden. Ook kan worden medegedeeld, dat een wets ontwerp het Dep. van Waterstaat heef. verlaten, waarbij door w jnging van art. 33 der Spoorwegwet ten aanzien ran lie bewaken von overwegen het stelten van minder sdronge eisehen mogelijk wo.al "rmaakl, opdat voor weinig bezochte over we»en besparing op het personeel kan W-orden verkregen. Vo«v,oopig geschatte bezuiniging hierdoor 2 ni.liicen. Het tekort bij de posterijen. W ij z i g i n o" van tarieven. Minister Kónig deelt in antwoord op vra-en van den lieer de Kantcr mede. dat het tekort op de Posterijen over het loo- pendo jaar ƒ12.307.000 zal bedragem De Minister geeft een opsomming wt dc ne zuinigingsmaalregelen. dir- bij den diens reeds zijn ingevoerd en deelt mede dal i voorbereiding zijn: a. invoering van een wijziging van het tarief voor de groot ste locale telefoonnetter.; b een Tcgcln voor het heffen van rechten van door verbinding hl sluitingstijd der dlefoonkan toren- c. een verhooging van hel reclit, dat wordt geheven rooi het overbrengen van een verzoek om zich. met den re - zoeker in telefonische gemeenschap te stellen: d. invoering van. kasregisters stempèlmnchines; e. het teruSbrengen van ren aantal hoofdkantoren mot een beperkt verkeer tot hulpkantoren. Bezuiniging. De heer Weitkamp beeft den Minister van Oorlo ageviaagd or het juist is, (lat ter^ -vervanging van der chef van het Vreemdelingendepot te Htuderrt jk, tot lid is benoemd van de vü missie voor bezuiniging, tot chef van depot aldaar is benoemd een gep gene raal die vrije woning plus 13 toela=o per dag geniet, terwijl in d'ldepot, vrou wen en kinderen mede-gerekend, geen en menschen aanwezig zijn. Is dit. niet in strijd met de zoo hoog noodzakelijke zuinigheid. Inenting. Naar ..Het Volk" verneemt, beval een ontwerp tot wijziging van de wet op be smettelijke ziekten cr-alge artikelen, die het mogelijk maken, dal de kinderen en de. onderwijzers en onderwijzeressen de school kunnen bezoeken zonder dat zij ingeënt zijn, wanneer zij verk aren, daar tegen gemoedsbezwaren te hebben. Bovendien wordt in tegenstelling met de thans geldende bepalingen, in het yooronl- werp bepaald, dat geen vaccinatie be- hoe.fl te geschieden, indien ëén dokter verklaart, dat dit. voor de gezondheid van het kind nadeelig is; tot heden moesten twee doktoren deze verklaring afleggen. Dc staking (lcr Metaalbewerkers. Tit Rotterdam meldt :nen: Zaterdag werden de e.-rste "lt'"!er,n8e" Mn de stakers gedaan. Het bedrag dat daarmede gemoeid is wordt voor Rotter dam op ƒ150.000 geraamd, terw.j de steun verleening voor het geheele and een kwart millioen per week zal b_'.nopen. De staking, welke te Apeldoorn onder do metaalbewerkers aan drie fabrieken is uitgebroken, heeft voor de arbeiders al daar wellicht nog men beteckems dan elders. Want volgens re iudeeling in k.as- een gemaakt door den Motaalbond, be- i.oc.rt Apeldoorn tot de 3e klasse, waarin en bekwaam vakman lo.i een .,8-ur'"° werkweek 08 ct. per uur geniet, «aar dat uurloon ccliter ontoereikend werd bevon den is van dr zijde dor werknemers er sice'ds cp aangedrongen dit te verhoogen, met het gevolg, dat in Apeldoorn 2de ldasse-loon werd uitbetaald en een goed vakman 78 ct. per uur ontving. Dc voorgestelde loonsverlaging van 10 net wettigt dc vrees, dat de loonen voor gehuwden" zullen worden teruggebracht met mei 10 pel- van bet heden verdiende loon rn dus lol 70 ct.. mr.ru- nut hetzelfde percentage van het 3a W.tse-uurloon, wat practise!) neerkomt ap een verlaging van het uurloon van 78 ct. lol 03 cl. vermin derd met 10. pet. of 01 cl., dus een ver- laging van 17 ct. per uur. Uit de Typographic. Het hoofdbestuur van den Ned B.-K. Grafische,n Bond heeft een besprekingge had met Mr. Harders, v ertegenword^r van den Min. ran Bamenl. Zaken betref fende hel afwijzend antwoord, dat de or^a- nisaties in de grafische bedrijven ontvm- gen op haar veroek om steun voor SB°v''genoemd hoofdbestuur is ook met spoed con onderhoud ajrigevraagd o-.j^ - nister van IJselstein. inzake het door diens departement doen vervaardigen van druk werk in het buitenland. Bui' cnqcv.'c.nc vcrgatlci i:u;; van don Modorlaiu'schcti Boovc ubor.d. Op Maandag November a.s. zal te •saHerlogenböMb eeue buitengewone ver- Uïeriiro va" dm. Node; land<eüen Boe renbond wm-.len gehouden. Het doel dezer vergadering is den Katholiek georgem- soerden boerenstand in Nederland in staat le stellen zich over eonige brandende vraagstukken van 1 airii:c-uvrwetgeving uit lo spreken en zijne worse hen daarom trent ter kennis te brer.gch van de Regee ring. Des morgens zullen drie afdeelingsver- gaderingen worden gehouden, waarop do volgende onderwerpen zullen worden, in geleid: I. Grondbelasl ing dor r den lieer J. Th. Verheggcn, voorzitter vj-n den Nedcrland- schen Boerenbond en van den Lirnburg- sehen Land- en Tuinbouwhond, te Bugge- mum (L.). H. Landbouw,H'bci'lswet (voorontwerp) door den heer Jac. Yns Antz., landbouwer on lid van hot hoofdbestuur van don. N no rd -Braban l sch e n Ch ris t él ijken B oe- Lonbond, Ie Roosendaal; III. Jachtwet, door den hoor mr. II. van Ilaaslert, rechtskundig ambtenaar van don Nederlandschen B.urcnbond. te 's-Gra vonhage. Des namiddags zal tono algomoone ver gadering worden gehouden, waarop me- dcdceling zal worden gedaan van de con clusies. aangenomen oo de afdeelingsver- gaderingen en vervolgens de heer dr. L. Deckers, secretaris van den Ncderland- schen Boerenbond, zal spreken over het ontwerp: „Meer eenheid in de Regcerings- zorg voor den landbouw Kokadorus in de 'I wecdc Kamer. Naar de „Vrije Socialist^, het blad dat ook de candidaluur van ..Hadt je me maar" opponeerde, mededeelt, bestaan er e.r.sfige plannen, nm don heleenden Am- sferdamschen markt-grappenmaker Koka diiriis voor de eefstvoia-cede Kamerverkie- /''iic/en Candida at te stellen. Bij zelf is be reid. om ook voor zijn canr!idatuur pro paganda le maken, zo> w.eirif het blad. Ingediend is een wetsontwerp tot ver klaring van het algemeen nut der ont eigening van eigendommen, noodig'voor uitbreiding van het terrein der aardappel- markt te Utrecht. De directeur van r:ot postkantoor le Vcnlo, de heer Pleijte, is, naar de N. Venl. Crl. meldt, benoemd tot directeur van het poslkanloor tc Schiedam De gewone audiëntie van den minis ter van oorlog zal a.s. Donderdag niet plaats hebben, Gemengde Berichten. DE NOORD-WESTEP. STORPJI. Mc-t bang hart iieefl ieder gisteren dc ver schrikkingen doorleefd van den horigen Noord-Wcslcr storm, die echter niet alleen onze stad en de omgeving, doch bijna het ge heele land en vooral de kuststreken met he vige woede heeft geteisterd. Aanvankelijk liet het zich in den morgen niet aanzien, dat de dag zou verloopen in een woedenden orkaan, die alles met zich zou mede-slecpen. De wind woei in den morgen meer uit het Zuiden, doch liep tegen den mid dag naar hét Noord-Westen en tegen 1 uur ging hij over in een vliegenden storm, die deed denken aan den storm van een tiental jaren geleden. Amsterdam is, naar de „Crt." mokto, het ergst geteisterd, doordat de storm de qua rantaine-inrichting zoo goed als g.heel heeft verwoest. Deze inrichting besloeg ach; tijdelijke en een aantal scrai-permancntc gebouwen. Des morgens waren er nog een honderdtwaalf Ons- ton rijksche kinderen aanwezig, doch geluk kig werden zij, alsof hot onheil voorzien was, een paar uur voor den storm -naar do serai- permanente gehouwen overgebracht, die door den storm gepaard bleven. De Ams-lerdamsche brandweer is tol diep in den nacht in de weer geweest om hulp to bicden waar zulks noodig was en het aantal aanvragen om hulp was legio. Het aantal kleinere verwoestingen is be grijpelijkerwijze enorm en we willen volstaan met er ecnige te noemen. Van de nieuwe R. K. Kerk der II. Rita aan den Hagendoornwcg, die in aanbouw is, werd de steiger vernield. Een gedeelte der muren werd mede omgetrokken. De Belgische sleepboot uit Antwerpen „Edi son"; kapitein v. d. Schrandere en gelegen aan de do Ruylerkade, is volgeloopon en ge zonken. Aan den Omval is een woonwagen omgez waaid en een eind verder neergekomen, waar door een bewoonster van het voertuig hersen- srbudding kreeg. Zij is per auto-brancard, naar het O. L. Vrouwengaslhuis vervoerd. De schutting van het in aanbouw zijnde Ko loniaal Museum, aan de Mauvïlskade, is om gewaaid. Een vrouw, die door het vallende hout ge! i"ffen werd, brak een heen en werd eveneens per auto-brancard naar het O. L.- Vronwegaslhuis vervoerd. Ook oen groot gedeelte van het sleigcrwerk bezweek. Onk Rotterdam heeft van den storm te lijden gehad. De grootste schade 1rof den heer Peters, die "verleden week het nieuwe café restaurant ..Royal'' aan den -Coolsingel opende. Om 12 uur, toen verschillcndo heeren hun partijtje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1