Buitenlandsche Berichten,
Scheepsramp in hst Kattegat.
Hot Dopnschc stoomschip „Elvsun" is m den
caci.: van Ztwidog op Maandag ten gevolge van
den hevjgpn storm in het Kattegat met man
en muis vergaan. De vijf lm leden der bem an -
nine en twee passagiers zi}n verdrongen.
Aan de kust van See'.and spoelen verschei
dene lijken eoi wrakken aau.
Een aardbeving in Toscane.
De „Sccobo" meldt, dat te Massa en Carrara
in het district Toscana een aardbeving is waar
genomen, welke drie seconden duurde. De ge-
heelc bevolking is naar de omliggende lande
rijen gevlucht. De aangerichte schade is aan
zienlijk.
Auto-bandieten in Ncvv-Ycrk.
Een bende aulo-baaidielra viel itn Broadway
te New-York een postwagen aan en roofde de
postzakken hiel aangvloekende brieven ter waar
de van 1.250.0G0 dollar. De band'ielen noodzaak
ten den bestuurder van den wagen onder bedrei
ging met een revolver een zijstraat in te rijden,
waar zij hun werk ongestoord konden verrich
ten.
Het bij weddenschappen verloren geld terug.
Naar Reuter meldt, «ijn de Engelsehen. die
op wedrennen wedden, hevig verschrikt door
het vonnis van de law lords, in de voor het
Hoogerhuis behandelde appèl-zaak, dat het
geld, dat door middel vam een cheque is betaald
bij een weddenschap, wettelijk kan worden te
ruggevorderd door den verliezer. Dat wil zeg
gen, dat elk bedrag, dat in de laatste zes jaren
is -betaald, kan worden teruggevorderd ioi hoo-
ger beroep.
Men zegt. dat er veed acties, waarbij tonnen
gouds betrekken zijn, zijn ingesteld.
Russische band/^en.
In het district Kiëf heeft, naar „Nord-Ost"
meldt, een bandietenbende door het opbreken
van de rails een personentrein in een afgrond
doen storten. Nadat de ramp had plaats gevon
den en een deel' van de overlevende passagiers
door de bandieten naaT een naburig bosch wa
ren geleid, verklaarde de aanvoerder van de
bende, dat „hel spoorwegongeluk op een mis
verstand berustte, daar men een trein met goud
had verwacht."
Na deze mededeelirng kregen de bandieten be
vel, met het plunderen en het neerschieten van
de onschuldige passagiers te beginnen. Velen
werden beroofd en een aantal personen dood
geschoten. Blijkens een ingesteld onderzoek zijn
17 personen op deze wijze vermoord. „Tel."
Hoe Duitsche studenten geld verdienen.
Het Borl. Tagebl. geeft een overzicht van de
wijze, waarop de 'Duitsche studenten het geld
verdienen, om hunne studie le kunnen betalen.
Duidelijk blijkt, welik een noodtoestand onder de
Duitsche sludeerende jongelui heerscht. Van de
12.000 Berlijnsche studenten zijn er 60 zonder
woning: deze brengen den nacht door in wacht
zalen of op de banken in den Dierentuin. Vol
gens een. mededeeling van het bureau voor ar-
beddsverschaffing aan studenten van. de Berlijn-
sobe universiteit oefenen. 8000 van de 12000 stu
denten een beroep uit; voor 5000 is dit 'bijver
dienste en voor 3Q00 hoofdverdienste. Zij wer
ken in banken en handelshuizen', als volontair,
correspondent of stenotypist, dn redact ie-bu-
ream's en als opvoeder of huisleeraar. Ook vin
den velen een werkkring in de fabrieken en alls
landarbeider. Dit laatste beroep werd dezen zo
mer door 2000 Berlijnsche studenten uitge
oefend.
Op deze wijfee kum.non zij, ai is het heel moei
lijk, in 'hun onderhoud voorzien, en moeten
dan mog voldoende geld overhouden, om hun
studie te kunnen bekostigen.
0ante-postzegels in Italië.
Voor het eerst sedert de viering van het 50-
jarig bestaan' van het Itailiaansc.be koninkrijk
In 1911, heeft de Italiaansche postadministratie
weder een kleine serie gelegenheidszegéls uitge
geven, die ditmaal betrekking heeft op de
Damte-feestvsering. Het zijn slechts drie waar
den van 15, 25 en 40 centimes. Alle dirie dra
gon de initialen S. D. N. A. van de „Societa
Nationals Dante AHighderi", tot wier voordeel
rij met een kleinen bijslag verkocht worden,
evenals Centennario Dantesoo MOM XXI. De
ontwerpen zijm gemaakt door den. Romeinscbeu
kunstenaar Guieeppe Cellini.
Het 15-centimes-zegel, aldus de „N. R. Crt.",
draagt in het midden een rond' 6child, dat bijna
geheel gevuld.' wordt door een adelaar met uit
gespreide vleugels. In zijn klauwen houdt het
d'-'cr pen opengeslaeen ..Goddelijke Comedie" en
1 om Jen rand van liet schild staan do woorden
..(die sopra gli al tri com. aguila vola". Het 25-
oentimes-zegel hoert een rechthoekig midden
veld, waarop de majestueus tronende Itala le
zien is. In de opgeheven rechterhand houdt de
imposante figuur de „Goddelijke Com odde". en
om den mud staan de koorden „Quorate ralti-
simo poola."' Het 40- cer.t im es-z eg el vcat ootu den
mot lauweren bek rans ton dichter in borstbeeld,
op een gothiscluin leerstoel zittende, zijue Coma-
die, welke hij gesloten i« den handen houdt
verklarende, en draagt de woorden „Moetro oio
ché potea la Lingua nostra."
Droevig.
Te Luxê is de stationschef G. Desm oid in s, die
eeu reiz'ger van de spoorbaan wilde wegpik
ken. door een sneltrein aangegrepen on totaal
vermorzeld. De ongelukkige zou morgen in het
huwelijk treden. De reiziger kwam door de zelf
opofferende daad van den stationschef met don
schrik vrij.
Evangelisch ar.ii-Kaiholicisine in Pruisen.
De „Germania" publiceert een schrijven uit
de Grenzmark, waarin erop gewezen wordt, dal
nog steeds de evangelische autoriteiten iu Prui
sen vijandig tegen de Katholieke inetetlingcai
optreden.
Zoo vervoegde zich onlangs de evangelische
regoerings-president woedend «tan liet Katho
lieke ouderwijzersscminarium te Paradios. en
riep den directeur' ter verantwoording wegens
kuiperijen ten gunste van Polen. Hij had nl.
rood-witte vlaggetjes gezien. Deze bleken echter,
na onderzoek, slechts .grensvaantjes te zlju,
zooals de leerlingen bij hun spelen gebruiken.
In hetzelfde plaatsje is thans de evangelische
cantor in toorn ontstoken. Hij had deu direc
teur verzocht, dat kef koor van (het seminarium
bij de begrafenis van een evangelische jonge
man. die met het seminarium niets te maken
had (het was de zoon van een evangelisch
geestelijke) in de kerk en aan het graf zou zin
gen. Dit weigerde de directeur, na den gods-
dienstleeraaT gehoord' te hebben. Hierop hief
de cantor het gebruikelijke misbaar over gods
dienstige onverdraagzaamheid en verstoring
van den confessioneelen vrede aan, en in een
artikel in de „Preuszische Lehrer Zei-tumg" gaf
hij van de kwestie een geheel scheeve voorst el-
ling, welke bij vele onderwijzers kwaad bloed
zette. Hij schreef ook een soort memorandum
voor den. minister van ©eredienst, en liet 'het
dezen door den natuurlijk Duitsch-natioaiaieu
afgevaardigde (ScMf-tam ter hand; stellen. Daar
in doet hij op zijn manier uitkomen, hoe de
toekomstige onderwijzers te Paradies worden
opgevoed. Den door de geheele katholieke be
volking hoogvereerden godedienstleeraar. die
'het afwijzend] advies uitbracht, stelt hij voor
als een jongen man, die in het seminarium
niet thuis hoort. tenslotte eischt hij. dat de
Katholieke Kerk bepalingen als die. welke ac
tieve deelneming aan niet-Katholieke gods
dienstplechtigheden verbieden, zal schrappen.
Louter domheid? vraagt d!e „Germania".
STADSNIEUWS.
GEMEENTEZAKEN.
De Rijst-historie.
Door B. en W. ie thans een schrijven aan den
Raad gericht in verband met do bekende rijst-
historie. Hot sink is wat lang, maar wij meenen
toch goed te doen het hier in hoofdzaak te laten
volgen. i 1
Uit de mededeelingen van den Directeur van
het voormalig Levenfimiddelènbedrijf is ons ge
bleken, dat het Levensmiddelenbedrijf in de maan
den Sep tem lier en November 1919 van de firma's
Schaardenburg te Rotterdam en Kamphuis te
Zaandam, in opdracht van het Rijks-Distributie
kantoor (R. D. K.), resp. 125 en 130 balen rijst,
bestemd voor zieken en zwakken, tegen f 48.
per baal ontving.
Deze hoeveelheid was voor do gemeente Leiden
volstrekt niet te groot, vooral niet omdat er ten
tijde van de bestelling in ons land gebrek aan
rijst was en wel in die mate, dat zelfs de Ver-
eenaging van Nederlandsche Gemeenten zelf
traohtte rijst ten behoeve van de gemeenten te
importeeren, pogingen die in'iueeohen niet zijn
gelukt. Het Levensmiddelenbedrijf bestelde dus
zooveel rijst als het krijgen kon. Met deu prijs
van f 48.— per 100 K.G. moent genoegen wor
den genomen, aangezien de zo door R. D. K. was
vastgesteld en geen andere rijst verkrijgbaar was.
De rijst, volgens factuur voor ongeveer do helft
Javarijst (125 balen), werd opgeslagen bij dö
firma de Jongh, om op bons, afgegeven door het
Levensmiddelenbedrijf onder de winkeliers te
worden gedistribueerd, die de rijst op hun beurt
op z.g. ziekenbons aan do consumenten moesten
afgeven. Dit vis lo gnvono gang van zaken tij
dens do distributie. Alle distribu'aoartikélen wor
den duor h-:t L^vcasmiddoleubedrijf besteld en
betaald en waren a^n het bedrijf (of aan do gc-
meemte of aan den Burgemeester) geadresseerd
op order van het Lerensndddclonbedrijf werden
zij gol-st bij da aivtjrs» grossier», dio zich daar
toe ten gevojgo ran sens publicatie in het begin
der distributie en onder do in dio publicatio op
genomen a-oorwaarden 'aarden aangemeld. Allo
artikelen werden aan do grossiers afgegeven on
der voorwaarde, dat dj deze zelfde waren slechts
tegen de daarvoor vastgestelde prijzen en niet
audera dan op bons ran hot Levensmiddelen be
drijf mochten afgeven. Vrijheid om zolf met dezo
artikelen t» handelen, of ze door andore te ver
vangen, hadden do grossiers niet. Waar too toch
zou een dergelijke vrijheid tn den distribui ietijd
niet hebben gelald en welke verantwoordelijkheid
zou de gemeente in sake de levensmiddelen voor
ziening hebben kunnen dragen, bdlen de gros
siers vrij waren (jaweest met de distributiewaren
naar goedvinden to handelen? Do firma de Jongh
mocht do haar toevertrouwde rijst dus ook alléén
en uitsluitend 'tegen dan prljB van f 48.per
baal, plus grossierewinst, en alléén op bons van
hot Levensmiddelenbedrijf afgeven.
Van do eemt ontv/mgen partij (Javarijst) wer
den vrijwel onmiddellijk ns ontvangst, op 20 Sep
tember 1919 40 balen aan diverse winkeliers af
gegeven op da normale wijze en wel aan de fir
ma's v. d. Steen, de Boer, A. F. Mulder, Rotteveel
van Alphen, Roodenburg, Albert Hein en de Coö
peratie „Vooruit" elk 5 balen.
Blijkens verklaring van de betrekken wiuke^
liens (zie het ter visie liggend proces-verbaal
van den hoofdkeurmeester van der Heide), was
al deze rijst Java rijst-, zoodat de firma nog 85
balen Javarijet, over moest hebben.
Sedert doze eerste aflevering op 20 September
1919 verbeterde de rijetaanvoer, daar er in den
winter 1919—1920 belangrijke aanvoeren plaats
vonden.
Niettemin bleef steeds eenige vraag naar zie
kenlijst. bestaan «n werden in het. tijdvak 28 Fe
bruari 19 September 1920 nog 41 balen afge
leverd, aangezien het Levensmiddelenbedrijf, in
overleg met. den Burg. het lid van 't Coll. van
B. en W., dat, zoools bekend is, meer in het bij
zonder belast was met de distritutie-aangelegem
heden zich nist. gerechtigd achtto deze distri
butie stop te zetten en den vooraad rijst op te
ruimenj, zoolang co prijs van de vrije rijst hooger
was dan die van de ziekenrijst en er bovendien
kans bestond, dat de rijsteehaa rechte terugkeerde.
Teen evenwel de prijs der vrije rijst meer
en meer daalde en van schaarschte geen sprake
meer was, werd, hoewel de vraag naar rijst voor
zieken en zwakken bleef bestaan, in de maand
September 1920, in overleg met den Burgemees
ter, besloten tot verkoop bij publieke inschrijving
over te gaan en zouden de daartoe noodige mon
sters worden gestoken. Toen echter bleek, dat
van den geheelen voorraad, die nog 174 balen
moest bedragen. 6leckts 37 balen ovor waren en
dat de firma de Jongh do re6t op eigen gezag
en ten eigen bate had verkccht. Een en ander
is te lezen in het reede genoemde proces-verbaal
van den hoofdkeurmeester van der Heide.
Do firma de Jongh erkende toen, direct na de
ontdekking, volmondig onrechtmatig te hebben ge
handeld; ten bewijze daarvan zij aangehaald een
schrijven van haren advocaat Dr. do Clercq aan
den Burgemeester, waarin de firmanten
in do eerste plaats hun leedwezen (betuigen) dat
zij op een dergelijke wijze het in hen gestelde
vertrouwen hebben teleurgesteld".
Later beweerde de firma de rijst te hebben
willen „ververschen". Hiertoe had zij echter niet
het rechtmankeerde or werkelijk iets aan de
rijst, dan had zij, daarvoor w a 6 z ij g r o 6-
6 i r, hot. Levensmiddelenbedrijf moeten waar
schuwen, dat de rijst, gevaar liep te bederven,
en alleen indien het Levensmiddelenbedrijf dan
order tot verversching had gegeven, zou zij dit
hebben mogen doen.
Van ververschen is echter geen sprake
geweest. De rijstmarkt was dalende, en de firma
de Jongh meende een zoet win6tje te kunnen
maken door de rijst duur te verkoopen en later,
als do prijzen gedaald waren, andere rijst daar
voor in de plaats te leggen.
Dit is het motief geweest, zooaJs de firma
trouwens volgens verklaring van den Directeur
tegenover hem zelf heeft erkend. Tot staring van
een en ander wij6t de Directeur er op, dat de
firma do Jongh in de maand April 1920, toen
er geen Javarijet in den vrijen handel te krijgen
was, Javarijst h f 100.en f 105.per baal
verkocht, terwijl zij in dienzelfden tijd volgens
verklaring der betrokken winkeliers (zie proces
verbaal van der Heide) en blijkens facturen der
firma A. F. Mulder als ziekenrijst minderwaardige
soorten afleverde en dat zij bovendien tegenover
de politie erkend heoft voor do rijst ton minste
f 60per baal (gemiddeld) le hebben ontvan
gen.
Op die wijze onthield de firma den
zieken en zwakken de beste soort
rijst, om daarmee oen grootere
winst te maken, waarop zij niot het
minsto recht had.
In overleg met deu Burgemeester 6toldo de Di
recteur dezo zaak in handen der politie, die een
nader onderzoek instelde, daarvan proces-verbaal
opmaakte en het bedrag van f 8220.—, dat de
firma voor de 137 balen zeide te hebben ontvan
gen, in beslag nam.
In dit stadium van de zaak bood de firma, tij
dens oen conferentie ten kantore van Drs. Cosman
en Trapman, een schikking aan, echter op voor--
waardo dat de vervolging zou wor
den gestaakt. In overleg met don Bnrge^
meester word op dit voorsbei evenwel niet inge
gaan.
Toen het proces-verbaal echter bij den Offi
cier van Justitie word gebracht, met de in beslag
genomen gelden, heoft deze zonder opgave van
redenen aan den rechorchour, die hot verbaal
overbracht, opgedragen, do in beslag genomen
som aan de firma te re6titueeren en dien réclior-
cheur tevens kenbaar gemaakt, dat de zaak niet
zou worden vervolgd. Alleen moest de firma wor
den aangezegd te zorgen, dat do ontbrekende
rijst werd aangovuld.
Aangezien do Burgemeester van oordeel was.
dat. .de gemeente zich niet zonder meer bij deze
beslissing,wa arvan de redenen niet eens bekend
.waren, kon neerleggen, was het. zijn voornemen
om de zaak met. den Directeur nader bij de Ju
stitie toe te lichten. Tengevolge van de ernstige
ongesteldheid van den Burgemeester is hiervan
echter niets gekomen.
In de hoop, dat de Burgemeester spoedig her
steld zou zijn en aan zijn voornemen uitvoering
zou kunnen geven, heeft de Directeur toen de zaak
eenigen tijd laten rusten en geweigord de door
de firma de Jongh aangeboden rijst, die voor oen
doel van andere en inindero kwaliteit was, dan
do oorspronkelijke rijst (Javarijst was n.l. niet
,te verkrijgen) te accepteeren. Toen echter tot
liquidatie van het distributiebedrijf moest wor
den overgegaan, is de minderwaardigo rijst ten
slotte op 23 Februari 1921 onder voorbehoud
geaccepteerd.
Tot zoover de mededeel!ngen van den Direc
teur.
Thans de verklaring van den heer J. C. van
Raay, lid der firma G. J. de Jongh en Co., in de
bovenvermeld» conferentie.
Do heer van Raay verklaarde, dat de rijst,
wolke hij aan het Levensmiddelenbedrijf teruggaf,
z.i. beter was, dan de rijst, die hij van de ge
meente ontvangen had, can op bonnen te verkoo
pen. Deze rijst was geen Javarijst en ook de
firma. Schaardenburg, die na inzage harer boeken,
aan het Levensmiddelenbedrijf verklaarde, dat
de geleverde rijst, overeenkomstig de factuur,
Javarijst was geweest, zou dit onder eede niot
durven bevestigen. Do Directeur van het Levens
middelenbedrijf noch zijn personeel wisten iets
van de kwaliteit van die rijst af, aangezien zij
de rijst niet hadden gecontroleerd, toen deze
aankwam.
De heer van Raay erkende 6chuld, inzooverre,
dat hij de rij6t in strijd met de voorschriften
zonder bon verkocht had, doch hij ontkende, dat.
hij de rijst verduisterd had. De rijst had hij als
grossier gekocht-, was dus van hem en niet van
de gemeente, al mocht hij zo ook niet zonder bon
verkoopen. Er op gewezen, dat hij bij de politie
geheel iets anders verklaard had, antwoordde hij
niet meer precies te weten, wat hij aldaar had
gezegd.
Voor den verkoop door de gemeente (op 17
Mei) had hij de rijst nog willen koopen voor
f 48.per baal, zoodat de gemeente dan den
inkoopsprijs geheel zou hebben terugontvangen.
Noch de Directeur, nooh Dr. Cosman, haddett
zich daartoe echter tot hem gewend. Had de
gemeente schade geleden, dan waren die heoren
daarvan de schuld.
Waarom, zoo vroeg de heer van Raay, hadden
zij ook niet getracht de zaak met hem te schik
ken, toen do Officier niet wilde vervolgen wegens
verduistering. Dan was de gemeente er toch nog
zonder verlies afgekomen.
Bovendien, voordat, het proces-verbaal door de
politie was opgemaakt, had zijn firma door bc^
middeling van Dr. do Glerq de door haar gemaak-
ten verkoopsprijs ad pl.m. f 8000.aan den Bur
gemeester doen aanbieden zonder daarbij eenige
voorwaarde te stellen. Later was de som nog
maals aan Dr. Cosman aangeboden, doch toen na
tuurlijk onder beding, dat het. proces-verbaal werd
ingetrokken.
Op oen door een dei' leden vam B. en W.
gedane vraag antwoordde Qiij aanvankelijk n.iet
meer bereid te zijn de geleden schade aan de
gemeente te vergoeden, zooals 'hij tevoren oog
bereid zou zijn geweest. Ju liet vervolg der be
spreking verklaarde hij echter deze zaak aeg
met zijn broeder, ir. ede-fit mant in de zaai, to
moeien overleggen
Tenslotte verklaarde hij niet taclurcn te i«i-
nen bewijzen, dat de door hem aan de frtivna
A. F. Mulder geleverde Javarijet door hem ven
anderen dan de gemeente gekocht was.
Eenigen tijd ma deze conferentie berichtte de
fiurna De Jongh ons, dat zij na rijp beraad geen
termen had kunnen vinden om alsnog in der
minne eenige schadevergoeding aan de gemeen
te te betalen.
Na kennisneming van een en ander hadden
B.enW. 'm onderzoek met den rechtsgeleerden
raadsman der gemeente, Dr. E. A. Gasman en
verzochten wij hem ons schriftelijk zijn advies
in deze uit te brengen.
In dit, door Dr. P. M. Trapm an, nam ©na Dr.
Gasman. geteekemd' advies, 'hetwelk mede ter
visie ligt, ontraadt de rechtsgeleerde raadsman
het alsnog instellen van een civiele actie teq
de firma de J-ongh en ook ons College kon, na
■nauwgezette overweging en gelet op het advies
van Dr Cosman, geen vrijheid vinden den Raad'
voor te «Lallen tot het instellen van eene derge
lijko actie te besluiten.
B. en W. betreuren het ten zeerste, dat
gemeente door een samenloop van. omstandig
heden in deze een niet onbelangrijk verlies
(pimi. 5000.op de rijst heeft geleder
dat de firma de Jongh, ook na de con'
met B. en W„ zelfs niet een deel van
met den onreclutmatdgen verkoop van de rijst
behaalden winst, ten bedrage van het door
gemeente geleden verlies, in de gemeentekas
hoeft willen storten.
Ons College heeft, ec/hter van de zaak eerst
kennis gekregen, toen deze iai een zoodanig sta
dium verkeerde, dat het memen van maatregelen
om verlies te voorkomen, ons niet meer mogelijk
was.
Nadat de Burgemeester ernstig ongesteld was
geworden, heeft de Directeur van liet 'Levern-
middeleinbedri jf, blijkbaar in do verwachting,
dot de Burgemeester ibinneu niet te lang tijds
verloop weder hersteld zou zijns nooh B. en
noch den waarnemend Burgemeester,
de distributie-aangedegenheden voor zijne re
kening had genomen, met de zaak in kennis
gesteld. Eerst na de acceptatie van de rijst, on
der het am overleg met Dr. Cosman gemaakte
en in diens advies te lezen voorbehoud, 'kreeg
de waarnemend Burgemeester kermis va
zaak ern werd tot verkoop van de rijst, na open
bare inschrijving, besloten met bet bekende
gevolg.
B. en W. vertrouwen, dat de Raad,
kennisneming van de uitvoering weergegeven
•verklaringen, van den DiTecteuT en van den heer
Van Raay en na inzage in de Leeskamer van
het proces-verbaal van den hoofdkeurmeester
van der Heide en van het advies van Drs. Goe
man en. Trapman (afschriften van de processen
verbaal, dooT de politie opgemaakt, kunnen wij
tot ons leedwezen miet overleggen, aangezien de
Officier van Justitie aan de politie niet heeft
toegestaan afschriften van die processen-veT-
baal aan B. en W. te geven), volkomen
staat zal zijn zich een oordeel te vormen over
den gang van zaken en met B. en W.
meening zal zijn, dat het in de gegeven om
standigheden geen aanbeveling verdient nog bot
het instellen van een civiele actie tegen de fir
ma G. J. de Jongth en Co. te besluiten, hoezeer
die firma door hare handelwijze de gemeente
ook heeft benadeeld en hoezeer ieder die han-
delwüsc 7,al laken.
fe.. :;ke Stand.
l-EiDElV.
26 October.
Geboren Francina, d. van Arnoldus en
M. B. Griffioen Johanna, d. van J. F. Tis-
seur en E. van den Wajngaard Simon Johaa
nes Josephus, z. van B. C. Klein en C. M.
der Linden.
Ondertrouwd: G. H. van Giezen enii
26 jaar jm. en A. L. Teunissen oud 21 jaar j4
J. T. Meuris oud 22 jaar en A. J. M. Speel
oud 24 jaar jd.
Overleden: J. P. PeperkomAalbers^
oud 53 jaar wede. J. Mntfoort oud 58 jaar
m. L. G. M. van den Hoorn oud 2 jaar zoon.
VOORSCHOTEN.
G o b o t e n Cornelia Petrus z. van TL
B'arreveld en C. J. v. d. Bulk. Barbars
Pieternella d. van Chr. Eggink en M. Boot.
Engelina d. van G. Kooien en E. v. Yenetiëi
Ondertrouwd: H. Hermans 35 j. es
N. J. Herring 43 j. M. Schram a 31 j en
C. M. van Btc-cLI 27 j.
FEUILLETON
Het schot op het spook
OORSPRONKELIJKE DETECTIVE ROMAN
door
WILLIAM HOLT.
(Nadruk verboden).
„Mtaar hoe is het met den gewondlen John.
Is het ernstig?"
„Hij zei, dat we ons met hem niet be-
[moeien moesten. Maar dten kerel moeetien
we vangen, hij zou ztoh wel redden, 't Zal
zoo erg niet zijn".
Addison was dlaar toch nie(t gerust 'op.
Hij liep naar dte kajuit van zijn gastheer
en vond daar voor de deur nog den kreu-
mencfen matroos liggen.
Hij boog zich over hem heen: „Hoe is
hefc, voel pijn?"
„Hebben ze dien kerel, mijnheer?"
„Ja. We hebben hem."
„O danToeni verloor hij het be
wustzijn.
Addison ging hulp halen en) aan hef, dek
zag hij net den tweeden gewonde binnen
hijschen. Hij vond, dat de matrozen dit
eigen/lijk we/1 met wat meer voorzorgen
hadden) kunnen doen en hij zou er anders
zeker aanmerking op gemaakt hebben.
Doch toen de man op het dek lag, zeide hij:
„Laat hem maar eerst liggen en helpt uw
kameraad".
De gewonde matroos werd eerst in de
ziekenv-kombuis gedragen en voorloopig
verbonden. Toen bemoeide men zich ook
met den man. die met eenl kogel in zijn
•echterscheudtr op het dek lag.
Addison wilde een dokter laten halen,
maar de matrozen meenden, dat 'het beter
was daarmee te wachten.
„Onze kapitein heeft een) medicijn- en
venbandkist. Hij weet er voldoende van om
lichtgewonden te behandelen. John is taai
genoeg, hij sterft niet aan een) mesetoot tue
echen de ribben! en die kerel, daar behoe
ven we zooh drukte niet om te maken".
Addison was het hiermee evenwel niet
eens, doch die discussies konden eindigen,
daar op dit ©ogenblik de groote boot weer
het jacht naderde.
„Daar zijn de kapitein en mijnheer te
rug", riep Bill.
Inderdaad naderde de boot snel.
„Wat is hier gebeurd1", riep de kapitein.
„Is er aan boord gescholen!?"
„En prachtig gescholen ook. Dat zult ge
vernemen".
Toen men aan boord geklommen was,
vernamienl degenen d'ie van boord geweest
waren, Wat er gebeurd was.
De jonge graaf begaf zich dadelijk naar
zijn kajuit om te zien Wat hij vermiste en
de kapitein haalde zijn verbandkist en ging
de gewonden onderzoeken.
Dc wonde van John, den matroos, was
niet gevaarlijk. Hij had nog al wat bloed
verloren, maar edele deelen waren niet
geraakt. Het zou spoedig gtenezen zijn.
Toen de kapitein dat wist, begon hij met
den) tweeden gewonde.
„Zoo", zeide hij, „jij bent ook leelijk in 't
vaarwater gekomen, vriend. Laat ik je
schouder eenfö onderzoeken. Hm, de kogel
zit er goed in. Neen, die haal ik cr niet uit.
Daar moet de dokter bij komen. Enfin, dat
zal dan wel de politic-dok tier zijn".
Op dit oogenjblik kwam de jonge graaf
in de kajuit.
„De schurk heeft waarachtig mijn brand
kast geopend en daar heel wat uitgehaald".
„Geld?"
„Dat ook, maar tevens nog belangrijke
papieren, die miij meer waard zijn. Wij zul
len hem mo'elenl f-ouilleeren".
Bill, do scheepsjongen wertd geroepen era
heel handig betastte hij den) kerel die dit
•allesbehalve prettig scheen te vinden. In
zijn zakken en achter zijn onderkleederen
werden bankpapier eri andiere papieren ge
vonden.
Jac Purdy telde niet zijn papiergeld',
maar zag met gretig' oog d'e andere stukken
na en een zucht van verlichting ontsnapte
hem, toera hij bemerkte dat hij niets miste.
„Prachtig, het is in orde", zei hij tot dten
kapitein. „Ik mis niets meer".
„En wat moeten we nu met den kerel
doen?"
Jac haalde d'e schouders op. „Laat
maar neen, ik wil hem eerst onder vier
oogen spreken".
„Zooals u wilt".
„En maak allies klaar, dat we morgen
weer zee kunnen kiezen."
„Prachtig".
De kap'&e-in wist, dat dit niet het voor
nemen geweest was, maar de plotselinge
wijziging van het reisplan gaf hem geen
aanleiding om vragen te stellen. De jonge
graaf wil d'e weer in zee stekeni, dus was
da|, in orde. Trouwens de kapitein zelf
vond dat stilliggen eenige dagen in oen ha
ven als die van Vigo tamelijk vervelend.
Jac Purdy blleef met d'en inbreker alleen'.
„Zeg een/s vriend", zeide hij, „vertel mij
in wiens opdracht gij gehandeld hebt en
wat u daarvoor is geboden."
(De man zweeg en hield zijn mond stijf
geslotent
„Zijl ge bijgeval een Spanjaard, die geen
Engelsch verstaat?" vroeg Jac Purdy.Maar
hij geloofde dit zelf niet, daar in de zee
havens d'e meeste lieden wel zooveel En
gelsch begrepen. Hij meenlde dan ook aan
's man oogen te zien, dat deze hem wel ter
dege verstond.
„Hoor eens", zeide hij, „eenj ander heeft
u den mond gesloten^ ik zal dien weten te
openen).
Gij zult c*e keuze hebben. Als gij niet
spreekt laat ik u doodkalm overboord zet
ten'. Gij kunt dan beproeven of ge met uw
oenen, arm naar den wal kunt. zwemmen.
Het Is nogal een eind1. Als ge me onvoldoen
de inlichtingen geeft, zal ik u naar d'en
wal 'laten) roeien en aan d'e politie uitleve
ren. En ik zal den Engelschen consul op
het hart drukken, dat de politie en justitie
hier u niet al te zachtmoedig behandelen.
Maar nu Is er voor u nog een) derde mo
gelijkheid. Als ge mij alles precies zegt
wat Se Weet, laat ik u naar den wal roeien
en zijt ge volkomen vrij. Me dunkt-, dat
laatste is voor u wel zoo aantrekkelijk.
Maar ik wil u niet presseore-n, denk er
maar eens over na, ik kom straks terug".
Jac Purdy ging. Natuurlijk dacht hij er
niet aan den kerel over boord te laten zet
ten!. Zelf Was het Zij-n voornemen niet hem
aan de Spaansche a\»toriteiten uit te le
veren. Dit zeide hij ook aan Addison, teen;
deze er hem naar vroeg.
„Mijnheer Addison", antwoordde hij met
een prettigen glimlach, „u weet hoe een
hekel ik aan d'e politie heb, een bepaalden
afkeer, dieni gij u wel heel goed verklal
ren leunt. Ook de Spaansch'e politie deelt
in die antipathie. Zie eer.js. als V
man aan de autoriteiten uitlever'
er een onderzoek, volgen er lange i.e-p
ren en) allerlei formaliteiten.. Die bre.^
ons niets verder en het gevolg is alleen, dl a3:i
we misschien veertien dagen hier stillig -rl"
gen, waar ik allerminst idee voor heb. Bö
vendiera loopen we dan de kans nog roef 3,J'
dergelijke verrassingen mee te maken ei
daar voel ik ook weinig voor."
„U meer.1 er zouden nog meer «uBj
dieven ko miert, maar
„Dat begri-jpt ge niet. Nu hooT een! Notie
mijnheer Addison, die carnedie tueschen) oo
heeft lang genoeg geduurd, ik wilde u éi «BE
juist uiteenzetten. En misschien denkt f
daarna een) beetje minder ongunstig ove
mij dan 'tot nu toe.
Zie eens. d'aar bij u in de etraat was w
moord gepleegd enj die moord gebeurt B(j
oon in het bezit te kjomen van waardetell rüL
papieren, welke de vermoorde vrouw oi uit.
der haar berusting had en die zij zoogoej^
had verborgen, d'at de moordenaar ze nii
vond. Gerust hoor, ik ben die moordeoat
niet".
„Dat heb ik ook nooit geloofd, maar.
„Ik was ook geert medeplichtige, roa'
(iemand die hem Legenwerkte. De vermort ob!
de vrouw "had nog eera zuster eniaan die da®
kwamen nu van rechtswege de papier! Ban
toe. Zij heeft mij gezegd waar die vcii-": u»
gen Waren en ik heb d'ie met lcYensgevst
voor haar uit dat huis gehaald".
„Maar zij kon toch dc justitie in
arm nemen", 5
TO bi
(Wordt vervolgd). HTp.t
'rpjx
nt!i«s
Ws
Tal
