BUITENLAND. BINNENLAND. 13e Jaargang. DINSDAG 18 OGTOBEK 1921 Mo. 3050 e£eicLyolie0oua<Mit ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 12.60 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, 1 2.00 per kwartaal. Vnnco per post 2.96 per kwartaal. ,1 Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar betaling van 60 et. per kwartaal, bjj vooruitbetaling. At- aderlijke nummers 0 ot„ met Geïllustreerd Zondagsblad 10 et. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 85 cent per regel Overige dagen 30 cent perrego Voor Ingezonden Modedeelingen wordt het dubbele :- van het tarief berekend. KLEINE AD VERTEN TLLN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop f 0.75 's Zaterdag, overige dagen f0.50 KI nummer bestaat uit twee bladen Voor Rusland. Dt K. S. A. in Nederland heeft gisteren ,Je Katholieke bladen een eympathieken nroep geplaatst om steun voor Rusland, ffjj willen nu niet de communisten in ons ij gaan bestrijden, die beweren, dat de pende, daar geleden, alleen, en uit lui tend gevolg is van ruatuuirram- Hierin zijn wij het in ieder geval eens et den Leidschen communist <lr. Knuttel .''men hot ongelukkige Russisch© volk en steunen moet, óók al is men bet iregeering daar niet eens, óók al eft. het Sovjet-bewind allerminst onze be- adwing cm waarde er ing. De Katholieken van Nederland1 mogen >1 in deze niet achterblijven. Ook het milliaeoien-volk van Rusland übt aanspraak op onzen daad wer kei ij- a steun. moet gegeven worden. Zoo.ibs gisteren medegedeeld, willen wij om blad gaarne bij ons binnenkomende ten verantwoorden. Dat de Katholieken van Leddien en ook uit onze Katholiek» omgeving zich niet ktuigd mo-gen laten! Beschaving. ila een kostelijke zaak onze bescha- ilthans zeker..''., wanneer men ze be- aan de oppervlakte, beoordeelt naar Bohijn. In het wezen en inderdaad' is het niet jmooi al wat er blinkt. Bwchaving zonder Godsdienst is tergoud, is verguldsel, oh, hoeveel vormen van beschaving zijn onze samenleving, welke over eenigen .weer zullen worden beschouwd als igen van onbeschaafdheid e dier vormen van beschaving kunnen worden gevuld door do goede bedoe- de christelijke naastenliefde, i dan moeten we ze ook hot de onze ken, doen leven in ons door onze entie. )t« zijn echter ook „beschaviing5''-uitin- Ïu vatrvan wij verre moeten blijven ton. Gelukkig omdat het getuigt, van waarheid onzer onveranderlijke begin- En hoe dwaas doen velen die ib door de hier bedoelde „eisc'b en" abeschaving, oftewel van stand, van po- n, laten leiden We hebben wel eens om een enkel Drbeekl te noemen gehoord, dat een eioh aan zijn stand', zijn positie ver- obt gevoelde, om zijn zoon te doen in lijven bij het Studenten corps eener uni- ■cAtestad'z ij n zoon kon toch geen uW' (zoo luidt de scheldnaam van een [corpslid) worden. Eischen van be s c ha pgj zijn zoon moest ,>'g r o en'" worden hij wan/rdig kon worden geoordeeld, 9 zijn. v an het bedoelde studenten pa, En hij werd (behandeld', als ware inderdaad een „varken", en hij liet zich wielen als ware hijminder dan „Tartend En .na den groentijd gevoelde jonge man zich lichamelijk en geestelijk Bw, verzwakt en ziek. Eischen van b e- living! lij geven dit voorbeeld', omdat nu pas f ie Justitie zich heeft gemoeid in. do jongste ontgroening te Utrecht voor- ['■eiKi schandalen. lijn natuurlijk ook honderden andere roeelden, om te demonstre.erein, dat lou- Terchlsche beschaving zond er meer bol en ledig, of zelfs in strijd met waarachtige monsch en-waarde, met de oschelijke waardigheid. Steun aan Oostenrijks Katholiek Onderwijs. Roller uit Weenen is.in ons land. IVie de heer Rotter is? »'J i« da oud-voorzitter van den Katho- Lehrerbund für Oesterreich, thans wlc^enwoordiger van dezen Bond en Vaardigde naar Rolland. 1 wordt wol bezocht door verte- woordagors van bijzondere belangen- [4P®Q uit do noodlijdende landen. De or- ^'jwrs hieven nog weg. Prof. Rotter ou als een der hunnen. Steun komt als zoovelen; dubbelen steun bij wen nood. Hij komt wekken de sym- van het kleine Holland, dat pas zijn Volstrijd heeft uitgestreden voor het J0' niet veel grootere Oostenrijk, dat den Volstrijd moet gaan beginnen, in het Un'ïle Bondöland: Weenen. De Soc.- ®-*r*?eering van dit land wil de veront- Wjking der school, maar vindt te- wver-aich 8000 onderwijzers, die pal voor cle verdediging van heilige '^sche beginselen, die ondanks de geldelijke zorgen en/ allerlei ont- .'"?en van welke do Nederlander zich den'kbceld kan vormen bereid zijn ®&i®enmoed en energie denl verdedi- ginsstrijd te voeren, als hun arsenaal maar éven gevuld is. Weenen en Oosten/rijk be hoeven een krachtige schoolpers, een gel delijk wel gefundeerde organisatie, om het volk te bewerken. Dezelfde actie, die Pater Bangha voerde voor de Hongaarsche pers, moet gevoerd voor de Katholieke Oosten/rijksche school pers, de Kath. organisatie en tegtem de ont kerstening der school. Rechtstreeks daarmee in verband staat de steunactie voor de Katholieke onderwij zers, d.w.z. voor d'egenen}, die hun geloof ook met de daad belijden. Wat deze open lijke geloofsbe'lijdeTLis beteekenit.. is duide lijk als men bedenkt, dat in Oostenrijk de z.g. „Geheime Kwalifikationenl" bestaan. Wie Roomsch is met de daad., maakt zich bnwelgevallig aan de soc.-dem.rcgeering: de geheime conduite staten doen dan het (overige. Pensionneering is het vóórland. En dit staat gelijk met de zwaarste armoede Moeten 'deze missionarissen niet gesteund' worden? Mogen wij hen hulpeloos lalen, waar hun missiearbeid bij eeniigenl steun ook zooveel vruchtbaarder is dan in hei den sche landen? [Vraagt men of er gehreik geleden wordt onder de onderwijzers? Prof. Rotter zal u dat vertellen. Zijn eenvoudig Woord zal diepen indruk maken ook op anderen dan onderwijzers. Dat hij slechts de naakte waarheid zal zeggen, dat waarborgt de aanbeveling van den) Kardinaal-Aartsbis schop Dr. Piffl, terwijl het Ned. Door luchtig Episcopaat door het verfleenem van rijn toesfièmming het bewijs 'leverde de ac tie .welgezind te zijn. Prof. Rotter treedt Woensdagavond op voor de Kath. Onderwijzers, afd. Leiden. Zijn woord hebbe het succes, dat daar door mode wordt voorkomen, dat Weenen enlOostenrijk een geestelijke woestijnworde, waar een tweede Petrus Ganisiius het werk van Neerlands grooten zoon opnieuw moet beginnen. H. G. DE BOER, Ze Seer. Fed. v. R.-K. Bijz. Onderw. in Nederland. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Berlijnsche gemeenteraadsverkiezin gen hebben den socialisten een nederlaag toegebracht Aftreden van het kafoinet-Wirth te wach ten. De Engelsch-lersche conferentie ver daagd. De dreigende Amerikaansche spoorweg staking. Duifschland. DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN TE BERLIJN. Naar Wolff uit Betrdijai seint waren er volgens den voorioopigen .uitslag der ver kiezingen in Groot-Berlijn gisteren om 1 uur 's middags 835.000 burgerlijke en 815.000 socialistische stemmen uitgebracht. In 't geheel hebben zoowat 70 pot. der stemce- rechtigden deelgenomen aan de verkie zing. De gemeenteraad van Groots Berlijn telt 225 ledenna de vorige verkiezingen had de coalitie van meerderheadssocaoJisten, on- afhankelijken en communisten een meer derheid van 25 stemmen. Thans verwacht men, dat die drie partijen nog slechts zoo- wat 105 zetels zullen hebben. Algemeen houdt men liet er voor, dat er een coalitie van de middenpartijen zal to-t stand ko men, zooals velen die ook dn het rijk en in Pruisen willen: van Schelde man itot Stre- semonn. De nederlaag der socialisten is zeer ern stig, te meer wijl zij tal van jaren in den Berlijnschen gemeenteraad de meerderheid vormden. De „Verwar te" is dan ook zeer pessiimstisoh gestemd en geeft de schuld der nederlaag vooral a.an de onafhanikelij- ken en communisten, die de eenheid der partij verbroken hebben. Het kabinet-Wirth. Het Seniorenconvent heeft besloten, dat de Rijksdag op Donderdag as. bijeen zal komen. De commissie van den Rijksdag, bestaan de uit de leiders der partijfracties, zou, naar H. N. meldt, gisteren een bijeenkomst houden, om over de positie van het kabinet- Wirth te beraadslagen, in het bijzonder over de vraag, of Wirth do leiding zal be houden van een eventueel nieuw te vormen kabinet. Naar verluidt is besloten, dat 'het kabi net-Wirth zal aftreden. Loebe, de president van den rijksdag zou rijkskanselier worden, terwijl Stres e ma nn het ministerie van bui tenlands oho zaken zou krijgen. Hongarije. Priester vermoord. Uit Weenen komt heit opzienbarend be richt van de vermoording van den Katho lieken gees t elke Bat aki, wiens lij k in hef bosch van Naredin op Hongaarsch gebied tussöhen Stemamanger en de nieuw© grens gevonden werd. De moord schijnt een politiek karakter .te hebben en door Hongaren t© zijn uitge voerd. Engeland. Het lersche vraagstuk. D© conferentie ver da a g <L De lersche conferentie ds gisteren om 5 uur 30 verdaagd. Do secretaris van de ler sche delegatie verklaarde dat d© datum voor d© volgende zitting nog niet is vastge steld. Reuter verneemt, dat dit feit in geenen de-eie wil zeggen dat er een kink in den ka bel is gekomen. Een en ander staat uit sluitend in verband met de onzkerheid om trent Lloyd George's parlementaire bezig heden. Belas tin gheff i m g *1 o o r Sin n-F eifl. Nadat de Sinn Feinregeering overal ge rechtshoven heeft ing» richt, die in tnaam der Iersch© republiek recht spreken en ter wijl de lersche republikeinsohe armee over al oefent zonder daarin van de zijde der Britsch© troepen eenige belemmering te on dervinden is de lersche republiek er thans toe overgegaan speciale belastingen te hef fen ten behoeve van het lersche leger. Ter wijl er vroeger giften gevraagd werden, worden thans aanslagbiljebben rondgezon den en de daarop verschuldigde gelden werden door lersche soldaten opgehaald. De kamer van koophandel in Water- fordt heeft "hiertegen geprotesteerd o.n. op grond van het feit, dat de „lersche mi nister'' Duggan eeuige weken geleden ver klaard! heeft, dat deze heffingen onwettig zijn en niet betaald behoeven te worden. Rusland. Treurige toestand bij de spoorwegen. Volgens een bericht uit Moskou wordt gevreesd, dat tengevolge van de schaorsch- te van brandstoffen, de spoorwegen in het Noordwesten en de lijn Moskou-Kazan na 1 November den dienst zullen moeten sta ken en dat d© lijn KiëfWoronez van Ni- kol ajef naar het Zuid-westen en dié naar Moerman nog slechts voor zeer korten tijd stookmntariaal bezitten. Voor de 17 spoor wegen in Rusland was op 1 October nog slechts een hoeveelheid van 200.000 kub. M. hout voorradig. De sterfte onder de paarden in Rusland. Uit Wolhymie wordt bericht, dat tenge volge van de groot© droogte en het gebrek aan voedsel 70 pot. van do paarden van Boedjenny's afdeelingen zijn omgekomen, Roemenië. Russische aanvallen. Uit Warschau wordt gemeld, dat gewa pende Russische benden de Roemeensche grens hebben overvallen en tot de stad Akerman zijn doorgedrongen. Ander© ben den, die met machinegeweren waren be wapend, trokken over de Dnjestr bij Cho- tin. De Roemeensche gendarmen hebben na een gevecht de Russen teruggeslagen. Zwitserland. Tegen vrouwenkiesrecht. Naar de bladen uit Genèvo vernemen, heeft een volkstemming in het kanton Ge- nève 14166 tegen en 6629 stemmen voor het vrouwenkiesrecht uitgebracht. Italië. Italiaansch-Servisch conflict Tus&ohen Italië en Joego-Slavië is een nieuw conflict gerezen, omtrent de grens- a.fbakeniug van de staat Fiume en de ba- ven van Baros. Do grens commissie was destijds reeds tot een overeenstemming geraakt, maar heeft thans plotseling haar werkzaamheden ge- Het Italiaans ch standpunt is dat een systeem van gemeenschappelijke admini stratie moet worden ingesteld, waardoor de haven van Baross in economisch opzicht, deel uitmaakt van den Fiumeeschen staat, Joego-Slavië eischt een absolute ontrui ming van Baros, welke haven door het ver drag van Rapailo aan Joego-iSlavië is toe gekend. De reigeering van Belgrado heeft reeds de economisch© blokkade van Fiume afgekondigd. Er zullen intussehen eerstdaags bespre kingen geopend worden tusschen Basitsj en Delia Torretta, waaraan ve.rmoe.delijk ook Zavolla resident van Fiume, zal deel- Amerlka. DE DREIGENDE SPOORWEG STAKING. Ofschoon de beide partijen in. het Ame rikaansche s poor \v eg conflict ©en dreigende houding aannemen, hoopt men toch nog, dat een staking kan worden voorkomen. President Harding wearscht daartoe, zijn per soonlijke invloed aan te wenden en direc teuren en personeel van de Spoorwegen te verzekeren, dat hef Amerikaansohe volk niet do dupe kan w,paden van dit geschil. De loonraad der spoorwegen heeft voor gesteld, dat de maatschappijen zullen 'traoh ten, de vakbonden te verzoenen door een verlaging van de tarieven aan de nieuwe loonsverlaging te doen voorafgaan. Dit voorstel vond instemming bij eenige van de voornaamste maatschappijen. Het ministerie van arbeid t© Washington heeft het volgen.de plan vastgesteld om de spoorwegstaking af te wenden: lo. ver mindering van de spoorwegtarieven over eenkomstig de loonsverlaging, die in Juli werd aanbevolen, 2o. dat de spoor wegmaat schappijen zullen afzien van hun verzoek om nadere loonsverlaging, en 3o. dat het personeel zijn bevel tot staking zal intrek ken gedurende de actie van het ministerie v.an arbeid over ©enig voorstel tot nadere .looms verlaging. Ondert.usschen treffen de autoriteiten al le mogelijke voorbereidingen om de voed selvoorziening en heb postverkeer te hand haven. Er zijn 57000 motoiiorries beschik baar om New-York van voedsel te voorzien. De kode,nbamdelaars zeggen, dat zij den toe stand het hoofd kunnen bieden. Uit Cleveland (Ohio) wordt gemeld, dat de voorzitter v.an den machinistenbond heeft verklaard, dat de voorstellen van. het ministerie van arbeid niet aannemelijk zijn. Britsch-Indië. Offensief tegen d© Moplahs. Reuter verneemt uit Bombay ©n meld'b aan enkele bidoen, dat Uit Malabar ge meld wordit, dat een groot offensief tegen de Moplahs onmiddellijk te verwachten is. Buitenlandsche Berichten, Negen dagen bedolven. Te Hamilton (Ontario) is een arbeider in een der silo's aldaar bedolven onder neerstortend graan. Eerst ma negen dagen slaagde men er in ihem te bevrijden. Wonder boven, wonder leef de hij nog. Door de H. Maagd gered. De „Groix do Diinanche" maakt molding van het volgende treffende voorval. De gebeurtenis had plaats in Spaansch Marokko na een neder laag, welke ds Spanjaarden onlangs tegen de Mooren hebben geleden. Een groep soldaten, op de vlucht gedreven, was door een bende Riff-bewoners gevangen genomen. Hun aanvoerder deedl den gevange nen woten, dat zij onmiddellijk zouden worden Beangstigd door deze tijding, begon een der soldaten in het dialect van zijn streek met lui der stem de H. Maagd van Lindon, Patrones van Oastellon de la Plana, aan te roepen. Bij het hooren van dien naam zag men den aanvoerder der Marokkanen sidderen en den nog jongen soldaat ter zijde nemen. Hein on dervragend, of hij werkelijk van Gastelion 'kwam gaf de hoofdman al weenend de verzekering, dat niemand zou gefusilleerd worden. Deze Marokkanen-aanvoerder was een af vallig katholiek, die 20 jaar geledon uit Gas telion was gevlucht, na aldaar zijn verloofde gedood te hebben. Hij had nu in Marokko foTtuin gemaakt en dacht definitief te hebben afgerekend met het verleden, waaraan hij 'door het 'hooren van den naam dor H. Maagd, welke hij in zijn jeugd zoo dikwijls 'had aangeroepen, zoo onverwachts werd .herinnerd. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De stand der vakbeweging. De Bcdrijfsraad infftt meubelbedrijf. Begroot ing van Arbeid. M eer ambtenaren gevraagd! De Ailgemeeno NecPerl. Bond van Arbei ders (sters) in het Bakkers-, Chocolade- en Buikerbew enk ingsh ed'rij f heeft bij die Tweede Kamer eeni bezwaarschrift inge diend, op art. 13, hoofdstuk II van de Be- grooting van Arbeid voor het dienstjaar 1922. Adressant heeft met. instemming nota genomen van de toelichting op art. 13 no pens uitbreiding van het aantal districten der Arbeids-inspectiie van 10 op 11, doch is van meening, dat. daarmede slechts ten dee'te scherper "toezicht op de naleving der Arbeidswet bereikt zal worden, omdat het corsp ambtenaren en inzonderheid het aan tal controleurs voor heel het land, nog te klein zal rijn om die veile overtredingen van de Arbeidswet en van d"e Veiligheidswet te achterhalen. Hij is bovendien van oordeel, dat voor het bakkersbedrijf de controle dient te geschieden door personen*, die ook technisoh volkomen met het bedrijf be- ltenid zijn, reden, waarom ind ringenld-e overweging wordt gegeven, de post, bedoeld bij art. 13, 2e afdeel ing, zood anig te verhoogen, dat het mogelijk worde, in elik district-een vakkundig controleur voor het bakkersbe drijf aan to stellen. Na den Hanzedag. Men verzoeke ons opname van het vol-« genidie De Harrzedagen, welke dn den loop der vorige week in twaalf districten van het Bisdom Haarlem werdien gehouden zijn in. totaal door ruim zesduizend personen bezocht. Dit resultaat beteekenit b ij n a het dubbel© van het bezoek dat het vorig jaar bij gelegenheid der Hanze dagen kon worders genoteerd. Eedenlkt men., dat die Hanze in het Bis dom Haarlem ongeveer negen dluiizenid leden telt, dan is het bereikte cijfer ongetwijfeld schitterend te noemen, zelfs wanneer men het totaal cijfer vermindert met het aan bal middenlstandsvrouwen, die de Hanze- 'dagerï bezochten en .eveneens in belangrijk grooter .getale laaniweaig w^arenj dan bij vorige gelegeniheden. Bij die waardeering van dit resultaat mag niet uit het oog verloren worden, dat zeer veel katholiek georganiseerde middenstan ders van huiten moesten komen enj veelal tamelijke reizen moesten maken om den Hanzedag te bezoeken en daarvoor een/ ge- beelen dag uit hunne zaken trokken. Het bezoek uit die omgeving was in de meeste districten naar evenredigheid zelfs hooger, dan diat uit de vergaderplaatsen zelf. De inspectie-vergaderingen stonden) als regel op gezond peil en in vele gevallen hadden de Bondsvertegenjwoordigers dertig en meer vragen en opworpingen t© beant woorden ©u te weerleggen. Tegen het beleid van den Bond w*crd vrij wel geen enkele grief van beteekenis ge hoord. Dit laatste vooral wijst uit, dat oen der voornaamste doeleinden van de jaarlijlksche Hanze da gen, n.l. verinniging van hét con tact tussclien do massa der leden en de leiding, inderdaad is bereikt. Do geest in de Haarlcmsche Hanze la uitstekend te noemen en' met vertrouwen mag het komende actie-seizoen na deze grooten inzet worden tegemoet gezien). Do resultaten zijn ongetwijfeld voor een belangrijk gedeelte te danken aan de krach tige medewerking van do Katholieke Pers, Het Eerste-Kamerlid mr. baron Ven der Fcltz. In de „Vrijz. Dem." wordt medegedeeld, dat de afd. Assoc van den Vrijz. Deniocrar tischien Bond aan hot Eerste Kamerlid, mr. baron Van der Folt.z, verzocht heeft zijn mandaat ter beschikking to willen stellen. Mi'. Van dor Foltz was sinds 1912 aan gesloten bij de afd. Assen V. D. B. en daiar- mode bij do V.-D. parti], In 1916 had de heer v. d. Feltz, V.-D.-lid der Eerste Ka mer, zich aan oon herkiezing te onderwer pen. Zijn zetel liep gevaar. Bij de toenma lige Sbatenverk:©zingen siol.lon nu de V. D.- leiders te Assen aan ve.sibillende liberale candidaten don eisch, 1 indien geko zen, Mr. v. d. Folt.z von als lid dor Eerste Kanuv. jOf cl iodde. In 1921 legde de 'heer V.m Feltz eerst het lidmaatschap der V. D.-pa! ii. r.oer en trad vervolgens too tot den Vrijheidsbond. De heer baron Van der Foltz antwoordde op don eisoh, zijn mandaat neer te -loggen, dat het reglement dor afdooliDg Assen van den V, D. B. vermeldt, dat tot haa r taak behoort het b?vorderen van do verkiezing van leden dor Prov. S'afen, doch niet-, zich te bemoeien mot de verkiezing van Eerste Kamerleden. Mitsdien beschouwde de heer Van der Feltz 'hot protest dor afdeeling on bevoegd. Levering druk- en bindwerk. De minister van Binnenlandschic Zaken heeft, naar h©t „Hbld." meldt, ge meentebesturen medegedeeld, ei> eeniging van onafhankelijk© spa troons in Nederland zich beklaagt dat zon der .redelijken .grond een aanbal drukke rijen, welke zich niet onder de collectieve arbeidsovereenkomst verbonden hebben, door openbare diensiten van leveringen worden uit.gesloten. De minister vestigt dientengevolge de aandacht op het bepaal de in zijn© circulaire van 9 Juni 1917, dat aan werkgevers, dio niet door do collectie ve arbeidsovereenkomst zijn -gebonden, druk- en bindwerk kan worden opgedra gen, mits naar het oordeel van den Di recteur-Generaal van den Arbeid de arbei ders bij hen onder geen ongunstiger voor waarden werkzaam zijn, daar bij de leden» der collectief contracteerend© patroons-or- Genoemde Directeur-Generaal ds bereid toit het verstrekken van voorlichting om trent de voorwaarden waaronder arbeiders werkzaam zijn bij niet onder collectieve ar beidsovereenkomst georganiseerde patroons R.-K. Bcdrijfsraad in het Meubelbedrijf, Dezer dagen hield bover-iganoenrde Be- drijfsraad een vergadering, waarin om. de volgend© punten werden behandeld: Naar aanleiding van arrt. 6 der bestaand- do G.A.O.luidende: „Partijen verbinden zich lot het vormen van ©en comimissie, samaenl- gesteld uit een gelijk aantal workgovens en werknemersvertegenwoordigers, welke com missie to onderzooken zal krijgen of, en ia

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1