v/eede Blad.
-ei. en
BOLLANDS REDE.
De Tijd geeft een paar zinsneden uit
rede, waarmede prof. Bolland zijn les-
hervat heeft, en1 spreekt daarbij van
'venvarnorfde en -onzuivere red-o van den
Igjafilen, maar zonder school schots er#
lie-of gegroeid-en geleerde, in een onbe-
den uur door de radicale sympathieën
Minister Sam. van Houten naar de
pidsche Alma Ma-ter geroepen; waar hij
lis- In droevig voorbeeld blijft van de risico's,
jlke zelfs een ongewoon talent beloopt in
libertijnsche wetenschappen zonder
ndamen-t of objectief houvast in de
rtaphysisclie werkelijkheidswereld,
üieltemin vindt het blad toch nog wel
,t goed9 in de rede, want het schrijft
er:
Het laat zich denken, dat zulk een) py-
mid&al-pretentieus man niet malsch in
verwijten is tegen wat hij houdt voor
oorzaken der verkankering van de
«tschappij". Als hij tot deze oorzaken
vrijheid van drukpers, de overschatting
n technische vaardigheid de verst-offe-
king van hetl beschavingsleven en de
'Z Hoopers eener valsche democratie
kent, zegt hij harde maar verdiende
- arhedien aan het adres van dc liberale
Balleer, waaruit deze dingen gelijk zijn
wetenschap zijn voortgekomen.
rsJwant niet het Christendom, maar degc-
die er onverschillig tegenover staan,
schuld, dat „de mensch voor de Kerk
tëeloos en voor den Staat liefdeloos
r<ft.
laar terwijl hij een te flatteuze buiging
ot« akt voor „de élite der Joden", welke
land zou bezitten, schijnt hij haast
anti-semiet, als hij tegen de Semieten
vaart, over wie hij evenwel ook rake
gen zegt, evenals over de vrijmetselarij,
harerzijds hem vereert. Aldus mengt,
gelijk men van zoo onevenwichtige ma
li en willekeurige boutaden verwa-cli-
kan, waarheid en overdrijving door
Ikjander en veroordeelt hij b.v. onze
-istelijke regeering want van politiek"
acl jo temperamentvol er op losvarende ge-
rde niet vrij tegelijkertijd met een
htvaardige subsidiee-ring van het bij
dei' onderwijs, en stel-t hij een gezonde
nocratie op één lijn met de ontaarding
het socialisme en de revolutie der
imm'isben".
Dinsdag 4 October 1921.
Uit de Pers.
NENLAND.
HET SANTOSFONDS.
lp het -vierde Ned. R.-K. Mid-den-stands-
hield, zoo als we bereids berichtten,
Weleerw. Heer P. Huf, kapelaan te
n tterclam, een bespreking over 'liet San-
dï lands. In ons verslag deelden we da-ar-
fh|treiit mede, dat imen in 3>ekkerswald
eigen paviljoen zou kunnen be-
r e men, waarin men de beschikking krijgt
ft - s? 32 bedden.
c Om misverstand te voorkomen is- hier
e:' lige aanvulling vereischt.
ut Dekkerswaid hebben over de oprich-
g van een eigen paviljoen nog slechts
uloopige bespreldn-gen plaats gevonden.
St den aard der zaak kondem die be-
ekingen slechts voorloopig zijn, wijl
ileer tot den bouw van e.en paviljoen
worden overgegaan, het Santos-fonds
i moeb kunnen beschikken over de
röge gelden daartoe.
Wanneer het Sants-fonds over deze som
beschikking zou krijgen, zijn de onoei-
beden echter nog niet opgelost. De
:vo '«tie der verpleging komt daai aan do
k Op het- oo-genblik kan uit het fonds
■hts de verpleging van twee mannelijke
aènten per jaar bekostigd worden.
Willen derhalve de plannen tot -uitvoe-
g worden -gebracht, dan zullen de R.K.
dienstanders door hun financiëelen
_fm het Santos-fonds eerst ka-pitaal-
sditig dienen to maken.
U.K. Middenstanders, steunt derhalve 't
Santos-fonds op royale wijze. „Msbd."
DE UITVOERING DER L. O.-WET.
Eon wetsontwerp togen de
uitwassen.
Bij de Tweed© Kamer is een wetsont
werp ingediend houdende maatregelen ter
voorkoming van «het zonder noodzakelijk
heid bouwen van scholen voor lager onder
wijs.
In art. 1 wordt bepaald dat aan bes-lui
ten van den -gemeenteraad tot bouwen van
schoollokalen voor openbaar lager onder
wijs en tot het v-erleenen van medewerking
overeenkomstig artikel 75 der Lager onder
wijs wet 1920 tot het bouwen van schoollo
kalen voor bijzonder lager onderwijs, ge
durende den tijd. van een ja-ar, te rekenen
van 1 October 1921 gee-no uitvoering wordt
-gegeven dan na daartoe door de Kroon
verleende, -machtiging.
Artikel 2 zegt-, dat ontwerpen voor den
bouw van schoollokalen, opgemaakt na
een -raadsbesluit als in artikel 1 bedoeld,
doch waaraan op de in dat artikel genoem
de diagteekening no-g geene uitvoering is
gegeven, binnen don tijd van een jaar niet
mogen worden uitgevoerd dan na daartoe
door de Kroon verleende machtiging en
dat de Koninklijke machtiging eveneens
wordt vereischt voor het overeenkomstig
artikel 205 der L a-ger-ond cj w ijs wet 1920 be
palen der waarde van schoollokalen voor
bijzonder lager onderwijs, waarvan de
bouw is aangevangen na de in artikel 1 ge
noemde dagteekemng.
In de toelidhting wordt gezegd, dat deze
bepalingen beoog en de uitwassen, die zich
hier en daar bij de uitvoering der L. O.-
wet voordoen, te keeren. De bedoeling is
dan ook slechts in die gevallen van het
recht dat -hierbij aan de Kroon wordt ver
leend, gebruik te maken. Bovendien ver
trouwt de Minister van Onderwijs dat bij
doorvoering dezer bepalingen de. preventie
ve werkin-g reeds aan do uitvoering der
Lager-Oiidcrwijswet ten goede zal komen.
De Aardappeluitvoer.
Toezicht op de controle v a n
S taatewege
De Deensche regeering heeft indertijd
een commissie in het leven geroepen, welke
hert toezicht en controle heeft over den uit
voer van Deensche aardappelen -naar het
buitenland.
Naar wij vernemen bestaat, ook bij de
Nederlan-dsche regeering -het plan binnen
kort zulk een controle van Staatswege in
-te .stellen. I-ndien onze regeering zoo ver
mocht gaan als de Deensche bepalingen be
treffende den uitvoer van aardappelen, zul
len de exporteurs binnenkort wederom als
gedurende den oorlog consenten voor uit
voer bij 'het Ministerie van Landbouw, Nij
verheid en Handel moeten aanvragen.
De LandbouwarbeidiSwyt.
•Heb hoofdbestuur van den Bond van
K-aasproducenten heeft een motie aangeno
men, waarin het er op aandringt dat het
Kon. Ned. Landbouwcomité het initiatief
za-1 nemen tot een behandeling -cler ontwor
pen Lan dbouw arbeidswet op een vergade
ring van belanghebbende groepen.
Dalende graan- en meelprijzen.
In verband met de. voortgezette daling
der graan- en meelmarkten in Noord-Ame
rika, hebben ook de Nedcsrlandsche meel
fabrikanten hun pijzen aanmerkelijk ver
laagd. In slechts 4 weken tijds zakten de
noteeringen der in ons land gefabriceerde
tarwebloem met niet minder dan 2.25 h
.2.50 per 100 Kilo.
Sluiting van de fabrieken in Twente?
Als de arbeiders der firma Ten Hoopen
en Zn. te Needo op 15 dezer het werk niet
hebben horvat* zal de Bond van Confeotie-
ondememingen in en buiten Twente op
dien datum de aangesloten fabrieken slui
ten.
Uit het mijndistrict
Geen staking.
De Nederlandsdhe Mijnwerkersbond ver
gaderde te Heerlen. Op voorstel van het
hoofdbestuur werd door de afdeelings-
afgevaardigden met 30 tegen 25 stemmen
besloten met de verminderde loon- en bij-
slagregeling voor drie maanden genoegen
te -nemen, onder afwijzing van de verant
woordelijkheid voor de gevolgen.
Daa-r de Christelijke organisatie, zooals
bekend, re.eds besloot tot aanvaarden van
loonregeling en contract, is de mogelijk
heid van staking al-zoo uitgesloten.
De 8-urige werkdag in Duïtschland.
Een bekend biscuitfabriek, die ook een
fabriek in Duïtschland heeft, deelt aan 't
,-jHbld." mede, dat „d-3 wet op den ar
beidsdag in DuitschJand zóó elastisch is,
dat het personeel van zijne fabriek aldaar
reeds sodert een half jaar onafgebroken
een arbeidsdag van 10 uur maakt."
Een uitdaging aan prof. Bolland.
De heer mx. B. L. Assdher, voorzitter
van de Centr. commissie tot de zaken van
■het N.-I. kerkgenootschap en van -de Ned.
afd. der Alliance Israelite, heeft in een
open brief in het „Hbld." prof. Bolland uit
gedaagd in een openbaar debat tegen hem
de in zijn jongste rede verkondigde stel
lingen betrffende de Joden en he.t Joden
dom te verdedigen.
OEGSTGEE3T.
Zendingsbureau. Heb Zendingsbureau
te Oegstgeesb meldt dab heb juiste cijfer
der inkomsten over September nog niet
kan worden vastgesteld, wel dat in de nu
verloopen negen maanden nog lang niet
bereikt werd het cijfer va-n ƒ463.750, zijnde
Vu der geraamde behoeften of 53.750 per
maand.
Intussohen is een zoodanig -gedeelte der
schuld aan de Bankinstelling afgedragen,
dat deze zich bereid heeft verklaard de
credieten uit te geven, waardoor uitbe
taling der salarissen aan de zendelingen
en hunne medearbeiders voorloopig moge
lijk wordt. Bovendien zal de Nederland-
sche Zendingsschool op 10 October a.s.
weder geopend worden.
RIJNSBURG.
Gemeenteraad.
Voorzitter: burgemeester J. L. Bos-
schieter.
Afwezig wethouder van Itcrson.
Nadat de voorz. de vergadering op ge
bruikelijke wijze mét gebed heeft ge
opend, worden de notulen voorgelezen van
een vorige vergadering, welke onveran
derd worden goedgekeurd.
1. Ingekomen stukken:
Van G. S. goedkeuring van de rekening
er< verantwoording van het distributiebe
drijf over 1918 en 1919.
Van den architect Willema bericht dalt
verschenen is een betalingstermijn groot
ƒ17000.
Verzoek van de Ver. tot bestrijding der
Tuberculose te Katwijk e. o. oan subsidie.
Zal worden behandeld bdj de begroeting
over 1922.
2. Verzoek om beschikbaarstelling ter
rein v-oor schoolbouw aan de Ver. tot
Stichting en Instandhouding van een(
School met don Bijbel te Rijnsburg, ge
legen aan de Kerkstraat en eigendom van
de gemeente.
Als -taxateur is door de Verg. aangewe
zen! de heer P. Kort Sr. alhier.
B. en W. stollen voor dit terrein voor
het beoogde doel af te slaan.
De heer 6. Schoneveld beseft de moei
lijkheid een ander geschikt terrein, aan te
wijzen.
•Het ideaal van den Raad is steeds ge
weest, het gevraagde terrein voor villa-
bouw te bestenHmen. Door daar een school
te bouwen komt men in het gedrang.
iSpr. vraagt of hiermede door B. en) W.
voldoende rekening is gehouden. Spr. zal
zich tegen het voorstel van B. en W. niet
verzetten, maar meent toch even) deze
vraag te moeten stellen.
Ten tweede vraagt spr. hoe het gaat
met taxatie, en of in deze de Raad be
voegd is een prijs te bepalen.
De heer J. Schoneveld is van meehing
dat de Raad eerst den prijs bepaalt en
dat daarna overdracht aan het Schoolbe
stuur plaats heeft volgens taxatie.
De voorz. deelt mede, dat geen ander ge
schikt terrein voor hot doel is te bekomen.
Taxatie heeft plaats door 3 taxateurs,
waarom B. en W., Schoolbestuur en| de On
derwijsraad er elk 1 aanwijzen.
Inzake deze taxatie en de bevoegdheid
van den Raad tot prijsbepaling worden
eenige discussies gevoerd, waarbfj de mee
ningen uiteeri blijken te loopen.
Het voorstel van B. en W. wordt ten
slotte met algemeeno stem'men aangeno
men.
Van den heer v. d. Gugtcn aan de Vliet
FEUILLETON
schot op het spook
Bspronkeliike detective-roman
door
WILLIAM HOLT.
(Nadruk verboden).
de Natuurlijk werden herp toen vele vragen
Waan- Hij antwoordde wijdloopig, hij
echter niets bijzonders, maar onwille
ns phantaseerde hij eeni weinig. Men
*1 toch wat kunnen vertellen.
Hij wist evenwel niet welke gevolgen-
voor hem hebbenj zou.
'ceh mijnheer Addison weer de leeszaal
[Het, ging hij nog niet dadelijk naar
ilï j13, doch bezocht zijn clubgebouw, waar
ri; naar gewoonte zijn avonddrahkje zou
if mn, vóór hij naar bed ging. En hier
if K g'ng hij vertellen zijn persoonlijke be
ogen van den moord bij hem in
z°odat men wel bijna -van meening
z'jn. dat hij in het drama zelf een rol
f jPceld had. Hij had ten slotte den moord
ii »jontdekt, de slachtoffers heel
1 gekend, ja, menj kon bijna gelooveni,
de misdaad voorzien had en ook
ftnig idee had omtrent de schuldi-
fpheer Addison was geen kwaad, maar
erg onbeteekenenjd mannetje, en hij
w l 5° gelegenheid aangegrepen om nu
|ns. gewichtig te doen. Hij vond nu
u«n, die naar hem luisteren wilden,
geloofden zij miss-ohien niet alles,
het viel niet te ontkennen-, dat Addison
tegenover het perceel woonde, w'aar de
moord was voorgevallen, en dat hij er
meer van gezien 'had, dan zij.
Toen) Addison dien) avond wat later dan
gewoonlijk naar huis ging, hij had ook
een paar glaasjes meer gedronken dan z'n
gewoonte was, 'bevond hij zich in opge
wekte gemoedsstemming. Hij had zich dien
dag heter vermaakt dan in jaren het ge
val geweest was eni hiji redeneerde bij
zich zelf, dat zoo'n moord dan toch maar
een aangename afwisseling bracht in
'smenschen leven.
Terwijl mr. Addison dit zoo overdacht,
kwam hem iemand achterop, die hem
groette en naast hem bleef voortloopen.
„Een heerlijke avond", zei de onbekendé.
„Zeker", stemde Addi9on toe, „een beet
je warm zelfs."
„U is mijnheer Addison als ik mij niet
vergis." g ,/v
„Ja en
„Mag ik mij voorstellen, ik heet Purdy,
Jac. Purdy. U zult dien naam wellicht al
eens gehoord hebben."
Addison liorinnerde zich don naam' van
vroeger absoluut niet, maar mijnheer Pur
dy scheen nog al te meenen, dat hij bekend
was, en Addison trok een heel diepzinnig
gelaat, hij wilde z'n onkunde niet zoo in
eens bekennen.
„Zeker", zeide hij, „ik -herinner mij dien
naam gehoord te hebben, Meermalen zelfs,
nïaar ik ken zoo veel mtenschen, men hoort
zooveel namen, hot is onij werkelijk ont
scholen w.ie u is".
Ziezoo, dat had' hij er meesterlijk afge
bracht.
De adder glimlachte,
„Oh" zei hij „ik ben niét ij-del genoeg
om te meenten, dat u mij en mijn daden
aoudt kennen, hoew-el er nog al over ge
schreven i-s".
Mijnheer Addison hoorde verbaasd op.
Over Jac Purdy was geschreven, wel dat
vond hij verbazend interessant, met zoo'n
man moest hij de kennismaking voortzet
ten. En hij moes-l weten, wie hij eigenlijk
was.
„Och", zeide höj, „heel veel lezen 'doe ik
n'iet), mijn oogen zijn niet te best. Maar ik
zou natuurlijk graag iets over u lezen. U
moet dus zoo goed zijn mij in te lichten,
waar ik iets over u vinden kan".
Als Addison wat veel w-hisky-soda's ge
dronken) 'had, hetgeen hem zelden- over
kwam, was hij vreeselijk met het mensch-
d-om ingenomen en daarom vond hij Jac.
Purdy ook werkelijk een alleraardigsten
kerel. Het viel hem ook niet op, dat de
kennismaking eigenlijk wat vreemd was.
Jac. Purdy scheen ook onet de meest
vriendschappelijke gevoelens bezield. Want
toeri bijhet afgaanvan -een stoepAddisoneven
wankelde, stak Purdy zijn arm door dien
van den nieuwen vriend, en zij wandelden
samien verder.
,,'t Is verduiveld donker"*, beweerde
Addison. En Purdy gaf hem dit volmondig
toe. Zoo wandelden zij dus gearmd verder.
Maar nog altijd wist Addison niet met
wien hij nu eigenlijk to doen had. Maar
nu zou hij het toch vernemen.
„Go vraagt, waar ge iets over mij lezen
kunt. Wel mijnheer Addison, go herinnert
u misschien), -dat. hot vorige jaar een bank-
diefstal plaats had in het Victor ia-bank
gebouw. Het- ging- liefst over eeD anderhalf
ni'illioen".
N.Z. is ingekomen een verzcfek om onthef
fing betreffende do winkelsluiting.
Besloten wordt dit verzoek tot een vol
gende vergadering aan te houden.
Een aandrang van Ged.
Staten -tot/ salarisver-
hooging afgewezen.
3. Schrijven G. S. inzake gemeenjtebe-
groot-ing 1921.
!Ged. Staten verzoeken den Raad de pos
ten 46/49 der -begrooting (bezoldiging bur
gemeestor, secretaris, wethoudors en ge
meenteontvanger), volgens de nieuwe re
geling te verlioogenl waar anders G. S. ge
bruik zullen maken van de bevoegdheid
hun gegeven' 'in art. 12 der Gemeentewet
en zij zelf deze bedragen zullen verhoogen.
Ook de bezoldiging van ambt. ter secre
tarie en gemeente-veldwachters komen
hun te laag voor, daarom stellen zij
v-oor deze, volgtenis voorstel te verhoogen.
Indien 'de Raa-d hiertoe niet ge-negen is,
zou de goedkeuring aan de begrooting wor
dert onthouden.
B. en W. stellen voor de verhoogde be
dragen volgens voorstel G. S. op de be
grooting te -plaatsen!.
iDe heer v. d. Gugien is van -meening
dat de Raad zijn standpunt moet handha
ven enI tegen stemmen. Indien G. S. hier
mede geen genoegen kunnen nemen, moe
ten G. S. da verantwoordelijkheid maar
dragen.
De heer v. Biezen' betreurt deze opdrij
ving der loonen, waar het geld door de
gemeenltenaren dikwijls zoo zuur moet
worden verdiend.
De heer J. Schoneveld vraagt wat alzoo
de gevolgen zijn van het niet goedkeuren
van de bog-rooting en wordt door den voorz.
ingelicht.
De heer S. Schoneveld meent dat de
Raad in beroep moet gaan bij de Kroon,
ei* spr. twijfelt niet of deze zal G. S. in
het ongelijk stellen.
Het voorstel B. en' W. wordt met 10
«temmen verworpen.
4. Vaststelling vermenigvuldiginscijfer
Kohier H. O.
Dit punt kan niet afgewerkt worden,
Jaar de begrooting niet is goedgekeurd.
Tot invordering volgens een voorloopig
kohier door den heer J. Schoneveld ter
sprake gebracht, kan niet woTden overge
gaan, daar de verordening hierin niet voor
zitet.
Van een verzoek tot voorloopjge ge
deeltelijke betaling door de inwoners, ver
wacht men weinig, zoodat ook dit buiten
verdere bespreking blijft.
5.. Vaststelling gem. rekening 1920.
De heer J. Schoneveld brengt namens de
Commissie van Onderzoek verslag uit.
Spr. vestigt do aandacht op enfkele pos
ten1, die de Commissie zeer hoog voorkwa
men, o.m den aanleg van gasleiding in de
gomeentewoningten, waarvoor de kosten/
f5550 bedroegen.
Betreffende deze kwestie zegt de voor
zitter een nader onderzoek toe.
-De heer v. d. Gugten vraagt wat gebeu-
zien zal, met het kantoor voor de bouw-
stoffencommissi^, dat indertijd' gemaakt
is, -en dat door het eindigen van de distri
butie thans overbodig is. Spr. vraagt of
dit door wethouder v. Iterson overgeno
men Is.
De voorz. antwoordt dat dit nog niet ge
beurd is. doch dat hieromtrent met wet
houder v. Iterson overleg zal worden ge
pleegd.
Do gemeenterekening van 1920 wordt
hierna met alg. stemmen goedgekeurd.
6. Vaststelling verordening tot regeling
van het vervolgonderwijs.
De voorz. doet voorlezing van een con
cept-verordening, die onveranderd wordt
goedgekeurd.
Daar zich voor het vervolgonderwijs geen
kinderen hebben aangeroeid, behoeft de
verordening dit jaar geen dienst te doen
en vervalt ook punt 9 van de agenda:
Benoeming onderwijzers vervolgonder
wijs.
7. Aangaan tijdelijke geldleening. B. ten
W. vragen machtiging tot het aangaan van
een tijdelijke geldleening ten bedrage van
2SOOO.
De machtiging wordt met algemeonte
stemmen verleend.
Rondvraag. Dr. Jonker vraagt of de
voorzitter reeds informaties heeft inge
wonnen, betroffenid'e verhoogin-g van huur,
voor huurders van geimeent-ewoningen, d'ie
volgtenjs hun inkomen hiervoor in aanmer
king komeu.
De voorz. zegt in# een der volgende ver
gadering-en .met een voorstel dienaangaan
de te komen.
De heonen v. d. Gugten' en v. Biezen
vragen wat -meer verlichting in de ge
meente, daar dit bij donker weer noo-
dig is.
De heer S. Schoneveld vraagt vernieu
wing van dc bestrating bij de Bazar, waar
bij dan misschien -tevens de weg langa
dc huizen verbeterd kan worden* daar de
toestand thans onhoudbaar is.
Na de sprekers beantwoord te hebben;
sluit de voorzitter de openbare vergade
ring en gaat de Raad in geheime vergade
ring over ter behandeling reclames H. O.
Gemengde Berichten.
De nieuwe kerk.
Be onderwijzeres -vraagt .den -kinderen naar
-hun -godsdienst. Elsje weet niet of ze Christe
lijk of Joodsoh ds.
„Maar Elsje", «egt ide juffrouw, „gaan je
ouders -dan naar do kerk of naar de syna
goge?"
„Mijn ou-dors gaan naar de -bioscoop, juf
frouw", zegt Elsje. „Vad."
Donderdagavond werd -bij
den caféhouder G. te Hengelo de -lade -gelicht
en- daaruit -de goheele inhoud, pLm. 95, ont
vreemd. Bij de politie werd aangifte gedaan,
dio spoedög den d-ader wist te vatton cm -den.
18-jarigen A. alhieT. Hij weigk in arrest ge-
eteld en ondergebracht in de politiewacht. Ter
wijl Vrijdagmiddag de vrouw van -den portier
hem wat eten walde verstrekken, slaolie -hij
deze opzij ea vluchtte do straat op. De politie
aette -hem na en vond hem op den Elsbeek-
weg, waar de dief tusechen de huizen vluchtte,
en zoo ontkwam. Op bet oogen-blik dat de poli
tie hem im 'het oog had, werd door een der
agenten eeo schot op hem gelost dat evenwel
miete. Dc politie zet het onderzoek voort.
De jongen had ook zijn ouders een bedrag
van 16 ontstolen.
Vrijdagavond werd te Rot
terdam ingebroken in den winkel van J. N.
Toekenbroek, op den boek van de Hoogstraat,
De dieven zijn binmengakomon door een deur
in de Moriaamstraat, eêrT buitengewoon brut-aal
stukje im deze altijd drukke buurt. Uit een
schrijfbureau im do afdeeliaig aan de Hoog—
straatzijde werd 3600 ontvreemd-. Toevallig
was door ui-tstedigheid van den patroon des
avonds het geld -niet afgedragen en -dn deze
weimig veilige bewaarplaats gelaten. Van de
daders is mog geen spoor ontdekt.
Een. Ho-I land sc. he effecten-
k&ndelaar is, m-aar uit "W-cenen wordt -gemeld,
mot achterlating van -schuld-en van omstreeks 2
(milliard kronen govhjebt. De vlucht van -den
Hollander beeft im Weenen groot opzien ge
baard. Omder de benadeelden bevinden zich o. -a.
de Verkehroban-k «vet 8O0 millioen kronen, de
Umionban-k, en een aantal andere banken. De
man heeft zich eerst kort geleden eon A-meri-
kaansche auto aangeschaft, voor 10 millioen,
en -leefde -op grooton voet.
De Nederlander kwam een jaar geleden naar
Weenen. Hij begon een handel in edelgesteen
ten, doch had daar weinig succes mee. Hij
werd daarna, op aanbeveling van twee bank
huizen, aan dc Beurs toegelaten on -legde zich
op den valuta-handel toe „in den all erg roots ten
stijl". Het gelukte hem steeds -meer -het vertrou-
wem to winnen, ofsohoon aanvankelijk zijn.
middelen daartoe niet voldoende waren. Ten
gevolge van groote operaties rc'.egen -d'ie echter
allengs tot vele millioen en. Dank zij het onge
looflijk goed vertrouwen van d-e Weensche
bamkfirma's en commissionnairs gelukte het
hem, zijn -operaties voort te zetten. Een over
zicht te geven vam -het verlies is nog miet mo
gelijk. Hij heeft Vrijdag zijn laatste te goed bij
de VeTkehrsba-nk 'lot een bedrag van eenige
millioenen opgenomen.
Zaterdagmorgen to on g te-
veer -kwart voor vier heeft te Schiedam cem
brand gewoed in hel beneden-gedeelte van de
tabaksfabriek der firma Rakeman en Schuyer
aan de Noordvost.
Het groote gebouw met zijn 4 vloeren lag
vol met balen tabak en in kistjes verpakte
sigaren, wat tot gevolg bad dat weldra het ge-
heelo pand van voor tot achter en v-am or.d-ar
tot boven oen machtige vuurzee was .gewerden-.
De iotiende v-lammen s'oegen door deuren en
Timer, mrar b i ten.
In 1 et eerste uur vloog -de brandende tabak
in gloeiende vonken, soms in brandende bon-
„Ja, daar sbond-en' de c-ouran.ten vol van".
„Juist. De daders van dien inbraak zijn
gesnapt. Door tusschenkomst van een
detective.".
„Ja zeker, dat -herinner ik mij. De cou
rant prees z'n scherpzinnigheid zeer".
„Ziet ge, dan hoeft u toch van mij ge
lezen, want die de-tectivo l>en/ ik".
Die mededeel ing interesseerde Addison
ontzaglijk. Dat kon hij al niet beter tref
fen. Daar had hij den! heelen dag gepraat,
gelezen -en gedacht over een geheimzinni
ge moordzaak cn daar liep hij nu zoo
waarlijk gearmd te wandelen met een, de
tective. Hij was bevrLenid met iemand, die
uit den aard van z'n betrekking meer van
zoohi zaak weten moest.. 'Misschien kon die
mijnheer Jac-. Purdy hem oenig licht ver
schaffen, of had hij een scheripzinnige
theorie over de aanleiding tot de misdaad
of over do vormtoedelijko schuldigen.
Wacht, hij, Addison, zou hom uith-oorenen
den volgenden» dag z'n vriend-en en ken
nissen verrassen met versche mededee-
lingen en nieuwe inzichten,. Daarbij kwam
dan nog, dat hij er zich op zou beroemen
een zoo bekend detective als Jac. Purdy
onder zijn vrienden; te tellen, Het ongeluk
wilde echter, dat Addison vlak bij huis was
en: toch wilde hij volstrekt van Jac. Purdy
geen afscheid nemen.
„Hoor eens, mijnheer Purdy. als u de
fectieve is, dan weet u ook welke misdaad
hier in de straat van morgen gepleegd is?"
„Ja, -daar heb ik van gehoord".
„Nu, daar imoet u mij eens alles van ver
tellen".
Purdy glimlachte.
„Ik wilde u juist "-elfde verzoek
do,en".
„Maar ik
„U woont immers juist tegenover het
huis waar de moord gepleegd werd?"
„Ja. Kent u mij dan".
„Hoor eenls mijnheer Addison, ik hoorde
in uw club, die gij juist verlaten hadt. toen
ik daar kwam, dat u heel wat van het ge
val wist. Nu, toen besloot ik u achter op te
gaan, want ik wil er dolgraag alles van
vernemen".
Mijnheer Addison kreeg het een beetje
benauwd. Het was hem of het nog warmer
werd. Hij wist drommels goed, dat hij van
de heele geschiedenis -maar bedroevend
weinig wist, eigtenilijk niets meer als ieder
ander. En al had hij nu z'n kennissen het
een' en ander wijs gemaakt, al had hij doen
doorschemeren, dat hij nog veel meer zou
kunnen vertellen, indien hij slechts wilde,
hij begreep, dat hij bij den detective met
z'n kletspraatjes niet kon aankomen.
„Wiel", zei h-ij, „men. hoeft overdreven,
hoor, ik weet er heel weinig van. Toen de
moord ontdekt werd, was ik natuurlijk
gauw voor het huis, maar ik ben er niet
in geweest. Daar kan ik u niets van ver
tellen".
„O", eei Purdy, „dat behoeft ook niet, ik
beü er zelf geweest'.
„Is u daarbinnen geweest", riep Addison..
„Ja", antwoordde Purdy, alsof dat de
meest gewone zaak was, „daar kunt ge mi}
dus niets nieuws van vertellen, maar Lk
meende, gij zoudt me eenige. inlichtingen)
kunnen geven over de menscheni, die daar
in- en uitgingen de laatste weken".
(Wordt vorvolgd.)'
