Ingezonden stukken.
Tel
■id S
'00'
Uit d® Pers.
DE PERS OVER DE TROONREDE.
Het Huisgezin:
De Troonrede bevaA naast één passage
je tot voldoening stemt een andere die
Bvenddge iteleuirsteldng wekt.
Tot voldoening stemt, dat een voorstel
jt herziening der bepalingen betreffende
B e pacbtovercenk-onist zal worden irjigo-
jeiul. Eindelijk zal idan aan een even drin-
inr. enden als billijken wenseh onzer 'land-
ij ouwende bevodking worden tegemoet ge-
omen. Dit deel der -bevolking roept niet
flrd en zijn betoogingen zijn zelden luid-
Si nchtig, reden waarom in regeerin.gskrin-
waar men door zooveel wensehen
tordt bestormd, zijn belangen te vaak
aar achteren worden geschoven. Ditmaal
j de regeering zijn zaak aanpakken, en
jntrouwd mag worden dat. zij bij ha-ar po-
I cjj| lag op de medewerking dei' Sta te n-
eaeraal zal kunnen rekenen.
Teleurstelling wekt, dat tha.ua een voor
led zal worden ingediend tot versterking
zeemacht, vooral met het oog op de
n srdediging van NederlancLsch-IncLië. Wij
d.K toen den nadruk op „thans", omdat bin-
stil inkort op initiatief van den president der
ereenigde Staten een conferentie zal wor-
nn in gehouden tot beperking der bewape-
ydii jig, vooral met het oog op de internatio-
vraagstukken in het Verre Oosten,
ad onze regeering het- verloop dezer oon-
rentie, waartoe ook ons land toegang zal
lü\ jbben, niet kunnen afwachten Is het
'et denkbaar, dat bedoelde ooaferentio
et een resultaat eindigt, dat een grootere
kchtsontpiooüng dn dat. gedeelte van den
edcrlandschen Staat overbodig maakt 1
..an en zal het voornemen onzer regeering
c et opgevat worden als een bewijs van
mtrouwen in den ernst en de beteekenis
jt conferentie Wij wallen toch niet den-
dat onze regeerinig handelt op oan-
jon van derden en haar voorstel juist
)rai verband met de conferentie elders noo-
"vaj g of wenschelijk is geoordeeld.
ichl|De Nederlander:
Staten-Generaal zullen tot niede-
Senlwloing wonden geroepen belialve in-
ke de Grondwet tot wijziging van de
•kl palingen op sociaal en op agrarisch ge-
cd. Slechts voor een deel kunnen wij
reeds vermoeden, in welken geest de
[1TK itwerpen zullen worden opgesteldhier
«ft dus nog het oordeel. Tob ernst stemt
b mededeeling, dat versterking der zoe-
loht onvermijdelijk as in het belang van
erdeddging der koloniën. Hier spreken
e economische drang tot bezuiniging en
o internationale toestand ieder hun eigen
oord.
Dat gepoogd worden zal, aan „ernstige
ïwetensbezwaren" tegen den militairen
iensfc tegemoet te komen, merken wij met-
sch roote dankbaarheid op. Hoe overigens
n c rt. militaire vraagstuk zal worden ge
in geld, wordt in de troonrede aiiet. aange-
erb lid. Het aanhangige wetsontwerp mot de
ijzigingenota van minister Van Dijk -geeft
I laromtrent voldoende 'licht.
Er ligt over de troonrede een- waas van
mst, doch met van somberheid en aller-
on( imst van moedeloosheid. Integendeelde
lestand wordt klaar en met -bewustheid
asenmaar het blijkt eveneeer, dat de
'a'r!| igeering wil aanvatten en handelen.
ONDERWIJS
R.-K. LEERGANGEN.
De groote belangstelling, wélke de
Pedagogische Week onlangs in Den Bosch
strekken heeft, is een bewijs, dat de op-
Dedkunde, deze „ars artium", deze lcunst
kunsten, wel de aandacht heeft van
uze leeraren en onderwijzers.
Een verheugend verschijnsel, daarvan
u,f aagt op slot v.an rekening toch het. resul-
0T^ aat af van alle onderwijs, maar ook het
11 'atholick resultaat van het katholiek on-
erwijs. Wasdom en bloei en vruchten van
üs bijzonder onderwijs zijn slechts te ver-
''fcchten, indien aan de leerlingen naast de
'S 1/ 'etenschap, .ook voor het leven een katho-
i' w take .opvoeding wordt medegegeven. Maar
sta) zal men geven, indien men zelf niet
Tia'i weft outviaaigen Tot nu toe bon het zelfs
«beuren, dat iemand met een middelbaar
universitair diploma voor een kla-s komt,
Oader ooit van paedagogiek een letter ge-
Ai Mn of gehoord te hebben. De uitval moot
1)W et dan maar goed maken
Oin al deze redenen is aan de R.K. Loer
ogen ifce Tilburg een afzonderlijk psyc-ho-
rFeuiLLEToTI
VORSTINNE STRIJD.
denzelfden dag schreef Frederik aan
en Engelschen gezant, dat van bemidde
lt, verder geen sprake kon zijn.
Karei van Lotharingen rukte aan. Door
ijne spionnen valsch onderricht, geloofde
(ij dat de Pruisen bij Gzaslau stonden. Hij
«Sloot den vijand te verrassen.
Op den 16en Mei, des avonds tusschon
ebt en negen uur, brak hij op. Het zware
gf, «schut, de pakgoederen, alles word ach-
Q i erselaten, wat den snellen tocht belem-
](j neren kon. Zelfs de marketenisters mocli-
ea uiet mede gaan. De Oostenrijkers
Darcheerden den gan3ohen nacht,en wel zoo
öii j|'l en snel dat de Pruisen niet het min-
6 te bericht kregen van den aantocht des
.g hand-3.
Op doodstraf had de prins ieder trorrt-
«gcschal, iederen pas der soldaten, den
oefslag der paarden, het gekletter der
«Penen) verboden. Doch er kwam geea
1 1(1 aan den weg, die door vele wendingen
logisch-paedagogisch instituut verbonden
geworden. Het was het eerste, en is tl Lans
.nog het uitgebreidste van dien aard in
Nederland. Daar kunnen allen, die e enigs
zins met opvoeding te maken hebben,
en hocvelea zijn er dat! cursussen vol
gen, hetzij geheel of gedeeltelijk, die door
de beste leeruren, welke Nederland heeft,
gegeven worden. No,g grooter gaat de be-
'teekenis van dit Instituut wenden, nu er
waarschijnlijk binnen korten tijd een mid
delbare akte voor opvoedkunde aal worden
ingesteld. En het behoeft, zeker geen be
toog, dat wanneer een katholieke opleiding
voor andere middelbare aktes aoodig is,
het driedubbel noodig is '.-oor opvoed
kunde, en daa-ronboven zal die akte steeds
ook noodig zijn voor het onde-rwije aan
Kweekscholen, enz.
Daarom hoeft het curatorium der R.-K.
Leergangen door uitbreiding nog van het.
.docentencorps gezorgd, het Psychologisch-
Raedagogisch Instituut op zoo hoog moge
lijk peil te brengen.
Wij laten hier dn het kort den inhoud
van het. nieuwe programma volgen:
1. Godsdienstleer. Vraagstukken van
moraal-thcologische® aard in verband met
do opvoedkunde. P. Gcrvaaius, O. Cap.
2. Algemeene inleiding tot de wijsbe
geerte. Logica en kenniseritick. Wijsgeeri-
ge zielkunde. Hoofdvragen der .alge
meene ethiek. Wijsgeerige en paedagogi-
sche vraagstukken der empirische paeda-
gogiek. Dr. J. Hoogveld.
3. Experimenteelo .psychologie. Vraag
stukken der empirische paeclagogiek. Labo
ratorium- en S emiaarie-oefeningen. Dr. F.
Roels.
4. Algemeene Didactiek. G. Lamers S.J.
5. Didactiek der flager-ondei-wijsvak-
J. J. Verbeetcn.
6. Vraagstukken der sociologie in ver
band met de paodagogdek. Geschiedenis
der paedagogiek. OnderwijswetgevingDr.
M. Verhoeven, Pr.
7. Speciale conferentie, waarin behan
deld worden vragen over lichamelijke op
voeding, schoolhygiène, spychologie der
kindertaal, enz.
Moge het bezoek en debelangstelling
bij dezen cursus thans ook evenredig zijn
aaax de groote moeite en opoffering, die er
aan besteed is.
PRIJSVRAAG RETRAITE-SCHETS.
In 'de „Diocesaan Vereeniging v-ajn R. K. Bij
zondere Onderwijzers dn het Bisdom van Haar
lem" bestaat een Kommissie voor de geestelij
ke belangen der Heden, genaamd de Sit. Alfon-
sus-konynissie.
Deze kommissie schrijft een prijsvraag uit
vcrer een schots, die ibij de propaganda van het
werk der ReLraiten -kan worden gebruik eu
hoogstens 7 kolommen van „Het Katholieke
Schoolirlad" beslaat. (Elke kolom op 800 woor
den berekend).
Er worden vijf prijzen uitgeloofd, n.l. 50,
2öv 20, 15 en 10.
De schetsen, worden door de inzending het
eigendom der St. Alfonsus-kommissie.
Do bekroonde handschriften zullen ia „Het
Katholieke Schoolblad," het orgaan dor Dio
cesaan Verceniging onderteekond imet den
naam des schrijvers, worden gepubliceerd, met
dien verstande, dat de kommissie het tijdstip
der phblikatie vaststelt.
Ook niet bekroonde inzendingen kunnen
worden gepubliceerd, echter zonder ondertee-
kening met naam.
Bij opname in het „Het K. S." werden de
schetsen, bovendien gehonoreerd op den voel
van ingezonden artikelen in genoemd blad.
De jury heeft het recht geen der prijzen toe
te kennen, a'l® geen der .inzendingen voor een
prijs in aanmerking 'komt, of sommige prijzen,
niet too te kennen.
De «olietson moeten in machine- of duidelijk
handschrift fra>nco worden ingezonden voor 1
November 1921 aan onderstaand adres.
Elk handschrift moet zich bevinden -in een
gesloten couvert dat niets herat dan het hand
schrift, onderteekend door spreuk of ondoor
zichtig pseudoniem.
Op het couvert tnoct alleen spreuk of pseu
doniem worden geschreven.
Een klein gesleten couvert diat huitenop de
zelfde spreuk of pseudoniem draagt, moet he-
vaWen naam en adres van do(n) inzender
(ster).
De inzenders(sters) verklaren, door liet feit
dor inzending zich te onderwerpen aan de hier
boven genoemde bepalingen.
De juiy bestaat uit: Pater A. M. Philippona
C. S. S. R. Ie Roosendaal; Dr. Gerard Brom te
Nijmegen en Frans "Wisse te Dordrecht.
Namens de St. Alfonsus-konunlssde
van do D. V.
Mej. R. RIESSELMANN, Secretaresse.
Pijnboom straat 90, De®. Haag.
Letteren en Kunst.
Het Hofbauer Llefdewerik.
Heel bij zender verdient de a.andiaolit der
miasiev.rie.nden het mooie (tijdsohrift van
de E.E. P.P. Redemptoristen voor hunne
missie in «Suriname „Het Hofbauer Liefde
werk."
en door het ongebaande daarbij vele moeie
lijkhoden opleverde. Te 4 uur des morgenls
kwamen de Oostenrijkers to Gzaslau, doch
vonden geen vijand. Zonder op te houden
trokken zij naar Ghotusilz, waar zij des
morgens te 7 uur uitgeput van vermoeienis
aankwamen.
De verraste Pruisen stelden zich inslag
orde. Frcderik had 88 zware stukken ge
schut in den strijd, prins Karei slechts
40 lichte kanonnen. De basis van het ope
ratieplan dier Pruisen was Ghotusitz. De
hertog van Lotharingen beval het dorp te
bestormen. Omstuimig grepen de Oosten
rijkers den vijand aan, dreven de Pruisen
JLerug en staken Chotusitz in brand. De
sldijd begon nu langs alle liniën. De don
der des geschuts deed geheel dén] omtrek
daveren, en het geschreeuw der strijden
den, het geroffel der trommels em de
dreunende hoefslag der paarden vermeer
derden het ontzettenjd geraas. De Pruisen
streden dapper, doch zij konden aan de on
stuimige Oostenrijkers niet weerstaan.
Overal weken zij terug, en toen het krijgs
geschreeuw der Hongaren in hun rug
Was de eerste jaargang reeds naar Vorm
cn inhoud voortreffelijk bewerkt, de twee
de jaargang, waarvan du September de eer
ste aflevering verscheen, belooft, uog veel
au eer.
De kleurige omslag toont in beeld het
werk der Paters en Fraters on Zusters in
onze West-I nda go he kolonie». Veel zeggend
is de mededeeling van de redactie op den
omslag, dat. de uitgave vermeerderd is en
t tijdschrift, thans om de twee maanden zal
verschijnen bij can abonnementsprijs van
ƒ1,25 per jaar. Pater Ahlbrinok C.e.s.R.
opent tien jaargang met een heiigiroet en
bede uit heit verre Westen aan Hare Ma
jesteit de Koningin van Nederland. Pater
O. v. Ooil voert ons door de binnenlanden
van Suriname, waar hij ons een zeer iaite-
resea.n-ten kijk geeft op de geschiedenis der
bevolking. Het zij® keurige schetsen zoo
wel onder hietoriscli als ethnodegdsch en
geografisch opzicht. De geschiedenis der
Suiunaanxsohe misss-ie, haar lief en haar leed
wordt ons met vaardige pen beschreven.
Een „kleine kleuter, Poiiui, pientere peu
ter" doet een beroep op de Nederlandsche
milddadigheid voor het aneisjes-educan-
daat. Wij krijgen .belangrijke anediedeelin-
igen te hjóoren. over het onderwijs, en ten
slotte .geeft een kleine schets een blik
op ?t Suiinaamsoh volksleven. Eu dat al
les wordt .geillustreerd anet sprekende foto s
Waarlijk Het Hofbauer liefdewerk is een
keurig tijdschrift met .rijken, 'leerzame® in
houd en een ieder dio het openslaat, legt
het niet uit de 'hand, vooraleer hij het bot
het einde heeft doorgelezen.
J. v. R., pr.
Land- en Tuinbouw.
Mond- en Klauwzeer.
(Schriftelijk beantwoorde
vraigen.)
Op do vragen va® de hoeren. De Groot
en Weit kamp, .betreffende het instellen van
een onderzoek ®aa>r ee® door den. heer Va®
■den Berg uitgevonden middel tege® mond
en klauwzeer antwoordde de minister va®
Lamdbouw
Evenals .te® aa®zien va® de in Nov. 1920
door de® heer De Groot ingediende vraag
omtrent de dooi- den, heer Va® den Berg
■bereikte .resultaten bij de bestrijding van
het mond- en klauwzeer, wend ook thans
het gevoelen ingewonnen van de Staats
commissie inzake mond- en klauwzeer.
Naar deze commissie venmaan, zoude het
•middel, hetwelk de heer Van den Berg
in Aug. 1921 te Overschde heeft, toegepast,
een ander zijn dan dat, het-welk vroeger
door hem aam de Staats commissie is aan
geboden en in de beantwoording va® de
vraag van den heer De Groot, d.d. 3 Deo.
1920, uitvoerig is behandeld. De commissie
heeft echter uit de courantenberichten
niet den indruk verkiege®, dat hot nieuwe
middel ce® specifiek middel tegen mond
en klauwzeer zoude zij®. De sub-commissie
voor ,de geneesmiddelen uit de iStaatscom-
missie verklaart zich evenwel bereid om
het middel aan een onderzoek te onder
werpen, waarbij zij er dntussohen uitdruk
kelijk op wijst, dat ©en beo.ordeeling v,an
welk middel ook op dit oogembtLik, met het
oog op het aflo open der epizoötie en het
milde karakter der riektegevaJile®, zeer
moeilijk, waarschijnlijk onmogelijk zal blij
ken. Hierbij wordt tevens opgemerkt., dat
dn .persorganen do vorige maal en ook nu
juist op demonstratie van het middel is
aangedrongen, terwijl de ziekte een zsor
mild karakter heeft en door goede verple
ging zonder speciale igeneesmiddeien ge
makkelijk binnen enkele dagen vanzelf ge
neest, zoodat een schijnbaar succes met
een of ander middel al zeer licht, is te ver
krijgen.
In verband met deze laatste opmerking
legt de Minister over een door den dfs-
trioteveearte te Rotterdam samengestelden
staat, van het verloop van ailc in het dis
trict Rotterdam van lMea 1921 tot 1 Sept.
1921 voorgekomen gevallen van mond- en
klauwzeer, waarvan er 5 met het middel
van den heer Van den Berg zijn behandeld.
Het ie daai ook, naar het oordeel der ge
neesmiddelen commissie, niet onmogelijk,
dat voor een juiste beoordeeling van het
middel een nieuwe epizoötie zoude moeten
weiden afgewacht of in oen -ander land,
waar de ziekte wel in voldoende hevigheid
voorkomt, het onderzoek zoude moe-ten
worde® verricht,. Ter voorkoming van ver
traging in het uitbrengen van haar eindrap
port geeft de iStaait-scommissie te® slotte in
overweging het onderzoek van het middel
aan een nieuwe commissie op te dragen,
waarin de leden va® de voornoemde sub
commissie bereid zij® -zitting te nemen.
Heb -ligt overeeuhonitttig- dab advies dn het
voornemen va® den Minister een nieuwe
commissie te vormen, ten einde de gelegen
heid open ite stellen het middel van de®
■heer V-an den Bong, 'alsmede, billijkheids
halve, alle middelen, waarvan demonstratie
na 1 Juli 1920 niet meer is .toegestaan, als
nog te demonstreere®.
Opgemerkt wordt, dat, ook al mocht
liet oordeel omtrent hot middel va® den
•heer Van de® Berg gunstig uitvallen en
al mocht een eenvoudige organisatie tot
propageeving van dit middel werden inge
steld, ook dan nog het gansche land niet
van de ziekte zoude kunnen worde® ver
lost, vermits het middel wordt gezegd een
geneesmiddel te znjn, waarvan niet mag wor
den aangenomen, dat het do uitroeiing van
de ziekte ka® bewerken.
(Buiten veraniwcorderliikheid rf-
V,pr.
Woerden, 19 Sopt. 1921.
Mijnheer de Redacteur,
In uw blad van Vrijdag 16 Sept. las ik een
verslag van de vergadering der R.K. Kiesver-
te Leiden. Hieruit bleek mij, dat de R-.K. Kies-
ver. te Leiden den toestand anders onder de
oogen ziet als in one stadje Woerden. In Leiden
was een welvoorziene agenda; waaronder ook de
zeer belangrijke van de Kam o reent rale Leiden.
Hier gaat bet anders. Na de laatste Raadsverkie
zing is in Woerden eau, zegge oen, vergadering
gehouden. Op deze vergadering is bet bestuur
afgetreden, werd oen nieuw reglement voorge&leld
en aangenomen en werd de noodzakelijkheiduit
gesproken, dat spoedig eon nieuw bestuur, waar
in ook dames zitting zouden nemen, zou worden
gekozen. Noch heb oen, noch het ander is ge
schied. Belangrijke data's staan voor de deur.
24 Sept. vergadert reeds de Kamercentrale, al
waar belangrijke punten behandeld zullen worden.
Woerden zal daar echter geen officieele afgevaar
digde hebben en zoodoende ook geen medezeg-
ginsschap in de daar te nemen belangrijke be
slissingen. Wat zou toch de oorzaak zijn van
deze laksheid? Zou men zich nog steeds blind
staren op het sncces bij de laatste Raadsverkie
zing? Dit zou toch al te dwaa6 zijn.
Ook in Woerden wordt door Soc. en Gom. kop
stukken getracht in onze geledoren door to drin
gen. En is men nog wol zeker dat onze partij
thans nog zoo hecht is als bij de laatst© ver
kiezing? Bestaan or geen groote geschilpunten
bij do Kiozcre onderling welke door goorgaui-
seerd overleg opgeruimd zouden kunnen worden.
Mogen onze Katholieke voormannen toch trach
ten zoo spoedig mogelijk do schade in te halen
ten do Iriesvcr. op hot peil 'te brengen waarop
het behoort.
Belangrijke verkiezingen staan voor de deur.
Laat toch hot iWoerdensche R.-K. Kiezers
corps "tijdig vergaderen ca na nuttige bespre
kingen en rijp overleg medo helpen oei do gros
lijsten op zulk oen wijze saam te stellen dat zij
zoo niet allen, dan toch hotovergroot o deel der
kiezers bevredigt.
U, mijnheer de. Redacteur dankend voor de ver
leende plaatsruimte, verblijf ik
Uw trouwe lezer,
DORUS.
In de j.l. gehouden Raadsvergadering der ge
meente Alkemade, was onder de ingekomen stuk
ken on. ook oen adres van den Algemoe non
Nederl. Politiebond, waarin verzocht werd het
kleedinggeld en de rijwiel-toelage dor veldwach
ters te vorhoogen, en wel het kleedinggeld met
f 100.—- en de rijwieMoelage met f 50.Nu
was het advies van B. en W. aan den Raad, om
daarop afwijzend to beschiken, waarop zulks dan
ook geschiedde. Op do vraag van het lid Yerweij:
Hoe groot, de tractementen dor veldwachters zijD,
doeldo de Voorzitter zulks den raad mede. en
voegde daar aan toe, dat deze alle kritiek konden
doorstaan.
Het is toch zeker wel bekend, dat door de
veldwachters 70. 80 on meerdere malen 100 uur
dienst per week verricht wordt. En wat is dan 't
uurloon? Verdient dan een vakman, die 80 en
90 cent en f 1. per uur verdient, niet veel moer,
to mijl deze zijn nacht- en Zondagrust geniet?
Zouden bij die 124 sollicitanten dio in den Raad
werden genoemd, er geen hondord geweest zijn,
die ccu de oen of andere reden ongeschikt zijn
voor politieman, vooral in den tegenwoordigen
tijd, met al zijn Sociale wetgevingen, zoodat voor
oen Politieman, die geheel zelfstandig moet op
treden een grondige kennis der wetten e9n eer
ste vereischte is.
Doch ter zake, onze gemeentepolitie, die bij
de Rijkspolitie in tracteanent, kloeding en rijwiel-
toelage nog verre ton achter staat, moet zich ook
voldoende kunnen kleeden met het ooo op onze
veiligheid en rust, die zij tot heden op een uit
stekende manier weet. te handhaven, en zich niet
door ruw of slecht weer laten afschrikken, doch
steeds actief zijn. Maar dan moet men haar ook
geven, wat haar toekomt, en haar niet bij de
Rijkspolitie ten achter laten staan.
Daarom, leden van den raad, houdt onze veld
wachters actief, heftgeen toch do bevolking dezer
gemeente ten goede zal komen.
Eou ingezetene van
Alkeraade.
Eenigszins van redaOliowege ingekort-.
Oranje blanje bleu.
Zees' .geoolvte Redactie.
Er gaa® vooral 'den laatste® tijd verschil
lende stomme® op, om hulde e® dank te
'brengen aa® H. M., onze geëerbiedigde Ko
ningin, waarmede wij alle® instemmen,
d.w.z. alle Nederlanders, Üe «floumre®,
tegen onze hoogo Vorstin zijn, uitgezon
derd.
Wij zij® Haar grooton dank verschul
digd, door Hare voortvarendheid om ons
uit den wereldoorlog 'te houden, door Haar
wijs beleid ook na die® oorlog. De wereld*
gescliiedenis zal eenmaal Haar grootsche
figuur alle recht doe® wedervaren.
Maar wij, Ha.ro tijdgenooten, zijn ver
plicht ook onzen dank in deze '>etui
gen. Mevrouw Bel a va® Ceitar. .-.af den
eersten «toot door 't voorstel te doen den
Nobelprijs van dit jaar aam H. M. te doen
toekomen. Wij, Nederlanders, wiHen wat
anders en beters.
In den tachtigjari' oorlog besloten de
«Staten van Holland andere gewesten,
de prinselijk© kleur, het Oranje in onze
vlag te plaatse® (niet als wimpel, maar als
één der bane®). Dit was zeer goed gezien,
immers ieder za.g hierdoor, dab hij of zij
zich verbond met het huis va® Oranje.
Welnu, wij wensoh&n die .kleuren, het
Oranje, wit en l i c h t blauw (Orange blan
che bleu) terug. Onder die kleuren hebbe®
wij zeeën beheersoht, landen veroverd,, over
Engeland gehcerscht, Spanje en Frank
rijk bedwongen. Onder die kleuren kwam
de \velvaart6 in ons land, de gouden eeuw
van Frederik Hendrik, de groote ontwik-
keJÏDg ook va® kunsten en wetenschappen,
die de wereld verbaasd heeft doe® staan.
Wij willen geen rood, wit, donkerblauw
in onze vlag hebben, 'kleuren vasstgesteld
door de Staten van Holland, die in 1672
geen mannenmoed' hebbe® getoond. Wij
wensche® geen afleggertjes te hebben, die
bovendien het verlies va® België en ach
teruitgang van onzenn aam hebben aange
schouwd.
Anti-re voluticrairen, doet mee het rood
uit onze vlag te doen, want het rood herin
nert aam de Framsche revolutie.
Katholieke partijen, doet mee aa® deze
beweging. Gij hebt het meeste togen de
revolutionaire woelingen gedaan. Blijft niet
stilstaan, gaat. verder.
Alle geridderde®, doet- mee om het oran
je, 'blanje bleu weer in te voeren. Wij wil
len aèlen steeds het Huis va® Oranje dank
baar zij®, da.t onverwelkbare lauwere® ten
opzichte va® ouzo vrijheid heeft behaald.
In ons land 7.000.000, in de overzeesche
gewesten, Oost en West, 50.000.000 (dus
nog een groot volk), moeten samengehou
den worden door het Huis van Oranje,
moeten onder deze kleuren vooruitgaan.
Geen armzalige wimpel boven onze vlag,
alsof wij de Oranjekleur 6'1 echts dulden.
Ridderlijk toonen wij, dat wij met het Huis
v,a® Oranje staan, dus de kleur i n
onze vlag. Slechts ee® vrij, flink en fier
valk durft, voor zijne gevoelens uit komen
e® draagt de kleur va® hem, die het gerei*
heeft, voluit in rijm vaandel.
Uit het Oosten van Europa dreigt ons
gevaar. Wij zij® cr niet bang voor, dagen
•het zelfs openlijk uit, door het Oranje
blanje bleu als ons vaandel te dragen. Dat
gebiedt onze -boots.
H. J. F. HELDRING,
O.-I. Ambtenaar.
Mijnheer de Redacteur,
Ver,gun mij voor onderstaand s-tukje
s. v. p. ©enige plaatsruimte.
Ofschoon het bier cn daar in de ons om
ringende landen nog kookt en ziedt, en het
vrijwel zeker is dat de oorlogsvlam to
kwader ure hetzij na kortere® of langeren
tijd weder zal oplaaien, zijn de toen-aan
gevers in het vrees el ijk werelddrama een
paar jaar terug toch zoover gevorderd,
dat de vrede, zij hot da® op kunstmatige
mander, in elkaar is gezet.
Thans echter heoft het. menschdom nog
geducht ite kampen met ni de naweeën va®
den oorlog, zedenverwildering, geweten
loosheid en dergelijke, ook in ons land. Ai
zijn wij Goddank voor de directe oorlogs-
verschrikki'Ugen gespaard gebleven, toch
ondervinden wij Nederlanders nog dage
lijks aa® den lijve dat het- niet alleen
wapengeweld ds w.at ons moet veront
rusten, doch dat een steeds verder afzak
kende immoraliteit va® sommigen dn alle
geledingen der maatschappij 1 laas valt
te constateeren.
Om nog maar niet eens te spreken va®
de reeks van misdaden die men dagelijks
in de bladen kan 'lezen, en die hond over
hand toenemen, dient mijns inziens de
woeker, die zich als een vaanpir bij voor
keur op de meest bloedlooze slachtoffers
werpt, eens terdege gebrandmerkt te wor
den, en zijn de maatregelen, die men zoo
hier en daar neemt, veel te slap om dezen
kanker der maatsoliappij met. succes uit te
roeden.
Wie zijn oogen den kost geeft, blikke
eens rond in de® handel. Al zijn de prijzen
van vele artikelen in den groothandel be
duidend gezakt, wat merkt men er va®
in het dagelijksch levenJa, artikelen die
niet onder de dagelijksche behoeften kun
nen gerekend worden, zij® zeer in prijs ge
daald, doch komt men op het gebied dor
consumptie-artikelen, daar is clie daling
nog niet zoo diep doorgedrongen.
De zuivelprodticten, zooals melk, boten
en kaas hoe staat heit daarmede
weergalmde ontstond er onder hen eene
onbeschr ij fel ijke verWari ng.
Frederik zag met ontzetting het terug
wijken der zijnen. Hij spande alle krach
ten in om zijn kalmte te bewaren, want al
de angsten van Mnllwitz gropen hem aar.
Mot denl verrekijker in de hand overzag
hij op een heuval staande het slagveld Op
den achtergrond het brandende Choturtz,
welks viammen ten tv.mel stegen; op 'ri»
vlakte een nameloos s woel van ruiti;--
schraren, aanvallende en vluchtende regi
menten, den donder des gc.srbi-ls, overwm
n'ingskreten en vluchtende korpsen. Het
bloedige schouwspel kwam gedurig den
koning meer nabij. Reeds vlogen de ko
gels sissend om zijn hoofd, hier en daar
zonketf officieren zijner omgeving aan
zijne zijde neder. Doch de koning vergat
zijne omgeving enj staarde onophoudelijk
naar het Noorden. Hij zag dat de Oosten
rijkers begonnen te plunderen. De koning
)gaf bevelen, en terwijl hij die gaf, schit
terde zijn oog en het veldheersgervie ver
helderde zijne trekken. De adjudanten!
snelden naar alle richtingen. Het geschut
tweeg, de Pruisen weken alom naar een
zelfde hoogte.
Ondertussehen zetten de Oostenrijkers
tlriftig hunne, plundering voort. Tevergeefs
Ibeproefdem de officieren hunne manschap
ipen daarvan terug te houden en tot eene
'vervolging van den vijand te dwingen. De
soldaten) hadden geen lust e>en vijand te
vervolgen, dien zij volkomen overwonnen
Kvaanden. Zij zagen niet dat de Pruisen zich
^teeds meer verzamelden en in slagorde
Hielden en de vijandelijke artillerie eene
(hoogte bezette, die liet goheele slagveld
bestreek. Maar opeens begonnen' de kanon
nen een regon van kogels over de Oosten
rijkers uit te zenden. De plunderaars we
ken terug, do Pruisen werden aanvallers,
en de slag begon opnieuw. Onophoudelijk
door de 88 vijandelijke kanonnen bestookt,
begonnen de Oostenrijkers weldra te wij
ken, waarom de prins het leeken tot den
terugtocht gaf. Zonder door den vijand
Kervolgd te worden ,trok hij naar Czaslau,
|waar hij een vaste stelling innam.
De slag had vier uren geduurd. 3000
Oostenrijkers en 4000 Pruisen bedekten het
slagveld.
„Juist dezelfde geschiedenis als bij Moll-
toitz." zeide Frederik. „De Oostenrijkers
vechten uitmuntend, hunne ruiterij ver
dient bewondering, maar den buit zienda,
vergeten zij den vijand, dat is hun zwakkj
♦zijde."
De koning verkeerde in eene uitmun
tende stemming, toen hij in zijn kwartier
terugkeerde. Hij voorzag de gevolgen, dio
den afgeloopen dag zou opleveren, en ge
voelde behoefte zijne meening uit te druk
ken.
„Weet gij wel. Boyer", zei dew koning
den volgenden dag tot den markies, ..dat
het lichaam van Pruisen gisteren één der
de dikker is geworden9 Ja. gisteren heb ik
Silezië veroverd, een Deerlijk: land van 700
vierkante mijlen, met 150 steden, 3000 dor
pen en 3 millicen thalcs inkomsten!'
„Ik twijfel aan zulen schitterenden"! uit
slag," zeido do markios, „prins Karei staat
onoverwonnen tegenover ons. De slag vam
gisteren was geen zegepraal; de vijand
week slechts terug tot bui'e« Imt. berftiU
uwor kanonnen,"
