DINSDAG 20 SEPTEMBER 1921. No. 3619 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. BUITENLAND, Volkenbond. s BINNENLAND. \e Jaargang. eEcidóclveSou^omt (ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 1 2.60 per kwartaal. Bij ODze Agenten 20 cent per week, 1 2.60 per kwartaal. Franco per post 12.96 per kwartaal. t Geïllustreerd Zondagsblad Is voor de Abonné's verkrijgbaar .D betaling van 60 ct. per kwartaal, by vooruitbetaling. Af- derlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30 cent per rege Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINR ADVEETENTTËN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur koop en verkoop 0.75 's Zaterdags, overige dagen fO.SO nummer bestaat uit twee bladen lan onze Weekiezers! bonné's, die De Leidsche Courant pe«r i lezen, worden hierbij beileefd verzocht abonnementsgeld 'a Maandags, uiter- Dinsdags aan de oo urantenbezorgers letalen en er niet mede te w.aehton tot het eind der week, daar de loopers ilicht zijn 's Woensdags af te rekenen. ADe Troonrede. eerste zinsnede van de Troonrede ~iaan het program, dat, zeker in diezen de 'leiddraad moet zijn van iedere ver lig© regeering dat ook de leiddraad zijn voor het leven van de onderda^ van elk individu. En zoo ataan daar 9 ernstige, wel-beraden en juisUgokozen elen niet slechts vóór ons als de basis i regeeringsprogram, maar ook als een vermaan aan ons allen, .als een ijzing naar „ons aller plicht.", moet worden gear b oid „met noes- ijver aan het herstel van de wel- f', en de spaarzaamheid moet itvallig" worden betrachtArbeid earzaanihedd, zij zijn zoo noodig, om- - hoewel „God ons voor zware raan- spaai'de" wij aio.g „in hevige mate" jvolgen van den wereldoorlog gevoe- a den zorgwekkenden toestand der 3dst zal worden .tegemoet 'gekomen, schijnlijk niet door oen nog zwaarde- lelastingdruk, maar door het publieke op meer bescheiden voet dan tot et in te rioliten. Ais deze regeoring ifc laatste jaar van haar bewdirnd niets rs meer zou bereiken, dan een bezui- g op de "uitgaven voor liet publieke door dit op meer bescheiden in te richten dan reeds zou ook ar van haar bewind hoogst verdien- zijrn, enzouden wij den zorgwek- i toestand der schatkist haast kun- oven aangenaam doet aan de zinsnede den internationalen toestand. Deze aandacht vorderen, en de ikingen met vreemde mogendheden slechts ,yin velerlei opzicht" reden tot lening. mmin doet ons aangenaam aan de Reeling, dat versterking van de Zee- noo'dig blijkt. aangekondigde wetsvoorstellen wa- ;erendeels bekend of althans ver- Dit program is niet te overladen, toch voor de nog slechts korte re- jsperiode wel ruim voldoende. De ter van Arbeid heeft andermaal een lUlj groot deel voor zijn departement, opvallende kortheid en soberheid van oonrede past geheel in het kader van regeering, die niet houdt van praten loven, maar van werken en doen! IÉ IET VOORNAAMSTE NIEUWS. briefwisseling tusschen De Valera oyd George duurt voort. De Valera in te binden belooning van de aanhouding van de lenaars op Erzberger wordt veraroot 0.000 Mark. istig spoorwegongeluk In Noorwe- 6 dooden, vele gewonden. De Opper-Silezische kwestie. X. T. A. heeft van een persoonlijk- Ie Genève, die zeer goed 03 ingelicht beraadsla.gingen in den Volken- >raad aangaande de verdeoling van O.- gehouden, vernomen, dat de rege- dit vraagstuk zeer goed opschiet, mag verwachten, dat de Raad haar 5 zal kumnen uitbrengen vóórdat de ilering uiteen gaat. Duitschland. Het Roerleger teruggetrokken. Fraais che xegeering zond aan. de ro- -1 Berlijn volgende nota: De Fxan- dü regeering heeft besloten de troepen, in Mei j.l. naar het bezette gebied len werden, .terug te trekken. Deze ^beweging zal voor het einde der -i'geëindigd zijn. Het gaat hier na- [pSa^ niet om een of anderen maatre- 'elke zou duiden op een opheffen 3. Alleen zal liet zoogenaamde dat destijds voor een even- bezetten van het Roergebied in ge- werd gehouden, worden torugge- He Gil ilen Sï De opheffing der sancties. Parijs wordt officieus gemeld, dat de phe regeerdn.g ten aanzien van de der sancties geeai nota meer aan toteckc reiüeerima; zal richten, doch onvoorwaardelijk de formeele aanvaarding van het intergeallieerde controlebureau van de zijde van Duitschland verlangt. De betaling der schadevergoeding. Haar verluidt, zal de intergeallie-erde wiaaa-borgen-oommissie nog deze week een bezoek aan Berlijn brengen. O.m. zou be sproken worden een wijziging in den mo dus v,an de betalingen voor het herstel, waardoor DuitsoMamd een verademings- pauze zou krijgen. De moord op Erzberger. Volgens een officieele mededeeling heeft de xijiksregeerinig de beilooninig, -die voor de arrestatie van de moordenaars van Erz berger is uitgeloofd, van 100.000 Mark tot 200.000 Mark verhoogd. Een aanslag op Stresemann. Naar de Hagener Zedtumg uit Luden- scheid verneemt, heeft tijdens de Zondag avond gehouden vergadering van den partij dag der Deutsche Volks partei in de Schut- zenhalle aldaar iemand van buitenaf een revolverschot gelost op de sprekerstribune. De afgevaardigde Stresemamn had het spreekgestoelte juist verlaten om plaats te maken voor den afgevaardigde Hugo. Niemand werd .getroffen. Arrestatie van communisten te Munchen. In den nacht van Zondag is te Munchen een gewestelijke conferentie der commu nisten opgeheven. In vracht-auto's werden vijftig personen naar 't politie-bure.au over gebracht." Onder hen bevindt zich de com munist Remmele, een broer van den vree- geren Badenschen Minister van Binnen lands che Zaken. E ngeland. Het lersohe vraagstuk. Het antwoord van de Va'lora In zijn wederantwoord vraagt De Valera of Lloyd George met zijn brief van 7 dezer een overgave vroeg of daarin een. uitnoo- diging heeft gedaan tot een conferentie, waar beide partijen .geheel vrij en zonder vooroordeel elkaar zouden kunnen ont moeten en weer uiteengaan, indien een schikking niet zou tot stand komen. Indien, seint de Valera, Lloyd George het laatste heeft bedoeld, dan is hij en de zijnen bereid, het aanbod hunnerzijds om ter conferentie te komen, te bevestigen. De gedelegeerden van Ierland kunnen ten allen tijde met de Engejsch© ver tegen woor- digers bijeenkomen. Nieuwe onlusten te Belfast. Te BeKast hebben gedurende het week end nieuwe onlusten plaats .gehad. Het hoogtepunt bereikten zij Zondagmiddag, toen met revolvers weid geschoten en bommen zijn geworpen. Twee meisjes zijn gedood, terwijl een man werd gewond. Troepen dreven de relletjesmakers uit een, die in do zijstraten het gevecht voort zetten. Zwitserland. De positie van ex-Keizer Karl. Het Journal verneemt uit Genève, dat Zwitserland aan ex-koning Karl exterri toriale rechten heeft toegekend'. Dit zou geschied zijn ingevolge eene verklaring der Hongaarsche regeering, dat Karl van Habsbung de rechtmatige souvere-in van Hongarije is, en zijn tegenwoordige ver banning slechts het gevolg is van het veto der Entente. Klein-Azië De Grieksch-Turksche oorlog. Het naderend eiafde.' Volgens de laatste berichten hebben de Turken na hevige gevechten Sivrihissac bezet. De Grdeksche verliezen zijn zeer groot. De diplomatie d er Geallieerde n. De verslapping in do operaties op het Grieksch-Turksoh .gevechtsfroint wordt, door de diplomatie der Geallieerden benut om hun positie ten opzichte der beide partijen te bevestigen ear te precis eeren. Men ver neemt, dat de Brits che agenten met ko ning Constantijn zelf vredesvoorwaarden uitwerken, die de Turken zouden kunnen aannemen, en dat aan den anderen kant de vertegenwo.ooxldgers van Frankrijk be sprekingen voeren met de Turksche regee ring te Angora. Van het Vatieaan. Een Pauselijke gift. Do H. Vader heeft een gift van 50.000 Lires voor de Armeniërs dn Aziatisch Rus land geschonken. Voreenigdo Vergadering van do beide Kamers op Dinsdag 20 September 1921 tot opening van de gewone zitting der Siaten-Genoraal. De heer Van Voorst to.t Voorst, die den voorziltersstocl bekleedt, opent, nadat de leden van de beide Kamers zich naar de Ridderzaal op het Binnenhof heb ben begeven, des middags te 12 uren de vergadering en laat door den» griffier van de Eerste Kamer voorlezen het Koninklijk besluit houdende zijne benoeming tot voor zitter van de Eerste Kamer gedurende do zitring die heden zal aanvangen. De Voorzitter benoemt cerfe Com missie die Hare Majesteit de Koningin in Let gebouw zal ontvangen en uitleiden. De Ministers, hoofden van Minis'teriecle Departementen erf de leden van deni Raad van State vereenigen zich, te één uur des namiddags, mede in de vergaderzaal. Hare Majesteit de Koningin, vergezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid' den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen)- burg, wordt daarna in de vergaderzaal Linnengeleidt, neemt plaats op den troon en houdt, terwijl Zijne Koninklijke Hoog heid de Prins naast Haar gezeten is, de volgende rede: Mij wederom in Uw midden bevindende, Leden der Sta.te.u-Genera.al, mag Ik niet verhelen, dak zelfs .thans, nu de wereld oorlog welhaaisit dale jarem -tot het verle den© behoort, zijine gevolgen zich nog in hevige mate doen gevoelen. Schoon God ons voor zware rampen spaarde, lijdt ook het vaderland onder de algemeen© ontwrich ting der economische verhoudingen. Met noesten ijver aan het herstel van de wel vaart te arbeiden, angstvallig de spaar zaamheid te betrachten, is ons aller plicht. Zorgwekkend is de toestand der schat kist, de sterk© groei der uitgaven in d© laatst verloopen jaren heeft den verrassen- den aanwas der middelen nog ver over troffen, terwijl de 'laatst© thans tot staan gekomen is en teruggaing reeds plaats vindt. Aan belangrijke opvoering v,an de reeds zwaar drukkende heffingen valt, we gens d© daaruit dreigende schade voor het algemeen belang, wel nauwelijks te denken. Het publieke leven op meer bescheiden voet dan .tot dusver dn te richten, zal nood zakelijk blijken. Ook in de overzeesohe doelen van den Staat is een zuinig beheer geboden. Vooral de scherp© daling der prijzen van de pro ducten van land- en mijnbouw baart zoo wel in Oost-Indië als in Suriname, ernstige zorgen. D© internationale toestand blijft ernsti ge aandacht vorderen. Intusschen geeft Mij de ontwikkeling van do betrekkingen die met vreemd© Mogendheden worden onder houden, dm velerlei opzicht reden bot vol doening. Met waardeering en ingenomenheid maak Ik gewag van het door de in den Volkenbond vereenigde Mogendheden go- nomen besluit tot vestiging van het Per manent Hof van Internationale Justitie te 's-Gravenhage. De .afdoening van de dn het afgesloten tijdvak voorbereide wettelijke maatregelen, allereerst, de herziening van de Grondwet, zal Uwe volle toewijding vorderen. Met partieele herzieningen van verschil lende onzer Wetboeken zal worden voort gegaan. Een wetsontwerp to-t regeling van het levensverzekeringsbedrijf zal U zeer spoe dig bereiken. Ter versterking van de Zeemacht, vooral met het oog op de verdediging van. Neder lands oh-Imdaë zal een voorstel worden inge diend. In voorbereiding ds een wetsontwerp dat beoogt de mogelijkheid te openen om vrij stelling van militairen dienst te verleenen aan hen, die daartegen ernstige gewetens bezwaren koest-eren. Voorstellen tot wettelijke regeling van d© ruilverkaveling en tot herziening van de bepalingen betreffende de pachtover eenkomst zuilen worden ingediend. Ontwerpen tot wijziging en aanvulling van de Arbeidswet, de Invaliditeitswet en de Ouderdomswet zullen U weldra berei ken. In afwachting van de totstandkoming der voorgesteld© wijzigingen van do Grond wet, wordt eene daarbij aansluitende her ziening van het Regeeriogsreglement voor Nederlandsch-Lndië voorbereid. Moge op Uw.en arbeid Gods zegen rus ten I Ik verklaar de gewone zitting der Sta- ten-Generaial geopend. Hare Majesteit de Koningin, vergezeld van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, et voorafgegaan door de Commissie, ver laat de vergaderzaal. De Voorzitter sluit, nadat de Commissie in de zaal is teruggekeerd, de vereerfigde vergadering. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Congres van de Federatie van R.-K. Dioc. werkliedenver. Onderscheiding voor den leider Henri Hermans. Steun- plannen voor de R.-K, Universiteit door de Katholieke arbeiders. DE PAUSELIJK INTERNUNTIUS EN M.M. DE KONINGIN. De Haagsche redacteur van dé „Msbd," meldt d.d. gisteren: Hedenmiddag om 12 uur heeft Z. Exc. Mgr. R. Vicenlini, Pauselijk internuntius bij ons Hof, aan H.M. de Koningin zijn ge loofsbrieven overhandigd. Met het gebruikelijk ceremonieel werd Mgr. Vioentini in een met twee paarden) bespannen gala-rijtuig van het Hof, voor afgegaan door twee voorrijders in gala- uniform* van de Pauselijke Internuntiatuur aan den Bezuidenhoulschen weg afgehaald en naar het paleis Noordeindé gereden. Nadat Mgr. Vioentini, bij afwezigheid van den, Minister van Buitenlandsche Za ken, door Z.Exc. Jhr. mr. F. Beelaer.ts van Blokland, buitengewoon gezant en gevol machtigd minister en chef van de afdee- ling politieke zaken van 'het Ministerie, van Buitenlandsche Zaken, aan H.M. de Koningin was voorgesteld en zijn geloofs brieven had overhandigd, hield Mgr. tot H.M. de volgende .toespraak in de Fran- sche taal. Mevrouw, Ik heb de eer in Uwe Koninklijke han den de brieven neer te leggen, waardoor mijn verheven Souverein, Paus Benedictus XV, mij heeft geaccrediteerd ais aposto lisch nuntius bij de regeering van Uwe Majesteit. Terzelfder tijd, dat Hij 'aan mijn zwakke krachten 'een zoo ernstige en delicate z.aak toevertrouwde, heeft de H. Vader mij de Aartsbisschoppelijke waardigheid willen schenken, opdat een zooveel te grooter eer en een zoo veel grootere schittering zou str.alen op de edele en gastvrije natie, waaronder ik geroepen ben möjn zending uit te oefenen. Ik heb do vaste hoop, Mevrouw, dat met de hulp van God, mijn pogingen de hoogte zullen bereiken van de taak, welke mij is aangewezen. Het is voor mij een krach tige aanmoediging die .taak te kunnen be ginnen op het oogeniblik, dat hartelijke en blijvende relaties tusschen het Koninkrijk van Uwe Majesteit en den Heiligen Stoel cpnieuw zijn aangeknoopt. Het zou overbodig zijn om hier van hét karakter van mijn zending te spreken. Het zij voldoende ie zeggen, dat ik de verte genwoordiger ben van den Plaatsbekleeder van Jezus Christus, Die was enj Die is de Vorst van den Vrede. Op dezen grond en ten einde daadwer kelijk de belangen te behartigen die mij zijn toevertrouwd voor de moreele en ma- terieele welvaart van deze natie, zullen al mijn zorgen er aanhoudend op gericht zijn om de meest hartelijke harmonie te hand haven tusschen Uwe Majesteit erf mijn Verheven Souverein. Ik durf daarvoor te rekenen. Mevrouw, op Uwe hooge welwil lendheid, welke ik mijn best zal doerf te verdienen en op den steun van Uwe wijze regeering, die immer het ideaal van Recht vaardigheid en Vrede heeft gevolgd. Met déze bedoelingerf eni in dit ver trouwen, zal ik mij aan den arbeid bege ven, niet zonder aan Uwe Majesteit de vu rigste wensclien te hebben aangeboden van den Heiligen Vader, waaraan ik de eer 'heb mijn eigen wenschen toe te vo-e- g.en voor het heil van Uwe Majesteit en der Koninklijke Familie en voor de groot heid van de verhevea Hollandsche natie. H.M. de Koningin beantwoordde deze toespraak met groote beminnelijkheid en gmg op dé verschillende daarin naar vo ren gebrachte punten nader in. H.M. wees er o.a. op. dat op het oogen- ■blik voor het welzijn van alle volkeren een nauw verbond tusschen allo staten noodig is, erf vooral tusschen de geestelijke mach ten van do Kerk en de regeeringen. Na het bezoek aan H.M. de Koningin werd Z.Exc. nog voorgesteld aan den Prins- Gemaal. Om kwart over twaalf was dé audiëntie afgeloopeni en vertrok Mgr. Vioentini op dezelfde officieele wijze. Do R.-K. UNIVERSITEIT. Wij ontvingen vanmorgen een boekje: De Katholieke Universiteit een belangvoor ons heel© KaLholioke volk! Een eenjvoudig v/oord tot onze Roomsche mannen enj vrou wen door II. In dit waarlijk eenvoudig, duidelijk boekje wordt reeds het Bisschoppelijk schrijven, dat Zondag in onze Kerken is voorgelezen, besproken en worden er de hoofd-argumeniten uit naar voren ge bracht. Dit boekje, dat slechts 10 cents kost, uit gegeven door de firma Dekker en van de Vegt te Utrecht, moge eerf ruime versprei ding vinden; met name kan het zijn nut hebben voor de parochiale Comité's. Wijziging der Bakkerswet. In „Het Volk" sprak de Bakkersgezellen- bond het bericht van het„Centrum" be treffende do gehouden vergadering van besturen' van werkgevers- en werkne mersorganisaties in het Bakkersbedrijf le gen. Het blad handhaaft intusschen zijn, bericht en voegt er aan toe: Het verlof om te 5 uur 's morgens te be ginnen zal alleen kunnen wordéni verleend aan bedrijven), waarin minstens zes volwas sen krachten werkzaam zijn, en ook voor geheele gemeenten, welke minstens 25000 inwoners tellen. Wiat het aankoop-verbod betreft, hier- over is nog geen algeheeïe overeenstem ming bereikt, wat wij ook reeds ge-t meld hebben doch bij de betrokken par tijen is de algemeen^ overtuiging, zooals c-ns nog nader bevestigd is, dat de door <bns genoemde tijdstippen aanvaard zullerf worden:. Boerderijen op woeste gronden. Nog 600.000 aang'evra a g d. Ingediend is eerf wetsontwerp tot ver< hooging van het Xe hoofdstuk der Slaats- begrooting voor 1921 (Kosten stichting van boerderijen op woeste grondenj). Van alle zijden komen aanvragen om héb toegestane, desbetreffende bedrag te ver- boogen. Waar in den aanvang vooral voor schollen werden gevraagd in het zuiden Ivan ons land, blijkt nu een groot deel der aanvragen uit de noordelijke provinciën te komen. Teneide eenigermalc aan de aanvragen tegemoet te kunnen komen, zal alsnog een bedrag van ƒ000 000 moeten worden be schikbaar gesteld. Het Santosfonds. Eem affiche. De Nederlandsche R.K. Middenstarfdsbond, die voor e enige jaren he<l initiatief mam tel het stichten van oen fonds .ter bestrijding van de tuberculose onder don aniddenstamd, heeft thans eene affiche laten ontwerpen, welke ongetwijfeld een goede reolame zal bot eek em-en voor dit z.g. Santos fonds. (Santos is „Steun aan. Nedorlandsche Tuberculose Onbemiddelde Stamdgenooten".) De bekende 'kunstenaar, Pater Berth old, Carm., ontwierp do affiche, voorslelden-de oen tbedeliLon, die hulpeloos de handen uitstrekt om aalmoezen in te zamelen. De affiche, welke streng decoratief ds op gevat en dm gedekte kleuren werd gehouden, werkt suggestief door frischhoid van idee en soberheid vam uifvoerimg. De firma van Ressel te Amsterdam, die de teekening op steen bracht, zorgde voor af drukken, welke hot origineel op verrassende wijzo benaderen. November-Propaganda. De voorbereidingen. Dezer dagen vergaderde bet Propaganda- Bureau van het Vakbureau en de Federatie. oor het bestuur van dit Bureau was ont worpen een plaats onplan waar de propaganda zal worden gevoerd, alsmede eem handleiding voor plaatselijke propagandisten, verschillen de soorten formulieren en een onlwerp-circu- laire. Uit een vijftal ontworpen aampTakplaten word er één voor het gebruik gekozen. De 'heer Louis de Leeuw, do bekende medewerker van „Do Roskaim" is do vervaardigor. Er zullen voor- iloopig 15.000 stuks van gemaakt worden. Eeni- ge andere ontwerpen zullen eveneens ten dien- i van de propaganda worden gebruikt. Nu do voorbereiding voor do propaganda- maamd zóóver gevorderd is, zal ihet werk im do plaatsen begimmem. De eerste circulaire ds reeds verzonden. Amersfoort opent met op 30 September een eerste werkvergadering te houden. CONGRES FEDERATIE DER DIOC. R.-K. VOLKS- EN WERKLIEDENBONDEN. Zondag was te Nijmegen de eerste con gresdag, welke werd ingezet met eerf offi cieele receptie, ter gelegenheid van heb 15-jarig bestaan der federatie. Om vijf uur werd de eerste vergadering gehouden in het R.-K. Vereenrigingsge- tcuw, hetwelk door de feestelijke versie-» ring een prachtig aspect 'had. Er wai-en talrijke vertegenwoordigers van andere vereeniigingén, geestelijken, Tweede Kamerleden, enz. Plechtig werd Z.D.H. Mgr. Arn. Diepen binnengeleid. Openingswoord II. Hermans. pë heer Henri Hermans opende de ver gadering met den christelijken groet erf een hartelijk welkom aan Mgr. Arn. Die pen, wiens tegenwoordigheid en belang stelling op zeer hoogen prijs werd gestéld en een prachtig bewijs van s; nthie is voor de R.-K. Werklieden.'-';. ^anisa lie. Deze tegenwoordigheid va.. ,:gr. Die pen gaf tevens een schitterend moment! vcor het geven van ondubbelzinnige be wijzen] van aanhankelijkheid aan het ker-, kclijk gezag. In dit bewijs ligt een apologe tisch getuigen in onze dagen. Den katholieken buitenlanders, die vaak verbaasd slaan over deru groei en dekrarfhfS onzer R.-K. Standsorganisatie, zaj geant woord, dat het geheim van onzen vooruit gang ligt in do consequente toepassing rnzer christelijke beginselen onder leiding van het Doorluchtig Nederlandsch Episoo- i.aat. (Applaus). ■De macht onzer beginselen ligt in de ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1