7 JEfmlelfjS behöorl. nïïav cfei fiY^ening van
'tfen minister, ook to worden toegelaten
het verrichtten door het hoofd of den be
stuurder der onderneming van 'werkagam-
heden, dio met do broodbeleiding geen
Verhand houden. Gedacht is hier aan de,
broodbakkers, die levens liet beroep van
banketbakker uitoefenen. De bankelbak-
kerspatroon toch mag op Zondag zelf ar
beid verrichten; de bro-odbakkerspatroon,
Ook al is zijn bakkerij tevens een banket
bakkerij, niet. Dit schept een ongcvvensch
te ongelijkheid, die zich vooral doet ge
voelen in badplaatsen en gemeenten met
Uitgebreid vreemdelingenverkeer.
Een belangrijke wijziging bevat, do be
paling van artikel :r>. tweede lid, onder
e, (nieuw), Gewenscht is deze bepaling
|Q het belang van vele plattelandsbakkers,
<tio hun brood vaak moeten bezorgen bij
op uren afstands wonende klanten. Aan
ïlezo klanten leveren zij behalve brood niet
Belden ook kruidenierswaren ed. Het af-
fciea van, het «brooddehiet aan die klanten
Eou dus, ook de overige nering schaden.
Daarom is het voor die bakkers van groot
belang, dat zij tijdig met het bezorgen van
hun brood kunnen beginnen om des
avonds niet te laat weer thuis te. kunnen
pijn. Behoudens uitzonderingsgevallen, ligt
bet niet in het voornemen van den 'minis
ter ook voor broodbakkerijen in de steden
het uur, waarop met den Lakkersarbeid
mag worden begonnen, om uur des
ivüonniddags vast te ste.Uen.
Door do gedeeltelijko inwerkingtreding
«der Arbeidswet 1919 zijn, naar de minister
van oordeej is, op grond van liet bepaalde
in art. 151 der Gemeentewet, vervallend©
gemeentelijke verordeningen,houdende een
(vervoer- of verkoopverbod van brood vóór
een bepaald uur van den dag. Dit heeft
tot gevolg gehad, dat nu ook de Arbeids
wet geen algemeen geldend vervoer- of
verkoopverbod van 'brood1 inhield1, des
hiorgens in de broodbakkerijen gejaagd
Wordt gewerkt, om zoo vroeg mogelijk een
groote hoeveelheid brood klaar te hebben,
ien e.inde aan de vraag van het publiek
naar versch brood te kunnen voldoen. Dit
.jagen nevorderde tevens de bereiding van
brood van slechto qualiteit, omdat het gis
tingsproces werd versneld en het brood
ïriet behoorlijk werd doorbakken-. Einde
lijk gaf het gemis van bedoelde verbods
bepaling aan de kleine bedrijven een voor
rang op do groote, doordat de eorslo inliet
algemeen spoediger in staat zijn buil bak
sel gereed to hebben. Aan deze bezwaren
beoogt bet ze.sde lid (nieuw) van artikel
35 tegemoet te komen. Dat het vervoer
,van brood een uur vroeger is toegelaten
dan do verkoop scheen gewenscht, om het
mogelijk te maken, dat naar afgelegen fi
lialen do hroodkairen zoo tijdig uit de fa-*
briek kunnen vertrekken, dat ook daar om
;10 des voormiddags met den verkoop kan
gorden begonnen.
Aangcleekend zij nog, dat de verbods*
bepaling niet onderscheidt Lusschen versch
£n oud brood.
Evenals voor andere fabrieken of werk
plaatsen bohooi't ook voor broodbakkerijen
het beginsel toepassing f? .jyjflflfPr—
)om technische of maatschappelijke rede
nen, moet worden verricht.. De minister
VrU is van oordeel, dat deze -redenen met
betrekking tot het modern ingelicht groot
bedrijf aanwezig zijn.
De bestaande toestand, dat de ovens
5n modern geoutileerde» bedrijven slechts
'ongeveer een 5-tal uren kunnen worden
benut-, is uit economisch oogpunt moeilijk
id verdedigen, en houdt de ontwikkeling
Van het grootbedrijf tegen. Toch zijn de
groote bedrijven ook voor de arbeiders de
aangenaamste en meest hygiënische.
Gezorgd dient echter te worden, dat het
weder toelaten van nachtarbeid voor de ar
beiders geen belangrijke verzwaring van
bun taak medebrengt. Vandaar, dat aan
een vergunning tot nachtarbeid steeds do
Voorwaarde zal worden verbonden, dat
iedere arbeider op niet meer dan zes da
gen in drie achtereenvolgende weken
lusschen 10 des namiddags en uur des
jroormiddags mag werken.
Bet derde lid van art. 52 der Arbeidswet
'1919 beperkt de mogelijkheid Lot liet ver.
ïeenen van overwerkvergunningem voor
arbeid in kantoren lot mannen en vrouwen
De wenschelijkheid doet zich echter ge-
Voelen om ook jeugdige per-sonen aan het
'öVerwerk te doen deelnemen. Daarbij be-
fc'oort -inlusschen, naar het oordeel van
iten Minister, niet verder te worden ge
gaan dan lot het toelaten van overwerk
Hoor jeugdige personen van 18 en 17 jaar.
Jfet I'd is dienovereenkomstig gewijzigd.
(Voor verplegend personeel kan het doel-
föatlg en aangenaam zijn den rustdag niet
(Wekelijks te hebben, doch een dubbelen
rustdag na veertien dagen. Velen geven er
Jt>.v. de voorkeur aan, om twee weken ach
tereen dienst te doen en daarna twee vrij©
jdagcq te krijgen. Daar de meeslo arbeid in
verplegingslnriehting des Zondags ge-
fwoon 'doorgaat, is wat meer soepelheid in
Öe vöorsohriften betreffende de rusttijden
five! gewenscht,
Del Arbeidswet 1919 bevat geen algemeen
geldende regel, krachtens welken vergun
ningen', machtigingen, vrijstellingen of
goedkeuringen, ingevolga do bepalingen
der wet verleend, to allen tijde kunnen
/worden ingetrokken of gewijzigd. Slechts
thi enkele artikelen z.ijn te dien aanzien
partieele voorzieningen getroffen. Toch
kunnen zich tijdens den loop eener vergun
nipg of gedurende het tijdvak dat do mach
tfgbig, vrijstelling of goedkeuring van
kracht! is, omstandigheden voordoen dio
lief, lUede mo.t het oog op do belangen der
jtfaarbfj betrokken arbeiders, gewenscht
maken, dat tot intrekking of wijziging der
desbetreffende beschikking kan worden
Overgegaan. Dezo overweging heeft e<r in
practijk dan ook toe geleid, dat bij het
tremen van beeohJkjdngen, waarbij ver
gunningen* maohtfgingeir, vrijstellingen of
goedkeuringen worden verleend, waarvan
de wet zelvq do intrekking pf wijziging
biet' regelt, st'ee'ds hè! Yïïoifcehoüd van in
trekking Qf wijzigipg tusfickentijds ®erd
gemaakt.
In aansluiting aan 'dit gebruik wordt
thans voorgestald in art. 91 een nlejuw
eerste lid op te nemen, dat deze bevoegd
heid algemeen regelt.
Aanwerving en vooropleiding van
krankzinnigenverpleegsters.
Men maakt zich (sohrijft T. G. B. in het
Handelsblad") ln. 'b el an gb ebbend® kringen
ernstóg ongerust over het lage en de laatste
jaren nog sterk dalende peil, waarop bet ver
plegend personeel staat.
Geneesheer J. Kat, voorzitter der examen
commissie van de Ne'derl. Vereeniging voor
psychiatrie en neurologie heeft in verband
daarmede een lezing gehouden voor belang
hebbenden over de aanwerving en vooroplei
ding Tan krankzinnigen-verpleegsters, welke
lezing als brochure is gedrukt en uitgegeven.
De toestand is thans zóó geworden (schrijft
dr. Kal), dat een aanzienlijk deel van hen, die
wij in opleiding moeten nemen, bijna niet op
voedbaar blijkt tot goede zusters en broeders,
dat het aanbod van krachten dikwijl© nauwe
lijks of niet voldoende is, om de open plaatsen
in het corps te bezetten, maar dat het aanbod
an werkelijk geschikte krachten daartoe vol
komen ontoereikend is. Veelal moeten wij aan
nemen wat zich aanbiedt, en zóó zien wij het
bedroevende verschijnsel, dat wij het moeilijk
ste werk in de verpleging, waarbij naast eeni
ge psychologische kennis, vooral intuïtie en
en onuitputtelijke liefde en hooge gemoeds-
beschaving vereischt zijn, als niet onze lijders
slag op slag door wanbegrip en geestelijke ruw
heid, geestelijk zullen worden mishandeld, dat
wij dit werk dikwijls moeten opdragen aan
weinig ontwikkelde en onbeschaafde jonge
menschen
De gegevens voor de brochure van dr. Kat
hebben betrekking op 18 gestichten. Hij erkent
ten volle, dat er vroeger te veel van de zus
ters werd gevergd en dat de betaling slecht
was. Maar, nu daarin verbetering is gebracht,;
en het werk voor geen gezonde jonge vrouw te'
zwaar is en een flinke jonge vrouw er snel
promotie kan makcfi en zich een behoorlijk
bestaan kan verzekeren, nu acht dr. Kat den
tijd gekomen om propaganda le maken voor
dezen werkkring, die zooveel bevrediging be
looft aan hoofd en hart beide.
Dr. Kat is de laatste om niet tc waardeeren
wat door do zusters reeds nu gepresteerd
wordt. "Waarschuwend heft hij den vinger op
om niet mee te smalen.
„Wat doet gij dan zelf voor deze ongeluk-
kigen? Zijl gij bereid u te laten slaan, bij de
haren trekken, bespuwen, en in de liederlijkste
taal te laten uitschelden, het vertrek te reini
gen van een patiënt, die alles mei ontlasting
heeft volgesmeerd?
„Gij hebt gelijk, gij hoogbe-sehaafde o© tact
volle, als ge klaagt over de geringe ontwikke
ling en het gebrek aan tcct van vele onzer
zusters en broeders, maar stelt gij uw hooge
beschaving, uw tact, of dio van uw dochter
of zuster in dienst van dit werk van barmhar
tigheid? Ge denkt er niet over. ge acht uw
kind le goed voor dit werk, dit werk notabesne,
waarvoor maar weiDig menschen goed genoeg
zijn, omdat hel zóó véél vraagt van levens
wijsheid en volhardende a
Dr. Kat acht het een weldaad voor de vrouw
als zijn propaganda mocht slagen-, want dit
werk dat zoo zeer een beroep doet op het moe
derlijke in elke vrouw, past zich geheel aan bij
haar bijzondere psyche en is dus in staat
haar leven te vullen.
Een goede vóóropleiding, een' pi'ettigcr milieu
in de gestichten zelf, studiebeurzen, voor wie
het niet zóó lang (tol het toelaten in de ge
stichten op lSjjarigen leeftijd) kunnen uitzin
gen belmoren tot. de middelen, die dr. Kat
aangeeft om op den duur te komen tot een
corps liooger ontwikkelde krankzinnigenver-
pleegslcrs*
Liefdewerk „Oud Papier."
Aan het verslag der Vereeniging ..Liefdewerk
Oud Papier" over het jaar 1920 is het vol
gende ontleend:
„Wanneer wij een blik slaan op hel Liefde
werk in zijn geheelen omvang, vertegenwoor
digd in het Hoofdbestuur en do 22 centrale
afdeelingen in den lande, en wij wijden dan
op de eerste plaats onze aandacht aan den
financicelen toestand, dan mogen wij ons er
op beroepen, dat deze niet alleen gunstig is.te
noemen, doch dat wij op groolen vooruitgang
zelfs mogen bogen.
Al waren in het afgeloopen jaar de papier-
prijzen reeds dalend, zoo is van de vermeer
dering van het aantal Kilogrammen verzameld
oud papier toch het gevolg geweest, dat de
financieel© toestand zeer gunstig is te
noemen*
In den loop van het jaar werden in de
hoofdstad opgehaald 528.953 K.G. papier, te
genover 363,942 K.G. in het jaar 1919, een
vermeerdering dus van 165.011 K.G.; dit groote
cijfer overtreft verre de hoeveelheid van de
laatste jaren.
In tegenstelling met liet vorig jaar vinden
wij in het jaarverslag der Centrale Afdeeling
Rotterdam een zelfden gunstigen uilslag
vermeld, daar ruim 118.000 K.G. papier meer
werd verwerkt dan in 1919.
Met een opgewektheid, sinds eenige jaren
vreemd aan die afdeeling, brengt de Secretaris
bet verslag uit van hare werkzaamheden, en
is met dankbaarheid vervuld over de heerlijke
resultaten welke zij hebben mogen bereiken.
Ook vooral gaat het er bij die afdeeling om
de belangen der werklieden voor te staan en
er voor te zorgen, dat er steeds een tevreden
geest heerscht en dat is juist dit jaar verkro-
gen, door even als te Amsterdam een premie
op bet opgehaalde aantal K.G. te stellen.
Al zal evenals andere jaren aan dit verslag
een overzicht worden toegevoegd over den
uitslag der werkzaamheden in de verschillen
de centrale en gowone afdeelingen, toch zou
het onbillijk zijn op deze plaats in het verslag
niet een woord van oprechte hulde te wijden
aan de centrelo afdeelingen. Alkmaar, Breda,
Dordrecht, Enschedé, Gouda, 's-Gravènhage,
Haarlem, Heerlen, Hengelo, Leiden, Maas
tricht, Oudenhoscb, Tiel, Tilburg, Yenlo en
Zwolle,
Het hoofdbestuur onderging een wijziging in
zijn samenstelling door het bodanken van de
h^eron Winkelhagen en Luijckx; ini hunno
plaats werden gekozen do heeren R. van Gin-
kel en EL ÏL Roelvink; de £eriodieke aftredca-
Üfe ïïeeien ïïr Ratlemaïeis Dfeoune ön B. Roei-
■rink yverdeiü met grootq meerderheid herko
men*
Orer geheel Nederland werd aan gewicht
verzameld in 1920 2,623,255 K, G., tegenover
1919 1,826,521 K. Q., alzoo meer over 1920
796.734 K. G.
Aan arbeidsloon Ts uitbetaald een ©om van
f 70,8S8.78/-6 of f 25.299.47 meer dan in 1919.
Onze Vereeniging telde aan het einde van
dit jaar 22 Centrale Afdeelingen, 110 Afdee
lingen. en 82 Correspondentschappen.
Onder-af deelingen en Correspondentschappen
zijn opgericht te Maaebree, Meersen, Nieuwen
hagen, Oirsbeek, Rimpelt el d>j Ireebeek en
Zwaagdijk',
Door bemiddeling van «neen nooit genoeg
te waardeeren Beschermheer Z. D. Hoogw.
den Bisschop van Haarlem, werd ook nu
weer aan Z. H. den Paus de som van f 1500
gezonden.
In het jaar 1920 werd een bedrag van
f 26.150 ale bijdrage verleend voor allerlei
Vereenigingen*
De R.-K. Werknemencfe Middenstand.
Zaterdag 9 Juli vergaderde te Utrecht
de voorloopige commissie tot het organi
seer en vaai deze 'nieuwe stands organisatie
van w erknemers, die hoofdzakelijk iatellec-
tueeleai arbeid -in dienst van anderen ver
richt.
Hoofddoel van 'deze bijeenkomst was
overleg te plegen met de Federatie van,
R.-K. Werkliedenbonden en niet het R.-K.
Vakbureau.
De heer A'. IboMing, hoofdbestuurder
van St. Ohristoffelj presideerde deze
vergadering, terwijl behalve de voor
loopige commissie aiog aanwezig waren
Mgr. dr. H. Poels als algemeen-advi
seur, de heeren H. Hermans, lid der
Tweede Kamer in zijn hoedanigheid van
voorzitter der Federatie; J. v. Rijzewijk,
eveneens lid der Stalen-Generaal, als
voorzitter van het Vakbureaude heer A.
Koenders, algemeen voorzitter van St.
Christoffel, en de heeren Brouwer en
Smit van de Federatie van R.-K. Werk
liedenbonden.
Nadat de voorzitter doel en streven van
deze standsorganisatie had uiteengezet en
tevens,dat het steeds in de bedoeling
van de oprichters heeft gelegen zoo noo-
dig samen 4e werken met de bestaande
standsov.ganisaties, verkreeg de heer J. v.
Rijzewijk het woord. Deze bevestigde dc
behoefte en. bijgevolg de noodzakelijkheid
van een samengaan van deze groote groe
pen a an menschen in de maatschappij en
kon zich er best mee vcreenigen, dat deze
categorieën van personen een afzonderlijke
s tandsorgani sa tie vormden, omdat zij, al
hoewel ook levende in dienst van anderen,
door opvoeding; intellect, samenleving
enz. niet tot den handenarbeid-verrichten-
<len stand konden worden gerekend. Door
hun dienstverband mochten zij evenmin bij
den commercieelen middenstand worden
ondergebracht.
De heer Van Rijzewijk hiaakte echter
bezwaar tegen de oprichting* van een
tweede vakcentrale, tegen de stichting van
een vakbureau naast het bestaande R.-K.
Vakbureau. Hij zou wenschen dat alle
den ondergebracht bij het bestaande Vak
bureau.
Over dit belangrijke punt ontspon zich
oen levendige discussie, als vrucht waarvan
het volgende met algeineene instemming
werd vastgesteld
De standsorganisatie van werknemende
middenstanders verklaart het lidmaat
schap der vakbonden op alle mogelijke
wijze te zullen bevorderen, terwijl zij zich
daarentegen niet zal bemoeien met de be
hartiging der belangen van vakbonden,
welke deze als zoodanig met elkaar ge
meen hebben.
Vervolgens werd bij monde van de voor
zitters van Federatie en Vakbureau de
verklaring afgelegd, dat hun besturen vol
gaarne het lidmaatschap van den W. M.
zullen bevorderen en de nieuwe stands
organisatie een grooten bloei toewenschen.
Voor regeling van grensgevallen en ge
meenschappelijke belangen zal door de
Federatie van R.-K. Volkse en Werklieden
bonden. en de nieuwe Standsorganisatie
een contact-commissie worden samenge
steld.
De vergadering was eenstemmig over
tuigd, dat men geen economische groepen
in hun geheel kan iudeelen bij een of an
dere standsorganisaiié.
Aan het Doorluchtig Episcopaat zal der
halve worden bericht, dat door de werking
van de contact-commissie elke moeilijkheid
over indeeling van bizondcre gevallen zal
zijn voorkomen.
Getracht zal worden de bureaux van
beiue standsorganisaties zooveel mogelijk
in dezelfde gebouwen onder tc brengen om
de samenwerking te bevorderen.
Na de»n middag was eene bijeenkomst
belegd met A. R. K. A, doch voor dc
vierde maal heeft A. R. K. A. een samen
komst geweigerd'. Deze gedragslijn van
A. R. K. A. lokte woorden van ontstem
ming uit bij beide standsorganisaiies, om
dat. op die wijze ieder overleg onmogelijk
werd gemaakt.
De aanwezigen, waaronder behalve de
bovengenoemden ook de Bond „8t. Petrus"
en de apothekersa ssistentenbondver
wachtten een goede oplossing van een
grondige bespreking met A. R. K. A. Om
het groote belamg dezer zaak werd be
sloten, aan het Nederlandsch Episcopaat
een schrijven te richten, waarin verzocht
zal worden, A. R. K. A. den raad te geven
althans met ons te cenfereeren en niet bij
voorbaat elke gedachtewisseling onmoge
lijk te maken.
Met heb vaste voornemen, krachtig aan
den opbouw der nieuwe organisatie le
gaan werken, ging de vergadering uiteen.
Sociale Berichten.
Collectieve Arbeidsregeling Banketbakkers
Tusschen de Nederlandsche Vereeniging
van Banketbakkerspatroons, den Neder-
jlandschen Roonisch-Katholie.ken Bond van
Brood-, Koek-, Banketbakkers en Cacao-,
Chocolade- en Suikerbewerkers, en den
Nedcrlandschen Centralcn Bond van Chris
telijke Arbeiders iri de Voeding en Genot-
iiiidd«lenbedrijvenTs dc collectieve ar
beidsregeling, welke het voorgaande jaar
.lusschen genoemde organisaties was afge
sloten, met ingang van 1 Augustus ver
nieuwd.
De voornaamste -wijziging dezer over
eenkomst is wel die der loonbepaling.
Deze bepaling stelde hel minimumloon
voor de volwassen-bedienden volgens de
budo collectie've-arbeïdsregeling op f29.
per week, terwijl voor de steden Amster
dam, Rotterdam, Den Haag, Haarlem en
Utrecht dit minimumloon f3.— liooger
werd gesteld.
Thans is deze loonbepaling in dien zin
gewijzigd, dat de loonen met f4.— per
)woek worden verhoogd, dus worden ge
steld op f33 en voor de steden Amster
dam, Rotterdam, Den Haag, Haarlem en
Utrecht op 1'36 per week.
De uilkëering bij ziekte bedraagt 13 we
lken 75% van bet loon als minimum-uit*-
,/keering, zonder premiebetaling.
De va-caiitie bedraagt 6 dagen per jaar
Jvoor bedienden welke op 1 Januari in
vast dienstverband zijn, terwijl voor be
dienden, welke "na 1 Januari in dienstbe
trekking komen voor elke twee maanden
Riensttijd één dag vacantie wordt gegeven.
Verder bevat deze Collect ieve-arbei-
dersregeling bepalingen omtrent den ar
beidsduur, do regeling van eventueel toe
gestaan overwerk, de dagen waarop over
eenkomstig de. artikelen 1638 C en D van
het B. W. vrijaf met behoud van loon
Svordt toegestaan, terwijl geschillen wor
den onderworpen aan een scheidsgerecht,
waarin partijen zijn vertegenwoordigd.
De duur dezer overeenkomst loopt van
1 Augustus 1921 tot 31 Juli 1922.
Dezo wijzigingen .werden in volkomen
overeenstemming lusschen do Patroons
organisatie en do beide Christelijke Vak
bonden verkregen.
Dit nieuwe contract heeft voor dc be
dienden een zeer groote beteckenis, daar
thans de loonen in overeenstemming zijn
gebracht met de loonen der Banketbak
kers, welke in het z.g. Gemengde-Bakkers-
Bedrijf werkzaam zijn, en wier loon ge
regeld is, in de Landelijke Arbeidsrege
ling voor het Bakkersbedrijf.
Door de Patroonsorganisatie is mede
aan de andere arbeidsorganisaties, welke
geen contractant zijn, te kennen gegeven,
dat zij zich bij deze Collectieve-Arbeids
regeling kunnen aansluiten.
Gemengde Berichten.
De droogte.
Uit Wijk bij Duurstede:
Tengevolge vA.ii -de langdurige droogt© en de
felle hitte zijn de weilanden zoo kaal, dat er
voor liet, vee weinig of niets meer te balen is,
en er nu al bijgevoederd moet worden.
Uil Sleenwijk:
Tengevolge der aanhoudende droogte ziet het
er voor de landbouwers in deze en do omlig
gende gemeenten treurig uit. De weiden zijn ais
vintcikaal, bruin en eeheeü dood:
de slootPii zyn gcluvl droog, zoodat hel vee
niets te eten of te drinken heelt en er van
afscheiding der landen geen sprake meer is.
Sommige boeren hebben, teneinde raad, bun
vee in'het nog ongemaaido hooiland gedreven;
doch ook daar is al zoo goed als niets meer
te grazen; anderen hebben het op stal gezet en
voeren afgemaaide, groene haver.
Uit Twenllie:
De langdurige droogte brengt ook in deze
streken aan do le veld staande gewassen en de
wei- en hooilanden onberekenbareschade toe.
Op zeer veel akkers is het aardappelloof reeds
stervende en van groei der knollen is geen
sprake meer. De graankorrels zijn al even min
tot voldoenden wasdom gekomen. Het zaaien
of uitplanten van allerlei voedergewassen en
hakvruckten voor bet vee is onmogelijk gowor-
den. De weilanden zijn voor het grootste ge
deelte geheel verschroeid, zoodat de dieren met
hooi en ander voeder moeten bijgevoederd wor
den. De melkopbrengöt Haalt dan ook overal
sterk. En de hooioogst is zeer tegengevallen.
Van de boonenculhiur komt bitter weinig te
recht. Het watergebrek in de weilanden neemt
6terk toe. Uit allerlei puiten, kuilen en slooten
moet drinkwater voor heli vee worden aange
voerd. Na de verzengende zonnehitte overdag
daalt des nachts de temperatuur dikwijls tot
enkele graden boven het vriespunt. Mede al9
een gevolg van de barre droogte in deze hooge
zandige streken laten de vruchtboomen reeds
nu hun onrijpe vruchten vallen*
Uil Limburg:
Het watergebrek te Blerik, langs de Maas
gelegeD, is zóó groot, dat op de markt een
pomp van gemeentewege is geplaatst; op be
paalde uren van den dag kunnen de men
schen water balen.
Uit Utrecht:
Door de droogte ziet het er io de huurt van
Uvrecbt naar uit dat de booncnooget veelal
mislukken zal en dat van den koolbouvv ook
niet veel zal terecht komen. Ook de late aard
appelen beginnen dood te gaan. Voor het vee
is in de weiden weinig gras meer to vinden.
Reeds nu moeten de boeren de dieren met hooi
voeden, aangevuld met meel en koeken, om de
melkproductie op peil te houden.
De ijsvergiftiging fe Meppcl.
Dr. C. W. Broers, directeur van het Cen
traal Laboratorium voor de Volksgezondheid
te Utrecht, deelde aan liet „Hbld." omtrent de
vergiftiging door ijswafels te Meppel het vol-
gendo mede:
Voor zoover dat uit de berichten in de kran
ten is op te maken, hebben we te Meppel te
doen met een bacterieele infectie, verspreid,
door roomijs. Dit roomijs wordt gemaakt uit
melk en z.g. ijspoeder, dat i9 rneel met suiker
en wat vanille; deze bestanddelen worden
samen gekookt en na afkoeling wordt het room
ijs in bakjes van biscuit of tusschen biscuit
koekjes ta koop aangeboden.
Ik stel mij den gang van zaken aldus voor.
Vrijdags is de „room" gemaakt en daarbij is
deze besmet met i5v.n ziekteverwekkende bacte
rie. Men heeft toen den ..room" tot den volgen
den dag bewaard en tengevolge van do hooge
zomertemporaluur zijn de bacteriën weelderig
gegroeid. Zaterdags is de „room" gekoeld tot
roomijs en zij is toen bij een feest in groote
hoeveelheid yerkocht. Do gebruikers hebben
zich daarbij besmet en ais gevolg daarvan" zljhi
zij in den loop van den 'avond en den nacht)
ernstig ziek geworden.
Het is niet on waarschijn] ijk, dat een dergc*
nen, die bij de bereiding van den „r-oom" be
hulpzaam was, drager was van de gevaarlijke
ziektekiemen en wanneer dus bij de bereiding
niet do inoodige zindelijkheid is betracht, dan/
is de kans aanwezig, dat dezo bacteniën in den
„room" zijn terecht gekomen. Is deze veron
derstelling juist, dan'hebben wij met een zui
ver plaatselijke oorzaak te maken en doet deze
ongelukkige geschiedenis niets af aan de re
putatie van het roomijs. In onzindelijke be
drijven van Jevensmiddelenhereidcng kur.me/n.
dergelijke gevaarlijke besmettingen van eet- of
drinkwaren ten allen tijde voorkomen en dat
bet nu in dit geval roomijs getroffen heeft, is
louter toeval.
Dit ie in hoofdzaak een theoretische recon
structie van het geval; door het vinden van
do schuldige bacteriën zou daaraan groote
steun verleend kunnen worden. Ik vrees éch
ter, dat dit niet gemakkelijk zal gaan. Het!
roomijs, dat de vermoedelijke oorzaak is ge
weest, was niet meer over en kon dus nieft
in beslag worden genomen. Er is toen van
helzettde poeder op dezelfde wijze een nieuwe
„room" gemaakt en dezo ia ter onderzoek ge
komen; maar het zou wel toevallig zijn als
deze ook weer besmet was.
De oplossing ware wolticht te vinden an on
derzoek van do ontlasting der zieken, maar
deze kon ik pas Dinsdag ter beschikking van
hel laboratorium kiijgen en dan nog maar vani
één zieke. Juist vandaag is nog ontlasting
van eenige zieken binnen gekomen. De moge
lijkheid besclaat dus, dat ook lang? dezen weg
geen antwoord zal kunnen worden gegeven op
do vraag, wat de ooizaak der ziektegevallen is
geweest.
Dergelijka voedselvergiftigingen komen her
haaldelijk voor. In den regel echter zijn zfi van
minder enstigen aard en bijna steeds vinden
wij dan, dat bacteriën, die, veel overeenkomst
mét typhusbaoillcni vertoonen en den naam
dragen van paratyphusbaeiHcli, dc oorzaak
zijn. Omdat bet in een groot aantal gevallen
vleeschspjjzen zijn, die deze vergiftiging ver
oorzaken, Lebben dezo bacteriën den naam
van „vleeschvergiftigingsbactcriën" gekregen.-
Het is echter allerminst een monopolie van
het vleeseli, om deze gevaarlijke kiemen aan
den man te brengen"; ik zou talrijke j»©vallen
kunnen noemen, waarbij andere eet- of drink
waren de overbrengers waren. -
Zooals uit het bovenstaande blijkt, is er geen
enkele reden om tegen het roomijs als zooda
nig te waarschuwen. Wanneer het zindelijk en
van deugdelijke ingrediënten wordt bereid, ia
cr geen gevaar van te duchten.
Gisterennaraiddag bij tusscbenruimten van'
anderhalf uur werden do slachtoffers van de
ijsvergiftiging hier ter stede grafwaarts ge
bracht. Een groote menigte woonde deze droevo
plechtigheid bij. Op sommige haren lagen
kransen. Bij de groeve van het kind van 'den
heer Smink weerden twee kransen neergelegd)
namelijk van het onderwijzend personeel enl
van de leerlingen der school.
Overigens werd de droeve indruk versterkt
door den grooten eenvoud, waardoor do be
grafenissen zic'-h kenmerkten.
Een slaafje van bureaucratie
We lezen in de „Graafsche Courant":
Tot onze groote verwondering volgde de op
tocht der Kindsheid niet den weg dio Zondag
te voren in de kerk was afgekondigd. Ter be
voegde plaatse infoimeerend, vernamen we,
dat de Edelachtbare heer Burgemeester daan
tusschen zat.
Welwillend werd ons dc brief van den Bur
gemeester aan den Directeur der Kindsheid'
verstrekt, welke we cuiïositeitskalve hier co-
pieeren en laten volgen.
„Do Burgemeester der Gemeente Uden;
Gezic-n het onder dagteekening van den 2
Juli 1921 gevraagd verlof van den Eerwaar
den heer A. J. E. van Mackelenberg, kapelaaiu
to Uden, voor het houden van den jaarlijk-
schen optocht der H. Kindsheid op Dinsdag
5 Juli a. e.;
Gelet op do mededeelingcn en, het advies vani
den heer Opperwachtmeester Brigade-com
mandant der Koninklijke Maréchaussee alhier*
d.d. heden Nr. 127;
Gezien de in deze beslaande wettelijke voor
schriften;
Heeft goedgevonden;
Toestemming te verleencn tot het houdenl
van bedoelden optocht op den aangevraagde»
dag, echter onder de uitdrukkelijke hierna om
schreven voorwaarden:
a. dat dezo optocht zal gehouden wordenl
door en langs de sedert jaren alhier gevolgde
wegen en gebruikelijke wijze en wel van de
oude pastorie af, vandaar door de Kerkstraat
en Marktstraat, langs en om het Marktplein
of Marktveld', om vervolgens door en lange d9
genoemde straten terug te koeren naar het
punt van uitgang.
b. dat in dezen optocht zullen mogen wor
den gedragen kinderwapens, vaandels en an
dere decoratieartikelen;
c. dat de tijdens den optocht door de politie
te geven bevelen in het belang der orde, on
verwijld hehooren te worden opgevolgd.
d. dat deze optocht zal dienen geëindigd, to
zijn op bovengemelden dag des namiddags vóór
acht uur."
Uden, den 4den Juli 1.921.
De Burgemeester voornoemd,
(volgt onderteekening) enz.-
Niet alleen de bewoners van de stationstra
ten, die do vlaggen al hadden uitgestoken,
maar groot en klein, boer en burger, waren!
over deze handelwijze verontwaardigd, welke
verontwaardiging zich alom uitte.
Domme winkeliers.
Het U. D. verhaalt:
Gisteren kwam er in een parapluien-zaak
aan de Oude Gracht te Utrecht een als heer
gekleed persoon; hij koos zich een, dames-pa-
rapluio en een wandelstok, gaf als adres waar
deze bezorgd moesten worden een willekeuri-
gen naam en willekeurige straat op en vroeg)
aan den winkelier bovendien nog f 50 ter
leen, die als cadeauljc moesten worden afgege
ven bij do damesparapluic. De winkelier had!
de goedheid aan dat verzoek te voldoen, stel
de den heer eenige bankbiljetten ter hand*
deze zouden in een enveloppe worden gedaan,
de enveloppe werd dicht gelakt in den winkel
en zou mèt de parapluio worden bezorgd.
Mijnheer dankte zéér, en verliet den winked*
aa dc afspraak le hebben gemaakt dat d/$
