MAANDAG 9 MEI 1929 No. 3517 Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. UITENLAND. rntf Leger en Vloot. ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, 1 2.50 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, i 2.60 per kwartaal. Franco per post f 2.95 per kwartaal Geïllustreerd Zondagsblad i3 voor de Abonné'e verkrijgbaar j betaling van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- lerlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. rammer bestaat uit twee bladen, Dit biad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. J TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel Overige dagen 30cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE A9VERTENTIËN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop 'f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.60. De Zondagswet. Vaderland" heft -den zang aan, wei- Vrijheidsbond bij de aanstaande be ing van de Zondagswet in de Tweede doen weerklinken 1een zang, van dit het refrein zal vormen: Wij blijven tegen de gewijzigde Zon- jiwèt, die trouwens principieel in [iets verschilt van het oorspronkelijk atwerp, even hard gekant als daar- en. is het verschil tussehen het oor- kelijk ontwerp en het nu gewijzigde? 9, dat in do sportwereld zooveel be- ig heeft gewekt, is nu zoo gewijzigd, algemeen verbod, om op Zondag openbare vermakelijkheden te liou- gekrompen wordt tot den voor dag van den Zondag. ■aan is echter deze beperkende bepa- oegevoegd': „De gemeenteraad kan bij (lening ook voor do unen na den lag voor met name aan te wijzen are vermakelijkheden, eenzelfde ver effen als in het eerste lid bedoeld". een hoogst enkel antirev. orgaan ons alleen bekend van „De Nieuwe ie Crt." hetwelk in deze wijziging oorspronkelijk ontwerp een reden oor de antirev., om er zich tegen te en, op terugkeer tot de oorspronke- zing aandringend. typisch, dat daartegenover „Het Va in bovenbedoeld artikel de mee- ifcspreekt, dat de antirev. met deze [swet een overwinning hebben he lp de Katholieken, \vien. zij ten slotte „niets om het lijf hebbende.wijzi- an art. 9" een slechts schijnbare lie hebben gedaan. lurven vertrouwen dat alle drie de 9 -partijen ten slotte aan dit zooveel met de feitelijke omstandigheden C houdend gewijrigtic emiwei-p vwii- kun steun en hua sympathie zullen geven. T VOORNAAMSTE NIEUWS, luitsche rijkspresident draagt tlr. op een kabinet te vormen. Entente-ultimatum aan Duitsch- maannernelijk". onlusten in Opper-Silezië duren België )e socialisten en de sancties. leidden reeds, lioe de socialisten jen iedere bezetting van het. Roer- verMaarden. Een der socialistische ra zeide naar aanleiding van dit Wij stemden itegen de bezetting, iven toch in de iregeering, want be- ai internationale toestand is er van binnenlanclsche politiek, die t belangrijk acht-cn en die wij in pgelost wenschen te zien, volgens de itiscfce wenschen. olge hiervan zullen de socialisten ook niet tot een kabinetscrisis la nen. welke stemmen de ministerraad be- m at België aan do sancties tégenover land zal deelnemen wordt anie-t ver- och een feit is het. Ongeveer 10.000 Hen hieraan deelnemen Duitschland. DE KABINETSCRISIS. Dr. Mayer kabinets formateur? nog niet- bekend of de regee- as ten einde as. Wellicht melden tomen den uitslag van de loopen- rtunndelingen. 'tsche gezant te Parijs, dr. Mayer, terdag door den rijks president die hem verzocht een kabinet samenstelden,. Dr. Mayer vroeg s-lissing hiervan mits bel om eerst te plegen mot de partijen, vooral romeinen in welke- verhouding zij igenover heb ultimatum der En- f besprekingen, die hierna plaats Imag geconcludeerd worden, dat popart ij en van meening zijn, dat er' haancicelo voorwaarden van het ®i te spreken valt. Er moet. echter 0' iaan worden om de bezetting van (jCf -gebied te vermijden, doch de daarover allen het eens waren, «Eerst onderteekenen wanneer de ^T'lc.n de bezetting zullen hebben gei «itieke eischen wil men als ge- aannemelijk. .afwijzen. -Vooral over tot ontwapening der burge-r- T°or 31 Mei as men atiet t.e spre teerst dient a.l. gevraagd, of in zulk een korten tijd ontwapend kan wor den, vervolgens echter of de rijksregee ring in staat zal zijn de Beierseho regee- ring en he-t Beiers ohe volk tot die ont wapening te dwingen. Algemeen is men dan ook van meening, dat, gezien de houding der onderscheidene partijen, het ultimatum in den Rijksdag zal worden afgestemd. De beslissing van dr. Mayer op den uit slag van zijn onderzoek was tot heden niet bekend. De onlusten in Opper-Silezië. Een proclamatie aan den Oppersten R a a d. De Raad van Gezanteai, die de gebeur tenissen in Opper-Silezië betreurt- en laakt, heeft aanstonds beraadslaagd over de middelen tot herstel der orde. De Raad heeft 'de dntergeallieerde commissie in Opper-Silezië opgedragen -tot de bevol king een proclamatie -te richten, waarin de ongeregeldheden worden veroordeeld, en waarin wordt gezegd dat geen enkei ■toevlucht nemen -tot geweld de besluiten dei' geallieerde regeeringen zou kunnen be ïnvloeden, en hun verhinderen vrijelijk ite beslissen, overeenkomstig het vredesver drag, over de toekenning van de aan het plebisciet onderworpen gebieden. De algemeenc toesta n d. Do toestand is nog steeds onveranderd. In Ozerwienka werd de Italiaansclic be zetting aangevallen en moest zich overge ven. Een versterkingstroep uit Nicolai bevrijdde de gevangenen en schoot (twee Pélen volgens het standrecht dood. Kort na deze executie werden de Italianen door een bende opstandelingen, ter sterk te van 2000 man uiteengejaagd. Een' luite nant en twee man. werdén gedood. Aan het station in Czerwic.nka sneuvelden alleen niet minder dan 9 Italianen. Zaterdagnacht gelukte hot dejn Italia nen met zware verliezen Rybnick te her overen. Volgens een bericht uit Katto- witz moet de mijn Charlotte onder water gezel zijn. In Nicolai ziin. .de .i- i-uujsciie overmacht geweken. Zij hebben den eisch der opstandelingen tot ontwapening van de Duiische plehisoiet- politie moeten inwilligen. Uit. den kreits Oppeln komen nieuwe ernstige berichten. Het grootste deel van de geallieerde troe pen heeft dezen kreits reeds verlaten. De geallieerde bezetting in de omliggende ste den begint onder gebrek aan levensmidde len te lijden. Naar uit Gloiwdtz wordt ge meld, hebben de opstandelingen den Fr-aii- sclieu troepen onder gebruik van wapen geweld 00 wagons levensmiddelen aan het station afgenomen en meegevoerd. Ook uit Oost- en West-Pruisen komen verontrustende berichten binnen. Aan de Oost-Pruisische grens moet een groot aan tal Poolsclio troepen samengetrokken zijn. De Polen moeten daar loopgraven hebben aangelegd. Ook van de West-Pruisische •grens worden gróote troepenconcentraties gemeld. Men verwacht dat binnenkort heb Duitscho spoorwegverkeer door den Pooischen corridor gestaakt zal worden. De ,,Lok. A-nz." verneemt uit Beu then, dat. ito Roda IS Duitsche.rs door Polen zijn vermoord. Hindenburg as door de Polen genomen en .geplunderd. Gut lien-tag is na aidilleiie-voorbereiduig dp or de geregelde Poolsohe troepen bestormd. De Duiische •leiders werden doodgeschoten en verder honderden Duiischers weggesleept. In Beu then kost het brood lieden 10 Mark. De levensmiddelen in de stad ra ken ten einde. G ehei.me organasa.t. i e s. De geallieerde autoriteiten te Raitibor hebben bij het. voortzetten van het onder zoek betreffende de geheime Duiische or ganisaties, belast met he-t. verwekken van onlusten, het lokaal ontdekt van een Duatsch volksstcuiminsgcomniissariaa.t, af- deeling van de Orgcsch. Men vond vlug schriften en manifesten; dienende om door valsche berichten betreffende Opper-Sile zië, de Poolsche bevolking -tot den op stand .te drijven. Een -afdecling der .inter- gcallieerde politie onderzocht des .avonds het lokaal en nam eeiiige personen in hechtenis, o.a. Tigelmann, een beambte, va.n de Orgesch. Zij mam drie auto's in be slag. gevuld met wapens, munitie en ont plofbare stuffen. Vastgesteld is, dat graat Ddittrich in heb district Ratibor aam het hoofd van de Orgesch staat. Hij ontvlucht te, maar zijn adjudant werd gevangen ge nomen, alsmede 29 leden van de Qrgeseli. De houding d er geallieerde n. De ..Petit Parisien" zegt met betrekking tot Opper-Silezië met zekerheid ite weten, dat op de conferentie van den Raad van Ambassadeurs Engeland een voorstel heeft gedaan, om onmiddellijk aan Polen de Zui delijke districten Pless en Rybnik en aan Duitschlamd de districten links van den Oder toe -te wijzen. Het betwiste .gedeelte, het eigenlijke in- diistiiïcele gebied, zou onder het beheer van de geallieerden blijven, waardoor aan do geallieerde troepen de gelegenheid ge geven wordt, zich aldaar te concentree- ren om de orde te herstellen. Het. voorstel zal nader' onderzocht worden, waarna aan de inter geallieerde commissie verzocht zal worden om de toekomstige grens itusgchen Duitscbiamd en Polen vast te stellen. Engeland. Het mijnwerkersconflict. Maatregelen, tegen d en inv o ex van steenkool. Naar verzekerd wordt, zullen groote hoeveelheden steenkool in Engeland wor den ingevoerd, teneinde in' liet tengevolge van de mijnwerkersstaking heerschende gebrek te voorzien. Do transportarbeiders- federatie en de bond van spoorwegperso neel hebben him leden verboden, om de kolenschepen uit. het 'buitenland ite los sen, en in de wagons te iaden. Indien de autoriteiten er in slagen, om de schepen door troepen -te lossen en dn de wagons te laden, zal het spoorwegpersoneel het vervoer moeten weigeién. Spoedig einde verwacht. Naar verwacht wordt, zal het bestuur van den mijnwerkersbond deze week weder om bijeenkomen, om de hervatting der on derhandelingen te overwegen. De mijnwerkers in verschillende deelen van het land en hun leiders gaan meer en meer inzien, dat, wanneer zij hardnekkig vasthouden, aan de eischen van een natio naal fonds, de noo.d hen ten slotte.iet. toe geven zal dwingen. Lloyd George heeft het gisteren in een redevoering nog eens dui delijk'gemaakt, dat de regeering zich blijft kanten tegen de instelling van zoon fonds, waardoor het mijnbedrijf zich niet meer van regeeiingshulp zou kunnen vrij- aken. Amerika. Geen handel met Rusland mogelijk. Volgens een bericht aan de „Matin" heeft Hughes, de Amerikaausche staatsse cretaris van b uiten 1 an clsche zaken, die reeds uit naam van" zijn regeering elke uitnoo daging had afgewezen, orn de com- mcrcicele betrekkingen met de sovjet te hervatten, aan den president van den Arnc- kaansclien vakbond, Senium1 -f; merkwaardige*! brief ^«J^daUscoretaT„ a er" vereenigde Staten aan de li and van bewijzen cijfers vast. dat Rusland vol strekt geen koopkracht meer heeft en dat het zulks aan zichzelf heeft te wijten en geenszins aan de beweerde blokkade, die er tegen uitgeoefend zou worden. Hughes zegt o.m.: „Zoolang de tegen woordige toestand in Rusland zal voort duren, Tzul de handel mét dat land van wiet de geringste beteekenis kunnen zijn. Heb beste bewijs daarvoor is, dat alhoewel de restricties zijn opgeheven, nog geen enkele belangrijke zaak afgesloten is kunnen wor den met het oude Moscovibische keizer- ijk." BINNENLAND. of twee jaar zonder resultaat. Om liel sterftecijfers niet te. hoog Ic doen loopen,zen. den de directeuren ze dan naar huis, waar ze cenigen tijd lalor sterven. Inplaats van die eene zieke, die loch dan dikwijls sterft, kunnen in dcnzcll'den vcrplccgtijd door do nieuwe regeling drie patiënten geheel ge nezen. Do minister meende verder, dat clö /beide Kamers geen 'bezwaren legen de sup ple Loire begrootingen, zouden hebben. Mgr. Nicolra. H.M. de Koningin heeft Zaterdagavond te kwart voor acht uur ten Koninklijken- I'aleize in het Koordeinde in afscheidsge hoor ontvangen den. Pauselijken Internun tius, Mgr. Nicolra. Na dc ontvangst nam de aftredende Inter nuntius deel aan den maaltijd van H.M. de Koningin. L>e Koningin heeft Mgr. Nicolra bij diens aftreden het Grootkruis van de Oranje Nassau-orde. verleend. Sociale Berichten. HET VOORNAAMSTE NIEUWS. Het aanstaande congres der R.-K. Vak beweging belooft schitterend te worden. (Tweede Blad). Verslag over de toestanden in het iiouw- bedrijf. (Tweede Blad). De Regeeringsplannen inzake tubercu losebestrijding. Nederland—Italië wedstrijd 2—2. Sanatorium voor longlijders te Horn. T uber c u 1 o s ebest r ijding. Zaterdag had de officieel© opening plaats van het sanatorium voor longlijders te Horn (L.). De Minister-President jhr. mr. Oh. Ruys de Beerenbrouck en Minister rn.r P. J. M. Aalberse voerden heb woord. De Minislea'-Presidenit deelde in zijn a-ede mede, dat op do supple Loire begroo- ling va.n het departement van Onderwijs, K. en W. een subsidicpost zal worden uit getrokken voor de school van maatschap pelijk onderwijs te Si Hard. Minister Aalberse deelde o.m. mede, dat bij de Tweede Kamer een wetsontwerp zal worden ingediend voor een suppletoir© be groeting voor het departement van Ar beid, waarop men een post. zal vinden voor do bestrijding der tuberculose. De Minister wil komen tot. een organisatie dea- twbe-r- ctiLo-se-bestrijcling in ons land. Een redacteur van De Courant heeft den inlervieuwd. minister van Arbeid over diens plannen ge- Do minister wil het land verdoelen in -ïO districten elk met een- consultatiebureau en aan liet hoofd van elk bureau een sper cialist. Aan de bestaande sanatoria wil hij subsidie geven, mits alleen de patiënten, worden opgenomen, die door de consultatie bureaux nog voor genezing vatbaar zijn ver klaard en bijv. in bet eerste stadium der ziekte ve.rkceren. In plaats van den langen venpleeglijd van nu. wil de minister een ikor leren verpleeg Lijd zi-cn ingevoerd en vooral dio patiënten doen opnemen die na bijv. 3 maanden geheel genezen aan de maatschappij kunnen worden teruggege ven. Thans gaan de meeste tuberculoselijders eerst naar liet sanatorium als de ziekte to ver gevorderd is. Zij blijven daar dan een Ned. R.-K. Rond van Handels-, Kantoor- i©n Winkelbedienden „St. Franciscus van Assisië". Den 2den en 3den Mei hield bovenge noemde Bond zijn jaarvergadering. Circa 50 afdcelingen waren tegenwoordig. Onder de. mededeelingen werd gememo reerd de stand van zaken ten opzichte van de Christelijke Internationale voor de be dienden, welke binnenkort zal worden ge constitueerd. Verschillende belangrijke aangelegenhe den werden besproken. Inzake liet werktijdenbesluit voer win kels nam do vergadering oen motie aan, waarin zij besluit allo wettige middelen aan te wenden, om 1c voorkomen, dat het ge- NTtvoor de bedienden rinisï S/I. liet bondsbesluur met op één na'lVëm&r algemeen© stemmen goedgekeurd, benevens •de jaarverslagen van den secretaris en den 'penningmeester. De. winst- en verliesreke ning lot een bedrag van ƒ72.295.60 sloot met teen nadeelig saldo van 1903 li. Hel kapi taal van den Bonden zijne fondsen'bedraagt 27.116.071. Den 2den dag ving men aan met het bij wonen der H. Mis in -de St. Augustinüs- kerk. Na de heropening der vergadering werd het 12i-jarig 'bestaan van den Bond herdacht. Aan den voorzitter, den boer A. van Ha mers veld, die juist dezen dag zijn 121-jarig jubilé als voorzitter vierde, werd onder har telijk applaus der vergadering, een bloe menhulde gébracht. De begrooting werd tot een bedrag van 115.142.93 aan inkomsten en uitgaven aan genomen. Als punten van liet program van actie werden vastgesteld: A. Regeling van het •Arbeidscontract, B. Rijkswet-telijke regeling- der .winkelsluiting, O. Rijksweltelijke rege ling der Zondagstilifing, D. Gelijke sala- riecring van mannen en vrouwen, E. In voering van onze loonregeling voor de kan toor- en winkelbedienden, F. Handelsondcr wijs me.t leerlingenstelsel, G. Uitvoering der Arbeidswet voor de kantoor- en winkelbe dienden, H .Uitkcering van loon voor over werk. Hierna was de bestuursverkiezing aan de orde. Aftredend wanen: mej. Vleugel en de hoeren: Moonen, vice-voorzitter en H. B. Haver, secretaris. De heer Moonen moest, wegens verandering van werkkring, bedan ken. Hem werd voor zijn 10-jarig vice-pr-e- •sidenlsc'hap het eore-voorzit'terschap van den Bond meit diploma aangeboden. De aftredenden: mej. Vleugel en de heer Haver werden herkozen, terwijl de heer Sclilaghocke tot nieuw bestuurslid werd gekozen. Inmiddels kwam de ZeerEerw. lieer De ken van Gouda, de vroegere geest.elijke^ad- viseur ter vergadering. Z.Eei w. richtte een hartelijk woord van opwekking toil de aan wezigen. Daarna kwamen ook de nieuwe geestelij ke adviseur, Rector Jansen, en de rechts kundige adviseur, mr. dr. P. J. Willem an, ter vergadering. Mr. Wilteman hield een causerie, over de procedure van liet Arbeidscontract. Hierop werden eenige huishoudelijke za ken behandeld. Onder het Vergroot-gSas. 156. Gemeentewinkels. Heb oprichten van gemeente winkels lieeft onze sympathie nooit -gehad, eer stens omcla-b het de gemeente (dus de bo- ilasling-betaJende burgerij) veel geld kost, vervolgens onidiat' het 't koopond pu-. bliek daarenboven niet een-s bevrediging schenkt. Amsteirdam was de stad der gemeente-» iijko winkelnering. En leest aiu eens volgend -persbericht. Gemeentewinkels opgeheven. Nu de omzet van dé gemeentelijke winkels in schoenen en manufaoturen as teruggeloopen tot een cijfer,, dat aiie-fc wijst op doorgaande behoefte bij -het publiek aan dit middel van duur- -tebest-rijding, meenen B, en W. tot do geleidelijke opheffing van deze winkels te kunnen overgaan. Reeds Maandag a.s. zullc-n do winkels Hortus en Haar lemmerweg wo-rden gesloten. Van Maandag 9 Mei af zullen in den win kel Vijzelstraat -de aldaar nog voorra dige goederen -gedurende eenige we ken .tegen verminderde prijzen worden uitverkocht. Worden de «tegenstanders van gemeen- <te winkels niet door de feiten zonne klaar in het gelijk gesteld? Nader wordt, -nog medegedeeld, dat do gemeentewiukols in Amsterdam een -tekort hebben opgeleverd van meer dan 70.000 gld., terwijl aan voorraad het .tekort eenige -tonnen zal zijn. Heer G'. W. J. Boymans, tob dusverre ka pelaan te Heerlen. Thans staat vast, dat do Paters der H.H. Harten hun nieuw klooster te Gravo zullen bouwen. „Tijd". 75-jarig kloosterjubité der AcheJsche kluis. worried herdacht llsi^ a&'tW# 3&»"- feest da-t- liet klooster tob .Abdij as verhe ven. Eerw. Broeder David, t In-den hoogen ouderdom va,n 83 jairen overleed 6 Mei 1.1. -te Velp (N.-Br.) in het Capucijnenldcoster dc Eerw. Broeder Da vid (ia de wereld RudoJphus Joannes Wa rong) Gedurende 58 jaren heeft hij «lid in den eenvoud zijns ha-rten en met een blij gemoed gediend. Broeder David bracht met uitzondering van zijn noviciaatsjaar zijn geheele kloosterleven -te Velp door cn was de trouwe koster van het oude Capu- cijnenkerkje aldaar. Men -kon zich dit historisch kerkje niet denken zonder Broe der David. En in dat lange kloosterleven -heeft, hij steeds alle H.H. Missen bijge woond, die in dat kerkje werden opgedra gen. In het -land van Ra ven sic in ds Broe der Davidi wijd en zijd' bekend en de vriend van. jong en oud. Velen zullen dikwijls nog aan -de.n vromen en opgeruimd en Broeder denken en zeker hem in hunne geboden -in dachtig zijn. „Msbd." Letteren en Kunst. KERKNIEUWS. Z. D. H. Mgr. Laurentius J. A. H. Schrij nen, Bisschop van l'co- mond, hoeft be noemd: tot pastoor-deken -te Wijck den Zeerecrw. Heer IC. II. M. H. Recereux; tob pastoor dekcu ie Sch-irLnen den Zec - eerw. heer J. A. Immensifcot pastoor der tv. Josorhkc: *c tc Maastricht den Zeer- E'ww. He^-r A. J. il lenders, thans la pelaan te "Wijck, to-t pastoor te Schinveld den WelEerw. Heer J. G. L. J. de Wever en tot pastoor Ic Jabeek, den .Weleerw. Passiespelen te Amsteralam. Do Mij. tot Exploitatie van Tentoonstel lingsgebouwen deelt ons mede: In de maand Juni zullen in hc.t Paleis voor Volksvlijt in dc daarvoor verbouwde tentoonstellingszalen dc.r M.E.T.A. worden gehouden do „Allo Oberammergaucr Pas- sionspi-ele" onder leiding der gebroeders Adolf en Georgo Fassnacht uit Freiburg. I-Ie,t geslacht der Fassoaclil's lic-eft. de laat ste 200 jaren deze passiespelen opgevoerd, niet alleen in geheel Duitschland, doch ook in Brussel, Luik. Gent, Oötende, Luzern, NewlYork, Philadelphia en in verschillen de andere (plaatsen in Amerika cn Enge land. Alvorens 'tot d-c omvangrijke zaal ver bouwing over te, gaan. heeft dc directie der Mela gemeend, wel ie doen -door een dezer voorstellingen te gaan bijwonen ver gezeld van Chris de Vos, den bekenden zan ger en adviseur der Ned. Opera (Dir, Koopman). Waar de opvoering dc hoogge spannen verwachting heeft overtroffen, is e-cné overeenkomst aangegaan en zullen dus deze passiespelen in de tweede helfÜ van Juni a.s. te Amsterdam plaats vinden, Opheffing van muziekkorpsen. Naar de „Crt" verneemt is bij een dei; korpsen aan het leger een geheim© aan schrijving ontvangen, waarin het voorne men wordt kenbaar gemaakt om bij heü tot stand komen van de reorganisatie van het leger over te gaan tot opheffing van. Lie muziekkorpsen bij het 2© rcg. infanterie He Venlo; het 3o rog. infanterie te Bergen fep Zoom; het 4e rcg. infanterie te Leiden; /het 7o reg. infanterie te Amsterdam; het 8© rcg. infanterie te Arnhem; het 9e reg. in-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1