VRIJDAG IS APRIL 1921.
No. 3498
Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
BUITENLAND.
ill
BINNENLAND.
2e Jaargang.
Ie ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bi] vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week, f 2.50 per kwartaal.
Bij onze Agenten 20 cent per week, i 2.G0 per kwartaal.
Franco per post f 2.95 per kwartaal
ct GeïUubt i rd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar
f,D betab van 50 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af-
derliiko r. nmers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 cL
Dit blad verschijnt eiken dag. uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel. Overige dagen 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele
van het tarief berekend.
KLEINE ADYERTENTIËN, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur,
koop en verkoop f 0.75 's Zaterdags, overige dagen f0.50.
t nummer bestaat uit twee bladen.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
crisis in het Engeische mijnwer-
jconflict duurt voort
irdeeldhsid in het Duitsche rijkskabi-
over de mogelijke tegenvoorstellen.
i nieuwe encycliek van Z. H. den
te wachten.
Duitschland.
Nieuwe tegenvoorstellen.
jrikaans c he b e m i d d1 eïang?
)D nifens meded reling van de „Germa-
jieeft een neutrale mogendheid zich
Mid verklaard, bemiddelend tusschen
«chland en president Harding op te
Harding zou dan nieuwe onder
op le'óngen tusschen Duitschland en de
ote inleiden.
Terdeoldheid an het
r ij «ks kabinet?
valt niet te betwijfelen zegt de
of er bestaat, in weerwil van do
pee tegenspraken, in het rijkskabinet
eensgezindheid, ten aanzien van
ichlands houding met betrekking tot
n cAadeloosstelling. De aanhangers van
I eatrum dringen er krachtig op aan,
I Judtschland nieuwe voorstellen zal
Daartegen verzet zich in de eerste
i de Duitsche volkspartij,
voornaamste oentrumblad, de „Ger-
dat gistermorgen het eeneation.ee-
icht bevatte omtrent een bemidde-
porstel van neutrale zijde, inzake de
Bloosstellingkwes-tie, verklaarde gis-
md, dat heb centrum vóór het ein-
m week een verandering in het ka-
aiet. verwacht.' Wanneer deze week
e gaat, zegt de „Germania verder,
dat er een wijziging in de regee-
aate heeft, dan zuilen wij dat be-
Jr iwen ais een bewijs, dat men niet
onze politieke leiding wenscht.
deze woorden der „Germania" blijkt
Ink. dat de centrum-ministers uit het
abriet zullen treden, liever dan den
b Mei ia besluiteloosheid af te wach-
Oostenrijk.
tn wet tegen den terugkeer der
Habsburgm.
wis de „Petit Parisien" heeft de
isets-eommiasde van de Oostenrijk-
nationale Vergadering met 14 -tegen
Jamon een wet, genaamd „de Habs-
lerO s-wet", aangenomen, waarin den le
an de ex-keizerlij-ke familie verbo-
erdt, op Oosteairijksch .grondgebied
kecren.
■schriiding van deze wet wordt ge-
met een gevangenisstraf van 1 tot 5
ar
Is'
Hongarije.
Teleki afgetreden.
ïongaarsche minister-president is
ef afgetreden.
ild wordt dat graaf Stefan Bethleoi
iiister-president is benoemd.
Frankrijk.
letting op den Duitschen uitvoer.
Pramsc.he Kamer nam gisteren het
»erp tot machtiging van de heffing
laar Frankrijk ingevoerde Duitsche
o aan met 383 tegen 79 stemmen.
Engeland.
De Mijnwerkersstaking.
Uog geen oplossing.
fnnorgen was een aanmerkelijke
0.081 ing ha den crisistoestand ingefre-
0.07 p a bekend werd, dat opnieuw met
wing zou geconfereerd worden.
f^0( w conferentie legden Gosling voor
Bportarbeiders en Thomas voor het
$I>ers. e»r den nadruk op dat de
Jde staking voor het verleenen
aan de mijnwerkers voor een
be-ginsel geschiedde. Bnden
l«n met nadruk dat er politiek ach-
w zeido: „Wij zijn geen revolutio-
- j Wij wemchen geen revolutie. Wan-
2 null l slechts een industrieel middel
Binne portiek doel te veroveren,
*ij, ondanks alle kameraadschap,
toe© te maken willen hebben. Om-
echter van oordeel zijn dat dit
lelijk industrieel geschil is en dat
I prol lP°Utaok is, kiezen wij de zijde der
Iers." De verklaring van Thomas
de overige leden der deputatie
CH
it.
rl Hot vcrklaarde, dat de regee-
.0. "''vojnen bereid was om de onder
den met de mijnwerkers en mijn-
te hervatten over de cjuaestie
en winsten, doch de regoe-
riing kon geen concessies doen ten aanzien
van een national en winstpost, die onvermij
del ijk ook weer regeeiüngs toezicht met
zich zou brengen. Lloyd George eindigde
met te zeggen, dat de Triple Alliance niet
tot staking behoefde over te gaan, doch
dat zij altijd nog de wapens bezat van
overtuiging, overreding en argumentatie
om haar verlangens te verwezenlijken.
Het resultaat dezer conferentie, wij
meldden -het gisteren reeds in een groot
deel onzer oplage, was nihil. Thomas ver
klaarde: Ik zie geen uitkomst om uit de
moeilijkheden te geraken.
Een nieuwe conferentie.
Naar uit Londen nader wordt bericht
hebben de mijneigenaars de vertegenwoor
digers der mijnwerkers uitgenoodigd tot
een conferentie over de loonen der laagst
betaalde mijnwerkers.
Of deze uitnoodiging werd aanvaard en
zoo ja, welk resultaat zij dan had, is ons
tot hedesn niet bekend. Men zie hiervoor
onder de rubriek .telegrammen.
Eegeerings vo o rz o r g e m.
Bij order van het ministerie van trans
port wordt van alle eigenaars van paar
den en van door paarden of mechanisch
voortbewogen voertuigen verlangd, dat zij,
wanneer het noodig mocht zijn, die ter
beschikking zullen stellen van de plaatse
lijke autoriteiten.
De electrdciens staken niet.
De bond van electrioiens heeft besloten
niet te staken. De leden die werkzaam
zijn bij spoor- en tramwegen, zullen ge
woon aan den arbeid blijven, maar niet
het werk van stakers verrichten of onder
richt geven aan vrijwilligers. Do mede-
deeling van gisteren van den leider der
spoorwegarbeiders, dat de electrdciens
zich allen bij de staking zouden aanslui
ten, was dus voorbarig.
Spanje.
Socialisatie der Bakkerijen.
De minister van handel en landbouw
heeft den Senaat aangekondigd, dat te
Madrid met de socialisatie der ba<kkerijen
een proef zal worden genomen. De bak
kerijen zullen daartoe worden onteigend.
Griekenland.
Anti-Monarchistische beweging.
De „Secoio" verneemt uit Athene
De anti-monarchis.tische betoogingen
hier ter stede nemen in omvang en aantal
toe. Over Athene en den Pyraeus is do
staat van beleg afgekondigd. Versterkin
gen die naar het front in Klein-Azië wer
den gezonden, zijn aan het muiten gesla
gen.
Tsjecho-Slowakije.
De scheiding van Kerk en Staat
De ministerraad heeft besloten een
commissie in te stellen voor de scheiding
van. kerk en staat. Deze commissie zal zijn
samengesteld uit ambtenaren van de mi
nisterie van buiitenlandsche zaken en open
baar onderwijs en verder uit een aantal
deskundigen. Zij is belast met de uitwer
king van een nieuwe reglementeering van
de betrekkingen -tusschen kerk en staat.
Zij zal ook in sa-menwerking met de beide
genoemde ministeries wetsontwerpen moe
ten uitwerken betreffende het bestuur, ter
wijl zij de regeering bij verschillende kwes
ties, die zich in dit verband voordoen, van
ad lies moeten dienen.
Noorwegen.
Staking bij de Scheepvaart.
„Sozialdcmokr-rtiten" deelt mede, dat daar
de bij de reedersvereendging aangesloten
reeder ij en aangesloten reederijen een al-
gemceno loonsverlaging hebben ingevoerd,
de bond van matrozen en stokers beslo
ten heeft, dat alle bemanningen van boord
moeten gaan, ook die der schepen, welke
gereed liggen om uit te varen. De beman
ningen der zich onderweg bevindende
schepen zullen na haar aankomst in de
haven de schepen verlaten. De kustvaart
is bij deze staking niet betrokken. De
verminderde loonen zijn 30 a 40 Kronen
lager dan do door het scheidsgerecht
voorgestelde k>ontarde ven.
Klein-Azië.
De Grieksch-Turksche strijd.
Een Grieksch succes.
Volgens berichten uit Smyrna hebben
30.000 man Tuxksche troepen, gesteund
door artillerie en cavalerie, Woensdag een
aanval gedaan op de Grieksche troepen
aan het front van Afioen Karahissar, in
heb bijzonder in den sector Toelocboena-r.
De aanval, welke geleid werd door Kemal
Pasja, had ten doel, het Grieksche leger
korps te isoleeren, dat Afioen Karahissar
een belangrijke ravitailleering-sbasis
bezet houdt.
Deze aanval stootte af op den krachti-
gen tegen-aanval der Grieken, welke ge
steund werd door hevig artillerievuur. De
Turken leden zware verliezen en werden
genoodzaakt, al vechtende terug te trek
ken, met achterlating van 6800 gevange
nen, onder wie 5 officieren. Tevens werden
door de Grieken vijf kanonnen en twaalf
mitrailleurs -buit gemaakt.
Van het Vaticaan.
Een nieuwe Encycliek.
De Bomeinsche correspondent van „De
Tijd" meldt:
Naar we uit g^ede bron vernemen, is
een nieuw Pauselijk rondschrijven dn voor
bereiding. De Encycliek zal van algemee-
me strekking zijn ?n tot de geheel© wereld
gericht worden.
Heb hoofdidee der Encycliek zal zijn,
dat de tegenwoordige wereld uit haar ver
band is gerukt en het evenwicht schijnt
verloren te hebben. De Encycliek geeft de
reden hiervan aan in de tekstwoorden
„Lapidem quem coprohaverunt aedifican-
tes f actus est in caput anguk, de steen
die de bouwlieden verworpen hebben is de
De Encycliek zal waarschijnlijk tegen
het einde der maand verschijnen.
Buitenlandsciie Berichten,
Schip omgeslagen.
6 5 dooden.
Een veerboot is (bij (het oversteken van de
monding van den Mogna-tak der Ganges-delta
op een eandhanlk (gedreven en door den storm
omgeslagen. 125 passagiers waren aan boord,
waarvan er 60 gered zijn. Men vreest, dat de
65 anderen verdronken zijn.
Vorstelijke schenkingen.
Uit «Miindhen a. d. Ruhr wordt gemeld, dat
de wolbekende fabrikant Rhyasen ter gelegen
heid van het vijftigjarig (bestaan zijner fabriek
(behalve schenkingen aan versdhilLende liefda
dige instellingen ten bedrage van anderhalf
milJioen mark, en som van een millioen mark
Mooie kinderliefde.
Men sdhrijft uit Londen aan de „M6b.":
Door de opoffering van ceno tamelijke hoe
veelheid (bloed, uit zijn rechterarm getapt, heeft
oen jongen van 19 jaar te Bath, in (het Westen
v-an Engeland, zijne stervende moeder in (het
love® kunnen houden.
De vrouw werd in het hospitaal «opgenomen
met een ernstige inwendige verbloeding, en
was zoo zeer verzwakt, dat do doktoren do noo-
dige operatie niet aandurfden. Hare drie zo
nen boden zich allen aan voor eene bloedsover-
brenglng, en de doktoren (kozen den jongste
Do toestand van de moeder is nu zooveel ver
beterd, dat er ttot de operatie kan worden
overgegaan.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
De uitsluiting in de Kledingindustrie.
De luchtlijnen van de K. L. M. geopend.
Zestigjarig jubileum der St. Elisabeths-
Vereeniging te Leiden.
OPHEFFING UITSLUITING KLEEDING -
INDUSTRIE.
De Centrale Commissie uit de Werkge-
versfederatio in het kleedingbedrijf be
sloot tot opheffing van de uitsluiting.
„HbW."
Uitvoer van eieren.
Het Ned. Weekblad voor den handel in
Kruidenierswaren meldt, dat in de week
van 7 tot 14 April in totaal naar Engeland
zijn geëxporteerd 2709 kisten, inhoudende
3250.800 eieren.
Rijst.
Gemeld wordt dat de pellers den prijs van
de Amcrikaansche tafelrijst «met ƒ5 per
baal hebben verlaagd.
Suikervoo rzie ni ng.
Volgens het Ned. Wkbl. voor den handel
in Kruidenicrswanen heeft de Minister de
Rijkscommissie van Toezicht op de Sui
kervoorziening ontbonden.
De opening van de Nederl. luchtlijnen.
Gisterenmiddag heeft op het vliegterrein
Schiphol bij Amsterdam de opening plaats
gehad van de Nederlandsche luchtlijnen
naar het buitenland, door de Kon. Lucht
vaart-Maatschappij voor Nederland en ko
loniën.
Tal van autoriteiten en honderden belang
ste,Menden hadden zich per auto, motor
boot of per stoomboot Volharding naar
het vliegterrein 'begeven.
Te 2 u. 13 min. ze tie de F 3 zich in be
weging, om zich spoedig daarop statig in de
lucht te verheffen. De int olm at ionaio lucht
dienst was geopend.
Even te voren, onopgemerkt door velen,
daar de aandacht van de «meesten op heit
vertrekkende vliegtuig gevestigd was, arri
veerde in de onmiddelij-ke nabijheid de F
3 uit Londen, aldus het bewijs leverend,
dat ook van daaruit de dienst op regelma
tige wijze was geopend. Dit vhegtuig
bracht mede één pasagier en een groot
pak kranten.
Te 2 u. 25 min. vertrok het eerste vlieg
tuig naar Hamburg, eveneens in goede or
de, bestuurd door den Duitscher Gnadiig.
Het gistermiddag naar Londen vertrok
ken vliegtuig heeft Rotterdam niet aange
daan, waarschijnlijk wegens de weersom-
«stanidigheden.
Een brief aan den Duitschen Rijkspresident
Het Wolff-bureau 6ekit ons uit Berlijn
dH. 13 dezer:
Op het schrijven van den rijkspresident
aan H. M. Koningin Wüheknina, waarin
•hij zijn dank uitspreekt voor het beharti
gen der Duitsche belangen gedurende den
oorlog, is het volgende antwoord, geda
teerd Den Haag 5 April, ontvangen:
„Mijnheer de President. In uw brief van
2 Februari heeft u de goedheid gehad mij
den dank te vertolken der Duitsche re
giering, wijl het Koninkrijk der Neder
landen gedurende den oorlog in verschil
lende landen de Duitsche belangen behar
tigde en de Nederlandsche vertegenwoor
digers, ondanks verschillende moeilijkhe
den, in staat zijn geweest, dat met de
Duitsche belangen rekening werd gehou
den.
U waart zoo vriendelijk er aan toe te
voegen, dat het Duitsche volk de herin
nering zal bewaren aan hetgeen de Ne
derlandsche autoriteiten en het Neder
landsche Boode Kruis hebben kunnen
doen «tot welzijn van de Duitsche, in de
Entente-landen geïnterneerde krijgsgevang
genen. Ik dank u, mijnheer de president,
voor uw vriendelijke brief en het verschaft
mij een bijzondere voldoening, dat ik, in ge
meonschap met mijn volk, heb kunnen me
dewerken aan de werken van barmhartig
heid, welke door u zijn genoemd. Ik neem
deze gelegenheid te baat, enz.
Onbehoorlijk.
Onder dit opschrift schrijft „De Tijd"
het volgende
Dinsdag bezocht H.M. op verzoek der
Maatschappij Nederland het stoomschip
Johan de Wdt. Naar ons ter oore kwam
wilde de «landsvrouwe de gelegenheid aan
grijpen om hulde te brengen «aan den
moed van den Nederlandschen zeeman
der koopvaardij, die tijdens den wereld
oorlog alle gevaren vaai mijnen en duik-
booten trotseerde, ten einde Neerland's
naam hoog te houden ter zee en in vele ge
vallen hulp te «bieden aan in nood ver
keerenden. Zoo waren gezagvoerders en
minderen van verschillende maatschap
pijen gisteren op de Johan de Wit saam-
gekomen.
Helaas heeft ons volk van deze natio
nale daad «onzer Koningênrte niet kunnen
vernemen, omdat de directie der Maat
schappij wel enkele genoodigden, niet de
pers «tot deze plechtigheid, welker foeteeke-
nis toch immers verder reikte dan een
onder-onsje, heelt willen toelaten.
De strijd tegen den zomertijd.
Te Vinkeveen heeft men weer algemeen
den (zonnetijd ingevoerd. Aanvankelijk
werd van katholieke zijde de zomertijd
Te Wiilnis, w«aar het torenuurwerk aan
de Herv. Kerk behoort, wijst de «toren
eveneens den zonnetijd «aan.
Uiteenzetting van een communist.
Onze correspondent te Weenen seint:
De politie heeft den Nederlandschen
communist Sneevliet uitgewezen. Deze
vertoefde, naar zijn zeggen, op zijn door
reis naar de koloniën, te Weenen, waar
hij met do communisten «aldaar besprekin
gen hield.
Ze hebben er daar genoeg!
De Nederlandsche communist L. 'de Vis
ser heeft zich bij de autoriteiten in Den
Haag beklaagd over het feit dat hem een
pas geweigerd is naar Duitschland, waar
heen hij zich wilde begeven voor het bij
wonen van vergaderingen.
De publiekrechtelijke Bedrijfsorganisatie.
Woensdag werd te Rotterdam de jaar
vergadering gehouden van den R.-K. Rijks
kieskring Dordrecht. Ingekomen was een
schrijven van den heer Mr. J. F. J. Kolk
man, waarin deze wegens verandering van
woonplaats en vestiging in Den Haag als
voorzitter ontslag neemt.
Als punt van behandeling op de alge
meen© vergadering' der rijkskicskringen te
Utrecht was door het be9tuur van den
kring voorgesteld de volgende motie:
„Do R.-K. Rij'kskieokring „Dordrecht"
stalt voor een propagandafonds te stich
ten in navolging van lictgeen de Anti-Re
volutionaire staatspartij -tracht te doen en
verzoekt het bestuur hiervoor de noodige
maatregelen to willen nemen."
Na eenige discussie werd de motie zon
der hoofddlijke stemming aangenomen.
Töt opvolger van .den heer Kolkman als
voorzitter van den kieskring werd geko
zen de lieer P. J. Lagerwejj.
Voorgesteld werd hierna geen voltallig
bestuur te kiezen, doch twee plaatsen
reserveeren voor dames.
AaQ de orde kornea hierna een drie,tal
(moties aangaande het bedrijfsradenstelsol
uit de kiesveroenigingen te Delft en Rijs
wijk.
De voorzitter beveelt de motie-Rijswijk
aan. Deize motie luidt: „De R.-K. Rijks-
kieskring Dordrecht overwegende, dat eene
publiekrechtelijke 'bedrijfsorganisatie se
dert eenigen tijd een ondeirwerp van be-
handelling uitmaakt-,
noodigt het «bondsbestuur uit eene com
missie te benoemen, die een rapport over
voornoemd vraagstuk uitbrengt en zoo
noodig uitgewerkte voorsteilen tot wette
lijke regeling daarin opneemt".
De heer Spit verdedigt do imotie-Delffi;
luidende:
wDe R.-K. Kiesvereeniging Rijkskieskring
Dordrecht in vergadering bijeen op 13
April 1921,
overwegende, dat reeds goAiimien tijd
door 'de geheede R.-K. Vakbeweging van
Werkgevers, Middenstanders, Boeren en
Arbeiders wordt voorgestaan een democra
tische organisatie van het bedrijfsleven,
nader omschreven in dei thans bestaande
of eventueel Langs normalen weg gewijzig
de statuten van den R.-K. Gentralen Raad
van Bedrijven, waardoor een volledige
waarborg gegeven wordt voor socialen
vrede, ook in de tijden van de meest ern
stige cconomischo depressie.
overwegende, voorts dat, gezien de gees-
tesstroomingen in deverschillende volksklas
sen, het gevaar oneer dan ooit toestaat, dal
ons economisch ltwen terug zin'kt in de
toestanden van het oud liberalisme of ge
plaatst wordt voor de tzoo noodlottige re-
volutionnaire situatie,
overwegende dat do door ens Roomsch-
KathoXeken gewenschte hervormingen van
het bedrijfsleven dienen gesteund en be
vorderd to worden door de Wet.
in het werk stelt voor ren onmiddellijk
omzeilen van de verlangens dor R.-K. Vak
beweging, die trouwens reeds in het be-
drijfsradonsteJsel een begin van uitvoering
kregen, in concrete wettelijke regelingen.
spreekt de wenschelijkheid uit, dat de al
gemeen© vergadering van den Algeaneeujen
Bond van R.-K. Rijkskieskringorganisaties
in Nederland (R.-K. Staatspartij) helhonds
bestuur opdraagt met bdkwanaen spoed
voorstellen tot wijziging van he<t program
der R.-K. Staatspartij te doen overeenkom
stig bovenstaand© overwegingen."
Na langdurig debat wordt besloten de
vergadering te verdagen om dan nog eens
afzonderlijk over deze zaak te spreken.
Binnen een maand zal een afzonderlijke
vergadering gehouden worden, aan dez©
zaak gewijd. De besturen der locale Kies-
vereenigiagen hebben dan gelegenheid tio
kwestio met hun leden te bespreken.
KORTE BERICHTEN.
Do eerste voordracht, Woensdag
avond in de St. Hippo'lytuskerk te Delft
voor andersdenkemiien door een Pator Do
minicaan van het klooster te ZwoLle gehou
den, hoeft zeer véle bezoekers getrokken.
Ei' waren er ongeveer ren 500, zoowel uit
dien werkmansstand als uit hoogere krin
gen; ook veile studenten woonden de voor
dracht bij.
De opbrengst van eten verkoop van in-
validiteitszegcLs in de imaand Februari be
droeg 2.619.391.521.
Het voor de maand Januari opgegeven
bedrag ad ƒ2.906.487.40 moet wondien ge
wijzigd in 2.906.537bO.
B. en W. van Amsterdam doen voor
stellen betreffende een zakelijke belasting
op het bedrijf. De belasting bedraagt 12
voor eiken arbeider bij een gemiddeld aan
tal van tenminste 10 arbeiders.
KERKNIEUWS.
Altaarwijding en Pontifical© H. Mis te
Brieile op 28 April as.
Hi aansluiting aan hot bericht vam he®
vorig nummer kan door „Sint Bavo" wor
den «medegedeeld, dat de extra trein dar
Warmondsche studenten zal stoppen op do
heen- ©n terugreis te Leiden, Dien Haag,
Delft en Schiedam. De dienstregeling is ads
volgt:
Heenreis: Terugreis:
Warmond 6.06 v.m. Vlaardingen 6.54 nm,
Leidten 6.12 Schiedam 7.15
Den Haag 633 Deilft 7.29
Delft 6.47 Den Haag 7.43
Schiedam 7.01 Leiden 8.03
V laaicuugien 734 Wanmond 8.09
Do extra-boot s.s. Haringvfliiet (die pla&td
biedt voor 250 personen) vertrekt 's mor
gens uit Vlaardingen 7.30 en 's middags uS
Briëlile 5.45.
Do genoodigcüen (dat zijn de directeuren
der Broederschappen met eenige broeder-
meesters), die op de lusschenstaliions in
stappen, anoelen zich van gewone plaats
bewijzen 2e klas voorzien aan d'e loketten
der respectieve stations.
