Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN.
VRIJDAG II MAA37 1921.
No. 3'
Dit biad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen.
TELEFOON INT ERG. 935 POSTBUS No. II.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
op Zaterdag 35 cent per regel. Overige dagen 30 cent pi
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbel
van het tarief berekend.
KLEINE ADYERTENTIËN, van ten hoogste 30 woorden,
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en v
koop en verkoop 1.— 's Zaterdags, overige dagen f 0.75
nufflinerbe staat uit drie bladen
Een „Landsbelang".
u Minister van Financiën, de lieer Da
,s (A. li.), toeeft deze week in de Eer-
Kamer verklaard, dat liet Kabinet het
,1'lbestaan van de coalitie, de samenwer-
der drie redhtsche partijen, een
„dsbelang acht...
[rachtiger kan het niet gezegd!
Sn wij verheugen ons er om, dat het zoo
ichtig is gezegd omdat wij ten stei
lte van meenmg zijn, dat een aaneen ge-
ten optreden der drie rechtsche partijen
aaglijh veel ten goede van het Noder-
idsche volk zal kunnen bereiken.
L Zeitor, ieder dier partijen blijft volkomen
r ndhaYen haar eigen zelfstandigheid,
jit tot op zekere hoogte autonoom, en
ieder geval zidh bij een eventueele
in het samengaan op eigen
al dan niet een andere partij-
ui mbiaatie zoekend terugtrekken.
Maar wie den toestand van het oogen-
b] doorschouwt en overweegt moet, dankt
bestaande partij-formatie verre
[verre verkiezen boven een isolement van
of twee of alle drie de rechts oho par-
boven elke andere paxtijformeering.
boevenstaande is ons een aan-
ding, om te wijzen op een motie, inge-
aid voor de vergadering van den Rijhe-
gkring te 's-idertogenbosch.
fij drukken hier de bedoelde motie nog
as even af.
Do Bond van R. K. Statenkieskring-
organisaties in den Rijkskieskring te
's-Hertogeaibosch (R. K. H.) in alge
meen© vergadering op 12 Maart 1921
overwegende, dat sinds geruimen
tijd gezocht wordt naar een meer doel-
maiigon vorm van voortbrenging en
Verdeeling der stoffelijke goederen ten
einde deze meer dienstbaar te maken
aan het algemeen belang;,
overwegende, dat door de R. K, So
ciale organisaties van werkgevers,
boeven, middenstanders en werklieden
op verschillende congressen, mede om
tot dit do-ei te geraken, in beginsel ia
besloten tot het vormen van bedrijfs-
raden, steunende op den .grondslag
van het privaat bezit en het christelijk
Bolidari&me;
overwegende, dat genoemde bedrijfs-
raden nog met de noodige instemming,
hebben gevonden bij anderö sociaal
georganiseerde groepen in ons land
welke eveneens op grondslag van pri
vaat bezit en christelijk solidarisme
streven naar een 'beter stelsel van
Voortbrenging en verdeeling der stof
felijke goederen;
besluit aan den Algemeénen Bond van
K-K. Rijkskieakringorganisaties in
Nederland te verzoeken,
dat het Bondsbestuur overleg zal
plegen met de overige rechtsche poli
tiek) partijen in ons land, om te trach
ten te komen tot een vast omlijnd
program ten opzichte van deze belang
rijke kwestie;
spreekt verden de weoischelijkheid
uit:
dat de Algemeene Bond van R. K.
ftijkskieekringorganisaties in Neder
land voor de a.s. Kamervekiezing, in
O® tijdig voor dit doel expres&eüjk te
beleggen vergadering, zal komen met
een voorstel, tot aanvulling van het
etaatsprogra.m der R.-K. Staatspartij,
ffaarin de wenschelijkheid van een
Wettelijke regeling der bedrijfsorgani-
op geschikte wijze zal worden
'i hopen, dat de Kieskring Den Bosch
to motie zal aannemen en-de kies-
Leiden er zich mede zal kun-
-ïeonigen.
po motie getuigt o. i. van wijs beleid.
i]s beleid om de onomwonden
'dingen in de tweede en derde alinea
j® de t oorzichtigheid 6preken-
he laatste alenea's èn omdat in de
™ot gewezen wordt op samen-
King in deze'met de andere
ïhki Cih 0 8 r o e p e nUit dit laatste
l\ net besef, dat het Bod-rijfsradensteLsel
i ,ot. gwenschto resultaten zal ko-
agea b0f>ei"Kt blijft in Katholieke
-zii ie 0611 landsbelang"
rscheidene redenen!Zij is ook
oang voor de verkrijging van een be-
dpr7^fTa,n- vo°rtbrengmg en verdee-
stoffelijke goederen!
BUITENLAND.
uitgebracht over do Lorvdetteche conferen
tie.
De beweging, voor den boycot tegen den
Engelschen, Franschen en Belgischen
handel breid zich in Duitschland uit
Be houding der neutralen ten opzichte
van de dwangmaatregelen der Entente.
e
Geruchten over een blokkeering van
Cuxhaven door de Entente worden tegen
gesproken.
De gevechten tussc'nen bolsjewiki en antl-
bolsjewik» in Rusland duren voort.
Duitschlano.
DE ECONOMISCHE OORLOG.
Duitschland e-n do sancties.
In do economisch-politieke commissie
van den cconomischen rijksraad stelde do
voorzitter in de vergadering van gisteren
vast, dat het laatste aanbod van do Duit-
sche. delegatie in Londen een voorloopige
iiegoling voor vijf jaar op de basis van de
Parijsche besluiten niet op oen voorstel
van de door'de rogeering benoemde des
kundigen berustte en ook door deze niet
kon worden goedgekeurd, daar -het meer
aanbood dan de deskundigen voor mogelijk
hielden. Ook het afstaan van 50 pet. van
alle be talingen voor Duitsche waren in het
buitenland kunnen de deskundigen niet
goedkeuren. Bij de -besprekingen werd ge
wezen op de groote Jielcekenis van de
sancties voor het economisch leven in
Du'itschl-and, speciaal wat de lévensmidde-
lenvoorz'iehing betreft. De vrees werd uit
gesproken, dat de Entente zou trachten een
levensmiddelenblokkade, wel niet volgens
den uitorlijken schijn, maar toch door het
instellen van een douanegrens en dergelij
ke maatregelen, tot stand te brengen. Tege
lijkertijd werd echter verklaard, dat ook
dergelijke moeilijkheden geen Duitschen
onderhandelaar er toe zou brengen, meer
aap. .te bLeden dan liet Duitsclie volk kan
geven.
In den ministerraad.
Onder presidium van den rijkspresident
vergaderde gistermiddag de ministerraad,
waarin de minister van buitenlandsche za
ken verslag deed van de conferentie te
Londen. Na uitvoerige besprekingen nam
het kabinet -een besluit, dat het de houding
van minister Simons te Londen volkomen
billijkte en het daarmee eens is. De presi
dent dankte den minister en de delegatie
voor hetgeen zij gedaan hebben.
In de bezette Rijnsteden.
In de gistermiddag gehouden z'itting van
den Gemeenteraad te Dusseldorp hield
burgemeester Köttg-cs een toespraak, waar
in hij aandrong op het handhaven der kal
me houding, in afwachting van betere tij
den voor Duitschland en daarmede voor
Dusseldorp.
Volgens een bericht uit Duss'eld'orp, zal
de bezetting van de stad Ham'born niet ge
handhaafd blijven.
De kolen-havens van de August Thyssen
Hütte zullen echter bezet blijven.
De b o y c o. t-b e w e g i n g.
Onder „Telegrammen" maakten we gis
teren bereids melding van het besluit van
de Hamburgsche im- en exportfirma's geen
koffie meer te -betrokken in Geallieerde
landen.
Thans heeft de Kamer van Koophandel
te Altona, dit voorbeeld volgend, met alge
meene stemmen besloten alle handelaars
in het district dringend u'it te noodiigen
geen Engolsche, Fransche of Belgische goe
deren meer te koopen, zoolang de regeerin
gen van deze landen het Duitsche economi
sche leven door hun maatregelen trachten
te vernietigen.
De neutrale en deEntente-
maatregelen.
Volgens een bericht u'it Genève aan het
„Kbld.", trachten de leidende handels- en
financieel© kringen in Nederland, Zwitser
land, Zweden en Noorwegen hun regee
ringen er toe te bewegen bij den Volken
bond te protesteeren tegen de economische
dwangmaatregelen der geallieerden tegen
Duitschland, omdat deze maatregelen het
handelsverkeer tusschen Duitschland en
de neutrale staten ten zeerste zouden -scha
den.
Andere berichten uit Zwitsersche bron
weten zelfs mede te deelen, dat de genoem
de neutrale regeeringen een dergelijk pro
test reeds ernstig overwegen.
Het Pruisische kabinet afgetreden.
Officieel wordt medegedeeld, dat het
Pruisische kabinet aan den -president van
den nieuwen Pruisischen Landdag schrif
telijk heeft medegedeeld, dat het besloten
heeft in zijn geheel af te treden.
Het overwork in de mijnen.
Ilct „3 Uhr Abendblalt" verneemt van
betrouwbare zijde, dat de onderhandelingen
tusschen de regcering en de vertegenwoor
digers van de mijnwerkers-organisaties in
Rijnland en Westfalen inzake de verlenging:
van de overeenkomst omtrent de overuren
zijn mislukt.
Bij deze onderhandelingen is gebleken,
dat de mijnwerkers zelf sjiiet bereid zijnde
bedoelde overeenkomst provisorisch te ver
lengen.
Op Maandag 14 Maait wordt het over
werk overal stopgezet.
Indien dit bericht bevestigd wordt en de
mijnwerkers dus werkelijk van Maandag
af weigeren overwerk to verrichten, staat
Duitschland voor nieuwe moeilijkheden
van ernstigen internationalen aard, daar
(de vloeiende verhoogd©, kolenleveringen
aan de Entente geheel gebaseerd zijn op
het overwerk d'or mijnwerkers; wordt dit
gestaakt, dan kan Duitschland het overeen
gekomen quantum kolen, niet meer leveren.
Naar hetzelfde blad echter verneemt,
lieef-t de regeering nog niet alle' hoop op
een vergelijk met de mijnwerkers opgege
ven.
Oostenrijk.
Een ultimatum der Entente?
Naar verluidt zal behalve liet ultimatum
betreffende uitlevering van het oorlogs
materiaal, nog een tweede ultimatum van
de entente aan de Oostenrijkse lie regee
ring worden overhandigd. Hierin zal de
uitlevering geëischt worden van de in het
vredesverdrag genoemde huisdieren, waar
onder melkkoeien.
Na do pogingen, die gèdaan worden, om
de Weensclie kinderen met melk te verzor
gen, moot deze nota alom verwondering
verwekken.
Frankrijk.
Loonsverlaging.
De Strassburger „Freie Presse" meldt,
dat de Fransche mijnbezitters in Lotharin
gen tot een algemeene loonsvermindering
in de mijnindustrie hebben besloten.
Men verwacht, dat dc mijnwerkers dit
met een algemeene werkstaking zullen be
antwoorden.
Engeland.
De woelingen in Ierland.
Nieuwe; aanslagen.
De „Morning Post" deelt mee, 'dat
weer twee mannen gedood zijn in het
graafschap Monagham. De lijken droegen
em briefje: „Geoordeeld, veroordeeld en
gevonnist door het Iersche republikein-
sc.he Jeggr."
In het graafschap Tipperary zijn twee
lijken gev-onden -onder dezelfde omstan-
Brandstichtingen.
Er zijn Woens dagavond gelijktijdig
branden, aan brandstichting te wijten, uit
gebroken in -boerderijen in het zuiden van
Lancashire en in Cheshire,. De politïe
nam vijf zwaar bewapende mannen ge
vangen.
Kerenski te Londen.
De „Daily Maal" meldt, dat Kerenski te
Londen is aangekomen.
De Zomertijd,-
Officieel wordt bekend gemaakt, dat de
zomertijd in Engeland 3 April begint.
De Oosterscho kwestie.
Lloyd George heeft in de Woensdag ge
houden conferentie der Geallieerden voor
gesteld, een wijziging te brengen in hetge-r
bied der Darrdanel-len, dat zal worden on
derworpen aan het militaire toezicht der
Geallieerden.
Voorts hcoft hij voorgesteld, het Turk-
sche verdrag in dien zin te wijzigen, dat
de Turksche souvereiniteit over Smyrna
gehandhaafd blijft, doch gezorgd wordt
voor de belangen en vertegenwoordiging
zoowel van cle Turksche als Grieksehe ele
menten der bevolking, Het voorstel is voor
gelegd aan de Grieksehe en Turksche dele
gaties, die verzochten haar tijd te laten om
het te overwegen.
Rusland,
DE ANTI-BOLSJEWISTISCHE
BEWEG ING.
De Toestand.
Oveir den toestand valt mog steeds niets
met volkomen juistheid te zeggen. Heit
blijft steeds een warboel van berichten,
die niet met zekerheid te combroleerea
zijn.
Omtrent de gevochten, die Dinsdag in
Kroonstadt zijn geleverd' wordt uit Pe
tersburg bericht, dat de artillerie geu-u-
rende don ganschen dag rustte, te,a-wijl des
avonds oin 9 uuir de strijd opnieuw ont
brandde. Kroonstad zou o-ver groote hoe
veelheden. levensmiddelen en munitie be
schikken. iHot garnizoen van Kroonstad is
3000 mam sterk en de bevolking -bedraagt
14,000 inwoners. Kroonstad heeft tot hier
toe vrijwel met succes e,n zonder belang
rijke verliezen gestreden. In den amtaMeane-
s-trijd zijn de opstandedimgem. nog steeds
de baas. Bij een infante,aiieaanval, die de
roode troepen Dinsdag van iSesttrorezk
uit cp Kroonstad hebbfn gericht, leden
deze ita'iO.epeii z-waa'ö yerliezèn. In heit ge
heel verloren de bokjewiki reeds 700 man.
Het „Journal de Genève" schrijft over
den toestand «te Kroonstad en Petrograd
Het betreft hier een -arbeiders- en boe-
renrevolutie tegen heb regiem der sovjets.
Het zijn de -ma trozen v-an Kroonstad,
die de beweging leiden, maar het is ze
ker, dat -zij in samenwerking met- mach
tige organisaties te Petrograd en Moskou
samenwerken.
De anti-bols j-ewiiki worden echter direct
te Kroonstad met het spook v-an den hon
ger bedreigd. Het eiland en de kust leve
ren niets op iin dit jaargetijde. Ook Pe-
trograd wordt met hetzelfde lot bedreagd,
als het aan de heerschappij v-an Trotzky
ontsnapt.
Het ,„Berl. T-ag-ebla.tt" v-ea-neejmt van
betrouwbare zijde, dait volgens zooevan te
Wiborg ontvangen berichten te Petrograo
onderhandelingen zijn aangeknoopt tus
schen de bolsjewieken en de opstandelin
gen.
Bij de botsingen, die te Moskou heb-ben
plaats 'gevonden, zouden 50 doodiem -en 800
gewonden gevallen zijn.
Uit- Moskou wordt gemeld,- dat Le-nin
op hst gis-teren geopende 10e Congres
der Bussisch-communistds-cke partij, ver
klaard heeft, dat als men den economi
sche n toestand van Rusland wil verbete
ren, men onvoorwaardelijk vreedzame be
sprekingen moet openen ook met de bur
gerlijk kapitalistische -regeerin-gen van de
overige Euro pees che. landen.
Lendn verklaarde ten slofte, dat d&
Sovjet-a-egeeriaiig ho-op.t binnenkort het op
roer te kunnen beteugelen.
De bolsjewieken hebben volgens berich
ten uit Warschau over de geheel© Oekra-
jine den oorlogstoestand afgekondigd. Er
zijn herige gevechten tusschen -de Oekraji-
mers en de bolsjewieken aan den gang. De
sovjejt-itr.oepen staan op slechts enkele
K.M. afstand van Kiejef.
Volgens te Riga uit Petersburg ontvan
gen berichten zijn alle bolsjewistisch© lei
ders in auto's uit Petersburg gevlucht. Uit
Berlijn wordt echter weer -gemeld-, dat de
sovjet-regeerimg den toesitand te Peters
burg weer meester is door met buitenge
wone maatregelen den opstand te 'onder
drukken.
Denemarken.
Dreigende Stakingen.
Sedert ©enigen tijd is er ©en ernstige
crisis in het Deens che industaueele leven
ontstaan. De moeilkhedon, waarin do ver
schillende bedrijven verkeer&n en de
eischen -die v.an arbeiderszijde werden ge
steld, hebben tot een dreigende uitslui
ting geleid Thams echter 'hebben -de, cen
tral© organisaties der vakvereenigingen
een resolutie aangenomen waarbij de uit
voerende ra-ad wordt gemachtigd, om aan
'alle leden der aangesloten vereenigingen
opdracht te geven hun patroons, die aan
gesloten zijn bij den bond van werkge
vers, anede te deelen, dat een staking zal
worden afgekondigd, indien zij hun hou
ding niet wijzigen.
De juiste omvang der staking zal in
overleg tusschen d-en uitvoerenden raad
en de voorzitters der onderscheidene
vakvereenigingen worden vastgesteld, doch
men schat heb aantal arbeiders, dat bij de
staking zal zijn betrokken, op 150 a 200
duizend.
De resolutie- g-a.f tevens uiting aan de
verontwaardiging over de actie der werk
gevers, door uitsluitingen af te kondigen
in de textiel- en schoenenindustrieën.
Voorts wordt de uitvoerende raad ge
machtigd, een tweed© mededeeling a-an d'o
staking te -doen, indien de ondec-handefon-
gen met de werkgevers imtusscben vrucht
loos zouden zijn.
De staking zou niet eerder dan over
ongeveer 14 dagen 'beginnen.
Spanje.
De vcrkeerscwiferentie te Barcelona
geopend.
D© algemeen© ver keec&conf er enti© is
Woens-dag, onder voorzitterschap van
Hafflai stans©, don eers/bon gedelegeerde
van Frankrijk, te Barcelona bijeengeko
men. Vicr-en-veertig staten zijn op de
conferentie vertegenwoordigd.
De moord op minister-president Dato.
Volgens de Madrid©che bladen hebben
er reeds'een vijftigtal arre.staitoes plaats
gehad ten igevolge- van den aanslag op
minis-ter Dato. Onder d© in hechtenis ge
nomen personen bevinden zich verschil
lende syndicalisten en socialisten.
De begrafenis van den vermoorden
President.
Te Madrid vond gisteren de uitvaart
plaats van den vermoord-en minister-presi
dent Date.
Heel -d© bevolking van Madrid was
e-aanigesitroomd laaigs den weg, dieai de
stoet nam. Tem te,eken van rouw waren
-alle winkels en andea'© zaken gesloten.
Het lijk werd van de woning v-an den
veralagen© o\rergelxracht ai-aaa' het a-m-bts-
geb-otuw van den miinister-pre-sidemt-, waar
do kist op 'het affuit van een kanon werd
«ervlaatst. Tom ging het verder naai'
Onder Biet Vergroot-i
161.
De Groentijd.
Iedere Leidenaar heeft zich wel e<
ergerd aan de omtgroenicgs-dwaae
hlen behoeft, geen „onaangenaam m-i
geen pruttelaar of kniesoor te zij-n. c
te engei'en aan d^o omder-danigheid
den vorm van k ar akter 1 oo-s li e
welke d© groeaien. moeten, bewijzen
jomgelui, die 'n i>aa-r jaar meer telle
zijaan dat vaak openlijke getri
ge-sar of misselijk geplaag
Wie zich ©r niet aan geërgerd
hebben heeft toch in ieder ge\
lachen om het bespottelijke, het
mig©
Weet U, waarvoor dat alles dien
De nie.u-w© praeses van het Sine
corps heeft heden bij de aa
ding van zijn functie verklaard: „V
opvoeding van den scholier tot w
lid van het L. S. C."
Wat moet toch wel een instellir
als heb L. S. C., waarvoor men op
wijze moet worden waardig gemaal'
Een instelling uit d© beschaafd© t'
ste eeuw?Een. instelling van o
keld© jongelui, jongelui n.b. uit de:
geren stand em later vormend den
ren stand?
Gelukkig, dat de „lagere" standen
een zeer groot deel in doze h o o
staan
de begraafplaats. Achter heit lijk
de koning, de prinsen, verder Mau
voormalige sultan v-an Marokko,
Hafid-, -alle ministers en de leden vs
diplomatiek© korps. Op het Nep
'plein plaatste de koning zich naa
baar, w-aaiiangs de troepen van he
nizoe-n defileerden.
D© lijkstoet werd door vele dub
gevolgd naar het Isidro-kerkhof en
in de gra-fuis geplaatst.
In .hot proces tegen de -moord-enaa
d© -minister zich civiel© partij atelier
De pers schrijft in afkeurende
over het politic-bestuur, dat, hoewt:
verscheiden kanten ge waars chu wd,
deze week een aanslag zou plaats v
niets had gedaan om dien te verijck
Portugal.
Relletjes.
Volgens berichten uit Lissabon zii
pogingen om te Oporto een alge
staking uit te lokken miriukt-. D<
kers hebben Iximmen geworpen naa
schiM-ende gebouwen, o.a. naar he
rechtshof. De directeur van -d© tra:
maatschappij we-rd, teTwijl hij over
in zijn automobiel reed, doodgesc
Ook zijn chauffeur -en twee póli-tic
ten werden gedood. De orde is gehee
Bteld en het verkeer is weer normaal
Amerika.
De meening tegenover Duitschlai
De „Morning Post" verneemt- uit
ington, dat de rege-ering van Ha
die, aanvankelijk voaamemc-ns was c
motie-Knox, s Ir.elckeiiide om de staa
vrede met 'Duitschla-nd to herstedlei
de eerstvolgend© bijeenkomst van li©
gres te behandelen, thans aan d©
zaa'-mheid van dezen maatregel twijft
verband met den tegenwoordlgen
der gebeurtenissen. De corresi>oride-n
neemt uit officieel© kringen, "dat
geenszins ©en uiting van sympa-lhie
Dui-tscliland 'bedoelt te zijn; men is
Amerika int-egendeel van ovei-tuigd
Duitschland, in plaats van het De gee
recht te hersteMen,- beproeft om zie!
d© consequenties van zijn misdade
onttrekken.
Van het Vaticaan.
De nieuwe Kardinalen.
Bij de plechtigheid van het op:
der roode baret/ten aan de nieuw b©
de kardinalen, de aarts-bisschoppen
Baltimore, Keulen en Munchem, hield
dinaal Faulhaber, aartsbisschop van
cb&n een toespraalc, waarin hij het
selijk gezag ve-i-heeriijkt© en herin
aan de gaven van de Amerikaamscln
de Duitsche. bisschoppen.
Hij wees op de beteokenis van de 1
woordigkeid van den hieuwen Ameri
schen kardinaal uit Philadelphia, t
den van twe© Duitsche, kardinalen. I
achten zich gel-uikkig, dit als een syu
te mogen beschouwen van de broedt
'liefde -der Ameiikaansc-het Katholieke
gens het Duitsche volk.
In antwoord op d© rede van kar<
Ea-uHiaber zoode <le Paus: „De kan
len zijn -priesters van Rome, die hier
om den H. Steel van St. Peteua gesel
moeten blijven."
De Pa-us sprak den wensch uit, da
ware broederlijke liefd© de persone
de volken -mocht vereesnigen, die doo
andigheid' ©n -nati-o-n-akn haat- geseh
zijn.
Mogen de volken vaai overzee voor
edelmoedig die de gen© zijde v«
Alpen ite -ondersteunen.