BUITENLAND. BINNENLAND. |2e Jaargang. MAANDAG 21 FEBRUARI 1921. No. 3454 e EcicbeJie 0ou riemt )eABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week, f 2.60 per kwartaal. Bij onze Agenten 20 cent per week, f 2.60 per kwartaal. Franco per post f 2.95 per kwartaal. t Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's verkrijgbaar Ld betaling van 60 ct. per kwartaal, bij vooruitbetaling. Af- itderlijke nummers 6 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 10 ct. Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen. Bureaux: RAPENBURG No. 10 - LEIDEN. TELEFOON INTERC. 935 POSTBUS No. II. DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: op Zaterdag 35 cent per regel. Overige dagen 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. KLEINE ADYEBTENTIÈN, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verbuur, koop en verkoop f 1.— 's Zaterdags, overige dagen f 0.75. lit nummer bestaat uit twee bladen Kinderlectuur. en woord aan alle Roomsche Vrouwen; •Hoe graag zoa ik nu mijn woorden -fcoi kh'ivlcvi a.in het hart 'au vedere lomsche vrouw, die rechtstreeks of zijde- ^8 invloed kan uitoefenen op, en leading «ven bij de keuze der lectuur voor de jantjes, en de zjg. rijpere jeugd. Meer dian ooit. is in de iaatate tijden ge lieven over het kind, zoodiat men onze Uw reeds „De eeuw van het kind'', ging emetn. We werden overstroomd met lec- ur over opvoedkunde. Allerlei nieuwe sthodes werden gevonden, en beproefd, et'den grootst mogelijken ernst. „Fröbel, Montessori, en Jan Ligthant", wie ent niet die namen en nog zoovele an- >re, namen vian groot© paediago-gen, oudere a moderne opvoedkundige stelsels draagt maar eens literatuur over op- edkunde, en ge zult uw 6chirij£tafeil hoog en opgetast met boeken en brochures de massa lectuur u overstelpt. Geen wonder dat er zooveel over paeda- >gie werd geschrevenIs zo niet „de" oote zaak, waarvan zóóveel afhangt?! Immers de spreuk„die het kind heeft, left de toekomstis zoo waarZij ich zullen oplassen tot burgers van de latschappij, samen de shaat vormen, en innate zij zich ontplooien tot krachtige ratters, of weeko naturen, tot geloovige reine, dan wel tot goddelooze en zede- _yze menschen, naar dde pia/te zal de sa- inlevamg goed, of verdorven zijn Een gewichtige factor bij die op voed- ade is de lectuur, waaraan jammer ge- K in de prac.tijk nog te weinig aan- jcht wordt, geschonken. Wel ziet men >er dan ooit bij de theorie der opvoed- jnde het vraagstuk der leem1 ur behan- ïld, maa.r in het privaat _le-'en worden wenken en waarscimwiingen te wea- iiomt dat, wijl die bespreiclngen niet oeg doorklonVpn tot in elk gezin," eg ik me zelf af i;D het niet de t>ae'agogen zelf, die t, dat de geheime, maar machtige pvoedster„de lectuurte veel ver- lt' chtzaamd wordt? elfs waar men het kind naar de Chris- jke scholen zendt, en angstvallig zijn keer met speelgenootjes bewaakt, rdt zoo weinig acht geslagen op zijn tn gang met boeken en kiinderblaadjes. op een gegeven oogenblik ouders en ■oedors verbaasd zinnen, waar het kind ih deze of gene onhebbelijkheid aamüeer- vam wien het die leed ij ke toad overnam, wien die leelijke streken afkeek? Men heeft dan niet bespeurd, hoe dat pende leven in de ontvankelijkste perio- en werd beïnvloed door ongeschikte lec- >r. Matthias vertelt ons hoe Jean cques Rousseau bekent, dat de lectuur zijn jeugd reeds heel zijn karakter had rgiftigd. Aan haar moest hij wijten dien itandigen geest, en onbuigbaren trots, 'e' imaal de vloek van zijn leven gewor- d. In stonden, dat hij zich zelf de baas lest blijven, hebben die booze eigen- kappen hem beheerscht en den slechten ut opgedreven. De lectuur had zijn in dijk zoo lieerschzuohtig en verwijfd, zq<? Dghartig en t ceder gemaakt, diat hij tot in zijn sterven heeft geweifeld tusschen delijke zwakheid en deugd, zoodat hij 31 tót onthouding, noch vreugde in zijn pnsdagen heeft gekend. In de biographic van den Framsohen ester Lamenimaas, wordt ons door den trijver, J. v. Dijk, aangetoond, hoe de [tuur ook dit hart reeds in de ieugd Bft bedorven. Droevige figuur, deze groote geest, die a talenten misbruikte «tot opstandigheid jen Kerk en Staat! Ge hoort, hoe hij dn zijn kinderjaren gemerkt voor een knaap ongesehikben, üi zelfs slechte boeken heimelijk te lezen irl en er ten slotte een verlangen in hem oeit naar die verderfelijke lectuur. Daar n' »rden onder verkeerden invloed booze »nsehappen opgewekt., of verder ge- eekt, en als ge de lijn volgt, ziet ge hoe die jeugdperiode het begin, ligt van den let dergang wio zal in de wereld tellen de zielen, geheel of gedeeltelijk .schipbreuk leden geloofsleven en zedelijkheid, .omdat ze kun kindertijd verkeerde lectuur hebben ben? Bij menigeen die, wat men. noemt, goed wf, trouw aan godsdienst en eerlijk le- heeft toch de zielsgroei mot beant- rui jord aa/n de verwachtingen, die door hun koone eigeirnsohappen werden opgewekt, idiat de literatuur de goede kiemen heeft stikt en den geest vei-ward'! Keper dan bij den volwassen monseh is het .kindergemoed de indruk van de tuur. 'fc* Kind meer geneigd tot na- rjU °ken! Ge ziet dat reeds bij z'n spelen, .„■F31" ook bij «andere handelingen. eens een enkel voorbeeld to geven: jongen van de hoogste klas Mulo kinderboek gelezen, waarin een h S.-sclvarrclpartijtje voorkwam. Kort ;b aroP onderhield hem z moeder over de dwaasheid van met- een meisje te loo- p«cn. Toen be kendo hij openlijk dat hij er niets o«m maalde, maar.... (en nu gaf hij woordelijk do zinnen weer, die in het be wuste verhaal blz. zooveel en zooveel ston den)'„Och, het verveelt me eigenlijk al lang, maar de meest en van mijn leeftijd hebben ook een meisje 'tb Staat zoo kaal als je niet mee doet." Ik, die de moeder destijds voor het boek gewaarschuwd )had, wees haar, toen ze me de scène vertelde, de bladzijde aan.... Toen was ze overtuigd. Want als zoovele anderen had zij «genieend wanneer op heb boek, de courant, of het tijdschrift maar gedrukt staat„kinderlec tuur', dan is geen gevaar te duchten. En toch is zoo'n opschrift vaak een vlag, die contrabande dekt. TOOS POST. (Wordt vorvolgd). HET VOORNAAMSTE NIEUWS. De Entente-vertegenwoordigers te Boe dapest hebben de Hongaarsche regeering een nota overhandigd tegen den terugkeer der Habsburgers. De verkiezingen voor den Pruisischen Landdag wijzen Op een verschuiving naar rechts. Dreigende algemeene staking in Hon garije. De strijd tegen Sinn-Fein. Volkenbond. Een Italiaansch protest tegen de export- heffing. De „Tribuna" bevat een uitvoerig artikel van den econoom en bankier August, waar in de op den Duitschen export te leggen heffing van 12 pet. ten zeerste wordt af gekeurd, omdat daardoor Italië wegens zijn groote behoefte aan Duitsche chemicaliën en mahinerieën, alsmede aan kolen en kali het kind van de rekening wordt, terwijl zijn aandeel aan de opbrengst van de hef fing zeer gering zou zijn. De schrijver ver wacht, dat ook de neutralen^tegen dit stel sel zullen opkomen. Duitschland. Do Landdagverkiezingen in Pruisen. Er is voor den Landdag zeer matig ge stemd. Tot nu toe zijn van de 578 Kiesdis tricten nog slechts van 420 de uitslagen be kend, zoodat het eindresultaat nog niet kan worden vastgesteld. Uit de voorloopige cij fers blijkt evenwel reeds, dat zich, evenals bij de jongste verkiezingen voor de Rijks dag, een verschuiving naar rechts open baart. Hongarije. Dreigende algemoene staking. Volgens de bladen word in geheel Honga rije de staat van beleg afgekondigd. De den hiervoor ligt in de dreigende alge meene staking van de Hongaarsche arbei dersklasse. De regeering trekt in Boedapest en alle groote plaatsen sterke troepenafdeelingen samen, teneinde de dreigende algemeene staking onmiddellijk met geweld'te kunnen onderdrukken. Do Hongaarsche arbeidersklasse heeft zich rnet de links-radicale groep tot een bloc aaneengesloten. Teneinde de huidige regeering omver te werpen zou de algemeene staking worden afgekondigd. De zich in het buitenland bevindende gematigde arbeidersleiders werden door de Hongaarsche arbeiderspartij gedesavou eerd en de in Hongarije zelf vertoevende radicale partijleiders aan het hoofd van het nieuwe linksche bloc geplaatst. Ecu Entente-nota tegen den terugkeer dor Habsburgers. Vaz Dias verneemt uit Weenen: De „Un- garische Rtfndschau" meldt: De vertegen woordigers der Entente te Boedapest heb ben den 18den dezer de Hongaarsche regee ring een nota overhandigd tegen den terug keer der Habsburgers. Aanleiding daartoe was de reis van graaf Apponyi naar Parijs, waar hij trachtte te verkrijgen, dat aan den terugkeer der Habsburgers geen moei lijkheden zouden worden in den weg ge- Engeland. De woelingen in Ierland. Botsingen te Belfast. In de dokken hebben botsingen plaats ge had tusschen dokwerkers, tot de unionis ten en Sinn Fein behoorend. Er werd druk van de revolvers gebruik gemaakt. On danks de herhaalde charges der politie duurde de vechtpartij meer dan een uur. Bijna al de bewoners van de buurt namen er aan deel. Groote raid te Dublin. De „Westm. Gazette" meldt, dat Vrij dagmorgen om twee uur een groote mili taire- en politiemacht wederom een der blokken in het centrum omsingeld heeft. Naar geschat wordt, zjjn hierbij wel een vijf zesduizend man betrokken. Het verkeer in het afgesloten gedeelte is aan strenge bepalingen onderworpen, het binnentreden of verlaten er van kan slechts op een speciale pas geschieden. Overal zijn prikkeldraadversperringen opgericht, tanks en pantserauto's patrouilleeren door de straten, welke voortdurend met zoeklich ten afgezocht worden. Het voornemen schijnt te bestaan om huis voor huis te doorzoeken, wat versohei dene dagen zal duren. Alle mannelijke be woners worden aan cerf streng onderzoek onderworpen, in de hoop, dat men eenige leiders van het Iersche republikeinsche le ger zal vinden. Wegens de blokkade kunnen de trams niet rijden. Een Lagerhuislid gearresteerd. Colivet, een Sinn Feinlid van het parle ment voor Limerrick, is gearresteerd. Sri n n F e i n-a c t i e te Liverpool. Te Liverpool heeft een nieuw soort-Sinn- Fein-actïe plaats gehad. Verschillende partijen gewapende Sinn-Feiners kwamen Vrijdagavond tegen 11 uur in de goedkoop© logementen in de havenwijk van Liverpool, en riepen daar do personen te zamen, die Zaterdag met Cunardsteamer naar Ameri ka zouden vertrekken. De paspoorten en bootkaarten werden opgeüischt ter inspec tie daarna in beslag genomen, om zoodoen de onmogelijk te maken, dat verschillende jonge Ieren naar Amerika zouden vertrek ken. Bij verschillende v?ri deze invallen ver klaarden de invallers, dat zij van de gehei- me politie waren. Bet vertrekkende jonge Ieren zijn bang om de politie inlichtingen te geven over de personen, die hun pas poorten, enz. hebben afgenomen. Wraakmoord. In een ledigon spoorwagon van den Ier- schen mailtrein van de Great Western Rail way, die Zaterdag op een rangeerlijn bij Londen stond, is Zaterdag een zwaar ge wond persoon gevonden. Een rij tuigmees ter hoorde kreunen en toen hij de deur openmaakte vond hij daar een als heer ge kleed persoon stervend liggen. Naar het hospitaal gebracht, overleed de gewonde. Op hem werd een papier gevon den, waarop geschreven stond: „Van Ier land uit vervolgd". Men vermoedt, dat men hier met een wraakmoord te doen heeft. Frankrijk. Een textielarbeiders-staking voorkomen. De algemeene staking voor de textielar beiders te Roubaix, Tourcoing, Lannoy en Mouschon, die tegen heden was afgekon digd, is door de besturen der vakvereeni- gingen afgelast, nadat door den prefect be middeling was verleend. Amerika. De beperking der Immigratie. De Senaat heeft de immigratiewet aan genomen met een amendement, waardoor het aantal vreemdelingen van elke nationa liteit, dat in het komende jaar zal worden toegelaten, wordt verminderd van 5 tot 3 percent van hun landgenooten reeds in Amerika aanwezig. Staking aan het Panamakanaal? De bladen te Madrid publioeeren een te legram uit Panama, volgens hetwelk de werklieden, machinisten en administratie beambten van het Panamakanaal in sta king zouden zijn gegaan. Conflict tusschen de regeering en de admiraliteit. Naar de „Daily Mail" meldt heeft het Engelsche kabinet zich bezig gehouden met het verslag van de commissie der rijksver dediging over het vraagstuk van den aan bouw van groote schepen. Naar verluidt is het ministerie er tegen om in het budget van dit jaar nog de bedragen op te nemen voor de uitvoering van het programma be treffende den bouw van slagschepen. De lords der admiraliteit zijn echter van mee ning, dat het noodzakelijk is terstond een aantal groote schepen te bouwen en drei gen met ontslag, indien deze politiek niet gevolgd of uitgesteld zou worden. De ad miraliteit is thans voornemens met Sep tember een aanvullende begrooting voor den bouw van slagschepen in te dienen en naar verluidt is een der tegenwoordige vlootbevelhcbbers bereid dan zijn ontslag te nemen, teneinde de uitvoering van het programma door te zei ten. Brandspiritus. Met ingang von 1 Maart eindigt de tij delijke afwijking'van de regeling betref fende de vermeogiag van gedistilleerd tot brandspiritus, welke afwijking noodig was in de oorlogsjaren dooir het. ontbreken van goedkoop)© menigmiddelenNa genoemden datum geschiede de vermenging pesr H.L. zuiveren «alcohol dien «het gedistilleerd bij 15 gr. C. bevat, weder met 2 y2 L. hout geest, Yt Liter pvetrodoumdistiliaat en 5 centimeter eener kJeuropdoesing. Arbeidsdag in de Bouwbedrijven. Het «bestuur der Federatie van timmer- li/edeoipatrooH» in Friesland heeft een voor stel aan de Algemeen© Vergadering inge diend om met andere organisaties zich tot den Minister te wenden om den werkdag in de Bonwbedrijven des zomers «op 9 en des winters op 7 uur vast ite stellen. Van een der afdeelingen «is het voorstel ingekomen om «te komen tot een 10-urigen arbeidsdag. Inwisseling Zilverbons. „St.bl." 59 bevat ©en K. B. van 11 Febr., houdende wederopenstelling van de gele genheid «tot inwisseling tot en# met 31 Dec. OuS. ten «kantore van hot agentschap van het Ministerie van Financiën te Amster dam van de züverbons van 1 en 2.50 (bedde ouden vorm) en van 5, alsmede van de zilverbons van 2.50 als zilverbons van de eerste so out. L. J. J. Michielsen. f Op 83-jardgen leeftijd is te Voorburg over leden de heer L. J. J. Mioliiëlsen, oud-lid van den Baad van Indië. Burgerwachten in Limburg. H«et aantal leder der Buirgerwiaehten in Limburg bedroeg op 1 Januari li. 17168. De Confectienijverheid JAoEodorr-tvfcto tie fabrikanten heeft in een «adres aan do Tweede Kamer de aandacht van dat col lege er op gevestigd, dat het voor het «produceerende en verbruikende Nederland wenschelijk is, dat niet iedere vorm van bescherming der binnnlandsche nijverheid •tegen op abnormale valuta-verhoudingen steunende buitenlandschc concurrentie af gewezen worde. Met name verdient aanbeveling aan de Confectienijverheid (daaronder begrepen de fabricage va«n lingeries, en le hoeden en petten-industrie) een tijdelijke bescher ming tegen bovenbedoelde bir'tenlandsche mededinging te verleenen. Adressant© verzocht de Kamer met den meeaten aandrang mede to -willen werken aan voor zooveel noodig het" initiatief te nemen tot het openen van do mogelijk heid van het heffen van een Valuta- toeslag opdat meergenoemde door den oorlog en diens gevolgen kunstmatig onder mijnde concurrentie wee»* op ceo meer ge zonde basis wor 'e gesteld. Een breede toelichting behoort bij bet adres. Scheidsgerechten bij de Nederlandsche Spoorwegen. In verband meit art. 121 (1) vam het R.D. V. (1921) SS/H H zijn door de verschillende vakvereenigingen personen aangewezen, waaruit het personeel bij oen eventueel scheidsgerecht hun deden resp. plaatsver vangende leden voor 't scheidsgerecht kun nen kiezen, t.w. Door de B.A.N.S.: J. G. Balkestein, H. Boirema, H. Bosch, B. J. de Kok, G. W. Lambers, J. H. Lijfe- ring, J. H. Peters, J. Swart, J. Veenhuy- setti en L. Widlemisetn. Door «den Neutralen Bond.': E. Abbas, J. J. Coanbé, J. Dekker, P. de Haan, R. Kuiper, F. W. Langemkorst, W. Poit, W. Velthove, R. Verbeek, en A. H. v. Wel. Door de Nederlands che Vereenigiaig E. v. Hinde, B. J. Dingshoft, G. J. Or- ding, A. Groene woud, P. C. Orgens, v. d. Veen, J. L. H. Klcene, J. de Bunje, G. Steenhuisen en H. J. Klein. Door den Proit. Chr. Bond. J. Augusteyn, W. Belger, H. T. Bonnes, L. Domp-eling, P. Graaff, A. Gunneman, P. Z. L. de Groot, A. Jamse, O. v. cL Kooy en R. Torensma. Door St. Raphael J. J. P. Niva«rd, G. H. H. Hoen, H. J. 0. Venings, M. N. de Kunder, F. L. Laponte, L. H. Wigman, H. F. P. Donné, Th. F. v. Leur, J. Hellemans en C. E. Keet. Ingevolge art. 127 (4) zijn tot voorzitter de volgende personen aangewezen: Prof. Ir.' F. Westendorp, Hoogleeraar aan de Technische Hoogeschool te Delft mr. dt. C. J. H. Sche»pel, President van het Hoog Militair Gerechtshof te Utrechtlr. M. H. Diamine, adj-directeur ««an „Werk spoor" te UtrechtProf. mr. B. M. Ta verne, Hoogleeraar aan de Gcm. Universi teit «te AmsterdamA. E. Zimmerman, oud-burgemeester* van Zutphon te Zut.phen H. Polak, lid van de eerste Kamer der St a ten-Generaal te Laren (N.-H.)mr. F. I. J. Janssen, rechter in de arrondisse mentsrechtbank te Maast richtjhr. mr D. J. de Geer, burgemeester van Arnhem mtr. H. C. Dresselhuys, lid van de Tweed© Kamer der St.-G.prtofv mr. M. W. F, Treub, did van de Tweede Kamer der Sta* 'ten-Generaal te Den Haag. De economische crisis. In de Eerste Nederlandsche Kroonleder- fabriek voorheen Gebr. Naeff te Lochem zal wegens êlapte in het bedrijf slechts vier da gen per week gewerkt worden, en 16 onge huwde arbeiders krijgen ontslag. Wegens 6lapte in het bedrijf zullen inefc ingang van Maandag de draaiers, mon teurs en lampenmakers op de Kon. Metaal- warenfabriek voorheen J. N. Daalderop en Zonen te Tiel, twee dagen per week minden werken. Sigarenfabrikanten. In een te Utrecht gehouden conferenti© van de Vereeniging van Sigarenfabrikan ten in het Ziden des lands en het Verbond van Vereenigingen van Sigarenfabrikanten in Nederland is omtrent de aan te nemen houding tegenover de werknemers geen re sultaat bereikt. Het gevolg is, dat voorloo» pig in de sigarennijverheid op de bestaan de arbeidsvoorwaarden wordt doorgewerkt en do 10 pet. verhooging volgons het in dexcijfer voorloopig niet wordt uitbetaald. Do waarde van onze forten. De Minister van Oorlog zegt in zijn Me morie van Antwoord op het Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over.'t wetsont werp tot vaststelling van de begroot ng van uitgaven ten behoeve van de voltooiing van het vestingstelsel, dienst 1921 o. a. het volgendo: Dat de jongste oorlog zou hebben bewe zen, van hoe geringe waarde forten zij^ kan niet worden toegegeven. Indien men bij die bewering het oog mocht hebben gehad op de ervaringen, wel ke bij de verdediging van Luik eu Antwer pen zijn opgedaan, zij medegedeeld, dat da forten aldaar niet tot het uitersU ïgd, evenmin als de posities, waartan ze deel uitmaakten. Bij de verdediging van do forten in Frankrijk in de latere tijdperken van den oorlog bleek evenwel, dat een voortgezette hardnekkige verdediging daarvan met suc ces mogelijk was. Daarbij bleek bovendien, dat de waarda van forten niet alleen beoordeeld mag wor den naar de mate van het weerstandsver mogen tegen granaatvuur van do in dia forten aanwezige bomvrije ruimten. Met da vernietiging van die ruimten toch valt niet do verdedigbaarheid der forten. Onze forten verkeeren uit tactisch oog punt in beduidend gunstige omstandigüe- den en het argument, dat forten, qpk al iq het daarin aanwezige bomvrije onderkomen niet bestand tegen een voortgezette beschie ting met de moderne zware artillerie, bij da verdediging een belangrijke rol kunnen spe len als verdedigbaar terreinvoorwerp, geldt voor onze forten dan ook in nog sterker© mate. Uitvoerverbod suikerbieten. Aan den Minister van Landbouw, luu.ael en Nijverheid is door den heer Braat da vraag gericht, of het den minister bekend is, dat het uitvoerverbod van suikerbieten thans zwaar op den landbouw drukt, ter wijl het intrekken van dan verbod een eco nomisch belang is, en-of de minister bereid is de intrekking te bevorderen en, met het oog op de cultuurplannen der landbouwers die nu reeds gemaakt worden, spoedig tos algemeene kennis te brengen. Onze Tariefwetgeving. In de Memorie van Antwoord op het voorloopig verslag der Eerste Kamer in zake het hoofdstuk „Financiën" der Staata- begrooting 1921, zegt de minister, dat een herziening onzer tariefwetgeving in protec- tionistischen zin niet in zijn bedoeling be reiken. Voorstellen tot wijziging van het tarief zullen vermoedelijk spoedig de Staton-Ge- meraal bereiken. Mr. P. J. Troelstra. Mr. Troelstra is, paar „Het Volk" rneldiz Donderdag naar Wecnen vertrokken, waax hij als ga6t de conferentie tot reconstructie van do Internationale zal bijwonen. PORT. VOETBAL. Overzicht Teen we gisterochtend vroeg ontdekten dal dc zon den nevel had overwonnen cm zijn vriendelijke stralen neergooi op onze omge ving, toen vermoedden wij een anooien voor jaarsdag. Al was dan do wind nog niet mild, ja zelfs nog aan den straffen kaat, het zou een puildbesten voelbatdag worden. Want och, al zijn we voor geen klein stootss bang, toch voetballen we liever in een lieflijk zonnetje. Je ziet vroolijkv, opgeruimde gezich ten om je heen en dat alles doet je goed. En ten slotte keer je huiswaarts met diezelfde

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1921 | | pagina 1