f
fc'ortemians het halssnoer ontvangen om het
te verkoopcn. Het geld moest hij naar haar
opzonden als zij to Baden-Baden was, maar
zij had geen termijn daarvoor bepaald en ook
niet geëiseht, dat hij het geld in eens zou beta
len. Was zij niet to Baden-Baden, dan was zij
te Berlijn, maar dan moest hij het geld zen
den aan prins Ratisbon. Hij had het kleinood
voor f 9500 verkocht en aan den prins f 4000
gezonden, zoodat hij nog 15500 schuldig was.
Maar dat mevrouw Morlelmans of prins Ra-
lisbon een aanklacht tegen "hem zou ingediend
hebben, verklaarde hij niet te gelooven. Daar
voor waren ze te goede vrienden van hem.
Hij zou dan ook wel eens de declaratie van
mevrouw Morlelmans willen zien.
De rechter erkende, dat een dergelijk stuk
niet in het dossier was en verdaagd# daarop
de zaak ten einde de politie in de gelegenheid
te stellen een verklaring van mevrouw Mortel
mans te verkrijgen.
De „M a t i n" van 24 Octo-
ber bevatte een bericht dat men uit de Seine te
Parijs het lijk van een Nederlandsche dame
had opgehaald.
Het Correspondentie Bureau deelt nu mede,
dat dit bericht betrekking had op de 57-jarige
juffrouw A. M. Boddc, uit 's-Gravenliage. Aan
het slot van het bericht werd gewezen op de
lijkschouwing, die zou plaats hebben om uit
te maken of men hier met een misdaad of een
ongeluk te doen heeft.
Naar het Bureau verneemt behelst het rap
port der betreffende gerechtelijke lijkschou
wing de volgende uitspraak: „Het lijk vertoont
op verschillende gedeelten van het lichaam,
vooral aan de linker halsslreek, sporen van
geweld, die tijdens het leven aangebracht wer
den en die aan het werpen in het water voor
afgegaan zijn."
Het 11-jarig dichtertje
van den heer Weltering te Zuidlaren is door
een hollend paard gedood.
Men bericht aan de ,,'sHert.
Crt.": Een dertig- a veertigtal reizigers ont
snapte Zondagavond circa half negen' aan
zeer dreigend levensgevaar op het station
Lage Zwaluwc. Terwijl op lijn III de trein
voor Den Bosch reeds drie kwartier stond té
wachten op dien van Rotterdam, kwam deze
eindelijk. Direct stapten de passagiers uit en
liepen langs den gewonen overweg (die niet
was afgesloten) naar den trein voor Den
Bosch. Op hetzelfde oogenblik passeerde een
sneltrein, vermoedelijk die, welke om 8.55 in
Dordt moet zijn, full speed het station, terwijl
de reizigers hem niet bemerkten, voor hij mis
schien op 10 a 15 meter afstand was. Wonder
boven, wonder wist ieder het lijf te bergen, doch
de meestcn op het kantje af. Dat het publiek
verontwaardigd was, laat zich denken cn geen
wonder. Was de sneltrein lflO minuut eer
gekomen, het aantal vermorzelden zou niet
gering geweest zijn.
Het gistermiddag van
Bremen den Hieuwen Waterweg binnengeko
men Duitsche s.s. „Juno" rapporteert tnsschen
Nieuw-ediep en IJinuiden op de Noordzee in
aanvaring tc zijn geweest met den Nederl.
Stoomtrawler „Camelia" op reds van IJrnui-
d en naar.Altona, waarbij laatstgenoemd schip
is gezonken. Vier personen zijn gered, vijf
worden er vermist. Het stoomschip ..Juno"
verkreeg schade aan den boeg.
Een passagier van de „Goon-
tocr" schrijft aan de „Preangorbode":
Een damö, zekcro mevr. W., had zich al eenige
dagen zeer nerveus getoond. Nadat ze zich vier
dagen in haar hut had opgesloten, kwam ze in
den morgen van den 4den September, ongeveer to
half 9, voor het eor6t weer aan dek en zondorde
zich 'af op hot achterschip. Nauwelijks daar, ver
zocht ze haar man, een glas water voor haar to
halen, en toen deze zich verwijderd had, sprong
zo over boord, zonder dat iemand het bemerkte.
Toen haar echtgenoot terug kwam, vond hij
haai' stoel leeg cn hij begreep, naar aanleiding
van vroeger door zijn vrouw gebezigde uitdruk
kingen, wat er gebeurd was.
Op zijn smartelijk en uitroep: „Ze ligt in zee.
Mijn vrouw ligt in zee!", snelde de hoer Over-
teeko naar de commandobrug onder het schreeu
wen van „Man over boord".
Do stuurman wierp direct een boei in zee, de
gozagvoerder vloog zijn hut uit en gaf oogenblik-
kelijk bevel: „Zwaai stuurboord. Stop de ma-,
chine".
Na drie minuten lag de „Goontoer" vlak bij de
plok des onkeils stil.
Niet minder dan acht boeien waren in dien
tijd over boord gegooid, terwijl met bewonderens
waardige snelheid een boot to water werd gelaten.
Er keorschte onder do passagiers een geweldige
•panning.
Na ongeveer een kwartier te hebben gezocht,
hoorde de bemanning van de 6loep iemand hui
len. Even werden de riemen stil gehouden om uit
te maken, vanwaar 't geluid kwam. Men hoordo
't recht vooruit en daarop werd door de vier ma
trozen snel doorgeroeid.
Daar vonden ze de over boord gesprongen
vrouw met opgetrokken knieen én gekruiste ar
men in 't water liggen. Ze weende, maar riep
niet om hulp. Men 6maakte hot genoegen, haar
veilig naar het schip terug to brengen.
Het mag wol een wonder beetcn, dat de dame,
die geen poging deed om drijvende te blijven en
ruim een kwartier in zee lag, er het loven heeft
afgebracht.
Het rijwiel vroeger en nu.
In 1889 waren er in ons land 94,3/0 rijwie
len; in 1902 159,120, alzo9 een stijging van on
geveer 60 pet. in vier jaren tijds. Vijf jaar latei-
was dit getal weer met ruim 42 pet. gestegen
(377,765), terwijl het volgende tijdvak van 5
jaren, eindigende in 1912, een stijging van
bijna 64 pet. (592,337) vertoont.
In geaioenrdc jaren was de verhouding lus-
echen het aantal rijwielen en het aantal in
woners: in 1889 1 rijwiel per 53 inwoners, in
1902 1 rijwiel per 33 inwoners, in 1907 1 rij
wiel per 15 inwoners, in 1912 1 rijwiel per 10
iarw oners.
De stijging in deze verhouding bedroeg in
1902 62 pet. (in 4 jaar), in 1907 45 pet. (in. 5
jaar), in 1912 66 pet. (in 5 jaar).
Op het oogenblik wordt 1 rijwiel per 6 in
woners in ons land gevonden, een stijging in
dc verhouding alzoo van 60 pet. in 8 jaar.
In verhouding tot de bevolking wordt het
meesi van het rijwiel gebruik gemaakt in de
provincie Groningen; daarop volgen Friesland,
Drente en Zeeland.
Wat vroeger het paard was voor het per
soonlijk verkeer der aanzienlijken, is het rij
wiel geworden voor het geheele volk, waardoor
het verwisselen van plaats gedemocratiseerd
werd, terwijl alle klassen en standen aan de
voordeelen van de snelle beweging konden
deelnemen.
Het rijwiel heeft een onberekenharen in
vloed uitgeoefend op het sociale leven der
menschheid, afgelegen landstreken uit haar
isolement verlost, menschen van dorp tot dorp
met elkander in betrekking gebracht, hun dc
omstreken van hun woonplaats loeren kennen.
Arbeiders werken op verren afstand van
hun woning, vergaderingen op verren afstand
worden bijgewoond, plaatsen op uren afstand
bezocht, zonder dal van de groote verkeers
middelen gebruik wordt gemaakt, ambackls-
en landbouwcursussen enz., in de groote cen
tra worden van verre bijgewoond. De vroeger
afgezonderd lovende landbouwer is zelf wereld
burger geworden.
Rekenon wij onze bevolking op 7 millioen
zielen, clan bedraagt het aantal Nederlandsche
wielrijders ongeveer 1,160,000.
„Kampioen".
SPORT.
VOETBAL.
Overzicht.
.De Amslcrdamscke voetbalvrienclcn hebben
al een kwaad weekje achter den rug. De aan
hangers van de oud-kampioenen vinden met
dc Zebra-enthousiasten dat deze week veel en
veel te lang geduurd heeft. Inderdaad, staat er
voor beide clubs, Ajax en Blauw-Wit, morgen
heel wat op het spel. Immers, wint Blauw-Wit
dan blijven de Zebra's de leiding voorloopig
behouden en hebben zij een nuttigen voor
sprong van 3 punten op hun vervolger „Ajax".
Maar wint de Mcersehe club dan blijft er
meerdere spanning, want dan wisselen dé nos.
1 en 2 slechts van plaats en blijft het verschil
1 punt, waardoor dus verandering in den
stand in den loop van do afwèrking van de'
tweede helft in het geheel niet denkbeeldig is.
Men geeft in do pers van A'damschc zijde aan
Ajax de meeste kans omdat haar spel fijner'
en meer af is. Wij voor ons zagen de rood-
wiilen dit seizoen nog niet aan het werk, wel
Blauw-Wit, dat een flinke ploeg heeft. En om
dat Blauw-Wit forscher speelt dan Ajax ge
looven wc dat, in dezen kamp fijn spel niet zal
kunnen regeêren over robust spel. Enfin,
nous verronsals tenminste de vorst geen
spelbreker wordt.
Spartaan treedt wederom als gastvrouw op,
thans legen U. V. V., dat wederom naar de
hoofdstad moet. En we gelooven thans dat de
reis van Utrecht naar Groot Mokum niet te-,
vergeefs zal zijn /ondernomen.
V. 0. C. krijgt bezoek van H. B. S. Door het
gelijke spel van de rood-zwarle Rotterdammers
tegen A. F. G. blijven de kampioenen gegadig
den voor de laatste plaats. Merkwaardig dat
thans 6 clubs in dien strijd betrokken zijn, to
weten: V.O.C., Spartaan, V.V.A., A.F.C., H.V.V.
en Sparta. Door nu eens volledig in 't veld
tc verschijnen en desnoods te winnen zou een
gevaarlijke klip omzeild kunnen worden.
A. F. G. trekt naar Dordt om D. F. C. partij
tc geven. Dat ze hier kort en bondig zullen sne
ven, zal wel nic-t wordc-n tegengesproken.
Aan den Wassenaarschen Weg hebben wo
weer eens een klassieke. H. V. V.Sparta. En
toch is de room van deze ontmoeting reeds
lang verdwenen, 't Kon in vroegere jaren wel
eens spannen als de Korver c.s. op Wassenaar
waren, docli nu beide ploegen danig verzwakt
zijn en aangevuld met ettelijke figuranten, die
vrijwel niets beteekenen, nu blijkt het een
kamp te zijn om het bestaan. Ja, wie had dat
jaren geleden gedroomd. H. V. V.Sparta om
de laatste plaats! Zoo vergaat nu wereldscke
glorie. We geven inlusschen H. V. V. wel
kans om twee punten rijker tc worden.
Ten slotte vinclt aan- de Kruislaan dc ont
moeting V. V. A.Haarlem plaats. Tenzij de
roodbroeken weer eens traditioneel doen zul
len ze overwinnen.
U. V. S. heeft eindelijk morgen eens het rijk
alleen. Wat dus zeggen wil dat het publiek
den Rijksstraatweg af zal loopen om de leiders
in 3 D tegen B. M. T. aan-het werk te zien..
Alhoewel nog niet kan worden vastgesteld wie
kampioen zal worden, meenen wc toch tc kun
nen voorspellen dat U. V. S. en A. S. C. een
flink woordje zullen meespreken. U. V. S. is
nog niet aan de helft van haar programma en
ze zullen nog voetangels en klemmen genoeg
ontmoeten op den moeilijken weg naar het
kampioenscliap. Om te beginnen: B. M. T. Deze
stoere blauw-witten (hoe zal dat morgen gaan?)
zullen eveneens trachten hun kansen te be
houden. Jammer dat het terrein zoo zwaar te
bespelen is, zoodat de gasten daaraan eerst
moeten wennen. De beste wenschen, U, Y. S.
L. F. C. moet weer naar Delft om tegen de
club van dien naam te spelen. Zondag schij
nen de geel-zwarten onvoltallig geweest te zijn
tengevolge van een binnenlandsche twist. En
ziedaar de_ ondergang van vele vereenigingpn.
L. F. C. bezin eer gij begint, eer het te laat is.
A. S. C. trekt naar Duinoord om het zwakste
zusje tc ontmoeten. Zorgt er voor, roocl-zwar-
ten, dat ge „in the running" blijft.
De Leidsche Voetbalbond heeft voor morgen
de le ldassers rust gegeven. Voor de 2e klasse
komen dc gestichtbewoners tegen D. V. S.,
dat we wel zien winnen en U. V. S. III tegen
L. F. G. III, waarbij we dc gasten de meeste
kans geven.
Lugdunum IHb ontvangt A. S. G. lila, waar
bij we een gelijk spel vermoeden, terwijl Lug
dunum IIIc als gastvrouw optreedt tegen A.
V. V. I. Lugdunuin IIIc is niet zoo sterk als
hare zusjes a en b, zoodat we in dezen weinig
goeds kunnen voorspellen voor groen-wit.
De matrozen zullen A. S. C. IHb partij ge
ven cn waarschijnlijk goed partij, terwijl -op
het Pensionaat „Bcresteijn" D. V. S. II om 11
uur den strijd aanbindt tegen Bcresteijn III.
We geven D. V. S. II een klein kansje.
Ten slotte speelt voor de Aspirautenafdeeling
Concordia tegen L. F. C.a. Zorgt dat je onge
slagen blijft, geel-zwarten.
Wedstrijdprogramsaa voor Zondag.
NEDERLANDSCHE VOETBALBOND.
W e s t e 1 ij k e afdeeling.
le Klasse.
Blauw-WitAjax, J. Muiters.
SpartaanU. V. V.
V. O. C.—H. B. S., C. H. Vrugf.
D. F. C.A. F. C., H. A. Tromp.
H. V. V.Sparta, Mr. E. G. v. Bisselick.
V. V. A.Haarlem, L. Gasteleijn.
Overgangski asse.
StormvogelsH. F. CL, A. J. v. d. Moer.
R.' C. H—"W. F. C., 'r. Marbuè.'
R. F. C.—A. D. 0., J. H. v. d. Schalk.
Hermes-D. V. S.S. V. V., J. H. Elzinga.
QuickFeijenoord, W. Eijmers Jr.
't GooiD. E. C., B. Spanjorsberg.
3e Klasse D.
DelftL. F. C., M. v. Geldcrcn.
V. C. S.Dclfia, K. H. Brandt.
D. V. V.A. S. C., H. J. v. d. Poort.
U. V. S.B. M. T., A. Rissauer.
LEIDSCHE VOETBALBOND.
2e Klasse.
D. L. V. II—D. V. S. I, F. Burgerjong, 2.30 u.
U. V. S. Ill—L. F. C. Ill, W. C. v. Hoorn, 12 u.
3e klasse.
Lugdunum IIIb—A. S. C. lila, 2 uur.
J. Doornink.
Lugdunum IIIcA. V. V. I, 12 u,ur,
H. Roumen.
Kw. v. ZeevaartA. S. C. IHb, 2 uur,
A. Goddijn.
Beresleijh IIID. V. S. II, 11 uur,
J. v. d. Burg.
A d spi ran ten - af dee 1 i ng.
ConcordiaL. F. C.a, 11 uur, N. Blotc.-
KORFBAL.
Overzicht.
Een rijk programma voor morgen, dat is de
eerste indruk die het programma op ons
maakt.Met medewerking van het weder zal
de competitie]eider dan ook weer een flinken
stap kunnen doen naar het einddoel. Tot he
den werden er nog geen wedstrijden afgelast
en we hopen niet, evenals andere keeren, ge
noopt te zijn het tegendeel onder dit overzicht
te moeten schrijven.
In West 1 A hebben 3 ontmoetingen plaats,
waarvan Leiden dc voornaamste te aanschou
wen krijgt. Onze blauw-witten ontvangen n.l.
Deetos. Beide zijn pretendenten voor dc eer
ste plaats op de ranglijst, beiden beijveren
zich om het kampioenschap te verwinnen. Het
kampioenschap! Vitesse mocht meerdere ma
len deze groote eer smaken, doch den laatsten
tijd scheen het, dat haar roem begon te ta
nen. Nu echter verheft zich do naam weer
fier en vrij. Vitesse doet weer van zich spre
ken. Onze Leidsche favorieten zijn gevreesd
bij dc tegenstanders van haar om haar spel.
Niet echter om haar ruwheid, waarover de
competi.licleider iu „Korfbal" een waarschu
wend woord moest uiten en wat ook in deze
rubriek is opgenomen. Vitesse is gevreesd -om
dat zij door haar soepel, tactisch en sportief
spel haar clubnaam hoog weet te houden. En
door al die hoedanigheden bezit zij een niet tc
onderschatten kracht, die ieder der twaalf be-'
geostert. Vorigen Zondag keerde zij met een
82-zege huiswaarts uit Amsterdam, thans
voorspellen wij Deetos een nederlaag. Ook in
Leiden zal Vitesse zich weten tc handhaven,
want wint zij, dan staat zij bovenaan met 3
punten meerderheid; verliest zij echter dan
daalt zij met .een punt beneden Deetos. Onze
blauw-witten zullen er echter wel voor waken,
daar is ieder speler en speelster ons borg voor.
De Leidsche rood-villen zullen te gast gaan
bij D. V. D. E\erials haar clubgenooten uit
Leiden zullen de Fluksianen zich wel de
meerderen welen te toonen. Zoo zullen de uit
slagen voor morgenavond, hopen wij, weer
vreugde in het Leidsche Korfbalkaroxi brengen.
Want een overwinning voor Fluks beteekent
ook weer een betere plaats op de competitie-
lijst. D. V. D. nochtans zal zich wel van betere
zijde laten .zien dan in den wedstrijd tegen
Fluks in Leiden, waar zij met 'n 161-ncder-
laag naar huis werd gestuurd.
D. E. D. moet nogmaals den strijd aanbin
den tegen D. T. V., tegen wien zij het reeds
een keer met S5 roocst afleggen. Ook thans
zal D. T. V. geen moeilijk werk voor een over
winning hebben.
In 1 B eveneens drie ontmoetingen, waar
van twee in Den Haag. II. S. V. gaat te gast
bij Vitesse. Dit zal ongetwijfeld wel een ge-
lijkopgaand spel vezen, hoewel H. S. V. iets
in de meerderheid zal wezen, waartegenover
Vitesse voordeel van eigen terrein heeft.
A. L. O. ontvangt Velox, die wel met de
overwinning op haar clubgenooten zal gaan
strijken.
De Rozenburgers gaan bij cTe Dordtsclien op
bezoek, welke ontmoeting waarschijnlijk wel
gelijk zal eindigen.
Eenzelfde ontmoeting als in 1 B tusschen
Vitesse en H. S. V. staat in 1 'G le spelen
tusschen D. D. V. en D. O. S. 0., waarom we
hiervan gevoegelijk den uilslag kunnen af
wachten.
Ten slotte heeft de eerste klasse op haar
programma Allen WeerbaarReady. Allen
Weerbaar prijkt nog maar steeds met een
zestal verloren wedstrijden aan den staart van
de ranglijst. Daarom geven wc haar ook voor
deze ontmoeting niet veel kans.
Ten slotte brengt II E nog een plaatselijke
ontmoeting tusschen Fluks II en Vitesse (L.)
II. Ook nu zullen de rood-wilten wel de
meerderen weten te zijn van de blauw-witte
clubgenooten.
Weilstiijdprosramma voor Zondag.
NEDERLANDSCHE KORFBALBOND.
Westelijke afdeeling.
lste klasse.
A. Amsterdam: D. E. D.D. T. V.
Amsterdam: D. V. D.Fluks.
Leiden: Vitesse L.Deetos.
B. Den Haag: Vitesse H.H. S. V.
Den Haag: "ft. L. O.—1Velox.
Dordrecht: D. H. B. S. G.Rozenburg.
C. Amsterdam: D. D. V.D. O. S. O.
Amsterdam: Allen WeerbaarReady.
2e Klasse.
E. Leaden: Fluks IIVitesse (L.) II.
Oostelijke afdeeling.
1e klasse
A. Enschede: D. O. S.E. K, C. A.
Almelo: A. K. C.Wilkelmina.
Spelverruwing.
De competitioleider schrijft in het Woensdag
verschenen „Korfbal" een hartig 'woordje tot
de verschillende vereenigingen over de ont
aarding van het korfhalspel ook in dit seizoen.
Wij laten het hiep volgen:
„Een gemoedelijk woord moge den verceni-
gingen duidelijk maken, dat het de competitie-
leiding niet ontgaat, dat ook in dit seizoen
een tekort aan sportiviteit beslaat tijdens, de
bondswedstrijden en dat het aantal ontmoetin
gen, waarbij dé goodo loon ontbreekt, beden
kelijk groot is. Men voere toch vooral niet aan,
dal hier onvoldoende leiding de aanleidende
oorzaak is. Dat ie niets meer dan een praatje.
Hoogstens kan beweerd worden, dat de arbi
ters in het algemeen graag incidenten vermij
den, die de betrokken spelers en twaalftallen
blamecren cn dit is begrijpelijk. De oorzaak
zijn dc onsportieve clerdentcn, die in te veel
ploegen gelegenheid "vinden .hun 'verfoeilijke
spelmethode door te voeren cn die oorzaak
zijn, dat bepaalde wedstrijden reeds lang te
voren met een vrees voor onregelmatigheden
tegemoet "gezien worden. Slechts enkelen
scheidsrechters is het gegeven het optreden
der gesignaleerden 'te fnuiken, en als niét al
gemeen hij de besturen der vereenigingen, bij
de twaalftal-commissies en de aanvoerders het
besef levendig wordt, dat allereerst zij verant
woordelijk zijn voor de spelwijze hunner
twaalftallen, dat het voor hen een eerezaak
gekit verruwende elementen uit de ploegen te
weren, ook al worden deze oogenblikkelijk
daardoor wat zwakker, dan zal het kwaad
voortwoekeren, tot zeer strenge maatregelen
aan het Bondsbestuur zullen voorgesteld wor
den om het mogelijk te maken, dat zonder trees
voor lichamelijk letsel een sportief speler een
bondswedstrijd spelen gaat. Een scheidsrechter
is een spelleider en geen agent van politie, die
relletjes den kop moet inknijpen. Zij imoesten
daar m..i. voor passen on als van geen sportle
ven strijd meer sprake is, er heel eenvoudig
oen eind aan maken cn hun Zondagmiddag op
aangenamer wijze gaan passeeyen. Zc schrij
ven dan maar een briefje aan het B.B. en dc
zaak komt in orde."
Concordia.
De Delf'tsche Voetbal-, Cricket- en A.t.hle-
tdekvereeniging Concordia viert heden
«n morgen haar 35-jarig bestaan.
Deze club, een der oudste in den laaide,
■werd in 18S5 opgericht. De eerste 10 jaar
trad het cricketspel heit meest op den
voorgrond maar sedert 1895 vormt voetbal
den hoofdschotel der Concordianen, ter
wijl ook in de laatste jaren de ahhletiek be
oefend wordt.
AUTOMOBILISME.
Twee vermaarde auto-renners gedood.
Reuter meldt uit Los Angelos, dat Gas
ton Ghevielot en Eddy O'Doimell, twee
vermaarde auto-renners, bij het rijden van
een 250 mijl-race met elkaar in botsing
kwamen. Beide auto-renners werden op
slag gedood, de mecaniciens zwaar ge
wond. Het ongeval gebeurde vóór de tri
bune.
LUCHTVAART.
Vliegongeluk.
Donderdagnamiddag is op ,het vliegveld te
Everc bij Brussel een -vliegtuig neergestort. De
bestuurder, commandant Petit, de heer Istacc,
boekhouder van dc maatschappij, welke de
passagiers vluchten te Evere organiseert en de
derde inzittende, -de heer de Goon, werden
doodelijk gewond.
Een r.isuw Hollandsch vliegtuig.
In het „Polytechnisch Weekblad" van 26
Nov. schrijft J. H. W. van der Muelen over
het nieuwe zeevliegtuig, van Nederlamdsch fa
brikaat, dat voor onze marine werd ge
bouwd. Het is de door de Van Berkel-fabrioken
geconstrueerde zeevliegtuig-ccndekker, type
W. B.
Het éénmotorige toestel heeft twee- drijvers
en een trekscbroef en is van respectabele af
metingen. Een Eagle-Rolls-Royce motor van
360 P.K. van het laag gecomprimeerde type,
drijft een vierbladige schroef. Er is geen
staartdrijvei', waarom dc twee hoofddrijvers
zeer lang zijn. De vleugels zijn onder aan den
romp aangesloten, zij hebben een kleinen piji
on een kleinen V-vorm. De vleugels worden
belet naar boven om te klappen door een stij
len-constructie van staalbiris, welke de drij
vers onderling en de drijvers aan de vleugels
verbindt. Deze lange stijlen worden gesteund
door korte trekstijlen en door oen stel diago-
naal-kraiskabele tot een stijfvakwerk ver-
eenigd. Bestuurder en waarnemer hebben naar
boven zoowel als op zij in alle richtingen een
geheel onbelemmerd uitzicht. De drijvers zijn
geheel van aluminium vervaardigd, de vleugels
de romp en de klappen daarentegen van hout,
terwijl dc roeren van gelascht "staalbuis ont
worpen zijn.
Uit den bouw van bet vliegtuig blijkt, dat de
ééndekker weer moor de aandacht vraagt, voor
al als watervliegtuig, doch ook als landvlieg-
tuig (verkeersvliegtuig van Fokker). Als wa
tervliegtuig heeft dc groote eendekker het
voordeel vanx gemakkeb'jk te landen, doordat,
tusschen vleugels en water als het ware een
luchtkussen den d-alingsstoot breekt, daarbij
komen de vrije scliietruimte, dc aërodynami
sche betere werking van den vleugel en het
gunstige uitzicht.
De W. B. moet beschouwd worden als een
gelukkige combinatie van Engeische en Duit
sche praclijk. De Nederlandsche vliegtuigbou
wer is in dezen het voordeel boven buitcn-
landsclie concurrenten, omdat deze nog steeds
geneigd zijn een vooroordeel te hebben tegen
vijandelijke constructies, daarbij zijn zij af-
keerig van het aanknoopen van handelsrelaties
met hun vroegere tegenpartij en eenzijdig in
haiai oordeel.
Dit Nederlandsche vliegtuig is in hoofdzaak
gobouwd in Duitsche lijn doch met een Engel-
schen motor. Het vermogen en do betrouw
baarheid van den Engelschen luchtvaartmotor
zijn bier aldus vereenigd met de duurzame en
solide constructie der Duitsche watervliegtui
gen. De zware Rolls-Roycemolor laat niet toe,
dat men dezen motor zonder meer in een geco-
pieerd Duilsch watervliegtuig inbouwde en
vereischte een geheel nieuw ontwerp, zoodat
met recht, van een Hollandsch watervliegtuig
gesproken kan worden.
Sociale Berichten.
De werkloosheid in de Twontsche
Katoenindustrie.
Men rnekLt uit Oldenzaal aam de „Msb."
Woensdagmorgen had tc Enschede een
conferentie plaats tusschen Burgemeesters
en Wethouders van de gemeenten Ensche
de, Lomneker en OldenzaaJ, ©enige fabri
kanten uit Enschede en den fabrikant Gel-
dermam uit Oldenzaal. Onderwerp dezer
confereaitie was: de wachtgeldregeling van
de Textielarbeiders. 1
Door de malaise in de katoenindustrie
wordt op de ccne fabriek na dc andere de
werktijd ingekort. Voor deze ink-imping
van den werktijd ontvangen de arbeiders
mtkcering volgens het Werkloosheidsbe
sluit, Aan deze uitkeering be-talen ook de
kassen der verschillende 'textielarbeiders-
organisaties. Door do vele uitkee.ringcn
welke het vorige jaar gcsclried zijn, zijn dé
kassen der textiel arbeidersorganisaties to
taal uitgeput, hebben zelfs schuld Ee'.
maakt. Zoo heeft St. Lambertus over 1019
uitgekeerd plin. ƒ150.000 en heeft deze
organisatie een schuld van 30.000.
St. Lambertus heeft dan o.ok aan de fa
brikanten bericht, dat ze aan een uitkee
ring geen finanoieele medewerking kan
verleenen.
Daar het niet verleenen van steun een
catastrophe zou veroorzaken, hebben enke
le gemeentebesturen gemeend, het initia
tief te moeten nemen tot een bespreking.
Men meende wederom een wachtgeldrege
ling in het leven te roepen, waarin door
het Rijk voor 57 pGt., door de gemeente
voor 10 pCt. en door de fabrikanten voor
33 pGt, zou worden bijgedragen.
De fabrikanten hebben echter geweigerd
tot deze regeling mede te werken. Zij
meenden zich te moeten onthouden van fi-
nancieelen steun, waar de regeering hun.
de verleening van steun heeft onmogelijk
gemaakt door ham eerst een gedeelte van
hun reserve af te nemen door de Oor logs-
winstbelasting en de gedwongen leening,
terwijl ook in de oorlogsjaren steeds door
de fabrikanten steun verleend is. Verder
werd hierbij nog de Arbeidswet in het ge
ding' gebracht. Er werd op de conferentie
door hen te kennen gegeven, dat het weg
gooien van het geld door de Regeering
eens een einde moet nemen.
Arbeidsregeling Bakkersbedrijf.
Individueele contracten
aangeboden.
Gelijk bekend, heeft de Alg. Ned. Bond van
Arbeiders in het Bakkersbedrijf geen termen
kunnen vinden reeds nu de door de werkge
vers aangeboden landelijke arbeidersregeling-
te aanvaarden, in tegenstelling met de Chr,,
R. K. cn Neutrale organisaties, die 'de over
eenkomst hebben onderteekend. De Algenieene
Bond heeft zidh daarop rechtstreeks tot de'
werkgevers persoonlijk gewend, waarop op
grond dat de Aigemeene Bond den organisa-
torischen vyeg beeft verlaten de patroons
organisaties hebben besloten aan de leden van
den Algemeenen Bond individueele contracten
ter leekening aan te bieden. Indien #oor Za
terdag a.s. 'deze individueele contracten zijn
t onderteekend, wordt de loons ver booging met
terugwerkende kracht, ook aan de leden van
.den Algemeenen Bond vanaf 1 November j.l.
uitbetaald. Zoo niet dan zal aan deze laatste
arbeiders alleen het thans geldende loon van
f34.50 worden uitgekeerd, terwijl bij ondertee-
kening' na Zaterdag a.s., van terugwerkende
kracht tot 1 November j.l. waarschijnlijk geen
sprake zal zijn.
Ingezonden stukken.
IBuilen verantwoordelijkheid der Red)
Weled. Heer Redacteur,
Mag ik u beleefd verzoeken het volgende te
plaatsen als ingezonden? Bij voorbaat mijn
dank.
In het nummer van de Leidsche Courant
van 24 Nov. j.l. komt onder de berichten uit
de omgeving een kort verslag van de Toon cel
en Muziekuitvoering door de St. Jozefgezcllen-
ver. en Patronaatsleden gegeven. Over 't ge
heel is de toon van dit verslag n-ogal welwil
lend, doch er staat een onjuistheid in, die wel
gerectificeerd mag worden, en er staaf iets
niet in, dat er in verband met het onderwerp
in had behoord.
De rol van Stephanus was heel goed, maar
hij had zijn stem niet mee. "Wij hebben van"
dit laatste niets gemerkt. Ook do We!eenr.
heeT Voorham, die een uitstekend regisseur
is, heeft nooit eenige opmerking gemaakt op
het stemgeluid van dezen medespeler. Waar
dc verslaggever dus dit vandaan haalt, is ons
een raadsel. En, waar hij de rollen van Si-
raclv Levie en Alpheus met name noemt, h/ui
hij zeker niet mogen vergeten den speler ran
de rol van Jozua, die naar de meening van
het pu'bliek en van ondergeteekende zijn rol
evenals Stephanus op uitstekende wijze
heeft vervuld, minstens evengoed, zoo niet bo
ter, dan de genoemde.
Een lid van de St. Jozefgezellen-'
vereecniging.
Nieuwkoop, 25 Nov. 1920.
Bij uitzondering nemen wij dit stukje op.
Over smaak valt immers niet te twisten! Red.
Burgerlijke Stand.
HAZERSWOUDE.
Overledc-h: J. A. Gok wedr. van A. Hoo-
gerbrug 88 j. C. Disscldorp huisvr. van L.
G. v. d. Post 33 j. N. van Varik wed. van b
van der Bijl, wonende te Koudekerk.
NIEUWKOOP.
Geboren: Adriana Maria, d. van A. de
Lange en H. de Vos. Adrianus, z. vau A.
G. Balvert en J. G. van Koert. Adrianus
Martinus, z. van J. D. Verlaan en J. M. Stra-
ver. Cornelia Rachel, d. van J. Krocké en
J. E. te Pas. Maartje, d. van G. Water
drinker en D. Brandse.
Overleden: G. Koolmoes echtgenoot van
C. Verkleij 60 j. J. Vermeij d. 2 m.
OEGSTGEEST.
Geboren: Arend Henri Cornelia, z. van
A. Jakobs en R. A. Kroes. Antoiaetta Al-
legonda Petronella, d. van J. Glasbergen en
A. H. Arink. Cornelia Maria, d. van J-
Juffermans en G. Zeestraten. Adri, z. van
W. in 't Veld cn N. Vletter. Cornelia Adria
na, d. van P. Singeling en G. de Groot.
Gehuwd: A. van der Burg 25 j. te War
mond en M. Dozij 29 j. S. W. den Dubbel
den 26 j. en E. Voerman 24 j.
O v c r I ed em: C. C. A. van Dillen 58 j.
L. Maas 81 j. J. Colpa 2 w.
