Je lei
'Tweede Blad.
Zaterdag !6 October 1920
Geloofsverdediging.
HET MATERIALISME.
IV.
Een ieder weet, hoe soms een kleine om
standigheid den meniscli van plan kan doen
[veranderen. Lag heit, gelijk de lezer uit
miijn vorig artikel heeft kunnen zien, oor
spronkelijk in mijne bedoeling, slechts met
één voorbeeld! aan te geven, hoe het Mar
[terialisme met zich zelf ln tegenspraak is,
we wezen er ni. op, dat het Materialis
me zijn eigen grondstelling, dat we alleen
idoor middel der zintuigen werkelijk ken-
pis kunnen opdoen, verloochend door on-
zichtbaren atomen aan te nemen we zijn
van plan veranderd en .willen gaarne ook
pog eens op andere tegenstrijdigheden wij
zen. Ben ik dan in eens toit de ontdekking
gekomen., dat de meeste lezers wei in staat
zijn zioh te verdiepen in wijsgeeriige be
spiegelingen? Neen, dat nliet. We handha
ven het in ons vorig artikel gezegde en
jwiiden daarom niet verder op 'de zaak in
gaan, Wijl we het juist vaak onze tegen
standers als een grief aanrekenen moeilijk
(te beoondeelen vraagstukken onder het
groote publiek! te brengen, terwijl men. toch
weet, dat de lagere school volstrekt niet
die verstandelijke ontwikkeling 'brengt.,
lioodig om diepzinnige wijsgeerige kwesties
tte bespreken of te beoordeelen-,
(Waarom we desondanks dan toch willen
ingaan op de den vorigen keer even aan
geroerde tegenstrijdigheid, welke het Ma
terialisme begaat door een „oneindig" aan-
ital atomen en „eeuwige" atomen tus-
echen haakjes, nooit met de zintuigen ge
constateerd aan te nemen? De oorzaak
daarvan is een mij toegezonden exemplaar
van „De Dageraad", het Godloochenaars-
prgaan, dat te Amsterdam verschijnt en
Waarin wij ons eerste artikel over het Ma
terialisme volledig zagen afgedrukt, terwijl
uit het „wordt vervolgd" waarschijnlijk
ibl'ijikt, d'at ook mijn volgende «artikelen
over hetzelfde onderwerp daarin zullen
worden opgenomen. Dies moeten we iets
vollediger zijn. In t usschen zullen, hoop ik,
mijn lezers van de Leidsche Courant hun
[beste beentje voorzetten, om te trachten
mijn verdere uiteenzetting Ie volgen.
De tegenstrijdigheid van het Materialis
me bleek dus allereerst daaruit, dat het
6tellingeni als onomst.ootelijke waarheden
opzet, die het volgens eigen grondbeginsel
moest verwijzen naar het rijk der droo-
men en fantasiën. De atomen, het, oneindig
aantal atomen en de eeuwigheid der ato
men zijn immers dingen voor 's menschen
zintuigen absoluut oncontroleerbaar. Niet
tegenstaande dat worden ze toch door het
[Materialisme gehandhaafd.
Men, noemt dit vlakweg tegenspraak in
ihet systeem zelf. Doch er is meer.
Laten wij het bestaan der atomen (het is
trouwens een wetenschappelijke hypothese,
maar daarop mag het Materialisme zicli
miel beroepen, dewijl het alleen zin'tuige-
llijk geconstateerde feiten mag aanvaarden
volgens eigen grondbeginsel) eens aanne
menMaar danstuiten we terstond op
een nieuwe tegenstrijdigheid. Het Materia
lisme beweert n.l. dat er een „oneindig"
aantal atomen bestaat. Welnu," die bewe
ring weerlegt zich zelf. Eeni aantal of ge
tal immers i,s steeds voor vermeerdering
vatbaar. Aan een getal kan men altijd iets
[toevoegen of bijtrekken. Het oneindige
[daarentegen sluit alle 'toevoeging uit. Men
(kan toch iets oneindigs niet oneindiger
maken. Daaruit volgt, derhalve dat de ver
binding van „oneindig" met „getal" in
strijd is met het gezonde denken. Zeker,
men: kan op schrift of in gesprek die twee
woorden wel naast elkander zetten, doch
dan vormen ze een even onzinnige uitdruk
king, als wanneer we zouden spreken van
een vierkanten cirkel. Maar gelijk d'at een
onmogelijkheid is, zoo is ook een „onein
dig getal" een onmogelijkheid, een inner
lijke tegenstrijdigheid.
Voor d'e gezonde rede derhalve kan ook
hierom h/et materialistisch systeem niet
gehandhaafd' worden.
Hoogstens zou het Materialisme kunnen
spreken van een „zeker" aantal atomen,
laat het dan het aantal atomen opvoeren
•tot een hoogte, dat we een niet uit te druk
ken getal krijgen.
Maar het Materialisme gaat in zijn te
genstrijdigheid nog verder.
Wanneer de Katholieke Apologeten uit
de. orde en doelmatigheid) in de ons om
ringende natuur hesluiten tot het bestaan
van een God, dan tracht men deze redenee-
ring te niet te doen met de niet-ter-zake-
zijnde opmerking en vraag: Waar komt die
God dan weer vandaan? En wanneer de
Christelijke wijsbegeerte dan verder, steu
nend op de nienschelijke rede, uit het wor
den en veranderen dor dingen met nood
zakelijkheid besluit tot een niet-geworden,
uit zich zelf bestaande, eeuwige, oneindige,
absoluut onafhankelijke Oorzaak, welke
wij God noemen (men vergelijke het arti
kel van 6 Maart j.k.) dan wordt die rede
neering in het belachelijke getrokken en
als onhoudbaar verworpen.
Maar wat doet het Materialisme? Het
begrijpt, evengoed als wij, dat er een niet-
geworden, uit zicb ze-lf bestaande oorzaak
zijn moet, anders valt het „wereldraadsel"
met geen mogelijkheid' te verklaren. Doch
tegelijkertijd dat het ons redelijk gecon
stateerd feit van het bestaan «eener uit
zie h-zelf-bestaand'e Oorzaak, n.l. God, ver
werpt als een ongerijmdheid', komt het
zelf aandragen metuit-zich-zelf-be-
staande atomen!
Op zich beschouwd, is deze wijze van
doen reeds sterk verdacht. We zouden
daar echter over heengaan, wanneer er
eepiig bewijs voor gegeven werd', doch we
weten, dat het uit-zlch-zelf-bestaan der
atomen een' materialistisch geloofspunt is,
hetwelk iedere materialist moet aanne
men ten spijt van het materialistnsch be
ginsel, dat slechts de door zintuigelij ke er
varing verworven kennis, ware en deugde
lijke kennis is. Daarom stippen wij deze
tegenstrijdigheid! even aan.
Wanneer wij nu verder de stelling der
Christelijke wijsbegeerte omtrent het nood
zakelijk bestaan van slechts één nit-zich-
zelf-bestaaiid'e oorzaak vergelijken met de
stelling van het Materialisme omtrent het
bestaan van een «aantal uit-zich-zelf-be-
staande atomen, dan blijkt juist de mate
rialistische opzet eenongerijmdhedd' te zijn,
een innerlijke tegenstrijdigheid.
Het gezonde «denken immers zegt ons,
dat iets wat uit zich zelf bestaat, of m. ai.
w. de reden van zijn besaan in zich zeiven
heeft, totaal onafhankelijk en onbeperkt
moet wezen.
Bijgevolg moeten ook de materialisti
sche, uit-zich-zelf-bestaande atomen ook
absoluut onafhankelijk en onbeperkt zijn.
Maar cl'aar is immers geen sprake van, zoo
gauw er meerdere uit-zich-zelf-bestaande
dingen in het geding worden gebracht. Dan
is er terstond afhankelijkheid en beperking
in die zoogenaamde absoluut onafhanke
lijke atomen, welke hierin bestaat, dat de
onafhankelijkheid! der atomen pnideriing
begrensd' en beperkt wordt en er dus geen
eigenlijke onafhankelijkheid is, maar wel
degelijk afhankelijkheid. Menziet, hoe
derhalve de leer van hiet M«aterialisme
over de atomen, die «uiit-zich-zelf bestaan
zouden, lijdt aan innerlijke tegenspraak
en daarom te verwerpen is voor 's men-
schen rede.
Uit deze moeilijkheid heeft het Materia
lisme zich trachten te redden, door te
spreken van een „oneindig" getal atomen,
maar ook d'at vermag niet de ongerijmdi-
heid van het stelsel weg te nemen, aange
zien een „oneindig getal" dezelfde onge
rijmdheid in zich besluit als een vierkante
cirkel.
De leer der Christelijke wijsbegeerte
daareentegen, due spreekt van één uit-zich-
zelf-bestaande Oorzaak, m. a. wi. van één
God, is volkomen «in overeenstemming met
's menschen gezond verstand.
In die leer n.l. vinden, we vooreerst het
uit-zich-zelf-bestaande, dat blijkbaar voor
de oplossing van luet „wereldraadsel" ook
door het Materialisme wordt geöischt,
maar ten tweede missen we daarin de te
genstrijdigheid' van het materialistisch
systeem, dat van meer dan één uit-zidh-
zelf-bestaande oorzaken: (de atomen/)
spreekt.
W. P. J. JANUS.
Delft. Kapelaan.
SPORT.
VOETBAL.
Overzicht.
Morgen trekken do verschillende vereeni-
gingen weer op om op het, groene velid in
een 'eerlijken, spor(,ieven kamp, elkaar te
bestrijden totdat eindelijk de lente al lang
en breed in 't lanid is die dan enpassant
den nieuwen kampioen van Nederland kan
begroeten.
Wie die eer te beurt zal vallen om Noord,
Oost- Zuid en West le verdedigen kunnen
we gissen, doch «niet voorspellen.
Zoo wordt voor het Noorden natuurlijk
Be-Quidk genöetmd. Go-Ahead zal in het
Oosten triompheeren en Maastricht ziet de
gewestelijke kampioenen reeds binnen hare
muren. Maar al zitten we hier den het hartje
van het Westelijke district, toch kan men
nog geen naam noemen. Zeker, H. B. S.,
Haarlem en BI. Wit zullen voorloopig wel
in ,,the running" blijven «doch ook Ajax,
V. O. C. en H. V. V. laten zich Lang niet
onbetuigd.
En al kregen de kampioens-illusies van
V.O.C. Zondag aan den Schieweg een ge-
voeligen klap, toch zien wij ze een eclatan
te overwinning in Doi«dt behalen.
Da Wassen aarsche Leeuw krijgt be
zoek van De Spartaan. En de ingewijden
weten wat Lief en leed daar immer worden
gesmoord door Üe onvergankelijke over
winningen in het hol waar de Kesslers
hun victorie vieren. Dat, de Spartaan «dan
ook met, leege (handen uit de Residentie
komt, staat bijna vast.
In A'dam zijn twee «plaatselijke ontmoe
tingen vastgesteld, n.l. V.V.A.Ajax en
BI. WitA.F.C. Dat Ajax zal winnen lijkt
ons wel zeker doch BI. Wiit kon wel eens
door „The Reds" geslagen worden, wan
neer Versluijs c.s. er zin in hebben.
Aan den Scholerweg komen Jan Vos
c.s. op bezoek. Elk bekende ziet al naar een
bewijs van de traditioneele wisselvallig
heid der roo'dbroeken. Nu morgen is de
kans er!
Ten slotte aanschouwt Spaagen Sparta
H.B.S. en Denis zal wel voor een over
winning zorgen.
L.F.C. eh A.S.C. trekken regp. naar
D. V. V. en, Delft. Beide laatste vereemi-
gingen hebben slechts een matig spelletje
zoodat alle vier de punten naar de Sleu
telstad mede kunnen.
U. «V. S. ontvangt Delfia, «die ook al niet
in de bovenste helft van die ranglijst slaat.
Blauw-witten, je hebt «nu de kans om te
toonen wie je bent!
Voor den L. V. B. komen nu ook eens
alle eerste-klassers in hot veld. A.S.C. II
D. L. V. is voor A. S. C. en Lugdunum
zal van de U. V. S. réserves weten te win
nen, terwijl op Beresteijn een spannende
wedstrijd wordt gespeeld tusschen L.F.C.
II en het eerste elftal van Ihet Pensionaat.
D.V.S., dat Zondag wel wat ongelukkig
van Beresle-ijn II verloor zal zich morgen
legen L.F.C. III weren. En weer zonder
succes?
Lugdunum IIU.V:S. III is voor de
kampioenen!
Voor de derde klasse lcomt A. S. C. III
tegen Lugdunum IIIB en A.V.V. I tegen
D. V. S. II. We geven hier de bezoe
kers de meeste kans.
Ook voor de Adspiranten-afdeeling ko
men alle elftaliep uit, zooals uit onder
staand program blijkt, zoOdat we een rij
kelijk groot programma vermelden. En als
dan (straks Lugdunum IIIC, A.S.C. IIIB,
U.V.S. IIIB. en D.L.V. II nog vragen om
toelating dan zitten we in Mei nog te pen
nen over wedstrijd en bal.
We&sfcrijdurooraimna voor Zondag.
NEDERLANDSCHE VOETBALBOND.
Ie K!ae®°-
D.F.C.—V.O.C. H. A. Tromp.
H.V.V.—Spartaan II. A Meerum-Terwogt.
W.A.—Ajax Mr. E. G. v. Bissellck.
Haarlem—U,V.V. J. J. F. v. Gessel.
Sparta— H.B.S. W. Eijmers Jr.
BI. Wit—A.F.C. M. Bos.
Overgangsklasse.
HermesD.V.S.R.F.C J. M. Coeland.
Quick—RC.H. J. Förster.
't Gooi—H.F.C. J. Hazen.
D.E.CW.F.C. J. Deerenberg.
Feijenoord—A.D.O. R. S. Zuiderveli
Stormvogels—S.V.V. S. Haikker.
3e Klasse D.
D.V.V —L.F.C. M. Dhont..
U.V.S.—Delfia H. E. H. Rayman.
Delft—A.S.C. A. Valken.
LEIDSCHE VOETBALBOND,
le Klasse.
A.S.C. II—D.L.V. I 2y2 u. W. C. v. Hoorn.
Lugdunum IU, V. S. II 2 uur.
J. G. A. Jansen Sr.
L. F. C. II—Beresteijn I 11 uur P. Blote.
Ce klasse.
D. V. S. I—L F. C. III 10 uur. P. Willems.
Lugdunum ?IU.V.S. II 12 uur.
3e Klasse.
A.S.C. III—Lugdunum IIIB 12 uur
Th. Plantfeber.
A.V.V. I—D V.S. II 11 u. J. v. d. Burg.
Adspirantenafdeeling.
L. F. C.aConcordia 12 uur. H. Heuzen.
A. V. V.—L. F. C.b 1 uur J. Ginjaar.
LugdunumU. V. S. 10 u. H. Rouruan.
GOUDSCME VOETBALBOND.
le Klasse.
Gouda: Olvrapia IIIWoerden Voo«ruLt I
W. F. de Jong.
Gouda: T. O. P. IIGouda II
C. W. Streef land.
Gouda: G. S. V. I—B. V. V. I
B. P. M. Wagner.
Alphen: Alphen II— ScBoorih. Sporfcl. II
H. J, J. Krone.
2e Klasse A.
Bodegraven: B, V. V. II—Olympia IV
J. Groene weg.
Zwammerdam: Z. V. V. I—Gouda III
D. Bauer.
2e Klasse B.
Schoonhoven: De Concordiaan I BI. Wiit I
M. Ponsioen.
Gouderak: Gouderak IVictoria I
H. A. de Wilde.
Moordrecht: M. V. V. I—T. O. P. III
J. Slobbe.
3e Klasse.
Gouda: G. S. V. IIIGouderak II 11 u.
P. Sanders
Gouda: Gouda IV—M. V. V. II 11 uur
A. J. Vermeulen.
De volgende vereenigingen en elftallen
werden alsnog and en G. V. B. ingedeeld:
Zevenhuizen le elftal' in «de 3e klasse. Z.V.V
Zwammerdam 2e elftal in de 3e klasse.
Victoria te Gouda le elftal in do ?e klasse
B. en het 2e elftal in de 3e
KORFBAL.
Overzicht.
Het cömpetitierad draait maar immer
voort en brengt ons morgen, mits mooi
weer het spel gunstig zij, weer een stap
verder naar het doei, wat 'we bereiken
willen.
Het Leidsche Fluks I krijgt bezoek van
Deetos, dat, de tweede plaats inneemt in
den competities! and, terwijl Fluks de vierde
beet houdt, 't Belooft een interessante
wedstrijd te zullen worden, waarbij onze
Leidsche korfballers zich krachtig zullen
moeten weren. Deetos beschikt over spe
lers van flinke «lengte en wanneer tact
hiertegenover geen flinke plaats inneemt is
een nederlaag onvermijdelijk. Ons Fluks
echter ziet er niet naar uit, om zich zoo
maar een, twee, drie te laten slaan,
daarom, wil Deetos een overwinning beha
len, ckin zal zij zich moeten «inspannen, te
meer wijl de Leiden aars het voordeel
van eigen terrein hebben, wat er morgen
wel eens niet al te ,'best zou 'kunnen uitzien.
Dit fn aanmerking genomen zou Fluks
zelfs wel met de overwinning kunnen gaan
strijken.
Wat het veld betreft, wij wezen er ter
loops reeds op, dit «laat hier jammer ge
noeg nog maar veel te wenschen over. Niet
alleen, Idat het dik met gras begroeid is,
doch vele kuilen én galen maken het onbe
speelbaar zeker voor hen, die er niet, aan
gewend zijn. Wij weten, dat onze clubs
reeds vele pogingen hebben aangewend om
hierin verbetering te brengen, doch zou
een krachtige actie, gesteund door den N.
K. B. bij hefc gemeentebestuur niet eenige
verbetering kunnen brengen? In andere
steden worden toch ook van gemeentewege
gelden gevoteerd voor den aanleg van
sportterreinen. Waarom dan hier niet? Of
zouden er eerst ongelukken moeten gebeu
ren, alvorens men de put gaat dempen?
Verder zien wij in ons programma D.
V. D. in A'dam uitkomen tegen D. T. V.
Veel behoeven wij om [rent deze ontmoe
ting niet te zeggen. Het zal D. T. V. niet
moeilijk vallen het verbrokkelde D. V. D.
te slaan.
In I B. komenh Velox en O. S. C. R. tegen
elkander in 't «veld, wat een vrijwel tegen
elkander opwegende partij zal te zien ge
ven.
Van vrijwel hetzelfde gehalte zal de
Haagsche ontmoeting wezen tusschen H.
S. V. en Rozenburg.
In C vermeldt het programma voor
Haarlem en ontmoeting tusschen Haar
lem en D. O. S. O., waarvan we wel een
overwinning aan eerstgenoemde durven
voorspellen.
In A'«d«am treffen we D. D. V. aan tegen
Hercules. Als D. D. V. weer zoo geluk
kig is als vorige week zal haar zeker de
overwinning voorbehouden zfijn
Ten slotte komen in Hlversum Excelsior
en Allen Weerbaar tegen elkander, welke
laatste zich «nu ongetwijfeld wel be [.er zal
weren dan vorigen Zondag.
In de tweede klasse ontvangt Leidsch
Vitesse II bezoek van II. S. V. II. Wij
weten 't niet zeker maar we voorspellen
onze stadgenooten, zeker geen overwinning.
Echter moge onze tweede twaalftal door
tact en vlugheid eeri mooie partij te zien
geven, dan zal de uitkomst toch niet zoo
verschillend zijn. Ook voor haar geldt wat
we hierboven voor haar ciubgenoolen in
de eerste klasse schreven bereffende eigen
terrein.
NEDERLANDSCHE KORFBALBOND.
«Wcdstrijdpregramma voor Zondag.
Westelijke afdeeling.
le klasse
A Leiden: FluksDeetos.
A'dam: D.T.V.D.V.D.
B R'dam: Velóx—O.S.C.R.
Den Haag: H.S.V.—Rozenburg.
fS Haarlem: Haarlem—D. O. S. O.
A'dam: D. D. V.Hercules.
Hilversum: Excelsior—Allen Weerbaar.
2e Klasse'
E Leiden: Vitesse (L.) IIH.S.V. II
Om don Zilveren Eiketak en den Zilveren
N. v. d. D.-bal.
Op 7 November zullen de eerste ronden
voor bovengenoemde seriewedstrijden een
aanvang nemen. Dé leiding hiervan be
rust bij den competitieledder L. D. Ver
sluijs.
De termijn voor inschrijving is bepaald
tot 20 October. Reeds hebben 15 twaalftal
len zich laten inschrijven.
Gemengde Berichten.
i— In de Raadsvergadering vaa
Loosduinen werd een schrijven behandeld van den
hoor L. J. Stedehouder, administrateur van het
Levensmiddelenbedrijf waarbij deze aanbiedt ora
aan do gemeente een som van f 130.000 te sckon*
kon, zijnde het nadeelige saldo, dat het levens*
middelenbedrijf in de jaren '18, '19 en '20 heeft
opgeleverd. De heer Stedehouder erkent in zijn
schrijven aan den Raad, dat hij zijn werkzaam*
heden niet altijd goed heeft kunnen doen.
Sommige leden van den Raad zijn van oor*
deel, dat, wijl een Raadscommissie de boeken in
orde heeft bevonden, het wel onmogelijk zal blij*
ken fraude te .bewijzen en willen de schenking
aanvaarden.
Andere leden meenen, dat er voor don heer
Stedehouder, wanneer deze volgens plicht en ge*
weten heeft gehandeld, geen enkele reden kan
bestaan een dergelijke schenking te doen.
De Raad besloot het aanbod van den ndmi*
nistrateur van het levensmiddelenbedrijf i.iot te
accepteeren.
Een ernstig ongeluk had
plaats iu de Kalfjeslaan te Nieuwer-Amstel. Een
dame die naast haar fiets stond werd in volle
vaart overreden door oen motorrijder. Zij bekwam
een gebroken been, benevens zwaar lichamelijk
letsel. Volgens ooggetuigen moet de motorrijder
onder invloed van sterken drank zijn geweest.
Togen dezen zekeren v. R. uit Amsterdam, is door
do politie proces-verbaal opgemaakt.
Donderdag waren te Schiedam
eenige jongens aan het voetballon op het opge*
spoten terrein aan den Vlaardingerdijk, toen een
bal op het nog natte deel geraakte; een jun^eu
liep den bal na, en zakte tot den hals in hot nog
niet voldoende vast geworden zand. Iemand in
de nabijheid hoorde het hulpgeroep, en wierp den
jongen den ketting van zijn hond toe, waarmede
hij verbinding kreeg, en mot zeer groote moeite
slaagde men er in don jongen uit het zand te
trekken, waarin hij anders zeker spoedig geheel
zou verdwenen zijn.
—Op het spoorwegemplacement
te Nijmegen is de rompier J. Sorée uit Venlo, die
aan den verkeerden kant uit de remmerkast stap
te, door den trein naar Groesbeok gegrepen en
onmiddellijk gedood. Het hoofd van den man,
vader van zos kinderen, word totaal verbrijzeld.
Bij de N. V Picus, houtfabriek
to Eindhoven, hebben een 100-tal arbeiders ont*
slag gekregen. Zulks tengevolge van 6lapto in
het bedrijf, in verband met het betrekken van be*
werkt hout tegen lager prijs uit Duitschland.
'Een vrouwtjo te Hoorenveen
deponeerde ten kantore van den ontvanger der
directe belastingen f 121 als verschuldigd aan bo*
laBting. Vreemd zag zo op, toen men slechts f 1.21
wildo accepteeron: blijkbaar had ze de in de*
zen zéér veel beteekenendo punt niet opgo*
merkt
Een „H andelsbla d",a bonné deelt
dit blad een kras staaltje va® woningwoelcer me*
de, waarvan zij slachtoffer zijn, die door don
nood gedwongen „gemeubileerd" moesten gaan
wonen.
Het bids door den abonnó bodoold, staat in
een der zijstraten van do "Weosperzijde en
bestaat uit een onderhuis en bovenhuis, boideu
door den kamervorhüurder van den eigenaar in
huur gcuomen. De prijzen, die do gemeubileerd
wonenden betalen, zijn als volgt: parterre (huis)
f 100 per maand, 1ste étage (1 achterkamer) f 35
per maand, 2de étago f 100 per maand (die bo»
woon ik), 3de étage (voorkamer en kleine kamer
bonevens keuken) f36.50 per maand, zolderhok
(zonder daglicht, dus een doodkist gelijk) f 5.50
per maand, totaio opbrengst f305 per maand E
3660 ((drie duizend zeshonderd zestig gulden) per
jaar.
De verhuurder bewoont mot zijn gezin het voor*
gedeelte d&r lete étago. Zijn jaarlijkscho huur bo*
draagt f 900, plus f 200 personcole belasting, to*
taal f 1100. Hij beurt dus van zijn gezamenlijke
huurders netto f 2560 en woont dan met zijn ge*
zin voor nihil.
Het meubilair bevindt zich in 7onclanigeni
toestand, dat de huurders moesten besluiten tot
gedeeltelijke vernieuwing van meubilair fbeddeu,
stoelen, enz.) en zij ook kleedjes en matjes moea*
ten koopen, daar de slaapkamers den kalen .vloer
te zien gaven.
FEUILLETON.
JAN MISERIE.
Naar P. LOUIS COLOMA S. J,
21)
De gevangene ontkende alle schuld, en
de .Pater had uit ondervinding geleerd,
d'at een boosdoener ook tegen clen bicht-
vad'er slechts met veel «moeite -bekennen
zal, wat hij tegenover den rechter voort
durend loochent. De praktijk had hem ge
teerd, dat zelfs na het vonnis van den, rech
ter, dat (och aan den gevangene alle hoop
ontneemt, deze voor de rechtbank van God,
ln den biechtstoel, dikwijls nog mefc de
zelfde zekerheid eni beslistheid liegt, als
voor de rechtbank der menschen, in de ver
wachting misschien, dat hij zich door die
leugens nog geloofwaardig maken zal.
Vooreerst bepaalde ziich de Pater daar-
den toegang tot die verdoolde ziel te
verkennen, en behield zich voor, om later
Jan Miserie aan te 6poren tot de biecht
®n tot berouw over zijn vermeende mis
daad.
ijDat is geen verloren ziel, sprak de
aler verheugd, toen hij de openhartigheid
vrijmoedigheid opmerkte, die zich open-
aarden uit alles, wat Jan hem zeide. ,,Hefc
s een onbewerkte en met onkruid be-
^eidg bodem, die «echter bij eene- goede
en zorgvuldige behandeling zeker rij ke
vruchten zal geven."
Het, duurde niet lang, of tusschen hen
lieerschto een onbegrensd vertrouwen.
Vader Paquito begon Jan te onderrichten
in den catechismus en de christelijke 2eer,
waarvan d«e ongelukkige niet het, minste
begrip had. En omdat, hij spoedig bemerkt
had, dat Jan, onder zedelijk opzicht ver
heven was boven de meeste menschen, die
in dat treurige huis bijeen waren, ver
anderde hij met hem de ruwe en krachtige
wijze van voorstelling, die hij, waar het
paste, gebruikte tegenover de andere ge
vangenen, en, sprak met. hem op eene veel
beschaafder ■wijze, die meer overeenkwam
«met zijne hoogere begaafdheid. Uit zijne
rijke ondervinding «wast hij, dat bij vele
zoogenaamd onbeschaafde menschen het
hart. ontwikkeld is iji plaats van «het ver
stand, en dat eene Aiirige welsprekendheid,
die ook werkt op het gevoel, den eenvoudi-
gen man uit het Zuiden meer medevoert
en overtuigt, dan koele redeneeringen, die
zii'ch (rechtstreeks en uitsluitend richten lot
«het versland.
„Pater Paco," zeide Jan Miserie op den
dag, waarop de doodstraf tegen' hem ge-
©ischt was, „nu «loopt, het op een eind. Het
eenige wat ik nog doen (kan, is mijn lot te
be we enen."
„Ween gerust, Jan, God zal uwe tranen
Lellen en, ze u hierboven ygrgelden."
Hierboven! Nu, IHj heeft mij hierboven
nog veel te vergelden, want bier beneden
heb ik waarlijk niets aan God te danken."
„Spreek zóó niet, Jan. Ondankbaarheid
tegenover de menschen is slecht, tnaar te
genover den Allerhoogste is het een gods
lastering! God is den mensch niets ver
schuldigd. Het leven dat Hij hem schenkt...
„Het, leven! 1-Ieb ik soms liet leven van
God verlangd of'gevraagd? Waarachtig, het
ware beter, dat Hij het mij nooit gegeven
had. Wat heb ik dan van het «leven geno
ten, dat ik Hem dankbaar zijn zou. Ais
een heel jong kind bezat ik reeds geen
moeder meer; van mijne jeugd af ben ik
door de- (menschen veracht, hoogstens be
klaagd geworden. En nu dank ik aan dien
goeden God de vier muren van deze gevan
genis en het schavot, dat reeds voor mij
opgeslagen wordt. En eindelijkeinde
lijk: men zal mij niet eens een troostend:
„God zij hem genadig" naroepen, want
wie bekommert zich om een sluipmoorde
naar?"
Heftig ging zijn borst op en siecfer, en bij
de laatste woorden slaakte hij een vreese-
lijken zucht, als het gebrul van een gewon
den leeuw. De ongelukkige bedekte zich
het gelaat -mefc beide handen, en, in een
mengeling van smart en toorn, van wan
hoop en machtelooze woede, Stamelde hij:
„Is dat soms rechtvaardig, Pater? Waar
blijft God nu? Zeg mij dat eens, als gij
kent."
„Zwijg Jan, en spreek niet op «die ma
nier. Het stof mag opstaan legen God,
die ons geschapen heeft! Waar God! is,
vraagt gij? Zoek Hem in de tranèn, die
in uwe oogen glinsterenZoek Hem in
het toeval neen, niet in het toeval, tnaar
in de gunstige beschikking dat ik u
hier gevonden Eveb, en aan uw gemoed ver
lichting, en aan uwe ziel rust en vrede
brengen kon."
„Dat is waar, pastoor. Gij zijt zeer goed
voor mij geweest, en het is voor mij een
groote troost, dat, gij mij eep, armen gevan-
■gen misdadiger zoo «liefdevol
„Neen, mijn zoon gij dwaalt. Niet ik be«n
goed, maar de leer is goed, die i'k volg, en
die «mij voorschrijft, zoo te handelen. Die
van wien gij spreekt, is God, die tot mij
z^ide: Ga in mijnen naam, zoek de gewon
de harten en gescheurde zielen op, en ge
nees die met den balsem van godsdienst;
zoek de verdoolde zielen, en voer .die naar
den Hemel «langs den weg «der vergiffenis,
die gij in mijnen naam vergeven kunt!
Jan, gij vertrouwt niet op God,, en gij ver
stout u, Hem onrechtvaardigheid en
wreedheid te verwijten, opdat gij zelf
daardoor onschuldiger en beter zoudt
schijnen. Houd op, «mijn zoon! Houd op!
Leer eerst eens begrijpen, wat God is, be
denk wat do mensch-is, en -dan moogl ge
God beschuldigen als gij kunt."
Met stralende oogen zag Jan Miserie op,
naar den grijzen priester, en zijn hart)
dronk de woord en zijner lippen. Die woor
den, deden zoo goed aan zijn arm, gewond
hart, en hij gevoelde, dat geheel- de moe
deloosheid, die over hem gekomen was,
langzamerhand begon te wijken. Paquito!
echter ging voort met nadruk en overtui
ging:
„Wanhoop nimmer, Jam, want, wan
hoop doodtGij durft rekenschap vra
gen van den allerhoogsten God, wiens el
lendige schiep selen wij rijn! Boven God is
niets. Hij is het begin en het einde vart
alles. Hef uwe oogen op, zie eens rondom
u. Overal bemerkt gij God'! De sterren fan
den hemel verkondigen rijnen naam. God!
predikt u de aarde, die u draagt/poi die x|
voedsel geeft God predikt u het water, dal!
uw dorst verkwikt. God predikt u de lucht,
die gij inademt. God predikt u het vuur,
dat uwe ledematen «koestert en hun lenig
heid bewaart. Hierboven tn, zijne heerlijk
heid: leeft Hij, ln wien geheel de schep
ping weergespiegeld wordt, even nauwkeu
rig, als een geslepen glas uw beeld terug
kaatst. En gij waagt het, van dat godde
lijk Wezen, het eenige Wezen eigenlijk
wat «leeft, bmdat alles wat bestaat leeft ip
en door hem; gij waagt l^t van God
grijpt ge wat dit, woord beteekemt? van
■God rekenschap te vragen? Gij! Eep
mensch!
