SPA A RB AM
Prijsverlaging
,fBELf5
Uit de Omgeving
AiAAI AAAIA A
DEPOSITO'S
SAFE-INRICHTING
rara
HASSELMAN PANDER - LEIDEN
Fruian
Geen Liefdewerk
Ifet paard wo.-dl even later lot staar ;e-
kra.-iit, maar.cuk do kar is onder liet.loo-
pc-n geheel in elkaar gezakt.
Paard, man en wagen, in enkele uren
tij«Js dood of vernield.
Is Liter geen sprake van de wrekende
G'Tochtigheid?-
De zigeuner moet prachtig begraven
zijn Bijgezet in eigten graf, dat door zijn
moeder was aangekocht. De woonwagen,
die tot huigvesting diende, is naar oud-
bijgeloof plechtig verbrand. En de goVen
van het marktleven deinen voort als im
mer/ hoewel iedter niet zekere verbazing
liet verloop der feiten ontvangen had.
Diep op den bodem van de zielen der
paavdenkoopers hadden zich de vragen
vermenigvuldigd; het onbegrepente, het, on
doorzichtige had hun vreemd aangedaan; er
wordt in hun kringen daarover gesproken.
En de vragen in de ziel ge\'en weerklank
op de gedachte: „Vergelding."
NOGROWIJK.
Tentoonstelling „Floralia".
Dinsdagmiddag 12 uur is de 'tentoonstel
ling geopend. De 'heer G. J. G. van Parijs
Die-hl de volgende "Openingsrede:
Bij afiwezigheid van den woonzit'ter, den
beer H. de Boer. heollt het bestuur van de
nfd. N'ooiv'wijk van de Mij. van Tuinbouw-
on Plantkunde mij -hlet vereercn'd verzoek,
gedaan, deze 2e tentoonstelling te openen,
waaraan ik gaarne voldoe.
Dames en Heercn,
Tn de eerste plaats heet ik u allen wel
kt m, die aan onzen oproep geüioor hebt ge
geven, om tegenwoordig te willen zijn, bij
d-ece opening van onze 2e tentoonstelling.
Ik geef u de verzekering', dat wij dit op
hoogen prijs stellen. In 't bijzonder dank
ik van harte, namens onze Vereeniging,
noot* hunne tegemvoobdighei i den ire er en
mevrouw Eve/rwijn, notaris Binnendijk,
Óm Oreer Dorsman, als voorz. van Vreetm-
d-e binge werk eer, de heeren Sanders en
IvMk'es als hoofden der 'school, de lie eren
dei' Gommisade Wjecherinlk, Botiterveel, Sioe-
lemjan, Admiraal, Van Beveren en Over-,
volde.
liet wj-rig- jaar beeft onze Vereeniging
voor de kinderen van Nooridiwijk eene
b!ioemeritentoons;eilling gehouden, die blijk
baar zulk een goed resultaat liee-flt gethad,
da!l m'en beste oi nogmaals een tentoon-
so.-ll'ing te houden. Het sc'hoone doel tocüi,
n.l. de liefd-e aan te wakkeren bij onze- kin
deren voor bloemen en planten, kan van
de zijde der Vereen, niet genoeg gewaar
deerd worden. Daarom verheugt het ons
tla-t wederom zooveel bloemen en planten
door Noordiwijkeche kinderen zijn ingezon
den. Vorig jaar was ik nog geen lid der
Vereen., zoodat ik niet kan beoordeelden of
t'o'.e tentoonstelling be-ter is clan de vorige,
wat betreft de inzendingen. Er zijn er on
der u die dat wel kunnen en ik hoqp van
ganscöier ha-rie. dat ea* vooruitgang valt
waar te nemen. Ik wil nog even van deze
V'laafcs die kiinderen van Noordlwijk, die
IieilJben ingezonden, onzen welgemeenlden
dank brengen. Er zullen er wel zijin, die
zich teleurgesteld, geiv.oe-len o/mkl-at zij geeii
eersten prijs hebben, maar iaat hun dit
tot troost zijn, dat niet een ieder een eer
sten prijs kan winnen. Laat u niet ontmoe
digen voor 'n volgenden keer. U kunt door
deze tentoonstelling leeren, hoe gij uave
planden moet behandelen. En zij, die prij
zen Lobben gewonnen, breng ik iT^mens
onze Vereen, hulde _yoor "hunne be-toon-de
zorg. Ik breng ook dunk. aan het bestuur
onzer Vereen, voor het nemen van het
initiatief om deze tentoonstelling te doen
houden cn ik hoop, dat zij op den inge
slagen weg -mogen voortgaan.
Onzen bijzonderen dank Verdient wel de
tentoonstellingscomimissre, die onidanks .zij
pas cle tentoonstelling in het Casino ach
ter den rug heeft, wed-er met frisschen
mpecl aan het wenk is gegaan. Ik bchOef u
niet te zeggen, dat als mannen aan het
werk zijn als GruMeanans, Wiechenink,
Soeiteman, Oosfiveen-, A/dmiraal, Broun en
Van Beveren, de zaïken spoedig vioor elkaar
staan, en al hebben de heeren veel werk
gehad met de aaaikleeding van de zaal, hun
eerste belooning kam reeds gisteren, toen
de kinderen met blijde gezichten, .vol ver
wachting, hun verschillende potjes brach
ten.
Mag ik den heeren 'dan ook dank zeggen
namens de kind'eren der beide N'oondwij-
Jeen, voor de hulp en aruoeite in deze.
Tevens breng ik da nik aan de 'heeren
jury lelden voor hun geidanen arbeid, en
hoop dat zij naar ieder genoegen gehan
deld 'heblberi; Nogmaals breng ik dank aan
allen, die de afd. NOorfdiwijlc der M. van
Tuiintobuiw- en Plantkunde steunen en be
veel onze vereeniging bij iedere ingezetene
aan. Het streven der veneen., om de kinde
ren van Noortiwijk nuttig en aangenaam
W-enk te lat dn d'oen, door heit verzorgen der
stekjes, die door onze vereen, zijn -uitge
reikt, moge voor de ou'ders een aansporing
zijn, onze vereen, te stteunen.
Onder b.-t uitspreken van de beste wen-
scJhen vc-or liet slagen der tentoonstelling
v eik la ar ik deze namens het bestuur voor
geopend, en verzoek ik de aanwezigen een
rondwandeling door de zaal te doen.
De Burgemeester Jhr. van Panhuvs, dite
verhinderd was om 12 uur aanwezig te zijn,
trad na het openingswoord binnen cn we rei
hartelijk verwelkomt door den waar-
nemenden Voorzitter.
Van de inzendingen door de kinderen
eene beschrijving te geven zou ons verslag
te' lang maken. Die er belang in stelt gaat
naar cle zaal van café Fortuin. De eigenaar
den heer Ramaker, komt zeker een woord
van lof toe voor cle welwillendheid aan de
tentoonstelling-commissie betoond. Zijne
medewerking zal zeker worden op prijs ge
steld. Voor alleer we den uilslag der jury
bekend maken, willen we even melding
maken van eenige inzendingen ter opluiste
ring ingezonden. Bij" het binnentreden van
de zaal valt ons oog al dadelijk op een
bloemenmand van reusachtige afmeting,
g'eheel gevuld met prachtige king of the
Autemu. Deze inzending doet de'firma J.
en C. Soeteman alle eer aan. Op iedere
tentoonstelling zien we deze nog jonge fir
ma prachtig werk leveren, geen wonder
dan ook, dat zij in korten tijd een goeden
naam venviterf. Ver-der zien we de helder
witte Gladiolus Imperator ingezonden coor
Joh. v. Konijnenburg. Alleen clie inzending
is een bezoek aan de tentoonstelling waard.
De inzendingen door Huize Offem, Calo-
rarha, kweekerij Grullemans en van de
hebreu Gebrs. v. d. Meer hebben er voor
gezorgd het geheel een smaakvol en aan
trekkelijk aanzien le geven. Wij raden dan
ook ieder aan een" kijkje te gaan nemen.
De volgende inzendingen werden door da
jury bekroond':
afdtteling Geraniums:
lste prijs Jo Lindhout no. 91; 2de prijs
Ab Zandbergen no. 70; 3e prijs Anna Lind
hout no. 92; 4e prijs Suze Rotteveel.
Afdeeling Fuchsia's:
le prijs Corrite Marijt nó. 89; 2e prijs Cor
Els (geest nö. 72: 3e prijs H. LindhWl ho.
92: 4e prijs A. Sanders np. ié.
Afdeeling Begonia's:
1» prijs Jo de Haas no. 50; 2e prijs
Marijtje Hoogeveen no. 33; 3e prijs To
Meijer no. 26; 4e prijs Cor Marijt no. 89.
Afdeeling- Tradcscansia's:
le prijs Cor v. Malssen nó. 99; 2e prijs
Nelly v. d. Meer no. 78; 3e prijs Jan Wie-
cherink no. 21; 4e prijs Joh. Lindhout no. 91
Afdeeling Agrathum:
le prijs Nelly Noteboom no. 39; 2e prijs
Henk Imtliorn no. 35.
Afdebling Peltatum:
le prijs Marijtje Hoogeveen no. 33; 2c
prijs M. S. Steenvoorden no. 64.
Afdeeling Bolbogonia's:
le prijs Jo Small no. 3-4; 2e prijs Coba
Lindhout no. 40.
Afdeeling Helialroop:
le prijs. Dina Zwitser nö. 54; 3c prijs Cor
Leenheer 110. 75.
Veldbouquetten:
le prijs To Meijer; 2e prijs Suze Rotte
veel; 3e prijs H. Waal.
Een eervolle vermelding voor Nelly do
Groot met plant Margriet 1919 en Anna
Lindhout met Oude Geranium.
Vrijdagavond 8 uur heeft de uitreiking
der prijzen plaats en ongetwijfeld zullen
de ouders blijken van belangstelling geven
door bij de prijsuitreiking tegenwoordig te
zijn.
,,St. Jeroen". Gisteren was 't de feestdag
van den H. Jeroen, eersten Pastoor van
Noordwijk, Patroonfeest voor de parochie.
De9 morgens om half acht werd dc plech
tige Hoogmis opgedragen door den Zcer-
Eerw. heer T. P. C. Sarter, pastoor, geassi
steerd door dc beide kapelaans der paro
chie. Om half drie trokken de parochianen
in groote getale op naar het martelveld,
waar een predicalie g'ehouden werd door
den ZeerEerw. Pater uit het klooster liet
Woerden. Een plechtig Lof besloot het
feest.
HOE ONZE ZALM GEVANGEN WORDT.
Op een mooicn Junidag, zoo wordt uit
Gorinohem aan 't „Vad." geschreven, zijn
we -met -het motorbootje van den heer
Schetéelaar Gorcum's haven uitgestoomd
en de rivier opgevaren om eens iels meer
van de zalmvangsjf te wellen te komen':
De Mer-wede, die bij Gorcum breeder is
dan op eenige arid ere plaats, werd druk
bevaren.
Na den oorlog vooral is het verkeer sterk
toegenomen
Links licht de bretede- polderdijk en
rechts ziet men lage groene weiden.
Na een lialf uurtje varen kwamen we
langs het doodsche stadje Woudrichem. De
hooge steenen vestingmuur en daarachter
de vierkante toren, deden me denken aan
de Midd'eleeuwen.
Juist toen ik uitkeek naar ridders in sta
len harnassen en met wuivende vederbos
sen, zag ik op het smalle strandje, onder
den wal een waterlieg tuig liggen, dat we
gens defect aan 't stuur eten noodlanding
gedaan had.
Na Woudrichem is het gras en nog eens
gras.
Alleen 'het slot Loevestein met z'n-mas
sieve torens bretekt cle eentonigheid. Hel,
-slot is mooi gelegen aaii liet water en Is
omringd door hooge* hoornen. Eindelijk zag
-ik in de verte hel veerhuis van Brake-.; een
klein dorpje, en nog een eindje verder cie
sleepboot met 't zahnvlot, 't dotel van den
tocht,
„Veel gevangen".
„Niks," is 't antwoord.
De motoiboot werd öp zij van 't vlot ge
stuurd en we zetten voet op 't, vlot. Dit vlot
isr van bijzonder maaksel, 't, Heet klepvlot.
En alléén bij Gorcum en Brakel wordt er
met zoo'n klepvlot gevisclit. De lengle is
ongeveer 30 meter 'en de breedte 5. Midden
door 't vlot loopt in de lengte een gang,
klep genaamd, met opslaande wanden. De
1 klep is 't best te vergelijken met een kip
peren. Aan den achterkant van 't vlot zijn
aan weerszijden van de klep twee houten
klossen aangebracht in den vorm van ga-
renklossen. Door die klossen Ioopen lange
ijzeren buizen. De onderkant van de klos
sen rust op de uiteinden van de opstaand1.?
wanden. De bovenkant van de buizen is
dool* schuin afloopende balken verbonden
met. liet midden van dte klep. De klep wordt
opgehouden door een stevige ketting.
Op zoo'n klepvlot zijn een kleine dertig
visschers werkzaam. Als de netten uitge
zet worden, wordt liet vlot langzaam
stroomaf gesleept, terwijl de zalm stroomop
zwemt.
Met een roeibootje wordt het- 500 meter
lange net uitgezet dat aan één kant van de
klep is vastgemaakt. Terwijl het. roeibootje
zich van het vlot verwijdert, loopt lang
zaam dé ketting af, waaraan de klep opge
houden wordt. Dc klep zakt tot ze den bo
dem raakt.
Ond-ertusschen hébben de visschers list
net, in een grooLen boog uitgezet. De plaats
waarover het ne|, wordt uitgezet, mag meer
dan de halve rivici breedte beslaan. Nooit
wordt er gevisclit lusschen bakens en
oever, omdat de zalm altijd de vaargeul
volgt.
De kunst is nu, het het in een grooten
cirkel le krijgen.
Dc zalm ziet. dit no(. op etenigen afstand
en zwemt langzaam achteruil, met het net
mee (de sleepboot gaat langzaam -stroomaf,
terwijl die zalm stroomop komt). Doordat
de zalm diep zwemt, ongeveer een halven
meter boven den bodem, moet 't net wel 8
meter breted zijn.
Terwijl de zalm langzaam achteruit
zwemt, keeren -de visschers met een lijn
naar het vlot terug en wordt het. net ach
ter den zalm dichtgetrokken. Op het vlot
staan de visschers klaar met stevige linnen
ritemeri, die over den éénen schouder en
onder den tegenover,gcstolden arm -gedra
gen worden. 't Zijn" banden zooals de "scheep
jagers ze wel gébruiken, alleen met dit ver
schil, dat de einden aan elkaar sluiLten en
er een stevige ijzeren haak aanzit.
Zoodra het roeibootje terug is, wordt er
gehaald. De visschers slaan klaar in een
lange rij. 't Net wordt door de klep, aan
den tegenovergestelden kant, waar het nel,
vast zit, naar binnen getrokken. Iedere vis-
scher slaat zijn haak om den bovenrand
van 't net en trekt.
Telkens als iemand aan den voorkant
van 't vlot. komt, slaat hij zijn haak los en
gaat achter den laatste staan. Zoodoende
wordt er geregeld ge t rokken.
EVen voor het net geheel binnen is, kun
nen de visschers .al zeggen of er iets gevan
gen is of niet. Als 't borrelt zit er viscli in.
Dat borrelen is 't opgooien van blaasjes
door de visch.
Zoodra liet net binnen is,-wordt de klop
opgeheschen. De gevangen zalm. wordt op
geborgen in grootte bakken met stroom end
water en langzaam keert de sleepboot en
brengt 't vlot, weer een eind terug, om dan
zijn werk stroom afwaarts weer le begin-
nén. Den lieelen dag- wordt op dezelfde
plaats gevisclit.
't Uitzetten eli binnenhalen van het net
wordt een trek genoemd. Een trek duurt
ongeveer een uur. Bij troebel water wordt
geen-zalm gevangen, want de zalm ziet hel
net dan niet, zw'emf er ttegeti op,
en keert ijlings om en zwemt weg.
Onder de visschers waren al mannen
in de zeventig. Typische verweerde
pen! Den "heelten dag van ,'s ochtends
's avonds wordt gevischt en niet altfo
dc vangst de moeite waard.
Op den terugtocht deelde de lieer S<)
sclaar eenigte van de voornaamste oorzji
mee van den achteruitgang der zalm
scherij. Bij de wet van 1886 werd bepaj
dat er alleen van Zaterdageavonds zes
tot Zondagsavonds zes uur niet geyj
mocht' woiden. Hierdoor kregen üe
sclierijen meer landwaarts in een gi,
daling in 't- aantal gevangen zalmen,
nu lager gelegen visscherijen alle za!j
ophielden, omdat tijdens den vloed j](
vier met keemetten afgezet en daar?
aan den zalm dé doortocht belet werd,
wijl daarvoor bij 't Koninklijk Besluit
1871 bepaald was dat de zalmvisschti
dagelijks sluiten motesten van 's avonds
gen tot 's moigens drie uur, zoodat er
vrije doortocht voor zalm was.
Ook wordt op de benedenrivier vrij
de lieele rivier afgezet. Bij 't zalm van
keeren mag wel niet meer dan halve Ut.
te afgezet worden, maar twee visscbjjj
de Noord- 'en Zuid-Wal, dite onder één
heer staan, op dezelfde hoogte ongj
bozig zijn en ieder één helft van de r
afzet, komt er zoo goed als geen zalig®
In den laats ten tijd bracht ook de nn!
kuiLvrsschcrij grootte schade toe aan
zalm-visschers. De ankerkuil is ingericht
■de palingvangst en iedere andere vis
die daar inkomt wordt op slag gedooi
Op deze manier komen tal van Jo
zalmen om.
Dit zijn, volgens den heer Sclietsel
de voornaamste oorzaken, van den i
uilgang.
Ook vertelde hij nog, dat jaarlijks tk
geering f 25.0G0 uitgeeft voor het kwal
van jonge zalmen. De Ileidemaalschaj
besteedt hier f 12.000 van en laat de
kweekte zalm in de Geldorsche bekten
Desondanks is de achteruitgang
zalmvisscherij onrustbarend. Als mei
kent dat aan 't Kralingsche Veer bijl
lerdam aangevoerd werden in het j
1882 55.070 zalmen, in 1885 104.422 zalm
en na 1886 (dus na 't invoeren van- cl
kelijksehe sluitings Lijd) in '1887 84.5
men, in 1892 66'.165 zalmen en in 't ji
1917 slechts S.CCO zalmen, ,dan is dies
leiruilgangt wel Ihcel duidelijk! merkt;
Gelukkig dat de minister in een briefi
B. en W. te Gorinchem, een onderzoek
loofde inzake de zalmvisscherij.
Burgerlijke Stand.
LEIDEN.
17 Augustus.
Geboren: Hubertus Theodorus. z. t
P. J. van Amsterdam en M. v. d. Ven.
Adriana, d. van D. do Hoog cn II. i
Zanten. Angenieta Johanna, d. van-s
Serlie cn M. v. d. Berg. Jan Gerard
drik, van J. G. Boom cn G, C. v. d. Vo&
Maria Wilhelmina, d. van W. A. Roe
en M. E. G. Sterrenburg. Ali-da Will
m-itna, ij-- van C. II. Puitenaar cn C.
Schouten. Antbonie, z. van J. J. Spieit
burg en E. Walraven. Cornelia .Hon?
ka, d. -van P. A. Brugman en C. 11. 't Hoi
Jacoba Johanna, d. van J. 'D. de Gr.
en J. J. de Graaf.
Ondertrouwd: II. P. Verschn;
jm. 23 j. en M. J. Iloogeveen jd. 22 j.
van Vu uren jm. 22 j. en CBoer jd. 2!
Bijkantoor LEIDEN, RAPENBURG 37-39
Rentevergoeding nader overeen te komen
TE VERKIEZEN öOVEN ALLES
flEWtUftiUS HAVERMOUT
Uitmuntend door
srnaaken arö?iia
Verech f^sFabriceet-d uib
de Nederlandsche fabriek
direct op fcafel vas .,den
verbr-üil'.Sr,
EEN AAMGFNAME
AFV/liSSEUNS biedh
MrecuRiUS-OAGINE
(GORTMOUT)
tenpreparaat van prima igort
PR05EEREN S5BEGEERENÜ
Gefabriceerd door de Kon: Peller,*
.f1ERC,JKlU5"ïtGebr:li\AN.WORM£RVEER
VRAAGT UWEN WINKELIER.
BREESTRAAT 146 - TELEFOON 662 - BOTERMARKT 21/22
COMPLETE MEUB9LEERINGEN. 1851
SLAAPKAMERS STUDEERKAMERS.
CLUBFAUTEUILS.
VELOURS-, PLUCHETTE- EN LAKEN OVERGORDIJNEN.
AXM1NSTER TAPIJTEN.
GROOTE KEUZE. LAGE PR3.J2EN.
—"i'ï'ii'-'.f, i'
.vV-^TirU'-" r;.- i
^4
bs
Van heden af is
I
bij eiken winkelier tot onderstaande
prijzen verkrijgbaar:
ƒ2.59 per kilo
1.35 pond
0.75 half pond
0.32 ons
Uilsluitend verpakt in blikken bu
van de Stichting
SP&ARFOMDS VOOR BODEMCULTU
RENTE 4.20
Hoofdkantoor: Oude Singe! 58.
Telephoon 408.
124 Correspondentschappen in Nederland,
■ïe WARIttONQ: de Heer ©bb de dwaler.
VRAAGT
thans 16 cenis per half ons.
TABAKSFABRIEK J. GRUN0, GR0FUNGEN
Tegen fabrieksprijzen te bekomen bij de
Heeren Grossiers ALB. 1. P. DE LA RIE,
Boommarkt, Leiden.
JS
Kaiho!ieS<en van Lsideti
en Omstreken!
Werpt toch voorat niets weg.
Zend s.v.p. booJseliappcn voor bet afhalen van rapier,
Boeken, enz. aan het LIEFDEWERK „OUD-PAPIER"' L
Zila-Veroeniging, Noordeinde.
Tater BOL'TERS, Past, Harte- C. IIACKE, Hoogewoerd'
brjg. C. W. BINDENHOF,
T. D^RGERS, Morschrvcg 44. Rijn 8.
P. COLLA, Mare. W, J. MAAS, Doezastra'1
En voor de omliggeude plaateen bij de H.H, Correspond*'
Voor het niet tijdig afhalen vervoege men zich tol
Heer W. J. MAAS, Doczastraat 22a.