s, z,
Jaco
Lit bind verschijnt eiken dag, ïiitgez. Zon- en Feoatd.
ItcAbouncmeiitsprijs Ledrangt, l.j, vooruitbetaling,
vol-Leiden l'J ct. p. *«k, f2.0O p. kwartaal; in,
agenten 20 ct. p. weck, f2.00 p. kvvartMj.Sra.ico
t, post 95 p. kwartaal Het GtillustrecrdZomlngs.
tiid it voor de Abonnv'a verkrijgbaar tegen betaling
kan CO cl p.kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers 6 cl„ metGeülustreerd Zondageblad 10 cent
11e Jaargang. V/OENSDAG 28 JULI 1920.
Bureau: RAPENBURG 10 LEIDEN. Pnterc. Telefoon
935.
fJo. 3282
Postbus 11
De advertentieprijs bedraagt op Zaterdag 35 cent
per regel, overige dagen 8U cent. Voor ingezonden
mededeelingen wordt het dubbele van bet tarief be
rekend.
Kleine Advertentiën, van ten hoogste 30 woorden
waarin .betrekkingen worden aangeboden of gevraagd
huur en veihuur, koop en verkoop fl. 'sZaterdags
overige dagen f0.75.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
buitenland.
lorn
Co
nget
•bel
hst voornaamste nieuws.
Ecu nieuwe eren tie te Londen zal het
(vraagstuk van Oost-Europa behandelen.
Een belangwekkende rede van minister
feimons in den Rijksdag.
De krijgsverrichtingen aan het Poolsch©
n jjjront duren voort,
du
Vredesonderhandelingen.
Een ïtaliaenschGrieksch geschiL
e Temps" wijst op een geschil, dat ge-
fcrezen is tusschen Italië en Griekenland
[inzake- den Dodecanesos.
Met verdrag met Turkije, dat Donder
dag geteekend zal worden, kent aan Ita-
ma iië de 12 eilanden toe, welkte den Dodeca-
jac jqêsos vormen.
Nu was er echter in Juli 1919 een over
men êenkomst tusschen Griekenland en Italië
in :tot stand gebracht, waarin bepaald werd,
lat Italië aan Griekenland den Dodec-ane-
gent bos zou afstaan in ruil van het Meander-
ssenl flal. Italië maakte verder voorbehoud ten
opzichte van het eiland Rhodes. Dit eiland
■yi eou gedurende een tijdperk van ten hoog-
1 tsto 5 jaar onder Italiaansch bestuur fco-
«nen. Er zou daarna, voor het geval Enge-
land Cyprus .aan Griekenland zou afstaan,
pin (een volksstemming gehouden worden,
Bij gelegenheid van de bijeenkomsten
van den oppersten raad te Londen ver-
klaarde Ve-nizelos, dat dit artikel van het
rfurksch" verdrag voor Griekenland onuit-
voerbaar was. Scialoya merkte
liet dan voldoende zou zijn, tegelijk met
üiet verdrag van Turkije "een protocol te
■kenen, waarin Italië zijn rechten op
n Dodecanesos aan Griken-land over-
Ji'iagt.
jjjj De Italiaansche regeering_ verklaart
thans,.naar de Temps" meldt* dat Italië
Klein-Azië niet alle voordteelén
kreeg, die het verwachtte.
Indien Italië zou weigeren de conventie
van Juli 1919 na le komen, 'zou mogelijk
M <Gi iekenland weigeren het verdrag met
fTuikijte te onderteekenen.
ruik De geallieerden zijn hiervan in kennis
gesteld.
Duitschland.
)5»l j
Vexhooging broodrantsoen.
Het broodrantsoen in Duiksclit-aiid z-al
korden verhoogd tot 4 pond per week
4 1/2 pond voor die mijnwerkers). Ook de
.wianteit zal worden verbeterd.
Do margarine-disitributie elnidiigt op 1
Augustus.
Een redo van Simons.
In een rede j.-n den Rijksdag van minister
Simons werd de Fransehe. minister van
miterilandsdie zaken Millerand de ov er-
Minnaar van Spa genoemd op grond van
tiet feit, dat hij zich 'la-et recht, heeft, ver
en om Duitsoh gebied binnen te ruk-
Minister Simons deelde voorts mede, dat
Beieren vasthoudt aari de grondwet en
keen gezant te Parijs zal benoemen.
H Voor Rusland hief hij een loflied aan,
jben hij o. m. zeide:
De sovjetregeering is door ons erkend op
1 (het oogcnblik dat wij met haar gingen on-
|i<derhandelen te Brest-Lit-ofsk. De enkemidng
jas nooit vervallen. Wij hebben echter - in
«onze betrekkingen wel 'allerlei wederwaar-
7<digheden beleefd.' Toen graaf Mirbach te
sk-ou vermoord werd en de sovjettregee-
ping niet in staat n as ons den moordenaar
iiit te leveren, hebben wij de diplomatieke
betrekkingen afgebroken. Sindsdien zijn er
Jgeen officieele betrekkingen meer geweest
Duitschland"en Rusland.
I Wij hebben echter tegenover Rusland
igi riet gehandeld zooals men te Parijs tegen-
;j lover ons heeft gehandeld. Ik ben niet zoo
i (bezorgd over den toestand in het Oosten
als wellicht velen van u. Ik geloof niet, dat
"de sovjet-republiek er belang bij zou heb-
^(ji Jben om moordende en brandende horden
Rover Duitedhland te zenden. Hulp op eeo-
gebied, dat is het vooral, dat Rus-
Band nu noodig heeft. Het al te ver door-
Ti gedreven plan der radeninrichting heeft
«vele economische krachten laten verloren
welke noodig <zijn voor den herop-
Ik behoor niet tot diegenen, welke in
ll(it Rusland van heden slechts een chaos
I zien. Er is daar zeer veel opbouwend werk
geleverd waar wij een voorbeeld aan zou
den kunnen nemen (hoort! hoort! en zeer
juist., op de (banken- der onafhank el ijlken).
Onafhankelijke mannen, die goed op de
[hoogte zijn, hebben mij de" bewijzen daar-
fvan gegeven. Ik ben bereid u het desbetref-
ifend-e materiaal voor te leggen. Wanneer
M wist, hoe daar in Rusland een program-
Dia van eenheid en paralelle werking der
verschillende krachten, die zoo dikwijls
[f -^eKen ekaar inwerken, is uitgevoerd, dan
zult gij eerbied krijgen voor de energie en
Ie -kennis der met dit werk belaste spe
cialisten.
Engeland.
Een nieuwe conferentie te Londen.
Dg eerste ministers van'Engeland en
Frankrijk hebben gisteren te Boulogne een
Ibijeenkiomst gehouden om te beraadslagen
pver de nieuwe conferentie, welke waar-
III Bellijn.']ijk tusschen de Geallieerden en
i j&ovjet-Rusand zal worden gehouden.
De eene conferentie volgt dus op de an-
er maar weinig resultaten zijn hiervan
rkbaar, tenzij dan het vredesverdrag
IVau DuitscljlajnL
\b'
i
Het krachtig optreden der Russische
bolsjewiki,.-de mislukking van -clen Pool-
schen weerstand .en de nederlaag in deze
der geallieerden, hebben de vraagstukken
van Oost-Europa weer te berde gebracht.
Deze quaestics -tot een bevredigende oplos
sing te brengen is geenszins gemakkelijk.
De geheimzinnige, wankele politiek der
Geallieerden ten opzichte van de landen
in Oost-Europa zal nu tof, klaarheid moe
ten komen. Zij zullen thans ronduit hun
meening hieromtrent kenbaar moeten ma
ken en het staat te bezien of dit den vrede
in het Oosten, waaraan toch ook daar wel
(behoefte zal wezen, zal kunnen brengen.
Een van de eerste voorafgaande bespre
kingen is wel die betreffende de erkenning
der Sovjet-regeering. want om met Rusland
ite kunnen onderhandelen zal men het
Sovjet-bewind moeten erkennen. En hier
toe is men nog niet eonstemmdg bereid.
Engeland schijnt door het wapenstilstand-s-
voorstel der Polen aan Moskou zijn bezwa
ren te hebben weggeruimd, terwijl ook
Italië -de Sovjet-regeering heeft erkend.
Frankrijk' echter wil haar niet erkennen,
zoodat dit een groote moeilijkheid vormt.
Van Russische zijde gevoelt nicn blijk
baar veel voor hervatting der handelsbe
trekkingen, maar voor -deelneming aan de
conferentie is als voorwaarde gesteld de
oveigave van Wrangel met al zijn oorlogs
uitrustingen in het Oosten. Dit- is voor En
geland een zeker niet gemakkelijke kwes
tie, naar de oplossing waarvan wij belang-'
stellend uitzien.
Of Duitschland ter conferentie uitgenoo-
digd zal worden -is nog een -open waag,
maar wij meen,en dat het daarbij toch niet
gemist zal kunnen worden.
Tsjecho-Slowakije.
Eeirk en Staat.
Volgens de „Vocernik" heeft de Kamer
commissie met alle stemmen der Tsjechen
en Duitschers tegen die der katholieken,
•national en en een zeker aantal socialisten
het wetsvoorstel op de'scheiding van Kerk
en Staat aangenomen. Het is dus~waar-
tsöhijnilijk, dat -de voltallige vergadering der
Ivamer in beginsel haar goedkeuring aan
het voorstel hecht, ofschoon de Tsjeoho-
Slowakiscbe liberale elementen elke radi
cale oplossing verwei pen.
Polen
DE RUSSISCH—POOLSGHE OORLOG.
De ikr ij g <s verrichtingen
duren voort.
Het Poolsche stafbericht van gisteren
luidt als "volgt:
Aan iirtt Zuidelijke front werden krachti
ge bolsjewistische aanvallen afgeslagen;
het front langs de rivieren Zbrucz en Styr
is vast in .onze handen. Bij Doébno heeft de
strijd met de vijandelijke ruiterij een voor
ons gunstig-m 'loop genomen. Ten Westen
van Slenin 'zijn heftige gevechten,in ons
voordeel beslist. Een poging van dc.-n vij
and, om de Memel ten Oosten van Grodno
over te steken, mislukte.
Door een gelukkige -operatie zijn wij weer
in het bezit gekomen van de vestingen bij
Grodno op den inker Memeloever,
Een ander stafbericht luidt:
De vijandelijke af deelingen, oprukkende
langs den straatweg Grodno-Bielostok, heb
ben Sokolka veroverd. Bij deze plaats heb
ben onze. afdeelingen zware aanvallen te
verduren. Aan de spoorlijn Wolkowy.sk-
Terenoka hebben de -sovjettroepen liet
station 'Sw-islotsj veroverd.
In het Zuiden hebben onze afdeelingen
Brody moeten opgeven. Aan de Dn jester
hebben de bolsjewiki bij Iwanje-Buste, in
den sector van het Oekrajiensche leger, den
overgang over de Zbrucz geforceerd. Li-
biankc en Tsjarna-Kartsjinia zijn in Russi
sche handen. De strijd duurt voort.
Het Oekrajiensch persbureau meldt, dat
de Russische legers weer over de Zbrucz
zijn teruggeworpen.
Maandagmiddag om drie uur heeft de
burgerlijke bevolking Bielostok ontruimd.
De bevolking bedraagt in -gewone tijden on
geveer 80,000 -zielen. Daarvan zijn er nu
50,000 vertrokken. Bielostok ligt ongeveer
180 K.M. van Warschau.
Rusland.
Zullen de bolsjewiki de Russische staats
schuld erkennen?
In verband met 'het bericht omtrent het
besluit der Engel scha regeering om de le
den der Russische handelsdelegatie nu
de Sovjet-regeering bereid is een wapen
stilstand met Polen te sluiten tot -Enge
lland toe te laten, hetwelk dus duidt op een
voortzetting der onderhandelingen met de
Kr-assin-missie, zijn' de opmerkingen van
den Londensehen correspondent van het
„Petit Journal" over de meening die men
in Enge"land-aangaande de hervatting der
handelsbetrekkingen met Sovjet-Rusland
is toegedaan, van belang, merkt de
„Tel." op.
De vraagstukken van politiek en aard en
die van economischen aard, zegt-, hij, han
gen bij deze kwestie ten nauwste samen;
verscheidene Britsclie persoonlijkheden re
deneeren daarom als volgt:
De wensch of de behoefte, die de
Sovjets hebben om met de geallieerden de
handelsbetrekkingen te hervatten, is zoo
groot, zoo stellig, dat 't belachelijk zou zijn
van deze omstandigheden geèn voordeel
to trekken, door de regeling te verkrijgen
van vraagstukken van politieleen aard, die
vroeg of laat een onderwerp van bespre
king dienen uit te maken.
Dit verklaart waarom niemand er zich
over heeft verwonderd dat Lloyd George
met Krassin over zeer scherp omlijnde pun
ten politieke besprekingen heeft aangevan
gen. en velen keurden dit goed. Daarom
had men veel verwachting van de houding
door de F.ngelsche reaaariaq in de Poolsch-
Russische kwestie aangenomen. Volgens
inlichtingen, welke men in officieele krin
gen bezit, geeft men zich er rekenschap
van, dat er onder de leiders der Sovjets een
conflict bestaat, waaraan juist de dubbele
kwestie van den wapenstilstand verbonden
aan de hervatting der handelsbetrekkingen
ten grondslag zou liggen. Trotzky zou na
melijk voorstander zijn van een voortzet
ting van den opmarsch naar Warschau,
terwijl Lenin voel groof/ere voordeelen zou
zien in 't sluiten van den wapenstilstand
met Polen, in ruil -waarvoor de handelsbe
trekkingen zullen worden hervat, terwijl
de te sluiten overeenkomst zich ook nog tot
andere kwesties zóu kunnen uitstrekken,
waaronder die van de Russische staats
schuld.
De correspondent zegt. bji zijn gesprekken
met vooraanstaande Enge'schen, getroffen
te zijn door het feit, dat allen er van over
tuigd'zijn, dat. de bolsjewiki ten slotte over
dc schuld van het oude Russische bewind
zullen praten. Het schijnt hem zelfs toe dat
de Brl'tsche regeering dezelfde overtuiging
bezit, wanneer men afgaat op liet feit, dat
zij een bureau lieeft ingesteld dat belast is
met hej. registreeren van alle vorderingen,
welke Britsche onderdanen op Rusland
hebben.
De drie groote groepen van deze vorde
ringen zijn: le. Die, welke voortspruiten uit
het bezit van stukken ert coupons van de
Russische rente-papieren. 2e. Die, voort
spruitende uit de confiscatie van particu
liere ondernemingen of maatschappijen. 3e.
Vorderingen voor persoonlijk bewezen en
niet betaalde diensten.
De belangstelling die de regeering in het
vaststellen van de Russische debet-reke
ning toont, bewijst dat alle hoop, om door
de bolsjewiki de buitenlandsche schuld te
zien erkennen, nog niet verloren is.
Toch moet men zich niet aJ te veel il
lusies hieromtrent maken, want men is er
te Londen wel degelijk van overtuigd, dat
de bolsjewiki nooit het totaal der Russische
schuld zullen erkennen. Men is van mee
ning, dat men het Rusland der Sovjets als
een bankroetier zal moeten behandelen en
trachten het best .mogelijke dividend der
schuld te krijgen. In den toestand, waarin
Rusland zich thans bevindt zou, indien de
volledige erkenning van zijn buitcnlland-
sche schuld en de betaling der achterstal
lige coupons zou worden gevraagd-, alle
hoop op herleving der Russische nijverheid
moeten worden opgegeven,- en het is meer
waard, zegt men. om van het failliete Rus
land een dividend los te "krijgen, dan in het
geheel niets.
Japan.
De BïTkado ziok.
De Mikado lijdt aan suikerziekte.. Er
hebben zich complicaties voorgedaan. Van
morgen af zullen bulletins betreffende den
gezondheidstoestand worden uitgegeven.
Buitenlandsche Berichten.
Een rechter gelyncht.
William Bennet jr., voormalig rechter
aan het strafgerechtshof van Fayette Coun
try, werd doo: bet gepeupel aldaar uit de
gevangenis gehaald en gelyncht. Hij was
tot levenslange gevangenisstraf veroor
deeld wegens moord op -zijn vrouw, welke
misdaad hij voor d'e rechtbank liad bekend
OntzoHonde brand tc Bombay.
De lakenmarkt te Bombay, 'bestaande uit
2000 Hindoesche winkels, en de belang
rijkste v-an Britlsoh Indie is, is Vrijdag ge
heel in de vlammen opgegaan. De schade'
wordt geschat op 5 milli'oen pond sterling.
BINNENLAND.
HET VOORNAAMSTE NIEUWS.
Het R. K. Centraal Bureau voor Opvoe
ding en Onderwijs. (Over liet doel dezer in
richting leze men onder de rubriek „Bin
nenland".)
De groei onzer R. k. Vakbeweging. Het
Sanatorium „Berg en Bosch" te Apeldoorn.
De Hooge Raad van Arbeid beeft over
alle wetsontwerpen, die bij hem aanhangig
zijn, advies uitgebracht.
De broodkaarten wordon definitief afge
schaft; de minister aanvaardt het Amster-
daonsche controle-systeem.
Uitvoer van vroege aardappelen.
De Nederladsche Uitvoer Maatschappij
brengt ter kennis van belanghebbenden
dat zij weder concenten kan endossecren
voor den uitvoer 'eener beperkte hoeveel
heid vroege aardappelen gedurende rle
week van 2 tot en met. 8 Augustus e.k.
Consentaanvragen cn de daarmee ver
band houdende stortingen en waarborgen
moeten uiterlijk Donderdag 29 Juli e.k. des
namiddags 4 uur ten kantore van voor
noemde Maatschappij zijn ontvangen.
Uitvoer van jonge hanen.
Met ingang van 1 Augustus 1920 is tot
nadere aankondiging dispensatie verleend
van het verbod van uitvoer van'jonge ha
nen in geslachten staat, alléén voor zoo
ver betreft jonge hanen, broed 1920, .waar
van kop, poolen en sporen niet zijn ver
wijderd. (Corr. Bur).
Cisdietverleeniiig aan kweekers.
Blijkens de Memorie van Antwoord
(Eerste Kamer) in zake het ontwerp van
w^et tot wijziging en verhooging van liet
zevende hoofdsuk B der Staatsbegrooting
voor 1930 kan de Regeering niet toege
ven, dat zij zich, bij de behandeling van
dit wetsontwerp, aan overhaasting zou
hebben schuldig gemaakt.
De Regeering erkent ten volle, dat bij
de hierbédoelde credieverlöeningi met
groote omzidhtigheid ,zal te werk gegaan
moeten worden en dat de voorziening niet
zal mogen leiden tot 'het. kunstmatig op
de been houden van het bedrijf der boom-*
kweek'erij. De maatregel beoogt niet ver
der te gaan dan hen, wier bedrijf levens-
vatbaarheid zal blijken te bezitten, in
staat te stellen, aan de moeilijkheden van
tijdelijken aard,weilkte de buitengewone
omstandigheden in het leven hebben ge
roepen, het .hoofd te bieden.
De Regc'ej ing is van oordeel, dat het be
drijf geenszins ten doode is opgeschreven.
De belanghebbenden zijn krachtig werk
zaam om in andere landen afzetgebied
voor hun producten te vinden. Met name
geldt dit voor Zweden, Noorwegen, Dene
marken en Finland, voor Canada, Zwit
serland en Grool-Britannië en Ierland.
Wat de Ver. Staten betreft, heeft de
Regeering niet nagelaten het noodige te
verrichten, om te trachen, de opheffing
van Tiet invoerverbod voor Nederlandsche
planten to verkrijgen. Zij m'eent te mogen
vertrouwen, dat dit streven met goeden
uitslag zal bekroond worden. Omtrent
het herstel van den handel met Duitsch
land worden eveneens gunstige verwach
tingen gekoesterd, terwijl eindelijk, vol
gens door de R'egeering ontvangen be
richten, het verbod van invoer in Fran
krijk is opgeheven.
Met betrekking tot de vraag of er ter
men beslaan, de regeling uit te strekken
tot tuinders, merkt de Minister van -Fi
nanciën op, dat liet'geenszins in de bedoe
ling ligt om de speculanten in inmaak te
helpen. De steun zal beperkt blijven tot die
bedrijven, welke een reëel karakter dra5
g'en en blijkens een in elk geval in te stel
len nauwkeurig onderzoek levensvatbaar
heid bezitten, zoodat op goeden grond mag
verwacht worden, dat het bedrijf, met aan
passing aan de gewijzigde omstandighe
den, in stand zal gehouden kunnen wor
den.
Da broodkaarten verdwijnen.
Volgens „Het V^k" }iad Maandag-te Den
Haag een 'bijeenkomst plaats van vertegen
woordigers vam de gemeentebesturen va.n
eeni'ge groote steden en enkele plattelands
gemeenten, die door den minister vaai
Landbouw daartoe waren uitge-noodigd. De
minister wilde het oordeel der verschillen
de besturen vernemen omtrent een scher
per controle op het bruinbroodverbruik en
gaf het voornemen te kennen om naast de
bruinbroodkaan'.en daartoe ook n'og 't Am-
sterdamsclie controlestelsel in de bakke
rijen toe te passen.
De minister verklaarde bereid te «zijn, het
Amsterdamsche stelsel (zonder broodkaar
ten dus, maar met het controle-systeem,
®ooals dat thans te Amsterdam wordt toe
gepast) in. te voeren.
Prof. Slotemaker de Bruine.
Naar wij vernemen, zal professor Slote
maker de Bi-uine, wiens voornemen het is
binnenkort ontslag als hoogleeraar te ne
men, zich te Rotterdam metterwoon vesti
gen. Behalve hoofdredacteur va.n „De Ne
derlander" wordt professor Slotemaker don
directeur van een op te richten christelijk,
bureau voor sociale adviezen te Rotterdam.
Industrie-onderwijs voor meisjes.
Het Tweede Kamerlid mevr. Groeneweg
heeft aan de.n minister vam Ouderwijs,
Kunsten en Wetenschappen gevi-aagd:
1. Is liet den Minisicr bekend, dat het be
vreemding heeft gewekt, dat in de commis
sie, welke de regeering vam'ad vies zal heb
ben te dienen im zake de al'gemecne maat
regelen van bestuur tot uitvoering van d'e
art. 29, 30, 32 en 38 der Nijverheidsonder-
wijswet en de programma's, bedoeld in het
eerste lid van art. 47 dier wet, en die dien
aangaande uitgewerkte voorstellen zal heb
ben te doen, geen leden izijm benoemd, van
wie liet bekend is, da.t zij zich in het bij
zonder bemoeien met de belamgen-van het
industrieonderWijiS voor meisjes.
2. Is de Ministct niet van meening dat
het ontbreken van een vertegenwoordiging
van dit oudste e.n meest, omvangrijke on
derdeel van iliet nijverheidsonderwijs voor
meisjes een leemte is?
3. Is de Minister bereid, alsnog de com
missie aan te vullen met leden van nabij
bekend me; het industrieonderwijs cn met
het algemeen ontwikkelend onderwijs, dat
aan leerlingen van nijverheidsscholen voor
meisjes gegeven wordt?
De Hooge Raad van Arbeid.
De Hooge Jlaad van Arbeid heeft im zijn
Maandag ond»er voorzitterschap vam de.n
minister van Arbeid gehouden vergadering
zijm adv-iezen vastgesteld over allo out worp- 5
besluiten tot uiltvocring van de Arbeidswet
1919, waarover hij advdps 'had uit le bren
gen vóór deze wet, voor w al belt reft fabrie
ken of werkplaatsen, in werking -zal kun
nen treden.
Bij de behandeling van het Overgangsbe-
sluit sloncl d'e Baad langdurig stil bij do
vragen of voor de textiel- en metaalnijver
heid overgangsbepalingen moesten worden
opgenomen. Be meerderheid van den Baad.
waarin de drie groepen, waaruit' de Raad
is samengesteld (-werkgevers, werkmemer9
en wetenschappelijke leden) waren verte
genwoordigd, glooL zich aan bij de oenslem-
rriig door zijn commissie voor de textielnij
verheid uitgesproken meenimg, dalt aan do
textielindustrie gedurende een overgangs
tijd een 48-urige werkweek moest worden
toegestaan. Deze overgangstijd zou echter
niet langer dam voor 2 jaar behoeven te
worden vastgesteld. Ten aanzien van de
metaalnijverheid was daarentegen de
meerderheid van dem Raad van oordeel,
dait voor het verleenen van een overgangs
tijd geen aamleiding bestaat. De Baad hegft
in zijn advies uitvoerig de gronden uiteen
gezet, die voor de verschillende opvattim-
gen werden aangevoerd.
In dezelfde vergadering heeft de Raad
zijn adviezen vastgesteld omtrent een wets,
ontwerp tot wijziging van de - Steen'hou-
wersiwet, een wetsontwerp regelende da
vreedzame. Ibijlegg'ing vam arbeidsgeschil
len en een ontvverp-besluit houdende rege
ling der premiebetaling door middel van
dagzegels.
Aan het slót der vei-gadering izeide de
voorzitter, met vreugde te kunnen consta-
■teeren, dart. de bier en daar geuite bewerin
gen omtrent de trage werkwijze van den
Ilooigcn Raad van Arbeid^ na een practijk
van nog geen G maanden, geheel en al on
gegrond waren gebleken. Op dit oogenbtik
bad de Raad toch zijn adviezen uitgebracht
over nagenoeg alle wetsontwerpen en ont
werpen van algemeene maatregelen van
bestuur, die bij 't college aanhangig waren.
Er waren ruim 1000 afdrukken van de
oriltwerpen vam algemeene maatregelen vam
bestuur aan de organisaties van belangthelb-
benden toegezonden; ook waren in de com-
missies uit den Raad enkele organisatien.
gehoord en de talrijke naar aanleiding vam
die ontwerpen ingekomen adviezen bespro
ken.
Een groote en moeilijke arbeid was op
dergelijke wijze in uiterst korten tijd ver
richt. Met een woord van dank voor dezen
arbeid sloot de voorzitter de vergadering. -
HET BELANG DER VOLKSTELLING.
In ,,De Tijd" zet het Kamerlid de
heer P. J. J. Haazevoet. de voordeelen uit
een van de 10-jaarlijksche Volkstelling,
die nu toch dit jaar zal plaats hebben. Hij
juicht het toe, dat de minister van Bin-
nenlandsche Zaken voor de kosten van
IM» mililoen ten slotte niet is terugge
schrokken.
Eerstens:
De kosten der volkstelling zullen zoo'
niet geheel dan tech voor een belang
rijk deel teruggewonnen worden bij de
Rijksuitliteeringen aan de gemeenten,
omdat die uilkeerimgen geschieden naar
den maatstaf van het bevolkingscijfer
en dit cijfer thans tengevolge van
de distributiemaatregelen hoog'er is
dan het. werkelijke cijfer. Het mceren-
deel der gemeenten zou dus een hoo-
gere uitkeering ontvangen, dan waarop
zij recht hadden.
Dit is echter nog maar slcchls van bij
komstig belang volgens den schrijver.
Van groot" belang is juist cle VolUsloi
ling van 1920 en het eou om verschil b o
de redenen te bejammciVn geweest zijn»
indien Nederland deze belangrijke scha
kel in de keten der volk stellingen had
•moeien missen. Tm mors in d'.ze volks
telling zal de invloed der oorlogs- en cri
sisjaren een afbeelding vinden. Zij zal
aanwijzen, wélken invloed de oorlog ge
had hoeft op ons land; op de sterile; op
de beroepsverschuiying: op het aantal
huwelijken; op de bmvclijksvrucb[baar
heid; op de criminaliteit; op de gods
dienstige.' gezindheid; op de volkshuis
vesting enz. enz.
Ook voor de kerkgenootschappen is de
volkstelling van belang.
De uitkomsten cener volkstelling wor
den altijd met belangstelling tegemoet
gezien door de Kerkgenootschappen. En
dit niet enkel met het oog op de abso
lute- en verhoudingscijfer van het aan
tal l"eden, maar ook met hot oog op lal
van andere gegevens, waaruit de In
vloed van den godsdienst in vooruit
gaande of achteruitgaande richting zou
kunnen geconstateerd worden. Wij noe
men in verband tot dit onderwerp het
aantal huwelijken, het aantal geboorten
per gezin, de tchtsc.heiding, de rrinii-
naliteit, den socialen en liefdadigen ar
beid enz.
Op het gebied der wetgeving is de
volkstelling eveneens van eminent belang
Wij noemen hel aantal gezinnen m
verhouding int het aantal woningen, in
verband mei de maal regelen tot verbe
.tering van de volkshuisvesting. Wij noe
men de doodsoorzaken in verband ineb
cle maatregelen lor bestrijding van -tu
berculose, kankor cn besmettelijke ziek
ten. Ken bol iooi/h kc beroepsgroopve-
ring dor bevolking is zoowel voor do
Arbeidsinspectie als voor den Dienst
der Werkloosheidsverzekering cn Ar
beidsbemiddeling van groote praclisclie
belee.kenis.
Nog andere voordooien, welk'e een gao
de sla li stick kan opleveren, noemt do
schrijver verder.
En hij besluit:
De statistiek wordt enk onder (le Ka
tholieken nog te weinig beoefent cn dat,
terwijl de Katholieke Kei-k zoo'n schat
van maleiiaal bevat, dat, met groot pro
pagandistisch succes, statistisch zou
kunn'en worden bewerkt.
Men denko eens aan al de inrichtin-
glen der Kath. Kerk, als: onderwijs,
weeshuizen, armen instellingen, gasthui
zen, sanatoria, huizen voor ouden van
dagVm, voor onverzorgde kinderen, par
tronaten, vakscholen, vakvereenigin-
gon, spaarkassen, bibliotheken-, leesza
len, dag- en vakblad pers, literatuur,
mcisjesbescherming, sociale voorzorg
enz. enz. Wij wagen ons niet aan een
opsomming zonder voorafgaande studie,
maar willen er slechts op wijzen, dat,
wanneer dit alles tens statistisch be
werkt werd, onzen propagandisten een
vej'bluffend materiaal zou kunnen wor
den medegegeven, waarvan maar weini
gen zich een denkbeeld kunnen vor-
men.
Misschien neeint het Centraal Bureau,
voor de K. S. A. daartoe het initiatief.
De strekking van deze laatste bemerkiu-
gen uit het overigens interessante artikel,
n.l. die omtrent do Katholieken en do sta
tistiek, lijkt oig> wejl wat vaag.
