SPAARBANK
Bezoekt
N.V. v.h. G. P. TSMP
Ooel uw inksopeii iilj lien die in dit lilsd advgrlgeren.
OEISE li STROTMANM
ZOMERBONTEN
Bre@straal 155.
L uxe en tasiaardewerk
Fijne Lederwaren
ristfsohe congressen. Tiet ontsiaan der Re-
Jtrati tehuizen, enz. Men moet daarom den
ètaat niet vereenzelvigen met het volk.
iWelk land {och telde de laatste jaren zoo
veel bekeerlingen onder de intelleotueelen
als Frankrijk?
Voor Oostenrijk verwijst spr, naar het
groctsehe Eucharistisch Congres.
Betreffende Duitschand haalt spr. aan
wat een Duitsch priester hem onlangs
eeide: „Gelukkig, dat Duitschlaiïd den
oorlog verloren heeft, want bij een over
winning zouden wij voor een nieuwen
Kuüturkampf staan."
In de algemeene verwarring van het
©ogenblik staat het Katholicisme vast,
waar het Protestantisme ineenvalt. En om
een algeheele ineenstorting te voorkomen
wijst spr. op de noodzakelijkheid Duitsch-
land te vrijwaren van het bolsjewisme.
Rusland is voor de wereld nog een groot
vraagiteekcn, waarvan alles te verwachten
is. Rusland is door valsche profeten mis
leid, doch de rampen die gebeuren zijn de
tendenzen, die nog leven in bet mystieke
volk. De Russische geschiedenis begint
pas.
Wat betreft de verhouding tussclien En
geland en Nederland, welke laatste aan de
eerste het geloof te danken heeft, vraagt
spr. zich af, of dit niet voor de tweede
maal 'al gebeuren. Hij wijst op hetgeen
Pater van Ginneken doet voor de bekee
ring van Nederland er aan toevoegend,
dat de geest van WilMbrord en Bonifacius
weer komt over heit vaste land.
Na ten slotte uitgeweid te hebben over
Azië en Amerika spoort spr. aan om den
Internationalen omgang te bevorderen.
Ous land toeh is geen land van initiatief,
maar wel van volharding en navolging.
Spr. besluit zijn rede met te zeggen: 't Is
een moeilijke tijd, maar ook een heerlijke.
Laten wij den tijd begrijpen. Laten wij
profiteered -van dit keerpunt en mogen
■velen hebben bijgedrgaen om aan de ver
dwaalde wereld een goeden keer te heb
ben gegeven.
Een hartelijk applaus en een dankwoord
van den praeses vertolkte den dank der
aanwezigen.
Rechtszaken.
Mcord te Zoetermcer.
(Vervolg.)
De heer Bos, burgemeesller van Zoeter-
meer, was dien nacht gewaarschuwd door
v. Haastert en had een onderzoek ingesteld
op de plaats der misdaad en den omtrek.
Vlak in de nabijheid van het lijk lag een
halve baksteen, welke door geit. in beslag
is genomen en ter terechtzitting aanwezig
is. Deze steen is door deskundigen onder
zocht, doch er is nieiis bijzondere daarop
gevonden.
Iets verder op den weg, zijn verschillende
stukken van haarkammen gevonden.
v. Haastert stond bij getuige goed aan
geschreven.
Door getuige waren aan de achterzijde
van het huis sporen gevonden w:aarin de
klompen van beklaagde pasten. Deze
sporen vielen op, doordat tij op een plaats
waren ingedrukt waar bijna niet geloopon
wordt. Alleen iemand, did over hei- weide-
- hek Is geklommen, om niet het voorhuis te
pa:seeren loopt op deze plaats.
•p een vraag van den verdediger, Mr.
Rolandus Hagedoorn, deelde de burge
meester mede, dat alleen de klompen van
bekl. in dit spoor waren gepast.
Bij zijn eerste onderzoek hod get. piet
dën indruk gekregen dat één der aan
wezigen aan It misdrijf schuldig was. Dus
o<?k bekl. nM. Later is hij van deze mee
ting teruggekomen, ofschoon hij ook thans
B. nog nic-t als den dader durft aanwijzen.
De landbouwer C. v. Haastert., de pa-
Kroon van het slachtoffer en van bekl.,
deelde mede dat Neel Hoogduin, geduren
de 5 jaren bij hem in dienrst was. Get. was
zeer tover haar tevreden. Geiuimen tijd had
zij verkeering g'chad met zekeren Rotteveel,
ioch deze verkeering was een week of 4
voor den iraoord verbroken. Neel had wel
geregeld een vrijer, doch gteKuige had niet
den indruk dat zij z.g. mannen-gek was. Zij
had hern er wel eens over gesproken dat
bekl. haar lastig viel doolt bekl., hierover
door get, onderhouden, beweerde dat dit
slechts gekheid was.
Des avonds half 7 uur wordt er op de
boerderij gegeten, en daarna verwijderde
bekl. zich in den regel. Get. weet dan niet
waar hij zich ophield. Ook den avond van
den moord is bekl. na het avondmaal weg
gegaan. Tegen 8 uur is de naaister-wegge
gaan, weggebracht door Neel.
Neel bleef heel lang weg, doch dit ge
beurde wel eens meer. Getuige is daarom
eersJfc do stallen /na gaan kijken. Toen hij
langs de trap naar B.'s kamer kwam, zag
hij de klompen van B. daar staan. Get.
weet dit heel zekter, omdat hij er op heeft
gelet. Hijging weer naar binnen en omdat
Neel nog niet thuis was, is hij op den weg
gaan kijken doch zag niets.
Even later werd hij ongerust en is naar
heit huis van de naaister gegaan die -hem
echter gben inlichtingen kon geven. Get.
heeft nog verder navraag gedaan, doch
niemand kon hem inlichtingen verschaf
fen. Hij lis daarop naar hui9 gegaan. Het
was toen omstreeks 10 uur. Geft-. is bekl.
gaan roepen, die in zijn bed lag. Op zijn
roepen kreeg hij geen antwoord. Hij ging
daarom naar boven en zag B. rechtop in
zijn bed zitten. Samen zijn aij daarop naar
buiten gegaan, bekl. met een kodde^fok, v.
IJ. met 'een lantaarn. Bij het derde hek on
geveer vonden zij Neel in het water liggen,
haar beenen lagen aan den kant, höt hoofd
lag in het water.
Get. kan niet zeggen of bekl. schrok bij
het zien van het lijk, want hij was zelf te
veel ontdaan, daarom had hij er geen acht
op geslagen.
Op een vraag van Mr. v. Rees, den pre
sident, verklaarde getuige pertinent, dat hij
tot 9 uur in zijn kamer is geweest, in gezel
schap van zijn vrouw. Daarna is hij Neel-
tje gaan zoeken. Hij heeft (niemand in of
uit hooren gaan. Het huis heeft echter twee
uitgangen; een door den istal en een door
de voordeur.
Wanneer iemand het 'huis door de stal
deur verlaat, kan men dit niet altijd in de
kamer hooren. Op den weg had hij later
het bontje van Neel en eenige stukkien van
haar kammen gevonden. Nadat het lijk in
de schuur wois gelegd, bemerkte getuige de
verschillende wonden, waaruit hij conclu
deerde dat bier geen ongbluk had plaats
gehad. Get. is hierop naar de dokter ge
gaan, die eveneens van meening was dat
Uier misdaad in het fcpel was.
Getuige heeft niet gbzien dat bekl. een
wondje aan zijn vingers had.
De naaister juffrouw Hendriks had ech
ter 's middags voor den moord gezien, dat
bekl. een bebloed lapje om zijn vinger had.
De rijksveldwachter v. d. Graaf, had ben
onderzoek op de plaats van dc misdaad
ingesteld. Bij de plaats waar het flijk ge
vonden is, vond hij sporen van een worste
ling op den weg. Even verder vond hij een
bontje en-de kammen venspreid op den
weg liggen.
Verschillende getuigen kwamen hierna
inlichtingen geven over beklaagdes verle
den, waaruit kou blijken, dat bekl. driftig
en wellustig van aard was.
De president rnr. v. Rees wees bekl. br
nog eens. op, dat uitt het getuigenverhoor
niet veel goeds van hem bekend is gewor
den. Een dienstbode die met liem gediend
heeft is verdronken, op een andere dienst
bode is door hem geschoten en tenslotte
dit geheimzinnig gebeuren. Z.E.A. vroeg
den bekl. of hij ondanks al dezte verklarin
gen zijn onschuld nog bleef volhouden. Be
klaagde bleef hierop zijn onschuld betui-
gen.
Hierna won ihet woord aan den Officier
van Justitie, rnr. v. Tvaa, die allereerst
een woord van hulde bracht aan den bur
gemees/Ier van Zoetermeer, voor diens uit
stekend en onpartijdig onderzoek.
Vervolgens komende tot de feiten, meen
de Z.E.A. dat niemand anders dan beid.
zith schbldig heeft gemaakt aan dézen ïaf-
hariigen moord.
Als een wiskundig bewijs noodig wan,
om tot veroordteeling over te kunnen gaan,
dan zou bekl. zeker veroordeeld worden.
Immens 6 personen kunnen dezen moord
begaan, van wie er drie hun alibi kunnen
bewijzen. De drie anderen zijn C. v. H., C.
R. en bekl.
R. en v. H. vallen hier ook weder af en
dan blijft er niemand anders over dan
bekl.
Dbze moord moet bovendien gepleegd
zijn door een individu vol lagen hartstocht
en wreeden wellust en dierlijkheid en al
deze ondeugden kleven beklaagde tin liooge
mate aan, zooals uit de verklaringen der
verschillende getuigen aan het daglicht is
gfe komen.
De officier ging vervolgens de verschil
lende getuigenverklaringen na en conclu
deerde daaruit, dat bekl. heit. herhaaldelijk
met het slachtoffer heeft willen aanleggen.
Hiertegenover staat, dat bekl. aan anderen
vertelde dat Neel het met den baas hield.
Al deze ifeitcn achtle Z.E.A. geweldige aan
wijzingen tegen beklaagde.
Hierbij komt nog, dat de moord tusscWen
8 en uur moet zijn gepleegd. Om 8 uur
heeft heit slachtoffer naar de klompen van
bekl. gezocht die stonden niet meer op
de (plek, waar zij behoorden te staan. Om
9 uur heeft v. H. de klompen zien staan.
Bekl. hteeft. geen afdoende verklaringen
van deze feiten kunnen geven. Daartegen
over staat weer het verhaal van B., dat hij
van 7 tot half 10 op zijn bed heeft gelegen.
Dit feit achtte spr. den hoelasteen voor het
bewijs, voldoende, om in verband mdt de
andere aanwijzingen bet schuldig te doen
uitspreken.
Ook de verschillende bloedvlekken op
zakdoek en kiel achtte het O.M. aanwij
zingen Yoor de stelling dat B. de moorde
naar is.
Z.E.A. meende daarom da!t bekl. schul
dig moet worden verklaard aan moord en
vorderde in verbond met bekl.'s verleden
een gevangbnisstaf van 20 jaren.
De verdediger, mr. Rolandus Hagedoorn,
wijst op de ongerijmdheid, dat een officier
van Justitie 26 getuigen noodig heeft- om
den schuld van bekl uit die ongerijmdheden
welke hier verkondigd zijn, te bewijzen. De
officier zegt dat 6 personen als daders van
den moord in aanmerking komen, de vijf
eersten worden eenvoudig uitgeschakeld,
ergo is de 6e persoon de dader en wordt
die dus veroordeeld.
Pleiter gaat vervolgens de verschillende
verklaringen na. Het tijdstip van den
moord is niet te bepalen. De afwezigheid
van de klompen is niet bewezhn, de aan
wezigheid na half 9 is echter wel bewezen.
Het Ikorte tijdsverloop, waarin volgens
berekening de moord moet zijn gepleegd,
maakt het onmogelijk om in dien tijd
iemand bewusteloos te slaan en het
lichaam in het water te sleepeen;
Bekl. zou volgens het O. M. onhoorbaar
uit en in het huis geloopen zijn. Maar
waarom is er geen mest aan zijn kousen ge
vonden, beklaagde Weeft toch door den stal
geloopen.
De angst van het slachtoffer voor bekl.
zooals door de naaister is medegedeeld,
achtle pleiter verklaarbaar, doch niet in
den zin dien het O. M. daarin legt.
PI. acht het mogelijk dat Nbellje de baas
wilde spelen en bij dit onderhoud B. niet
kon gebruiken.
De Officier van Justitie heeft beklaagde
in allerlei termen als een laaghartig indivi
du uitgeschiderd, doch het verleden van
een beklaagde zal hoogstens als steun voor
het. overtuigend b'owijs mogen dienen doch
nimmer als overtuigend bewijs zooals liet
O. M. dit thans werjseht.
In het dossier zijn bovendien tal van
goedo noién voor bekl. de vinden.
Pleiter vraagt zich af, of de verschillende
uitingen van- bekl.'s karakter aanleiding
geven tot verdenking van dit misdrijf.
Resumeerende betoogt pleiter, dat er
gben enkel bewijs is geleverd voor bekl's
schuld. Daartegenover tstaan talrijke be
wijzen die bekl.'s onschuld aanfoönen, PT.
wijdt pp zijn houding tijdens de vermissing
van Neel tie en het vinden van het iijk;
het kprte tijdsverloop, de werkloosheid van
de politiehonden die bekl. nimmer aanblaf
ten doch dteeda in de huurt van het lijk
blêvep. De wenkbrauwen die in de hand
van het slachtoffer zijn gevonden, zijn niet
afkorhstig van bekl.
De dader van dit misdrijf i9 helaas niet
gevonden, het rechtsgevoel is hier niet be
vredigd, maar dit zal niet bevredigd wor
den, wanneer beklaagde zal worden veroor
deeld op zoo weinige gegevens.
PI. zal niet over de «strafzaak spreken,
maar alleen wil hij er bij de rechtbank op
aandringen oin thans in raadkamer le be
raadslagen, waarmee de uitspraak zal
plaats vinden, omdat hij overtuigd is, dat
bekl. reeds nu kan worden vrijgesproken.
Na, ré- ern dupliek werd dte uitspraak be
paald op Donderdag 27 Mei.
Sociale berichten.
R. K. Bond van Spoor- en Tramweg
personeel.
De Ned. R. K. Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel „St. Raphaëlhield Zondag
middag zijn bondsvergadering in het ge
bouw voor K. en W. te s-Gra'vcn'liage.
Te één uur kwamen de leden der ver
schillende afdeelingen tezamen in de kerk
van de II.H. Engelbewaarders aan de
Brandtstraat, waar de bondsadviseur, de
hoogeerw. heer Mgr. A. Mutsaers, van
's-I-Iertogenbosch een H. Mis, alleen toe
gankelijk voor de bonkMeden, opdroeg.
Mgr. Mutsaers .hield een korte toespraak
tot de afgevaardigden.
Nadat de afgevaardigden het kerkge
bouw had'den verlaten, begon men met
het vormen, van den optocht.
De stoet was verdeeld in 32 groepen,
waarin a; .1 elk der omstreeks 140 afdee
lingen, welke den bond telt, een plaats
was aangewezen.
Voorop ging bereden politie, dan volg
den de harmonie „St. Gregorius de Groote"
en het hoofdbestuur van den Bond.
Het gebouw voor K. en W. was haast te
klein om het aantal afgevaardigden van
„St. Raphael", de leden der heide Haag-
sche afdeelingen en de belangstellenden te
bevatten. Onder de laatstgenoemden be
vonden zich mr. M. J. C. M. Kolkman, H.
Hermans en C. J. Kuiper, leden van de
Tweede Kamer, jhr. mr. E. B. F. F. Wit-
tert van Hoogland, lid van de Eerste Ka
mer, Rector J. B. .W. Möller, algemeen
geestelijk adviseur der Ha&gsche R. 'K.
vereenigingen, en een aantal geestelijke
adviseurs van afdeelingen van „St. Ra
phael". Ook vele vrouwen del- leden waren
aanwezig.
De' voorzitter, de heer E. J. Hellemons,
uit Boxtel, opende de vergadering, waar
na het bondslied werd gezongen.
Vervolgens verkreeg mr. dr. Jan van
Best het woord, die een rede hield over
„Roomse'h uit overtuiging".
Hierna voerde de hoogeerw. heer Mut
saers, algemeen geestelijk adviseur, het
wioord. Ilij .herinnerde met blijdschap aan
den groei van „St. Raphaël". Dit jaar is
niet gekeken naar wat andere vereenigin
gen dóen, maar de bond is zich zelf ge
weest. En wel in drie zaken: Ton eerste
wat het samenwerken met de socialisten
betreft. De Eerw. spreker merkt hierbij op,
boe de heer Troelstra in een rede heeft
gezegd, dat, indien de Roomsche vereeni
gingen hun geestelijke adviseurs zouden
missen, spoedig alle leden der Roomsche
vereenigingen naar de S. D. A. P. zouden
overloopen. (Stemmen uit de zaal: dat
nooit!) De eiseh dat de geestelijk-adviseurs
bij de ondertiandelingen over de samenw er-
Icing zouden worden uitgeschakeld, werd.
afgewezen. En evenzoo het verzoek, om,
indien de door het hoofdbestuur vierkant
te stellen eisclien niet mochten worden in
gewilligd, mede tot staking over te gaan.
Het beginsel is boog gehouden.
Ten tHveecle in "de vaststelling der loon-
tóbel, waarbij het bestuur niet vroeg, welk
verzoek de S. D. A. P. heeft gedaan, maar
zelf zijn loonstelsel heeft bepaald.
Ten derde inzake het voorstel tot aan
sluiting bij de standsorganisatie, waarvan
de eerw. spreker het doel nader uiteen
zette.
Verder sprak de weleervv. pater P. C.
van Malten S.J. een kort woord ter aan
beveling van het volgen eener retraite.
Hij riep de leden van „St. Raphaël",
die midden in den strijd staan, op om zich
door een retraite te versterken.
Aan het einde der welgeslaaged verga
dering betuigde de voorzitter zijn dank aan
de drie sprekers. Hij noemde de verga ck
ring terecht schitterend geslaagd.
R. K. Textielarbeiders.
Zaterdag en Zondag hield de Ned. R. K.
Texlielarbeidersbond „St. Lambertus" te
Utrecht zijn algemeene vergadering onder,
leiding van den heer A. van der Meys.
•Deze deelde hierbij mede dat het leden-
lal in het afgeloopen jaar vermeerderde
mét '4734, zoodat een ledental van ruim
17,000 werd bereikt, terwijl 21 nieuwe af
deelingen werden opgericht. Het is noodig
geweest, meerdere gesalarieerde bestuur
ders aan te stellen, terwijl 't groot aantal
meisjes, die lid werden en 44 afdeelingen
tbe'vaüten," het bestuur deed besluiten een
vrouwelijke bestuurster n.l. mej. A. Hutten
aan te stellen.
Ten slotte deelde spreker mede dat deze
vergadering staat in het teeken van het
10-jarig bestaan.
Het financieele verslag werd goedge
keurd. Het wees een bedrag van
f234,205.39,5 aan inkomsten en uitgaven
aan, terwijl het eveneens goedgekeurde
jaarverslag der werkloozenkas sloot op
een bedrag aan inkomsten en uitgaven
van f55,848.64,5. De begrooting wend aan
genomen op een sluitingébedrag van
f286,508.22 aan inkomsten en f242,419.63
aan uitgaven en een voordeelig saldo van
f44,088.59 te reserveeren voor uitkeeringen
bij werkstakingen en uitsluitingen.
Voor- de vrijgestelden werd een salariee-
ring vastgesteld.
De geestelijk adviseur, rector J. J. van
Liempd, hield een feestrede, waarin hij het
verleden, het heden en de toekomst van
den hon'd naging.
Bij de hierop volgende bestuursverkie
zingen werden gekozen de he eren J. van
Dalsum van Breda (aftredend), H. Geer-
dink van Almelo, A. van Kraag van Hel
mond (aftredend), Johanna ter Pelle van
Enschede en'Jos. Rooymans van Geldrop
(aftredend).
Daarna werd de vergadering verdaagd
tot Zondag.
In de Zondagvergadering gaf het voor
stel van het hoofdbestuur, om tijdelijk een
extra-toeslag te heffen, om te komen tot de
vorming van een extra-fonds van f 100.000,
waarvoor een jaar gecontribueerd zal
worden, aanleiding tot levendige besprè-
kingen. Het bestuur wees er op, dat er
reeds een flink bedrag in reserve in kas is,
wat wekelijks met een bedrag van f1000
•wordt verhoogd, zoodat er te zamen me,t
de extra heffing van f 100,00Q over een
flink fonds zal kunnen worden beschikt,
waarbij komt, dat bij conflicten ook van
de zijde van liet Vakbureau steun zal
worden ontvangen.
Ten slotte werd liet bestuursvoorstel bij
meerderheid van stemmen aangenomen,
nadat van sommige zijde de vrees was ge
opperd van ledenverloop, wanneer het
voorstel werd aanvaard,
Vervolgens werden tal van voorstellen
behandeld, hoofdzakelijk strekkende tot
wijziging van liet huishoudelijk reglement,
het reglement der werkloozenkas en het
reglement voor de afdeelingen.
Bij de rondvraag wenschte de heer. Nij-
kamp als oud-bestuurder en namens het.
R. K. Vakbureau den bond geluk met bet
10.-jarig bestaan.
eïoor Uwg inkoopen te doen bij de 87
i iv f- i haarlemmerstraat 245
jy i n k e l b domkersteeg 7.
haarlemmerstraat 53a.
van de Stichting 108-1
SPAARFONDS VOOR BODEMCULTUUR
REKTE 4.20
Hoofdkantoor: Oude SingsI 58.
Telephoon 408.
85 Correspondentschappen in Nederland,
te WAföStflOtëD: de Keer CncJe^ranter.
Superfosfaat
najaarslevering a Fl. 0,50 per%
Wifttrvan nu reeds opgave kan
worden gedaan. Tevens voor
radig Chilisalpcter, zwavelzuren
Ammoniak en verdere Kunst
meststoffen, tegen scherp con-
curreerende prijzen. Levering
onder A.H.V. C. VAN VLIET,
Rijn en Schielcanaal, Leiden.
Tel. 142S en 1121. 4817
Wed. Bi. VAN DER BENT.
Telefoon 723.
Zij verzoekt zeer be eefd voor
haar :rd. „thuisbezorging"
NIEUWE RUN 24 o.d. KORENBEURS f ft
SPECIALE INRICHTING VOOR UCT newanrw (l f
VAN BONTWERKEN TEGEN
TEVENS VINDT U BIJ ONS EEN PRACHTIGE COLLECTIE
IN WIT, GRIJS, BRUIN EN ZWART MARABOUTS
50-15
het nisuw opgericht magazijn
Enorme keuze Voordeelige prijzen
IN:
Glas, Porcelein, Aardewerk, Oud-
Holl. Koperwerk, Alpaca, Britian-
nia Metalen, Alluminium, Emailie,
Nikkel- en Staalwaren, Fijn gelakt
Stikwerk, iapansche- Chkicesche
Voorwerpen, Eikenhouten Meube
len, Mandenwerk en Schoonmaak-
Artikelen, Speelgoed, Spiegels.
Grocis keuze
Binnen- en Buitenlandsch
Ci'coia SorSeering in:
J. VAN DER STOK.
