BUITENLAND.
BIMÏOLAim
<JDit blad verschijnt eiken dag, ultgez. Zon- en Feestd.
pc Abonnementsprijs bedraagt, by vooruitbetaling,
Ivoor Leiden 17 ct. p. week, f2.25 p. kwartaal; by
«©nze agenten IS ct. p. we^k, f2.40p.knartaai.Franco
p. pest 12.70 p. kwartaal. Het GcïlluslreerdZondaga-
i.lad is voor de Abonnë's verkrijgbaar tegen betaling
van 40 ct. p. kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
shimmers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
ile Jaargang. WOENSDAG 28 JANUARI 1920.
Bureau: STECKECHUUR 55 - LEIDEN. I„lerc. Tetelopn S35.
Ko. 3133
Postbus tf-
Looiisverhooging en alcoliol-
verbrtiik.
In den lar ven tijd ziet men veel meer
pronken monsclien op straat, dan voorlieen
L- zei:«n- veel meer „vroolijke" lieden!
Dit heeft het „Handelsblad" aanleiding
gegeven de vraag Ie onderzoeken, of er ver
in and bestaat lusschen 'lotonsverhooging,
icoiteren v. .ktijd en alcoholgebruik.
Statistische gegevens, 'welke door "het
(blad aan verschillende bronnen zijn ont
beend, toeren aan, dat met de algeineene
jwelvaait 'ook hei (alcoholgebruik toeneemt
len'dat hel verhoogde loon voor een deel
wordt aangewend voor vermeerderd alco
holgebruik.
Het Hi'-d."' besluit zijn leerzaam over
wicht:
Wen heeft statistiek wel eens ge
noemd ie mensonge en cliiffres" (,7de
leugen der cijfers") en hoe, onweerleg
baar de hier gegeven cijfers ook mo
gen zijn, 'hoezeer ■ze ook dwingen tot
do hier gema'akfte conclusie, wij heb
ben toch nog eens langs andoren weg
de juistheid ervan 'willen controleeren.
Wij hebben ons daarom gewend lot
een aantal lappers en tot den houder
van een groote tapperij en slijterij. De
toppers Verklaarden niet ontevreden
|e 'zijn over het debiet, heft ging goed;
dc slijlter, verklarende, dat bet bedrijf
goed gaat, antwoordde lop de vraag
naar de ooizaak: den nienschen hebben
lijd, es hebben geld, Waarom zouden
ze hel niet doen?
Het hoofd van een grc.oïe distilleer
derij gaf als zijn oordeel te kennen,
dat veilig mag worden aangenomen,
dat d? door ons gevonden conclusie
juist is, dat inderdaad helt toenemen
van het algemeen welvaartspeil ver
meerdering van alcoholgebruik tot ge
volg heaft.
Samengevat moet de conclusie lui
den, dat verhoogd loon vermeerdering
van alcoholgebruik tot gevolg heeft.
Deze ccncluisie ïs wel bedroevend,
't Is toch ook zoo waar, dat meer loon
f>n kortere arbeidsduur in zichzelf of
jd o c. i' zichzelf niet meer welvaren
(of meer geluk brengen.
Zij v. ouon levens-omstandigheden, die
Öe vrije mensch kan gebruiken zèkcr.
ik t verdieping van zijn waarachtige levens-
Krengde, maar, helaas, óók tot verlaging
Iran zijn nv nsch-zijn!
Wie het ,,meer loon, en kortere rfrbeids-
jdriu" wil omvormen tot mèèr levens
vreugde hij doordi inge zich van d e
Jp to o ir e w a ar d e der dcifjyden van
Jfpaarzoattijiiad. en matigheid!
DE POSITIE VAN MILLERANDS
KABINET.
ülWen voorspel» het kabinet geen lang leven.
Buitschland vraagt in een Nota aan de
Geallieerden af te zien van de
uitlevering der schuldigen.
De Sovjet-regeering benoemd een
vrouwelijke gezant te Rome fJ,
Duitschiand.
EEN NOTA BETREFFENDE DE
UITLEVERING.
'H. N. meldt uit Parijs: De Duitschc re-
jtteerdïjg heeft een nota naar Parijs ge
stuurd cm nog eens te traebten te verkrij
ger, dat de Geallieerden afzien van de uit-
nterir.g van artikel 223 va.n het vredesver
drag (ile uitlevering van de schuldigen).
Oostenrijk.
De hongersnood.
Te Wccnein blijft do hongersnood nijpen.
IV'iidag van de vorige week hebben 70,000
(menschen den gehcelen nacht voor de
i/ aiklhal'len gewacht óm er 's ochtends bij
leziin ais de verkoop van gezouten vlcesch
begon. Eik zou een rantsoen Van een half
pond kunnen krijgen. Het vleescli zegt
Kpüicr's correspondent was van min-
«1 ei waardige kwaliteit en nauwelijks ge
schikt voor menschelijk voedsel.
Frankrijk.
NET K/IBINET MJLLERAND.
De wijze waarop Mi lie rand het Fran'süh»
•kabinet heeft samengesteld, heeft verwar
mend g~e\vei;kt. Hij, 1de lei eter vaar hel bloc
national, de uifveikorerae van Clemciicetau
zelf, scheen zich nu ineens van dit bloc en
Van dc inzichten van Clcmenceau af te
wenden.
Dat het kabinet Millerand niet van lan
gen duur zal zijn, wordt nu al beweerd en
dit heeft de keuzo zijner medewerkers zeer
bemoeilijkt.
De kolennood te Parijs.
De Pajijsclie gasfabriek, die (onder nor
male omstandigheden over een kolen reser
ve Van-400,000 ton beschikt, welke in de
moeilijke! e It ij den in 'den oorlog nooit 'min-
der dan 20,000 ton bedroeg, bad enkele da-
gen geleden -nog maar 13,000 ton, bij een
dagclijksch verbruik Van 5000 ton. Dc elec-
Iriciteitsfabriek is niet veel heter af.
Italië.
De anarchisten.
Uit Florence wordt gemeld, dat bij een
vergadering, waar de anarchisten do re
volutie predikten, een opgewonden menigte
trachtte een afdecling carabinieri te over
weldigen. Dezen vuurden in. zelfverdedi
ging en wondden oen dozijn 'personen.
Een vrouwelijke gezant.
Naar ui;t Rome wordt gemeld, beeft de
Russische «rcgeeri'ng Angelica ©Silabanóf
tot haar.cldplomoticke .vertegenwoordigster
n Italië benoemd'. Angelica is een der ge-,
d'uchifele b'clsjie'wisliscTie propagandisten.
Met Vorovsky, vroeger sovjelgezant i)i
Stockholm, "beeft zij langen tijd' het offi-
oicolo orgaan 'der Roode Internationale
(uitgegeven in het. Russisch, het Fransch
en l.et Fngclsch) bcsiuuid. De vraag is, of
ele HaliaanscT.c regeering, zelfs al zou rij
de IJclsieviki erkennen, haar als persona
grata zullen aanmerken.
Enqelann.
Eischen der transportarbeiders.
De hond van transportarbeiders eischt
con omniddellijkcn opslag van 10 shilling
voor al het personeel in Engeland, dat
weikzaam .is bij handelsvervoer op den
openbaren weg. Het personeel van trams
en cmnibussen is er niet. bij bet nokken. In
het geheel geldt do cisch voor 120,000 ar
beiders.
Dc Advertentieprijs bedraagt 22'/2 cent per regel
voor gewone advertenliën; Zaterdags 30 cent per regel
Voor ingezonden medcdeciingen frordt het dubbele van
het tarief berekend.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van SOwoordeo
Rusland.
Het Oekrajienscfre leger.
Volgens de „Neue Froie Presse" opereert
het Oekrajiengehe leger van 60,000 man
ten Oosten van Prcs'koeróf en K a me nets—
1 odoisk tegen de bolsjewiki. Men hoopt
tbgengenöuucn.
Pest of opstand?
Volgens een bij de Vredesconferentie te
Dorpat ontvangen bericht, is dc Sovjet-
iregeering plotseling uit Moskou naar Twer
vertitokken. Bij dit telegram was de offi
cieel o médcdoeling gevoegd, dat de regee-
lir.g verplaatst weid in verband met een
to Moskou uitgebroken pestepidemie. De
vredesconferentie neemt echter aan. dat
men hiermede tracht te verbergen, dat "ie
Moskou «ten opsftandigo bew eging onder de
•roode troepen is uitgebroken.
De leider der Russische Vrëdesdelegatia
is '.onmiddellijk na het binnenkomen van
hel 'bericht vertrokken. Men neemt aan, dat
hij naar Twer is gegaan.
De internationale revolutie afgelast?
„De Russische sovjet-organisaties zijn
sterk genoeg geworden om tegen dc g-Tieeie
wereld te strijden", aldus vei'klaarde Lui-
wig Martens, ide agent der sovjets in de V.
S. voor de ecu missie 'van onderzoek uit
den Senaat. „Daarom hébben", zoo ver
volgde hij, „de sovjets er 'mee 'opgehouden
Ban te sporen -tot internationale revolutie
•cm hen ie steunen." Martens verklaarde,
dat 1 ij die sovjets als dc wettige opvolgers
beschouwde van de vroegere Russische
regeering en dat 80 pet. der bevolking hen
steurde.
Zwetlen.
De uitsluiting.
Uit Stockholm wordt gemeld, 'dat de uit
sluiting in do machine- en ijzerfabrieken
•thans 02,000 arbeiders omvat.
Vereenigdé Staten.
GEEN FINANGIEELE STEUN AAN
EUROPA.
IJct departement van Financiën heeft
aan het pan-Amcrikaansehe congros te
kennen gegeven, dut noch heit Amerikaan-
sclie vasteland noch Europa op het oogen-
blik fii.ancieelen steun hoeven Ie verwach
ten van de regeiering iof van particuliere
bankiers.
LEERPLICHT.
De Senaat heeft de „Ahiericanisatie' -
wet van Kerven aaogeii'imen, waarbij alle
inwonc-is -van de V. S. luasclien 16 en 21
jaar, indien zij lichamelijk en geestelijk
daoifoe in staat zijn en alls vreemdelingen
tusschcn 16 «en 45 jaar, die geen Engelsch
kunnen -spieken, verplicht worden school-
or.deiv.ijs te genieten gedurende ten min
ste 200 uui4 per jaar,
Japan.
Samenzwering.
In Korea is een samenzwding ontdekt
om een kazerne, waarin 20,000 man Japan-
sclic troepen -zijn gehuisvest, met dynamiet
in 'de lucht te laten vliegen.
Van het Vaticaan.
Heilig- en Zaligverkai ingen.
Op 14, 18. 25 April en 2 Mei zullen op het
Vaticaan de plechtigheden der nieuwe za-
ligv.eik'l ai ii. gen pi a at s hebben
Op 13 Mei zullen, zco'^h bekend, de ge
lukzaligen Majgai.-i'ha Mqriu Alaeoqud en
Gabi-iclle dolle Dc'orala plechtig tot heili
gen worden verheven, llc-rwijl 23 Mei de
canonisatie van Jeaimc d'Arc plaats vindt.
Buitenlandsciie Berichten.
volgende motie 'aangenomen:
Kennis genomen hebbende van het be
sluit van het Zuivelkantoor, dat de bijslag
\a,n 3 cents, door het Zuivelkantoor aan
dc Melkinrichtingen voor de winterperiode
1010—1020 toegezegd, slechts zal uitbetaald
worden tot 15 Februari;
in aanmerking nemende, dat, terwijl de
maximum verkoopprijs van 20 cents ge
handhaafd blijft, deze opheffing van den
bijslag zou neerkomen op vermindering
van de marge met 3 cents, hetzij van de
melkinrichtingen of van do 'vechoucKers;
overtuigd, clat het eene/ zoowel als het-
andere in dq tegenwoordige, omstandighe
den onmogelijk is;
protesteert met kracht tegen bovenge
meld besluit van het Zuivelkantoor, het
welk rn .strijd is snol de door den minister
van Landbouw gedane toezegging omtrent
den wiri.terprijs, op welke toezegging alle
belanghebbenden hebben gemeend te mo
gen -c-n te móeten rekenen.
'besluit, dit'haar oordeel onverwijld aan
den minister kenbaar te maken en alle
laar 1rn dienste staande wollige .middelen
oan .te wenden, cm de nakoming van de
igedsr.e toezegging alsnog verzekerd te
krijgen.
Brandstoffencommissie
district Leiden.
De Directeur Van het Brandstoffon-Bü-
treau maakt bekend, dat in afwachting van
meerderen aanvoer, wordt beschikbaar ge
steld:
VOOR DE GEMEENTE LEIDEN op bon
G (Ga, Gb) der minrnrum-ra-ntsoenkaart 1
H.L. anlhracdet, welke arithraciet taoef
■worden afgehaald, onverschillig bij welken
handelaar men is ingedeeld, uit de schuilen
liggende aan de Oude Vest (Jan Vossen-
br ug) en Utrechtschfc Veer op Donderdag
en Vrijdag a.s. 8—12 v.m. cn 26 n.ra. of
Zaterda'g S—12 v.m. De prijs bedraagb
f 3.55 per H.L. Couponkaa'rten worden in
•betaling aangenomen.
VOOR DE BUITENGEMEENTEN op bon
Ga II.L. anthraciet, afgehaald bij den
handelaar tegen f 1.77% per H.L. met
Önochtnemarg van de verhoogingen op da
imaximumprijslijst aangegeven. 9i9
De Directeur van het Brand*
stoffenbureau,
KRAMER.
Leiden, 28 Januari 1920.
Georganiseerd overleg.
Spoorwegongeluk.
•Uit Toronto «wiordt gemeld: Twee trei
nen van do Canadian Pacific Expi-? naar
Vancouver zijn f.-gon- elkaar 'geloopen. Er
zijri 8 dccdcn en vele gewonden.
Een smokkelaarsfanrilie.
Toen cm smokkslaarsfamilio te Luste-
hau geamfitaerd en dftor dó Oiostenrijksche
■autojileiten ender \;i aagd werd, inoest zij
de huitengowono grooHo uitga ven van dc
4 zeer s verkJa-rcn. Ecii van la-n \-erlooir te
Brogenz 70000 kronen, een andere 125000
kronen te "SVccnon aan de itoul'ette. 'De der
de verloor nog meer te Mor:Li Carlo en de
vierde- leidde een "/oor duur leven te Ber
lijn. Y(,ct-don f i g v. as het gozin-een
klein 3.c,"i trbecijf, n a ;r yr
ecriiraifrnuiCOfidJredejt cn A^ii
Overval van een trein.
Maandagavond, heeft een bende bandie
ten een trein, die goederen voor e en fabriek
ar 'let ista.Uom van Haren hij Brussel
feihiaeht,- oveivallen. De roovers, wier
gezicht zwart gemaakt Was, sprongen, met
revolvers gewapend op 'den machinist toe,
Idóo gedwongen werd le' stoppen. Zij plun
derden een wagon met gecondenseerde
rnc-lk keg cn trekken daarop af. Gisteroch
tend werden de bandieten gearresteerd.
In een driestar wordt gewezen op het
toenemend drankverbruik.
Gisteren heeft de Duitsche Keizer zijn
verjaardag gevierd.
Er dreigt een melkoorlog, gslijk blijkt
uit een motie van don N. H. Bond van
Melkveehouders enz.
a
Het georganiseerd overleg voor do
Rijksambtenaren treedt 1 Februri in wer-
king.
De Wijnhuistoren te Zutphen is heden
nacht door brand vernield. Alleen het
steenen gedeelte staat nog.
Melk.
De Noordhollandschü Bond van Melk
veehouders en do Verceniging Amsterdam
scl e Meikverzorging Hermes hebben de
Bij K. Ji. M> I rjiuald, dat het Koninklijk
8 «".uit vat, Ul Dcc., "lefireffcndQ vuorloo-
J-ifö \ccjinemitgen omtrent hot Bcorgani-
tr/ id rjve.tlcg vcor jicrsonee] dr| 's Itijks
dm -♦ 1 Fehi-, a e. in werking zal treden.
5■et 1 Frt.r. Zijn benoemd in de crnlrala
1 it «sic vet Ir georganiseerd overleg in
iJi htc j.arcrizaken:
•tol lid: m.r. j. p. a. Larnan de Vries.
Cffccireclcur der dir. bel. enz. te 's-Gra-
C'iihagc: .1. 1' 'Westej veld, uirecteur-gene-
1 h'. c-n 1., te 's-Gravenhage; mr. J
W< liman, .".clrnjnielrateur bij liet. Dep. van
Ooi Jcg 1c 's Gravenhofc,; C. J. Ph. Zaal-
horg. 1 cffrlii-specteur vari den arbeid, tij-
ce-ii.'k helos! j, ct de waarnenung van hét
cull van directeur-g'creraal van den Ar
beid, te *s-f ravenhage; dr. A. II. J. V. M.
Deseitinc, Histricfs-schoolopz., tc 's-Herto-'
Sei l fcliG. -A. van Everdirgen, ad-minis-
.tlarur ven de geïrcer.tcrgasfahrieken, Ie
Airsteirdam; j. Hendrix, lid van Gcd.
ol.il.-n von Ncfud-Kollaral, te Amsterdam;
let lid-plaat«vervo.nger: TI. W. c;. Ras,
h -| c-C'teur der dir. 'bel. nz., 1c 's-Graven-
l-ago: P. N. L. Fcllzcr, inspecteur tier P.
en T. In algein. dienst, te 's-Gravcnhage;
ii'f. >dr. G van der Meulem adm. van het
I'Cj». \ari A\ alcjislaat, lc.'s-Gik**'enhage; "W
JI. M. de l i n.ejy, ii sj eclcur van. den
<n rail.fid, le Amsterdam; G. H. W u-
sirk-rrr-cloc 1 opz1e Anr-terdam; R. P.
vriji lei fj', ciicclevr der Gemeontewater-
-J. Ier Haar Jr.,
van G cm Onderw ïjVra'fï'dr." i tinlog* I
1o.t adij.-secretaris mr. P. R. TJlok, com
mies hij hot Dep. van Justitie, 1c- Rijswijk
(ZT-II.)mr. E. G. van Bis-s lick, com
mies lij de Pensioenraden, te 's-Graven
hage, cn I'. E. Spat, doctorandus in de
•rechtswetenschap, ie Breda.
Dö gewezen Duitsche Keizer.
Dc ge-wezen Duifsche keizer heeft gisto-
i on, ier gelegenheid van zijn verjaaulag,
vele lekg'ion n cn uit DuitscliTand en ver
scheidene manden met bloemen ontvangen.
Gisteravond werd op het kasteel lc> Arae-
roaigcn een 'maaltijd gehouden, waaraan
ook graaf Dentinck va.n Zuylesteyn en 'de
bun'gem cester van Amerongen aanzaten.
Centraal Bureau voor onderwijs en
opvoeding.
Naar „dc Tijd" verneemt, is benoemd
tot Directeur van het Centraal' Bureau voor
Onderwijs cn Opvoeding He 's-Gravcnhage,
de veleciW. zeeigel. heer dr. Th. J. F. Ver
hoeven, 1o Zwolle.
Wij geleovcri, dat met de'ze bcnoepning
een gelukkige keuzo is gedaan voor de
leiding van het nieuwe Instituut, dat zulk
een belangrijke bct'eckenis zal krijgen voor
ions onderwijs. De weleerw. heer. Verhóe-
ven, geboren in 1883 en dia zijn studies
maakte aan de Universiteit van Freiburg,
waarna Lij enkelo jaren de zielzorg uit
oefende hij werd in 1907 priester gewijd
is een zielkundige van erkende be
kwaamheid. Reeds zijn proefschrift vestig
de de bijzondere aandacht op hem, c-n zijn
geschriften en conferentiën bezorgden.hem
een hij uitstek gunsligen roep.
.Verkoop van kinderen.
In de „Prov. Overijsselsche, ep Zwolscha
Courant" komt een advertentie*voop van,
dezen inhoud:
„Verkoop. 'Maandag 26' Jan., 's avonds
8 uur, zullen jin de zaal van het Leger dos
Heils verkocht woulen 12 kinderen. 1)9
Ouders hebben volle toestemming gegeven
tot den verkoop."
Het ds onbekend, of deze zoiogenaamds
verkoop iets liceft uit te staan met het
planteen in gezinnen van zekere kinderen;
maar «reeds de vorm van de advertentie
welke cok do 'bedoeling van den steller
moge h'C'Yvc'oLt 'zijn is van zóó stuitend'
karakter, 'dat een dagblad-administratie'
beter gedaan had, haar te weren.
„Tijd."-
D'occsaan Kruisvérbond in het Bisdom
Haarlem.
Deze bond hielöi Maandagavond in het'
St. Altersuspatronaat 1e Den Haag een
LUdtengewione algemeene vergadering, on
der leiding van den heer W. J. van Dam.
Be voorzitter) wees in zijn openingswoord
erop, dat. bet hoofdbestuur het noodig vond!
dc ofdceJirgen 1o hooren over dc al&cliaf-
ïirg v'an '1 bondsorgaan in verband met
het uitgeven van één nationaal R. K.
d ran kbe s trïjclings-orgaan.
Spr. deelde verder mede, dat het Tweede
Krir.erlid Van de Bilt wegens do slechte
1i'cir.\cittdr'ding verhinderd i^, de aange
kondigde .inleiding over het wetsontwerp.
Ri r s... irzako Plaatselijke Keuze Ui
do leiders.
Do 'boer J. Hulman, voorzitter va.n da
Haogsche Drnnkwccr Federatie, bespre
kend do wenscbelijkheid van samenwerking
'doei 'alle standen op het gebied der drank
bestrijding, herinnerde aan de opening van
een alcoholvrij lokaal, welke Zondag ins dj
Residentie plaats Mond.
Tot- vergadering waren vertegenwoor
digd 23 afdeelingen en 1 correspondent
schap.
•Aan d'e orde kwam dc beslissing be
treffende! de opheffing van ..Onze» Ivruis-
1ccU" 'en liet 'uit geven van één nationaal
blad.
!L'c voorzitter zette 'dc houding van heb
ibclofclb'tetuur uiteen. Men was het aanvan
kelijk niet eens met het voorstel der andcro
diocesane hr-r.den, cm een groot orgaan
vcor geheel Nederland te stichten. Na lang
aai zelen is 1»cli de medewerking gegeven,
tm dc groot o eenheid op dit punt niét te
gen te werken.
Het blad zal tweemaal p^r maand ver-
schijnen cn 45 ct. per jaa.r kosten.
Een uitvoerige) gedachten-wisseling had
plaats, waarbij de heer Bon nog eens on-.
doorstreepte, 'dal het hoofdbestuur het al?
'n stap achteruit voelde, dat het weekblad
zal worden vervangen door een halfmaan-
delijkscli orgaan. Gelukkig is 'het versclnj-
T.en twc<n aal per maand als een "over-
gnngsm aatrcgel bedoeld. Zoo spoedig mo
gelijk zal n en overgaan lol ren weekblad.-
Zonder hoofdelijke stemming werd ten
slotte l et voorstel betreffende h'et orgaan
aangenomen.
FEUILLETON.
GEORGE BRUNiNG.
Zij lieten nieuwe mijnen springen en w-a-
Ten onder den grond tot aan de Minoriten-
kerk doorgekomen; zij verdubbelden hun
vuur en hunne stoimen met een woede,
waai tegen de belegerden niet lang meer
bestand schenen le zijn. Met siddering on
dervond de stad de verhoogde krachtsin
spanning der Turken en met angstig Ver-
j&iigen stond de anders zoo vastberaden
Slahrcmberg op de wyvchltorem, blikte ne
der naar de streek waar het leger der bloed
dorstige vijanden zich bewoog cn zag met
bezorgdheid hoe zij met de meeste kracht
(arbeidden aan den ondergang der stad,
die aan zijn voeten lag; met weemoed staar
de hij vervolgens naar gindschen oever,
Kva-ar 'de redders reeds moesten staan
maar, ach! zich nog lieten wachten! Den
gelieelen nacht liet hij vuurpijlen, als de
gloeiende verzuchtingen des lijdenden, af
schieten, die aan 'het christen-leger den
nood zijner broeders moest (verkondigen.
Den gelieelen nacht wachtte hij op het af-
gesproken toeken, dat er van den top van
den Iialenbei'g een gelijk getal van licht
punten zou opgaan, waardoor zij het tee
lten hunner verlossing zouden erlangen.
Doch de ecno dag verliep na den andoren,
geen vuuiteekcn werd gegeven cn dc
stad zag zich haren ondergang nabij.
HOOFDSTUK IV.;
Het schrikkelijk dreigend gevaar scheen
ton laatste in Duitschiand liet, dralen en
<len ijverzucht geheel oyer wonnen 'te heb
ben; limrners mocht «VVeoneti Vallen, hoe
•zouden andere steden aan de. macht der
Turken weensfand kunnen bieden? Dan
zou er geen Duitschiand meer beslaan, er
*vas dan slechts eene Turksche provincio
He meer.
Van alle fcijden ging 'men zich tot een
krachtdadigen bijstand 'tegen de Turken
uitrusten. De heldhaftige'koning van Polen
Joannes' Sobdcsky, de scha lik der Turken,
die 'Lij herhaaldelijk Verstegen had, steeg
bij d'o eerste lijding: „De Turken, staan
voor Weenen!" Ic paard en riep, met don
stijgbeugel- tot de bij hem staande gezan
ten: „Geeft dit bericht aan onzen Heiligen
Vader, maar meldt hem ook dat Weenen
•zijn redder gevonden heeft."
En den 25sten Augustus- bereikte de
«Poolscha koning biet zijné voorhoede 01-
mutz; hij kon echter to't zijn leedwezen
slechts langzaam voorttrekken, om zijne
'troepen eenligci mate te zamen te houden,
daar er 'zhcht tot ontwijken tc bespeuren
was. To vergeefs zond 'skeizéra veldheer
Karei van Lotharingen, die reeds zoo -Ja.ng
naar 'hijcUand uitzag, bode op bode, met
de bede om toch spoed te maken. De be-
vricnd.G Pdolsclie graaï Lubowiesky ijlde
zij no landslieden 'vooruit, 'hoe'wel niet al-
üeen: hij werd geleid door eene, op eigen
kosten-, uit geruft o afdoeling kurasisiers cn
lanciers. Do graaf wilde oo'k in deze be
narde «ogenblikken loonén, dat Weenen
hom nog even dieibaar was gebleven als
in vroolijke' stonden'. De grootvizier was
reeds meei'malen Voor de aanrukkende
chiisiten-t 1 loc'j c-rt gewaarschuwd; doch hij
hield zich voor ongenaakbaar en gaf slechts
een enkele maal aan een zijner pacha's don
last orn de Polen op ia speuren en te slaan.
'Bij R mirersdoj f «veTViel het Poolscho os-
kadier onder Lullowiesky .eindelijk den
pacha, de Turksche vaan moest 'wijken en
dc benden der ongeloovigen werden gesla
gen c-n verstrooid. Met 'n angstig gevoel
zaecn de inwoners van Weenen deze ge
vechten van hun torens, want aan -do ne
derlaag der christenen* was noodzakelijk
flAin eigen ondergang vei bonden.
-De Pcokche ktoning was intusschor, van
OlmuHz opgebroken, en veroenigde zich
aan den Donau mot an dei regimenten uit
•Bólicincn en die des keizers, lader.ook nóg
met do Fiansclien en Saksers.
De manhaftige Beiersche hulptroepen to
gen op vlotten en schepen hij Passau den
Donau over; en de steden cn abdijen, waar
zij voorbij voeren, werden met 'het lossen
des geschuts cn mot trompet- cn paukge-
schal begroet.
Op den 7en September trok het vorcenig-
de leger te zamou, en den volgenden dag
t'o 9 uur 'geschiedde de optocht naar het
klooster Neuberg, dat broeder Marcelin
Ohtner (moedig tegen de a au Vallen der Tur
ken verdedigd had; daarna begaf men zich
•naar den Kalenberg.
De grcot-viz'ior deed met zijn 'driemaal
steiker n acht dan die der'christenen, niet
hei geringste, om 't toesnellende leger in
deze vcretiiigii.g tegenstand 'te bieden.
Het scheen alsof God den anders zege-
wierenden heVelhebber met blindheid gesla
gen had. Toen hij de tijding ontving van
«d.e "nadering 'dor christen-'legers, hield hij
teen wapensclio'u'win'g en telde nlog '168,000
man. Van den 12dcn Juli tot den 7den Sep
tember hadden de Turken 48,000 mare van
hunne beste strijders voor Weenen verlo
ren.
Hun vijand, wien zij lic-t meest vreesden,
wa» Joanr.es, de Poolschc koning; hij stam
de af van 'het heldengeslacht der Sohiesky's
'en was ruim 45 jaren Oud. geheel zijn aan
zien was krijgshaftig; hij vcroenigde ten
vol!o do eigenschappen van een goed Sol
daat met die van een groot koning. Zijn
vader was in n er zegevierend op de Tur
ken geweest; zijn grootvader had moedig
tégen de Russen gestreden.
Hem omgaven hij de tegenwoordige on
derneming de gróótste waardighcid'spcrso-
aic-n cn grcct-cffickren der kroon, dc voior-
naams'ten des Poolschen adels, de Jablono-
wiskies, de Liibowieskigs, dc Potokies, do
Sapitaha's enz. De keurvorsten van Beioreiï
en Saksen, de hertogen van ISaksenLunen-
burg, Eisenach en AVeisenveld;, van Bru.ns-
Hvijk-Lunehh'urgIlolstein en Palz-Neuburg;
twee broedca s der keizerin: do hertog van
Croi, de groote Eugenius van Savoye, toen
nog in zijn 20ste jaar; de markgraven vart
Boyi.euth en Lcdewijk van Baden; de land
graven van flessen; de vorsten van Wal
deck, lAnlialt cn Salm; voorwaar, eon
schitterend gevolg, maair ook welk oen
'groolo 'dag!
•De iPoolScho koning en de keizerlijke op*
peibcvelhebber kwamen op den top van den
Kalenberg cn zagen het (ontzettend kanon-
menvuur der Turken, waarvan 'de grond
aanhoudend "dreunde. De stacl lag onder
een zee van stof cn rook hegraven, ;o-n nog
op die ooger.blikken was hot ergste (a
«vreozen!
[Wordt verwolga.j
