f0lt Llad verschijnt eiken öng, tfh'gez, 'Zou» en ïreestüt.
Dc Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
A-oor Leiden 17 ct. p. week, f2.25 p. kwartaal; bij
;©nr.e agenten 18 ct. p. weck, f2.40 p. kwartaal.Franco
L post f2.70 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags»
-l.iad is voor de Abonr.é's vermijgbaar tegen betaling
Tan 40 ct. p. kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers ct.,met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
11e Jaargang. DINSDAG 27 JANUARI 1920.
Bureau STEEXSCHUUR S5 - LEfOEM. Ir.tfcrc. Te'eioon S35.
No. 3132
Postbus l'.
33e Advertentieprijs bedraagt 221/2 cent per regel
voor gewone ad verten tiën: Zaterdags 30 cent per regei
Voor ingezonden mededeelipgen wordt het dubbele vau
het tarief berekend.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van 30 woorden
BUITEN LAN D.
BEROERINGEN IN DUITSCHLAND.
Een aartslag op Minister Erzberger.
Het proces Erzl>erger-Helffer3clvs
Hiss uitleveringsvraagstuk.
De 6-urendag in de mijnen.
De dalende valuta.
Het pr.oc.es, clat tegen HeJffer'ich! gevoerd
orclt, gaat moreel tegen Erzberger. Op
mogelijke mandoren tracht de verdedi
ging te bewijzen, dat de (minister door zijn
oli arbi ties met financieel© ondernemingen zijn
zak geducht heeft weten te spekken.
De (he,elé politieke sfeer van Duitschland
OVERZICHT.
Een nieuw evenement wat weer beroe-
jfirtg- komt wekken in het geschokte Duitsch-
ifland, is 'de aanslag op minister Erzberger,
"^waaromtrent het H. N. meldt:
Toen Erzberger gistermiddag het ge
bouw 'van het gerechtshof verliet en in zijn
auto wilde stappen, loste de 20-jarige vaan-
ylj-ig Ottwig von Hirschfeld twee revolver
schoten op hem .en verwondde" hem in de
(borst. Dc. dader, die. gegrépen werd, ver»
ftlaairde; dat hij Erzberger gevaarlijk voor
'den staai" achtte en dat hij uit den weg ge
ruimd moest worden.
Een nader-bericht zegt: Toen Erzberger
fuif, bet hoofdportaal van het gebouw van
het gerechtshof op den hoek van de Rathe-
inoAverstraat'kwam om in zijn auto te stap
pen en reeds den voet, op de treeplank had,
vuurde een jon gei, goedgekleed© man twee
revolverschoten op hem af. De chauffeur
had na het eerste schot den wagen reeds in
«beweging reed haastig weg.
Volgens een bericht uit de rijkskanselarij
«heeft het schot Erzberger in den rechter
schouder getroffen; de verwon&i-nf is niet
zeer 'ernstig. Erzberger begaf zich onmid
dellijk naaa* «zijn .eigen dokter, die een Ver
band legde. Daarop kon Erzberger zich
'jinor huis begeven. Ilij is naar omstandig
heden redelijk wel en vrij van koorts. Het
ft Woede schot was op den huik gericht, maar
dé kegel stuitte af op den 'horlogeketting
van Erzberger en nam een anderen weg.
Deze gebeuren is veroorzaakte groots op
winding ïm het gebouw van het gerechts
hof. Dadelijk bij het eerste schot kwam de
gefieiele Veilighei'dsweer, dié zich in het. ge-
douw bevond, waar buiten en omringde den
auto, terwijl ook de Wacht, toeschoot. Men
ikon den dader onmiddellijk grijpen. Hij
jveddaarèo uit vaderlandslievende, overwe
gingen gehandeld te hebben; het was er
hem slechte om .te doen. dat Erzberger de
lfin i lief uit de regeering zou treden.
Vermoedelijk is de. aanslag van den
jjorgon vaandrig het 'kinderspel, dat op
het voorbeeld der groe ien pleegt te volgen.
Erzberger is voor velen dn Duitschland de
ibcoze genius, omdat hij den wapenstilstand
en* den vrede© heeft 0riderteekendi en hij
Xvdr.dt langzamerhand als 'de opperste der
duivelen afgeschilderd, nu Lij als minister
•van iirianciëii dcit-taenschea-zatr gevoelig
ja an de portemonnaiê kómt.
5? trouwens op het '0ogenblik geladen. Van
(ernstige incidenten hij de ontruiming van
JDuilsch gebied, waar volksstemmingen ge
houden moeten worden heeft tot heden zon
dof groote incidenten plaats gehad, maar
in de harten van vele 'Vaderlanders wekt
die ontruiming toch wrok. En nu doemt
aan den einder het spookbeeld op van de
gerAvongeiJ uitlevering 'dengenen, die dg
Entente als oorlogsmisdadigers vervolgen
vil. Het is daarbij niet prettig voor ons
land, dat men zich bij ,cle protesten tegen
dié uitlevering op Nederland beroept. En
onjuist ook. Nederland as geen partij ge
weest bij li,et tractaat, d'at te Versailles is
gesloten; Duitschland daarentegen heeft
'rich bij gat traotaat verbonden de uitleve
ring le bewerkstelligen.
Andero moeilijkheden, wlaarmee de Duit-
eclie regeering te kampen heeft, zijn de
Jijntiekkeiij der arbeiders en de daling der
valuta. In de 'kolenmijnen willen de mijn
werkers niet langer dan 70s uur werken en
I het is slechts een schrale troost, dat het
mi in werkers congres te Boehum besloten
heeft tot doorvoering van den eïsch' geen
'•slaking te beginnen. Maar steenkolen zijn
hij na nog noodiger clan brood'voo'r Duitsch-
knicl, 'waaa' het toch ook niet te veel van
•heeft, opd'at er maar wat meer zemelen
door het meel gemalen Zullen wonden in de
•toekomst. 'Er worclt trouwens voorspeld, dat
binnen enkele maanden vele Duitsche sle-
,den, 'wat de Voeding betreft het vborbeeldi
van W'eenen zullen volgen. Steenkolen-zijn
noodiig oln cle .eigen fabrieken aan den gang
te houden. Voortdurend stilstaan door ko-
lengebTek wenkt den lust om te arbeiden bij
het personeel ook niet in de band-. Ze zijn
verder noodig om bet buitenland te betalen
voor de leveringen, kva.a'r Duitschland' niet
buiten kan; erts uit. Zweden bijvoorbeeld
en levensmiddelen uit ons land. En einde
lijk moeten kolen dienen om de reusachtige
schuld bij do Entente af te lossen.
De dalende Valuta, Waardoor cle mark op
den koers van vier om een dubbeltje dreigt
te 'komen, maakt bet. ook hoe langer hoe
bezwaarlijker voor 'Duitschland om zijn
schulden te voldoen en het allernoodzake
lijkste in te slaan. Een valuta-crodiet als
ons land Duitschland 'heeft, toegestaan, is
natuurlijk slechts ©en druppel aan den em
mer. Alleen, een internationale credkto'ver-
eenkomst, kan uitredding geven, niet alleen
voor Duitschland zelf, maar ook voor de
Janden dér Entente, wier Valuta zich even
eens in .steeds dalende richting beweegt
mede als gevolg Van de toenemende oncre-
dielwaardigheid van den groeten débiteur
Duitschland.
Engelsch-h'.dië.
Ecu gevecht aan de- gre?is.
Het H. N. verneemt uit Londen: Eon
der hevigste gevechten aan de Indische
grens is geleverd door de Engelsche troe
pen bij het iorceoren van den Ahnai Dangi-
pas. Dc vijand viel de Engelschen van drie
kalnlen aan, maar hoewel cle verliezen aan
Engelsche zijde he'vig waren, is den vijand
een hevige slag teegebraebt.
Duitschland.
De 8-uremlag in de mijnen bhiöekeni een
katastrofe.
In da „Vonvarts" richt de rijksminister
„voc-r economische zaken Schmidt een drin
gende vermaning tot de mijnwerkers om de
industrie niet te worgen. Het. artikel be
sluit: "Wie den G-urendag wil invoeren be
nadeelt niet de 'regeering en de kapitalis
ten. maar laat zijn arbeidersbroeders in de
steden kou lijden.
Rusland.
VREDE OF CEEN VRÉDE?
Volgens een Radio-bericht uit Stockholm
beeft men aldaar het volgend draadloos
telegram uit'Moskou opgevangen:
Do regeering der Radenrepubliek deelt
'de Entente mede dof. ?.ii brwiil is dn U-vn
'cielsbbtrekkingcn met haar te hervatten,
maar 'dat.'het volsrekt noodig is eerst eem
Wapen'st.ilstan'd te sluiten.
Mochten de geallieerde mogendheden
'zulk een Wapen stilstand niet willen sluiten,
dan zullen de schepen der Entente, welke
zich op dit oogenblik in Russische havens
boy inden, in den grond geboord worden.
Semehof chelator Oosf-Sibeitië.
Semenof heeft de dictatuur over Oost-Si-
berië bij proclamatie aanvaard.
Admiraal Koltsiak uitgeleverd.
Uit Charbin wordt aan de- ..Daily Mail"
geseind, dat liet tamelijk wel zeker is, clat
admiraal Koltsjak zich in cle bandon der
holsjewikj bevindt. Er loopen geruchten,
dat de Tsjechen, aan wi© cle vertegenwoor
digers der geallieerden den admiraal had
den toevertrouwd, hem zouden hebben over
geleverd aan zijn vijanden.
Frankrijk.
Nu de. Duitschers weggaarv
Een bericht uit Amiëns zegt'dat de terug
keer der Duitsche krijgsgevangenen een
ernstige crisis in den arbeid in de bevrijde
streken te voorschijn mo'et roepen. Immers-
35,000 krijgsgevangenen hebben gewerkt al
leen in het departement van de Sorn me en
er is nog geen enkele Fransche arbeider
aangekomen om hen te vervangen. Het
werk van den wederopbouw in 200 dorpen
dat toch reeds niet hard opschiet, zal nu
nog nicer ver tra ging ondervinden. De
boeren 'hadden ongeveer" ©en 'duizendtal
krijgsgevangenen in dienst en bun vertrek
brengt de voorjaarsteaai in gevaar.
Buitenlandscrse Berichten.
Ean dorp in gevaar.
'Heit dorp Sansormet bij Toulouse in
Frankrijk wordt bedreigd mat algeheel©
vernietiging. Het' clofp ligt op een berghel
ling, waar zich spleten in den grond ver
loeren, "dre mat den dag in grootte >en aan
tal toenemen. Een© 'boerderij en een huls
zijn reeds in zulk een. spleet begraven en
do rest van het.- dorp wordt, bedreigd met
hetzelfde Jut. D© inwoners hebban de ge
vaarlijke plaats ontruimd.
Misdaad in Kerry.
Naar de correspondent van de „Times"
te Dublin meldt, is ©r Donderdag een af
schuwelijke misdaad gepleegd nabij de stad
Killor'glin in het graafschap Kerry. Een
troep gewapend® mannen drong de wo
ning Van den landbouwer Mangan binnen,
dien zij knevelden. Daarop sneden zij hem
met een grooteschaar, zoo'als voor het
snoeien van hagen Worden gebruikt, cle
ooren van het hoofd. De vrouw van den
landbouwer, die dit moest, aanzien, weëd
door cle bandieten verhinderd om haar man
te hulp 1e komen. Mangan's toestand, is
zorgwekkend. Politie en soldaten stelden
later ee.n onderzoek dn, maar tot diisver is
geen van de daders geVat.
Inbraak in hel Bïsmarck-Museum
te Berlijn.
In het Bismarek-rhuseum in Scliönh'aü-
scn aan de Elbe; dat «nog onlangs door in
brekers be'zoeht Werd, is andermaal inge-
boken.
De dieven hebben- rijken buit gemaakt.
Men heeft nog geen- gedetailleerd overzicht
van het gestolrne: er schijnen "echter ©enige
zeer waardevolle voorwerpen hij te zijn.
Scheepsrampen.
Men meldt uit Tokio: Veertig moiorboo-
ten met 300 vissehers zijn in een storm ter
hoogte van Sasebo verforen gegaan.
Aardbevingen.
Te Seattle (si. Washington) zijn Zater
dagavond om 11 uur drie duidelijke aard
schokken gevoeld. Te Bellhu>ham braken
ruiten en scheurden muren. Te Vancouver,
Victoria on andere steden van Britsch Co
lumbia zijn ook aardbevingen gevoeld.
Een gevonden schat.
In .Bookman's Journal'' wordt melding
gemaakt over het linden van een schat.
Iémand kocht een oud hecrenhuis in Hert-
ford'slrij'e (Engeland)' en- eenigo weken later
idcorsmiffolde Jiij zorgvuldig alle vertrek
ken, ook do zoJde'ikqmers. In een daarvan
vond hij. vesbovac^ -ven .aantal verwaar
loosd© Olid© ilvooKeri; osen er i;m op mm© 11.1
uil-'nieiiAvsgieaig-heiid én óp ©en der bladzij-
den vond hij mi -.aonieekep-ing omtrent- in
het,' 'huis verstopte kostbaarheden, die ver
borgen woi'on in de-dagen der revolutie van
1745. In Verhand 'daarmede liet bij den
vloer opbreken - onder een oud© kast en
vond toen In een holte 'duizend gouden
gurujes, een hoeveelheid zeldzaam porcelein
en zilver en de' eerste uitgaven van C011-
grevo, Wydhc-iï.y, Dryden en 'eenige andera
schrijvers uil. den Eli'zabethtijcl, allen vol
gens gewoon Ie van :dic-n tijd zorgvuldig in
zijden omslagen gewikkeld.
BINNENLAND,
ERFOPVOLGING.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van de bepalingen wan
liet Burgerlijk Wetboek omtrent cle erfop
volging. De regeering stelt, voor, cle echtge
noot gelijk te stellen met. 'cle kinderen en
deelt dus als er géén testament is ge
maakt mol de wettige kinderen gelijk op.
Het graan uit Argentinië.
De Deutsche Allgemeine Zeituog" heeft
gomclcl dat naar Nederland van 1 Januari
tot 31 October 1919 uit Argentinië zijn ver
scheept: 261.385 ton tarwe, 11.691 ton mals
71.227 ton lijnzaad en 8766 ton haver.
Argentijnsche bladen moeten aan de
mod éde e Ling van deze cijfers een beschou
wing hebben toogevo'egd, waaruit zou blij-
k&n, dat naar hun overtuiging deze hoe
veelheden aoo rilet geheel, dan toch groo-
tonideels voor Duitschland bestemd zouden
zijn geweest-, zoodat Nederland slechts als
bemiddelaar zou zijn opgetreden.
Uit informaties blijkt, ,'dat deze bewering
vrijwel van allen grond ontbloot is. Al wat
onze Regmenng kocht is uitsluitend vcvor
NoclGTlandsch gebruik aangewend. Voor
zoojver invoer door particulieren betreft
ia niet meer dan ruim .100,000 ton naar
Du i t schl and gegaan
Ofschoon het natuurlijk volkomen recht
matig zou zijn indien Nederland als be
middelaar optrad, schijnt het toch ge
wen scht. het bericht It© corrigeeren.
De eieu-en.
De prijs van eieren was Zaterdag op de
markt .te Tholen 8 cent.
Daling Vleeschprijzen.
Men schrijft van de Oostelijke zand
gronden aan het ,,Hbld."
De laaitste dagen zija de vee- en vooral
•de vleeschp rij zen ©norm gedaald, Moest
voor cle varkens vóór enkele weken nog
minstens één gulden per pond ruw ge
wicht- worden betaald, thans is die ver
koopsprijs in sommigestreken zelfs 60 ct.
Hammen werden voor enkele wéken nog
gekocht'Stegen fl.15 a f 1.20 per pond; thans
worden ze te koop aangeboden voor 80_ a
75 ct. En dan ovcitreft. nog dikwijls het
aanbod de vraag.
Niet zonder reden is deze plotselinge da
ling dar vlceschprijzen gekomen. De vee
houders hebbe-n het voederranfsoon voor
hun dieren door het vroeg invallen van den
winter reeds belangrijk moeten vermin
deren en nog zier: ze gc.c-n kans om hu<n
veestapel zonder inkrimping op peil te boli
den. Daarbij blijven de prijzen der voeder
artikelen- buitengewoon boog, zoodat met
cen.ig succes op voordeel geen dieren kun
nen worden vetgemest. Het, is dan ook nidt
zonder, reden, dat -dc veehouders dezc.r
streken de toekomst donker inzien. T-Tet is
waar, sommigen hunner hebben goede tij
den gehad, maar zeer velen, ini'ct-kapitaal
krachtige landbouwers, geenszins.
Officieren naar ItaWë.
Naar wij vernomen, zal eerdtdaags een
drietal Nederlandscho officieren op ver
zoek der Italipaiisebe Regeering geduren
de eenigen tijd oen bezoek brengen aan
hdt Italiaansche leger, teneinde aldus in
studie te nemen cle wijzigingen, welke in
zake organisatie, cn taktiek het Italiaan
sche leger door den oorlog ondergaan
heeft.
In 't bijzonder' is onder meer van be
lang een door die officieren .te brongen
bezoek aan het tooneel van den strijd na
bij' Venetië, welks' 1 aguiientènreinzööals
men weët; luizende 1: voel overeenkomst
vertoont met ons poiü-eriana.
Voor dit. bezoek zijn - aangewezen de
kolonel Tdrunet. van dc abtillenie, de kapi
tein van den goneralen sl-af Sanders én
de kapitein van hét regiment jagers Bijle-
vcld.
Korie Kroniek,
Daar. de pogingen tot arbitrage faal
den is.gistermorgen te Tilburg'hij vier aan
nemers in het bouwvak A. v. d. Hout, J.
Jongen, J. Mulders en II. v. Kuyk, een sta
king uitgebroken. Tegen Maandag a.s. is
een ander viertal aangewezen.
Zaterdagmiddag bebben 'verschillende
directeuren cn hoofdambtenaren derge
meente Rotterdam aan dien lieor Stule-
meijer een geschenk aangGbóden als her
innering aan de aangename samenwerking
met hem als wethouder. Het geschenk be
staat uit een triptiek van Aart Bijl, voor
stellende schepen in aanbouw en een ge
zicht. van cle Maas op Rotterdam, cl© ge
boortestad van den oud-wethouder. Na een
toespraak van den geneesheer-directeur
van Maasoorcl heeft de heer Stulemeijer zijn
welgerneenden dank betuigd. 'Aan mevrouw
Stulemeijer, die bréde "aanwezig was, zijn
bloemen-aangeboden.
Aan de rubberfabriek 't Gooi, te Bus-
sum kregen Zaterdag de werklieden, nog
ongeveer -een 30-taJ, (van de directie, schrif
telijk bericht, 'dat izij zich genoodzaakt, zag.
de dienstbetrekking aan hare fabriek, met
inachtneming van den opzeggingstermijn
van 8 dagen, op te zeggen.
Bij de Rotter'dam'schc politie wordt
wordt 'een motor-rijwielbriga.de geformeerd.
Voorl'oop'jg worden drie geroutineerde .ver
keersla genten bij dezen dienst, geplaatst.
Zondagmiddag 3 uur had de officieel©
opening plaats van liet Alcoholvrij Ont-
ispanrrin'gs'lokaai], T, welk door de Ilaagsch©
Federatie kan R. K. Drankbestrijd'eTsver-
©enigingen in '1 perceel Korte Houtstraat
20 A is opgericht.
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
Voorzitter de burgemeester.
'Afwezig de heer en v. AVeeren, Huurman'
en De Lange. Aanwezig 28 leden.
Bij adres stratenmakers, 0111 gehoord te
worden bij georganiseerd overleg, vraagt!
de heer 'v. Stralen, om dezen Bon'cL te
hooren bij de vaststelling der loonen, ook
al kan hij niet worden opg'ciïomén in het'
georganiseerd' overleg. De vo'orzi 11 e n
zegt, dat hij zulks reeds in een voriget
Raadszitting heeft toegezegd.
Ingekomen is een voorstel van de heerern
W ilme r ©n v. T 0 1, strekkende om aan
politieagenten en brugwachters, wien meb
fegang van 1 Jan. een verkorte arbeidsdag
was 'toegezegd en die dezen inog niiet heb
ben verkregen, van 1 Jan. af eenueixtra uur
loon te vjerleenen. De v 0 0 r z i 11 e r zegt,
dat, B. en W. spoedig met een voorstel' zul
len komen, waarbij rekening 'wordt gehou
den met de belangen van het in het voor
stel van de heeren Wilmer en v. Tol be
doelde categoriën gemeentepersoneel. Daar
om geeft spr. dem heeren in overweging
hun voorstel in te trekken. De heer W i 1-
m e r vraagt, of B. en W. van plan zijn,
ten spoedigste èn voor politie-agenten èn
voor brugwachters ee.n voorstel te doen, om
hun 'n lextra-uilkeering 'voor de overuren te
verleenen. De voorzitter antwoordt
'hierop bevestigend. De -heer i\V ilme r,
z'egt, dat 't doel van zijn voorstel daar
mede bereikt as: do betrokkenen 'hebben nu
zekerheid, niet alleen de politie-agenten,
doch ook de brugwachters. Spr. kan hoé
voorstel dus introkken. De heer v. S t r a-
J e n (sociaal-democraat) duidt 'het den heen»
Wilmer ten kwade, dat hij in deze tè voort
varend is, naar spr. meent. Hij 'had moe
ten afwachten, liet. praeacMes van B. en W,
op- een in de vorige vergadering ingeko
men adres der R. K. Politieagenten Ver-
De hoer W i lm e r wijst andermaal op hefc
doel van zijn voorstel, 'hetwelk 'bereikt ia
geworden.
Voor behandeling 'der agenda gaat de
Raad in geheime zitting.
Na heropening der openbare vergade
ring, 'deelt cle voorzit! o r mede, daü
van do twen personen, die zijn .voorgedra
gen voer adjunct-dircctcur van gemeente
werken (cle heeren. A. Eekhoff, kapitein doé
«Vu e -na.i c rl JlWFffi'n Mioië i^dc^eèrste
zich- hoeft tcTug,getrokken. Spr. stelt voor
cle 'l;.c.rooming aan te hou'clcn. Aldus wordÖ
besloten.
Bij een benceming tot onderwijzeres aan,
de meisjesschool"2e klasse veikrijgt bij. 1st.©
stemming: 1. mej. Driesens 13; 2. mej. An-
Itonig 3; 3. mej. Giönloli 11 stemmen. Bij -
2do stemming warden uitgebracht resp. 14,
2 en 12 stemm'en; Lij 3de stemming resp. 15
■stemmen op mej. Driesens, 12 op mej.
Grünlph on "1 blanco, zoodat nep, 1 is bo
no e'mcl.
Aangenomen wordt z. h. s. punt 3o. der
agenda: eervol ontslag op verzoek aan II.
J. H. Ilaitink als lid der Commissie van
Toezicht op liet. Middelbaar Onderwijs.
4o. Voorstel tot bevordering van J. iNeu-
teboom en D. A. Landaal, resp. -tot tech
nisch ambtenaar 2e klasse en administra
teur 2e klasse bij den Gemeentelijken Rei
nigingsdienst. Aangenomen z. li. s.
5o. Voorstel -tot verhuring van een ter-
neinstrook, bewesten 'die. school aan do Dui-
venbod est raat, aan A. Klinkenborg. Aan
genomen z. h. s.
60. Voorstel tot verhuring van het pak
huis aan Biet Vrouwenkerkhof, Sectie H
110. 2616, aan B. Neuleboom. Aangenomen
z. h. s.
To. Voorstel tct verhuring (van ©en ge
deelte Van het open voorplein van het voor-
urialig Invalidenhuis aan den Oiulen Rijn,
aan W. F. Meen© en A. Kool. Aangenomen
tz. li. s.
80. Voorstel in zake de rentevergoeding
van eenige aan *cle gestichten linde geest",
„Voorgeest" on „Rhijngeest" en aan het
Openhaal' 'Slachthuis verstrekte kapitalen,,
Aangenomen z. h. s.
FEUILLETON.
GEOROE BRUNING.
De Turken hadden intusschen het. be
schieten der stad geopend én werkten rnet
den .grootsten ijver aan de loopgraven orn
baar te bestormen; op alle wij'zen wilden
rij de stad dra naderen. Menigen ochtend
wekte bet donderend geschut Weenens in
woners uit den angstigen slaap; menigen
nacht, hield liet schieten of het springen
«ener mijn de rust van de vermoei den
verwijderd. Het vijandelijke vuur deed
intusschen, over liet geheel genomen, een
onbeduidende schade, nog minder de met
brandstoffen- omwonden pijlen. Het voor
naamste punt, waarop de Turken het ge
munt badden, was het keizerlijke slot en
de Stefamistoren; echter werden Velé bur
gers en soldaten op de wallen of bij de uit
vallen, die de onverschrokken bevelhebber
bndernarn, gewond of gedood.
Driemalen daags en eens gedurende den
nacht deed graaf Stahremberg de ronde om
de stad, qp de wallen en bij de magazijnen.
Blootgesteld aan het vijandelijk vuur, werd
'dj op een "batterij aan het hoofd en den
A,'h"i verwond, doch op den derden dag be
gaf 'Ilij zich reeds weder op zijn post. Waar
men een mijn had gegraven, bevond hij
•zich wakende in de nabijheid, en toen men
die onder het schrikkelijks* geweld deecl
springen en er honderden Turken bij ver
pletterd .werden, omarmde Stahremberg
de wakkere werklieden als broeders in den
•nood, cn deelde met meer dan koninklijke
vrijgevigheid goud en eereteekenen onder
hen uit.
In de 'schoonste overeenstemming met Co-
lonitz, den' heldhaftigen ©n menschlieven-
den bisschop, was Stahremberg, even dik
wijls in de hospitalen, in de 'bakkerijen als
in het tuighuis. Budigen, van zijn bekomen
wonden en van een ernstige ziekte hersteld,
hoezeer afgemat en door verdriet gefolterd,
hiekl nochtans dagelijks -zijn •algemééns
reVue, beklom zelfs wel de voorposten -cn
nam nu ©n clan op den Stephanustoren
alles in 00 gen schouw.
Zulk een overgroot© waakzaamheid en
bewonderenswaardige kalmte in de treffen
de gezindheid des bisschops hielden in den
algemeenen nood de gemoederennog in
goede stemming.
Welke geest, en zelfvertrouwen er lieersch-
te, blijk e uit den volgenden trek:
In de grootste hitte van den storm dronk
een student, onder den wal heen en wecler-
loopend en uit alle krachten juichend op
den ondergang der woedend aanrukkende
Turken; dadelijk schiet, é.r een vergiftigde
pijl o]) hem toe, die echter in den lederen
zak blijft stuiten; waarop de student zijn
dronk herhaalde' en den goeden.' v/il der
Turken met een spotachtige buiging beant
woordde.
Streng, in den echt ridderlijken zin des
woords was Stahremberg zoowel naar bui
ten tegen do Turken als in 7.ijn krijgstucht
in liet inwendige. Een' hoofdman, die
slechts een oogenblik geaarzeld had aan te
rukken, kwam in ketenen voor het stand
recht, daar moest hij de redenen van be
schuldiging bepleiten of den kogel van zijn
vrienden ontvangen, die hij van den vijand
zoo gevreesd had. Een luitenant, dié' des
nachts de Turken rustig bij zijn 'voorpost
had laten graven, had te kiezen tusschen
den golg oi' mat 24 man daarheen -te'gaan
om het liet 'werk te vernielen. Morrende
soldaten werden oogenblikkelijk gedood.
Twee knapen, die 'zich door .de Turken tot
liet vernemen Van inlichtingèn hadden la
ten gebruiken, ontkwamen het zwaard van
den scherprechter niet.
Alle klokken der stad zwegen, slechts die
der Stephanus-kerk moest met "plechligen
ernst storm en 'brand,aankondigen en op
dat ontzettend ieeken moesten allen, die de
wapenen konden dragen, zich op de verza
melplaatsen begeven, namelijk op de Markt,
op den Burg en op cle wallen.
Bisschop Colomtz zorgde voor de verple
ging der gewonden, voor cle genezing der
zi.oken, de ondersteuning der armen en
vooral voor hen, wier vaders, eehtgenooten
of broeders in de verdediging der stad den
dood .reeds hadden gevonden. Zijn voor
spraak en welsprekendheid bewerkten in de
huizen der grooten de beste ondersteuning;
zijn ijVer'en voorbeeld waklccrcTen anderen
aan, werkdadig aan zijn hand te gaan en
vele vrouwen uit den deftigen en midden
stand boden zich aan, door de voorstellin
gen den vromen bisschop aangemoedigd, om
geneesmiddelen, pluksel, windsels en al wat
er in de hospitalen noodig was te leve
ren. Vrouwen werden gebezigd bij cle ont-
graving der tegenmijnen, welke de bele
gerden maakten; zij-ruimden de aarde weg,
hielpen het vuur hlussohcn en.z.
De veldheer van het Turksche leger Kara
Mustapha .was op zijn beurt niet minder
werkzaam'. Nu was hij op St. Ulrichs toren
orn de-stad in oogenschouw te nemen, dan
was hij herhaaldelijk in de kogelvrije hoog
ten en opgeworpen kazematten; dikwijls liet
hij zich in zijn door ijzeren platen omslo
ten draagstoel, door do loopgraven voeren,
beloonde 'de dapperen, maar liet ook de
bloohartigen en weerspannigen mcedoogen-
loos onder zijn sabel vallen, vooral als een
gezant des Sultans, mismoedig over de
weinige vorderingen en den langen duur
van het'beleg, hem met zichtbare verlegen
heid verlaten had.
Eindelijk bemachtigden de Turken een
schans, welke hardnekkig verdedigd was ge
worden;- daarentegen verdubbelde men de
werkzaamheden binnen de stad dermate,
dat den dienstdoenden fcoldatcn cn officie
ren het slapen op doodstraf verboden werd.
Hunne veelvuldige uitvallen vernielden de
aangelegde werken der Turken; de hertog
van Wurtembcrg, Guidp Slahrembèrg, en
anderen deden hierbij wonderen van dap
perheid.
De overste Dupigny, verootmoedigd dab'
hij met zijn ruiterij nog geen gelegenheid'
gevonden had op de een of 'andere wijze
uit te munten, wierp zich met de zijnen,
door een der poorten een uitval onderna
mende, wanhopend op den vijand; niet dort
na een woedende worsteling bezweken zei
allen.
D.e Turken 'deden con h'oöfdmijn sprin
gen aan hét bolwerk bij den Burg. D«
uitwerking was verschrikkelijk en in het
zelfde oogenblik reeds klonk het vroesolijW
Ailah-ge'schreeuw der aanrukkende Tur
ken,-onder aanvoering van hun groot-vi!»
'zier, den commandant ©n de bezetting te»
gen. De ingestorte muren, de aordhoogtert
en .puinhoopen hadden hun onder stof enl
rook en het - bulderen des geschuts dienl
noodUottigen weg gebaand. Die toe standi
van Vertwijfeling schoen den christenen!
een meer dan menscheJijke kracht te ge*
ven. De Turken, die reeds tweei hunner va©
nen hadden opgestoken, werdén weder tot
liunne vorige verschansingen teruggeslagen*
CWordt vervolgd.}