f0lt Llad verschijnt eiken öng, tfh'gez, 'Zou» en ïreestüt. Dc Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling, A-oor Leiden 17 ct. p. week, f2.25 p. kwartaal; bij ;©nr.e agenten 18 ct. p. weck, f2.40 p. kwartaal.Franco L post f2.70 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags» -l.iad is voor de Abonr.é's vermijgbaar tegen betaling Tan 40 ct. p. kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers ct.,met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent. 11e Jaargang. DINSDAG 27 JANUARI 1920. Bureau STEEXSCHUUR S5 - LEfOEM. Ir.tfcrc. Te'eioon S35. No. 3132 Postbus l'. 33e Advertentieprijs bedraagt 221/2 cent per regel voor gewone ad verten tiën: Zaterdags 30 cent per regei Voor ingezonden mededeelipgen wordt het dubbele vau het tarief berekend. Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van 30 woorden BUITEN LAN D. BEROERINGEN IN DUITSCHLAND. Een aartslag op Minister Erzberger. Het proces Erzl>erger-Helffer3clvs Hiss uitleveringsvraagstuk. De 6-urendag in de mijnen. De dalende valuta. Het pr.oc.es, clat tegen HeJffer'ich! gevoerd orclt, gaat moreel tegen Erzberger. Op mogelijke mandoren tracht de verdedi ging te bewijzen, dat de (minister door zijn oli arbi ties met financieel© ondernemingen zijn zak geducht heeft weten te spekken. De (he,elé politieke sfeer van Duitschland OVERZICHT. Een nieuw evenement wat weer beroe- jfirtg- komt wekken in het geschokte Duitsch- ifland, is 'de aanslag op minister Erzberger, "^waaromtrent het H. N. meldt: Toen Erzberger gistermiddag het ge bouw 'van het gerechtshof verliet en in zijn auto wilde stappen, loste de 20-jarige vaan- ylj-ig Ottwig von Hirschfeld twee revolver schoten op hem .en verwondde" hem in de (borst. Dc. dader, die. gegrépen werd, ver» ftlaairde; dat hij Erzberger gevaarlijk voor 'den staai" achtte en dat hij uit den weg ge ruimd moest worden. Een nader-bericht zegt: Toen Erzberger fuif, bet hoofdportaal van het gebouw van het gerechtshof op den hoek van de Rathe- inoAverstraat'kwam om in zijn auto te stap pen en reeds den voet, op de treeplank had, vuurde een jon gei, goedgekleed© man twee revolverschoten op hem af. De chauffeur had na het eerste schot den wagen reeds in «beweging reed haastig weg. Volgens een bericht uit de rijkskanselarij «heeft het schot Erzberger in den rechter schouder getroffen; de verwon&i-nf is niet zeer 'ernstig. Erzberger begaf zich onmid dellijk naaa* «zijn .eigen dokter, die een Ver band legde. Daarop kon Erzberger zich 'jinor huis begeven. Ilij is naar omstandig heden redelijk wel en vrij van koorts. Het ft Woede schot was op den huik gericht, maar dé kegel stuitte af op den 'horlogeketting van Erzberger en nam een anderen weg. Deze gebeuren is veroorzaakte groots op winding ïm het gebouw van het gerechts hof. Dadelijk bij het eerste schot kwam de gefieiele Veilighei'dsweer, dié zich in het. ge- douw bevond, waar buiten en omringde den auto, terwijl ook de Wacht, toeschoot. Men ikon den dader onmiddellijk grijpen. Hij jveddaarèo uit vaderlandslievende, overwe gingen gehandeld te hebben; het was er hem slechte om .te doen. dat Erzberger de lfin i lief uit de regeering zou treden. Vermoedelijk is de. aanslag van den jjorgon vaandrig het 'kinderspel, dat op het voorbeeld der groe ien pleegt te volgen. Erzberger is voor velen dn Duitschland de ibcoze genius, omdat hij den wapenstilstand en* den vrede© heeft 0riderteekendi en hij Xvdr.dt langzamerhand als 'de opperste der duivelen afgeschilderd, nu Lij als minister •van iirianciëii dcit-taenschea-zatr gevoelig ja an de portemonnaiê kómt. 5? trouwens op het '0ogenblik geladen. Van (ernstige incidenten hij de ontruiming van JDuilsch gebied, waar volksstemmingen ge houden moeten worden heeft tot heden zon dof groote incidenten plaats gehad, maar in de harten van vele 'Vaderlanders wekt die ontruiming toch wrok. En nu doemt aan den einder het spookbeeld op van de gerAvongeiJ uitlevering 'dengenen, die dg Entente als oorlogsmisdadigers vervolgen vil. Het is daarbij niet prettig voor ons land, dat men zich bij ,cle protesten tegen dié uitlevering op Nederland beroept. En onjuist ook. Nederland as geen partij ge weest bij li,et tractaat, d'at te Versailles is gesloten; Duitschland daarentegen heeft 'rich bij gat traotaat verbonden de uitleve ring le bewerkstelligen. Andero moeilijkheden, wlaarmee de Duit- eclie regeering te kampen heeft, zijn de Jijntiekkeiij der arbeiders en de daling der valuta. In de 'kolenmijnen willen de mijn werkers niet langer dan 70s uur werken en I het is slechts een schrale troost, dat het mi in werkers congres te Boehum besloten heeft tot doorvoering van den eïsch' geen '•slaking te beginnen. Maar steenkolen zijn hij na nog noodiger clan brood'voo'r Duitsch- knicl, 'waaa' het toch ook niet te veel van •heeft, opd'at er maar wat meer zemelen door het meel gemalen Zullen wonden in de •toekomst. 'Er worclt trouwens voorspeld, dat binnen enkele maanden vele Duitsche sle- ,den, 'wat de Voeding betreft het vborbeeldi van W'eenen zullen volgen. Steenkolen-zijn noodiig oln cle .eigen fabrieken aan den gang te houden. Voortdurend stilstaan door ko- lengebTek wenkt den lust om te arbeiden bij het personeel ook niet in de band-. Ze zijn verder noodig om bet buitenland te betalen voor de leveringen, kva.a'r Duitschland' niet buiten kan; erts uit. Zweden bijvoorbeeld en levensmiddelen uit ons land. En einde lijk moeten kolen dienen om de reusachtige schuld bij do Entente af te lossen. De dalende Valuta, Waardoor cle mark op den koers van vier om een dubbeltje dreigt te 'komen, maakt bet. ook hoe langer hoe bezwaarlijker voor 'Duitschland om zijn schulden te voldoen en het allernoodzake lijkste in te slaan. Een valuta-crodiet als ons land Duitschland 'heeft, toegestaan, is natuurlijk slechts ©en druppel aan den em mer. Alleen, een internationale credkto'ver- eenkomst, kan uitredding geven, niet alleen voor Duitschland zelf, maar ook voor de Janden dér Entente, wier Valuta zich even eens in .steeds dalende richting beweegt mede als gevolg Van de toenemende oncre- dielwaardigheid van den groeten débiteur Duitschland. Engelsch-h'.dië. Ecu gevecht aan de- gre?is. Het H. N. verneemt uit Londen: Eon der hevigste gevechten aan de Indische grens is geleverd door de Engelsche troe pen bij het iorceoren van den Ahnai Dangi- pas. Dc vijand viel de Engelschen van drie kalnlen aan, maar hoewel cle verliezen aan Engelsche zijde he'vig waren, is den vijand een hevige slag teegebraebt. Duitschland. De 8-uremlag in de mijnen bhiöekeni een katastrofe. In da „Vonvarts" richt de rijksminister „voc-r economische zaken Schmidt een drin gende vermaning tot de mijnwerkers om de industrie niet te worgen. Het. artikel be sluit: "Wie den G-urendag wil invoeren be nadeelt niet de 'regeering en de kapitalis ten. maar laat zijn arbeidersbroeders in de steden kou lijden. Rusland. VREDE OF CEEN VRÉDE? Volgens een Radio-bericht uit Stockholm beeft men aldaar het volgend draadloos telegram uit'Moskou opgevangen: Do regeering der Radenrepubliek deelt 'de Entente mede dof. ?.ii brwiil is dn U-vn 'cielsbbtrekkingcn met haar te hervatten, maar 'dat.'het volsrekt noodig is eerst eem Wapen'st.ilstan'd te sluiten. Mochten de geallieerde mogendheden 'zulk een Wapen stilstand niet willen sluiten, dan zullen de schepen der Entente, welke zich op dit oogenblik in Russische havens boy inden, in den grond geboord worden. Semehof chelator Oosf-Sibeitië. Semenof heeft de dictatuur over Oost-Si- berië bij proclamatie aanvaard. Admiraal Koltsiak uitgeleverd. Uit Charbin wordt aan de- ..Daily Mail" geseind, dat liet tamelijk wel zeker is, clat admiraal Koltsjak zich in cle bandon der holsjewikj bevindt. Er loopen geruchten, dat de Tsjechen, aan wi© cle vertegenwoor digers der geallieerden den admiraal had den toevertrouwd, hem zouden hebben over geleverd aan zijn vijanden. Frankrijk. Nu de. Duitschers weggaarv Een bericht uit Amiëns zegt'dat de terug keer der Duitsche krijgsgevangenen een ernstige crisis in den arbeid in de bevrijde streken te voorschijn mo'et roepen. Immers- 35,000 krijgsgevangenen hebben gewerkt al leen in het departement van de Sorn me en er is nog geen enkele Fransche arbeider aangekomen om hen te vervangen. Het werk van den wederopbouw in 200 dorpen dat toch reeds niet hard opschiet, zal nu nog nicer ver tra ging ondervinden. De boeren 'hadden ongeveer" ©en 'duizendtal krijgsgevangenen in dienst en bun vertrek brengt de voorjaarsteaai in gevaar. Buitenlandscrse Berichten. Ean dorp in gevaar. 'Heit dorp Sansormet bij Toulouse in Frankrijk wordt bedreigd mat algeheel© vernietiging. Het' clofp ligt op een berghel ling, waar zich spleten in den grond ver loeren, "dre mat den dag in grootte >en aan tal toenemen. Een© 'boerderij en een huls zijn reeds in zulk een. spleet begraven en do rest van het.- dorp wordt, bedreigd met hetzelfde Jut. D© inwoners hebban de ge vaarlijke plaats ontruimd. Misdaad in Kerry. Naar de correspondent van de „Times" te Dublin meldt, is ©r Donderdag een af schuwelijke misdaad gepleegd nabij de stad Killor'glin in het graafschap Kerry. Een troep gewapend® mannen drong de wo ning Van den landbouwer Mangan binnen, dien zij knevelden. Daarop sneden zij hem met een grooteschaar, zoo'als voor het snoeien van hagen Worden gebruikt, cle ooren van het hoofd. De vrouw van den landbouwer, die dit moest, aanzien, weëd door cle bandieten verhinderd om haar man te hulp 1e komen. Mangan's toestand, is zorgwekkend. Politie en soldaten stelden later ee.n onderzoek dn, maar tot diisver is geen van de daders geVat. Inbraak in hel Bïsmarck-Museum te Berlijn. In het Bismarek-rhuseum in Scliönh'aü- scn aan de Elbe; dat «nog onlangs door in brekers be'zoeht Werd, is andermaal inge- boken. De dieven hebben- rijken buit gemaakt. Men heeft nog geen- gedetailleerd overzicht van het gestolrne: er schijnen "echter ©enige zeer waardevolle voorwerpen hij te zijn. Scheepsrampen. Men meldt uit Tokio: Veertig moiorboo- ten met 300 vissehers zijn in een storm ter hoogte van Sasebo verforen gegaan. Aardbevingen. Te Seattle (si. Washington) zijn Zater dagavond om 11 uur drie duidelijke aard schokken gevoeld. Te Bellhu>ham braken ruiten en scheurden muren. Te Vancouver, Victoria on andere steden van Britsch Co lumbia zijn ook aardbevingen gevoeld. Een gevonden schat. In .Bookman's Journal'' wordt melding gemaakt over het linden van een schat. Iémand kocht een oud hecrenhuis in Hert- ford'slrij'e (Engeland)' en- eenigo weken later idcorsmiffolde Jiij zorgvuldig alle vertrek ken, ook do zoJde'ikqmers. In een daarvan vond hij. vesbovac^ -ven .aantal verwaar loosd© Olid© ilvooKeri; osen er i;m op mm© 11.1 uil-'nieiiAvsgieaig-heiid én óp ©en der bladzij- den vond hij mi -.aonieekep-ing omtrent- in het,' 'huis verstopte kostbaarheden, die ver borgen woi'on in de-dagen der revolutie van 1745. In Verhand 'daarmede liet bij den vloer opbreken - onder een oud© kast en vond toen In een holte 'duizend gouden gurujes, een hoeveelheid zeldzaam porcelein en zilver en de' eerste uitgaven van C011- grevo, Wydhc-iï.y, Dryden en 'eenige andera schrijvers uil. den Eli'zabethtijcl, allen vol gens gewoon Ie van :dic-n tijd zorgvuldig in zijden omslagen gewikkeld. BINNENLAND, ERFOPVOLGING. Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi ging en aanvulling van de bepalingen wan liet Burgerlijk Wetboek omtrent cle erfop volging. De regeering stelt, voor, cle echtge noot gelijk te stellen met. 'cle kinderen en deelt dus als er géén testament is ge maakt mol de wettige kinderen gelijk op. Het graan uit Argentinië. De Deutsche Allgemeine Zeituog" heeft gomclcl dat naar Nederland van 1 Januari tot 31 October 1919 uit Argentinië zijn ver scheept: 261.385 ton tarwe, 11.691 ton mals 71.227 ton lijnzaad en 8766 ton haver. Argentijnsche bladen moeten aan de mod éde e Ling van deze cijfers een beschou wing hebben toogevo'egd, waaruit zou blij- k&n, dat naar hun overtuiging deze hoe veelheden aoo rilet geheel, dan toch groo- tonideels voor Duitschland bestemd zouden zijn geweest-, zoodat Nederland slechts als bemiddelaar zou zijn opgetreden. Uit informaties blijkt, ,'dat deze bewering vrijwel van allen grond ontbloot is. Al wat onze Regmenng kocht is uitsluitend vcvor NoclGTlandsch gebruik aangewend. Voor zoojver invoer door particulieren betreft ia niet meer dan ruim .100,000 ton naar Du i t schl and gegaan Ofschoon het natuurlijk volkomen recht matig zou zijn indien Nederland als be middelaar optrad, schijnt het toch ge wen scht. het bericht It© corrigeeren. De eieu-en. De prijs van eieren was Zaterdag op de markt .te Tholen 8 cent. Daling Vleeschprijzen. Men schrijft van de Oostelijke zand gronden aan het ,,Hbld." De laaitste dagen zija de vee- en vooral •de vleeschp rij zen ©norm gedaald, Moest voor cle varkens vóór enkele weken nog minstens één gulden per pond ruw ge wicht- worden betaald, thans is die ver koopsprijs in sommigestreken zelfs 60 ct. Hammen werden voor enkele wéken nog gekocht'Stegen fl.15 a f 1.20 per pond; thans worden ze te koop aangeboden voor 80_ a 75 ct. En dan ovcitreft. nog dikwijls het aanbod de vraag. Niet zonder reden is deze plotselinge da ling dar vlceschprijzen gekomen. De vee houders hebbe-n het voederranfsoon voor hun dieren door het vroeg invallen van den winter reeds belangrijk moeten vermin deren en nog zier: ze gc.c-n kans om hu<n veestapel zonder inkrimping op peil te boli den. Daarbij blijven de prijzen der voeder artikelen- buitengewoon boog, zoodat met cen.ig succes op voordeel geen dieren kun nen worden vetgemest. Het, is dan ook nidt zonder, reden, dat -dc veehouders dezc.r streken de toekomst donker inzien. T-Tet is waar, sommigen hunner hebben goede tij den gehad, maar zeer velen, ini'ct-kapitaal krachtige landbouwers, geenszins. Officieren naar ItaWë. Naar wij vernomen, zal eerdtdaags een drietal Nederlandscho officieren op ver zoek der Italipaiisebe Regeering geduren de eenigen tijd oen bezoek brengen aan hdt Italiaansche leger, teneinde aldus in studie te nemen cle wijzigingen, welke in zake organisatie, cn taktiek het Italiaan sche leger door den oorlog ondergaan heeft. In 't bijzonder' is onder meer van be lang een door die officieren .te brongen bezoek aan het tooneel van den strijd na bij' Venetië, welks' 1 aguiientènreinzööals men weët; luizende 1: voel overeenkomst vertoont met ons poiü-eriana. Voor dit. bezoek zijn - aangewezen de kolonel Tdrunet. van dc abtillenie, de kapi tein van den goneralen sl-af Sanders én de kapitein van hét regiment jagers Bijle- vcld. Korie Kroniek, Daar. de pogingen tot arbitrage faal den is.gistermorgen te Tilburg'hij vier aan nemers in het bouwvak A. v. d. Hout, J. Jongen, J. Mulders en II. v. Kuyk, een sta king uitgebroken. Tegen Maandag a.s. is een ander viertal aangewezen. Zaterdagmiddag bebben 'verschillende directeuren cn hoofdambtenaren derge meente Rotterdam aan dien lieor Stule- meijer een geschenk aangGbóden als her innering aan de aangename samenwerking met hem als wethouder. Het geschenk be staat uit een triptiek van Aart Bijl, voor stellende schepen in aanbouw en een ge zicht. van cle Maas op Rotterdam, cl© ge boortestad van den oud-wethouder. Na een toespraak van den geneesheer-directeur van Maasoorcl heeft de heer Stulemeijer zijn welgerneenden dank betuigd. 'Aan mevrouw Stulemeijer, die bréde "aanwezig was, zijn bloemen-aangeboden. Aan de rubberfabriek 't Gooi, te Bus- sum kregen Zaterdag de werklieden, nog ongeveer -een 30-taJ, (van de directie, schrif telijk bericht, 'dat izij zich genoodzaakt, zag. de dienstbetrekking aan hare fabriek, met inachtneming van den opzeggingstermijn van 8 dagen, op te zeggen. Bij de Rotter'dam'schc politie wordt wordt 'een motor-rijwielbriga.de geformeerd. Voorl'oop'jg worden drie geroutineerde .ver keersla genten bij dezen dienst, geplaatst. Zondagmiddag 3 uur had de officieel© opening plaats van liet Alcoholvrij Ont- ispanrrin'gs'lokaai], T, welk door de Ilaagsch© Federatie kan R. K. Drankbestrijd'eTsver- ©enigingen in '1 perceel Korte Houtstraat 20 A is opgericht. STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. Voorzitter de burgemeester. 'Afwezig de heer en v. AVeeren, Huurman' en De Lange. Aanwezig 28 leden. Bij adres stratenmakers, 0111 gehoord te worden bij georganiseerd overleg, vraagt! de heer 'v. Stralen, om dezen Bon'cL te hooren bij de vaststelling der loonen, ook al kan hij niet worden opg'ciïomén in het' georganiseerd' overleg. De vo'orzi 11 e n zegt, dat hij zulks reeds in een voriget Raadszitting heeft toegezegd. Ingekomen is een voorstel van de heerern W ilme r ©n v. T 0 1, strekkende om aan politieagenten en brugwachters, wien meb fegang van 1 Jan. een verkorte arbeidsdag was 'toegezegd en die dezen inog niiet heb ben verkregen, van 1 Jan. af eenueixtra uur loon te vjerleenen. De v 0 0 r z i 11 e r zegt, dat, B. en W. spoedig met een voorstel' zul len komen, waarbij rekening 'wordt gehou den met de belangen van het in het voor stel van de heeren Wilmer en v. Tol be doelde categoriën gemeentepersoneel. Daar om geeft spr. dem heeren in overweging hun voorstel in te trekken. De heer W i 1- m e r vraagt, of B. en W. van plan zijn, ten spoedigste èn voor politie-agenten èn voor brugwachters ee.n voorstel te doen, om hun 'n lextra-uilkeering 'voor de overuren te verleenen. De voorzitter antwoordt 'hierop bevestigend. De -heer i\V ilme r, z'egt, dat 't doel van zijn voorstel daar mede bereikt as: do betrokkenen 'hebben nu zekerheid, niet alleen de politie-agenten, doch ook de brugwachters. Spr. kan hoé voorstel dus introkken. De heer v. S t r a- J e n (sociaal-democraat) duidt 'het den heen» Wilmer ten kwade, dat hij in deze tè voort varend is, naar spr. meent. Hij 'had moe ten afwachten, liet. praeacMes van B. en W, op- een in de vorige vergadering ingeko men adres der R. K. Politieagenten Ver- De hoer W i lm e r wijst andermaal op hefc doel van zijn voorstel, 'hetwelk 'bereikt ia geworden. Voor behandeling 'der agenda gaat de Raad in geheime zitting. Na heropening der openbare vergade ring, 'deelt cle voorzit! o r mede, daü van do twen personen, die zijn .voorgedra gen voer adjunct-dircctcur van gemeente werken (cle heeren. A. Eekhoff, kapitein doé «Vu e -na.i c rl JlWFffi'n Mioië i^dc^eèrste zich- hoeft tcTug,getrokken. Spr. stelt voor cle 'l;.c.rooming aan te hou'clcn. Aldus wordÖ besloten. Bij een benceming tot onderwijzeres aan, de meisjesschool"2e klasse veikrijgt bij. 1st.© stemming: 1. mej. Driesens 13; 2. mej. An- Itonig 3; 3. mej. Giönloli 11 stemmen. Bij - 2do stemming warden uitgebracht resp. 14, 2 en 12 stemm'en; Lij 3de stemming resp. 15 ■stemmen op mej. Driesens, 12 op mej. Grünlph on "1 blanco, zoodat nep, 1 is bo no e'mcl. Aangenomen wordt z. h. s. punt 3o. der agenda: eervol ontslag op verzoek aan II. J. H. Ilaitink als lid der Commissie van Toezicht op liet. Middelbaar Onderwijs. 4o. Voorstel tot bevordering van J. iNeu- teboom en D. A. Landaal, resp. -tot tech nisch ambtenaar 2e klasse en administra teur 2e klasse bij den Gemeentelijken Rei nigingsdienst. Aangenomen z. li. s. 5o. Voorstel -tot verhuring van een ter- neinstrook, bewesten 'die. school aan do Dui- venbod est raat, aan A. Klinkenborg. Aan genomen z. h. s. 60. Voorstel tot verhuring van het pak huis aan Biet Vrouwenkerkhof, Sectie H 110. 2616, aan B. Neuleboom. Aangenomen z. h. s. To. Voorstel tct verhuring (van ©en ge deelte Van het open voorplein van het voor- urialig Invalidenhuis aan den Oiulen Rijn, aan W. F. Meen© en A. Kool. Aangenomen tz. li. s. 80. Voorstel in zake de rentevergoeding van eenige aan *cle gestichten linde geest", „Voorgeest" on „Rhijngeest" en aan het Openhaal' 'Slachthuis verstrekte kapitalen,, Aangenomen z. h. s. FEUILLETON. GEOROE BRUNING. De Turken hadden intusschen het. be schieten der stad geopend én werkten rnet den .grootsten ijver aan de loopgraven orn baar te bestormen; op alle wij'zen wilden rij de stad dra naderen. Menigen ochtend wekte bet donderend geschut Weenens in woners uit den angstigen slaap; menigen nacht, hield liet schieten of het springen «ener mijn de rust van de vermoei den verwijderd. Het vijandelijke vuur deed intusschen, over liet geheel genomen, een onbeduidende schade, nog minder de met brandstoffen- omwonden pijlen. Het voor naamste punt, waarop de Turken het ge munt badden, was het keizerlijke slot en de Stefamistoren; echter werden Velé bur gers en soldaten op de wallen of bij de uit vallen, die de onverschrokken bevelhebber bndernarn, gewond of gedood. Driemalen daags en eens gedurende den nacht deed graaf Stahremberg de ronde om de stad, qp de wallen en bij de magazijnen. Blootgesteld aan het vijandelijk vuur, werd 'dj op een "batterij aan het hoofd en den A,'h"i verwond, doch op den derden dag be gaf 'Ilij zich reeds weder op zijn post. Waar men een mijn had gegraven, bevond hij •zich wakende in de nabijheid, en toen men die onder het schrikkelijks* geweld deecl springen en er honderden Turken bij ver pletterd .werden, omarmde Stahremberg de wakkere werklieden als broeders in den •nood, cn deelde met meer dan koninklijke vrijgevigheid goud en eereteekenen onder hen uit. In de 'schoonste overeenstemming met Co- lonitz, den' heldhaftigen ©n menschlieven- den bisschop, was Stahremberg, even dik wijls in de hospitalen, in de 'bakkerijen als in het tuighuis. Budigen, van zijn bekomen wonden en van een ernstige ziekte hersteld, hoezeer afgemat en door verdriet gefolterd, hiekl nochtans dagelijks -zijn •algemééns reVue, beklom zelfs wel de voorposten -cn nam nu ©n clan op den Stephanustoren alles in 00 gen schouw. Zulk een overgroot© waakzaamheid en bewonderenswaardige kalmte in de treffen de gezindheid des bisschops hielden in den algemeenen nood de gemoederennog in goede stemming. Welke geest, en zelfvertrouwen er lieersch- te, blijk e uit den volgenden trek: In de grootste hitte van den storm dronk een student, onder den wal heen en wecler- loopend en uit alle krachten juichend op den ondergang der woedend aanrukkende Turken; dadelijk schiet, é.r een vergiftigde pijl o]) hem toe, die echter in den lederen zak blijft stuiten; waarop de student zijn dronk herhaalde' en den goeden.' v/il der Turken met een spotachtige buiging beant woordde. Streng, in den echt ridderlijken zin des woords was Stahremberg zoowel naar bui ten tegen do Turken als in 7.ijn krijgstucht in liet inwendige. Een' hoofdman, die slechts een oogenblik geaarzeld had aan te rukken, kwam in ketenen voor het stand recht, daar moest hij de redenen van be schuldiging bepleiten of den kogel van zijn vrienden ontvangen, die hij van den vijand zoo gevreesd had. Een luitenant, dié' des nachts de Turken rustig bij zijn 'voorpost had laten graven, had te kiezen tusschen den golg oi' mat 24 man daarheen -te'gaan om het liet 'werk te vernielen. Morrende soldaten werden oogenblikkelijk gedood. Twee knapen, die 'zich door .de Turken tot liet vernemen Van inlichtingèn hadden la ten gebruiken, ontkwamen het zwaard van den scherprechter niet. Alle klokken der stad zwegen, slechts die der Stephanus-kerk moest met "plechligen ernst storm en 'brand,aankondigen en op dat ontzettend ieeken moesten allen, die de wapenen konden dragen, zich op de verza melplaatsen begeven, namelijk op de Markt, op den Burg en op cle wallen. Bisschop Colomtz zorgde voor de verple ging der gewonden, voor cle genezing der zi.oken, de ondersteuning der armen en vooral voor hen, wier vaders, eehtgenooten of broeders in de verdediging der stad den dood .reeds hadden gevonden. Zijn voor spraak en welsprekendheid bewerkten in de huizen der grooten de beste ondersteuning; zijn ijVer'en voorbeeld waklccrcTen anderen aan, werkdadig aan zijn hand te gaan en vele vrouwen uit den deftigen en midden stand boden zich aan, door de voorstellin gen den vromen bisschop aangemoedigd, om geneesmiddelen, pluksel, windsels en al wat er in de hospitalen noodig was te leve ren. Vrouwen werden gebezigd bij cle ont- graving der tegenmijnen, welke de bele gerden maakten; zij-ruimden de aarde weg, hielpen het vuur hlussohcn en.z. De veldheer van het Turksche leger Kara Mustapha .was op zijn beurt niet minder werkzaam'. Nu was hij op St. Ulrichs toren orn de-stad in oogenschouw te nemen, dan was hij herhaaldelijk in de kogelvrije hoog ten en opgeworpen kazematten; dikwijls liet hij zich in zijn door ijzeren platen omslo ten draagstoel, door do loopgraven voeren, beloonde 'de dapperen, maar liet ook de bloohartigen en weerspannigen mcedoogen- loos onder zijn sabel vallen, vooral als een gezant des Sultans, mismoedig over de weinige vorderingen en den langen duur van het'beleg, hem met zichtbare verlegen heid verlaten had. Eindelijk bemachtigden de Turken een schans, welke hardnekkig verdedigd was ge worden;- daarentegen verdubbelde men de werkzaamheden binnen de stad dermate, dat den dienstdoenden fcoldatcn cn officie ren het slapen op doodstraf verboden werd. Hunne veelvuldige uitvallen vernielden de aangelegde werken der Turken; de hertog van Wurtembcrg, Guidp Slahrembèrg, en anderen deden hierbij wonderen van dap perheid. De overste Dupigny, verootmoedigd dab' hij met zijn ruiterij nog geen gelegenheid' gevonden had op de een of 'andere wijze uit te munten, wierp zich met de zijnen, door een der poorten een uitval onderna mende, wanhopend op den vijand; niet dort na een woedende worsteling bezweken zei allen. D.e Turken 'deden con h'oöfdmijn sprin gen aan hét bolwerk bij den Burg. D« uitwerking was verschrikkelijk en in het zelfde oogenblik reeds klonk het vroesolijW Ailah-ge'schreeuw der aanrukkende Tur ken,-onder aanvoering van hun groot-vi!» 'zier, den commandant ©n de bezetting te» gen. De ingestorte muren, de aordhoogtert en .puinhoopen hadden hun onder stof enl rook en het - bulderen des geschuts dienl noodUottigen weg gebaand. Die toe standi van Vertwijfeling schoen den christenen! een meer dan menscheJijke kracht te ge* ven. De Turken, die reeds tweei hunner va© nen hadden opgestoken, werdén weder tot liunne vorige verschansingen teruggeslagen* CWordt vervolgd.}

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1920 | | pagina 1