i weed© Biad.
baandag 24 November ISI9
STADSNIEUWS.
VOLKSBOND-PROPAGANDA-UNIE.
Ter gelegenheid van ihet 10-jarig bestaan
fliield gisteren de Yolksbond-Propaganda-
Unic (Bond van Propagandaclubs van den
Volksbond in ons Bisdom) een Propagan
dist or. dag in ,,De Graanbeurs" alhier. Aan
de 'bcistuürstafel ihad mede plaats genomen
de geest, adviseur, pater Schuurman.
Ook was vertegenwoordigd het Centraal
Bureau der K. S. A.
Do voorzitter, de (heer A. v. Dongen,
opende te ongeveer drie uur de zeer talrijk
(bezóchte bijeenkomst (uit Li s s e allééu
waren er, naar men ons meedeelde, een 40
propagandisten; in hoi. geheel 'waren onge
veer 200 propagandisten van elders aan
wezig.)
De voorzitter .herdacht in zijn openings-*
woord het werk van' den grondlegger dezer
Unie, den heer Serrarens, die op het oogen-
blik als vertegenwoordiger der Regeering
de Internationale Arbeidsconferentie te
Washington bijwoont. Waardeering bracht
Ispr. ook aan de eerste bestuursleden, op de
vergadering aanwezig, die hoeren Nijhuis
en Pols.
O. m. verwelkomde spr. de vertegenwoor
digers van het Centraal Bondsbestuur, de
h'eeren. Smit en Klein.
In welgekozen woorden leidde vervolgens
de voorzitter de beide sprekers van deze
vergadering in.
Nadat het Bondslied was gezongen, be
trad de wel eer w. pater G. V r ij moed
den katheder om te spreken over:
De grondslag van db Stantitsorgarrisatie.
In zijn inleiding schetste spr. de Unie der
propagandisten 'in ons Bisdom als een le
ger, dat met de wapenen van rechtvaardig
heid en liefde een nieuw land voor de ar-
beiders wil gaan veroveren. Wat is dat
land? Er leeft en woedt en gist in de arbei
ders iets, hetgeen niet met wat hooger loon
en korier arbeidstijd is te bevredigen. Dit
■is het bewustzijn, dat uit den arbeid den
•materioelcn en geestelijken arbeid de
iwelvaart wordt geboren, en de daaruit
voortkomende begeerte, om dan ook van
dien welvaart een behoorlijk deel te vei"
'krijgen.
De verstandelijke ontwikkeling van de
arbeiders kou de grondslag zijn van de»
Standsorganisatie. Dót is het stokpaardje
geweest van de liberalen; en de socialisten,
dn het geestelijke de broederis van de libera
len, zijn het ook gaan berijden. „Kennis is
macht" 't is een Ieufe,- waaraan 'het libe-
tralïeme niet vreemd schijnt. Kennis is
(macht en spr7"schetst in het licht van
den wereldoorlog, wat de kennis de men sch
il ei d heeft gebaat.
Kennis zonder meer beteckent niets, voert
ten verderveis „de dievenlantaarn, die hc*t
den mensch mogelijk maakt, de sluipwegen
van zijn booze hartstochten gemakkelijker
te begaan", gelijk Foerster het uitdrukt.
Het nieuwe land voor de arbeiders zal
niet op een goeden grondslag .worden ge
bouwd, als het diepste fundament niet is:
liel Christendom.
Het Gïfristendom is daarom de grondslag
van de vakorganisatie. Hiervan moeten
zich vooral de propagandisten doordringen.
In^691 is een scheepje geland ter plaatse
waar thans Katwijk ligt. De H. Willibrord
en zijn gezellen zetten daar voet aan land.
En zij hebben in onzen vaderlandschen
bodem de grondslagen gelegd voor de be
schaving en den cultuur.
Cultuur is de heerschappij van den
miensch over de natuurkrachten. Bescha
ving ia de verhouding, waarin de mensch
1st a at tegenover God en zijn evenme-nsch.
Tusschen die twee is een innige wisselwer
king. De cultuur der Grieken en Romeinen
ÏS verdwenen sinds het oogenblik, waarop
deze hun geestelijke beschaving gingen on
dermijnen. Waar een missionaris de be
schaving brengt, daar ischiet ook de eerste
straal van den cultuur binnen.
De partij en het volk, welke zijn overge
leverd aan leiders als Troelstra, die blind
is voor de geweldig-groote zedelijke krach
ten, welke ,er liggen in Ijet Christendom
gelijk ihij dezer dagen nog in de Tweede
Kamer verklaarde zijn te beklagen. Die
krachten liggen in het Christendom, soms
verborgen, gelijk de steenkool lange'jaren
in onze Limburgsche mijnen verborgen
lag, maar zij zijn voor het grijpen, als
w if maar willen.
Velen, die staan buiten de Christelijke
rangen, hebben geen vertrouwen in het
werk der diplomaten de Raad van Vier
te Parijs en in het werk der volksleiders
in Duitschland. Deze bouwen op een grond,
die te wrak is, en met materiaal, hetwelk
niet geschikt is, om een krachtig gebouw,
te vestigen. Zij kunnen niet trekken de
consequenties van het Kruis!
Wijnkoop heeft in de Kamer beweerd,
dat de Kerk is gebonden aan het kapitalis
me. Niets is minder waar dan deze bewe
ring! De Katholieke Kerk (die ook het voor-
kapitalistische tijdperk heeft meegemaakt)
is gesticht door Hem. Die heeft verklaard:
„Mijn Rijk is niet van deze wereld"!
Als er één macht is, die de wereld kan
hervormen en de arbeidersbeweging kan
omhoog stuwen, dan is het niet de revolu
tie, die slechts kan afbreken, dan is het de
Katholieke Kerk, waarin de ware beginse
len van rechtvaardigheid en 'liefde.
Spr. brengt een woord van wnardee-
iring, hulde en dank aan de R.-K. Vakorga
nisatie. Doch de vakorganisatie alleen is
niet voldoende; met hooger loon en korter
arbeidsduur en collectieve contracten kun
nen wij de wereld niet hervormen. De vak
organisatie legt pleisters op de wonden,
t neemt -de afzichtelijkheid weg, stilt den pijn
maar de wonden zelf der geheele sa
menleving de missthnden op godsdien-
I en zedelijk gebied moeten woracn gene
zen mede -door het werk der standsorgani-
stig en zedelijk gebied moeten worden
genezen mede door het werk der standsor
ganisatie.
Langdurig applaus volgde -.op deze hel
dere enthousiaste rede van den weispre
kenden priester.
Na en passend dankwoord van den voor
zitter werd er een korte pauze gehouden.
Toen, na de pauze het Propagandalied
was gezongen, hield het Tweede-Kamer
lid ïlenri Hermans een rede
over:
De toekomst onzer, star, öso r gten iaii i e
Na God hebben wij vooral aan onze pro
pagandisten te danken de schitterende
positie, die tegenwoordig door de Kath.
partij in ono vaderland wordt ingenomen,
aldus spr.
Het liberalisme vertrapte de mensche-
lijke waardigheid van den arbeider en het
socialisme ontnam hem bovendien zijn ge
loof.
Wi j jhr-bben nu een Roomsch léger. van
130.000 arbeiders, dat in November ver
leden jaar den -revolutionairen draak van
het socialisme versloeg.
Wij vieren nu de -pene overwinning na
de andere. I-Iet liberalisme, dat vrijheid
beloofde en aan de massa een slavenjuk
oplegde, is nu verslagen.
Het meest democratische kiesrecht, -het-
v/eÜk bestaan kan. heeft bevestigd het
vertrouwen van het Ned. Volk in de Kath.
Staatspartij, en bracht ons een regeering,
die- zoo goed en sn^l te hervormen weet,
dat de socialisten er verlegen mee worden.
Het socialisme, met den blinden darm van
het communisme, is n u onze vijand
uit v.rees gaat het reeds zijn heil zoeken in
de donkere schuilhoeken van de socialisa
tie. Ook het socialisme zullen wij overwin
nen. Dat is geen grootspraak; Christus
onfeilbaar woord staat er ons borg voor!
De geschiedenis van de katholieke arbei
dersorganisatie is te verdeelen in drie tijd
perken. Eerstens, dertig jaar geleden,
het algemeen werkliedenverbond, hetwelk
arbeiders van alle beginselen omvatte.
De neutraliteit bleek een onding. Patrimo
nium en Volksbond kwam tot stand.
Het Ned. Arbeidssecretariaat we.rd daar
na opgericht, waarin alle socialisten te
zamen kwamen. Er kwamen ook katholieke
vakorganisaties. In 1909 werd het kaho-
lieke Vakvereenigingscongres te Urecht
gehouden waarmede het tweede tijdperk
een aanvang nam. Onomwonden werd
toen verklaard, dat de volksbond.of werk
liedenver. uit den tijd waren, en men met
de vakvereeniging. kon volstaan. De stands-
organisaties moesten worden omgezet in
Gildenbonden. Men verloor uit het oog, dat
de arbeider niet alleen is werk mensch,
doch ook Katholiek, staatsburger, familie
vader.
Het derde tijdvak begon met het. Bis
schoppelijk communiqué van 1916. Sinds
het verschijnen van „Rerum Novarum" is
er geen gewichtiger document voor de er-
•beiders verschenen, aldus spr.
Al zijn de arbeidsvoorwaarden ook nog
<zoo gcecl geregeld dan hééft de arbeider
nog niet ingenomen de positie, die hem in
het maatschappelijk leven van onzen tijd
toekomt. Gm hem deze te doen berei
ken, i9 de slandsorganisatie noodig.
Wij staan, als spr. zich niet vergist,
voor een vierde -tijdperk in de katholieke
arbeidersorganisatie. Er zal moeten ko
men, in plaats van het Bureau van dc
Federatie van de R. K. Volksbonden en
Werkliedenorganisaties en het Bureau van
de R. K. Vakorganisatie, één Bureau.
Dit Bureau zal,'naar spr. zich voorstelt,
als 't ware v ij f departementen hebben.
Eerstens een afdeeling voor de godsdien
stige en zedelijke ontwikkeling en ver
heffing. (Apologetisch en sociologische cur
sussen; retraiten en godsdienstige ver.;
tijdschriften en bladen; propagandar ar
menzorg; bibliotheek; ontspanning).
Spr. wordt soms bang, als hij op een
kath. anbeide.r.s.-verg. de arbeiders hoort
spreken louter en alleen over materieele
zaken; als hij dan op gewichtige momenten
haast- geen verschil ziet tusschen een verga
dering van kath. arbeiders, en een van an
dersdenkenden.
In verband met de ontwikkeling der ar
beiders wijst spr. op het tijdschrift „Het
Roer" en op „De Volkscourant," welke
80.000 ahenné's heeft, dubbel zooveel als
„Het Volk1." „De Volkscourant" zal drie
maal per week gaan verschijnen met Janu-
jari en er moet uitgroeien, aldus spr., het
dagblad voor de Katholieke arbeiders.
Spr. begrijpt niet, hoe 't mogelijk is ge
weest, dat de arbeiders als 't ware stelsel
matig zijn geweerd uit onze katholieke
liefdadige vereenigingen. De arbeiders
.moeten deel uitmaken van de St. Vincen-
tiusver.eenigingen.; 'beter nog: binnen den
kring van den Volkshond moeten zij efen
armenzorg tot stand brengen, om zelf tot
de paupers in de achterbuurten te kunnen
gaan. Beoefening van de liefdadigheid
brengt, geluk in ieder menschelijk hart;
ook daarom moeten de arbeiders er aan
deelnemen.
Als de achturen dag is ingevoerd zal er
hard gewerkt moeten worden, anders ko
men wij deze moeilijke tijden niet door.
Doch ook de vrije tijd moet goed worden
besteed. Wij hebben in de toekomst ont
wikkelde vak-arbeiders noodig.
In het bibliotheekwezen moet meer dif-
fer^ntieering komen. Een huisbibliotheek
mag niet als een onbereikbaar ideaal wor
den beschouwd, zegt spr.
De ontspanning plaatst spr. opzettelijk
het laatst; doch zij mag toch ook niet wor
den verwaarloosd.
De tweede afdeeling is die der vakor
ganisatie. Daarin is alles besloten, wat nu
wordt omvat door het Bureau der R. K.
Vakorganisatie. De vakorganisatie was en
is'het eerst noöd-ige. Alle ontwikkelings
werk is vruchteloos, wanneer de arbeids
voorwaarden niet behoorlijk zijn.
In de der d e afdeeling behoort de
volksgezondheid. Hieronder zijn gerang
schikt de drankbestrijding en volkshuisves
ting. De eerste Centrale Bouwvereeniging
•is gesticht door dr. Poels in Limburg en
heeft in enkele jaren 6 a 7000 huizen opge
richt. Deze vereeniging heeft tot model ge
dierul op het congres van den Woningraad.
Ook wat den woningbouw betreft, wordt t-e
veel steun verwacht van de overheid. De
arbe'iders moetcit zdlf coöperatief woningen
gaan houwen.
Dat katholieke arbeiders steeds
r-oepen om regeeringssteun on "overheids
hulp, acht spr. niet te rechtvaardigen.
Spr. wijst verder nog op vacantie-kolonies,
gezellenhuizen, gaarkeukens.
De vie r d e afdeeling is voor de socia
le wetgeving, ziekteverzekering, moeder
schapsverzekering. enz., spaarkas.
De Staat-zal het particulier initiatief
moeten blijven aanvullen. De Regeering zal
inzake de sociale wetgeving worden voor
gelicht. Zelf zullen de arbeiders voor verze
keringen moeten zorgen. In 1920 zal er
waarschijnlijk een centrale spaarkas door
de' Federatie worden opgericht. De arbei
ders moeten rneer sparen; tot sparen is
iedereen verplicht. Naast centrale spaarkas
behoort ook een arbeiders-leenbank te ko
men.
De v ij f d e afdeeling zal zich speciaal
moeten wijden aan het financieel beheer en
die statistiek, waartoe ook behoort de pro
ductie- en verbruikscoöperatie. Met het li
berale kapitalisme op het gebied der pro
ductie hebben we afgerekend, zegt spr. Wij
moeten ook breken met dat kapitalisme in
den handel. De winkeliers behoeven niet
„kapot", zooals geschreven .is. Soliede win
keliers ondervinden geen nadeel van de ar
beiderscoöperatie. Heel wat winkeliers moe
ten er ecjiter de laan uit. Als er 10 winkels
voldoende zijn, dan is het een dwaasheid er
100 in stand te houden. Als de midden
standsorganisatie niet zelf die 90 winkels
opruimt, zal -de aribeiderscoöperatie dat
moeten «doen.
Het hier geschetste afdeèh'ngs-systeem
moet volgens spr. ook diocesaan en plaat
selijk worden doorgevoerd.
Met een geestdriftige .peroratie ont
leend aan dr. Poels eindigde spreker.
Daverende toejuichingen volgden ook op
deze duidelijke, doorwrochte rede.
De voorzitter sprak in zijn dankwoord de
verwachting uit, dat allen hun geestdrift
zullen omzetten in daden in daadwerke
lijke toewijding voor de 'belangen van de
Standsorganisatie.
De voorzitter van den Centralen Raad
van den Volksbond, de heer Smit. wenschte
namens den Centralen Raad de V. P. U.
geluk, memoreerde wat de V. P. U. heeft
gedaan voor de stichting der afdeeling en
sprak in *t bijzonder waardeering uit voor
„De Roomsche Vlag", met haar redacteur,
den heer Serrarens.
De voorzitter, de beer v. Dongen, bracht
nog in zijn slotwoord dank aan allen. die
tot het slagen van -deze bijeenkomst had
den medegewerkt.
Met een geestdriftig „Aan U, o Koning
der Eeuwen" werd deze inderdaad zeer
vruchtbare vergadering gesloten.
De redevoeringen der heide sprekers
stonden op hoog peil en wij hebben het
daarom nuttig geoordeeld een eenigszins
uitgebreid verslag ervan te geven.
Uit de Omgeving.
HILLEGOM.
Gemeenteraad.
Dondeidag hield de Raad dezer gemeente
een openbare vergadering, die duurde van
des morgens 10 uur tot des avonds 10 uur.
Bij den aanvang der vergadering was de
heer Jonkheer afwezig.
Bcno'ming commissie voor de behande
ling van reclames II. O., dienst 1919-1920.
Benoemd worden de heeren Balvers, v. d.
Poll en Paasc. De hoer v. d. Poll zegt, dat
hij de benoeming alleen aanneemt, indien
de commissie bijgestaan wordt door ten
accountant. Wethouder van Zanten vindt
dat het een dure geschiedenis zal worden.
De heer v. cl. Poll acht het uoodig, dat de
commissie door een deskundige wordt voor
gelicht Hiertoe wordt besloten.
De heer Jonkheer komt ter vergadering.
Punt 4. Belooning plaatsvervangers van
hoofden van scholen. De heer Vooren wil
f 200 geven, .in pla its van f 100. Het voor
stel komt jn stemming en wordt verworpen
met 91 stemmen. Het voorstel van B. en
W. om f 100 te geven, wordt met algeraeene
stemmen aangenomen.
Aanvraag suDsidie „Mereurius" voor les
sen boekhouden, talen enz. Na eenige dis
cussie wordt besloten conform het praead-
vips van B. en W.
Verordening op de heffing van opcenten
op de dividend- en tantième-belasting. De
verordening wordt goedgekeurd.
Verzoek verlaging gasprijzen c.q. verlee
ning van toeslag. De heer Feijma meent,
dat- de (arbeiders er niet veel profijt' van
zullen hebben, en wil, dat er voor hen ook
iets gedaan wórdt. De heer v. d. Poll js het
niet met hem eens; z.i. zijn ook de Arbei
ders ermee gebaat. Als de heer Feijma eens
met zijn partijgenoot. Paase gesproken had,
zou hij anders oordcelen; de gasprijs kan
niet meer verlaagd worden. Besloten wordt
conform het (praeadvies..
Verzoek wijziging regeling ledigen der
beerputten. Wordt besloten conform het
voorstel van B. en W.
Presentiegeld 'eden distributie-commissie
De heer Jonkheer geeft nadere explicatie.
Wethouder Balvers zegt, dat B. en W. in
principe tegen presentiegeld voor die com
missie waren. Het voorstel van B. en W.
wordt aangenomen.
Verlecning van toeslag op brandstoffen.
De heer Loerakker doet- een voorstel tot
wijziging der leeftijdsgrens, zoodat de toe
slag iets gunstiger wordt voor de betrok
kenen. Het voorstel Loerakker wordt aan
genomen.
Dankbetuiging Zuid-Afrikaonsche volk
voor mais.
Na eenige bestrijding van den heer
Faase aangenomen.
Aankoop grond N. V. Mercator te Haar
lem. De koop wordt goedgekeurd en even
zeer de desbetreffende leening.
Begrooting Burgerlijk Armbestuur dienst
1920. De bcgrooting wordt goedgekeurd.
Vaststelling begrooting gasbedrijf 1920.
De heer Klaver vindt in de begrooting pos
ten, die z. i. to hoog zijn en licht dit toe.
Het komt spr. voor, -dat uit de watergas-
schade en slechter licht voor de verbrui
kers is voortgekomen. De -directeur zei bij
den aanleg-, dat het licht goedkooper werd;
hadden we geweten, dat het gas duurder
en slechter werd, dan hadden we er onze
stern niet. aan gegeven. De voorzitter zegt,
de gegevens kunnen u aan de fabriek ver
strekt worden. De heer Jonkheer zegt:
daar komt niets van: bij het in gebruik ne
men der nieuwe installatie werden we niet
eens uitgenqqdigd. De voorzitter zegt, dat
de prijs voor den oorlog 8 ct., nu 15 ct. peT
M3. is: he-t schijnt «lat we meer gas gebrui
ken, doch dit is niet waar. Wethouder v.
Zanten voegt er aan toe, dat zijn persoon
lijke meening is, dat hij geen gas méér ge
bruikt dan vóór den oorlog. De begrooting
wordt goedgekeurd.
Hierna wordt gepauzeerd waarna de ge-
meentebegrooting wordt behandeld. Dc
•discussies kunnen we'wegens gebrek» aan
(plaatsruimte niet. geven.
Vaststelling kohier schoolgeld 3e kwar
taal 1919. Dit kohier wordt vastgesteld.
Nog is ingekomen een schrijven van den
heer Paase, inhoudende verzoek niet alleen
Zaterdags, doch ook Maandags zitting te
doen houden door den gemeente-ontvanger
Daar de arbeiders volgens spr. gemakke
lijker op Maandag dan op Zatel-'dag kun
nen betalen acht hij .dit in het belnjig der
gemeente. Na eenige discussie wordt beslo
ten dat voorloopig in plaats van op Zater
dag op Maandag zitting zal worden gehou
den.
Nog is ingekomen,een verzoek van den
heer G. H. Spijker om een huis te mogen
bouwen tusschen spoor en Leidsche vaart.
Het gevraagde verlof wordt op de gewone"
bedinging verleend.
Ten slotte is nog ingekomen een verzoek
Van de Hillegomsche IJsclub om de ijsbaan
te mogen inhuren. Daar deze grond be
hoort tot den grond aangekocht Van de
N.V. Mercator kan dit verzoek, mede in
verband met woningbouw en uitbreiding
der Haven niet wordt ingewilligd. Zoo zal
Hillegom zonder kunstbaat* komen.
Hierna sluiting,
TER-AAR.
Gemeenteraad.
Voorzitter: de Burgemeester. Aanwezig
alle leden. Notulen goedgekeurd. Mededee-
lingen: dankbetuiging van I. de Pree voor
de aan hem toegekende gratificatie;- ver
baal van kasopneming; goedkeuring raads
besluiten en kohieren plaatselijke belastin
gen; missive van Ged. Staten betreffende
de indeeling van de gemeente in slemdis-
tricten, in verband met de uitbreiding van
het kiesrecht. Besloten de gemeente in 3
districten te verdeelen. Een verzoek van de
Woningbouwvereniging om goedkeuring
op hare plannen tot den houw van 7 wo
ningen; wordt verleend. Ingekomen een
verzoek van mej. J. de Ren om eene afzon
derlijke salarisregeling te ontwerpen voor
het onderwijs in de handwerken buiten de
govveme..schooltijden; worden alsnog geene
termen gevonden daarop in te gaan. Iuge-
kornen is een schrijven van den directeur
van het Post- en Telegraafkantoor te Al
phen waai bij is bericht, dat het in de be
doeling ligt met ingang van 1 Januari a.s.
de exploitatie van de hulptelefoonkantoren
van Rijkswege le doen geschieden. In ver
band daarmede wordt uitgenoodigd het in
dienst zijnde personeel aan die kantoren
verbonden als zoodanig ontslag te verlee-
nen. Op grond van den verkeersovergang
worden daarbij tevens aangegeven de
uren, waarop elk der kantoren zal zijn ge
opend. De Raad heeft het gevraagd ontslag
'aan het personeel eervol verleend en kon
zich vereenigen met de voorgestelde rege
ling, doch wenschte op Zon- en Feestdagen
ook eene openstelling van de kantoren, het
geen zal worden verzocht. Vervolgens wer
den vastgesteld de-staten tot wijziging der
begrooting 1919. Is aan de orde de vaststel
ling der begrooting van de inkomsten en
uitgaven der gemeente voor den dienst 1920
Naar aanleiding der benoeming eener com
missie van onderzoek dier begrooting wordt
door den voorzitter rapport gevraagd. Door
den heer Koeleman (lid dier commissie)
wordt te kennen gegeven, dat de uitgaven
.inzake hulptelegraafkantoren en bestelling
van telegrammen kunnen vervallen, ctaar
de telegraaf met ingang van 1 Januari 1920
zal worden overgenomen door bet Rijk.
Voorts wordt namens de commissie voor
gesteld de bijdrage, welke aan andere ge
meenten wordt betaald inzake het lager on
derwijs, ook uit de begrooting .te doen ver
vallen. De uitgaven worden gedaan aan de
gemeente Nieuwvcen voor kinderen uit
deze gemeente, die "aldaar schoolgaan, en
wel f 15 pet' kind. De heer Visser is van
meening, dat die gemeente wel bereid zal
zijn op een desbetreffend verzoek de rege
ling te laten vervallen. De heer Hendriks©
voegt -daaraan toe, dat het hem bekend is
dat in andere gemeenten zoodanige bijdra
gen door de ouders zelve worden betaald.
Met betrekking tot de kosten van verlich
ting, verwarming en schoonhouden der
schoollokalen wordt door de commissie de
raming te hoog geacht. Vervolgens wordt
door de commissie er op gewezen, dat, hoe
wel de post schrijf- en bureaubehoeften enz.
op f 50 hooger is geraamd dan vorig jaar,
zooveel mogelijk op die post bezuiniging
moet worden betracht. Zonder verdere be
sprekingen wordt besloten tot het doen ver
vallen van de daartoe voorgestelde posten,
terwijl de post verlichting en verwarming
schoollokalen wordt teruggebracht op f 250.
Overigens beeft het onderzoek der begroo
ting tot geen op- of aanmerkingen geleid.
Voorgesteld' wordt de 'begroeiing vast te
stellen in ontvangsten op f 79,204.41 en in
uitgaven op f 79,051.18. Batig saldo f 153.23
Niemand verder het woord over de begu'oo-
ting vragende, wordt deze met algemeene
stemmen vastgesteld.
Eene regeling, met betrekking tot eene
progressieve heffing Hoofd. Omslag wordt
tot eene nadere vergadering aangehouden.
Bij de rondvraag zegt de heer Visser, dat
het hem wenschelijk voorkomt beter tee-
zicht te doen houden op de brandbijten. De
heer Van den Boogaard vraagt om thans
over te gaan tot het nemen van maatrege-
1 len tot verkrijging van eene betere dienst'-'
regeling voor liet aanstaand jaar. De lieer
Koeleqian. vraagt-, of er voldoende reddingfc-
matetriaal in de gemeente aanwezig is, en,
zoo niet, uitbreiding van dat materiaal to
'bevorderen. De Raad heeft goedgevonden
over te 'gaan, tot aankoop van eenjge dreg
gen en het Dag. Bestuur is opgedragen
uitvoering aan dat besluit te geven. De
heer van der Hoorn vraagt of alsnog in
behandeling komt de bespreking over het
Werkeloosheidsbesluit 1917. De voorzitter
antwoordt: le. dat over de dienstregeling
zal worden gesclvreven; 2e. dat het tpezichb
op de brandbijten volgens, verordening aan
de 'brandmeesters is opgedragen; 3e. dat
met de bespreking tot toetreding Werke
loosheidsbesluit nader aan de orde zal ko
men. Niemand overigfens het woord ver
langende gaat men over in besloten verga
dering.
ZOETERWOUDE.
Onze Tentoonstelling. De tentoonstel
ling, die men hier bezig is te organise eren
Voor j.yïJanrieJ, 'Nijverheid». Huisvlijt en
Ouderwijs", en welke zal plaats hebben
van- 26 Dec. tot 1 Jan a.s., is het gesprek
van den dag Iedereen heeft het er over
en wat meer zegt iedereen-, althans
velen, zijn bezig iets moois voor de ten
toonstelling te maken. De Handel zal
pracht inzendingen leveren; groote firma's
beloofden medewerking. De Industrie blijft
niet achter en zal de tentoonstelling zeer
bezienswaardig maken. Ook zullen de g(v
zeilen worden wakker geschud en de com
missie zal haar devies „Viribus Unit is"
(met vereende krachten) hen voor oogen
houden,waaruit zij zullen kunnen verstaan
dat ook op de hulp hunnerzijds gerekend
wordt.
Ook op Onderwijsgebied zal men iets
te zien krijgen, wat zeker oachet aan het
geheel za] geven. De Huisvlijt-afdeeling zal
een prachtafdeeling uitmaken. De deelna
me hieraan is algemeen. De dames vooral
zijn ijverig in de weer. Moeite noch kosten
wordt ontzien; men heeft naast het finan-
'cieelie maar één doel: de tentoonstelling
moet slagen.
Dank zij de medewerking van den
Middenstand .is meif er toe kunnen over
gaan om een plaatselijk nieuwsblad te doen
verschijnen met het doel om den gemeente
naren uitvoerig op dc hoogte te houden
hoe de zaken staan. Het dagelijksch be
stuur van het uitvoerend comité vergadert
bijna iederen avond. Wij kunnen ons in
denken dat. om zoo iets te organiseeren,
veel n oeilijkheden moeten worden getrot
seerd.
Het secretariaat is thans gevestigd te
Lobith, waar de secretaris op het oogen
blik zijn verblijf houdt. Van daaruit geeft
deze functionaris de schriftelijke leiding
en instructies.
Wat. de verloting betreft. met hot inzen
den van prijzen gaat het zeer goed. Dezer
dagen kreeg de commissie nog van een in
woner do aangename tijding dat een rta.ty-
rel-koehaarkarpet met bijpassende kleed
jes in de prijzenlijst kan worden ingeschre-
ven. Men is tot op heden vo#lof! Doch do
ijver mag niet verslappen!
Die eenmaal aan oen werkje begonnen is
voltooie het ook. Geduld overwint alles.
Letteren en Kunst.
Leidsche Kunst club ,,Dfc< Sphinx".
Dezen keer heb ik met genoegen een be
zoek gebracht aan de tentoonstelling der
Leidsche Kunstclub „De Sphinx", waar de
hoofdgroep is samengesteld uit werken van
mevr. van ItersonKnoepfle.
Dadelijk bij ihet 'binnenkomen, boeit ons
de 'tentoonstellingszaal door 'naar algeheel
overzicht, dank zij den denvoud der even
wichtige rangschikking 'en de welgekozen
plaatsing. Deze schoonheid ontspruit niet
alleen uit de harmonische orde der groe
peering van de -diverse doeken, maar ook
en vooral uit de geprononceerde distinctie
van het geheel der werken 'van deze schil
deres, welke voornaamheid zich zeer con
stant schijnt te specialiseeren an het schil
deren van bloemen.
De bloem, bekroning en hoogste luister
in den plantenwereld, is onder al de schoon
heden der natuur, datgene, waarvan wij de
aantrekkelijkheid het allereerst gewaar
worden, want de bloemen zijn als zusters
verbonden aan al de ontroeringen des le
vens, aan onze vreugden en onze smarten.
En zulks geeft aan den artist, die zich aan
de schildering der bloemen wijdt een ge
heel bijzonder cachet, want hij heeft al
zijn denken gericht op dat algemeen aan
zien, zoo vluchtig .slechts waarneembaar,
waarin de ziel der dingen zich openbaart.
Zijn voornaamste onderwerp ds de bevallig
heid der vormen, de fijnheid der kleuren en
liet delicate der bloemstof.
Deze waardevolle hoedanigheden drukken
zich merkbaar uit in de collectie der wer
ken van mevr. Van Iterson—Knoepfle. On
der andere wil ik noemen no. 7 (Begonia's
in glazen kom); deze zijn helder en frisc.lt
van kleur en geven ons d-en bekorenden in
druk .van versch gesneden bloemen. No. 14,
Zonnebloemen, waarvan de grijsblauwe
fond, dn gelukkige harmonie is met de
zwarte ebbenhouten tafel, het fijn-grijze der
pot en de domineerende kleur van bloemen
en bladeren. No. 10, Rozen, diverse soorten
op licht-fceige achtergrond en van zeer fijne
kleurschakeering, goed geslaagd door den
eenvoud van opzet. No. 13, Paarse Rhodo
dendrons; hier zijn de bloemen en koperen
pot in licht geschilderd op donkeren ach
tergrond. Dit is een der beste stukken. No.
11. Ilerfstasters. Eene compositie van weer
verschillend karakter, waar zich uit eene
zorgvuldige studie van de iplant, de harde
.materie der pot evenals de losse aantrek
kelijkheid der plant, zijn goed weergege
ven. No. 8. Begonia-studie van eene ge
durfde kleur en kracht. No. 6. Sinaasappe
len met tinnen kan en no. 12 Appelen op
tinnen bord, zijn twee uitmuntende stille
vens, waarin door de zorgvuldige rang
schikking en gelukkige.samenzetting van
kleuren deizer schilderes haar hoogtepunt
bereikt. Deze beide stükken 'blij'ven hun
boeienden indruk houden. Nog wil ik aen-
