©e £cidóclie 6ou/tcmt 10% Korting» UITENLAND. BINNENLAND. blad verschijnt eiken da», uitgez. Zon- en Fcestd. !pe abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling, w Leiden 17 ct. p. week, f2.20 p. kwartaal; by agenten IS ct. p. we«.k, f2.40 p. kwartaal. Franco pQgt f2.70 p. kwartaal. Het GeïllüstreerdZondags- Hi is voor de Abonné's verkrijgbaar tccen betaling 25ct. p.kwartaal,bij vooruitbetaling. Afzonderlijke tfflmcrsö ct.,met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent. nummer beslaat uit vier J» aden, waaronder het geïllu- reerd Zondagsblad. lie Jaargang. ZATERDAG 15 NOVEMBER 1919. Bureau: STEENSCHUUR 15 - LEIDEN. Interc. Telefoon 935. No. 3066 Postbus If. De Advertentieprijs bedraagt 22b': font per regel voor gewone advertentiën: Zaterdags 30 cent per regel. Voor ingezonden mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine Advertentiën, vaaxin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van 30woorden. Ned. R. K. Volksbond. Paar worden in onze dagen karakters jraogd van rotsvast geloof en steakc da- i-kracht. Is waar, immer heeft de Goddelijke jrzienigheid, Die in Goddelijke Liefde [D monschclijke medewerking vraagt ile uitvoering harer beschikkingen a e r heeft Zij zulke karakters als 't „noodig gehad...... laar nu staan we zeker op een koor- der tijden: vóór of tegen, istus gaat de nieuwe wereldorde- om de maatschappij te behouden en te winnen voor den Godsdienst, wat is Goddelijk Recht en menschc- plieht, om haar -dus te sturen an to n in Ohristelijken geest daarvoor ja: absoluut n o o d i g organisatie, als die, welke morgen in stad jubileert: onze R o o ms c h e [iksbond. [lukgewenscht den Volksbond voor wat die 25 jaar heeft tot stand gebracht [voor zijn arbeiden in den geest der achtige, der christelijke, katholieke cv at ie, die gevestigd is op het lariteltsbeginsel aller standen— voor werken voor de geestelijke veredeling je stoffelijke verbetering van den ar- ■rsstand, van de maatschappelijk- neren. ?n 't bijizohder. qukgewpotscht katholiek Leiden heel inliek Leiden! Missdhien is wel eens kor-fr'Yhüeen en bekrompenen de sbónd beschouwd als een „noodzake- kwaad" als iets ..roods" maar zoo al long hef. Pauselijk en Bisschoppelijk e di-'o onware en onverdiende vo'or- bii 'U^n heeft noerges,a.oen dan m nu toch wel de wereld- fê i t e n '■on h ebbengeop end VolWKonrï is een noodzakelijk goed in zijn wezen én doel Boomsch den buiiligen dag en dat is co/i pnnt. i.n he.t Wereld-gebeuren be- meon.en we. haast voor geen enkel cnk'3Tv1 mpnsch meer ie worden aan- iml bet zegent ij k e van het bo- cpner kr och tens vöO'rscb'rifYn en in acès+ dov Kerkelijke Overheid ge'cl de ^nri-afdëëling. willen vanriang vol staan mef. uit te >n d -. n nvYijjhG eel uk wen scb en van wis KotbóPek dagblad, dat in den oVre al? in bét verleden wil m e c 1 cv- nïot do,r» Volksbond en zijn Y-dort. de ^'oiVcUnrKl groe'en in uiteriijken vooral in innerlijke Roomsche htl OND r.' OER IN DE DUITSCHE COMMISSIE VAN ONDERZOEK. .alLOYD GEORGE EN RUSLAND. DE TOESTAND IN AMERIKA. ROEMENlëRS TREKKEN UIT BOE DAPEST TERUG. Iff OVERZICHT. de zitting van de Buitsche commissie onderzoek zijn gisteren, naar H. N. 1, hevige tooneelen voorgevallen en Dr. David eenerzijds en Betlïmann Zimmermann, Helfferich ander- hevig tegen elkaar opgebotst. Von ledcjti'onn Hollweg was over het verwijt 'loyaliteit van t' oude regime en van vale diplomatie ten opzichte van Wil- 'SU politiek, dat David uitte (rijksminister. Imoet j.l. Zondag hebben verklaard, ieverhooren tot nog toe voor de com- «va van onderzoek hadden aangetoond, de rijksdag in zake den duikbootoorlog den tuin was geleid, terwijl men Wil- !omp liad bedrogen) zeer opgewonden .veiklnorde, dat hij slechts als iemand inlichtingen moest geven door de com- 9Vat io was genoodigd, niet echter als be- ■ij gde. Als het zoo doorging zouden hij Wife rich heengaan. een stemmingsbeeld van deze zitting commissie vraagt, clè Deutsche Tagcs- ng, of het niet beter was, dat de patio- partijen heelernaal niet in de conimis- onderzoek vertegenwoordigd waren, ion wel beter zijn, als men de in de zitting hebbende vertegenwoor- fs der tegenwoordige meerderheidspar tij hun vooropgestelde meening liet, niemand van de nationale partijen mede schuldig zou maken.' oy d G e o rg e heeft gister in het En- te Lagerhuis opnieuw bakzeil gehaald Norlheliffe-pers. Hij heeft in zijn pial-rede volstrekt niet bedoeld op- naar Prinkipó te gaan. zei hij. De the politiek ten aanzien van Rusland veranderd, m. a. w. van onderhan den met de bolsjewiki kan geen sprake Van vredesvoorstellen der Sovjetre- c? wist zijn regeering officieel niets Mi bod niemand opdracht gegeven ovjet regeering dienaangaande te iyei.| Arn èr i k a blijken de mijnwerkers parool hunner leiders om 't werk te kn, ,7.ij het eenigszins aarzelend, ge- pel 'c seven. Roemeense h e troepen trek- werkelijk uit Boedapest lenig, nationale leger onder Iiortlhy Nil wy, onafhankelijk tfan de Distributie, onze artikelen rechtstreeks kunnen itnporieeren en onze fabrieken in vol bëdrijf zijn, is het on3 wederom mogelijk, 10 Korting te geven» Voor f 10.aan cassabons wordt dus weder een gulden terugbetaald. P. DE GRUYTER ZOON. Modernste Winkelbedrijf in Grutterswaren Boter Koffie Ttiee Cacao. WINKELS DOOR GEHEEL NEDERLAND. üiniüisiinüiiiiiwiniüi! lii'iHlIlHI! iiiilliii ncexnt hun plaats in en reeds wordt van dc instelling eener voorloopige regeering bericht. 'Roemenië blijkt nu ook geneigd het vredesverdrag van St. Germain zonder voorbehoud te teekenen. Of het zich echter.naar de andere eischen der Gealli eerden schikken zal, dient afgewacht. BelgiS. Hendrickx 10 jaren dwangarbeid. Het Hof van Assisen veroordeelde den nfgcvöardigde Hendrickx tot 10 jaren dwangarbeid, daar hij schuldig werd be vonden de politiek en de plannen van den vijand opzettelijk te hebben begunstigd, dc wettelijke instellingen te hebben helpen ver- voraicn en in oorlogstijd de trouw der bur gers aan Koning en'Staat aan het wankelen" to hebben gebracht. Disitschland. Hindenburg o.vër den oorlog. Een persoonlijke vriend van Hindenburg heeft aan een journalist iets meegedeeld over een gesprek met den maarschalk. Hin denburg heeft daarin o.a. verklaard: Als ik den gèhéelen veldtocht in mijn verbeel ding laat'voorbijtrekken kan ik slechts zeg gen dat niet. eer, enkele beslissing onder ge- lijke omstandigheden en onder gelijke ken nis van den eigen zoowel als .van den vijan delijk en toestand als ik ze nog eens moest némen anders zou kunnen uitvallen dan zij destijds inderdaad is uitgevallen. Het voor naamste element van den oorlog, dat. der onzekerheid, wordt te makkelijk over liet hoofd'gezien. Bestond deze. onzekerheid in den oorlog niet dan was er ook geen oorlog want dan kon men mathematisch uitreke nen wie moest" winnen. Hindenburg sprak zijn vertrouwen uil in de levensvatbaarheid van - het-Duitsche volk. Een volk met een zoo groot verleden moet een dragelijken toekomst hebben. Een volk, dat zoo reusachtig veel gepracslc-erd heeft tot het inwendig murw was, kan niet ondergaan. De onthullingen dver den duikbootoorlog. Met betrekking tot. het gezegde van Von Betlïmann Hollweg, dat het bevel tot den duikbootoorlog onmogelijk herroepen kon worden, verneemt de „Frankfurter Zci- tung" van deskundige zijde: Het is absoluut onjuist, dat irten zes cf zeven dagen noodig gehad zou hebben om een schip terug te roepen, waar de duik- booten-toestellen voor draadlooze telegrafie aar. boord hadden. Zij waren zeer goed te bereiken, wanneer zij zich maar wilden laten bereiken. Alle belangrijke bevel e" voor de duikbooten werdén'dagelijks op een afgesproken uur uit een centraal punt ge seind, en de booten zorgden, dat. zij deze be- relen op het bepaald Uur konden oh'vari- gen. Wanneer men alle moeilijkheden in aan merking neemt, moesten alle duikbooten het bevel toch uiterlijk op den dorden dag ontvangen hebben, daar deze bevelen iede- en dag herhaald werden. Onder deze om standigheden, kan men moeilijk aannemen, dat het bevel tot" dén onbeperktcn duikboot oorlog om technische redenen niet, herroe pen kon worden, omdat men de herroeping, niet tijdig aan dc duikbooten zou kunnen mededeelen. Hongarije. De commun?sten-proc&ssen te Boedapest. Van de twintigduizend personen, die te Boedapest na de vernietiging der bolsjewis tische heerschappij wegens moord, ver duistering en diefstal werden gearresteerd, zijn er thans achtduizend in vrijheid ge steld, in verband met het resultaat van het vooronderzoek, dat thans afgeloopen is. Aan de overige achtduizend personen worden 317 moorden ten laste gelegd, bovendien verduisteringen voor een bedrag van 24 rnillioen kronen, en vervalsching van bankbiljetten voor 3y2 milliard. Tegen de roode garde zijn verscheidene aanklachten ingediend. De aanvoerder dezer garde heeft inmiddels zelfmoord ge pleegd; zijn handlanger bevindt zich nog in arrest. Het proces zal binnen korten tijd voor c.:n bijzonder gerechtshof te Boedapest be ginnen. Frankrijk. Verhouding tot het Vatïcaan. Ir. een verkiezingsvergadering in Nan tes heelt Briand verklaard, dat de" betrek kingen met het Vatiesan wel op politiek, maar niet op confessioneel gebied kunnen worden hervat. Engelana. Wat het leger in Frankrijk kost. In antwoord op een- vraag in het Lager huis is namens dc regeering meegedeeld, flat de kotten van het bezettingsleger in Duitschland in dit begrootingsjaar tot 31 October toe bedroegen 23 rnillioen pd.st., die van do Britscho legermacht in Frank rijk 4-1 rnillioen. De- regeering deed ha. r best om het leger in Frankrijk te domobiii- secren, maar- dat kostte tijd on intusschcn gingen,de uitgaven door, daar de mannen toch gevoed en gehuisvest moesten-worden. Mén weet dat Duitsohla-nd de-kosten ran bc-t. bezettingsleger-moet' dragon, maar de kosten van de troepen, in Frankrijk moet Engeland natuurlijk zelf betalen. Een Kanaal-tunnel. Lloyd George deelde aan een députatio mede dat do regeering voornemens is op nieuw de' qunestie van een tunnel, onder hét- Kanaal van militair '•.standpunt uit te laten 'onderzoeken.' Indien liet militair ad vies gimstig luidde,-' zoj? clè régeojfipg .het" plan steunen. Rusland. Eon groofco bolsjewistische nocferlaag? Naar de „Mórning Post" verneemt zijn er te. London berichten binnengekomen betref fende ecu -schitterend Russisch succes ten Noord-Oosten van Aichangel. De strijd in de Oekraïne. In de streek van Zjitomir hebben de troe pen van Pctljoera een aanval van de bolsje wiki -dcor een hevigon tegen-aanval afge slagen en dc 17de bolsjewistische divisie volkomen verslagen. Krijgsgevangenen werden g'.maakt en zwaar en licht geschut alsmede machinegeweren veroverd. Aan het Dhjestr.-fcont heeft het Ockraini- scho leger de troepen van Denikin aange vallen en Slissavctsgrad en Bcrzoela, een zeer belangiijk spoorwegknooppuntbezet. Op 4 Nov. werd Denikin op de linie Vapi- siaska—Poeltsjin-Lralaii tot de Roy terug geworpen. Oekrajieneche afdeelóïgen luk ten aan op Ocma en Choitinowka en be dreigen Denikin's front bij Ncmiro. Amerika. De arbeidssfonfareniie. Finland werd met algemcenc. stemmen toegelaten tot de. internationale arbcidscon- ferentie. zulks als een gevolg van een ver gelijk tusselien de meerderheid die Vóór toelating was en de minderheid die er tegen was. Van de Oostenrijkscho delegatie te Parijs werd tijding ontvangen, waarin werd her haald, dat Oostenrijk geen vertegenwoor digers naar do conferentie kon sturen, juaar dat het zijn beste wenschen wilde uitspreken voor'-het definitieve welslagen ervan. Buitenlandsche Berichten- Ernstig vliegongeluk. De Australische vliegeniers Douglas en Ross, die Donderdagmorgen Ilouselow na bij Londen verlieten, om een vlucht te on dernemen naar Australië, zijn gedood, doordat het vliegtuig over den kop sloeg. De prins van .Wales als spoorweg- in achinisl Uit Ottowa wordt gemeld," dat de prins van Wales op 5 November op een zijlijn naar Ottowa zelf den koninklijken trein over een afstand van 18 mijl heeft bestuurd. Dicht bij Colburn had de prins den wensch te kennen gegeven, afscheid te willen ne men van liet geheele personeel van den koninklijken trein, voordat deze te Ottawa zou aankomen. Daarop werd de trein tot stilstand gebracht, en de prins steeg uit en onderhield zich eenigen tijd mot het perso neel. Hij drukte de hand van allen, van de conducteurs, van den piachinist en den stoker, de neger-wagenladers en de be dienden, dankte hen voor de moeite en be loofde elk hunner een van zijn liandteeke- ning voorziene foto, zulks als cc-n herinne ring aan den tijd, dien zij samen hadden doorgebracht. Daarop begaf hij zich naar de machine, en besteeg deze en na zich .de behandeling te hebben laten verklaren, gaf hij den wensch te kennen zelf de machine te willen besturen. Door den prins bestuurd, arri veerde dc trein aan het kleine station Pla- velle, waar de wachtende menigte met on geduld r.aar het einde van den trein keek, waar zich de salonwagen van den prins bevond. Plotseling riep toen een vrouw: De prins staat op de machine. De heele me nigte keerde zich daarop naar het voorste gedeelte van den trein, waar de prins met jfÜn hoed stond te zwaaien. Dé Duitsers valuta. De „Yorwarts" liceft een groot "artikel over de belangrijke quaesüe van den Duit- schen valuta-stand. In de laatste dagen heeft de Mark weer" een ongehoorde koersdaling' doorgemaakt. Wat er van te zeggen, dat wij Voor invoer producten meer dan acht keer den prijs van den vredestijd moeten betalen, ongerekend de prijsverhooging, die door den interna tionalen vraag naar artikelen ontstaan is. De. waarde van de Mark in liet binnen land is niet zoo sterk veranderd, zij is nu ongeveer 3 of 4 keer zoo hoog als de huidige (marktwaarde. Daardoor is Duitschland de woekermarkt van de geheele wereld gewor den. De Amerikaan, die met 20 dollar naar Berlijn komt,, krijgt bij hel wisselen daar voor, meer dan 700 Mark. Artikelen, die dén Duitschcr onbereikbaar toeschijnen, vindt hij belachelijk goedkoop. Sluikhandel- prijzen voor dc kostbaarste weeldc-artikplen zijn voor hem drinkgelden. Men moet zich ceris indenken, dat men in Zwitserland '100 M. Duitsche oorlogsleening nu voor 10 Mark koopen kan. Zoo gauw als eenmaal de valuta stijgt, neemt voor den büilenlandscbcn bezitter van Duitsche waarden de rente tbc. Zoo zullen de 100 M. oorlcgslecning aan den Zwitser, die ze nu voor 10 M. koopt, als de stand weer gelijk is, 50 pet. rente opbrengen. Do Entente mag het verder niet langer toelaten, dat wij ter waarde van milliarden dooi- nutteloozcn invoer onze koopkracht verminderen. Hoe ongehoord daarin ge woekerd wordt, bewijzen de volgende cij fers: in het Westen werd tot begin October ongeveer voor 17 tot 18 milliard aan artike len ingevoerd, waarvan hoogstens een vier de deel levensmiddelen en noodzakelijke grondstoffen waren. Alleen aan Engelsche en Amerikaansclie sigaretten werd voor 4 milliard ingevoerd. Tegelijkertijd dat men pogingen deed voor een betere voorziening met vet voor het hongerende volk, kwamen voor vele honderden rnillioen en aan parfu merieën. modeartikelen, enz. uit Frankrijk Duitschland binnen en deden de koopkracht van liet geld dalen. Dat kan onmogelijk zoo vorder gaan. De Entente moet dat eveneens begrijpen. Boter. Van de boter, bereid door producten, welke zich schriftelijk hebben verbonden tot nakoming der verplichtingen, hun inge volge artt. 1 en 2 van de beschikking van 15 Aug. j.l. opgelegd, zal mogen worden uitgevoerd 20 pet. der productie over de weken 2127 September, 28 September—4 October, 511 October, 1218 October, 28 November 1919. Uitvoer van pSulvruclMen. Tot 1 December aanstaande wordt gele genheid gegeven tot uitvoer van die peul vruchten, welko aeeds door de regeering met recht van uitvoer zijn verkocht. Kimstm entstoffen Het Rijkskantoor voor kunstmeststoffen (Kunstmcstcommissie) maakt bekend, dat een aanvang, zal worden gemaakt met de levering van superfosfaat ten behoeve van de voorjaarsbemesting 1920 en wel tot 70 pet. van de hoeveelheden op de koopbrieven voor voorjaarslevering aangekocht, voor zoover de aanvoer van grondstoffen eene voldoende productie zal mogelijk maken; dat de prijs voor de te leveren hoeveel heden te betalen is vastgesteld op f 9 per 100 K.G., bruto voor netto, in zakken, ge leverd in het schip, voor de fabriek of liet fabrieksterrein of in den spoorwagon op het faabrickstcerrcin (sluwloon voor rekening der ontvangers); dat een gehalte aan fusforzuur, o£los- 1B baar in water, van '17 pet. wordt gewaar-, borgd. De nieuwe minister van Koloniën. De nieuwe minister van Koloniën, de heer De Graaff, was gisteren in de Tweede Kamer aanwezig. Onderscheidingen. Wij vernemen, dat generaal Snijders, oud-oppcrbevclhebbcr van land- en zee macht, door II. M. de Koningin is begiftigd met het grootkruis der orde van den Ne- derlandschcn Leeuw. Verder heeft II. M. de luitenant-generaal Pop, chef van den generalen staf, die de functie van opperbevelhebber van land- en zeemacht eenigen tijd heeft uitgeoefend tot ridder in de orde van den Nedcrland- sclien Leeuw benoemd. Oefeningis&teSden yoor burgerwachten. De minister van Binnenlandsche Zaken heeft aan de Commissarissen der Koningin •medegedeeld dat door hel Rijk ten behoeve van elke burgerwacht een bepaald bedrag beschikbaar wordt gesteld als tcgemoelko- ,ming in de kosten, verbonden aan de io houden oefeningen. Bedoeld bedrag wordt berekend naar den grondslag van f 0.62V& per kwartaal en per gewapend lid, hetwelk de Burgerwacht op den eersten dag van het kwartaal afzonderlijk telt, terwijl om voor bédocldo tegemoet koming in aanmer king te kunnen komen de burgerwacht moet voldoen aan do voorwaarde, dat de oefe ningen geregeld worden gehouden. Voor de berekening van hot bedrag gel den slechs die gewapende leden, welke a, over een voldoende geoefendheid" in het lianteèren van de voor hen bestemde wape nen beschikken; b. nog niet over een vol doende geoefendheid als bedoeld in sub a. beschikken; voor zoover zij korter dan zes maanden lid van de bet rokken'burgerwacht zijn. Bedoelde oefcningsgeldcn mogen op straf fe van verlies van dien geldelijken steun van Rijkswege alleen hesleed worden voor doeleinden,welke in rechtstrcoksch verband staan met de oefeningen. Hierbij wordt op- cmerkt, dat de gelden niét uitsluitend be hoeven te strekkon tot belooning van clo bij do oefeningen verleende persoonlijke des kundige hulp, doch b.v. ook ten deele kun nen worden aangewend tot. aanschaffing, verbetering of herstel van hulpmiddelen voor de oefeningen voor zoover in een en ander niet door het Rijk wordt voorzien. Verder staat, het den burgerwachten vrij om het verlcenen van deskundige hulp bij de oefeningen op te dragen aan militair personeel, daartoe beschikbaar gesteld door liet Departement van Oorlog, dan wel van bedoelde deskundige hulp óp te dragen aan .perscren, niet hëlioorén'flê tot voormeld militair personeel en "darn toe door de bur gerwacht' zelf aan te wijzen. De Arbeidswet. Naar wij vernemen, zal dc nieuwe Ar* béidswet (wet van 1 November 1919. hou dende bepalingen tot beperking van den ar beidsduur in liet algemeen en tol het tegen gaan van gevaarlijke arbeid) binnenkort in hét Staatsblad verschijnen. Zooals men weet, treedt deze wet volgens art. 101 op nader door clo Kroon te bepalen tijdstip of tijdstippen in werking. „Msbd." Raad jvan Arbeid te Gouda. Bij den Raad van Arbeid (Gouda) is voor plaatsvervangend arbcider-lid, ingetrokken de aanwijzing van P. .T. van Harmelen te Schoonhoven, aangewezen is P. D. Noest tö Boskoop. De lootien \van liet spoorwegpersartsel. Bij de directie der Nederlandschc spotrri wegen zou het plan bestaan met ingang van 1 Januari 1920 de salarissen van het personeel te verhoogen met 40 pc-t. Of do duurtetoc&lng, die thans per 3 maanden ge geven wordt, ook dan nog blijft bestaan, is nog niet bekend. Het gerucht, als«-zou dc afloopende stor ting aan hel S.S.-personeel, tot een trakte ment van f 1200, worden gerestitueerd, i3 volgens hel blad uit-ilc lucht gegrepen. Aangezien echter het vroegere If. S. M.- personecl minder afloopende korting be taalde dan het gewezen S.S.-personeel, hebbc-n do hoofdbesturen der organisaties een voorstel aanhangig gemaakt, om tiet verschil aan het >S.S.-personeel terug te be talen. Do directie hoeft hierop nog niet beslist. Moefti- en klauwzeer. De heer "Wc ilk ara p heeft den minister van Landbouw gevraagd: Kon de Minister mêdedeelen, wanneer aan de veehouders te Lopik en omstreken, wier vee in 1918 is onteigend wegens mond en klauwzeer, de vergoeding der geleden bedrijfsschade zal worden uitgekeerd? Gedwongen leaning. Het bestuur der Algemcenc Roomsch- Katholieke Werkgevers-Vereeniging beeft in een adres aan de Tweede Kamer zijn be zwaren ontwikkeld tegen het wetsontwerp tot het aangaan van een gedwongen lee ning. De bezwaren gelden in de eerste plaats dc schaal, genoemd in art. 2, waarbij het bedrag wordt vastgesteld, waarvoor de daargenoemden verplicht zullen zijn aan de leening deel te nemen. Deze schaal ver meldt onder A de verhouding van dat be drag tot het vermogen en onder B die ver- j houding tot het inkomen. Deze dubbele grondslag komt adressant zoowel niet juist als niet gcwcnscht voor. Een tweede bezwaar betreft de rentevoet van 5 pet. i liet derde bezwaar betreft, art. 17, waar bij de minister van Financiën de bevoegd- j beid krijgt om, wanneer liet bedrag, waar voor gedwongen is deel tc nemen, 450 rnil lioen gulden overschrijdt, dat meerdere te besteden om de zoo pas uitgegeven schuld

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1919 | | pagina 1