BUITENLAND.
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgez. Zou- en Fecatof,
Dc Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
oor Leiden 17 ct. p. week, f2.£ö p. kwartaal; brj
onze agenten IS ct. p. we^k, f2.40 p. kwartaal.Franco
post f2.70 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags
blad is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling
Tan 25 ct. p. kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
10e Jaargang.
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1919.
Bureau STEENSCHUUR 15 LEIDEN.
luiere. Telefoon 935.
No. 2993
Postbus If.
Dc Advertentieprijs bedraagt 17V2 cent per "regel
voor Handelsadvertenliën; Zaterdags 25 cent per regel,
22V2 cent por regel voor gewone advertentiën; Zater
dags 30 cent per regel. Voor ingezonden mededeelingen
wordt het dubbele van het tarief berekend.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worden
aangeboden of gevraagd, huur en verbuur, koop en
verkoop 50 cent; Zaterdags 75 cents, van 30woorden
Dit nummer bestaat uit twee bladen-
Carnegie en„St. Franciscus"
De liberale „Nieuwe Courant" heeft een
beschouwing „naar aanleiding van Car-
icgie's dood".
En in den aanvang daarvan lezen we:
)q1s een andere Franciscus van Assisië
had hij vrijwillig verkozen armoede als
hoogste deugd, als heerlijkste geluk, dat
den mensch op aarde beschoren kan zijn,
gepredikt"
,En helaas!" zoo gaat de schrijver
r verder „hij is rijk gestorven, bedol
ven onder het goud, dat hem zoo walgde,
belast en beladen met ontelbare millioenen.
Wat moeten de laatsté uren van dezen
armen man zwaar zijn ge weet?!.!
En bij bad toch zoo eerlijk zijn best ge
daan, zich van zijn ov ertollige schatten te
ontlasten, maar hoe mildelijk hij ook gaf,
'aliijd hield hij nog zoo oneindig veel over.
Het goud, dat hij zoo innig verafschuwde,
stapelde zich steeds weer op; de rijkdom,
dien hij door een aan dolzinnige verkwis
ting grenzende vrijgevigheid zocht te ont
vluchten, vervolgde hem tot het eind zijner
dagen. Hij stierf r ij lc, héél rijk de
jarme man!"
Tot zoover het artikel in de „Nieuwe
Courant". Dwaas doet ons aan die verge
lijking met den heiligen Francicus van As-
iie daarop «villen we eens wijzen.
Dwaas als een openbaring van niet-
jxgrijpen, niet-kennen van dat wereld-her-
yormende karakter des heilige.
De waarachtige onthechting aan al hot
brdsche van. 'n heiligen Francicus wordt
yergeleken met de „aan een dolzinnige
[erkwisting grenzende vrijgevigheid" van
>n dollar-koning Carnegie
En dan schijnt de schrijver te staan voor
een onbegrepen raadsel, als hij erkennen
noet, dat Carnegie geen vreugde heeft ge
bonden in al die vrijgevigheid
Geen vreugdeen de vreugde was
uist de typeerende, de allen-aantrekkclijke
eigenschap van den heilige van Assisic
vreugde, die 'n Carnegie waarscfiijn-
ijk óók niet gevonden zou hebben, zoo hij
wg méér had weggegeven en inderdaad
zou zijn gestorven
Het is dat geheim van de v r e u g-
e, de echt-geloovige, waarachtig-Katho-
vreugde, naar welks oplossing de wc-
eld, levend als in een onafgebroken be-
welming van genoegens, pijnlijk
nakt
Laat dan de immer-blijde St. Franciscus
elf zeggen, waarin de sleutel ligt tot ont-
rarring van het geheim der vreugde. Dit
eiklaarde hij in een eigenaardig -tweege- -
piek met Broeder Leo, hetwelk wij hier
lillen weergeven:
een winterdag keerden beiden van
jerugia naar Portiuncula terug, half be-
roren van kou. Leo liep een weinig voor-
it. Toen riep Franciscus hem en zeide:
,0, broeder Leo, al zouden de Minderbroe-
ers ook een groot en stichtelijk voorbeeld
an heiligheid geven, vergeet het niet en
ihriif het goed op: daarin bestaat ze niet,
e volkomen vreugde." Nu gingen zij weer
en lijdlang zwijgend verder, toen Francis-
oszijn metgezel nogmaals toeriep, zeggen-
ei „0, broeder Leo, al kon" de Minderbroe-
er ook blinden ziende maken, lammen
oen loopen, duivels uitdrijven, kreupelen
enezen, dooven het gehoor en stommen de
praak wedergeven en, wat nog meer is,
ooden na vier dagen weer ten leven wek
en, schrijf neer: daarin bestaat de volko-
len vreugde niet." Spoedig daarna riep hij
in derde male en sprak: „O, broeder Leo,
I kende een Minderbroeder alle talen der
pikeren, al had hij de gave der voorzeg-
Ïio on kon hij al het toekomstige vooruit
on en in alle harten lezen, schrijf neer:
aarin bestaat de volkomen vreugde niet."
j&ige schreden verder riep Franciscus
pnieuw: „O, Broeder Leo, schaapje van
al konden de Minderbroeders ook de
lal der engelen spreken en opheldering
Wen over den loop der sterren, de krach-
II der kruiden, de verborgen schatten der
irde, de eigenschappen der vogels, vis-
ihon, dieren, mensclien, wortelen, hoo
ien en wateren, vergeet hjgt niet en schrijf
et goed neder: daarin bestaat de volko-
icn vreugde niet."
En als zij wederom een eind gegaan wa-
ïn, begon hij nogmaals: „O, Broeder Leo,
zou de Minderbroeder nog zoo schoon
innen prediken, zoodat hij alle heidenen
it het Geloof in Christus bekeerde, schrijf:
larin bestaat de volkomen vreugde niet."
adat Francicus een tijdlang aldus ge-
•j'oken had, vroeg eindelijk Broeder Leo,
>1 spanning om het slot te weten: „Vader,
bid u, om Gods wil, zeg mij, waarin be-
lat dan de volkomen vreugde?" Francis--
15 antwoordde: „Wanneer wij aan Sinte-
aria-ter-Engelen komen, doornat van den
SOA stijf van de koude, met modder be
at- door honger gekweld; wanneer wij
'n aan de poort schellen, en de portier
,U„s. °P °ns afkomen en ons toesnau-
•u: wie zijn jullie? en op ons gezegde:
i|J z'jn twee arme medebroeders van u,
I j0u antwoorden: „Gij liegt, jullie zijn
twee deugnieten, die den armen hunne
fmoezen wegkaapt, maakt dat ge weg
en hij zou ons niet open doen, maar
s daar buiten in sneeuw en regen, door
fhonger gekweld, den ganschen
u laten staan, wanneer wij dan zulk
Lelijke afwijzing gelaten en zon-
morren, geduldig en deemoedig verdra-
on liefdevol denken: de portier kent
Ld heeft hem de woorden in den
L 8®*egd, dan, o Broeder Leo, schrijf
'I* waarin bestaat de volkomen vreug-
'b als wij weer zouden aanschellen,
I in??!t'er Z0U ^00s °P ons afkomen als
I* ulSers en ons oorvijgen geven en
ons toeschreeuwen: Gaat weg, jullie el
lendige wezens, gaat naar het armenhuis!
Want hier zult niet eten noch overnach
ten. En als hij ten slotte een knuppel zou
nemen, ons bij den kap beetpakken, op den
grond werpen en smadelijk slaan, wanneer
wij dan, met de gedachte aan Christus' lij
den, geduldig zouden blijven: o, Broeder,
onder alle genadegaven van den Heiligen
Geest is deze de schoonste: zich zelf over
winnen en gaarne smadelijke bejegening
ter liefde Gods verdragen.
Met den heilige, die zóó de armoede
als waarachtige onthechting aan al het
aardsche opvatte, predikte en beleefde
met dien heilige vergelijkt men
Carnegie!
Wie de Franciscus-figuur ook maar
eenigszins begrijpt en kent, denkt
zelfs niet aan zoo'n vergelijking!
Beter scheen het Franciscus-karakter te
doorzien een niet-Katliolieke Duitsche
schrijver, Julius Harks, die in „Der Tag"
(1905 no. 627) van den Heilige neerschreef:
„dat hij de gelukkigste mensch was die
ooit op aarde geleefd heeft."
DE OPSTAND IN OPPER-SILEZIë.
De pogingen tot omverwerping van het
Duitsche bewind. De Opperste Geallieer
de Raad houdi zich met Gnper-Silczië be
zig. Verwacht wordt, dat de Amerikaan-
sche graanprijzen zullen dalen.
OVERZICHT.
De Polen in Opper-Silczië branden blijk
baar van ongeduld, dat de laatste Duit-
scher uit dit gebied zal zijn vertrokken.
Aan den vooravond van dc daar te hou
den volksstemming bekruipt hun mogelija
de vrees, dat de uitslag dier stemming wel
eens niet geheel aan hun verwachtingen
zou kunnen beantwoorden. Vandaar, dat
zij begonnen zijn met een formeelen op
stand.
Al lang liep het. in de mijnen van het
Oppcr-Silezisch'e bekken mis; de staking in
(Jeze mijnen, die niet alleen voor de kolen-
voorziening van Düitschland zelf, maar ook
voor de kolenleveranlies, waartoe Duitsch
land aan de geallieerden verplicht is, van
liet hoogste belang zijn, omvatte in den
laatsten tijd al ruim 90 pet. der, meest
Poolscltc, arbeiders. En het niet Poolsche
element had natuurlijk liet hart niet, daar
tegen in te gaan.
Er schijnen plannen bestaan tc hebben,
om de organen van liet Duitsche gezag in
Opper-Silezië eenvoudig te overrompelen
en het land open tc stellen voor den op-
marsch van generaal Haller's troepen.
Naar minister Bauer echter in de nationale
vergadering heeft kunnen constatceren,
.staat de Poolsche regeering huiten deze
plannen en is ook het Poolsche leger af
zijdig gebleven. Men heeft dus te maken
met het drijven van onverantwoordelijke
elementen, waartegen de Duitsche troepen
blijkbaar met succes optreden. Het ecnige
middel echter om den toestand zoodanig te
consolideeren, dat de kolenleverantie verze
kerd en de volksstemming in orde en rust
gehouden kan worden, lijkt een bezetting
door Geallieerde troepen, en naar het
schijnt heeft de Opperste Geallieerde Raad
te Parijs daarover dan ook beraadslaagd.
Over nog een ander gebied wordt, in
afwachting van dc te houden volksstem
ming, geharreward: over het Duitsche ge
deelte van Westelijk Hongarije. Het zijn de
Duitsch-Oostenrijkers zelf, die op een
volksstemming hebben aangedrongen, na
dat de vredesvoorwaarden der Geallieerden
hun een stuk van Hongarije als compensa
tie voor een ander gebied wilden toewijzen.
De ITongaarsche regeering is ten slotte
gevormd, zonder medewerking der „arbei
ders". die geen voldoende waarborgen
aanwezig achtten, dat het kobinet. van
Fricdrich niet te reactiohnair zal blijken
te zijn.
De Vredesonderhandelingen
Het Italiaansche vredesverdrag.
De bladen te Rome spreken over het
Italiaansche vredesverdrag,, dat zal be
vatten de bepaling, dat hot geheele Mean
derdal in Klcin-Azië aan Italië komt, dat
verder een vrije zone komt in de haven
van Smyrna, waarvan Italië zal genieten
en dat Italië het recht krijgt, den spoorweg
van Scalonova te verbinden met de lijn
SmyrnaAiden. De eilanden van den
Dodecanesos zullen aan Griekenland wor
den gegeven. Het verdrag bevat ook be
palingen betreffende de economische rela
ties der beide landen..
België.
Nog steeds dreigt de spoorwegstaking.
Het stakingscomité van het staatsperso-
neel heeft besloten, dat indien voor Woens
dag één uur namiddag geen bevredigend
antwoord is verkregen op het voornaamste
punt, namelijk op het minimum-salaris, de
algemeen© staking zal afgekondigd wor
den zonder verder uitstel. Dit besluit is"ter
kennis der regeering gebracht.
Havas meldt uit Brussel:
Het stakingscomité heeft van de vereeni-
gingen van spoorwegpersoneel (welke
vereenigingen? Red. L. Crt.) van Frankrijk
Nederland en Luxemburg in ant
woord op zijn oproep de formeelc verzeke
ring ontvangen, dat in geval van staking
het Belgische spoorwegpersoneel op de
volledige solidariteit dezer vereenigingen
zal kunnen rekenen.
Duitschland.
Steenkool naar Frankrijk.
Naar de bladen berichten, is er een aan
vang gemaakt met de door Duitschland te
verrichten steenkolenleveranties uit het
Roergebied aan Frankrijk.
De eerste dezer steenkolenzendingen be
draagt, naar gemeld wordt ruim een mil-
lioen ton voor de eerste "maand.
Wolff spreekt het bericht tegen, dat de
levering van kolen uit het Ruhrgebiec^ aan
de Entente reeds zou zijn begonnen.
Dreigende melkstakïng te Berlijn.
Berlijn wordt door een melkstaking be
dreigd. De arbeiders van de Groot-Berlijn-
sche meierijen hebben een staking aange
kondigd, indien dc nieuwe loontarieven
niet door de werkgevers worden aangeno
men.
Hej leger.
Naar Wolff meldt, heeft minister Noske
in de Nat. Vergadering medegedeeld, dat
Duitschland thans ongeveer ,400,000 man
onder de wapenen heeft, waaronder zijn
begrepen allen die zich in Koerland en Li-
tauen bevinden, alsmede de geheele grens
bewaking.
Het was onzin te beweren dat 30,000
Duitsche soldaten bereid waren in Russi-
schcn dienst over tc gaan.
^Tot 1 October zal dc demobilisatie tot op
250,000 man zijn uitgevoerd.
Een Spartacïsiisch veemgericht.
Ecnige dagen geleden werd te Berlijn
een lijk uit het water opgehaald, dat aan
handen en voeten gebonden en geheel in
een deken gewikkeld was. Het bleek het
lijk van den landbouw-inspecteur Blau te
zijn. Verder wees het onderzoek.uit, dat
hij door communisten vermoord was.
Blau was in dienst der Bciersche regee
ring en deed zich als communist voor. Hij
nam aan dc bciaadslagingen der commu
nisten deel en bracht daarover rapport
aan dc regeering uit. Dc commufcislisi he
organisaties te Berlijn waren van Miin-
chen uit gewaarschuwd. Toen Blau op
een communistische vergadering in Ber
lijn verscheen, word hij herkend r-n door
liet bestuur ter dood veroordeeld. Dit
vonnis werd onmiddellijk voltrokken. Blau
werd in een deken gewikkeld en in het
water geworpen.
Schoenen voor minder bemiddelden.
Naar de „Rhoinisch Wcstfalischc Ztg."*
uit Berlijn verneemt, zal dc voorziening
met schoenen voor nunder bemiddelden in
de naaste toekomst in grooten omvang
praclisch worden ter hand genomen. Een
bond van lederhandelaars en schoenfabri-
kanten, wien leder uit de legervoorraden
tegen billijke prijzen is ter beschikking ge
steld, is met dit doel opgericht en heeft
de verplichting op zich genomen, de in
hun bedrijf vervaardigde schoenwaren,
onder uitschakeling van de winst voor den
tusschenhandel, tegen een prijs, die slechts
weinig hooger is dan de productieprijs, ter
beschikking te stellen van arbeiders en ho
ambten, 'terwijl toch alle voordeelen van
den vrijen handel blijven bestaan.
De toestand in Opper-Silezië.
Blijkens een mededeeling van Maandag
avond uit Gleïwitz in Oppcr-Silezië is de
toestand als volgt:
De staking is nog in geenen deele afge
nomen en de regeering heeft zich zelfs ge
noodzaakt gezien den verscherpten staat
van beleg en het standrecht over geheel
Opper-Silezië af te kondigen. Bovendien is
voor het. geheele industriegebied het sta
kingsverbod uitgevaardigd. De bewoners
moeten 's avonds om negen uur thuis zijn.
In den loop van den dag hebben weer
tamelijk hevige straatgevechten plaats
gehad, waarbij dc noodige dooden en ge
wonden gevallen zijn. Voortdurend hoort
men nog in den omtrek geweerschoten.
Reeds Zaterdag was de grootsteelectri-
sche centrale door middel van regeerings-
troepen weer aan den gang, zoodat de ge
dwongen duisternis had opgehouden. He
den is ook oen gedeelte van het personeel
dezer centrale vrijwillig, doch ondersteund
door troepen, w eer aan het werk. gegaan.
In alle andere bedrijven wordt echter nog
gestaakt.
Het schijnt aan een deel der Sparlacisti-
sche benden gelukt te zijn een afdeeling
regceringstroepcn te ontwapenen. Hierom
trent ontbreken echter nog nadere bijzon
derheden.
Steeds donkerder cn dreigender worden
de wolken, die zich boven het Silezische
land samentrekken.
Welk blad men ook ter hand neemt,
de grondtoon der somber gestelde arlike-
kelen is steeds: de toestand in. het in
dustriegebied van Opper-Silezië is buiten
gewoon ernstig.
Op verscheidene punten worden tus-
schen dc militairen cn de opstandelingen
gevechten geleverd. Overal worden aan
vallen gedaan, 0. a. te Tarnowitz-Raklow,
Radzienko, Holienlinden, Korf, Scliarley,
waar niet al. Wel worden deze pogingen
om het gezag te vermeesteren, door rijks-
weertroepen en manschappen van het vrij-
willigerscorps Tullmann in de kiem ver
stikt, maar dat zoo iels mogelijk is, teckent
den toestand volkomen.
In Korf heeft men getracht dc spoorlijn
in het bezit der oproerlingen te brengen.
Tegen half twee gisternacht begonnen de
ongeregeldheden, waarAan verscheidene
honderden personen deelnamen. Tot .vijf
uur 's morgens duurden zij voort, totdat
eindelijk het vrijwilligerscorps en in slaag
de daaraan ppal cn perk te stellen.
Om de clectrische centrale te Chorzow.
te beschermen heeft men deze onder mili
taire bewaking gesteld.
In Dombrowska werden ongeveer 40 per
sonen benevens de vrouw van den Pool-
schcn aanvoerder gevangen genomen, daar
zij aan den opstand hadden deelgenomen,
De opstandelingen hadden verscheidene
gewonden. Huiszoekingen brachten een
groote massa wapenen en munitie voor
den dag.
Tegen tieia uur des ochtends bevond
Sehombcrg zich in bet bezit van ongeveer
200 muiters. Onmiddellijk werd een deta
chement politie-soldatcn daarheen gezon
den, zoodat, naar het schijnt, ook hier wel
dra de opstand zal zijn onderdrukt.
Ook naar Lipine, waar eveneens onge
regeldheden plaats hebben gehad, werden
soldaten afgezonden.
Te Schomberg zijn pogingen gedaan om
liet kasteel van graaf Schaffgottsch te ver
meesteren. Een gendarme, die dc Polen
trachtte te verjagen, werd doodgeschoten.
In den nacht werd door Poolsche benden
een aanval gedaan op dc wacht te Ben-
them. De wachthebbende officier werd
zwaar gewond, zoodat hij den doorgang
moest vrijlaten. Toen een zijner manschap
pen een handgranaat naar de indringers
wierp, namen deze de vlucht.
Uit Benthem zijn alle militairen ontbo
den, om de Polen uit de grensplaatsen, te
verdrijven.
In Hohenlinden ontwapenden 200 Polen
dc politiewacht cn de bewakingssoldaten.
Daarna bestormden zij de stad, waar zij
echter door de manschappen van de mili-
litaire wacht onder yuur werden genomen.
Twee der aanvallers werden gedood, velen
gewond.
De spoorlijn van Morgenroth naar Ben-
then werd bij Schomburg beschoten. Nie
mand werd echter gewond.
Te Friedcnshaltc hebben de Polen de
rails opgebroken, zoodat het spoorweg
verkeer gestremd werd.
En is dit alles nog niet genoeg, dan ko
men ook nog geregelde Poolsche soldaten
meedoen. Bij Neu-Berin zijn 100 Poolsche
soldaten over de grens gekomen en maak
ten met de opstandelingen gemeene zaak.
Uit latere berichten, door het opperbe
vel ontvangen, blijkt, dat de medewerking
van andere Poolsche militaire afdeclingcn,
n.l. het leger van Haller, verwacht werd
en nog steeds wórdt. Dc gevechten tus-
schen Duitsche troepen cn Poolsche ben
den duren in dc buurt van Aufschwitz nog
steeds voort. Er is geconstateerd, dat de
Polen in het Zuiden van Opper-Silezië in
do buurt van Oderbcrg sterke afdeeüngen
hebben samengetrokken, terwijl liet Oosten
bijna geheel van Poolsche troepen ont
bloot is. Allo maatregelen'zijn getroffen om
elke gebeurlijkheid met succes het hoofd
te bicden.
Buitengewoon hevige gevechten zijn. gis
teren geleverd op den weg naar Gross-
Dombrowsky, waar volgens de berichten
dc verliezen aan beide zijden zeer zwaar
zijn.
In het bosch van Less is de strijd ook
nog niet geëindigd.
Bovendien breidt de staking in de kolen
mijnen zich nog uit. Alle mijnen staan nu
onder militaire bewaking.
Noske drukt zich optimistisch aldus uit:
„Kleine aanvallen der opstandelingen zijn
bier en daar nog afgeslagen. Het opperbe
vel verwacht, dat het den toestand meester
zal blijven. De militaire bezetting der mij
nen dient slechts om sabotage te voorko
men."
Overigens zijn op last van Noske alle
noodzakelijke maatregelen genomen om de
grensprovinciën in voldoend aantal van
troepen te voorzien Staatscommissaris
Horsing en de comrnandeerende generaal
hebben verstrekkende volmacht ontvan-
gen.
Van alle zijden komen verontrustende
berichten, de rijksregecring zendt troepen;
gevechten tusschen Duitsche «n Poolsche
soldaten worden geleverd, cn dan zegt de
leider van het Poolsche consulaat-gener
te Berlijn tot een vertegenwoordiger van
het „Acht Uhr Abedblalt': Ik acht de
gebeurtenissen in Opper-Silezië volstrekt
niet zoo ernstig cn ik geloof niet, dat zij
van toonaangevende Poolsche kringen
uitgaan.
Hongarije.
Volkscommissarissen gearresteerd.
Op last van den advocaat-generaal heeft
de politic den vrocgcrcn Duitschcn volks
commissaris Heinrich Kalmar en den vroc-
geren volkscommissaris Anton Dvocsak ge
arresteerd. Kalmar wordt, er van beschul
digd in Oedenburg en omgeving de Duit
sche bevolking tot opstand tc hebben aan
gespoord.
De socialiseering van het grondgebied
opgeheven.
Naar uit Boedapest aan de „Neue Frcie
Presse" bericht wordt, heeft de nieuwe
Ilongaarschc regeering de verordening be
treffende de socialiseering van 't grondbe
zit opgeheven. De oude bezitters en pach
ters hebben het bezit reeds weder overge
nomen. Eene viermaandelijksche ervaring
met het bolsjewisme heeft ook in het land-
bedrijf geheel andere resultaten gehad dan
dc kampioenen der socialisatie hadden
verwacht!
Frankrijk
De wijnoogst.
Van de buitengewone hitte, die thans
alhier hcersclit, heeft de wijnstok veel te
lijden. Men verwacht, dat de oogst veel te
wenschen zal overlaten.
De weder-opbouw van Noord-Frankrijk.
De Duitsche commissie, die met de
Fransche autoriteiten onderhandelt, over
randstoffencommissie
district Leiden
De Brandstoffen-Commissie Leiden maakt
bekend, dat met ingang van heden wordt
geldig verklaard bon 4a en 4b der Brand-
stoffenkaart voor het zomerrantsoen en
dat de op dc kaarten genoemde handelaar
gemachtigd is op dc gewone en nader op
de kaarten omschreven wijze af te leveren:
1 eenheid (2 ILL.) GASCOKES tegen den
prijs van f 4.20 thuisbezorgd en f 4.af
gehaald. 9461
Namens de Brandstoffencommissie
P. E. BRIëT, 2e Voorzitter.
Leiden, 20 Augustus 1919.
den heropbouw van Noord-Frankrijk, lieeft
do besprekingen voor korten tijd gestaakt,
om 1c Weimar rapport uit tc brengen.
Volgens liet „Bcrl. Tageblatt" zijn beide
partijen veel nader tot elkaar gekomen,
maar het aantal gerezen moeilijkheden is
toch zoo groot, dat de onderhandelingen
slechts in een langzaam tempo gevoerd
kunnen worden.
Voor eenig optimisme in Duitschland
moet gewaarschuwd worden. Ook voor
overschatting van het werk, dat Duitsch
land gegund zal worden. De Entente heeft
alleen haar belangen op het oog en zal geen
rekening houden met Duitsche belangen.
Frankrijk wil natuurlijk den wederop
bouw zoo snel mogelijk doen plaats vinden.-
Het weet, dat Duitsche arbeiders hierbij
van veel nut kunnen zijn, ook Duilseh
materiaal. Doch Frankrijk beeft er geen
belang bij dat do kosten, die Duitschland
moet dragen, zoo klein mogelijk zijn. De
Fransche ondernemers, materiaalleveran
ciers en werklieden willen een zaakje ma
ken uit den wederopbouw, het materiaal
liefst zonder Duitsche concurrentie tegen
de hoogste prijzen verkoopen. En de Fran
sche arbeiders in het bouwvak hopen op
een schitterende conjunctuur. De Duitsche
arbeiders hebben tijdens het internationals
vakvcreenigingscongrcs te Amsterdam ver
klaard, dat zij niet naar Noord-Frankrijk
zullen gaan, indien dit strijdig is met de
belangen van de Fransche werklieden. Het
zal nog veel moeite kosten de Fransche
werklieden te overtuigen, dat zij geen na-
deelige concurrentie krijgen door het ver
schijnen van Duitsche arbeiders of door
dc voorwaarden, waaronder Duitsche ar
beiders in Frankrijk willen werken.
Verder zijn dc moeilijkheden nog niet uit
den weg geruimd betreffende de vrijheid,
van vergaderen der Duitsche arbeiders, de
sociale verzekering, de jurisdictie en de
woningen. De ciscbcn, die de Duitsche ar
beiders moeten stellen, zijn hijnn in
gewilligd te krijgen.
Het Duitsche rijk zal zelf als algemeene
ondernemer optreden. Hoe het rijk het
werk zal laten uitvoeren, is een subsidiaire
vraag. In elk geval is het duidelijk, dat het
rijk van Noord-Frankrijk niet een gebied
mag maken, waarin oneenigheden van
binnenlandschcn politieken aard, over toe
komstige ondernemingsvormen, uitgevoch
ten zullen worden. Wat den wederopbouw
zelf betreft, kunnen Duitsche architecten
of Duitsche organisatoren er niet aan den
ken, dat zij grootsche plannen kunnen in
dienen. Iedere bewoner van het vernielde
gebied heeft het recht zijn eigendom zelf te
herstellen. Het gaat alleen om practisch
werk.
De Fransche minister voor den weder
opbouw, Loucheur, heeft in het verwoeste
gebied eerst de wegen laten herstellen. Nu
is hij bezig de spoorwegen cn kanalen in
bedrijf te brengen. Dan zal er een net van
smalspoorrails getrokken worden. Heb
voornaamste werk, dat Duitschland te doen
krijgt, is het dicht werpen van de loopgra
ven, het opruimen van de draadversperrin
gen cn van de mijnen. Dan pas komt de
eigenlijke heropbouw. En voorloopig zal
Duitschland nieuwe dorpen moeten bou
wen, wanneer hiervoor uitdrukkelijk toe
stemming verleend wordt.
Over de restauratie van de bosschen en
het herstellingswerk in de mijn-districten
zullen speciale commissies onderhandelen.
Ook zal een bijzondere commissie beslis
sen over dc levering van het materiaal en
over de transportaangelegenheid, die voor
loopig de moeilijkste is.
Foch rust uit.
Een medewerker' van de „Excelsior"
heeft een onderhoud gehad met Foch, dio
zich tegenwoordig in zijn woning in Bre-
tagnc bevindt, waar hij uitrust van do
vermoeienissen van den oorlog. Op de
vraag, hoe hij thans den dag doorbrengt,
antwoordde dc maarschalk:
„Mijn leven is heel eenvoudig, 's Mor
gens sta ik vroeg op, lees de ontvangen
brieven door en handel onmiddellijk de
dringende zaken af. Daarna neem ik hoed
en wandelstok cn ga uit wandelen, mijn
hoeven bezoeken en oen praatje met de
pachters maken. In den namiddag komen
oude vrienden uit deze streek mij opzoeken,
of wel, ik begeef mij per auto naar de zee,
die hier 15 K.M. vandaan is. Des avonds
behandel ik dc rest van de correspondentie.
Over 't algemeen rust ik uit, en dat doet
iemand zoo goed.
Ik houd mij verder bezig met de zaken
van mijn huis. Ziet gij die appelboomen?
Zij zijn door mij eenige jaren vóór den
oorlog geplant. En ik ben er ten zeerste
over voldaan. Dit jaar heb ik er appelen
van. Jammer genoeg zijn mijn hoornen oeo
beetje verwaarloosd. Maar daar is niets
aan tc doen. De mannelijke arbeidskrach
ten droegen bijna alle uniform.
Door den correspondent gevraagd naar
de indrukken, die hij tijdens de overwin
ningsfeesten to Parijs en zijn bezoek aan
Londen en Luik had opgedaan, antwoordde
Foch geroerd.* dat de ontvangst te Luik
