Tweede Blad.
Mi.
Zaterdag 2 Augustus 1919
De Katholiek In het maat
schappelijk leven.
het Congres van Directeuren der
Iflaria-Congregaties heeft de Zecreerw.
Heer Prof. J. D. J. Aengenent een rede ge
houden, waarboven wij als titel zouden
willen plaatsen; De Katholiek in het maat
schappelijk leven.
De geleerde en gezaghebbende priester
zet daarin glashelder en overtuigend uit
een, hoe een Katholiek moet staan tegen
over de hedendaagsche stroomingen in het
maatschappelijk leven.
prof. Aengenent verklaarde bij^dêz'e rede
te 'willen spreken tot de groote katholieke
massa huiten de vergaderzaal, onder wie
nog lang niet allen de teekenen des tijds
verstaan. En bij "bedoelde niet op de laat
ste plaats de hoogere standen, want onder
hen bevindt zich nog het grootste- getal on
verschilligen en werkeloozen.
Wij veroorloven ons aan ,,Het Centrum"
het volgend verslag van de merkwaardige
rede te ontleenen:
De teekenen des tijds.
Dat lang niet allen de teekenen des tijds
verstaan en- zich op het hooge standpunt
gesteld hebben van het onlangs gehouden
R. K. Bedrijfsradencongres daarvan getui
gen, volgens spr., o. a. de twee volgende
feiten. Vooreerst, in een nog niet zoo lang
uitgebroken arbeidsconflict, waren
er patroons, en helaas, onder hen ook ka
tholieken, die de billijkheid der looneischen
erkenden en ook toegaven dat er aan kon
voldaan worden, doch die'weigerden, ten
einde hun macht te toonen. Dat is een
hoogst onverantwoordelijke en afkeurens
waardige houding. Dergelijke patroons ver
geten, dat de zuigkracht van het socialisme
op de arbeiders ontzaglijk groot is, en dat
rij op die wijze de arbeiders in de richting
van het socialisme drijven. Windhorst
waarschuwde daarvoor reeds in 1878 in een
zijner belangrijkste redevoeringen in den
Rijksdag. En ten tweede, reeds meer dan
vijftien jaar bezitten wij onze Katholieke
Sociale Actie, de stichting van onzen hoogs!
verdienstelijken Minister van Arbeid, met
haar Centraal Bureau te Leiden, een in
stelling, die een eenheidsbond wil slaan om
al onze sociale vereenigingen. Wie. nu mee-
nen mocht, dat deze instelling aller mede
werking mocht ondervinden, vergist zich
'deerlijk.. Daar is bij velen gemis aan be
langstelling, hetgeen o. ablijkt uit een te
kort aan financieelen steun. Welnu, het is
naar mijn innige overtuiging een heilige
plicht van ons priesters, orn alle katholie-
;en tot krachtigen steun van die onmis
bare instelling aan 'te sporen.
De democratie.
De democratie, aldus spr., is van katho
liek standpunt uit niet te verwerpen, mits
zij geleid wordt in goede banen. Mijns
inziens moeten er drie voorwaarden ver
vuld zijn, opdat de democratie vruchtbaar
Werke.
Vooreerst, democratie mag niet ontaar
den in de overheersching van één klasse.
En [och, zulks zien wij gebeuren. Overal
waar het bolsjewisme, hetwelk zich uitgeeft
voorde zuiverste democratie, hoogtij viert,
zien wij de dictatuur vair het proletariaat.
En de S. D. A. P. moge zich aandienen als
tegenstander van het bolsjewisme, wij we
ten dat Troelstra de bolsjewistische revo
lutie, als zij aan onze grenzen kwam, met
gejuich zou binnenhalen. Maar ook in onze
jRoomsche kringen is de opvatting van de
mocratie niet altijd zuiver. Wel is de zucht
naar klasse-heerschappij ons vreemd; maar
toch ontbreekt er nog veel aan het weder-
zijdsche -vertrouwen, dat de verschillende
standen elkander moeten toedragen. Van-'
daar een streven in sommige arbeiders
kringen om standscandidaten voor de po
litieke lichamen te stellen. Nu stel ik er
Prijs op te verklaren, gelijk ik ook reeds
.«Mors deed, dat er geen bezwaarbestaat
om die personen uit de lagere standen in
die lichamen te brengen. Maar op twee
voorwaar den. Vooreerst moeten de candi-
dalen werkelijk algemeen ontwikkelde'per
sonen zijn, die over de groote kwesties van
oen dag zich een oordeel kunnen vormen
en ten tweede hun candidatuur moet niet
Worden doorgedreven ten koste van zitten
de leden, die zich reeds verdienstelijk heb
ben gemaakt. Eischt men ecliler stands-
kandidaten, louter en alleen omdat het
slandgenooten zijn en zelfs ten koste van
verdienstelijke zittende leden, dan spreekt
daaruit een wantrouwen tegen de hoogere
klassen, dat absoluut onrechtvaardig is en
jjor het prestige onzer partij gevaarlijk is.
Maar evenzeer misdoen de hoogere stan
den als zij uit wantrouwen- tegen de lagere
klassen niet verschijnen op de vergaderin
gen onzer Kiesvereenigingen. Juist nu,
'engevolge van het evenredigheidsstelsel
mnnen de Kiesvereeniging de gewichtigste
besluiten worden genomen, is de afwezig-
beid der hoogere standen, en ik wijs hier
°P een frequent, voorkomend verschijnsel,
onverantwoordelijk. De verschillende »klas-
®en moeten dus door ons priesters tot we-
derzijdsch vertrouwen worden opgevoed.
Democratie en anarchie.
Ten tweede de democratie mag niet ont-
gen ®arden in anarchie. En toch, ook in onze
kringen komt die verwarring van denk
beelden voor.-
Men wil, op grond van het feit dat wij
•oven in een democratischen tijd, zich niet
n leiden van boven af; men ontkent de
eteekenis van adviezen, die door leidende
uren in politieke aangelegenheden wor-
Pi gegeven, ja, men eischt zelfs hier en
'daar, 'dat het bestuur zicli geheel en al önt-
houde van advies. Men duldt niet meer,
dat het bestuur ook werkelijk besture. Dat
is een verwarring van democratie met
anarchie, welke tot zeer treurige gevolgen
leiden kan. Democratie wil niets anders
zeggen, dan dat hét geheele volk mag mee
spreken.
Maar het beteekent niet, dat nu iedereen
mag handelen naar willekeur. Neen, de
ware Vrijheid komt alleen dan het best tot
uiting, als zij redelijk wordt uitgeoefend,
als men zijn keuze redelijk bepaalt. Welnu,
redelijk bepaalt men zijn keuze, als men
een advies opvolgt van mannen, die eerst
na rijp beraad tot het uitbrengen van het
advies zijn overgegaan. Doet men zulks
niet, dan handelt men niet redelijk, niet
democratisch, maar anarchistisch. Ook
op dit punt. hebben wij het volk de ware
democratie te leeren. Mgr. Ireland, de
Amerikaansche bisschop, die door niemand
voor conservatief zal worden gehouden,
zeide het zoo juist: ,,De ware democratie
sluit niet uit, maar erkent ten volle hooge-
ren invloed. Een maatschappij, waar de
natuurlijke invloed is verdwenen, is een
maatschappij, die niet normaal is."
Democratie en Materialisme.
Ten derde, de democratie mag niet het
oog gevestigd houden louter en alleen op
het verkrijgen van materieele voordeelen,
met voorbijzien van de hoogste, de ideëele
belangen. Dat is een ontzaglijk gevaar van
een democratie zonder hoogere beginselen,
hetwelk door Mgr. Mermillod in een zij
ner predikaties zoo schoon werd geteekend.
Nu liet geloof aan het hoogere eleven aan
het volk is ontnomen, tracht dit de demo
cratie te gebruiken, om hoe langer zoo
meer materieele genietingen te bereiden.
En die zucht wordt niet weinig gesterkt bij
het zien van de afschuwelijkste weelde,
waaraan de hoogere standen, hij wie even
eens het geloof werd vernietigd, zich over
geven. Kan men zeggen, dat in onze krin-'
gen de democratische strooming zich al
tijd van al te materialistische tendenzen
vrij hield? Helaas neen. Was het om een
enkel voorbeeld te noemen; niet diep treu
rig, dat eenige maanden geleden op een
verjaardag eener katholieke vereeniging
verklaard werd, dat een onzer meest emi
nente Tweede Kamerleden er uit moest om
plaats te maken voor een standscandidaat,
en dat wel, orndat dat Kamerlid niet vol
doende salarisregeling zou hebben bepleit
voor de leden der vergaderde organisatie?
Veronderstelt eens dat deze klacht waar
heid bevatte wat echter ten stelligste
moet worden ontkend is het dan toch
niet droevig, dat een katholiek om wille
van het stoffelijke vergat, wat die eminen
te afgevaardigde gedurende tientallen van
jaren voor de verdediging der katholieke
zaak, voor de hoogere belangen, had ge
daan?
Orn welke redenen nu is iedere katholiek
verplicht om mede te werken aan het
openbare leven en te zorgen, dat het we
reldgebeuren op sociaal en politiek terrein
niet leide tot een wereldcatastrophe?
De plicht van naastenliefde.
Vooreerst is hij daartoe verplicht krach
tens de naastenliefde. In'zijn boek ,,Die
AvbeiteTfrage und das Christentum"
schrijft Mgr. v. Ketleler: „Men heeft mij
gevraagd, hoe ik als bisschop er toe geko
men ben' om mij met de sociale kwestie te
bemoeien. Ik heb geantwoord, dat ik mij
als bisschop plechtig daartoe verbonden
heb. Want bij mijn bisschopswijding heeft
men mij plechtig op een eed gevraagd:
Wilt gij den armen en noodlijdenden een
vader en een helper zijn? En ik heb onder
een heiligen eed beloofd: Ilc "wil. Welnu,
dien eed volbreng ik, als ik in woord en
geschrift voor de lotsverbetering van allen,
die onder de sociale "misstanden lijden, op
kom. Dat zijn heerlijke woorden die het
hart van iederen katholiek, hetzij geeste
lijke of leek, .kunnen ontvlammen en aan
sporen tot socialen arbeid. Want niet al
leen, dat men door sociaal te werken, veel
stoffelijke ellende voorkomt, maar men
helpt daardoor tevens om zedelijke ellende
te keeren. Immers, men breekt daardoor
tevens de zuigkracht van het socialisme
en behoedt aldus de minderbedeelde klas
sen voor de zedelijke ellende, die het so
cialisme met zich brengt.
D'è plicht van sociale
rechtvaardigheid.
Niet alleen de. plicht van naastenliefde
dringt, de katholieken tot medewerking aan
het openbare leven; maar ook de plicht van
sociale rechtvaardigheid, d.w.z. de plicht,
die op ieder lid eener maatschappij rust
om het algemeen welzij-n te bevorderen. Nu
is de katholiek lid van een dubbele maat
schappij, vooreerst van de burgerlijke
maatschappij, en ten tweede van de Kerk.
Dientengevolge bestaat voor hem een dub
bele plicht van sociale rechtvaardigheid.
Eerstens ten opzichte van de burgerlijke
maatschappij. Men moet wel opzettelijk de
oogen sluiten om niet te zien, dat, wanneer
op het terrein der politieke samenleving
een democratie aan het woord zou komen,
die ontaardt in tyrannie van de minder
heid, de burgerlijke maatschappij haar on
dergang tegemoet zou snellen. Welnu,
het vaderland van dien ondergang te vrij
waren, is de plicht van ieder bui'ger, dus
zeker van ieder katholiek. En daarom kan
het niet genoeg herhaald worden, dat de
katholiek verplicht is om sociaal te den
ken en te voelen, en ook in het politieke
leven zijn medewerking te verleenen. Wie
dan ook niet met hart en ziel ijvert voor
gezonde sociale hervormingen, werkt in!'
direct mede aan de komst van het socia
lisme en dus aan den ondergang van het
vaderland. En wie niet-in de politieke actie
en dus in het werk der kiesvereenigingen
belang stelt, vergroot daardoor het gevaar,
dat de democratische strooming verloopt
langs verkeerde banen, en is dus eveneens
indirect de oorzaak van den ondergang
der maatschappij. De Encycliek „Immorta-
le Dei" en niet minder „Graves de com-
muni re" bevatten dan ook de ernstige ver
maningen, om de katholieken van alle
etanden, maar vooral van den hoogeren
stand, hun plicht vaïï Sociale en politieke
actie in te scherpen.
Ten tweede, ten opzichte van de Kerk
bestaat eenzelfde plicht van sociale recht
vaardigheid. Ook haar dreigt de onder
gang, als de sociale en de politieke revo
lutie zouden zegevieren. Reeds dertig jaar
geleden schreef Dr. Schaepman in zijn
„Menschen en Boeken": „Het gaat om het
konihgschap van Christus op elk gebied.
De katholieken hebben aan den strijd on
zer dagen deel te nemen; zij kunnen en zij
mogen niet anders." En thans, dertig jaar
laler, zien wij voor onze oogen, hoe de
strijd der revolutiemannen werkelijk tegen
de Kerk gericht is, hoe het thans gaat om
niets minder dan om de verdediging der
christelijke beschaving. Een der kop
stukken van de Parijsche Commune van
1870, Vermorel, schreef in zijn boek „Le
parti social is te" de volgende gedenkwaar
dige woorden, die vooral op onzen tijd
van toepassing zijn: „Tussehen de revolu
tie en de Kerk bestaat absolute onvereenig-
baarheid, ja, een voortdurend antagonis
me. Het is dus noodig, dat de Kerk de re
volutie onmogelijk maakt, anders zal de
revolutie de Kerk onmogelijk maken." Geen
wonder dan ook, dat Leo XIII in zijn En
cycliek „Officio sanctissimo" van 1884, in
„Nobilissima Gallorum géns" varr 1886,
en in „Quod multum" van 1886, de krach
tigste vermaningen richtte tot de katholie
ken van alle standen, om zoowel door hun
sociale als' door hun politieke actie de re
volutie te bezweren en aldu» de pogingen
te verijdelen van hen, die den ondergang
der Kerk in hun program hebben opgeno
men. En niet minder dringend zijn de
uitspraken van Mgr. Ireland en Mgr. von
Keppler.
Moge ik u ten slotte nog herinneren aan
een gebeurtenis uit het leven van Karei
den Groote. Een Sar.raceensche strijder
trad uit de rijen naar voren om den ouden
keizer onder schimp en hoon tot een twee
gevecht uit te dagen. Plotseling schiet een
jxmge held vooruit, en eischt de eër op den
Sarraceen te mogen bestrijden.
En terwijl hij hoog in de lucht hief het
zwaard, dat Karei de Groote hem in de
hand legde, riep hij uit: „Voor Christus
en voor liet Vaderland." Ook thans slin
geren het socialisme en de valsche demo
cratie de oude Kerk de gruwelijkste belee-
digingen in het gelaat. Welnu, gelijk aan
dien jongen hela, trede iedere katholiek
naar voren onder het devies: „Voor Chris
tus en voor het Vaderland."
MAXIMUM-PRIJS.
Naar „De Tijd" verneemt, overweegt 'de
Pv&geering om met het oog op de blijvende
duurte van verschillende artikelen, maxi
mum-prijzen vast te stellen..
Woningnood.
De minister van Landbouw heeft aan de
gemeentebesturen medegedeeld, dat de be
noeming en overplaatsing van onder zfjn
departement ressorteerende ambtenaren
ernstige moeilijkheden ondervindt tenge
volge van het gebrek aan voor hen ge
schilde woningen. Hij doet een beroep op
de medewerking van de gemeenten, welke
hierin zou kunnen bestaan, dat de ge
meente zich belast met den bouw yan de
benoodigde woningen, waartegenover het
rijk zich verplicht, die woningen voor een
eenigszins ruim tijdvak (bijv. 20 jaar) op
pader overeen te komen voorwaarden te
huren. Eventueel zou er geen bezwaar te
gen bestaan, een rentedragend voorschot
uit 's Rijks schatkist beschikbaar te stellen
ter bestrijding van de stichtingskosten van
de te bouwen woningen.
De minister van Oorlog heeft ten aanzien
van onder zijn departement ressorteeren'd
personeel een schrijven van soortgelijke
strekking aan gemeentebesturen gericht.
Een herinnering.
Donderdag herinnert de „Haagsche
Crt." eraan was het juist vijf jaren ge
leden, dat de mobilisatie der Nederland-
sche weermacht werd afgekondigd.
Een jubileum is dit allerminst. De 31e
Juli 1914 heeft echter een zóó grooten in
vloed -op onze historie uitgeoefend, dat
wij gemeend hebben, thans vijf jaar
later nu inmiddels de vrede een maand
geleden officieel is geteekend, aan dien
datum te moeten herinneren.
Tevens herinneren wij aan de voornaam
ste maatregelen op dien dag door de Re
geering genomen. Dat waren, behailve de
algeheele mobilisatie:
lo. de benoeming van generaal C. J.
Snijders tot opperbevelhebber van land- en
zeemacht.
2o«. do vordering der spoorwegen door
het Rijk;
3o. de bepaling, dat het gezamenlijk
bankpapier bij de Nederlandsche Bank
steeds voor een vijfde gedeelte door munt
of muntmateri'aall moest zijn gedekt;
4o. het uitvoerverbod van goud;
5o. het kon. besluit betreffende niet-toe-
lating van vreemde oorlogsschepen;
6o. de bepalingen omtrent vorderingen
voor leger en vloot;
7o. de bijeenroeping der Staten-Gene-
raal in spoedvergadering ter behandeling
van eenige spoedwetten op Maandag 3
Augustus.
Ged. Staten van Zuid-Holland.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben ongegrond verklaard het beroep
in zake de niet-toelating van D. C. van
Leeuwen, te Katwijk; als lid van den
Raad dier gemeente.
Gedeputeerde Staten hebben, met onge-
gröndverklaring van de daartegen inge
brachte bezwaren, gehandhaafd de militie
raad-uitspraken, waarbij niet vrijgesteld
werden wegens broederdienst: A. ^Spruyt,
te Bolnes; G. P. van der Burg, te Berkel;
J. Broeijcr, te Rotterdam; J. H. v. Omme,
te Delft; D. Schmidt, te Rotterdam; Chr.
Vermeulen, te Krimpen aan den IJssel;
H. J. van Wouw, te 's-Grayenhage; H.
Eikelenböom, Te Rijnsatervvöude; B. Stou
ten, te Leiden; J. J. Ram, te 's-Gravenha-
ge; Abr. van der Slik, te Bleiswijk; G. J.
Vreugdenkil, te Maasland; G. C. La Prijn,
te Voorburg.
Gedeputeerde Staten hebben, met ver
nietiging van de desbetreffende bestredpn
Militieraad-uitspraken, voor goed vrijge
steld wegens broederdienst: C. H. van Meij-
gaarden te Voorschoten, en C. van Trooijen
te Sliedrecht.
Een nieuwe brandstof.
Uit Oldambt. schrijft men aan het ,,N. v.
d. D.":
In den laatsten tijd is op de zware gron
den een tot dusver alhier onbekende brand
stof ingevoerd, die in vele gevallen de
steenkolen reeds vervangt en een bespa
ring geeft van ongeveer 50 pet. Bij den
zeer hoogen prijs van steenkolen, die
■franco hier op ongeveer f 60 per 1000 Kg.
komen korten tijd geleden werd nog
f 72 betaald is bedoelde brandstof, glide
genaamd, een heele uitkomst. De prijs is,
bij -franco levering, ongeveer-f 18 per 1000
Kg. Glide wordt gefabriceerd van veen,
dat zich orjder zand bevindt, en dat daar
door sterk is samengeperst. Turven kun
nen van dat veen niet worden gegraven,,
zoodat glide gelijkt op stukjes turf en turf
molm. Vrij groote hoeveelheden glide zijn
reeds aangekocht voor de machines van
stoomdorschvereenigingen, yoor. de stoom
gemalen van waterschappen, voor de lo
comotieven van de stoomtramwegmaat
schappij OldambtPekela enz.
Eerste NederSandsche Katholiekendag.
Het secretariaat van den Eersten Ne-
derilandschen Katholiekendag is te Utrecht
ondergebracht in het aardige Jaarbeurs-
gebouwtjp op het St. Janskerkhof, vlak
tegenover de drukkerij van het „Centrum".
Groote witte borden met een flinke letter,
het opschrift dragend: „Secretariaat Eer
ste Nederlandsche Katholiekendag", ma
ken stadgenoot en vreemdeling bekend
met de tijdelijke bestemming, van dit ge
bouw en is levens een mooie reclame voor
de komende grootsche katholieke betooging
Een nieuw gezellenhuis in de Mijnstreek.
Te Eijgelshoven is het nieuwe Gezellen-
huis, gesticht door de directie der mijn
„Laura en Vereeniging'' in samenwerking
met de centrale organisatie „Ons Lim
burg" voor de volkshuisvesting in Zuid-
Limburg officieel geopend.
De pleCh-tige inzegening werd verricht
door Z. D. H. den Bisschop van Roermond,
«die in een toespraak zijn hooge ingeno
menheid met de stichting te 'kennen gaf.
Ook de directeur-generaal der mijnonder
neming, de heer Ramond Pierre, voerde
het woord, die de aanwezige autoriteiten,
als den Commissaris der Koningin in Lim
burg, den oud-Comrnissaris jhr. G. Ruys
de Beerenbrouck, Mgr. dr. H. Poels e. a.
begroette.
Op hun beurt spraken, ook deze auto
riteiten hun voldoening over het tot stand-
komen van dit belangrijke sociale* werk uit
Het. gebouw besflaat een oppervlakte van
circa 100 M2. Behalve diverse eetzalen
ettz. biedt het voorloopig ruimte voor 60
inwoners.
Er is ook een volkskeuken aan verbon.
den. De huishoudelijke dienst is toever
trouwd aan eerw. zusters Franciscanessen
uit het klooster te Heijthuisen.
De zeereerw. heer J. Costen, oud-aalmoe
zenier is inwonend rector.
Plattelandersbond.
Gistereru werd te Utrecht onder voorzit
terschap van den heer A. Braat te Heke
lingen, een vergadering gehouden van den
Plattelandersbond. De voorzitter, opende
de vergadering met een korte toespraak,
waarin hij o.m. zijn leedwezen uitsprak
lover dje geringe Opkomst. Spreker zette
uiteen dat in sommige provincies de Bond
de propaganda ter hand zal moeten nemen
opdat het den landbouw goed zal gaan.
Want gaat het den boer goed, dan gaat
het ook ieder goed. De Bond dient niet al
leen te coöpereeren, doch we moeten, al
dus spr., ook in het parlement vertegen
woordigd zijn. We moeten een macht vor
men tegenover de stedelingen, want an
ders worden we heelemaal verdrongen. De
verzetting van de klok was een wensch
van de stedelingen die ons slechts nadeel
bracht, de achturige werkdag is voor het
platteland ondoenlijk, de stedeling heeft
er alleen belang bij; de distributiewet
(bracht ons eveneens nadeel. Inzake het
tolrecht, het pachtrecht, vervalsching van
kunstmest, een betere afwatering, electri-
ficabie enz. is door ons nog heel wat actie
te voeren.
Den heer F. Bos, lid van de Tweede
Kamer der Saten-Generaal, werd vervol
gens het woord verleend.
Spreker deelde mede, dat het hem speet
dat hij tot Kamerlid was geközen, omdat
hij voor deze functie niets voelt. Hij is
met hart en ziel boer. In de Kamer is alles
politiek en spreker is geen reclameman.
Als dus de opvolging hier is geregeld zal
spreker bedanken.
De voorzitter zegt, dat hij kan begrij
pen dat iemand'die zich meer „boer" ge
voelt, zich in die „zwïjnderij" in Den Haag
niet thuis gevoelt. (Het woord „zwijnde-
rij" werd later door den heer Bradt terug
genomen en vervangen door „de eigen
aardige zaak" in Den Haag).
Besloten werd 'dat de heer A. Braat den
heer Bos als Kamerlid zal opvolgen.
Vervolgons leidde de heer Bos in: „De
coöperatieve melkverzorging der steden".
Spreker zette uiteen, dat de boeren pri
ma producten 'moeten leveren, daar anders
Jde gemeenten jzelf melkfabrieken zullen
gaan oprichten, waarbij ze steun van de
regeering zullen ontvangen. In Lonneker
heeft men een uitstekende inrichting, de
groote plaatsen dienen dit vooTbeeld te
volgen, opdat de coöperatieve melk- en
botervoorziening in goede banen zal ko
men. Voorts dient er een centrale verkoop
t'e 'komen iwaardoor we ook behoorlijke!
prijzen kunnen vordere.n.
De voorzitten zegt hiermede in fe stera>
men.
Vervolgens sprak de lieer J. R. Boersma
uit Muntendam over het- oprichten van
werkgeversbon den in het landbouwbedrijf,
behandelde de heer v. d. Hoven de fi-urige
arbeidsdag-wet in verband /met het land
en tuinbouwbedrijf en sprak de heer C.
Wolmerstett tvarn Ouderkerk a.d. Am stel
het onderwerp: Socialisatie of coöperatie
voor den landbouw. Ten slotte diende da
heer A. H. Th. Kortlang uit Ermelo een
motie in orn den mars tegen lagen prijs te
verko'open en om maatregelen te nemen
tót verlaging der scheepsvrachten voor de
noodzakelijke levensbehoeften en veevoc-
derartikelen.
Over -deze motie werd niet gestemd.
Nadat de heer R. F.de Boer uit Siddc-
buren bepleit had dat de grond in het
bezit van den yerbruiker moet komen; werd
de vergadering gesloten.
Gemengde Berichten.
Een verdwijnend scheepstype. De
sfleepbooltrawièr, een tijdens den oorlog
ontstane soort van schepen, verdwijnt
thans, evenals de bomschuit in den loop
der jaren als scheepstype heeft afgedaan,
uit de visscherij. Blijkbaar zijn de exploi
tatiekosten dezer schepen te hoog om voor
de reederijen een behoorlijke winst te "kun
nen afwerpen.
Tevens zijn de door de Scheepvaartin
spectie gestelde eischen van dien aard, dat
de inwilliging daarvan te groote geldelijke
offers eischt en het in de vaart houden van
deze vaartuigen vrijwel onmogelijk maakt.
Er worden dan ook dergelijke scliepcn'
uit de visscherij genomen met het doel te
trachten ee wederom in den gewonen
sleepdienst te brengen.
Brand in een postkantoor. In de hal
van het in wording zijnde nieuwe postkan
toor te Rotterdam staat een lift die de
materialen omhoog brengt. Er staat er
juist zoo een aan de voorzijde van het
gebouw, zoodat men liet model gratis kan
bezichtigen. Boven -op liet houten staketsel
staat een huisje en daarin bevindt zich'
een motor. Die van, de lift op de binnen
plaats was gistermiddag om half twee
warm geloopen, met het gevolg, dat er om
5 minuten over [halftwee brand was in het
nieuwe postkantoor, d.w.z. het. lifthuisje
brandde.
Toen is op de gebruikelijke wijze de vrij- -
willige en onvrijwillige brandweer naar de
plaats des. onheils gerend. Binnen enkele
minuten waren er stoornbrandspuiten,
handbrandspuiten, reddingsladders, hoofd
lieden, brandmeesters, brandspuitmeesters,
spuitgasten, pompgasten, slangen enz. enz.
Zoódat er dientengevolge dadelijk veel le
ven kwam en veel water. Het was er ten'
minste erg nat in het nieuwe postkantoor,
erg idyllisch. Over riviertjes en zacht kab
belende beekjes bereikte, men het meer van
de. binnenplaats, waar „de" lift den aan
blik bood van een Zwitsersch huisje waar
in het kamrad den bergstroom vermorzel
de en in vele stralen en straaltjes van haar
hoogte in [hot ravijn liet vallen.
Dank zij het krachtdadige ingrijpen van
de brandweer was het „vuur" spoedig ge-
hl usclit. Het had natuurlijk heel bedenke
lijk kunnen worden, want a"*s het hout
doorgebrand was, zou de motor naar be
neden zijn gesukkeld, en dan zou... enz.
enz.
Stakende raadsleden, Te Krommenie
kon tot tweemaal toe de raadszitting we
gens onvoltalligheid niet doorgaan. Zater
dagmiddag niet en Woensdagmiddag weer
niet. Men zou nu gisteravond opnieuw be
proeven de agenda in behandeling te ne
men.
De hoofdoorzaak der „staking" schijnt,
volgens het „N. v. d. D.", te zitten in de
geringe voorliefde van het meerendeel der
leden voor de behandeling van het werklie
denreglement en de daaruit voortvloeiende
meerdere kosten aan loonen, een goede
f 15,000.
Bereidvaardige post. Het „Vad." ont
vangt een briefkaart uit Parijs, waarvan
de afstempeling voorzien is van dezen raad
van de Fransche posterij: „Breng uw post
stukken zoodra ze klaar zijn naar de post;
de verzending zal er vlugger door gaan".
Maar de bezorging? De schrijver zegt op
de briefkaart: „De postverbinding is voor
loopig nog ellendig, naar u weet." IIot l'a-
rijsche postmerk is. van 28 Juli 7.30 v.m.
Wanneer de briefkaart in Den Haag is aan
gekomen, weten we niet. Er is geen
Haagsch stempel. Maar aangenomen, dat
het Donderdagavond is geweest, dan gaat
het wel onder de tegenwoordige omstandig
heden: 3^ dag. Inlusschen mag men den
raad van de Fransche post opmaken, dat
zij ook voor vlugge doorzending wil zurgen.
8-urige dienstboden-dag. We lezen in
het „Hbld": Mijn dienstboden zijn naar
een dienstboden-bijeenkomst g'ewee-t en
komen thuis' met eenigszins verwarde be
grippen "omtrent hetgeen ook in haar ar-
beids-bedrijf op het gebied van den 3-uri-
gen werkdag te bereiken valt. Ik luister
met belangstelling naar haar verhalen en
leid daaruit eindelijk het volgende af:
„Ziet u, mevrouw, wij krijgen straks
óók den achturigen werkdag in'de keuken."
„En hoe wordt de werkdag dan voor.
jullie ingericht?"
(Aarzeling, dan): „We beginnen 's mor
gens om acht uur pas, en we werken nieb'
langer dan 's avonds acht uur!"
„Noemen jullie zooiets een achturigen
werkdag?"
„Ja, mevrouw!" (Met veel overtuiging
na dit betoog.)
„Maar als jullie je den achturigen'
werkdag aldus voorstelt, vraag ik jullie lie
ver, om voortaan, evenals vroeger, toch
om zeven uur op te slaan en tot 's avonds
zeven uur te werken."
Verheugd: „Dus 'de zeven-urige werki
dag, mevrouw?... Afgesproken!"
En zoo is dan met wederzijdsch góedvin
den de 7-urige werkdag in ons huis ingq«
vo.^d.
