BUITENLAND.
BINNENLAND.
pit Wa'
■1 verschijnt efkcn dag, uit£ez. i,oa- ^eestd.
tip Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
-Leiden 15 ct. p. week, f2.— p. kwartaal; bij
.o agenten 10 ct. p. wec k, I' 2.15 p. kwartaal. Franco
"oost f2.45 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zöndags-
I d is voor üc Abonné's verkrijgbaar tegen betaiing
25ct. p.kwartaal,bij vooruitbeiahng. Af;ouderlijke
"miners'5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
I0e Jaargang.
Buresu: STCEféSCHÜlSa
ZATSHD&O WAART 191S.
LsïDSfi. Ifiisrc. Telefoon 935.
2 •Ajr-izr^T'.jisasï^iF'issasris
Dit nummer bestaat uii drie
biaden, waaronder het geïl
lustreerd Zondagsblad.
De Verkiezingen.
Dezo week heeft zich het eerste bedrijf
n de Statenverkiezingen bij de candi-
latstelling afgespeeld.
Volgens het nieuwe artikel 127 van de
Irondwet treden thans alle leden om de
jaar af, terwijl zij vroeger voor zes jaar
rekozen werden en om de drie jaar de helft
aarvan aftrad.
Deze verkiezingen zijn van het uiterste
ewicht, omdat ze in werkelijkheid zullen
vorden cene beslissing over de sarnenstel-
jnc van de Eerste Kamer.
En wij hebben ons thans niet bezig te
louden met de vraag, of dat lichaam moet
foortbcstaan. Het bestaat.. En zoo-
ang de Eerste Kamer feitelijk bestaat,
,lijft ook hare samenstelling eene zaak
ran het grootste gewicht.
Onze leus kan niet anders zijn, dan: de
üorste Kamer >s en blijve in meerderheid
cegedaan de Christelijke beginselen, is en
lijve rech t scli!
Den 9en April heeft rle verkiezing plaats
oor de Staten in de provincie Zuid-Hol-
and. Nog slechts een vijftal weken schei-
len ons van die voor ons politieke leven,
foor de openbare Roomsche zaak belang,
rijken dag
En daarna volgen spoedig de gemeente-
aadsverkiezingen. Zooals bekend, moet 8
ipril in alle gemeenten de candidaat-
itelling plaats hebben; de dag voor de
ïi-kiezing wordt in iedere gemeente afzon-
lerlijk bepaald door B. en W. in elk
;eval zal deze- moeten gesteld worden vóór
lenSSsten Mei.
Dat de gemeenteraadsverkiezingen,
(raarbij overal een geheel nieuwe Raad
neet worden gekozen, van groot belang
ijn, behoeft geen betoog.
Wat in het bijzonder betreft de gemeen-
eraadsverkiezing in Leiden, zij opge-
!fkt. dat de Katholieken reker zeven ze
ds kunnen halen met een overschot
icht kunnen wq niet voorspellen) maar
m moet er voor gewerkt worden!
Dat daarvan nu allen overtuigd mogen
ijn, van vandaag af aan: Er moet ge-
erkt worden, er moet actie worden
Bvoerd!
En hoe?
Dat kon op verschillende manieren ge
wen.
Maar eene manier willen wij hier in het
ijionter naar voren brengen.
W als een pleidooi voor eigen
Sotb ter wille van de ons allen ge-
neciJsc/iappelijke Katholieke belangen, zij
'I nns vergund onze trouwe lezers toe te
roepen: Zorgt dat ieder Roomsch kie-
in de nu komende weken leest een
o ra s c h e courant, in het bijzonder
ink 7.ijn plaatselijk Katholiek dagblad.
Als alle lezers eens één nieuwen lezer
inbrengen één, niet eens meer er
ou een heerlijk apostolaat worden be-
lefend, er zou een daadwerkelijke
vruchtdragende verkiezings-
iciie worden gevoerd.
Men pakke aan het propaganda-middel
ij uitnemendheid, de Roomsche courant
men verzuime dit niet, want: w ij
o e t e n overwinnen bij de aan
bande verkiezingen!
fioailijkhetóen van de Duitsche regeering.
Actie tegen Dusseldorf.
Kritieke toestand in Spanje.
Wilson oyer den Volkerenbond.
Rusland mot Oekrajina vercenigd?
Halië en Zuïd-Slavië.
OVERZICHT.
'voerde tweede maal wordt als wanklank
ij den Vredeszang wapengekletter verno-
!n. Dc eerste maal was het Japan, dat
ïP'ikkeld was door China's wijze van
Kn. thans is het Italië, dat met den Zuid-
«vischen staat overhoop ligt, waar het
oilogsgemcht van uitgaat.
Gevaar voor den vrede zal het intus-
L-wn nu zoomin als toen opleveren.
- Zuid-Slavische staat is een schepping
an de Entente-mogendheden. Maar Italië
dat. het wicht al te gauw uit het
a '^ipak wil kruipen. Het doet eenigszins
onderling aan, na het coquelteeren van
p Entente mét'hun vrienden, do Zuid-Sla-
en. uit Rome to vernemen, dat Joego-Sla-
'e toch eigenlijk nog heolemaal niet als
Mandige staat is- erkend.
6 Zuid-Slaven hebben de Italiaansche
issie, die voor de vaststelling der wapen-
standsvoorwaarden met de voormalige
wau-monarchie in Laibach vertoefde,
het land gezet, omdat Laibach, na de
inning
van Jocgo-Slavië, geen Oosten-
jksche stad meer zou zijn.
r zou gemobiliseerd worden tegen
alié!
Met is een eenigszins onverkwikkelijk
J. c'at echter wel door de bondge-
I ,en y.an Ita,ië zal worden gesust. Maar
jevvijst opnieuw, hoe moeilijk het zelfs
het stelsel van den Volkenbond zijn
aarde tot een vrederijk t.e maken,
^1 nn de wolf naast het lam verkeeren
België.
Duitsche kloosterzusters.
loedernS Belgique" heeft de
m':;!'0V(?r»lr van Franciscanessen 'te
»a bevel gekregen dat alle Duitsche
en Oostemijksclie zusters dier. orde, .bin
nen een bepaalden tijd België moe tori ver
laten.
't Gaat ver, zegt de „Msbd.'V
Duitschland.
Actie tegen Dusseidorf.
De actie van de gearing, tegen Dussel
dorf is reeds begonnen. Een sterke troe
penmacht is onderweg naar de-stad, waar
op dit oogenblik de wildste anarchie
beerscht.
Deze actie wordt door alle socialistische
partijen, ook door de on af h ankelijken,
goedgekeurd, want de communisten hpb-
ben in Dueseldorf ongeveer 20,000 gewa
pende aanhangers die over artillerie be
schikken.
De/ toestand in Middeji-DiHtsclilanri.
Naar de arsolraad meedeelt, zullen tus-
schen de vertegenwoordigers van de rijks-
regeering en de stakers in Halle onder
handelingen beginnen. De staking in Tlni-
ringen heeft zich naar Suhl Greiz en an
dere industrieele plaatsen uitgebreid. In
alle plaatsen waar gestaakt is. is het ver
schijnen der burgerlijke bladen verboden.
Italië.
Een valsch gerucht.
Uit Praag is een gerucht verspreid, dat
de koning van Italië zou zijn vermoord.
Dit wordt op het hoogste gezag door Reu
ter tegengesproken.
Rusland.
Vereenïging van da Oekraïne.
Uit Stanislaw_ wordt gemeld, dat de
Oekrainische sovjet-redering te Kief de
vereeniging van de Oekraine met Rusland
heeft geproclameerd. Daarop zijn de
Oekrainische bolsjewiki en de vertegen
woordigers van de Joodsche arbeidersbon
den uit, de sovjet-regeering getreden, die
thans nog slechts uit Groot-Russische bols
jewiki en links sociaal-revolutionnairen
bestaat.
De verdediging van Petrograd.
De „Times" verneemt uit Helsingfors:
Volgens berichten uit Petrograd worden de
toebereidselen om de stad in staat van ver
dediging te brengen, met koortsachtige
haast voortgezet. Ook voor een offensief
worden maatregelen getroffen.
Spanje.
!n Barcelona.
De arbeiders aan de waterleidingwetten
te Barcelona hebben het werk gestaakt. De
centrale werken worden door de troepen
bewaakt. Het bestuur der gemeente dreigt
de arbeiders allen te ontslaan, zoo er niet
in den toestand wordt voorzien.
Kritieke toestand.
De bladen houden zich bezig met den
economischen toestand en met de arbei
ders-agitatie. De meesten leggen groote on
gerustheid aan den dag; verscheidene bla
den erkennen, dat het sociale vraagstuk
in verschillende provincies, vooral in Cata-
ionië en Andalusië, werkelijk onrustbaren
de en zelfs onhoudbare vormen heeft aan
genomen.
Te Barcelona beerscht rust. De koning
heeft een decreet onderteekend, waarbij de
grondwettelijke waarborgen voor de pro
vincie Lerida worden opgeheven.
Van het Vaticaan.
Nieuwe kardinalen?
Volgens de „Deutsche Allg. Ztg." zullen
in het eerstvolgende openbare consistorie
te Rome de vorst-bisschop van Breslau en
de aartsbisschop van Praag als kardina
len worden bekend gemaakt en zal de
aartsbisschop van Warschau tot kardinaal
gecreëerd worden.
De Vredesonderhandelingen
Wilson ever den Volkerenbond.
President Wilson besprak den Volkeren
bond van vroeg in den avond tot na mid
dernacht met de leden der congres-commis
sie >/>or de buitenlandsche betrekkingen.
Hij zeide dat zonder de V. S. de Volkcren-
bond zou mislukken, waaruit voor Europa
een onbeschrijfelijke verwarring en beroe
ring zou voortvloeien.
Buitenlandsche Berichten.
De christenvervolging in Hongarije.
De „Reichspost" verneemt uit Boedapest:
De christenvervolging van den kant der
socialisten en communisten grijpt in Hon
garije steeds meer om zich heen. Zoo werd
eenigc dagen geleden een christelijk-Sociaal
redacteur met zijn jonge vrouw zoodanig
door gewapende socialisten mishandeld,
dat beide eenige weken het bed moeten
houden.
In Boedapest gaat geen dag voorbij of er
worden gewelddadigheden tegen de chris
tenen gepleegd. Ëeinige dagen geleden
werd een vergadering der christelijk^sociale
onderwijzers en onderwijzeressen, die bij
de Franciscanen gehouden werd, met ge
weld uiteengejaagd. De aanwezigen barri-
kadeerden het lokaal waar de vergadering
plaats had, om de vrouwen door een nood-
deur in den tuin te laten ontsnappen.
Vetkaarten.
Het Bureau voor mededeeli/igen inzake
de voedselvoorziening meldt:
In de Staatscourant is medegedeeld,
dat de bons voor 'de f> week der vetkaar-
ten voor het 3e tijdvak geldig zullen zijn
van 28 Februari tot en met 7 Maart. D i t
i-s niet een v e r g i s s i n g, gelijk
reeds werd verondersteld. De bedoeling is
inderdaad den duur dut bonsyan
9 tot 8 d-a gen te cii g te brengen
Opheffing der distributie van zeep.
Volg-ns de „Tel." zal met ingang van
1 April a.s. het" Rijkskantoor voor zeep
worden opgeheven, in verhand met de
buitenwerkingstelling tegen dien datum
van de distributie op za'ep,.
Alleen voor kali zeep zulten deze bepalin
gen van kracht blijven, voor de naleving
waarvan'de N. O. T. tóp zicht zal hebben
uit te oefenen.
S.jzer en staal uit do V. S. -
De uitvoerende commissie' van de N.O.T.
doelt mede, dat blijk jus naricht van den
Araerikaanschen honclelsktiaché ijzer en
slaa! en daaruit Vervaardigde producten
(met. uitzondering van sneldraaistaal)
N.O.T.-vrij uit de Ver. Si?.*en hier te lan
de kan worden "aangevoerd
Intrekkingen.
De minister van L-ndbauw heeft, in
getrokken: de vastgestelde maximumprij
zen voor oud tin; liet verbod tot vervoer
en aflevering van maagdelijk bloklood,
oud lood on hersmolten bloklood, lood-
asch, nieuwe en oude looden artikelen,
en de aflevering en het vervoer van toer
ollen (inclusief watei gasteer), steenkolen-
teer en carboTmeum.
De minister van Landbouw heeft met
ingang van 1 Maart 1919 opgeheven de
commissie; van advies inzake, lood en die
inzake het gebruik van lood«?n buizen voor
de drinkwatervoorziening voor den nieuw
bouw; onder dankbetuiging aan de leden
van deze commissie voor .ie door hen in
hun functie bewezen dieïi u.
Voorts maakt de minister bekend, dat
behoudens de te troffen maatregelen in
verband met de liquidatie "dn dit kantoor
het Rijkskantoor voor iouwmatï-rialin
met. 1 April zal worden opgeheven.
De minister hoeft voorts ingetrokken
de door hem vastg-stelde maximumprij
zen voor harde zoep met een yetzuurge-
lialte van .tenminste Gd pet., harde zeep
met een vetzuurgehnHc van ten minste 25
pet., harde zeep mei minerale bestand-
doelen en zoogenaamde kleizeep, zeeppoe
der met een vetzuurgohaite van ten min
ste 35 pet-, zeeppoeder met een vetzuur
gehaite van ten minste'. 15 pet. en zeeppoe
der met een.vetzuuJte-an ten min
ste 10 pet.
Tevens heeft de minister bepaald, dat
de vastgestelde zachte zeep-, horde zeep
en zeeppoederregelingen met ingang van
1 Maart 19llt:> buiten werking zullen tre
den, met uitzondering voor zoover deze
betrekking hebben op harde kalizeep, wel
ke thans ten behoeve van de gemeentelijke
distributies wordt aangemaakt.
De oude zilverbons van f 2.50.
We herinneren er aan. dat heden wor
den ingetrokken de nog in omloop zijnde
zilverbons van f 2.50 van h^t oude model.
Met ingang van heden behoeven deze
bons. dus niet meer in betaling te worden
aangenomen. Zij kunnen echter tot en
met 15 Maart 1919 tot elk bedrag tegen
wettig betaalmiddel worden ingewisseld
bij de betaalmeesters, de ontvangers der
directe belastingen en de postkantoren
(met inbegrip van de bijkantoren).
Loonactie in het kleeditigbedrsjf.
De hoofdbesturen der vier werklieden-
bonden in het kleedingbedrijf bier te lan
de hebben aan de patroonsbonden in dit
bedrijf voorstellen gezonden teneinde een
landelijke overeenkomst met loonregeling
tot stand te brengen.
In deze voorstellen is uitgegaan van het
standpunt, dat voor elk kleedingstuk en
bijkomende werkzaamheden uren of" mi
nuten noodig voor de vervaardiging zul
len worden vastgesteld. Wanneer de we-
derzijdsche partijen het over de uren en
minuten eens zijn, zullen op deze basis
uurloonen voor de plaatsen in Nederland
worden bepaald.
Een herinnering aan
Dr. H. J. A. M. Schaepman.
Morgen, Zondag 2 Maart a.s.,-zullen 75.
jaren zijn verloopen sedert Dr. Schaep7
man het levenslicht aanschouwde.
Herman 'Johan Aloysius Maria Schaep
man werd geboren 2 Maart 1844 te Tub-
bergen (O.). Hij studeerde aan de Semina
ries te. Culemborg en te Rij senburg, werd
na glansrijk volbrachte studie in 1867 tot
priester gewijd en zag in datzelfde ;aar
nog zich benoemd tot tweeden secretaris
van den Aartsbisschop van Utrecht. Ver
volgens deed hij in hetzelfde jaar eene reis
naar Rome, alwaar hij den titel verwierf
van doctor in de theologie, waarna hij in
1870 benoemd werd tot professor aan het
Seminarie te Rijsenbusg. Een aantal jaren
had Dr. Schaepman zitting als lid van de
Tweede Kamer voor het toenmalig hoofd
kiesdistrict Almelo, 't welk hij vertegen
woordigde tfot aan den dood, die den groo-
tcn Katholieken staatsman onverwacht
in 1902 tc Rome is overvallen.
DERDE NEDERLANDSGHE
JAARBEURS.
V.
De Koningin-moeder heeft gistermiddag
oen bezoek aan de Jaarbeurs gebracht.
H. *M. werd aan het Centraal station ont
vangen door den commissaris dei Ko
ningin, den burgemeester en den direc
teur der spoorwegen. Onmiddellijk werd
De '.«.vertentieprijs bedraagt 171/2 cent per regel
voor Handelsadvertentiën; Zaterdags 25 cent per rcgol.
221/, ce„t per regel voor gewone advertentie-u: Zater
dags 30 cent per regel. Voor ingezonden mededeeüngen
wordt het dubbele van het tarief berekend.
Kleine Advertontitn, waarin betrekkingen words»
aangeboden of gevraigd, huur en verhuur, koop en
vei .1 ",i nu cent; Zaterdags 75 cents, van 50 woorden
per auto naar het terrein Maliebaan-Z
gereden, >vaar Ha re Majesteit werd ver
welkomd door den president van den
Raad van Beheer van de Jaarbeurzen,
ïur. dr. W. A. van Zijst.
Deze leidde de Koningin over de terrei
nen Maliebaan-Zuid en -Noord. Op het
laatste terrein deed Hare Majesteit zich
in den stand van Calvé een twintigtal in-
dustrieelen voorstellen, n et wie zij zich
g ruimen lijd onderhield.
Daarna werd een bezoek gebracht aan
liet terrein Lucas Bolwerk, waar -H. M.
niet veel belangstelling kennis nam van
<!e maquettes en teekeningen der vaste
Jaarbeursgebouwen en waar de buiten
landsche handelsattaché's aan haai- wer
den voorgesteld.
Gelukkig wordt' het drukker op de Jaar
beursterreinen. Donderdag en 'gisteren al
thans was er tamelijk veel vertier en er
werden ook wel zaken geuaan. Nog wel
niet zooveel als liet vorige jaar, niaar toch
al meer dan de twee vorige dagen.
De algemeene indruk is, dat de Raad
van Beheer der Utrechtsche Jaarbeurs een
zeer practisch en gelukkig denkbeeld tot
uitvoering bracht, toen zij besloot verte
genwoordigers van vreemde mogendheden
tot de .Utreclitsche Jaarbeurs uit te noodi-
gen.
Algemeen toonden de buitenlanders zich
erkentelijk voor de wijze, waarop het
Jaarbeursbestuur op het J.ueas Bolwerk
spreekkamers te hunner beschikking ge
steld en ingericht heeft. Intiisschen vin
den deze. stands voor de internationalen
een druk bezoek. Zelfs de Leipziger Messe
is er vertegenwoordigd als oudere zuster
van onze Jaarbeurs.
Vermelden we verder, dat het Jaar-
beur, bestuur voor de maquettes van de
vaste Jaarbeursgebouwen op het Lucas
Bolwerk een paar monsterkamers heeft
in beslag genomen, waar ook de teekenin
gen te zien zijn. Er is inderdaad veel be
kijks voor dit inderdaad kunstige ont-
wevp.^
Glasschilderkunst van de firma
E. Lóhrer, Utrecht.
Gedurende de Jaarbeurs houdt deze fir
ma in haar lokalen a^u hei Stationsplein
17 een tentoonstelling van gebrandschil
derd glas en ontwerpen daarvoor.
In de aardig ingerichte zauitjes trekt
ons direct het opgestelde raam voor de
O. L. Vrouwe-kerk te Utrecht, zijnde een
voorstelling van hcL II. Vormsel naar ont
werp van den lieer Otto Mengelberg. Mooi
stemmig is daar de hoofdfiguur van den
H. Petrus, het Sacrament toedienend, ter
eener zijde en daartegenover de klcu-
rèriii 11 teling van geel en paars en lood en
groen in de kleeding der vormelingen,
waarachter de H. Johannes door de sobere
kleuring een afsluiting vormt. Een mooi
groepje, dat de Sacramenten-Cyclus in ge
noemde kerk verder komt completeèren.
Bij de groep slaan nog opgesteld o. a. een
deel uit een raam voor Uithoorn voor
stellende de H. Martelaren van Gorcura
en een klein stukje: een mooi gestyleer-
de engelen-figuur.
Zagen we hier als hoofdpunt de glas
schilderkunst voor decoratieve doeleinden
in het voorste zaaltje vormt-dit de ka-
binetschilderkunst en dat in verschei-
dene, schitterend gewerkte glasstukjes
naar oude Zwitsersche werken. We noe
men de Schaffhauser wapenschijf (1590)
met prachtige kleuren en tcere bewerking,
het wapen voor den bouwmeester va ik
Einsiedeln (1517) en we zouden haast
zeggen: bovenal het schitterende stukje
St. Petrus en Maria met het Kind waar
uit een groote kennis der oude techniek
blijkt.
Behalve dit, mochten we eenige technisch
hoogstaande proeven van etswerk bewon
deren, waarvan we noemen een geheel
geëtst portret en een mooi rozenstulije,
merkwaardig door het driekleuren
systeem. Langs de wanden talrijke ont
werpen voor kerkramen het meeren-
deel naar ontwerpen van den heer Otto
Mengelberg zooals het. Kroningsraam
te Amsterdam en het raam met de H. Eli
sabeth voor de .St. Petruskerk te Leiden.
De reeds geplaatste ramen in deze kerk
zijn eveneens door deze firma (Mengel
berg) vervaardigd.
Ook zagen we verscheidene schetsjes
voor beglazing van burger bouwwerken,
terwijl de mededeeling dat beglaasd wer
den de Bijenkorf en de Beurs te Amster
dam, het Paleis voor H. M. de Koningin-
Moeder te 's-Gravenhage en gebouwen in
O.-Indië en Transvaal ons een kijk gaf op
de werkzaamheden van deze firma.
In het geheel was afwisseling gebracht
door foto's van werk der ateliers Mengel-
gelbcrg, 0. a. van het altaar in'den St.
Severin te Keulen en door schetsen voor
vaandels en afgietsels van het bekende
beeldje van O. L. Vrouw ter Nood te Heilo.
Tot slot van ons bezoek bezichtigden wij de
werkplaatsen en zagen de glasbewerking
en beschildering van het begin tot het ein
de. We kunnen niet nalaten ieder die de
zer dagen Utrecht bezoekt, aan te raden
eens eeri kijkje bij de firma Lührer te
gaan pemen.
N. V. voorheen G. van Reekum,
V/assenaar.
Een bijzonder eigen fabrikaat waarme-
de deze N. V. exposeert, is het huiswater-
voovzieningstoestel „Ilydcophora", dat on
ontbeerlijk is voor woonhuizen, en in het
algemeen overal, waar geen waterleiding
aanwezig is. Het toestel levert steeds vol
doende water op alle plaatsen in het woon
huis, waar dit wordt verlangd; het werkt
geheel automatisch en vcreischt geen toe-
"zieht.
Verder is van de firma Van Rceküm een
speciaal artikel de luchtdrukwaterk§tel.
Bi-andstoffencommissie
district Leiden
üe Commissie maakt bekend, dat vanaf
lieden is Vrijgegeven de z.g.n. Zijliurf, af
komstig uit. de veenderij van den heer De
Graaf a. d. Zijl te Leiderdorp, en dat d'o
maximumprijs voor deze turf is vustga-
BteW i p: ?13C
f 13.50 per 1000 afgehaald uii veen en
f 17.50 per 1000 thuisbezorgd.
De Directeur van liet Brand-
stoffenbureau,
KRAMER.
Leiden, 1 Maart 1919.
Deze ketels worden in kelders of elke an
dere geschikte koele plaats opgesteld, en
bieden de navolgende -voordeden: sleede
koel water onder druk voorhanden, voos
brandbluschleiding, voor (uinbosproeiing*
en voor spoclinrichtingen van closets etc.
Een der firmanten maakte ons opmerk
zaam, dat de N. V. zorgt voor complet®
watervoorziening in fabrieken, woonhui
zen, en overal, waar geen waterleiding
aanwezig is.
H. Reekers, Noordwijk-Binnen,
Op de verbeterde werkwijze voor mastiek-
daken, heeft do lieer Reekers Noderlandsch
octrooi. Het toekomstige niastn kdak. be
stand legen storm, wOrgtx pl.1.1. 50 K.G,
per M2. (lichter dan gcwc-m mastiekdak).
De spanning kan dus grooler, 011 de bin
ten kunnen lichter zijn. 't Kan op elke
schuinte gedekt worden.
Behalve genoemd octrooi is de firma
sinds jaren fabrikant van Fiskei (vervangt
menie-loodwit als dientings-materiaal en
is giftvrij). Tevens is de firma Roekera
speciaal ingericht voor grondboringen op
water, gas, mineralen, enz,
Een zeer interessante stand!
Staien-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Regeling van werkzaamheden.
De V 0 o r 7. i 11 e r It. voor a.s.
Woensdag te 11 uur in de afdcelingen een
serie wetsontwerpen te onderzoeken o.a.
dat .betreffende de duin toto, slagen voor
ambtenaren.
Conform liet voorstel van den Voorzit
ter besloten.
Slaafsbegrooting voor 1919.
II o o fdi 6 t u k V I 1 1 (Oorlog1)
Aon de orde is von.de SbuVsUegrooting
voor 1919 Hoofdstuk Y-JIl :(>ovlngK
De replieken wordeTT voork-ozci.
De jheor .Boman s acht do
motie van den heer SchoUking een. intrap
pen van een open deur. \Vn.l 'dmirin toch
gevraagd wordt, is door den -minister
reeds toegezegd. Ieder wil dal wat daarin
gevraagd wordt. D"e hoofdzaak is echter
dat men op den goeden weg wil blijven
van bewapening; alleen de ui.io' w.utröp
wil men eenigszins verandnvn. Spr.'tf
motie bedoelt de aandacht van den Minis
ter gevestigd te houden op de re organi
satie.
ïl i| handhaaft z ij n motie o n-
g e w ij z i g d.
De heer Schaper (S.D.) legt een ver
klaring af, n.l. deze, dat zijn partij nog
steeds wenscht beschouwd te worden als
een anti-militaristische partij, dat zij te
gen deze bogrooting zal stommen en dat
zij zal stemmen vóór alle moties die in de
richting \van beperking der bewapening
gaan.
De heer Nolens (R.-K.) betoogt, dat
de Katholieke Staatspartij op het stand
punt der internationale ontwapening
staat. Den nadruk legt spr. op het woord
internationaal. TTet zou een dwaasheid zijn
te willen dat wij alleen ons ontwapenden
zonder er op te letten of andere landen
dat ook doen.
De minister van Oorlog, de heer A 1-
ting von Geusau, antwoordt nog
kort. Hij betoogt dat hij wil bezuinigen
en reorganiseeren in de richting van be
zuiniging.
De heer De M n r a 11 (V.L.): Het gaat
om den tijd van invoering.
De Minister zegt, dat dit afhangt
in de invoering van den Volkenbond.
Spr. staat heel dicht bij den lieer Da
Muralt.
Tot den heer Schokking zegt, hij, dat
met kracht wordt gewerkt aan verbeterin
gen er. hervormingen, die niet plotseling
kunnen worden ingevoerd, doch geleide
lijk moeten plaats hebben.
Klachten die zijn1 ingediend zal spr.
gaarne (onderzoeken. Wat den kazerne
bouw betreft, zet spr. uiteen dat wanneer
het noodig is dat er kazernes zijn, het ge-
wenjscht is ze te verbeteren, omdat zij
niet meer voldoen aan de eischen des tijds
Wat de steunregeling betreft meent de
Minister, dat onderscheid moet worden
gemaakt tnsschen de crisis-slachtoffers
en de mobilisatie-slachtoffers. Alleen voor
de leatsten heeft spr. tc zorgen.
De motie Duymaer van Twist wil de
Minister wel aanvaarden. Aan de motie
Bomans zal de Minister thans geen uit
voering kunnen geven, omdat hij niet zou
weten wat hij zou moeten doen, omdat
misschien over een paar maanden de toe-
'stand weer geheel anders zou zijn gevvor-
Die motie is dus voorbarig. De Re
geering zou ze niet kunnen uitvoeren. De
motie Schokking bevat desiderata waar-
togen spr. geen bezwaar had en hij acht
dus vrijwel overbodig.
Do motie Duymae rv. Twist (verUb.tering
positie onderofficieren) wordt z. h. st.
goedgekeurd»