Tweede Blad.
Zaterdag 2! December I9S8
Een nabetrachting.
Nog* klinken in onz-e ooren de tonen van
den geweldigen klaroen die over ons Bis
dom hoeft geschald- die dien middenstand
tnaai' da veraarnoLstationg riep om zich l'e
anoMliseeren in krachtig aaneengesloten
gelederen, onder beproefde leiders den
strijd te-strijden voor het behoud van het
bestaan en in eendrachtig samenwerken,
in organisatorisch verband, in ontplooiing
van alia krachten, sterk te .zijn en zich
«te vermenigvuldigen door nauwere en
versterkte aaneensluiting.
De tijd ia gelukkig lang voorbij dat men
de meening huldigde dat' vereerd-gingen,
.uit den booze, oen nobdöalcelijik kwaad
.was; een nieuwe en frisache geest is over
den middenstand gekomen en heeft den
ouden' sleur een gevoelige 11 knak; toege
bracht. Alomme ia dén, middenstand liet
bewustzijn ingescherpt, dat men-zich heeft
nan ta passen aan do nieuwe eischen,. die',
de ontwikkeling dei' tijden heeft gebracht,
en, gehoor gwende aan den roepstem van
•P-aiUs en (Bi'Ascttiappeh, d'ie heit Vereenigt
U" telikienirnMle dleed IkQlniken, iwerd ook de
Middenstand vaardig voor de organisatie.
En wo kunnen dankbaar staren naar
,wat reeds werd verkregen; wei kunnen
bret vreugde en voldoening neerzien op
de groote scharen dia tot de organisatie
2ij!h toegetreden; doch voldaan zijn wij
- aiog geenszins. Daar yjjn er nog «00 velem,
'die 111 weerwil van wat zij, 0111 zich he.en
Kien gebeuren, in voortgezet doezelen en
tegenstribbelen, ook critiseeren, no'g verre
blijven en zich trachten diets te maken,
'"dat zij geen organisatie van moods heb
ben en wel zelve in staat zijn hun zaakjes
'op te knappen.
Arme dwazen! weet ge dan niet dat ge,
afs earning staande, to midden van de u
omringende gevaren, -niets zult kunnen
praesteeren en u se,huldig maakt aan ern-
i°dg- verzuim ©n niet-genoeg te laken kort-
eiiclitigheid?
Beter begrepen zij hun tijd, die niet
schroomden getuigenis af te leggen van
het in hun «iel levend princiep en spon
taan zich aansloten in de icbnf-essioneeie
.vereenigtng, waarin zij hun geestelijke
én stoffelijke belangen veilig merken,
-overtuigd dat .zij daarmede een grooten
plicht vervulden. E11 ze zijn er wel niet'
gevaren. Met blijdschap getuigen zij nim
mer spijt te hebben gehad vah de voot
velen, rnoeii! ijken stap. Wij, die met vel et
hi aanraking, komen, hóoren dagelijks
spreken van den zegen, 'dio in velerlei
opzicht du organisaMe bradht-Vdóór dé'
I uo e der vei.öcirj gin g, door de vakgilden,
'door do instellingen van de Hanze, die
hi ruimte mate» dien "niididenisltiand Hnulpes
steun en voordeel en bieden. En. terecht'
Als - wij van. nabdji de snelte ontwikkeling
.van do organisatie in al haar deel en gade
slaan, dan kunnen wij niét anders, dan
eerbied habben voor de stoere werkkracht
van de mannen, die hun- talenten, huil
ervaring, hun tijd stellen .in dienst en ten
zegen van do organisatie; dan kunnen wij
bok niet genoeg erkenning vragen van' de
grootheid' deb daden) door die manri;«f
gesteld. Ert we .zagen nog heden daarvan
do hoogste uiting, in de machtige bewe
ging door het ganscho Bisdom opgezet,
die bedoeld i-g te zijn een krachtig nooden,
een dringend ei ach en van den midden
stand, toch niet meer' werkeloos te blijven,
'doch aan te sluiten/ bijl do rijen van hen,
die .als een leger in slagorde staan om
den moeilijken «conomischen strijd met
- succes te voeren.
Noodig ia versterking van het ledental;
toetreding van velen-, vooral ook Ndé be-
-ter-gsai/l-u-eerdien, iis een dringende be
hoefte! Waar ook 111 de toekomst door de
overheid naar. do stem van den midden
stand zal worden geluisterd, da behoeften
zullen worden gepeild, de-eischem worden
cetoelst-, zal het noodig -zijn dat een zoo
krachtig mogdlijlke -organisatie daarach
ter staat.
'En waar nu Woensdag de machtige
fetem tot den /middenstand heeft geklon
ken. do werkers heeft -gesterkt in hun sta
len moed, de ongeorganiseerden heeft, wak
ker gös/cilmd' uit ideu slaap dar wijdeling,
is liet zeker te verwachten, dat velen de
oogen zullen opengaan en de energie in
bon zal voireeniig-m, dii© den moed heeft
-te breken m-et vooroordeelen en zich
spont-aan te voegen in de mid diens tand s-
"vereenigingen, die aldus door .een krach
tige versterking van haar ledental in staat
Eull f-ui izijin, -door ©en vergrootte en eltc-xkere
krachtsontplooiing eieai zegen te. cijn voor
den georganiseerd en middenstand.
A's zóó wordt opgevat de dag va.n den
piiiddenstand, 'alsL aldus de bedoelingen
worden begrepen, dan zullen dé vruchten
yan den; zoo welgeslaagden -propaganda-
dag veelvuldig zijn ert zal een krachtig
en verjongd leven die organisatie maken
tot een wijd.vertakten -boom, waaronder
de 'mididi'emistainidier z-ioh in tevreden, ©n
dankbaar bewustzijn veilig voelt voor de
stormen van het noodlot die hem van vele
j -tenten, hedreiigen.
H. Wh SPENDEL.
STADSNiEUWS.
GEMEENTERAAD.
(Vervolg.)
0-«dlc/nivïji3er!3tiai!'arif2i3ie(}|ll
80. Verordening, bepalende het ge-lal
dar scholen voor openbaar lager onder
is to Leiden, d'en omvang van het
Oöclerwijs op elke school, den bijstand
'ftöh de hoofden der scho^eij te verkenen
en ,<ïe bezoldiging Van ïiet' öncIoTwij^erl'd
personeel.
Hierbij zijnl de volgende amendernen.-
ten ingediend:
Op artikel 9 is een amendement
'ingediend door de 'heeren Sijtsnia, v. d.
Bist, Vain Gnutting, F-oMker, De'Boer, Eerd-
mans, Knappert en Jaeger, luidende:
„Da hoofden der scholen genieten een
jaarwedde gelijk aan,- de jaarwedde als
onderwijzer volgens dienst j.ar0n, den toe
slag voor de hcofdacte, den toeslag voor
de veTeischte hijacten en een toeslag; als
hoofd tot een bedrag van £500. De jaar
wedde van het hoofd der school, welke
als leerschool verbonden is aan de ge
meentelijke Kweekschool vóór Onderwij
zers en ondexwijzèressen bedraagt f '100.
meer dan de jaai-wedde die hij volgens
deze regeling ontvangt."
'Bij' die a r it i k e l e 11 9 etn 12 hebben, de
he'eren De L a n .ge, -Boot cn Oost-
d a m een araenidetmiemit vo-org-erttatd, om d'e
100 gfld. toetliaige voor hoofd- en oxidenvij-
ze-rts taan. die Iieebscliooa, verb'oai-dan aa-n de
gtemeiemiklijlkie Icweettcsdhioofl), .te- hoe.n ver-
vaKlietn.
Bij artikel 12 heefit de heer De
L a n g e eon amiendeimeit ingediend, om de
woordein. ,,Bij die vènvulihng" eenieir vacature
zal in d/ein regel een onderwijzer of onder-
wijizedes op die 'a-aiwangisweiddi© worden
aangeFJüeiid1" Ito dioem venvallfien
'Bij de a/rtilkiel en 9 on 12 heeft de
heer E r d m a -n e een amonidiexnie/nt roór-
geiateld, om óók de 100 gtbd. toeteige toe t-e
kennen aan hoo fitten. en -oini'lerwijaers van
M. U. L. O.-^dhiol'en.
Bij, a r t li k a l 12 heeft de lieer E e r 'd-
m ia n 5 een ame-nidiement- ing-eidiendl,' om
Moor fle hooffdac/lie geen 200, doch- 300 gld.
'tiOöia/ge te verleer, en.
'Bij .artikel 12 IhieMben- de hoeren
S ij t is an a c.s. (als bij abt. 9) een amenr
-clément. voorgidstellid, a-lik roOlgt-:
,,V-audi©r bediiaigen: die wididen:
na 2 jaar dio.neb aan een cipenbaii'e of
bijzondorie of buUfenigiawonie sohool voor M-
g'dr ondierwijo, hetzij luier, ihellizij elders,-
f 1000, na -4 jiaar djieansit f 1100, na 0 jaar
-diienislt f 1250, na 8 jaar dienst f 1400, na
10 j aar 'dfensit f 1550; na 12 jaar dienslt
f 1700, rta 14 jaar diicmvl 1S50, na 16 jaar
diierieit f 2000."
(Volgiente het. voousi'ael van B. en W. be
draagt het -max-iimwm plieclxits 1700 gld.-).
Bij a x" it.ii iki -e Ji 13 heieift d'e hc-er D e B o r
oen «amendem'erut "^ooiigiesltelid om de ,ver-
-Üioqgüng vooa' hot Verkrijgen van 'een aciiö"
niet ta dlcxbn inigaan d'e voügend'e maand.,
doch op d'en dag, waarop de acte i-s ver
kregen.
Alligem eo.ru e- (b'ea.cfn 0 aiwimge n.
■Delllieer S ijltism aGxcitocgt., dat het voor-
stol van iB. tem W. iiin. t bacilang van- hiet
pniderwijö is. D-e salaii^leuii dienen «v»r-
hoogd te wouden. In deiaa ve.roivieii'iuigrz.ijn:
kógfiiniSi'lien moerigiekigid, die 'hij. j-aronlaurg
vandiadiigidi Hue/eft: geililka'talUitnig van, -viotivN-e-
lijik© oiwhwwijzens xnet mannelijke, nrinder
toaliaigie voor b/iooGdaiOte, - ©ïxiz.
Ite lieer /D Llw ««gr,
•pciMTcil 'vaui onvótclaaritiitii-d, gi&eit, c'/at wij
allïöên kuinn©n zorgien voor het oipenbaar
ouidiarwij^. Vooa* ttnet bijzon dare bewaar-
scfliooOi-ouideïnvijis. kan -de ltaad wal, zorgtm..
Spr. 'hoopt, -dat B. on W. eipcieidig mêt-vo«w-
isltwttfcén tot''Venfliiopgii-rig ya/n- siulbièodiie zullen
Itlomien.
De hie©r W i '1 m 0- r had meerdisre a®ea-
die/nueuu'v/en vcawadht. U Viarwibmicliort 'Spr.,
diat dliïse xiliielt gdkomen zijn. Eein gclharwd
omdleiwijizeir of ko>si!i\viuiriar oaiiliviiig tot nu
too 75 gild:, eödtipa;dlit bedraig wor-dt nu 150
iglld. '-s jaa/ns. ^'an rijfeivveigje igieuiLet ©én ge
huwd ortidieiwijzer reeds een huêsbunrtoc-
islag' van 50,gikl. en 40 gl'd. voer dedor kind
'boó-ieai de twee. 'it Vexwomdeat gpr., diait do
1e.di©n van .dein. -Raad, diio stéod® verdédtg-
don het heg1 iiisell gelijk loon- voor gelijken
aubeiid"', niiet luefbhon getracht deze onigelijk-
•hoiid te voraffenen.; ja izeUfs. ©r toe wi-LUcai
metd'oweaken d© -besifcaarsd© oirgiaiijikihelid. vo-n
igmieentewefge nog' te Vöngirooi'en. Dit ver-
lieuigt S'pir. edliter óók," ó-mdat-bij mag oan-
neme-n, diait bij komein-de salanis-h'erz.ienii.ng
van aniTltore- pai^tanien in gcmeeütedierist de
Raad. nietdè iinconsequonltie aal begaan
zich dan wol vast te kknupon an het dank-
bpelidi, ,dat hat 'Loon oil een bepa-aüd.- wordt
ntt-ar oilbieiiickpnaesfta-ti-e, terwijl do behoefte
gloom, lienidlende factor mag wözien.
Als voort-ltahider vaxx het bijwonder ondór-
wije valt, 't spa', niet bard, zijn plicht te
dióen alls R'aaidsffl on- met [bet geld van aillo
gameeivellmrgvrs ail.lóón liet openbaar oxv-
diaiwijis te verzcfligiön, 'd;aa.r hij ©r van
owertuigicl' i®, idiait alle ggiooite poiliiltiiiek© par-
tljeax zullion kiönrü&n don pjiciht, h-aaa* door
tart. 192 dier Grondw©t 0ipgtc5clgd, ern de fi-
nar/cieole gcHijlhdtefUiinig, de, iiodbitstoestand
'Oqx ondcir\vij>-ige03!ied', aei@r sipóiecLijg oen feit
zal lijn.
'De hidea* P o r a houdt ©en breed pleidooi,
waaibij bij Ibot reelxit. van het bijaonder o-n-
-dërwije.' -op igialijkéiteïliing uiiteenzet. De hoer
Fokker maakt ©enige algomeion-e lopmer-
kii'tg'on. iinaake salat'ieor.inig hoofdschap.
Do 'heer E ardm'a n s protcisteent teg-en
wat de line er -Pona 'hisetft igeccgd. iDe Vo o r-
z'ittièr: A-te ik goed begrijp, wilt u als
audnliid van d© Twoedie Kamer pivtestce-
röni. De ar ibeCbbeii wo n/iots mee te miaken.
De boer Peru.: Ik log-het pmtocit 11 aart t
me neer. iDe Voorzitter: -Dat is goed.
Woüh. v. d. L ii p conslfcateobt, .djpt er niet
Veel cxutielc fcs gelioverd op de \oorfitejlcm.
(De VoorziUter: Dat kunnen ze ook niet!)
Spjr. meirkt op, dat er wol spoedig een
ndieuwê salarisregeling'a.al komeup als er
n-iouwe wettelijke bepalingen k' men. Spr.
fhacl ui'QD vexw ac-M amiendementen vian zulk'
een fir.ianci-et'1 ingrijp enden aa.r,d, dat- z©
de kosten, die reeds ruim 86.000 gldbe
dragen, mot 40.000 igftd; verhoog en. Spr.
bestrijdt don (heer Fokker, die gezegd beeft,
djait voor de (hoofdien gieen v-eafnooging noo-
diig tis. Spr. aniwooirdt den heer Wo'ómer,
■dfait bet verscbii] in 'Hoon voor gehuwden en
oagébiUAvdi'etn va Rijkswege is bepaald.
De beer Wi imer meglkJt, wat dit laat-
et'e betreft, oip, dalt diat Voividluil toch. krach
tens gemeentelijke vcrondeaiiiaxig wordt ver-
grroot. Si>r. j-uiicllilt diilt üoe,- maar vex'wondc-i't
er z.i-cih ovea*, diait andere 'leden dit kunnen
gpiedkeuren.
A r K k: fe' 1 n'. - ;w>
Bij lart. 6 vraagt de Ireer Oost dam,
oif op al© eoh^len 2dle klhsse noodza
kelijk een ondenvijzer in heit Frausdh meet
-wordicvn aangesteld. Kutnnien de kixidfen-en
niet 'woirden peaopdeiu maar öcholen 2o kl.,
waar ree-ds een onderwijzer in bet Fransch
is laangeslteld. De (heer Van I-I a m e l
anltwoorcilt, dJaJb, alg één kraciht op. één
-schooi yioUdo-endè lis', er g-eein niLeuiwe kracht
zial worden aangt-teld. D© hieer v. d. -Lip
antwoordt, dait vröietgjer 000'n onderwijzer
voor FraniSch allleen opi dl© apart© jong'-ens-
en meisjesscholen was; nu will me-it .er ook
oen aanstellen voor do gemengd© ecliolen.
'De lie©r F ok kór rtluiiit ralcb bijl 'cl© vraag
van den beer O os! dam aan De 'heer V an
H a mei en de beer S ij t s m a zeigg'en-,
dla.t geen onideilwijKJer in be(t FranscJh meer
zal worden .aaaig-öst^ld, als dat niet noodig
blijkt.
•De V 0 oa* z-iittór sleillt voor, art. 12 te
bshandelen vóór -art. 9.
Bij art.12 verdedigt de heer S ij t s m a
c-exx arxLendgrrr?nit (zi© bierboiven), om de
door B. en W. 'Voorgestead-e salai-iss.en te
vieaboogen. D© beer P e r a zegt, dat, als
er eon regeling is gekomen voor flinancd-
col© gelijkr-tcililjng, oe-rst -dan liooger- Wan
wnden gegaan, dan nu wondt voorgesteld.
Die beer D Lang sluit zich llxij d en
'beer P-era aan. Wól!h. v. d. Lap heaiiaalt,
diat er waa.uscfhij-nlijk bnomenkiort een an-
d.ere regeling van rijkelwege zal komen.
Spr. zegt. dat bet voorsjtel van den heer
Sijltoma, •wat dien. ondea«wiji/;eirs betreft,
36.850 gild, (sal - koeiten. De' beer Eer d-
m a n s vórdediigt h©t amenidemieut-Sijits-ma.
D© betrekllüinig van onidierwijizer moet finan
cieel aard-rdkikeiijker gemiaaiklt 'worden. De
bóer S ij it s xn a zegt, jdat bet a.men-diemenlb
niet te hoog gaat, «po wij' Ibescbouwen wat
b.v. te Leidien. aan ig(Óliiitie-,intspiecli0ur\3 wordt.
geigelVon. .Weidi-v. d. Lip bestrijdt nog-
miaaJ® Sxlet araeindömiant, terwijl de beer
E e r idI m a nl s belt andermaal verdodiigt.
De V n o i'i It lb er Wil nog cpm edkian,
dab do mrdorwijBers m pecso-nien aan het
omdeiwijis V&e/i meer vrij© dagen hebben
dan ondero personen,
Hèt a m e 11 due m s n t, lax etemmiinig lie-
braaht, wordt ver w -o r p e n mót 18 te-
gen 10 süeannie.n.
Vóóir iSbemden do hoeven v. Giuiti-ng,
Kniappent, Zwier3, Jaeger, iSijtsma, Eerd-
miane, -v. d. M'St, De Boer, Poftcker coi v.
Romlb'urgix.
De Jivea* E -e 1' d' m (a n b Verdédigt pen
amenidiem'enit («ié hbuhoireri) -om ook aan
hoofden on oxndorwij/jcrs van M. U. L. O.-
sdhóKeai- 100 gód. t:,«etage te veusitreiktoein. De
beer 6 ij t s m a meóptb, dat d,it amend'e-
rnanit .'Samenlhjnpgt roet belt omienideent-De
Lange. De beer D.ia L airig e verdedigt een
-axnenidictmie-nlt (aL© blieitböiv'en) om geen ex tra
toelage-te geven aan hoptel enx oarderwijzers
aan. da Jcersdhlool-van d© Kwe.eltöchool.
Als men tbeigvirüt met, exUia-toelagen, waar
is'.dooi bet emdie? W^'ih. v. d, Liip verdié-
disjglt dio 'Voorè'-ollcu 'van B. .em W. Aam dé
:xf©or aij.n hijcaotoh.. Do Heerrtdlioól v-a.ni die
Kweeksabooil eiraagit -zwaaird.'er a-hbeld dan
op -andiere flcilioS'eii 'wórdt-geëirtdbt. De beer"
P e ,r o. iZegit, -daft aaax .iedere selhiaól Wél "een.
reden lis to ancien om ii.eiiis exitira-'-s te goven,
'Hat o, m e n ,d-e m e n t-IDo Lange wordt
verworpen roet 17 (tegen 9 stemmen..
.11 e,t n m ie ,n >d! e m ia n -Eerdmamis wordt
v .r w o r ip e n met 22 tegen 6 stemmen.
iDe fliiéer E 0 ir -d m fli 11 s verdedigt zijn
amcridemiéril, c-m de hoofdact© mét 300 an
p-laaitis van roöt 200 gkl.- te lliionoreeren. I bit
aanta.l. adlioitahtam, diat voor d,e hoofdacto
•cipigiaat, vermaoiidopt tiocb reeds; c'.s prikkel
moet nfldt coo fiDp. worden. De h'c.èr -S ij t ©-
•m t bestrijdt bet amendemeins. 'W-è!-h. v. d.
Lip z.agt: lik kasti pilot uSbyptf-ikienr, of de
toelcgo a-ooi- de h.oafida-c)© 200 o!' 300 gld.
móet zijn. t Zal ru'im 12.000 gld. ko^K-en
H:?it a m !e n d. e m e .ïvlt AVordt v e r w o r-
p e n niet 16 -tegen 12 eitemmien.
Dé lieer D e .Boier tbek zijn amenda-
rnen inl, évcinals de Qi-eer iD L a n g e (zie
biieafbóiven)AVelk laaMtie axnienclcm^bt is
qvergeBi-cxnion door 33. en "W.
A r o n d v e r g a d e. r i n g.
ASwieiziig' Z-ijui d© bèeren Fabius, A Mul
der en Rnem.
Aan de orde i? nu.«uit. 9.
De anrènidèmenllen pp -art. 9 itr-c-kken de
hoeren E er ,rlm ans -en- 'D ie Lu. n g.in.
De. beer S ij it.rtma verdiediigit bet aan&n-
-dèineiif,, waarin voor de IhioofcliGn een, sala-
Piis wordt A-ioóiigesibèldi .otlis voor die onder-
AVijzciris, pi. 500 gild. en 300 g#J. meer voor
buiisbiuui', dat is 800 gld. De bJ&er D c
L ,a n g e cipreökit |r zijn venwondicir ing over
uiiit-, diait die bezelicIdling yioor de hoofden
U. L. 0.-?dbol'èn Ie en 2e Masisie nlab gelijk
is. Sipr. ooi'deei'l, dat de hoofden van M. II.
L. O.nacméiÉL het.boogat gèeéiliariieeixd moe
ten wcsnlien. De ilreer F o kok e ir 'vüïK't er
gacn- mtóliiA-eeiiing. voor AA-aarorn Ibet ver-
sdhAi ;in tr-aotemant tu&scihen b'oofd-m en
ond'srwijzers- ia viergiroot. Spr. oondéelt
«elfa ©en Mepgioed/ing van 500 gLd, zonder
meer 'voor het hoofdschap 1e hoog. WiefJh.
v. d. L-ijp zegt, idlaifc- dit aonepjdcm önt ligt dn
de lijim van 1110x1, die 'helt hoofd beschouwen,
•alis eeoi igéwodn o-nllerwijzer, die,' behalve
zijn gtawoo-n omdsr-vvijz-coaweik, eenig adxxiil-
aiiiisi!.'raitiiof Avark-liieieflb dioeai. Spr. zeit uit
een-, dat men.bij aaniniOrni?fg A'am '1 Aioorstcil
Sijit/sima op de beeltaaiiid© tortstaixdén. Avam-
v-eihouidiinigefi' aal krijgen, In bet vooratei
van B. en W. is d;e in-arge tufiscben 'onider-
Avijz&i-s en hoofden 900 ig1ld. Spr. meent,
dia,t die hoof,den aroor seliiolen le klas hoo-
ger eihlari© dlen-en, te lielhlheai dfa.n ld-ie der
2e kiliae, Na,dait nrg d'e héeivn D c- L ia n g e,
•S ij- -t s m a -een P e r a bchben gespro
ken, verkfeant die beer E -e- r d. m a n. s heit
amendement, niet meer te k-mmen steunen,
omdat niu, na verwerpdng van bot aancir.dé-
m-eriit Oji art. 12, dioor dJiit am,er.-d-cmccn,t
de boof-d'en minder zullen ontvangen dan
B. en *W. bdüben AUcCgesiteöid. De beer
F 0 'kk e r venidódijgt- bet aimendcmenit-, ter-
Avijl Avelili. v. d. L d p bet nogmaals be-
eit'rijdit.
Flat amen cl; c m o n t wordit v e r w 0 1*-
p e n roeit 19 tegeai 6 etiemm-en (Het was
door 8 iaden onderteekend).
Dö" geüie'êle iC.eiWdiewing \Vor,d!t' UT. sf.
.aangenomen.
lOo. a. Verordening, houdende wijzi
ging. van de verordening van 1 Februari
1917 voor de buitengewone school voor
Lager Onderwijs te 'Leiden, gc-wijz/gd
bij verordening van 15 Juli 1918;
b. Opnieuw Vaststelling dezer gewij
zigde verordening.
Bij a-r itd Hoer 7 Qieblien ,d-e bóeren.
S ij t sni-a c.s., die (bij-1 aidikei 9 va-u de
A-orige vciroiicleujing ©en amendement heb
ben iiygedli-emd, c.en vau dieaél'fde ötrckMmg.
viooxgecitiéflld'. Dit ömcinideme-Tiit Avordit i n-
g 01 r 0 k k e 11.
©ij ar itdk el 8 hééft die hieer E e r d-
nxia 11 s een. -aniemdemenit iinigedien,d om biet
hoofd dier aohöol te saDarieorenmét 2300
gpld. (vöiHiioog-d met 450 gjlid. biuoislhuur plus
vii-e.r maal 100 gld. vehhoogi-ng), d© onder-
avijzer of orndeiiwijiz-eirc-is m-öt hioo-fd<ao( e 1500
gld., de on,der wijzer (ras) ziotndea* hoofd acte
1200 gld. (B. era W. sltélten voor reap. 2600,
1G00 cm 1400 gild,.).
«De Iheier E e r di m a ,n s beitoogt dak B. "en.
W. bét ondieirwij© o.p d-etae school ovc-rdr'evcxi
wjaardieeu-en, (De heer Z \v i-ers is -inteigieru
deel van meeniing, dait diit o-nderwijsi bijaoxi-
■dier mooiliijk ds. De beer P e 1* a sluit zich
aan ihij dion hóer 2>wieiis; cVenieens wélb.
v. d, L i p. .De beer E e 1' dl m a n lli'ékit
zijn ameir-defraieinit in.
Do gelieele A-erardehinig wofdlt z; h. ét,
aa-ngenpméai.
lio.. Verordening, regelend^ de h&-
zold-iging van de onderwijzers en onder-
v^ijz-eressen, belast met het geven, van
openbaar herhatingsonderwijs.
Woiidit z; li. st. aangenomen.
12o. Verordemng, reg-elende de bezol
diging van het onderwijzend personeel
aan do openbare bewaarscholen le
Leidienj.
Door da beerien D -e L a 11 g e, W ii 1 -m e r
en P e r a is een A-ooirttiel inigediend', Avaar-
,'hij B. exu W. A\ioa«ci©ii uilt/genioodigid bij den
'Raad in le (dienen een Aiooatitei tot vcr-
boag-irjig. dei' sulbisiidl:ie 'ten behoeve- van clie
bijv-èndere hew-aan^holm.
B. en W. zullen o.p diit voorstel prae'ad-
A'le-s uLKbrengan.
Wordit z. h. st. aanigtenomeiii.
13o. Verordening, houdende wijziging
van de verordening van, 13 Mei 1869 be
palende het personeel aan de openbare
bewaarscholen te Leiden verbonden:.
Wordit z. b. st. aaulgéniómen.
14o. Voorstel om de bezoldiging van
d'e tijdelijke onderwijzeres in do huis
houd», wasch- en kookkunst aan de hei-
halingsschool voor meisjes, moj. I. M;
•Enuma, te Rotterdam, met ingang van
1 Januari 1919 le bepalen op f C50 p. jaar.
Wordt z. Ui. eit. aanigenomen.
D© V c» o r zit l -e v Oirc-ciglt, roe-d© ua-
'xnerté wo'-bouicleif Van Hiamel, fpi-i'.k aan
avet,li ouder v. d". Lip voor do Vc.) deicligiiiig
-der on.derwijs-a-iooPHit'e'i.'lèn. (Ap.pl-a-u-s). W-etlh.
'V. cl. Lip d'O.-nkl- voor ,d-e vrieuidlclijkie woqr-
don
Staten-Generaai.
TWEEDE KAMER,
Vergadering van Donderdag.
Staahbegrooting vsor 1919.
Hoofdstuk IU (Buitenton.dsche Zaken).
Do hoer Nolenj (R.-K.) vraagt do
rege-onng nogmaals sneil m krachtig
allo va-lsc-het berichte 11 fcögen t,e spreken.
Naar aanleidi ng van cte agilatio in
Belg wijst '11 ij nog eens op de eensge
zindheid 111 Limburg. Wanneer er lner
of daar g-osch-'llen .mochten- bestaan ius-
sclTcn Bolgië -en Nederland, dan kun
nen jlezo langs vriendschappeiij kcn weg
word'cn opgelost.
Inzake -den doortocht door Limburg
en. het onderhoud van den Min/ster met
do gezanten, vraagt spr. of de Minister
n-iób getracht heeft bij voorbaat ver-
keorda. uitlegginigon 1.0 voorkomen.
Voor d'o Kamer acht hij d.c moei lij k-
liodeni voldoendeppgoholdercl. De klc-'iiö
fouten, die beigaan zijn, zijn erkend.
ik Is het vertrouwen van liot buiten
land en het vertrouwen van de Kamir
jlen minister mocht ontzin-ken, dan zal
het tijd zijn voor hem om heen te gaan.
Maar ook dan alleen.
De minister van Buitenlands che Za
ken, de heer V a n K ,a r ii e b c 0 k. zal
niet uitvoerig! meer,óp" de kwesties terug
komen. Hot is 'toch. altijd moeilijk ge
beurtenissen, -in d'en loop die zij had
den.' ito 'roco-nstruoercn.
Spr. ontkent, dat -afspraken zijn ge
maakt mot :dö gezanten op 13 Nov-; er
zij n ui tl eggi nge n geg e vei 1
Gevraagd! is wat de ontwapend^ sol
daten in Limburg hebben meegenomc n
Aan de ontwapening is strikt do band
gehouden. Er zijn öcnigo Boheemsglie
trekossen meegrnornen.' dio niet buit
gemaakt waren. Wat levensmiddelen
betreft, zijn doorgelaten levensmiddelen
'vooretenlgo dagen. Dat is loelaalbaar,
omdat zij bij interne'eriiig dezo ook ziiu-
de-ni hebben 'meegebracht en eventueel
genuttigd, llun bagage is onderzocht, of
or krijgsmaleriaai in was- Buitgemaakt
good is -niet toegelaten. Absoluut o'n-
waar is hot, dat treinen met buiLge-
maakt' goed zijn doorgelaten.
Er zijn ©enige Belgische karren mee
gegaan, maai* dio zon alle weer terug
gekomen. Er zijn ,70,300 soldal'. i 1 gepii>-
seierd'. Allo materiaal is in Nederland
achtergebleven. Met Duitsche auloriiu'
ten is geen overleg gepleegd; alleen is
natuurlijk overleg geploegd mot de
machthebbers van de troepen die ddor-
gelaten zijn-
Re-organtsa-t'io van het Departement
heoft.spr. reeds ter hand genomen.
Wat Rusland betreft, wijst hij erop,
clat do facto botre-kkjngen hebben be
staan t-ussc-hen Nederland en do.Russ.i5*
scho Re-geering, rnaar deze regecring
heeft het onmogelijk' gemaakt die'te be
houden. De motie Duys zou dus de Ro
geering in een moo'lijk parket brengen.
Voör ïïet o'h'iïe'r'Zö'è-k haa'f' de geleidèil
schade en voor helt rechtsherstel miu da
neutralen, is spr. bezig een commissie
in ite stellen.
De begroeting wordit goedgekeurd: met)
69 tegen -4 stemmen. Tegen de revolu
tionaire fractie.'
Hoofdstuk V (Onderwijs, Kunsten enj
Wetenschappen).
De heer Bulten (R.-K.) meent, dall -
het dfpai'tomeht vair Onderwijs van
blijvcfiden aai'dl moe-t zijn.'
Met veinvondering nam hij kemnwl
van de rnediedeeling, in -da Memorie van
Antwoord dat ,de Minister do inogelijk-i
beid van. een weder opheffing van hol
departement niet uitgesloten acht.
l)o instorting voji een schoolraad
juicht hij van harte toe- Ook bepleit hij
meer eenheid in heb'onderwijs.
Met voldoening nam hij kennis van
liet plan om de bezoldiging van de on
derwijzers over de gelieele linie te v-'i».
beteren. Deze salarisvorhooging is hoog
noodig. Jarenlang bij hun strijd voor
positieverbetering hebben zij hun deco
rum bewaard en liun prestige tegenover;
da buitenwereld gehandhaafd, nicHo?
genataandio velen aan armoede war- d
blootg-eiste-ld- Dit is niet overdreven, aial
leider der onderwijzer-s-orgianisatfe heclfe
spr. dio ellende persoonlijk en van 11a0ij
herhaaldelijk medegemaakt. De herz et
ning van de ondorwij zers-sa-lar.e.A;n
kan dan-ook niet langen- wachten. Voor,
de bijzondere onderwijzers is de toeri
et,and1 alLerongunstigs-t; verschillende
/{choolbösture-n -zijn niet in staat hun
een behoorlijke positie le verschaffen-
Komende tot den schoolstrijd wijst
spr. erop, ,dat deize is eicii strijd' voor»
recht, welke gestreden is, met vele per
soonlijke enj Enancieate offers, rrtaar,
idesulettegensitaandö mag- njcii gerust
zeggen; dat het bijzonder onderwijs eat
wenen rnag-
Toch komt iricn thans weer rnet da
waarborgen/ op, de propj>en voor men
over wil gaan om do salarissen der on
derwijzers te verbeteren. Vooral van de -
voorstanders van hot openbaar onder
wijs is dit inconsequent-, want zij heb
ben altijd de theorie verkondigd, dat
liet, «eersLe vere'schte voor goed onder
wijs is een go-cd bezoldigd onderwijzer.
Maar bij liet bijzonder onderwijs
draaien do hoeren die rol kil om en zog
gen; eerst- goed onderwijs-en dan go,ede
bezoldiging.
Ten slotte vraagt hij wijziging van de
L'. O. wet en opname van vortegen woor-
di'gers van de onde-rwijzers-organisatics
in den schoolraad, maar oök van men-
-sclieri d'ie buiten het onderwijs staain
De lieer O ss ojido rp (»S D.A:P:),
juiclit hetopiid-lilcn van 'oen afzondcr-
fjkjileparienrnt teq, -al had hij liever
oen man van links aan heb hoofd daar*
van gqZ'iem 11 ."'-I'l Cg'h 1©|- Ur- l>© Viseer,
'"ornVfer mr"4>t gës'cliilolö poi'sonóri van
rechts.
Rij fuiclilt ook ioo, dat do rnjriislor,
geld vraagt voor studiebeurzen, én'dat
hij ecu onderwijsraad; wii oprichten.
Hij is voor oen- vorpifchte neutrale
staatsschool, waarbij hij echter de too
7'jtui'll van het land wil overwegen.
Daardoor kan hij zl'ch.ten slotte, neer-
Joggen bij dia pacificatie van openbaar
en bijzonder onderwijs. Dio gelijkstel
ling moei dan ook loyaal worden uilgOr
voord. Dat zegt ui et dalt hij elk wotsoiib-
worp op dit oogeriblik "zal1 aanvaard-ml-
Do onderwijzors-salarisscn moc-mui
vcrbeilcrd worden', hetgeen spr- nJct
"voorbeelden nader aantoont.
De. heer G e r li a. 1* di (>S-D.A:P;) juicht
ock het afzonderlijk departement toe cn'
prijsit cleti im®ni|gt&r in zijn aanvragen
van geld voor sludécbourzcn.
'Avondvergadering'
Aan d'e prde is helt wötsoiilwe-rp lob
go-eclikeuring wn oen overeenkomst met
do Stoomvaartmij. Zooiand wegens licb
uil voeren van eien 'iimildienst tussclien
VKssingeu en Qneeusborough, of e>e»i
andore Engel&ehe haven.
Het wetsontwerp wordb z. li; st; acui-
genomjc nf„
Justitie.
Aan. de orde zij,11 de al gom ren e bo-
scliouwhngen over hoofdstuk ÏV (Juoti-
Lio) dor Staalshegrodt ng voor 1919-
Do hoer Krui'L (G. S-) behandelt
bre-cdv'pe-ri.'g -de uitbreiding van do, ea
rn; nah'Leil.
Er kon anders en 'haler gestraft wur-
dvn, maar-dan moeit daarbij het begin
sel ten grondslag liggen, dat do veroor-
doüldo iiiot- is m-sdadigor maar slacht
offer. Spr. geeft oen aantal korte, aan
wijzingen- Do gevangenen mooLen oen
raad kunnen voimemd 0 gehoord wor.dt
De lieer II o 1* in a 11 s (S.D-) behandelt
d'o onlangs gepubliceerdo groensclian-
daLen.
Ilij behandelt voorts do straf. Ilij hoeft
zelfs oens een jaar tegen zich hooreu
eisclien en kreeg oen half jaar, waarbij,
hij het liet, omdat hot een dubbeltje op
z'n kant was of hij nj^t meer kroeg als
hij m hoogc-r beruep ging (Vioolijklio dj
Da hoeren moeiten even ernstig wozern.
want do vrijheidsbeneming: is niet alios.
I-IeL ergst is het transport, dat geschiedt
met twee marechaussees, in uniform*
Spr- is vijfmaal getransporteerd en da
zedelijk sterkste man moet er kapot van.
gaan. En'clan liet bezoek van je vrouw,
in een ijzeren hok- Je vrouw mag eeui
kwartier achter de trahes staan. Maan
als je haai* z;et, dan zegt je heiden nieié*. 1
Dan kijkt je elkaar allen- maar aan en
als je dan in je eenzame cel terugko-mt% J
dan barst je in tranen uit. liet is zulle
een pijniging, dat jo je vrouw met dié
hand mag drukken.
Spr. doet een beroep op den mini-stee t.
om wel Gen straf te laten ondergaaar c
maar geen marteling. t
De heer Looff (R.-K) Zegt, dab zoo- f
lang een goede adm-nistrat'.eve reclibr
spraak hier ontbreekt, niob gozegekkaa