BUITENLAND.
C Dit Mad vereehgnf effccn dag, uitge*. Zon- en 'Fcestd.
De Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
▼oör Leiden 15 ct. p. week, f2.— p.Jkwartaal; bij
'odzc ageDten 1G ct. p. week, f 2.15 p. kwartaal.Franco
p. post f2.45 p. kwartaal. Het GeïllustreerdZondags-
blu-'i is voor de Abonné's veiKrijgbaar tegen betaling
van 25 ct. p.kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
10e Jaargang.
Bureau: STEENSCHtlUR
DIMSDAG 17 DECEMBER f913.
15 LEIDEN. ir.terc. Telefoon 935.
No. 2733
Pontbus 6.
He Adrcrtentiepriji bedraagt van 15 regel* f0.75
elke legel meer 15 ct. Ingebonden mededeelingen 7®a
1—5 rcge'.s fl.50, elke regel meer 30 ct., met gratia
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting,
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën, waarin betrekkingen worde»
aangeboden of gevraagd, hüur en verhuur, koop ea
verkoop 40 ct. p. SO woorden. Ieder woord meerloW
De Katholieke
Middenstandsactie.
(Naar aanleiding van den Ilanze-dag op
Woensdag' 18 December.)
Als het waar is, dat tengevolge van de
gebeurt en isföeri van den laatsten tijd de
maatschappelijke evolutie binnen enkele
weken vijl ore twintig jaar inliep op de
„lijnen van geleidelijkheid", waarlangs
zij zich tot dan toe voltrok, dan is liet
even waar, dat deze bewustwording niet
fcftldt in materieelen zin alleen.
De «semi-wetenschappelijke staatsgreep
van Troelslra en de glad onberedeneerde
gtraat-lieteö van Wijnkoop, hoezeer beide
pogingen dan ook zijn mislukt, hebben
sluiers weggetrokken en veel wat nevelig-
wais opgeklaard.
Zooals spoorweg ongelukken en schip
breuken recht on scherp doen gevoelen,
weikb rampen do verkeersmiddelen bij
•voortduring bedreigen, zoo 'komen ook de
uiterst® consequenties van revolutionnaire
hartstochten eerst dan duidelijk naar vo
ren, wanneer bruut naar verwezenlijking
daarvan gestreefd neen, gegrepen
jWoriR.
Lu zoo zal liet een der groote gevolgen
van de emotionnecrendo Novernber-woelin-
gen zijn, dat de scheiding der geesten zich
principieel gaat voltrekken. Het spreekt
wel van zelf, dat dit vooral geldt voor de
•aanhangers der partijen, die bij de histo
rische vergissing van het revolutionair
genlimcnt het scherpst tegenover elkander
«tonden: voor de omwentelingspari ij en,
wier opzet mislukte, en voor de christelij
ke groepen, wier organisatievermogen en
solidariteitsgevoel de.ze mislukking hebben
bewerkstelligd. De vlottende, veelsoortig
liberale menig!©, v die zich tusschen beide
in beweegt, heeft hij het nationaal gebeu
ren, dart zich aanvankelijk dreigend ge
noeg deed aanzien, eigenlijk geen rol van
bete eken is (gespeeld, en al mag men aan
nemen dat het verloop der feiten voor deze
,middenstandsmaiinen'een opluchting is
geweest, in hert tegenovergestelde geval
eemden zij zich krachtens hun natuur toch
fivcmeer hebben gevoegd en geschikt.
De leiders der Katholieke actie in den
toeert uiliTidbreideri .zitx van het woord
zouden inluisscheri bun naam als geboren
I brganisatie-mensclien verspeeld hebben,
I war.nher zij verzuimd hadden uit dit alles
logisch tot eene onmdddelljjke en massale
I propaganda voor de versterking hunn'er
■- gelsderen te besluiten,
I Van verzuim is echter geen sprake. Geen
I- plaats van eeniga beteokeriis en de 'klei-
1 he gemeenten zijn evemSin in. gebreke ge-
•"Jfttfven af do-Katholieken werden 'er 'be-
I tverkt en gemakkelijk gewonnen voor hot
yereenigingsvpiband, dat zij t.ot dan toe
als onnut en onnoodig hadden verwaar-
loo-d.
De Katholieke Middenstand is daarbij
gelukkig niet achtergebleven
Do oP'anhsatie der Roomsche indufetriee-
Jen en winkeliers behoefde niet gesleept te
worde®, maar heeft op eigen compas en
onder eigen stoom mede koers gekozen in
'den strijd voor recht en orde en het mag
eek er ter bemoediging van de non-combat
tanten en tot groote voldoening van clo
ïoormannen in de Katholieke Midden-
standabewBging ge.zegd worden, dat Ka
tholieken van naam en invloed, die tot
vcor kort aan de neutrale organisatie wa
ren verknocht en daarin zelfs leidende
functies vervullenj zich thans geheel eige
ner beweging bij hunne Roomsche Vereeni-
ging hebben aangemeld.
Wij -schrijven dit geenszins om de an
dere Middeiv&tands-on;anisaties te prikke
len, Daar is trouwens geen reden voor,
want a'hoewel men de stands- en vakver
enigingen der middenklasse nog al eens
een brevet van sociale achterlijkheid heeft
trachten uit te reiken, mag toch één voor
sprong mort des te meer voldoening wor
den igerneaaioreerd: de eerbiediging van
Wkumlors overtuiging wint veld, zoodat
ook principieel neutraal georganiseerde
Middenstanders niet aarzelen liet -goed
recl.l van Katholieke en Christelijke orga-
nbatie tfl onderschrijven en zich daaraan
aanpassend trachten voor gemeenschappe
lijke zaken «zoo goed mogelijk tot overleg
te komen.
Maar bovendien, de Katholiek georgani
seerde Midd.cnstanders van vandaag ver
dienen in geen enkel opzicht den smaad
tol de Chineezen van den socialen voor
uitgang te worden gerekend. Zoowel naar
buiten als naar binnen hebben zij hunne
organisatie zoo krachtig mogelijk go-
maakt.
De vijf diocesane bonden zijn in fede
ratief verband tot grooter en solider
krachtsinspanning in staat gesteld; de
Permanente Diocesane Hanze-Bureaux cul-
mineeran sedert kioirt in hot instituut van
het Nationaal R. K. Middenstandsbureau,
waarvan niemand minder dan mr. J. A.
Veraart als leider optreedt; op belangrijke
congressen en centrale vergaderingen lie
ten de Katholieke Middenstandera zich
voorlichten door de beste sociologen en
vakkundig en" des lands en, daardoor in
slaat gesteld bun program op te stellen,
bobben, zij geien gelegenheid, oartoemiut go-
laten om achter dfe vlag ook het getal te
brengen, «zoodart het ledental in beduiden
de en verheugende mate stijgt.
Eenmaal «zóó (georganiseerd, konden de
resultaten niet uitblijven en kwam er wel
dra leven en «perspectief in het ageeren
van de Roomscbe Hanze, openbaarde .zich
naast besef van principieel© noodzakelijk
heid ook zin voor zakelijke .principes, ont
stond er wisselwerking tusschen de 'krach
tige R. K. Nationale Vakbonden en hare
.inkoopvereenig.ingen eenerziids en de Han-
zobanlc anderzijds, werden tal van finan
cieel nuttige instellingen in het leven ge
roepen en tegelijkertijd op het stuk van
vereekering, arbeidsverefdeling, arbeiders-
verzorging, werk- en rustverdeelingen be
slissingen genomen, die van veel voordeel
gebleken zijn en steeds op do (goede funda
menten der Katholieke sociologie bleken
opgebouwd.
Hert ledental van de Haarlemsche Hanze,
slechts -één der Vijf diocesane bonden,
heeft dan ook do zeven «d-uizend reeds ver
overschreden. Dit aantak is verdeeld over
77 «plaatselijke .afdeelingen met pl.m. 150
plaatselijke of gewestelijke vakafdeelin-
gen, welke laatste weder ressorteeren on
der 25 Nationale R. K. Vakbonden.
Om nu aan dit. .alles ruimer bekendheid
to geven en hert toekomst-perspectief voor
de Middenstandsactie in groote lijnen aan
te (geven, worden op morgen 18 December
in een twaalftal centraal gelegen punten
van het Bisdom (Amsterdam, Haarlem,
Beverwijk, Purmerend, Alkmaar,, Hoorn,
Den Haag, Rotterdam, Leiden, Gouda,
Dordrecht en Middelburg) groote bijeen
komsten georganiseerd voo-r alle R. K.
Middenstanders, waarop door verschillen
de «sprekers.en naar aanleiding van eene
te houden enquête hét woord, zal worden
/gevoerd «ever het onderwerp: ,,De Mid'den-
sta.nd na den Oorlog".
De dag, die op Roomsche wijze met een
II. Mis. waaronder .algemeene II. Cosn-
rmnie.wardit -.hagonjwn, «rel met eene
feestelijke vergadering in den namiddag of
avond worden besloten.
Mogen ook de niet-georganiseerde Ka
tholieke Middenstanders hun oogenblik
begrijpen.
Amsterdam. CHRIS. M. JANSEN.
DE BETEEKENIS VAN WILSONS BE
ZOEK. SOLF AFGETREDEN. REVO
LUTIE IN BULGARIJE? EEN PRO-
TEST OER PRUISISCHE BISSCHOPPEN.
VERZOENING TUSSCHEN VATICAAN
EN QUIRINAAL.
OVERZICHT.
De Weeovadhe bladen wijzen op do groote
taateCkoniis van Wilson's bazvdk aan Euro
pa. Zij loggen er den nadruk op, <tait het
een schouwspel eenriig in zijn soort is, dat
de president der Ven-. Staten van Amerika
in Europa veirsdhijnit, con in hert- oude we
relddeel een nieuwe wet eu een volkeren
bond van alle naties tot. Stand te brengen.
Wilson beschikt a'dus de binden -
oven* ontizagilijike madhtemddddten, wacrt het
Anuerilkiaanöche. mill ioönenicigerthan© «Je
sterkste miMjtai«re macht, is geheel oruver-
zwak't en de geweldige vloot. vuSit de op
ine, iLng van mililoenen aan. Alle bondg&-
noot en dor Var. Staten, zijn hun Foh.uld«e-
niaai,9 geworden, en zeClfs Gnoot-Buittanindë,
weOlks finiancieeUe maoMsposiiiti© onaantast-
Ibaar scheien, heeft zic/h genoodaaatkit gezien,
die geldelijke hulp van Amerika op de
grootste schaal in te roepen.
Wilson heeft dus gaan. d«e bladen
voort alle'troeven in de hand. Wanneer
hij -weigert, ©eni voted© te, ondortieckcnen,
wanneer detae möt zijn grondfbaginselen
in dtrijd is, dan missen zijn bondgenoot en
de macht, hun wil tegenover he-t vaal© be
sluit van den president der Ver. Staten te
laten géiden. Wrlsm heef, om zoo te zeg
gen, reeds een besluit genomen en die over
winning is behaald. TUuang moet. büj'ken.,
of hot Amerik'aanisöhe volk zach in werfce»
lijMieid door «ideale grondbeigrtnSeien liet
leiden., toeni hleit besloot aan dan groot en
strijd deal te nieanan.
Anrtwerpéit viert c5e bevrijding.
Antwerpen heeft zijn bevrijding ge
vierd. Ecu onmetelijke stoet van 1200
ver,eenigingen trok door de straten naar
de Meir, waar zich eon aantal autoritei
ten had verzameld. Volksliederen werden
geizorigen, waarop aan generaal Drubbel
een adres voor dan koning overhandigd
werd, waarin da bevolking uiting geeft
aan haar loyaliteit.
Duitschland.
Sotf afg«r«Jen.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat het ont
slag van dr. Solf, den staatssecretartis van
huirtenlarwlsche zaken, is aangenomen.
De jeugd doet mos.
Jeugd\ge Spartacus-aanhangea's van 13
tot 17 jaar trokken gisteren onder veel la
waai naar het Huis van Afgevaardigden
en deden verschillende eischen. Een 17-
jarige jongeling dreigde, wanneer deze
eischen niert ingewilligd werden, dat de
centrale raad de macht der demonstranten
zou leeren «kennen.
MaokJdrtsem ge'nternaard.
Het ,,Berb TageblAtrt" verneemt uit
Boedapest, dat volgens „Az Est" generaal
veldmaarschalk Von Mackensen door de
I-Iongaar&che regecring is geïnterneerd.
Vertegenwoordigers van de Hongaarsche
regecring hebben den veldmaarschalk
medegedeeld, dart de Entente^mo'gendheden
zijn interneerlng geëischt hébben.
Protest der Pruisische Bisschoppen.
De Pruisische bissohop«pen hebben een
protewöchrijfven aan de Pruisicche regee
ring iri.Bon]ijn gazKxnftiieu tegen, hot bovluit
van heit Pmii-iiachte miiai-Stcrie van ecre-
daenPiL-.waaitbij in n«ao.m der gewertehovrij-,
haid het gefbad' in« dc sóbolan wordt verbo
den, de veflpjfcd: ttnig der leerUpgèn fcitbijwO"
ning' der g« »il:;irliier;t-1u0te:loi!.i«nig!arL in de scfliool.
wordt opgeheven<l.e givlsdieuistl-eier a's
«ctajaeroviak woidi[. aflgr.'Obaflt', de oradèrwij-
ze.rs van de varpHu'hVirg" tot het g«ven van
godadilonvtondearidit w.-rdeni. oJiCy-'jajgen, de.
lAcrlingBri "^rplichliing foit bijwo-
miuig van het giod«d/iaas!onderricht worden
onltihoven eni het opgaven wn liuiswerk
voor do gockvMeiüSÜiLes wardit verbodc«n.
Oostenrijk-Hongarije.
RiavhliaU© in Bcédapeöt?
Volgens da te W ecu en ontvangen be
richten over de revolutie in Boedapest
vid'eu arbeiders en soldaten de bezettings
troepen d«er Entente aan em vermoordden
Engellscha eu Fra/nsche officieren.
Frankrijk.
9 President Wilson te Parij3.
WSltam heeft gasic«ran Olemenceau. o«nrt-
vangen. He\t onderhoud duurde eeu uur.
H«et diiendc rfeehit© voor d«e beide abaatslie-
dien, dkb dc paxrhLiianieu d«er vreidosconferen-
ta^Tn groote (rekken, tea* hand hebben ge
nomen, om i® conUaiot met elkaar te ko
men. Na het onderhoud sfpak Wilson in
zeer symparthi«ekJe bewooidtisigieai over de
persooulij/kflieid van den president.
Wiiteomi .en zijn edhitg.ei^oate zullen Don«-
detrdagi te Parijs zij®, wanneer de koning
via® Itallië aankomt, dioch zij zullen niet
aan. d«e fecsbc®, dlcelnemen. Naar verluidt,
zafl W ill son hiit Kerstfeest t© mi«dd«e® der
Amenifcaaneidhte legers in Trior doorbren
gen.
Engeland.
StakStfl; im da katccf^dijverL oïd
Naar bericht wordt hebben de arbeiders
in de katoennijverheid de voorwaarden
voor een bij legging van het geschil, over
welke de eerste minister had: onderhan
deld, aangenomen.
Italië.
Arvtï-Vatïtyaamchiö betoogirtgen in Rome.
Naar aanleiding 'van een Garibaldi-
herdenkingsfeest hadden i~ister.en in
Rome anti-Vaticaansch-gezinde hetoogin-'
gen plajits. De republikein Faustini viel
in een publieke rede het Yaiticaan aan en
werd door den regeeringscommissaris on
derbroken.
Ilct St. Pietersplein mooist wegens de
manifestatie va® hert gepeupel door troe-
pöri worden afgezet. Bij de Borgo Pio
kwam de menigte in botsing met 2 artiA-
lerie-compagniecnOnder smadelijke kre
ten tegen het Vaticaan kwam het tot een
handgemeen met d'e politie. De menigte
doorbrak het troepencordon en drong
door tot aan de Via Angelika. Bij het sar
roieinibrefflein werden meeaidere peiisorueni
gewond of gevangen genomen.
Rusland.
Eë® zDe>ge.Vecht.
Ean officieus telogranv uit Bagdad
meldt: Twee Britse he p antseröchepe®die
i«n het N. gedeelte der Kaspisohö Zee pa
trouilleerden, kwamen op 8 Nov. in ge
vecht met drie bolsjewistische pantser-
schopen, die 300 schoten losten. Eén der
Engelische schepen werd getroffen; de
schade was onbeteekenend. De Enge'.schen
.troffen één der bolsjewistische schepen,
die daarop de vlucht namen.
Bulgarije.
Revolutie?
De ,,Lokal Anzeiger" verneemt uit Boe
dapest: Volgens in- Klausenburg ontvangen
berichten zou in Bulgarije da revolutie
zijn uitgebroken.
Portugal.
Da vermoorde president.
Sidonio Paës, de vermoorde president
der Portugeosche republiek, is ca. 50 jaar.
Hij werd te Caminna geboren en na .zijn
academische studies voltooid te hebben
tort artillerie-officier opgeleid.
Paës, die steeds de republikéinselle be-
ginselen voorstond, was onder den vorigen
pres. minoiaber van financiën eau wiiist Por
tugal voor een bankroet té bewaren. Ver
volgens werd hij gezant in Berlijn tot het
uitbreken va«n den oorlog, iueschen Duitsch
land en Portugal.
Den 5en December van hot vorig jaar
beproefde «Paës een staatsgreep, welke
totaal mislukte. Den 29st.cn- April van dit
jaar werd hij tot president der Portugee-
acho republiek gekozen.
Het bewind van Paës heeft zich vooral
gék e® mérkt door meer welwillendheid je
gens do Katholieke Kerk. De betrekkingen
met 't Varticaan werden herval, terw ijl den
bisschoppen en priesters grootere vrijheid
verleend werd. Ook in den schoolstrijd
kwam een kentering ten goede.
Een mocleplicCiijigie van den moordenaar
van d'eu «prei^lieK-nit is gmiTOSicerd. Er
lieerócht gnoot© opAviudii«ng in die btod c-n
men verwacfiilt beiioogingem.
De Portugcesche legatie te s-Gravenliage
deelt mexl», li©t vodgiend© telegram te heb
ben ontvangen van dén miiit-'ter van bui-
tenlandsdhe zalken:
DtriP ontroerd (teel ik u mede, d.at de pre-
dldant van de repuhliLük gi^taravooud ig, ver
moord op het oogienbilik, diaL hij het cen-
traalstaiaion «binneia^ad om zidh naar
Opoato te begeven. Ov-ereenikcanatig die oor-
eet vrifi en van d© Conshiluiti© heeft de regec-
.ïnrig Ihet bewind van den presldcint in banc
den garromieai en togen aanstaanden Maan
dag «d© verga/dering van 'het. congres uitge-
sdhraven. Eemige ondeifbrelldng in de wet
tig© regeoitog. des lands heeft derhalve niet
plaats gehad.. AHe mtaaitregelen zijn geno
men om venei«onlng van de oi*die te voor-
komeni, maar blijkens ontvangen modedee-
dlingen heiarsdhrt aJgetueele i*ust «in hst land.
China.
Hert harstefl wan öcn vnette.
Op een "bijeenkomist van heit Chifieosche
kabinet, weke ook bijgewoond! werd door
d© zeis voornaamste generaals, i(as «die pre-
Siidbnit c«en licitegTam voor van el© rage ering
te Kanlton, waari® vooijgeel'.eilki wesrd een
«conferen,tie te Shanghai te houden. Het
«kabinet hetsloc.lt met algemeen© stemmen
onmidid'ellLj'k maatregelen voor het hou
den dier bijeenkomst te treffen en verte-
i nwoordigors voor de noordelijke pro*
rimcies ite J enotmen, ton einde tfi poged
met het zuiden tot een vergelijk te ko
men.
Van het Vaticaan.
Verzoening tusscheu vailcalan ©n
Quirinaal?
Naar de ,,K. V." uit Bazel verneem^
(heerscht in Katholiek© kringen «te Romd
algemeen de overtuiging, dart een verzon
nimg /buakfiiie® den Paus en d© Irtaliaanechl»
reg.eeriaig aanstaande io. Dit zal «tot stamt
k-omen op juist omschreven o^-ereenkom-
sten, waaraain do ervaringen, welke ge*
duronde den ooriog ten opzichrte van do
garantie wet opgedaan «zijn, t.&n grond slag
zuilen liggen.
Z. H. de Pnu9 en dis IfiaJ:aar.solt©
KaBujiliektln.
In Valicaanscho kringen i© men dd
moenlng itoegedaan, dat de Paus zicM
voorlooplig niet over do vorming van een
katholieke nationale partij zal uitlaten^
maar de wijziging in do tort, dusverre g©-
volgde politiek stilzwijgend za«l goedkeu,
ren. Op hert geschikt© oogenblik zal een
openbare verklaring afgelegd worden.
Z. H. Paus B0*icdiceua XV priester-
jubiiteris.
Op 21 Dec. a,s. viert. Z. H. de Paus zijn:
veertigjarig priesterfeest. Op genoemden
datum van liet jaar 1878 werd Z. II. door
kardinaal Patriwai in de kerk Sint Jan
van Lateranen gewijd.
BINNENiLAMD.
-" De Win scheepvaart in Duitschland
onder Nedcrlandsche vlag is thans hen
vtcld.
Nader wordt nog verzekerd, dat er,
van een aftreden van jhr. Van Kar ne
beek als minister van Buitenlandsche
Zaken: geen sprake is-
Dc aanmaak van Wjhskleeding sloft
gezet.
De lucifersfabrieken te Eindhoven zijn.
wegenis overproductie stopgezet-
Distrilsiitie en Eaotseeneering.
De v e t k a a r t.
Do minisler van Landbouw maakt
bekend, dal clo bon ,10do week van. da
boter-, melange A on 13-, on margarmo-
kaarteii voor het t woede tij cl val; gel digi
is van 18 to-b cit met Dec- 1919.
Rund vloesc h.
Nader wordt door het ,.Vad gemeld,
dat binnenkort waarschijnlijk oven
een weck do rantsoen bering van
rundvleèsch wordt opgeheven, liet
slachten van runderen en de verkoop
van rundvlecsch zullen dan vrij zijn.
Alleen schapen- en paardenvleescS
zal gerantsoen6«.'rd blijven en goedkoop
verkrijgbaar zijn.
Onzegraanproductie.
Naar aanleiding van hel artikel ,,Onza
koten- ert graan positie" in ons blad van
gisteren, deelt men ons namens den
Bond van Stoomdorschers- mede, dat do
stoomdorschniachines reeds grooten-
doeLs stilstaan wegens gebrek aan brand
stoffen- Het gevaar dreigt, dat allo
stoomdorsehors hun fabrieken zullen
moeien stopzetten. Dit zou een vermin
derde productie van 2000 H L. per dag
beteekenen:
Distributie vanhavormoul
geëindigd.
De minster van Landbouw heeft aan
d'e gomeenitcbcslüren een circulaire ge
richt, waarin hij mededeelt, dat het ge
brek aan haver zich zeer ernstig" doet
gevoelen bij de voeding" der paard n. en
wel in d'e mate, dat bij bestendiging
van d'en huiidigon toestand het- gevaar
Zieker niet d-iikbeeldig is, dat tengovol"
ge van onvoldoende dierlijke trekkracht
de productie van granen en voedings-
gewassen en het vervoer van tal van
onrn sbare levensbehoeften hiervan den
nadeeiigen invloed zaL orndiervinden.
Daarom hoeft do minister besloten de
FEUILLETON.
EEN EDEL HART.
Hij wijdde eijn jongen gi?JZje/L ihomrtrenlt
'dc berekeningen, de wijze van werken, de
zorgen welke de landbouw veqgt om winst
gevend te zijn.
De grond, zeide hij hem, "is goed,
maar vasthoudend. Evenals de vrekken,
ontsluit hij niet gemakkelijk zijne beurs.
Maar zoodra hij edelmoedig wordt, komt
geen einde meer aan.
Fal«ien ondervond den heilzamen in-
vL'Cd va® anijnflueer de Rhodes, en daar
"ij «en ontwikkeld verstand had, cacht-
aardig en goed was, moest men wel van
tem houden, 't Was een lust met hem
te gaan.
Die fori;en zal een gelukkig leven
hebben», dacht Jacques, omdat hij hem
goed kende, mits hij of zij, die invloed op
hem uitoefent, eerlijk zij en rechtschapen.
Pit dankbaarheid voor de goede zorgen
V'lke Blanche bij mevr. d'Argeües- geno-
•<n had, wilde hij, die echle stepn, die
i&acLrtiig'e r-aadlgever, die onwrikbare vriend
dien de zwakheid en de besluiteloos
heid vag den jongen markies behoefden.
W at denkt igij later te worden? vroeg
zekeren dag mijnheer (?e Rhodes op den
man af.
De jongeling «kleurde! geweldig. (Dan,
eensklaps de verlegenheid afschuddende
welke die schielijke vraag in hem opge
wekt had, antwoordde hij:
Gij zijrt ome vrijend, heer (graaf. Ik
moert openhartig met u spreken.
Doe dat.
Welnu, was ik rijk of zelfs nog wat
minder, ik bleef stil leven in het gebergte
waar ik geboren ben, zonder andere eer
zucht dan die brave grootmoeder geluk
kig te zien, weldaden te verspreiden onder
de arme, maar eerlijke bevolking, later
een eigen haard te stichten, aan wélken
de overleveringen van mijn geslacht zou
den blo ei ene eer, eenvoud, liefdadigheid.
Maar ik vind dat wel een heerlijk
programma, daf weinig lieden bevredi
gen zou.
Onge«l'u(kfldg, aesbs Verivinderd mij hot
ten uitvoer te brengen.
Wat?
Een nieuwe blos kleurde het gelaat van
den jongeling.
Wij zijn coo arm, sprak hij, dat mijn
grootmoeder den dag ziet opdagen, dat de
onteigening haar verjagen zal uit het oude
huis, binnen welks muren ik geboren ben.
Was ik niet daar, ze zou sterven van ver
driet op haren ouden dag.
Mijnheer da Rhodes huiverde.
Hoe! was liet zoo erg gesteld als Fabien
verzekerde?... Maar dan moest onmiddel
lijk do hand aan het «werk geslagen om
die ramp te verhinderen.
Zoo! sprak hij, het kasteel te verlaten
zou dan wel een groot ongeluk uijn voor
mevr. d Aijgelles?
't Zou haar veel verdriet veroorza
kenAl hare voorzaten sluimeren er
hunnen laatsten slaap.
Kan haar die smart niet gespaard
worden?
't Is onmogelijk.
En gij, Fabien, wat zijt gij van plan
te doen?
Vergeef me, mijnheer graaf, maar
aan die duistere toekomst denkende, heb
ik durven hopen, dat ge, gezien uw be
langstelling in ons, een lichtpunt in dezen
kunt wijzen.
Het stugge gelaat van Jacques de Rho
des verhelderde.
Ik hoor dat ge mij kent, sprak hij.
Zog maar op; in hoever rekent ge op mij.
Ais de mannen der wet beslag zullen
leggen op Argellesi denk ik het weinige
te verzamelen dat ons zal .overblijven, en
me(t. mijne gvoolm«oo,der naar Bordeaux t«e
vertrekken, waar ik het haar zoo genoeg
lijk maken zal als 't maar zijn kan, mits
zelf alles te ontberen
Wat zult ge te dien einde beginnen?
Ik wilde u, op uw kantoor, dezelfde
plaats vragen, welke u destijds mijnheer
Depasso schonk.
De oogen van Jacques werden vochtig.
Uwe inzichten zijn" edelmoedig, sprak
hij, maar niet te verwezenlijken.
Fabien verbleekte.
Zoudt ge mij de plaats weigeren?
sfortterde hij.
Ja, om twee redenen: vooreerst gij
hebt noch de gesteltenis, noch het karak
ter om te doen \yat ik gedaan heb, om uit
te staan en te lijden wat ik uitgestaan cn
geleden heb; vervolgens, ik was alleen, gij
niet.
Grootmoeder zal me volgen, waar
ik ga.
Men verplant geen ouden boom; hij
zou co* van dbonvon.
Mijn God! wat dan gedaan?
Vertrouwen stellen in mij. Mij duide
lijk uiteenzetten, hoe 't met uw zaken ge
regen is. Mij uw familiepapieren overhan
digen en mijn raad volgen,.
Heel gaarne, 't zal gemakkelijk gaan,
want op Argelles is niets achter slot.
Iets anders. Kunt ge mij niet op de
hoogte brengen van uwen toestand, zelfs
de papieren laten onderzoeken, zonder dat
mevr. de markiezin er iets van weet?
Mijnheer do Rhodes las aarzeling op 't
eer ijk e gelaat van Fabien. Dat stond
hem aan.
Ik zal u de zaak toelichten, vervolgde
hij. Op den ouderdom uwer grootmoeder
en met haar karakter, dat immer jeuirdig
bleef, wordt alle hoop wezenlijkheid, ter
wijl al o ontgoocheling vertienvoudigt. Ik
acht het niet voorzichtig haar den angsti
eenigcr hoop in te boezemen, zoolang ib
niet -/.-kor lien dat ik de taak, welke ik
mij ot-leggen wil, tort een goed oimde bren
gen kan. Lufieter dus: Zeg haar geen woor\J
omtrent mijn plannen. Over veertien da
gen cal ik weten waar het naar toe gaaty
want ik werk snel. 't Is het beste, dat ik
haar zelf alles mededeel. Zie ik en, i«
i end cel, vooreerst geen kans toe, dan!
y.u len wij met on9 beiden er toch toé
komen haar to redden. Maar tot dari to»
moet uw grootmoeder arrij blijven va® aH^(
bekommernis. Do onrust die wij gaan uit
staan, mag haar arm, oud hoofd niet voüu
moeicn„ (Wordt vervolgd,)
