Scidbelic (SouAorit
BUITENLAND.
m',
ïCi
BINNENLAND.
m :'!t
Mt blad verschijnt eiken dag, uitgez. Zon- en Feestd.
De Abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling.
Leiden 15 ct. p. week, f2.— p. kwartaal; bg
ure ageDten 16 ct. p. week, f2.15 p. kwartaal. Franco
post f2.45 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags-
is voor de Abonné'é verkrijgbaar tegen betaling
,jn 25 ct. p. kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke
nummers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
10e Jaargang. VRIJDAG 25 OCTOBER 1918.
Bureau: STEENSCHUUR 15 - LEIDEN. Inlerc. Telefoon 935.
No. 275I
Postbus 6.
De Advert entieprg» nedraagt Yaa 15 regels fO.Yö
elke ïegel meer 15 ct. Ingezonden mededeeïinge» raa
1—5 regels f 1.50, elke regel meer SO ct., met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke kerting,
Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën,,waarin betrekkingen worde»
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop on
verkoop 40 ct. p. 30 yvoorden. Ieder woord meer let.
u
Lngs
J
d..'6
Kunst.
De vorstelijke gift aan de gemeente Lei-
°rlea geschonken tot houwing van een nieuw
1 of beter gezegd: tot .grootsche uitbrei-
van het bestaande Museum ,,De La-
inhal", geeft aanleiding tot een beschou-
van de waarde der kunst voor de
e-meenschap.
De daden van den edelmoediger! schen
derdie reeds eerder voor genoemd doel
jen ruime gift schonk en wiens broeder
bedoeld Museum een kostbaar legaat
lertnaakte worden terecht geroemd als
litingen van verheven burgerzin.
Deze roem sluit in de erkenning van de
iel eekenis der kunst voor héél de burgerij.
Terecht, zooals we zeiden.
rDe kunst toch, die is de sclioone uitbeel-
l ing van het ware, schenkt voldoening
tan de geestelijke behoeften, aan de edele
trevingen in de «menschen.
Dat is 'positief het goede van de
lunst.
En, negatief bezien, onttrekt de
Irl ivare kunst den rnensch aan de izucht
-paar louter-stoffelijke, materialistische ge-
lietirugen, naar zingenot, in den beperkten
Ut verkeerden of min-edeLen zin van het
a», Onder ons, Katholieken, ig deze waar-
ïeid steeds begrepen en omgezet in de prac-
ijk. van het volle Katholieke leven.
In onize kerken en onzen Godsdienst viert
kunst, in da rijkste uitspanning harer
^211 leelzijdigheid, de heerlijkste trlumphen!
Dat erkennen ook volmondig en onom-
ronden do niet-Katholieken.
Alleen wij, Katholieken, moeten alloru
y/jg| - ieder naar de mate zijner ontwikkeling,
aaar toch allen die openbaring, dia uits
traling van het sclioone in onzen Gods-
lienst weten te waard eeren
Daartoe moest de jeugd worden opgeleid
i opgevoed.
De jeugd in patronaten, maar ook de
ugd der middenstands- en hoogere klas-
ihsm 1
ER
SS©.
(AD
wa^Ti
En ook moet de jeugd worden geleerd
ware kunst, de echte schoonheid buiten
a«t kerkelijk leven te waardeeren, te ge1
jiieten
Ontvankelijkheid voor het schoono kan-
p menig donker-bewolkt levenspad blijde
[«meiwarmte doen stralen
En onder de hoogere standen zal het
jrare kunst-genot verdringen een minder
waardig weelde-genot.
Deze bemerkingen wilden wij hier even
erloops maken om te doen zien,.waarom de
fötscbo. gift aan de gemeente Leiden voor
pri; Ti kunstzinnig doel inderdaad mag wor-
icn genoemd een uiting van gcimoenschaps-
in, een duad van sociale strekking!
.C.i
ba -
egon WILSCM VRAAGT VAN DUITSCHLAND
)E HERVATTING OER VIJAMDELIJKHE-
;f OEN ONMOGELIJK TE MAKEN. DE
INDRUK TE BERLIJN. VERKLARING
VAN SOLF. WAT WEENEN ZAL ANT-
OOROEN.ONGEREGELDHEDEN IN
D O N A U-M ONARCHIE EN IN
l'JITSCHLAND.
Aan de hand van Wilson's verkort ant-
T roord schreven we gisteren ons overzicht,
vonden het toen eenigszins dubieus, dat
iij een wapenstilstand, hervatting der vij-
indelijkhêden door Duitschland onmogelijk
au zijn.
Blijkens het volledige antwoord evenwel
fecht Wilson, wel diegeüijk: de wapenslil-
land moet zoo worden geregeld, dat
Duitschland de vijandelijkheden niet kan
hervatten, de Entente wel. Duitschland zal
nicni 'Us vredesvoorwaarden die hem gesteld
nt S iï01'den moeten aannemen, wat ze ook zijn;
schoi ?ant anders dwingt de Entente het met de
2 irapenen, en celf is het in een positie ge-
nsclu bracht, dat het dat geweld niet met de wa
penen kan koeren.
Hoe zal de Entente die positie verkrij-
Qjj| gen? Bezetting van Elzas-Lotharingen en
a ran strategische punten aan den linker-
Rijnoever? Uitlevering van de duikbooten?
10UO 1! issch en bezetting van Helgoland? Gedeel-
B mil lêlijke demobilisatie! van. Duitschland? Het
r
,Dui
doet er eigenlijk .weinig toe: het moet
ski Duitschland onmogelijk zijn om de vijande
lijkheden te hervatten. Waarbij de kans na-
lur.ijk nog overblijft, dat de .militaire
raadslieden der Entente in het geheel geen
rapenstilstand willen. President Wilson
ucttjwi het hun slechts voorstellen.
In de Centrale landen geraken de gemoe
deren allengs in beweging. Voorloopig uit
d6 heerschende onrust zich door op zich
telf staande voorvallen, die geen groote
hittei dekking hebben en alleen beteekenis trek
je ben voor .zoover zij gelden mogen als een
0|" aankondiging van wat er misschien, gebeu-
l'.fp «igaat.
15101 in Fiume hebben de Kroaten al gepoogd
met de Hongaren af te rekenen. Andere
Bieden en streken zulleai wel volgen en het
|is waarlijk geen pessimisme, wanneer de
Duitsche pers voor onlusten in Oostenrijk-
Hon garij vreest. Dit i9 slechts een begin
wat er komen gaat.
Te Berlijn is het ook rumoerig toegegaan,
in den Rijksdag- en daarbuiten. De minis-
i^r van oorlog, Scheuch, moet een zeer on
gelukkige rede gehouden hebben, die bij de
Isociaal-democraten kwaad bloed heeft ge-
^t, doch bij de conservatieven zeer in den
smaak viel, wat voor een lid der nieuwe
BiltOS ife£'eertng een veeg teeken i
Noske verklaarde dan ook vinnig, nooit
aan de bekeering van een militair te heb
ben geloofd. Daarna zijn de socialisten en
k onafhankelijke» elkaar in de haren ge-
plogen. k la Duys en Wijnkoop bij ons,
WFI Buiten den Rijksdag heeft men Karei
bl -Jfebknecht onder kransen en bloemen be-
27
;R il
ITS vu
rog;r»«
n LeÜ
'oor,,
int"
n dom
dekt in een rijtuig rondgereden en heeft
men hem begeleid met kreten van: „Weg
onet Scheidemann! Weg met den Rijksdagl"
Daarbij komt het gedrag der Polen in
den Rijksdag, die opeens het hoogste woord
voeren en half Oost-Pruisen bij de Poolsche
kroon willen voegen.
Het is tijd, dat er vrede komt om al de
onstuimige ontroering, die thans merkbaar
wordt, tot bedaren te brengen. De Centra-
leh hebben vrede noodig, want anders gaat
het er spoken,
DE INDRUK TE BERLIJN.
Het antwoord van Wilson heeft in de po
litieke kringen te Berlijn, die een voorstan
der zijn van het huidige bewind, een gun
stig onthaal gevonden, verneemt V. D.
Men verheugt eich er over, dat in ieder ge
val de mogelijkheid, om tot vrede te gera
ken, niet, zooals eerst werd gevreesd, door
het antwoord van Wilson is afgebroken.
Thans hangt alles af van de voorwaarden
voor een wapenstilstand, welke de •mili
taire vertegenwoordigers der Entente mo
gendheden in naam hunner regeeringen
zullen stelle». Blijkt uit deze A'oorwaarden,
dat men wel degelijk streeft naar de ver
nietiging van Duitschland en de verarming
van het Duitsche volk gedurende vele ja
ren, dan zal men onverbiddelijk moeten
doorstrijden. De toon van Wilson's ant
woord doet echter het beste hopen.
WAT WEENEN ZAL ANTWOORDEN.
Het ontwerp van het antwoord van Oos-
tenrijk-Hongarije aan Wilson is reeds uit
gewerkt, verneemt V. D. uit Weenen.
Daarin wordt er op gewezen, dat Wilson de
kwestie van het aanbod van Oostenrijk-
ITongarije om een wapenstilstand te sluiten
onbesproken heeft gelaten. Het ontwerp
zal nog aan Hongaarsche leidende staatslie
den worden voorgelegd, waarna het ant
woord zal worden afgezonden.
VERKLARING VAN SOLF.
In, de Dui'schei Rijiksdagzalting heeft
ministetr Solf de beweringen van den vij
and, dat de Duitschers bat ontruimde ge
bied verwoesten en de bevolking flledht
behandelen, op grond van de mededee'in-
gen der neutrale anderzoekingscommiss-ie
tegengesproken en verklaard, dat de Duit
sche regeering, nadait zij zich eenmaal op
den, grondslag van Wilson's vreiqspro-
gra,:n,ma heeft gesteld, dit programma ook
'loyaal zal ten uitvoer brengen.
De definitieve oplossing van de Elzas-
Lotharinlgschie en Poculsclhe quaci-tie be
hoort tot de> onderwerpen dei- algameene
vredeamderh anicleilingen. (De aanspraken,
dor Denen zijn ongegrond en bovendien
10l.T t,^ vl n.vj- -0«r
Oostenrijk van 1878 definitief cpgeloeit.
Door het verdrag van voorkeur- van 1007
heeft de Deensebe regeering zelf dit trac-
taat erkend.
Dc aanspraken der Polen zijn in krasse
tegenstelling met. 't programma van Wil
son. Volgons zijn principes beïiooren alleen
streken, waar de bevolking zonder twijfel
Pool sela is, vcreeanigd te wonden met den
lonafttiaiiakelijken PoolèdTen, staat. Nooit
heeft Wilson verlanigd, dat een ongetwij
feld Duitsche bevolking deel zou moeten
uitmaken van het toekomstige Polen.
Een dergelijke verovering van Duitsch
spiekende landen gaat ver 'boven het door
Wilson verkondigde recht van zelfbepa
ling. De Poolsche aanspraken moeten in
overeenstemming geJxracfét worden met het
beginsel dat. geen nieuwe elementen van
twist, die den vrede van Europa en dus van
de wereld in gevaar kunnen brengen, mo
gen worden aangekweekt. De Duitsche re
geering zal zich bij |de onderhandelingen
met alle energie verzetten tegen iedere
machtodaadi, die geisehikt is niiouwe con
flicten in het Idven te roepen.
IN HET WESTEN HEMEN DE GEAL-
LIEERDEN OPNIEUW EENIGE PLAAT-
SEN. DUITSCHE TEGENAANVALLEN.
GEEN VERANDERING IN VLAANDE
REN. OPSTAND IN FLUME.
OVERZICHT.
De Brit9che troepen zijn gisteren in de
streek van Soiesmes en Le Cateau opnieuw
tot den aanval overgegaan.
Dezen nieuwen aanval hebben de Duit-
schers alen aankomen,- eiv'anails de anderen
en daar ziij goed weten van hoeveel be
lang het is hiun front bier te behouden,
hebben zij niets onbeproefd gelaten dJen
Engelschen aanvat i*eeds bij het begin zijn
kradlvt te on!tneme<n.
Het blijikit uit de vorderingen, welke de
Britten hier in dagen van uiterst feilen
strijd gemaakt hebben, dat de Duitsche
troepen geen kamp geven. De laatste ope
ratie bracht eemrigie dorpen in het bezit der
i^anvullersi. Pommereuil,, .'Foraslt len Ro-
meries gingen voor die Duitsche troepen
verloren.
Zoo staat het thans. De geallieerdeai heb
ben het bijltje er nog niet bij neergelegd.
In Vlaanderen geen verandering van be
teekenis. Ook niet m de eitreek van Grand-
•pró en de Maas.
De bevrijding van België.
HET KONINGSPAAR TE BRUGGE.
Gistermorgen namen de koning en de
koningin der Be'.gen plaats aan boord van
een vliegtuig en begaven zich door de lucht
naar Brugge.' Zij vertrokken om kwart
voor negen en landden een half uur later
te mid-den van de geestdriftige bevolking.
De ontvangst was onbeschrijfelijk. Zij gin
gen door de voornaamste straten van de
stad, bestegen hun vliegtuig weer en waren
om elf uur terug..
Oostenrljk-Hongarije.
De Honlgaarsche premier treedt af.
Na opening van de zitting van het Huis
van Afgevaardigden nam de premier dr..
Wekerle gisteren het woord en verklaarde
in een lange rede, dat dé toestand steeds
ernMager werd, zoodat -een vereeniging van
alle nationale krachten noodig is. Hij acht
te' het tijdstip niet geschikt om onder deze
omstandigheden de regeering verder te voe
ren. Hij zou den koning zijn verzoek om
ontslag aanbieden en voorstellen, een re
geering te vormen, die onder deelneming
van allo partijen uit het Huis en eventueel
ook onder deelneminigi van buiten het Huis
staande krachten, het bestuur zou overne
men.
De anarchic?
De „Arbeiterztg." eischt spoedige en on
voorwaardelijke overgave van de macht der
regeering, daar Oostenrijk niet meer funo
tionneeren kan. Dat is vooral een eisch
voor alle voedselvraagstukken en ook voor
de vredesmogelijkheden. Ieuer verzuim on
der den druk der gebeurtenissen kan
slechts groote offers vragen.
OPSTAND IN FIUME.
Tijdens de redevoering van Balla in het
Huig van Afgevaardigden te Boedapest,
kwam graaf Michael Karoiyi de raadzaal
binnen en overhandigde den spreker een
telegram, dat deze voorlas.
Volgens dit telegram waren Kroatische
soldaten van het 75e infantcrie-regiment de
Honved-kazerne binnengedrongen, waar zij
de manschappen ontwapenden. De openba
re gebouwen werden gesloren en de stede
lijke autoriteiten gevangen -genomen, ter
wijl de stedelijke politie, die niet sterk is,
weerloos gemaakt werd. Ook het 'station
werd bezet en de rail9 werden opgebroken.
Het gouvernement verwacht hulp.
Op dit bericht werd de zitting opgeheven.
In de wandelgangen werd verzekerd, dat
krachtige maatregelen tegen de muiters go-
troffen waren.
Tal van leden der oppositie begaven zich
naar de Kruppelzaal en eischten het- af
treden der regeering. Graaf Andi*assy ver
klaarde zich eveneens voor regeeringswijzi-
ging doch vermaande rustig te blijven. Kort
daarop werd de zitting weer hervat.
Fiume, een Hongaarsche vrijhaven, eind
punt der spoorlijnen St. PeterFiume en
Boedapest—AgramFiume, ligt bij de
monding van de Fiumara in de Quarnero-
baai.
De stad bestaat uit een amphiteatersge-
wijze oploopenjde oude s4od met klein© hui
zen en nauwe straten en een langs de kust
zich uitstrekkende nieuwe stad niet breede
*-«;n»«-straten. cn t Prnc,"A^D~
openbare en particuliere gebouwen.
In 1911 telde de bevolking van Fiume
50,721 zielen. Het is de eenige haven van
beteekenis in Hongarije en bezit vele groote
fabrieken, o. a. een mineraalolieraffinade
rij, een rijstpelfabriek, torpedofabriek,
voorts tabak-, papier-, kunstmest- en ande
re fabrieken.
De stad heeft een marine-academie, zee
vaartschool, gymnasium en vakscholen.
Ook de Duitsche Bohemers zelfstandig.
Volgens de „Deutseh-Boehemische Korr."
hebben de Duitsch-Boheemsche Rijksdag
afgevaardigden van alle partijen zich op
grond van het zelfbeschikkingsrecht tot
landsvergadering geconstitueerd. Zij kozen
een uitvoerend comité van 12 leden.
Een Oökraïnilsoh© slaat in Oostenrijk.
Naar de bladen melden, verscheen het
presidium van de Oekrairuiscbe constituan
te bij minister-president Hussarek olm hem
ervan in kennis te stellen, dat zich een on
afhankelijke Oekrainiscbe staat gevormd
(heeft, diie zich over al'lc ©thnografLsch
Oekrainische gebieden der monarchie uit
strekt. De iminister-president nam kennis
van de verklaring.
Rusland.
De massa-moor den.
De „Pravda" verneemt, dat volgens een
rapport, uitgebracht op de zitting der bui
tengewone commissie, op bevel dezer com
missie 8220 personen gearresteerd cn 800
doodgeschoten zijn.
Finland.
De a.9. koning.
Wolff meldt d.d. 23 October uit Helsing-
fors, dat prins Frederlk Karl, de tot koning
van Finland gekozen Hessisehe prins, aan
de Fin&che regeering heeft doen weten, dat
hij niet voor verloop van een paar .maan
den een definitief antwoord kan geven op
de vraag of hij de kroon aanvaardt, daar
hij geen hindernis voor den vrede wil zijn.
Polen.
Een democratisch© Regeering.
Poolsche berichten .melden uit Warschau:
In de .groote partijvergadering, die 19 Oc
tober plaats vond, werd tot da instelling
van een democratische regeering besloten,
waarin vertegenwoordigers der nat ion aal-
democratische Poolsche volkspartij en der
Poolsche democraten eullen wordenbe
noemd. Na het houden van de voorloopige
verkiezingen in het koninkrijk komt de na
tionale vergadering te Warschau bijeen.
Tot deze vergadering zullen afgevaardig
den, uit Ga'licië, Silezië en Pruisen worden
opgeroepen, die op grond van het alge-
"meene kiesrecht zijn gekozen. De nationale
vergadering zal dar} tot een nieuw kiesrecht
voor het Poolsche rijk besluiten, waarop de
verkiezingen voor den Poolschen Rijksdag
eullen plaats hebben.
De regentschapsraad zal voorloopig als
opperhoofd van den staat worden erkend.
1 Naar verluidt zullen de Poolsche afgevaar
digden uit Galicië, Glombinsky, Tertil en
Witofsk in het Poolsche kabinet treden. De
benoeming van het nieuwe kabinet zal de
eerstvolgende dagen geschieden.
Denemarken.
De rceiu tra 3 iteit.
De Deenscho Rijksdag hbeft gisteren ver
klaard, dat nog altijd de neutraliteit do
eenige grondslag! moet zijn voor de politiek
van Denemarken ten opzichte van alle mo
gendheden. Men is bet er over eens, dat
het Deensche volk zijn nationale verwach-
itngen vestigt op de rechtvaardige uitvoe
ring van het door beide oorlogvoerende
partijen erkende nationaliteiten-beginsel en
het eelfbestemmingsrecht der volkeren.
Vereenigde Staten.
Een wil van/ de mijnwerkers.
Een Reuter-telegram uit New-York
meldt, dat de vereenigde mijnwerkersbon
den met ruimi 60,000 leden, waarvan velen
in het Aimeriikaansche leger zijn, aan Wil
son een telegram hebben gezonden, waar
in erop wordt aangedrongen dat alleen een
onvoorwaardelijke overgave van Duitsch
land in aanmerking zal komen. Er wordt
op gewezen, dat het Duitschland, dat thans
de schuld ontkent aan de wreedheden en
opzettelijke vernietiging hetzelfde Duitsch
land is, dat hospitaal schepen vernielde en
onschuldige vrouwen en kinderen bij lucht
aanvallen op Londen en Parijs doodde. De
beschaving kan zulke misdaden niet ver
even. Ten slotte wordt verklaard, dat Ber
lijn en andere Duitsche steden moeten wor
den bezet door de geallieerde troepen tot
alle vredesverdragen' zijn geteekend.
Nederland en de Oorlog.
M 1 k r e g 1 i n g.
De melkregeUim# voor den winte/r
sta$t 1/10 liter volte melk boe voor eiken
gezonden persoon per dag. Bovendien
tapte- en karnemelk en gecondenseerde
melk-
Antwerpen en de Sc helde
De Londensche correspondent van het
...Hbld-" seint del 23 dezer:
De „Daily Maliit" zegt: Do mogelijkheid
diat Antwerpen in de naaste toekomst
aan België zal terugkomen doet op
nieuw de aanspraken van die Nederlan
ders opkomen, dien oorlogvoerenden te
verb o ten de stad l.e naderen door no
^cneiae-ïTtOTi enrig." van raag mi 'rnrmsr
parlemen*t aan de Admiraliteit worden
gevraagd of zij inlichtingen heeft dat
vijandelijke duikbooten uit Antwerpen
naar zee komen langs de neutrale wa
teren van 'd'e Schelde, en zoo ja, of stap
pen zijn genomen bij de regeering, wel
ke deze wateren beheerschL
Optimisme dn reed'er
tk r i n g n.
Men schrijft uib Rotterdam aan het
„Hbld.":
Dat over het algemeen onder de reede-
rijen een zeker optimisme bestaat ten aan
zien, van een spoedige weer algeoneene her
vatting van <te vaart, kan wei hieruit
blijken, dat, maar wij vernemen), een vol
ledige equipage is gemonsterd om het
stoomschip Admiraal de Ruyter van Wm.
Mülter Go.'s Algemeene Scheepvaartr
Maatecbappij, dat, a;s «bekend, sinds 1914
door het sluiten van de Dagdanellen te
Odossa oipgesfloten heeft gelegen, naar huig
te (brengen. Het de (bedoeling, dat de
equipage over land naar de Oekra.jine zal
reizen, om daarna te voldoen aan haar
opdracht, die in. elk geval wijst op. de
verwachting eener Spoedige heropening
der Dardanellen en op een vermindering
van talrijke gevaren, die andeais aan een
vaart door de Mdddellandsche Zee zouden
verbonden zijn.
S topgezet
De Deventer Tapijtfabrieik te Dinxperlo
i3 ©topgezet.
Duurfetoeslag op pensioenen.
Naar meni aan heit Correepondentie-
bureau mediedeeiLt, zat de duurte bij slag
op pensioenen en wachtgelden ten laste
van do NederLandsche SLaabsbegrooting
over het jaar 1918 worden uitbetaald in
twee termijnen, tegelijk met het pen
sioen over het 4e kwartaal 1918 en het
le kwartaal 1919-
Bezoldiging openbare en bijzondere
onderwijzers.
'De Commissaris der Koningin in Noord-
Brabant (beefy den burgemeesters inlich
tingen vei*z>cht over de bedragen die voor
de onderwijzers op do gomeenle-begiroo-
ting 1917 en 1918 zijn «uitgetrokken; ook in
verband me^ de weddo-veaihooging van de
wet van 23 Februari 1918. Een en ander
Bitaafb in verband met een (door den minis
ter van Onderwijs in te voeren, maatregel
om de ongelijkheid in bezoldiging van
openbare en bijzondere onderwijzers uit
den weg te ruimen.
De Haarlemsche censuur op tooneel-
stukken.
In den Haarlemschem Raad' heeft de
Voorzitter, in antwoord op een interpella
tie van den beer Poppe over het weigeren
van de vertooniing van. Allerzielen door de
Sch'ouwiburgcommisisrie, medegedeeld, dat
de commissie baar eerst ingenomen stand
punt, om ,oe«nsufur uiit te ootenen, lneeft prijs
gegeven. D«e voorzitter der Schouwburg-
commi/asie voegde hieraan toe, dat het 6e-
bteken is, dat hdt uitoefenen vaan oonsuuc
practisch niet mogelijk as. Ook andewi
itoon-eelgezeLschappen. hebben bericht, da|'
zij, indien censuur wordt geoefend, zulteaj
afzien van bet bespelen van den Haarlem-
schooi Stadfsedhouwburg.
Mr. Romans dieinde daarop een motó»
in, waarin overwogen wordt, dat, nu d«
commiaao mededeelt, dat controle op dit
tooneetetukken niet i^j overeen le hrenged
met 't gewersschte beheer van den schouw-»
burg, B. en W. uitgenoodiigd worden té
overwegen, o.f onder deffle veranderdtó on>
(standighedicii die) commissdo van beheer- nog
geiwiensdh't ia en zoo ja, welik© opdracht dé
commiiasie dient gegeven te worden.
Deze motie werd in banden van B. ac
W. gesteld om p.raeadvies.
De vooraitter van de Scliouwbmgcom»
miasie voegde er nog aan toe, dat z. t,
aan den Raad ontheffing vaan d'e ccnéuuxv
opdracht moeit gevraagd worden.
Nieuw R. K. Dagblad.
Naar gemeld wordt, ia definitief besloten
tot stichting van een provinciaal dagblad
te Zwolle, terwijl, indien genoeg kapitaal
wordt gevonden, door dezelfde combinatie
een op dezelfde wijze geredigeerd blad voo®
Twente eal worden uitgegeven.
Misoogst op Java.
(Offic'teöl). Volgens van den Gouvei*
neur-Generaal van Ned-Indlë ontvan-ï
gen telegrafisch bericht, wekt een etrn-«
sligo droogte groote zorg voor rijst- tnl
maisoogst op Javcu
De Landvoogid tracht daarom meel
ui't Australië en sago uit Riou en da
Molukken le verkrijgen ter di6tribueew
ring onder cte bevolking.
Het sluilten dor fabrieken Ier berei
ding van cassavcipieel (tapioca) zal weN
dra noodzakelijk zijn1.
Aan de Belgische grens.
NEDERLAND TOEVLUCHTSOORD.
Een correspondent van de „Msbd.-'S
meldt van de grens, dat daar meer en
meer de overtuiging veld won, dati
Duiftscliland. op Antwerpen zou stand
houden, welke overtuiging een zeer op
gewonden stemming onder de Belgen
verwekte.
Zij zijn, althans de burgers, den oor
log hartelijk moe cn begrijpen dat Bel
gië absoluut geien voordeel kan hebber*
bij een totaal geruïneerd Duitschland.
Als er dan ook geen vrede komt, dam
zou het wol kunnen gebeuren, dal del
opgewondenheid der laatste dager*
zocht in onlusten in Antwerpen;
Het is onder de bevolking bekend go-
worden hoever do Duitschers daan
zelf schuld aan hebben, laten wij bun
ten beschouwing, wij. geven slechts hefi
referaat van hetgeen 'wij hoorden,
dat de Belgische soldalen aan hel West-
Viaamsche front in verzet zijn gekomer*
en grooieiijks bezwaar hebben gemaakt
om hun eigen steden cn dorpen le gaan
beschieten en te gaan verwoesten. Gew
volg van een en ander moei zijn ge
weest, 'dat twee Belgische divisies uit
di't front zijn genomen.
Vandaar de verklaring, dat voorna*
melijk Bri'tsche cavalerie Brugge is bin
nengetrokken.
De Duitschers zijn bezig geweldige!
versterkingen aan te voeren, en op het
West-Vlaamsche slagveld is reeds eer*
groeiende weerstand te bemerken.
Uit Berlijn /zijn te Brussel bekende
sociaaldemocratische sprekers aangeko
men die naar het front gaan om dei*
mannen weer moed in le spreken.
Van Antwerpen tot Sint Georlsborgen!
moeit al'leö reeds onder water zijn go:
zot, cn heeft men daar als het ware eert
nieuwe Yser geschapen.
En als men dan nu reeds ziet, hod
moeilijk het voor do gcalliccr le lcgci 3
is om d!e Duitschers over de kleine ka
naaltjes en watertjes in West-Vlaando
ren te bevechten, dan laat hot zich be
grijpen, welke geweldige moeilijkheden
deze nieuwe waterlinie zal veroorzaken'
Van alle zijden komt het bericht dab
de stemmling in Berlijn aan het om
slaan is, en dat men neigt naar de be
slissing om zich tot hel uiterste le gaan
verdedigen in stede van een verneder
renden vrede te aanvaaren.
Van cRt alles zal België de dupe wor
den. De Duitschers denken in hel uiter
ste geval den oorlog nog vier maanden
in BoLgië te kunnen volhouden, maar
dan zou er van dut schoone en bloeier*
de land niet voel meer over zijn.
De eenige vrees aan tden kamt der,
Duiitschers is, dat de Entente in dit ge
val ook het Hoïlandsche gebied niet zou
ontzien om den Duitschers ook van die
zijde uit op het lijf te vallen.
En zoo zou dan Holland-aan het einde
van deze reuzen worsteling nog in dei*
oorlog betrokken kunnen worden.
Uit Weert schrijft men aan hel
Jlbldt":
Dit verhaal moet u ongelooflijk schijf
nen, maar ik heb met eigen oogen vani
den ofticLeelen dienst te Ittervoort, zicbl
belastende aan de grens met het inr
schrijven, geneeskundig onderzoeker*
en sorteeren der vluchtelingen het idei*
titaitebiljet gelezen van een maü<
gisteren over de grens gebracht, wiena*
geboortejaar met 1813 slaat ingeschrcn
ven. Doch uw ongeloof moet stijgler*
wanneer ik u meedeel, dat eien gToett,;
vluchtelingen u'iJL Roches, een dorpje ïnf
liet departement Du Nord, mijn twSjfiSJ'
al heel zonderiing vonden, omdat in eew
