BUITENLAND.
Nederland en de Oorlog.
«blad verachijct eiken dag, uitgez. Zon- en Feeatd.
ne abonnementsprijs bedraagt, bij vooruitbetaling,
L Leiden 15 ct. p. week, f2.p. kwartaal; bij
ie agenten 16 ct. p. week, f 2.15 p. kwartaal.Franco
!cCst f2.45 p. kwartaal. Het Geïllustreerd Zondags-
is voor de Abonné's verkrijgbaar tegen betaling
25 ct. p. kwartaal,by vooruitbetaling. Afzonderlijke
Immers 5 ct., met Geïllustreerd Zondagsblad 8 cent.
De Statenverkiezing.
Pf technidk voor hot werk der Staten-
iiaaing ®i)t in on ze Leiclsdiro Sti&lenkring
n eHkaai'. Zotnldag; hoeft de. R.-K. Stalen-
fcring Loid'en ve-rg-a.de.rdj en' daar zijn
losduiten gienomen, noodig voor een
j verloop dei n'erki'ezingon.
Pt c and idiaaksf-e liintg zal zoo de:rioora-
ata men maar wenschën, en zoo
ftv'r-cerlijik, als man, maar dienken kan,
MBfldeal
£6rsl natuurlijk de vooriooptiige canidi-
uj^ollintg", het pl-aalsen van namen op
groslijst. itait ds heel e-enivoudiig. Da,t
i ia Lekten reeds a.a. Vrijdag- kunnen
pitiedetn op do vergadering van de kiea-
fceni^'Tig. Ied-et* K^caJe -kiesvereenLgi-ng
in acC'nt namen op do groslijst plaatsen,
„ogjgte n s acht -ommen wij ver-
^jwen, dat de meeste zich zu-Jilen beipeir-
,,'wij durven well verzekeren,, da-t
een' voonfoaalid van zul-k een bepier-
img zal geven
iian -volgen de stemmingen. Er wordt'
■-eivkend, <lat in onzen, StaiUmkiedkring
of vtier KatliO-lieke candid al en gekozen
Hen werden. -Daarom gaat ov,ar de eer-
vier jplaatoon! op de lijst de stemming
f^iderlijk'. Eiemsit de stemming ov&r den
aatón camdadaat, waarna de ui-t-Jag
roidl fceketnd gemaakt, dan (een paar
latieir) een over de tweede, enz.,
a vijf atesmmingen toe -bij de vijfde
lamming wordt nummer 5, 6, 7 en 8 de-
ice, die relatief tti-et meeste aantal sifcem-
s« krijgt,
Tittschen liet maken van de groslijst, en
eerste stlammiing" verwachten wij een
friag van faqfc beattrar der R.-K. Staten-
iïkn-iipgver. Loi-den een -ad-vlies, dat op
ir veigartlèniing van geno-emde Vereeniging
il worden besproken en kan, worden over-
enomen.
besturen, of leden der plaatseliiik'e
}m, moeten niet zijin overgelaten aan ad-
iwen van buifconsifcaandersvan hen, die
x[ bevoegd of met geroepen zijn om in
te adviseeren.
'Zoo zad die veirkjiiozing voor de Prov. Sta
in in onzen Leids-clren Kieskring zeer de-
ocratfsah tounaxen verloopen, zonjder aan-
liding te geven' tot 'een peivonen-strijd.
10e Jaargang. WOENSDAG 2 OCTOBER 1918.
Eureau: STEEMSCHUUR 15 - LEIDEN. Inlerc. Telsloon 935.
"WKEHSESSHSHH
B
No. 2731
Postbus 6.
De Advertentieprijs cedraagt van 1—5 regols f0.76
e\ke ïegel tneer 15 ct. Ingezonden mededeelingeD van
15 regels 11.50, elke regel meer 30 ct., met gratia
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting.
Groole letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertcntiën, waarin betrekkingen worde»
aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en
verkoop 40 ct. p. 30 woorden, leder woord meer let.
Een jubileum.
„De Maaslb-ode" lyiea't haar gouden feest.
Aan fiiet btladi onze hartelijke gelukwen
sen!
Niet alleen, ooTiter aa-n het jubi-leerende
i^iotklke orgaan, maar ook aan Kat-ho-
!v Nederland, dat aan de voortvarend-,
tiil in <Le oxploiiuaitie van (hot blad en aan
KaïCioLii&ke .lea-dlir^g' daarvan zooveel te
linken heeft.
Jn het zeer lezenswaardig jubiLeurn-
jumiiCir, dieut ,,Do Maa:-bodie" Maandag-
wond heeft ui%,egercen, breng de (jc-gea-
wrdige zeer lumdigé hoofdredac-
<ie zeereen'w. iheer N. II. M. van
Irijsen, hulde aan zijn voorgangers, derf
est,sn hoofdredacteur mgr. Bos, „dén
m veelzijdig ontwikkelden oprichten van
Maa.-ihcide", aan den, directeur-hoofd-
dacteur 3. W. Thijroipl-on, wien het zeld
en geluk ion deel valt, Jm[ jubiieiun van
ijn courant te mogen beleven, en aan
ken niet minder grooten zoon, de.n zeer-
«rw. Rector M. A. Thompson-, die mefc
sclit over (de 11 jaren van zijn redacteur-
ifcap kan zeggen: „De-Maasbode was ik".
Naast de Q nulde aan deze drie voor onze
toomsdiie jouraati.-itiek hoogst verdienste-
ijfce mamman betuigt die tegenwoordige
looM rel acteur zijn waard-eerinig voor den
r jongki'a^hfiiigon directeur H. Kuij-
van wi'on tei«eeht g-'tuigd wordt:
.cp zeldzaam geHuk-kige wijze verc-enigt
te door allen -gewaai-deerde aaücemman-
cn hedrijfeileider -aan den durf der
M d-e onmiskcnlbare voorZidhitiigheid
hft den iheproefd-eivarenie, aan 'd-e alzijr
3'akkieniniis van een in alle geledingen
het, 'bedirij-f bed-revene technicus het-
lsp« ui/Jr-lit van de inmerl-ijike en uitwen-
se i'Oivl.-in. van de counant".
De Maar-bode' beeft aan Katholiek Ne-
ierland gegeven een Roomfioh och-
k n d b a dDe Maat bod'e beeft g-e-
15kt, da-t geen Katholiek harodietaman of
fcfincior de voor hem noodaakeilijlke en
■u-Kihrte dceninis bdhoe-tt te putten uit
liberaal of zoogenaamd neutraal
Wad.,...
En daarom ve.rheu.gt zich Katholiek Ne
erland mede op dit jubileurn!
t Naar den Vrede.
Les idéés DiarchenA^Deze waarheid
geldt ook voor do talïooze begrippen
over vredesmogelijkheud. De vrede met
Bulgarije heeft geiiukkig aan. deze meer
ningv?n een vast oren lijn gegeven, welke
loopt naar een noodiloitig ge-beuren ui
de oorlogsgesohiedeniis der Centralen,
Aan het Westfront woedt een zes
voudig offensief en de teekenen wijzen
reeds op oen zevende bij Verdun legen
de DuiLsche grenzen en om den Elzas.
Dan dre'igt de Hindenburglinte ie Be
zwijken; ruklven de Franschen Uskub
binnen, en zuiveren de Engelsq):ien het
II. Land van de Turken.
Dit alles beteekent .een groole kente
ring voor Duitschl-and. Te grooter wordt
die ommekeer na- (de vredesnota van
Oostenrijk, en na dön gewicnligen stag
van Bulgarije, welke door Turkije staat
gevolgd to worden.
Keizer Wilhelm moet zich dan wel
ernstig omkneld gevoelen, niet slechts
door den ijzeren greep der geallieerden
maar vooral door den klem zijner Cen
trale bondgenoolen. Waarbij komt do
binnentandscho toestand van.het DuiL
sche rijk. Daar heeft hot volk zijn kan
selier weggezonden en vraagt een op
volger, d'io zich vrij zal maken van den
steeds ondervonden druk der autocratie-
Zoo wordt het voor het machtige
Kö.zerrijk: un paix a tout prix, een
vrede tót eiken prijs.. Wat toch wil
Duitschland nog beginnen, nu het den
'weg via Sofia gebarricadeerd vindt?
Waar blijft dan de "Duitsche uitbrei-
dl'-ngspohtiek ,naar het Oosten?
Ons dunkt weinig kans van succes
meer over. Meer dan ooit, zal Duitsch
land zijn troepen noodiig hebben, om
zich te handhaven tegenover het ver
treden Servië. Meer dan ooit heeft
Duitschland zijn legers noodig in net
Westen, waar het de kans loopt, den
vijand binnenkorl over 'de Duitsche
.grenzen te zien treden.
Wat belet na dit alles een uiteerst se-
rieuse vredespoging? Zeker, Duitsch
land deed meermalen stappen in die
richting, maar stiet af op de onverbid
delijkheid der geassocieerden. Deze
hebben hun standpunt den Centralen
medegedeeld. Is het nu voor Duitsch
land zoo bezwaarlijk, op ae basis der
Eritenter-eischen een herhaalde vredes
poging te ondernemen?
De deuren der HoMandsche Residentie
zijin ontsloten voor vredesonderhande
lingen. Deze welwillendheid onzer re-
geërmg is in Oostenrijk mei vreugde
ontvangen. Profiteere men ervan, en
korne men ter samenspreking. De tijd
is er rijp voor. Het verschiet is minder
donker. De m-enschheid snakt naar vre-
d'e. Dien \Veg willen wij allen ten einde.
DE VOORBEREIDING VOOR EEN GROOT
.WESTELIJK OFFENSIEF. IN PALES
TINA WORDT DAMASCUS DOOR DE
ENGELSCHEN BEDREIGD. ALS HERT.
LING'S OPVOLGER WORDT DE ONDER
KANSELIER VON PAYER GENOEMD.
OPSTAND IN MONTENEGRO?
OVERZICHT.
Op het ontzaglijke aanvalsfront i n
Vlaanderen en Frank r ij k is
de strijd niet o" -?ral met dezelfde hevig
heid voortgazet. Het laat zich echter aan
zien, dat zoowel op de vleugels als in het
centrum de algemeene bestorming der Duit
sche stellingen met alle kracht zal wórden
•hervat, -wanneer de weersgesteldheid niet
al te ongunstig blijft. De actie is. te groot
■opgezet, om in een paar aanvallen uitge
put té zijn..
Tijdens de betrekkelijke rust, die kortge
leden op het front heerschte, had men reeds
duidelijk kunnen bespeuren, dat omvang
rijke krijgsverrichtingen der Engelschen,
Franschen en Amerikanen op til- waren.
Achter de linies der Entente was rnen
uiterst druk in de weer om de moeilijkhe
den, waarmede de legers op liét verwoeste
terrein te kampen hadden, uit den weg te
ruimen. In meerdere sectoren hadden troe
penverschuivingen plaats, ten einde het
terrein anders af te bakenen, hierdoor di
visies te sparen en afgematte troepen uit
het front to kunnen nemen. De plaatselijke
gevechten, die inmiddels voortgezet wer
den, waren slechts operaties, welke ter
voorbereiding- van de •beraamde groote
aanvallen moesten dienen, waarmede ge
neraal Foch een spoedige beslissing wil
afdwingen.
Aan Engcl&che zijde houdlt men het
voor waarschijnlijk, dat binnen weinige
dagen een ver-reikendo reorganisatie en
verkorting van het Duitsche front zal
plaats vinden, met name in den sector van
de Belgische kust en tusschen de Scarpe
en de Oi&e.
De Engelsche opraarsch in P a 1 e 91 i-
n a duurt voort. Britsche cavalerie heeft
■zich eergisteren ten N.W. en Z. van Da-
masciis genesleld, waardoor deze stad ern
stig is bedreigd.
Deze snelle'.opmarsch, dwars dioor Pales
tina, is werkelijk verbijsterend en de gevol
gen zullen, ver reikend Zijn. Damascus zelf
zal nu wol spoedig in handen van Allenby'a
troepen vollen, en Beiroet eveneens. De
verbinding tus9chon beid'e steden is immers
reeds verbroken, doordat do Engelschen
ten Westen van Damascus staan. Zullen
straks hun troepen Klein-Azië binnenruk
ken? Gezien do volkomen ontreddering van
het Turksché leger, moet ook daarmede
rekening gehouden worden.
Een bericht uit Berlijn zegt, dat men
daar algemeen in Von Payer den
opvolger van Von Hertling
ziet. Het zou op zich zelf niet vreemd zijn,
indien men een onder-kanselier tot kanse
lier bevorderde. Thans echter is het be
richt merkwaardig, omdat in de eerste
plaats Von Payer als onder-kanselier niet
bijster heeft voldaan, in do tweede plaats
pmdat de meerderheidspartijen den wensch
to kennen hebben gegeven om een. beroeps
diplomaat aan het, hoofd der regeering te
zien. En dit is Von Payer allerminst.
De, „Vorwarts" en de „Frankfurter"
achtten het een nieuw'bewijs vrtor den con
servatieven tegenstond van Pruisen tegen
den nieuwen koetrs in Duitschland.
Duitschland.
Reusachtige cijfer®.
De ..Rhein. Westf. Ztg." meldt, dat een
meubelmaker berekend heeft, dat er sinds
Christus' geboorte tot 31 Augustus 1918,
des nachts om 12 uur. precies 60\516,892,800
seconden zijn verloopen, terwijl er op de
acht Duitsche ooriogsleeningen voor
87,204,000,000 mark werd ingeschreven.
Het Duitscho volk hoeft dus ter bestrijding
der oorlogskosten meer Marken opgebracht
dan er seconden sinds Christus' geboorte
zijn vervlogen.
Wij hebben deze cijfers ndet. gecontro
leerd!!
Von Bülow kanselier?
In welingelichte kringen verluidt, dat
bet niét uitgesloten moet worden geacht
dat Prints Bülow, Graaf Hertling als rijks
kanselier zal opvolgen.
Dit nieuws heeft te Weenen een eenigs-
zins pijnlijken indruk gemaakt, daar men
in Von Bülow, al moge déce ook geneigd
zijn Graaf Burian's vredespolitiek te steu
nen, en de partij-tegenstellingen in Duitsch
land overbruggen, toch in de eerste plaats
den candidaat ziet van het Duitsche leger-
commando.
VON PAYER RIJKSKANSELIER?
Het bericht wordt bevestigd, dat alle
staateeecretariasen d-er (kroon hu.n ambten
ter beschikking hebben gesteld.
Men neemt algemeen aan, dat de huidige
onderdcanselier Von Payer, hoewel hij met
heit oog op zijn hoogen leeftijd zich er te
gen verzet, rijkskanselier zal worden en dat
de rijksregeering gevormd zal worden uit
leden van de huidige meerderheidspartijen
onder toetreding van de nation aal-libera
len.
Frankrijk.
Hce de Yankees reizen.
De spoorwegbeambten beklagen zich
zeer. over de manier, waarop de Yankees in
Frankrijk reizen. Dece zoeken namelijk de
meest ongewone plaatsen op, alleen de
eigenlijke zitplaatsen niet. Sommige gaan
boven op het vlak van de wagons zitten
om zoogenaamd het landschap beter te
.zien. Anderen* zetten zich gemoedelijk op
de treeplanken der wagons.
Men heeft da menschen zelfs schuin op
de koppelstangen tzien zitten, die de ver
schillende wagens met elkander verbinden.
De Fransch e Sjpoorweighoambt en me en en
goeden grond to hebben om over deze
Amerika an sche eigenaardige gewoonten
verstoord ta raken, want er gaat geen
dag voorbij of deze of gene breekt een
been, of loopt zware venvondingen op.
De Turksche erfenis.
Uit Genève verneemt da ,,Köln. Ztg.":
De 'royalistische Action Frangaise eischt
beslist de annexatie van Syrië door Frank
rijk, terwijl de „Homme Libre" vindt, dat
de Turksche erfenis gemeénschappelijk
moet worden geregeld.
Rusland.
Uit Siberië.
Het ministerie van oorlog meldt: 15,000
gewapende Oostenrijksch-Duitsche krijgs-
gevangenesn van Btagovitsjenk- bereikten
Heitho Zij zijn ontwapend.
Volgens een Havas-bericht meldt de Ja-
pansche staf, dat de bolsjewiki volkomen
uit BI ago wests jensk zijn verdreven. Do
militaire operaties, die thans nog in het
verre oosten plaats hebben, bepalen zich
thans tot de achtervolging der roode garde.
Bulgarije.
MOGELIJKE GEVOLGEN VAN DEN WA
PENSTILSTAND. DE STRIJD THANS
TEGEN TURKIJE? OFFICIEUS WIL
TURKIJE EEN WAPENSTILSTAND.
Reuter verneemt, dat bij de onderhande
lingen over den wapenstilstand Bulgarije
niet afkeerig bleek om Turkije aan te val
len.
Daar door den wapenstilstand Bulgarije
niet langer een- oorlogvoerend, land ia, kan
eenige mogelijke militaire handeling van
Bulgarije's zijde alleen geschieden in sa-
nienweriking met on onder leiding van de
Geallieerden.
In ons ovenzicht van gisteren maakten
we de veronderstelling, dat het niet onmo
gelijk zou zijn, wanneer Bulgarije zich zou
schadeloos stellen met Europeesch Turkije.
De eiseh: onvoorwaardelijke steun aan
Griekenland en Servië, lijkt dus zoo on
waarschijnlijk niet.
We kunnen nu verwachten, dat de Ge
allieerden zullen pogen de Turken wit
Europa te verdrijven en dat zij Bulgarijo
met Turksch gebied schadeloos zullen stel
len. Het bericht opent het vooruitzicht op
ingrijpende moge'.ijkheden.
Blijkbaar heeft Turkije bovenstaande
handelwijze vermoed, waarom het ons niet
verwondert, dat thaue de geruchten gaan,
dat de Turken een \8erzoek hebben gedaan
om wapenstilstand.
De „London Evening News" verneemt,
dat de niet-officioele stap door Turkije is
gedaan. Het Blad heeft inlichtingen ver
zocht aan het Engelsche ministerie van bui-
tenlanjdsoh-e Zaken, waar hot de ven-ze lee
ring ontving, dat geen officieele mededee-
ling van Turkije was ontvangen, maar er
werd niet geloochend, dat niet-officieele
toenaderingen zijn geschied..
Hopen we, dat Turkije, inderdaad tot
den wapenstilstand officie-el wil besluiten.
Eerstens is het in 't belang van het land
zelf, dat nu grooten steun ontbeert vaii de
Centrale bondgenooten, en verder is een
wapenstilstand ongetwijfeld een nieuwen
stap nader tot het vredesdoeL
Italië.
Vlucht over den Mont Blanc.
De „Secoio" meldt, dat. Gabriel d'Annun-
eio in gezelschap van den Italiaanschen
oorlogscorrespondent Van de „Times" een
vlucht gedaan heeft over den Mont Blanc.
Het is de eerste maal dat deze hoogste berg
van Europa een vliegtuig boven zich zag.
Montenegro.
Opstand.
De bladen berichten, dat volgens een uit
Genève ontvangen telegram in Montenegro
een opstand is uitgebroken, die dreigt den
terugtocht van het 0.-H-. leger, dat grond
gebied in Albanië en Montenegro had be
zet, af te snijden.
Van het Vaticaan.
Z. H. die Paus en de grootvorsten.
In antwoord op het pauselijk© bemid.de-
lingsvoorsibel tot verzachting van, het lot
der grootvorsten, heeft de Russische regee
ring geantwoord, dat alle grootvorsten
naar de Ivrim zijn overgebracht.
Prijs tarwe waterbrood.
De minister van Landbouw heeft bo*
paald, dat met ingang van 16 Octobec
zul lie n gelden; de volgende maximum^
prijzen:
Tarwewaterbrood (gebakken van r&
geering$bloe>m) f 0.40 per Kg., I 0.16 per
400 gu<am, f 0 03 per 200 gram.
Idem gebakken onder rabbinaal toe-:
zicht f 0 41 per Kg., f 0,16V& pe* 400 gram
en 0,03V6 per 200 gram.
Koffie».
liet Bureau voor mode dodingen ia-»
zake de voedselvoorziening meldt.
Ten onrecht© is in de ,,Tel gemeld,
dat de koffieprijs f 1.50 zou worden.
Voorhanidö blijft de prijs f 1.40 per pond*
Peulvruchten.
De minister van Landbouw heelt met
ingang van 8 October tot nadere aan
kondiging vastgesteld een hoofdelijks
rantsoen voor peulvruchten van xh Kg-
per vier weken.
Groenten
In (antwoord op een desbetreffend
verzoek van den burgemeester van Vlis-
singen heeft de minister van Landbouvfc
geantwoord, dat aan het vaststellen van
maximumprijzen .voor groenten zeep
groot© moeilijkheden zijn verbondene
o. a. dat de kwaliteiten zeer uiteenloo-
pen en versche groente zeer spoedig in
waarde achteruitgaat Er zal dan ooki
n'iiet tot vaststellen van maximumprijzen
kunnen worden overgegaan.
Pr ui L
Do Vereoniiging' Groeps-Veilingsver-»
oenjgingen uilt den Ned. Tuinbouwraad
heeft aan den mjinislor vam Landbouw
een adres gezonden, houdende bezwan
ren tegen de regeling van hot Rijkskan*
toor voor groenten en fruit, waarbij ia
voorgeschreven, dat 40 pet van den ap-
peloogst voor de ja-mfabricage geleverd
moet worden tegen 10 cent pei K{£
H u a d- en k a l f s v I e e s c h.
Hot Bureau voor mededeelingen in
zake de voedselvoorziening meldt:
De bestaande règeüing voor rund- en.
kalfsvfeesch de volg-ns de beschik.-»
king van 5 Sépt- 11. lot 1 October zou
galden,, wordt voorioopïg gecontinu
eerd. De maximumpi ij zei i op rund- en
kalfsvleeseh blijven lol. oen nader te be
palen -datum bu.ten working; alleen die
voor vel kalfsvleesch eti voor runder-
slaolitefyalLen worden gehandhaafd-
Ook het 'vervoer van vers oh rund- en
kalfsvleesch is vooralsnog vrij, terwijl
do verplichting om alleen in centrale
slachtplaatsen te -doen slachten en ge
legenheid' lot keuren te gevrm mede
voorshands buiten werking blijft.
Op <d).t oog ui blik komt dus in den be
st tanden toestand ten aanzien van
rund- en kalfsvloescli geenerloi vcian-
denng.
Vloesch voorziening.
Er beï taat goede'kans, dat teil opzich
te van de vloeschvéorzoening een be
tere regeling zal worden ge hollen dan
tot dusver, zegt de ,,A\p.Het moet m
de bedoeling van den minister van
Landbouw liggen inzake de vleesehvoor-
zienuig niet langer angstvalig de advie
zen van vakkundigen af le wijzen» zoo
als tot nog lot regel was, doch met
bonden, welke over-liet gehecle land
werken, in conact te blijven.
Het dag,. be.stuur van den Alg. Bond
van Dorps slagers, dat vorige week oen
onderhoud had mot den M nisier. heeft
van )d© plannen van dozen een bevre
digenden indruk gekregen, zoo dat hot
geenszins onmogelijk is( dat er,.als vak
lieden hun advies kunnen gesven, wordt
gebroken met de instandhouding van
de kostbare, niets ten uitvoer brengen
de commissies. Ook voor de prijsrege
ling kan dit goed zijn en op die wijza
die prijs worden gebracht op een peiL
iutet le hoog voor den middenstand en
den kleinen man.
Vervoer schoenen-
Volgens nader ingekomen meelede©-
FEUILLETON.
EEN EDEL HART.
Kimt gij voor mij igeen plaats vinden
de f abri eik' -waar gij werkt of in een
T fabrieken uit de buurt? Voor borduur-
P&s&ementswèrk. 't Is mij gelijk.
,~7 bit .zal wel gaan. Maar waarom wit
Pj in een fabriek gaan arbeiden?
- Om wkt geld te verdienen. Ik beschik
ifr al mijn tijd, nu mijne arme moeder
'jn zorgen niet meer noodig heeft.
Morgen cal ik naar eene plaats uit-
Anderendaags werd Laure als werk-
•-■ïr aangenomen in de groote passement-
P riek der rue d'Angoulème, waar ook
oselln in dienst was. Er was veel en
aaHig werk in den winkel, en ofschoon
?'i nooit buitenshuis gewerkt had, ging
a*p werk.goed van de hand.
«are belignd'iigheid, vlijifr en naarstigheid'
haar spoedig opmerken als de beste
L.. fter van het huis. Niet alleen werd
'1 niet heengezonden, toen de drukte
.ij was, maar zij werd, integendeel,
aangesteld als eerste werkster, die d.c
meesteres moest vervangen.
Zoo ging de winter voorbij. Des avonds
verdiende Laure nog wat overloon, met
borduurwerk te maken voor klanten van
vroeger.
Zekeren avond zat zij èender opzien te
arbeiden. Roselin hield haar gezelschap.
Eindelijk merkte zij op dat hij haar zoo
zonderling -aanschouwde.
Ge spreekt geen woord, beste vriend,
zeide zij. Ik vind dat niet aardig. Zijt gij
soms niet wel?
Hij glimlachte.
Gij aijt een boosaardig schepsel,
sprak hij. Ik zou u kunnen antwoorden
dat ik u bewonder, dat ik denk aan ons
aanstaande geluk; maar ik wil u liever de
eenvoudige waarheid "bekennen.
Dat is beter ook. Wat is ex?
Zie, als ik u 's avonds zoo aan den
arbeid vind, denk ik wel eens dat het mo
gelijk moet «ijn een borduurmachine uit te
-vinden, dat eenvoudig, snel en goed werkt,
iets in dien zin van een naaimachine.
Laure, getroffen', hield op met borduren.
Hebt gij dit idee gehad? vroeg zij.
Meer dan dat, ik ben begonnen zulk
een machine samen te stellen.
Och kom!
Wel zeker, en 't werkt bijna. O! 't is
een heel klein stuk, grof afgewerkt, maar
't gaat toch,.
En gij hebt er mij nog niets van ge
zegd! Hoe kunt gij zoo goed zwijgen?
Dat verwondert u, niet waar? Ik sta
e.r zelfs Arerbaasd over, voegde hij er bij;
maar 't is toch coo. Ik wilde u verrassen.
En gij zijt er goed in geslaagd. Kunt
ge mij uitleggen waar uwe uitvinding in
bestaat?
Wel zeker.
En hij deed dat zoo helder, dat Laure
er verbaa-sd over stond. Zij had, nooit ge
twijfeld, aan 't vernuft van haren verloof
de, maar in hare teedere bewondering vond
zij nu dat dit vernuft aan 't genie grensde.
Zoo dus, sprak zij, met uwe machine
zou de voortbrengsprijs aanzienlijk ver
minderen?
Gij hebt er geen denkbeeld van. Een
stuk borduurwerk dat maanden handen
arbeid vergt, kan afgemaakt worden in
enkele dagen.
En evengoed vervaardigd?
Beter, zou 'ik denken; 't is te eeggen,
mogelijk wat minder sterk, maar veel re
gelmatiger.
Dat zou ik wijlen zien.
Wilt ge eens bij mij boven komen,
daar staat de machine ineen.
Ondanks haar verlangen om kennis te
maken met het wondertuig, bloosde Lajre
geweldig.
Kunt ge de machine niet hier breii-
igen? vroeg zij.
Neen, daartoe staat het te grof in
elkaar. Ik heb het gebouwd m'et alles wat
mij onder de handen kwam: de helft van
oenen stoel, een stuk van mijn tafel; zelfs
eenige staven van mijn ijveren ledikant
moesten .er aan gelooven-. Dit alles houdt
maar aaneen door een mirakel a an even
wicht of goeden wil. Wilde ik het verplaat
sen, het zou in elkaar vallen.
Laat ons gaan zien, eeide zij vastbe
raden, van haren stoel opstaande.
Beider hart klopte geweldig.
Het hare, omdat zij de vernuftige proef
ging aanschouwen, ingegeven door hare
zorgen en liefde.
Het zijne, omdat zijn werk ging gekeurd
worden door haar voor wie hij het vervaar-^
digd had.
Inderdaad, op pooten van stoelen stond
een getouw ge-spannen. Roselin zette zich
neder en bracht met een mechaniek, half
hefboom, half naald, liet ding,in beweging.
Laure slaakte e'en kreet.
Maar dat is iets wonderbaars! riep
zij. Doze machine vertegenwoordigt een
fortuin.
Dat hoop ik ook, zeide hij. Nochtans
niet lang geleden kwam een groot, ver
standig man in do avondschool. Hij sprak
tot on-s eenige aanmoedigende woorden.
En Lij zei dingen, welke me troffen.
Zoo! Wat dan?
Hij zeide dat het lot der werklieden
gelukkiger is dan dat der bazen om een
aantal redenen welke hij opsomde. Onder
die redenen was deze: de uitvindingen
brengen gewoonlijk hun geen voordeel dl4
z© ontwierpen.
Omdat anderen hun ontwerp stelen,
niet waar?
Of ómdat zij geen geld hebben ont
het in den handel te brengen.
Welnu, coo mogen wij niet varen.
Laure zeide al „wij"!-
Laat liooren wat gij doen zoudt. zfii
Roselin, dip gretig naar haar luisterde Gfl
weet weJ, dat ik altijd uw raad opvolg.
(Wordt vervolgd.-)